od 1499 zł od 76 zł/m² od 280 zł/m² od 320 zł/m² od 280 zł/m²

Transkrypt

1 .ochenblatt.pl Nagrobki Płytki granitoe Schody Blaty Kominki Tarasy LARES: Diese Materialien Noy punkt: sind lediglich Oddział zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist Zakład Kamieniarski PPHU Sati Wrzoski, ul. Wrocłaska 24 tel. kom , Ekspozycja nagrobkó Krzanoice, Stara Droga 6 i 8 tel. kom. (+48) tel. (+48) tel. (+48) biuro@tanienagrobki.com.pl biuro@tanienagrobki.com.pl yłącznie do czytania. Poielanie od 1499 zł od 76 zł/m² od 280 zł/m² od 320 zł/m² od 280 zł/m² od 76 zł/m² 7706 Nr 35 (1221), ISSN , nr indeksu VIII 3 IX 2015, cena 2,40 zł (VAT 5%) WOCHENBLATT.pl Ihre Karrierechance in Deutschland! Bernard Czok arsztat Examinierte Pflegefachkräfte & Handerker (m/) gesucht! mechanika pojazdoa Sie sind examinierte Pflegefachkraft (m/), bestenfalls mit deutscher yłącznie do czytania. Poielanie części użyane Anerkennung oder üben einen handerklichen Beruf in der Baubranche lakiernicto na naszych łamach podobnych aus? LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung blacharsto ist strengstens konkursó, dlatego untersagt. podjęliśmy Sie sprechen fließend Deutsch? Sie möchten im schönen Bundesland Niedersachsen arbeiten und ohnen? Dann sollten ir uns kennenlernen! Wir freuen uns auf Ihre vollständigen Beerbungsunterlagen an: PMB PersonalManagement und -Beratung Baumschuleneg Braunscheig Deutschland Tel office@pmb-personal.de.pmb-personal.de Zeitung der Deutschen in Polen Nanu? Mehr Mandate yłącznie do czytania. Poielanie LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Od nas untersagt. dlawas für die Deutsche Wiele razy zastanaia- liśmy się redakcji, co najbardziej LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens przyciągnęłoby untersagt. czy- Minderheit? telnikó do regularnego zaopatryania się nasz tygodnik. Pomysłó było sporo, ale najbardziej miarodajną odpoiedź dała nam praktyka. A ta skazała na organizoanie ciekaych tematycznie konkursó, mających na celu nie tylko zabaę, ale też edukację dotyczącą np. historii Śląska, mniejszości niemieckiej, poruszającą kestie tradycji, polityki, zdroia czy sportu i do tego opakoanych nietuzinkoe nagrody. Namacalnym tego doodem było 11 edycji Konkursu z Bundesligą, który śród naszych czytelnikó zyskał ogromną popularność. Nie tylko przez fakt, że można było ygryać m.in. kina domoe, kamery Sony, teleizory, roery Volksagena, zegarki Audi czy cenne skutery, ale przez samą formułę, która zmusza Dr. Norbert LARES: Honka, Niniejszy yłącznie do czytania. Poielanie issenschaftlicher Mitarbeiter am Lehrstuhl Regionalstudien des Politologischen uczestnikó tej zabay do ykazyania się ogromem teoretycznej iedzy na temat niemieckiego futbolu, ale rónież instynktem typoaniu ybieranych przez nas co tydzień meczó Bundesligi. Taka forma konkuroania tak rozgrzała uczestnikó Konkursu z Bundesligą, że z chilą, kiedy znikł on z naszych łamó, ielu z nich zracało się do nas z prośbą o jego znoienie. Niektórzy ręcz tierdzili, że nie będą ięcej kupoać Wochenblattu, jeśli nie zostanie zorganizoana kolejna edycja. Padła też propozycja, że jeśli Instituts der Universität Oppeln, stellte sich den Fragen von Rudolf Urban zum Thema Ein-Mandat-Wahlkreise. yłącznie do czytania. Poielanie Lesen Sie auf S. 4 Werbung / Reklama CENTRUM POMOCY ynajem samochodó Kępa k. Opola, ul. Wróblińska 17b tel./fax: kom (A4) naet nie mamy sponsora bądź środkó na zakup nagród, żebyśmy i tak zorganizoali ten konkurs, bo jest to fantastyczna forma relaksu i spradzenia się ludzi kochających niemiecki futbol! To utierdziło nas przekonaniu o trafności organizoania starania o znoienie Konkursu z Bundesligą i dzięki naszemu kolejnemu sponsoroi portaloi JOB-PROFI.pl ogłaszamy jego XII edycję! Zapraszamy na stronę 16. To, taki prezent na jesień i zimę od nas DROGOWEJ dla Was. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum 8210 Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung.autoczok.pl ist strengstens 7877 untersagt. Rys. Andrzej Sznejeis Krzysztof Śierc I S S N LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens 8197 untersagt. Niniejszy yłącznie do czytania. Poielanie

