EKSPERTA PORADY. Scenariusz zajęć z wykorzystaniem pomocy. Dobre zachowanie na co dzień (kod: )

Transkrypt

1 EKSPERTA PORADY Scenariusz zajęć z wykorzystaniem pomocy Dobre zachowanie na co dzień (kod: ) Pomoc: 16 zasad dobrego zachowania się przedstawionych za pomocą ilustracji i symboli; na odwrocie kart umieszczona jest zasada, którą uczniowie mają odgadnąć po obejrzeniu ilustracji; do zestawu dołączone zostały kartonowe tabliczki (25 zielonych i 25 czerwonych), za pomocą których dzieci mogą, po odgadnięciu zasady, oceniać ją w kategorii dobre-złe zachowanie. Temat zajęć: Dobre zachowanie na co dzień Cele: poznawanie i utrwalanie zasad dobrego zachowania się nauka pozytywnych zachowań podczas pobytu w szkole rozwój umiejętności językowych wstęp do kolejnych zajęć Tworzymy klasowy kodeks dobrego zachowania się w szkole Czas: godzina lekcyjna Przebieg zajęć: 1. Odgadywanie zasad dobrego zachowania się. Dzieci siedzą w kręgu, nauczyciel podaje instrukcję: Dziś będziemy się bawić w jurorów osoby, które oceniają uczestników różnych konkursów; zorganizujemy konkurs pt. Zasady dobrego zachowania się ; dobre zachowanie, to takie, które.

2 Nauczyciel prosi dzieci o wyjaśnienie pojęcia dobre zachowanie, a następnie podsumowuje ich wypowiedzi, cd. instrukcji: Dobre zachowanie to takie postępowanie, które pomaga innym ludziom, nikomu nie sprawia przykrości, sprawia, że inni nas lubią. Uczestnikami naszego konkursu będą różne zachowania przedstawione na tych obrazkach. Będę wam pokazywać po dwie karty naraz. Najpierw musimy odgadnąć, o jakiej zasadzie dobrego zachowania one mówią. Później będziemy oceniać, które z dwóch zachowań jest poprawne. Do oceniania będziemy używać czerwonych i zielonych tabliczek. Nauczyciel rozdaje dzieciom tabliczki (jedną czerwoną i jedną zieloną), mówiąc: Podnosząc do góry tabliczkę zieloną oceniamy zachowanie przedstawione na obrazku jako dobre, czerwoną - jako złe. Nauczyciel kolejno prezentuje dzieciom po dwie karty dotyczące danej zasady (na odwrocie kart znajduje się ten sam numer), dzieci na zasadzie burzy mózgów odgadują o jaką zasadę zachowania chodzi. Po odgadnięciu zasady nauczyciel pokazuje dzieciom jedną z kart (dowolnie, prezentującą dobre lub złe zachowanie) i prosi uczniów o ocenę za pomocą tabliczek, czy przedstawione zachowanie jest właściwe, czy niewłaściwe. 2. Utrwalanie zasad dobrego zachowania się. Uczniowie dzielą się na 4-osobowe grupy, każda grupa otrzymuje 4 pary kart (ilustrujące cztery zasady), obrazki są rozłożone ilustracją do góry, instrukcja: Niech każdy z was wybierze jedną kartę pokazującą dobre zachowanie. Teraz odwróćcie karty i sprawdźcie, czy na odwrocie jest symbol - uśmiechnięta buzia. Jeżeli tak, to znaczy, że wybraliście prawidłową kartę; a teraz dobierzcie do swojej karty z dobrym zachowaniem pasującą do niej kartę, która pokazuje jak nie należy się zachowywać i sprawdźcie, czy na odwrocie znajduje się ten sam numer; każdy z Was po kolei opowie o swojej karcie pokazującej właściwe zachowanie, opiszcie to zachowanie. Dzieci kolejno omawiają zachowania właściwe przedstawione na otrzymanych kartach.