2 Niniejszy yłącznie do czytania. Poielanie 2 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Meinungen Lesen bereitgestellt. opinie Jegliche Vervielfältigung ist Mein Senf dazu Minderheit in den Medien 28. August 3. September 2015 Mniejszość mediach Już od dana mniejszość niemiecka z Górnego Śląska nie gościła na łamach medió drukoanych Niem- Anders sah es dann bei der Berliner czech. Zainteresoanie Niemcami zza Zeitung aus, die einen Artikel yłącznie von Jan Odry do i Nysy czytania. osłabło, może Poielanie i dlatego, Opielka (über dessen Besuch in unserer Redaktion sind lediglich berichteten ir zum in der Lesen fliktó, bereitgestellt. które skazyałyby na Jegliche istnienie Vervielfältigung ist strengstens że nie ma tu godnych odnotoania kon- LARES: Diese Materialien untersagt. Schon lange ar die deutsche Minderheit aus Oberschlesien nicht in deutschen Printmedien präsent. Das Interesse an den Deutschen jenseits von Oder und Neiße ist verblasst, ohl auch, eil es hier keine nennenserten Konflikte gibt, die auf eine reale Gefahr für die Menschen hineisen ürden. In den letzten Tagen erschienen aber gleich zei Artikel und beide zeichnen völlig andere Bilder der deutschen Volksgruppe. Zum einen gab es da Die Welt und ihre Reporterin Julia Friese, die zu einem Kurztrip nach Oppeln gekommen ist, um hier über das Heino-Konzert zu realnych zagrożeń społecznych. Jednak ostatnich dniach pojaiły się aż da artykuły, które kreślą zgoła odmienne obrazy mniejszości niemieckiej. Pierszym ze spomnianych medió jest dziennik Die Welt osobie re- ein ganz anderes Bild der Deutschen yłącznie porterki do Julii czytania. Friese, która Poielanie przyjechała in Polen. Auch da kann man über die na krótki ypad do Opola, aby zrelacjonoać bereitgestellt. przebieg koncertu Heino. Jegliche To, Vervielfältigung ist strengstens LARES: Diese Materialien Schlussfolgerungen sind lediglich diskutieren, zum doch Lesen untersagt. as heraussticht, ist das Ziel, aktuelle Informationen über die Lage der Deutschen in Oberschlesien zu präsentieren. Eine andere Meldung erreichte uns hingegen aus Danzig, o auf ein Nebengebäude des dortigen Hauptbahn- hofes der preußische Adler yłącznie zurückkehrt (Lesen Sie auch S. 8). Eigentlich pojęć typu naród czy niemieckość. Inaczej mają się spray przypadku zykle do archaiczny czytania. postrzegania Poielanie dotąd nie otrzymali odpoiedzi. LARES: Diese Materialien müsste sind man sagen, lediglich dass es kein zum Grund Lesen Część bereitgestellt. członkó MN mieszka Jegliche rezy- gazety Vervielfältigung Berliner Zeitung, która ist opubli- berichten. Was sie auf der Bühne, vor allem aber im Publikum erblickte, ar für sie die deutsche Minderheit, ie sie leibt und lebt. Und so seien die in Oppeln verbliebenen Deutschen allesamt Heino-Fans im fortgeschrittenen Alter, mit einer ungeöhnlich archaischen Sichteise auf die Begriffe Nation und Deutsch. Ein Teil der Mitglieder der Minderheit ohne in einer Seniorenresidenz, aber ie viele Deutsche in dieser Region irklich leben, ird nicht verraten. Für die Kinder gebe es dagegen eine Fußballschule, in der NUR deutsch gesprochen erde. Es ist also ein Artikel, bei dem es ohl mehr um eine Momentaufnahme geht, und eniger um sachliche Informationen zu der deutschen Volksgruppe in Polen. Fall handelt es sich ja auch noch yłącznie um to ięc do artykuł czytania. będący raczej Poielanie migaką rozmaiał z różnymi przedstaicielami, das in Polen lange verhasste Preußen. aniżeli dostarczający rzeczoych informacji na temat społeczności Niemcó obraz Niemcó Polsce. Także tym dzięki czemu nakreślił zupełnie inny Da möchte man glatt den Slogan des Kritik kam trotzdem von vielen Seiten, doch as fehlt, ist eine konkrete Gegenehr z.b. in Form eines Leserbriefe