3 3. Jestem zasadą dobrego zachowania. Uczniowie losują jedną kartę prezentującą zachowanie właściwe, zadaniem dziecka jest przedstawienie zasady za pomocą gestów, reszta grupy odgaduje, o jaką zasadę dobrego zachowania chodzi, instrukcja: Każdy z was wylosuje sobie jedną kartę prezentującą dobre zachowanie, nie pokazujcie nikomu, jaką kartę wylosowaliście. Kolejno będziecie przedstawiać swoją zasadę za pomocą gestów, bez używania słów; reszta klasy zgaduje, o jaką zasadę dobrego zachowania chodzi. 4. Podsumowanie. Na zakończenie zajęć nauczyciel prosi, by każdy uczeń dokończył zdanie: Ja.(dziecko wymienia swoje imię) będę się bardzo wymienia wybraną przez siebie zasadę). starać przestrzegać zasady. (dziecko Psycholog kliniczny Agnieszka Wrzesiak O ekspercie: Psycholog kliniczny, w codziennej pracy zajmuje się diagnozą i terapią u dzieci z zaburzeniami emocjonalnymi, nadpobudliwych psychoruchowo, z zaburzeniami rozwojowymi oraz prowadzi terapię rodzin. Współzałożycielka Centrum Psychologiczno-Logopedycznego Mavicus w Łodzi. Przez wiele lat pracownik Oddziału Psychiatrycznego dla Dzieci oraz Oddziału Neurologii Dziecięcej.

4 Scenariusz zajęć z wykorzystaniem pomocy Kodeks dobrego zachowania w szkole (kod: ) Pomoc: zestaw zasad dobrego zachowania się dziecka w szkole oraz propozycje konsekwencji ich nie przestrzegania. Każda z zasad i konsekwencji wydrukowana została na oddzielnych tekturowych paskach zaopatrzonych w rzepy, dzięki którym można je łatwo przypinać do dołączonej welurowej tablicy. Zasady i konsekwencje ich nie przestrzegania zobrazowane są prostymi rysunkami, aby wzmocnić ich odbiór oraz dostosować się do dzieci nie potrafiących jeszcze czytać. Temat zajęć: Tworzymy klasowy kodeks dobrego zachowania się w szkole Przebieg zajęć nr 1: Cele: uczenie norm grupowych i motywowanie do ich przestrzegania utrwalanie zasad dobrego zachowania rozwój umiejętności językowych Czas: godzina lekcyjna 1. Ustalanie zasad kodeksu dobrego zachowania się w szkole. Nauczyciel siedząc z dziećmi w kręgu wyjaśnia, że zajęcia poświęcone są wspólnemu wymyśleniu zasad, jakie będą przez wszystkich przestrzegane w klasie, instrukcja:

5 Kodeks będzie istniał po to, abyśmy w trakcie pobytu w szkole pamiętali o zasadach i umowach, jakich musimy dotrzymywać. Kodeks pomoże wszystkim mieć dobry humor, mniej się kłócić i obrażać. Sprawi, że będę się mogła do Was jeszcze częściej uśmiechać. Nauczyciel pyta dzieci, jakie według nich zasady powinny być przestrzegane w klasie. Jeżeli dzieci wymieniają którąś z zasad wydrukowanych na paskach, nauczyciel pokazuje im dany pasek z zasadą i rysunkiem, chwaląc, że wymyśliły zasadę zawartą w zestawie. Wymienione przez dzieci propozycje, nie uwzględnione przez autora pomocy, można zapisać na pustych paskach i dołączyć do zestawu. Zasady, które nie zostały sformułowane przez dzieci, a które powinny się znaleźć według nauczyciela w kodeksie wprowadza się na końcu, dokładnie je wyjaśniając oraz sprawdzając ich zrozumienie przez dzieci. Nauczyciel wspólnie z dziećmi przypina na tablicy welurowej zasady obowiązujące w klasie. W przypadku młodszych dzieci początkowo wybiera się kilka zasad (dzieci w wieku 5-6 lat nie są w stanie pamiętać jednocześnie o więcej niż kilku normach) i w kilkudniowych odstępach wymienia się je w obecności klasy. 2. Każdy pilnuje sam siebie. Nauczyciel wyjaśnia dzieciom, że zasady kodeksu obowiązują każde dziecko każdy z uczniów pilnuje sam siebie oraz indywidualnie ponosi konsekwencje niedotrzymywania umów. Każde dziecko otrzymuje karton i kredki, na którym wykonuje swój autoportret i podpisuje się; rysunki należy umiesić w pobliżu tablicy welurowej jako podpisy pod kodeksem, instrukcja: Narysujcie swoje autoportrety i podpiszcie je swoim imieniem. Każdy rysunek będzie podpisem pod naszym klasowym kodeksem dobrego zachowania.