des Verbandes. Einzig der BJDM, dessen uartalsschrift Antidotum ebenfalls im Artikel ihr Fett eg bekommt, hat einen solchen Leserbrief geschrieben, auf eine Antort arten die Jugendlichen aber noch. Ausgabe Nr. 1218) über die Deutschen in der Oppelner Region publiziert hat. Der aus Gleiitz stammende Journalist nahm sich für die Organisationen der Deutschen Zeit, sprach mit verschiedenen Vertretern und zeichnete so zur Aufregung ist, enn alte Gebäude originalgetreu restauriert erden. Doch in Polen ist es immer noch etas außergeöhnliches, enn deutsche Symbole von den heutigen Einohnern ieder hervorgeholt erden, und in diesem Wahlkomitees der deutschen Minderheit zitieren: Dobra Robota! co ujrzała na scenie, a przede szystkim szeregach publiczności, było dla niej mniejszością niemiecką par excellence. Tak ięc szyscy Niemcy, którzy pozostali Opolu, to fani Heino będący zaaansoanym ieku, prezentujący nie- dencjach dla senioró, ale ilu Niemcó faktycznie zamieszkuje ten region, autorka artykułu nie zdradza. Pisze natomiast o tym, że z myślą o dzieciach zorganizoano szkółkę piłkarską, której mói się WYŁĄCZNIE po niemiecku. Jest Polsce. Wyołał on pradzie niemałą krytykę, niemniej zabrakło konkretnej repliki postaci np. listu skieroanego do redakcji Die Welt przez ładze TSKN. Jedynie BJDM, którego kartalnikoi Antidotum też dostało się e spomnianym artykule, napisał tego rodzaju list, na który młodzi jak koała artykuł autorsta Jana Opielki (o którego izycie naszej redakcji pisaliśmy ydaniu nr 1218) pośięcony Niemcom na Opolszczyźnie. Pochodzący z Gliic dziennikarz znalazł czas na odiedzanie organizacji Niemcó, przypadku można dyskutoać na temat yciągniętych nioskó, jednakże yróżnikiem tekstu jest cel zaprezentoania aktualnych informacji o sytuacji Niemcó żyjących na Górnym Śląsku. Z kolei z Gdańska dotarła do nas iadomość, że na budynek sąsiadujący z tamtejszym dorcem głónym poróci pruski orzeł (czytajcie też na str. 8). Właściie należałoby poiedzieć, że nie stanoi poodu do ekscytacji fakt, iż odrestaurouje się stare budynki, przyracając ich pierotny ygląd. Jednak Polsce ciąż jeszcze jest czymś trochę niezykłym, gdy obecni mieszkańcy ydobyają na śiatło dzienne niemieckie symbole a tym przypadku chodzi na dodatek o znienaidzone Polsce Prusy. Aż korci, by zacytoać hasło komitetu yborczego mniejszości niemieckiej: Dobra robota! Rudolf Urban Die Gedanken sind frei Prosto z Sejmu Gerecht beurteilen Ein Besuch in Deutschland und meine Gespräche soohl mit Politikern, als auch mit einfachen Menschen zeigen, dass trotz der Kontroversen rund um das Themas Flüchtlingspolitik, darüber Profanacja ubiegłym tygodniu prezydent W RP Andrzej Duda zapoiedział, że złoży do Senatu niosek o przeproadzeniu 25 października tego roku, vernünftig diskutiert erden kann. Am Sonntag haben ir in der Mettmanner Kirche in den Fürbitten für die Millionen von Menschen, die auf der Flucht vor Krieg und Gealt sind und nach einem ruhigen Hafen suchen, gebetet. Bei einer politischen Versammlung der CDU habe ich gehört, dass man die Not der Flüchtlinge versteht und So- a zatem dniu yboró parlamentarnych referendum. Ma ono dotyczyć yłącznie do czytania. Poielanie 6-latkó idących do pierszej klasy LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche szkoły Vervielfältigung podstaoej, a także przyró- ist cenia ieku lat upraniającego do pójścia na emeryturę i zapisó dotyczących przedsiębiorsta Państoe Gospodarsto Leśne Lasy Państoe. Nie byłoby tym nic dzinego, gdyby nie fakt, że mamy już terminarzu re- yłącznie do czytania. Poielanie ferendum dotyczące innych temató, które odbędzie się 6 rześnia, a ystąpił LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche o nie Vervielfältigung poprzedni prezydent RP, Bronisła ist lidarität aller Länder Europas erartet. Es ist eine ruhige Argumentation, dass es nicht akzeptabel sei, dass Deutschland allein 43 Prozent aller Flüchtlinge aufnimmt, und dass man bei den Menschen, die vom Balkan kommen, o kein Krieg herrscht, gar nicht von Flüchtlingen sprechen kann. Bei Verandten, die seit einem halben Jahr zei Häuser eiter ein Asylantenheim Komoroski. A zatem ciągu kilku tygodni czekają nas da referenda, co uażam za peną profanację instytucji referendum, które moim zdaniem poinny odbyać się sytuacjach yjątkoych i bardzo haben, konnte ich hören, dass die neuen Nachbarn sich zar ganz anders verhalten, aber man keine Angst haben muss im Dunkeln vorbei zu gehen, es gibt keine Schlägereien und man hört auch keinen Streit. In einem Allgäuer Dorf sammelt die Gemeinschaft Kleidung für die im Dorf ohnenden Asylanten. Jeder schaut mit Sorge auf die steigende friedliche Diskussionen darüber yłącznie gibt, po zmroku, do czytania. nie słychać bijatyk Poielanie czy kłótni. W jednej z górskich iosek społecz- kraju aluty euro czy decyzja o tym, ażnych, choćby proadzenie eta Flüchtlinge beherbergen zu LARES: Diese Materialien müssen. sind Gerechtigkeit lediglich liebt Proportion. zum Lesen ność zbiera bereitgestellt. ubrania dla mieszkających Jegliche czy Vervielfältigung Polska ma być państem ist człon- koskim UE lub nie bo to są rzeczy szczególnie istotne. Oszem, nie można jednoznacznie stierdzić, że kestie, które mają być poruszone zaplanoanym na 25 października referendum, nie są ażne dla społeczeństa, ale za- lityka obec uchodźcó jest tematem ścijańskie podłoże, które znajduje się stanaiający jest, jaki ma być kontroersyjnym, to jednak yłącznie można do ogólnikoych czytania. hasłach, Poielanie lecz ono przeproadzone! o niej porozmaiać rozsądnie. praktycznym działaniu. Jasne jest, Stąd też rodzi się podejrzenie, Art dessen Durchführung. Zahl der Flüchtlinge, die die südlichen Küsten Europas stürmen. In allen oben beschriebenen Fällen habe ich eine tiefe christliche Basis gemerkt, die nicht in blosen Parolen, sondern im praktischen Handeln zu finden ist. Klar, sind auch brutale Proteste vorhanden, aber die Mehrheit der Deutschen handelt anders. Wenn ich also in że skonstruoanie do październikoego referendum takich akurat pytań i na spomniane tematy nie jest niczym innym jak sztandaroymi hasłami programie yborczym PiS-u i zmocnieniem kampanii yborczej tej partii. i oczekuje solidarności szystkich krajó Europy. yłącznie ności ludzkiej do czytania. można znaleźć Poielanie niemiec- jakiś przebieg yboró par- To szystko pokazuje, jak iele god- W moim odczuciu może to zakłócić Spokojnie argumentuje się przy tym, kiej dyskusji, mimo zmartień i mimo lamentarnych. Wydaje mi się rónież, polnischen Medien eine Verallgemeinerung lese, dass die Deutschen gegen Flüchtlinge protestieren, denke ich an Proportionen. Dies alles zeigt, ie viel Menschenürde trotz Kummer in der deutschen Diskussion steckt, trotz der Perspektive neue Flüchtlinge aufnehmen zu müssen. Es zeigt aber auch, ie oft man bösartig versucht, że rozsądne by było zaieszenie obu referendó po to, aby zasiąść do spólnego stołu i ponadpartyjnie, spólnie przedyskutoać najażniejsze spray dla państa oraz przygotoać konkretne, czytelne pytania, a następnie z początkiem noego roku zorganizoać Profanierung Polens neuer Präsident Andrzej Duda kündigte vergangene Woche an, er erde dem Senat einen Antrag auf Durchführung eines Referendums am 25. Oktober dieses Jahres, dem Tag der Parlamentsahl, vorlegen. Abstimmungspunkte sind: Die Einschulung von Sechsjährigen, die Wiedereinführung eines Rentenalters von 60 bis 65 Jahren soie Bestimmungen zum staatlichen Forstirtschaftsbetrieb Lasy Państoe. Das äre an sich nicht verunderlich, enn nicht die Tatsache, dass uns ja bereits am 6. September ein noch vom vormaligen Präsidenten Komoroski beantragtes Referendum zu anderen Themen bevorsteht. Binnen eniger Wochen erarten uns somit zei Referenden, as ich für eine geisse Profanierung der Institution Referendum halte. Ein Referendum sollte meines Erachtens nur in ganz besonderen Situationen und zu sehr ichtigen Themen stattfinden. Eta zur Einführung