6 3. Jestem zasadą Dzieci dzielą się na 2-3 osobowe grupy, każda grupa otrzymuje zapisaną na kartonie zasadę, zadaniem uczniów jest przedstawienie zasady za pomocą gestów, reszta grupy odgaduje, o jaką zasadę z kodeksu chodzi, instrukcja: Każda z grup wylosuje sobie jedną zasadę, nie pokazujcie nikomu, jaką kartę wylosowaliście. Kolejno będziecie przedstawiać swoją zasadę za pomocą gestów, bez używania słów; reszta klasy zgaduje, o jaką zasadę dobrego zachowania chodzi. 4. Podsumowanie. Na zakończenie zajęć nauczyciel prosi, by każdy uczeń dokończył zdanie: Ja.(dziecko wymienia swoje imię) myślę, że najważniejszą zasadą naszego kodeksu jest zasada. (dziecko wymienia wybraną przez siebie zasadę). Przebieg zajęć nr2: Cele: utrwalanie zasad kodeksu dobrego zachowania omówienie z uczniami konsekwencji nie przestrzegania przez nich zasad kodeksu integracja klasy Czas: 30 min. 1. Ustalenie konsekwencji nie przestrzegania zasad kodeksu. W rozmowie z dziećmi nauczyciel powinien posługiwać się pojęciem konsekwencji (a nie pojęciem kary), ponieważ daje ono dzieciom większe poczucie sprawstwa oraz uświadamia związek między własnym zachowaniem, a reakcją otoczenia na to zachowanie.

7 Podobnie jak przy ustalaniu zasad dobrego zachowania nauczyciel pyta dzieci o ich propozycje konsekwencji oraz przedstawia własne pomysły korzystając z sugestii wydrukowanych na paskach, instrukcja: Na poprzednich zajęciach stworzyliśmy nasz klasowy kodeks dobrego zachowania; Dziś porozmawiamy o tym, co możemy zrobić, gdyby komuś nie udało się czasami dotrzymać umowy. Każdy z was może mieć gorszy humor i wtedy nie pamiętać o naszych zasadach. Kolejno umówimy się, jakie będą konsekwencje nieprzestrzegania zasad kodeksu. Na drugiej tablicy welurowej nauczyciel umieszcza w pierwszej kolejności obrazek z nieprzestrzegana zasadą (symbol zasady przekreślony czerwonym liniami). Dzieci proponują konsekwencje nie przestrzegania tej zasady, ale ostateczny dobór konsekwencji zależy od nauczyciela. Następnie nauczyciel przypina pasek z wydrukowaną lub napisaną konsekwencją oraz - jako ostatni - obrazek ją ilustrujący. 2. Klasowa umowa. Dzieci siadają w kręgu, nauczyciel przypomina dzieciom, że zasady kodeksu obowiązują każde dziecko każdy z uczniów pilnuje sam siebie oraz indywidualnie ponosi konsekwencje niedotrzymywania umów. Nauczyciel pokazuje dzieciom umowę (wykonaną wcześniej na dużym arkuszu kartonu), zobowiązującą do przestrzegania zasad kodeksu. Dzieci składają przysięgę oraz podpisują się (lub robią odcisk palca) na umowie, na koniec na umowie podpisuje się nauczyciel, instrukcja: Teraz wszyscy złożycie uroczystą przysięgę i podpiszemy naszą umowę, ja będę wymawiać słowa przysięgi, a wy powtarzajcie: Obiecujemy, że będziemy przestrzegać naszego klasowego kodeksu dobrego zachowania i przypominać sobie wzajemnie o jego zasadach, abyśmy zawsze byli najfajniejszą klasą w całej szkole!

8 3. Podsumowanie. Na zakończenie zajęć nauczyciel prosi, by każdy uczeń dokończył zdanie: Moja klasa jest tak fajna, jak.(dziecko wymienia swój pomysł, np. jak jedzenie lodów, jak wycieczka do zoo). Dodatkowe wskazówki do korzystania z Kodeksu przeznaczone dla nauczyciela zawarte są w instrukcji dołączonej do zestawu. O ekspercie: Pedagog-terapeuta mgr Dorota Szwugier Dorota Szwugier nauczyciel-wychowawca w Szkole Podstawowej Specjalnej nr 201 przy Oddziale Psychiatrycznym dla Dzieci w Łodzi; pedagog-terapeuta w Centrum Psychologiczno- Logopedycznym Mavicus. W codziennej pracy zajmuje się diagnozowaniem i terapią dzieci o specyficznych potrzebach edukacyjnych.