des Euro im Lande oder damals darüber, ob Polen Mitglied der EU erden soll, denn diese Dinge sind besonders signifikant. Man kann zar nicht eindeutig sagen, dass die Problemfragen beim geplanten Referendum am 25. Oktober nicht gesellschaftlich ichtig sind. Merkürdig ist aber die Es stellt sich daher die Frage: Sind die Themenpunkte für das Oktober-Referendum nicht bloß Fahnensprüche im Wahlprogramm der PiS? Nach meinem Empfinden ist dies der Fall und auch ein möglicher Störfaktor für die Parlamentsahl. Es äre ohl überhaupt sinnvoller, beide Referenden zu verlegen und sich zunächst einmal an einen gemeinsamen Tisch zu setzen, um überparteilich die für den Staat ichtigsten Probleme zu erörtern und dazu konkrete und transparente Fragestellungen zu entickeln. Mit Beginn des nächsten Jahres könnte man dann die Referenden abhalten. Zu einem Zeitpunkt also, zu że jest nie do zaakceptoania, że same Niemcy przyjmują 43% szystkich uchodźcó, że jeśli chodzi o Bałkany, gdzie nie ma ojny, nie można ogóle móić o uchodźcach. U krenych, którzy od pół roku mieszkają da domy dalej od ośrodka azyloego, usłysza- łem, że ich noi sąsiedzi pradzie yłącznie przyjęcia do zaledie czytania uchodźcó. Poielanie referendum. A zatem chili, kiedy zachoują się zupełnie inaczej, ale nie Spraiedliość uielbia proporcje. już będziemy mieli za sobą kampanie LARES: Diese Materialien trzeba sind się bać lediglich przejść obok zum budynku Lesen bereitgestellt. Bernard Jegliche Gaida i ybory Vervielfältigung parlamentarne. ist die deutsche Gesellschaft als rassistisch darzustellen, vor allem in einem Land, in dem es große und nicht besonders Hungerstreik der Flüchtlinge in Berlin Oceniać spraiedlie Wizyta Niemczech i moje rozmoy tak z politykami, jak i ze zykłymi ludźmi pokazują, że mimo iż po- W niedzielę kościele miejscoości Mettmann modliliśmy się za miliony ludzi, którzy uciekają przed przemocą i poszukują spokojnej przystani. Na politycznym zebraniu CDU usłyszałem, że rozumie się dramat uchodźcó Foto: Fraktion DIE LINKE im Bundestag/Wikipedia Commons tam azylantó. Każdy patrzy z troską na ziększającą się liczbę uchodźcó, którzy lądują na południoych ybrzeżach Europy. We szystkich yżej opisanych przypadkach yczułem głębokie chrze- że są też brutalne protesty, ale iększość zachouje się zupełnie inaczej. Dlatego gdy polskich mediach czytam ogólnikoe stierdzenie, że Niemcy protestują przeci uchodźcom, to myślę o proporcjach. perspektyy konieczności przyjęcia 800 tysięcy noych uchodźcó. Pokazuje to jednak rónież, jak często próbuje się przedstaiać niemieckie społeczeństo jako rasistoskie, złaszcza kraju, którym ielką i niekoniecznie spokojną dyskusję yołuje konieczność Rys. Andrzej Sznejeis dem ir den Wahlkampf und die Parlamentsahl bereits hinter uns haben. Krzysztof Śierc Poseł Ryszard Galla

3 Niniejszy yłącznie do czytania. Poielanie Nr. 35/1221 Wochenblatt.pl 3 Niemcy i Francja ponaglają spraie uchodźcó Temat uchodźcó ciąż pozostaje Niemczech aktualny. Niemiecki minister spra enętrznych Thomas de Maizière oraz francuski szef MSW Bernard Cazeneuve pośięcili tej spraie czartkoe posiedzenie Berlinie. Obecne tempo przyjęte i baśni Jakub i Wilhelm Grimm będą Proskauer Straße Berlinie teraz także ulica yłącznie Prószkoska. Foto: Gryffindor/Wikipedia Commons mieli do niemieckim czytania. Kassel Poielanie soje muzeum. Śiat Grimmó będzie można auch richtig nach hinten los. LARES: Diese Materialien Mimo sind że polskie lediglich prao dopuszcza zum Lesen ziedzać bereitgestellt. już od 4 rześnia. Muzeum Jegliche Vervielfältigung Abgeordnete haben ist strengstens es untersagt. przez instytucje europejskie jest za olne miał odnośnie do polityki obec uchodźcó stierdzić de Maizière podczas spotkania. Obaj ministroie domagają się przede szystkim szybkiej decyzji spraie jednolitej definicji bezpiecznych krajó pochodzenia. To pojęcie ma definioać, z których krajó na śiecie kraje członkoskie Unii Europejskiej będą mogły przyjmoać iększą liczbę uchodźcó. Zgodnie z punktem idzenia Francji i Niemiec mają to być przede szystkim kraje kandydujące do Unii Europejskiej. W Niemczech olą terenóki Jak pokazują najnosze badania, coraz ięcej Niemcó zamiast małych samochodó energooszczędnych oli und Gerechtigkeit (PiS) hat im Sejm die Möglichkeit gesehen, sich als Retterin ihrer Region - der Woiodschaft Heiligkreuz (Śiętokrzyskie) - herauszustellen. Maria Zuba hat nämlich bemerkt, dass auf einmal auf den Ti- się mapka z umiejscoieniem podopolskiej miejscoości Prószkó. mknięcie roku 2015 z mniej ięcej zero- nicht mehr Wasser aus einem Kurbad yłącznie że mimo do iż czytania. rząd Niemiec zakładał Poielanie zaschen ährend der Ausschusssitzungen LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen ym bilansem bereitgestellt. zyskó i strat, to Jegliche jednak aus Vervielfältigung ihrer Region steht, sondern ist aus der duże auta terenoe. Rośnie także liczba noych aut na niemieckich drogach. Eksperci szacują, że pierszym półroczu 2015 roku mieszkańcy Niemiec ydaali średnio na zakup noego samochodu euro, czyli o 3,5 proc ięcej niż tym samym okresie ubiegłego roku. Dane statystyczne ykazują także, że na rosnącą popularność nych łasną działalnością gospodarczą. yłącznie zyski nie do będą czytania. jednak spożyte Poielanie na noe Was sie allerdings dabei vergessen hat, W drugim kartale bieżącego roku około osób mniej zdecydoało się Niemiec chce pokryć kolejną część dłu- Ausschreibungsverfahren gibt. Und die- ydatki. Z zarobionych pieniędzy rząd ist die Tatsache, dass es in Polen das dużych, lecz niekoniecznie oszczędnych samochodó mają pły spadające ceny palia, złaszcza Niemczech. ses besagt, dass alle größeren Ausgaben aus öffentlichen Mitteln eben über ein solches Verfahren gehen müssen. Am Ende geinnt dann der Beerber, der am kostengünstigsten anbietet. Leider für die Abgeordnete Zuba hat ihr Kurbad einen höheren Preis pro Wasserflasche angeboten und schied damit aus yłącznie do czytania. Poielanie dem Rennen aus. Sejm die Frage stellte, ieso in Polen yłącznie do czytania. Poielanie die Premiere des neuen Star Wars - Abgeordneten ankommt. Streifens erst einige Tage nach der Welt- Werbung / Reklama Pokoje i restauracja Stary Młyn zaprasza hucie Rheinmettal Borsig AG Ber- Egon Bahr był do końca aktyny politycznie Foto: Holger Noß /Wikipedia linie, pod koniec II ojny śiatoej brał udział debatach publicznych i nie LARES: Diese Materialien został sind cielony lediglich do Wehrmachtu, zum skąd Lesen bał się bereitgestellt. także kontroersyjnych temató. Jegliche Vervielfältigung ist Stary Młyn to pokoje z restauracją i salami bankietoymi, gdzie nooczesność miesza się burmistrza Berlina, poseł do Bundestagu, minister czy później emeryt zasze Rudolf Urban yłącznie siedzibie do czytania. partii soje łasne Poielanie biuro. z przeszłością. Oferujemy przyjazną i rodzinną atmosferę. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung W ogrodzie dostępny jest duży ist taras. strengstens Budynek sąsiaduje z parkiem untersagt. miejskim. Werbung / Reklama taką możliość, dujęzycznych naz ulic Polsce szukać próżno. W Berlinie mieszkańcy zięli spraę soje ręce: 93 Straßenschilder taką nazę nosi akcja kilku młodych mieszkańcó stolicy Niemiec, którzy przy niemieckich nazach ulic, odnoszących się yłącznie do dzisiejszych polskich miast, zamontoali las oraz magiczne lustro z Króleny stark machen. czekał do m.in. czytania. audioizualny Poielanie ciernisty diese für die regionalen Angelegenheiten LARES: Diese Materialien także ich sind polskie lediglich odpoiedniki. zum Na po- Lesen Śnieżki. bereitgestellt. Jegliche Eine Vervielfältigung Abgeordnete der Partei ist Recht czątek inicjatorzy akcji ybrali 9 ulic, a przy słupach, na których umieszczone są tabliczki na nie skazujące, umieścili mapkę Polski z polską nazą miasta i jego lokalizacją. I tak np. przy słupie z tabliczką Proskauer Straße znajduje Coraz mniej łasnego biznesu Mimo że ogólnym sensie