9 Scenariusz zajęć z wykorzystaniem pomocy Obowiązki ucznia PLANSZA (kod: ) Pomoc: Plansza prezentuje najważniejsze i podstawowe obowiązki ucznia. Zagadnienia na planszy sformułowane są w bardzo jasny i przystępny dla dzieci sposób. Pomoc jest przydatna przy omawianiu wszelkich obowiązków ucznia na początku roku szkolnego i w trakcie jego trwania. Ważną sprawą w edukacji szkolnej jest świadomość uczniów swoich praw i obowiązków wynikających z roli bycia uczniem. Jest to niezwykle ważne, ponieważ w ten sposób budujemy społeczność klasową - szkolną. Dzieci w szkole pochodzą z różnych środowisk, w których nie zawsze mają swoje obowiązki. Uczniowie z reguły są świadomi jedynie swoich praw, których pilnują, aby były przestrzegane. Dlatego ta plansza ma pomóc nauczycielom w uświadamianiu swoim podopiecznym, że mają oni oprócz praw także swoje obowiązki, z których również muszą się wywiązywać. Temat zajęć: Moje obowiązki na co dzień Cele: Uczeń: wie, jakie ma obowiązki potrafi podporządkować się regułom postępuje zgodnie z przyjętymi normami wie, że może liczyć na pomoc nauczyciela rozwija swoje słownictwo rozwija umiejętność słuchania, spostrzegania uczy się wnioskowania

10 Czas zajęć: godzina lekcyjna Metody: - pogadanka - rozmowa kierowana - praktycznej działalności ucznia Formy pracy: - zbiorowa - indywidualna Pomoce: Obowiązki ucznia plansza (199026), kolorowe kartki, ołówki, nożyczki, torebki foliowe Przebieg zajęć: 1. Przywitanie z grupą a następnie przedstawienie tematu zajęć. 2. Dzieci siedzą w kręgu. Nauczyciel stawia pytania: Do czego ludziom potrzebne są normy i reguły?, Co by się działo w klasie, gdyby dzieci przychodziły do szkoły, na lekcje wtedy, kiedy miałyby na to ochotę?, Jak będą się czuły dzieci/uczniowie obrażani przez swoje koleżanki/swoich kolegów? itp. (Dzieci mogą same podawać przykłady sytuacji, w których niezbędne są reguły np. zasady ruchu drogowego, zachowania w szkole podczas lekcji, podczas przerw międzylekcyjnych, w czasie zabaw itp.) Należy zwrócić uwagę dzieciom na to, co by było, gdyby nie obowiązywały żadne reguły i normy. 3. Uczniowie podają wszystkie swoje skojarzenia z pojęciem prawo oraz pojęciem obowiązek. Znaczenie swoich propozycji uczniowie objaśniają, a nauczyciel zapisuje na tablicy. Nauczyciel wyjaśnia definicję prawo i obowiązek.

11 4. Nauczyciel zwraca się do uczniów z prośbą o zastanowienie się nad tym jaki jest zakres praw i obowiązków człowieka dorosłego, a jaki dziecka. Następnie wychowawca naprowadza uczniów i prowokuje dyskusję zadając pytania typu: Jakie są prawa i obowiązki dziecka, jakie dorosłego?, Czy dziecku powinny przysługiwać jakieś prawa?, Dlaczego każdy ma obowiązki?.prowadzący przedstawia planszę Obowiązki ucznia, głośno odczytuje kolejne zapisy i analizuje je razem z uczniami. 5. Zabawa ruchowa. Każde dziecko otrzymuje pustą torebkę foliową. Zabawa polega na tym, że uczniowie udają jaki ciężki worek niosą na plecach. Idzie Grześ przez wieś, worek piasku niesie A przez dziurkę piasek ciurkiem sypie się za Grzesiem. Dzieci pokazują, jak worek który niosą na plecach staje się lżejszy i ilustrują dalszą część wierszyka: Przyszedł do domu, worek zrzucił No.., a gdzie jest piasek? Wraca Grześ przez wieś zbiera piasku ziarnka Powolutku, pomalutku zebrała się miarka. 6. Praca przy stolikach. Uczniowie otrzymują kolorowe kartki. Zadaniem dzieci jest odrysować swoją dłoń i wyciąć. (Dzieci, które umieją pisać mogą podpisać imieniem swoje wycięte z kartki dłonie).

12 7. Podsumowanie zajęć i utrwalenie tego czego dotyczyły zajęcia. Każdy uczeń bierze swoją papierową dłoń podchodzi do planszy z wymienionymi obowiązkami, przyczepia/przykleja ją kończąc zdanie: Ważnym dla mnie obowiązkiem jest. ponieważ. Pedagog-terapeuta mgr Dorota Szwugier O ekspercie: Dorota Szwugier nauczyciel-wychowawca w Szkole Podstawowej Specjalnej nr 201 przy Oddziale Psychiatrycznym dla Dzieci w Łodzi; pedagog-terapeuta w Centrum Psychologiczno- Logopedycznym Mavicus. W codziennej pracy zajmuje się diagnozowaniem i terapią dzieci o specyficznych potrzebach edukacyjnych.