niemiecki rynek pracy się rozija (krótce liczba zatrudnionych yniesie rekordoe 43 miliony), to dane statystyczne pokazują yraźny spadek osób zainteresoa- proadzić łasny biznes i zamiast tego Berlin: Egon Bahr należał do najażniejszych politykó SPD LARES: Diese Materialien sind Politik lediglich und zum Gesellschaft Lesen bereitgestellt. Polityka Jegliche i społeczeństo Vervielfältigung ist Z Vaterlandu Warschau: Abgeordnete schießen übers Ziel hinaus yłącznie do czytania. Poielanie Die Wasseraffäre W Berlinie już są dujęzyczne ulice olało zatrudnić się już istniejących firmach. Analitycy tłumaczą trend po- ściągliością Niemcó, którzy olą mieć ygodne życie i obaiają się kłopotó z łasną działalnością. Bracia Grimm z łasnym muzeum Znani na całym śiecie autorzy bajek o poierzchni 1600 m k. ma być nie tylko biografią braci, lecz prezentoać także spółczesne dzieła literatury dla dzieci. Jak iele noych muzeó, także to Kassel będzie staiało na interaktyność. Na ziedzających będzie 5 miliardó na plus? Wygląda na to, że niemiecka gospodarka ma się lepiej niż kiedykoliek. Niemiecki minister finansó Wolfgang Schäuble zapoiedział niedano, edług najnoszych analiz rok może być zakończony zyskiem okolicach 5 miliardó euro. Poodem dobrych ynikó finansoych ma być rosnąca koniunktura oraz rozijający się rynek telefonii komórkoej. Przeidyane gu publicznego. Zmarł architekt Ostpolitik W ieku 93 lat 20 sierpnia zmarł Egon Bahr, jeden z najbardziej znanych politykó niemieckiej socjaldemokracji, architekt niemieckiej polityki schodniej lat siedemdziesiątych. Zmiana poprzez zbliżenie i polityka małych krokó to hasła ziązane z jego najiększymi sukcesami politycznymi. Bo to łaśnie urodzony Turyngii Egon Bahr był odpoiedzialny za koncepcję i realizację polityki schodniej Willy ego Brandta. Bez jego politycznego zaangażoania nie doszłoby m.in. do podpisania układu RFN PRL oraz traktatu moskieskiego. Ponadto Egon Bahr dążył do normalizacji stosunkó z NRD, czego efektem było podpisanie układu RFN NRD, którego sygnatariuszem był Bahr jako pełnomocnik rządu federalnego. Jednakże życie Egona Bahra to ięcej niż polityka schodnia Brandta. Soją karierę zaodoą rozpoczął ze zględu na niearyjskie pochodzenie został szybko ydalony, a po kapitulacji Niemiec pracoał jako dziennikarz. Wkrótce jednak przyszedł czas na politykę, którą upraiał do końca sojego życia z ielką pasją. Czy to jako rzecznik Łukasz Biły Do takich należą choćby stosunki Niemcy Rosja, które zdaniem Bahra poinny być mimo aneksji Krymu i konfliktu ukraińskiego dalej zacieśniane. O randze Egona Bahra samej partii SPD śiadczy fakt, iż do dziś posiadał Die Nervosität unter den Abgeordneten steigt und langsam beginnen sich so einige mit Ideen zu überbieten, nur um bei den Wählern zu punkten. Manchmal geht das aber Polnische vor den Wahlen scher, denn ihre Wähler interessiert meistens nicht nur das, as in Warschau auf Landesebende geschieht oder noch zu tun ist. Die Menschen erarten von ihren parlamentarischen Vertretern auch, dass sich Woiodschaft Kujaien-Pommern (Kujasko-Pomorskie). Das schrie ja gerade nach einer Affäre und einer offenkundigen Diskriminierung ihres Wahlkreises, dachte sie sich ohl, als sie diesen Umstand publik gemacht hat. Einen etas anderen Weg ging dagegen der Abgeordnete der Bürgerplattform (PO) Henryk Siedlaczek aus der Ratiborer Gegend. Er ollte ohl einen Teil der jungen Wähler und Kinobesucher auf seine Seite ziehen, als er im Młyn posiada 19 pokoi, tym 3 apartamenty, plac zaba, pole do gry minigolfa oraz saunę Maria Zuba kämpft um das Wasser aus ihrer Region. premiere stattfinden sollte. Damit sei Polen eines von nur sechs Staaten auf der Welt, die nicht am 18. Dezember den Film zum ersten Mal auf die Leinände ihrer Kinos brächten. Für den Abgeordneten Siedlaczek ein Grund, um den Kulturminister zu befragen, für die Internetuser ein Grund, um sich über den Abgeordneten lustig zu machen. Der Wille ar da, doch damit hat Henryk Siedlaczek eindeutig übers Ziel hinausgeschossen, zumal noch vor seiner Aktion die Vertriebsfirma das Premierendatum in Polen geändert und fast auf den selben Tag gelegt hatte, ie in den anderen Ländern Westeuropas. Möge also spätestens am Wahltag die Weisheit mit den Wählern sein, die dann hoffentlich darauf achten, orauf es bei Rudolf Urban Stary Młyn Strzelce Opolskie, ul. Mickieicza 19 tel , recepcja@noclegstrzelce.eu 8186 Foto: Jarosła Roland Kruk / Wikipedia, licence: CC-BY-SA yłącznie do czytania. Poielanie Walce, ojeództo opolskie Diagnostyka Protetyka LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche nr Vervielfältigung tel ist Profilaktyka Somatologia zachoacza i estetyczna Higiena Biżuteria nazębna Zabiegi narkozie Transport mebli Usługi transportoe, przeproadzki Niemcy Polska Polska Niemcy WOCHENBLATT.pl WOCHENBLATT.pl Implantologia pełnym zakresie zaprasza do odiedzania strony internetoej.tanczak.pl, Opole, ul. Orląt Loskich 51/1.ochenblatt.pl

4 Niniejszy yłącznie do czytania. Poielanie 4 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Aktuelles Lesen bereitgestellt. Aktualności Jegliche Vervielfältigung ist 28. August 3. September 2015 Mehr Mandate für die Deutsche Minderheit? Dr. Norbert Honka, issenschaftlicher Mitarbeiter am Lehrstuhl Regionalstudien des Politologischen Instituts der Universität Oppeln, stellte sich den Fragen von Rudolf Urban zum Thema Ein-Mandat-Wahlkreise. Das Referendum u.a. zur Einführung von Ein-Mandat-Wahlkreisen für Sejm- Wahlen findet nun in etas über einer Woche statt. Wie es allerdings scheint, entscheiden nicht die LARES: Diese Materialien Bürger sind lediglich im Referendum, zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist stößt das Referendum nicht nur bei den Bürgern auf Desinteresse. Auch die politischen Parteien zeigen nicht unbedingt Engagement. Das ist nicht nur scheinbar so. Die Parteien sind zunächst einmal voll und ganz auf die Wahl im Oktober fixiert, das hat für sie jetzt Vorrang. Und offenbar ist auch keine von ihnen an Ein- Mandat-Wahlkreisen interessiert. Die Parteien ollen keine Ein-Mandat-Wahlkreise, eil sie eine Konkurrenz durch neue und regionale Gruppierungen fürchten? Einerseits ja, denn die politische Landschaft in Polen hat sich auch nach 25 Jahren Demokratie noch nicht stabilisiert und es kommen immer ieder neue Parteien hinzu, die schnell so viel Hürde nicht mehr. yłącznie do czytania. Poielanie Da erden also auch die nationalen LARES: Diese Materialien Minderheiten sind lediglich eines ihrer Privilegien zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist Das ist eine sehr schierige yłącznie Frage, der nächsten do czytania. Parlamentsahl Poielanie in vier tam scena polityczna jest zabetonoana i alka tra zazyczaj pomiędzy eil, ie bereits gesagt, vieles davon abhängt, ie die Ein-Mandat-Wahlkreise diema partiami. Inne ugrupoania się Jahren zum Faktum. Wählerzuspruch geinnen, dass sie enigstens für kurze Zeit in den Sejm kommen. Das beste Beispiel ist Tój Ruch von Janusz Palikot, aber auch aktuell aufkommende politische Beegungen, die je nach Wahlumfrage eine reale Chance auf den Einzug in den neuen Sejm haben. Damit dürfen die etablierten Parteien von links nach rechts befürchten, dass sie nach der Einführung von Ein-Mandat-Wahlkreisen von der politischen Bühne eggefegt erden. Auf der anderen Seite muss das ja gar nicht zangsläufig eintreten. Beispiele aus anderen Staaten mit Ein-Mandat- Wahlkreisen zeigen, dass dort die politische Bühne sozusagen zubetoniert ist. Der Wahlkampf spielt sich dort für so hätte die deutsche Minderheit, denke ich, die Aussicht auf mehrere yłącznie Abge- do czytania. Poielanie Faktycznie to nie obyatele będą de- yborczych rozmaia Rudolf Urban. polegać. ordnete. Ein Vorteil der Ein-Mandat- Referendum spraie m.in. procydoali o tym, jak JOW-y przyszłości o mandat poselski. geöhnlich zischen zei Parteien ab. Andere Gruppierungen fallen kaum ins Geicht. Das könnte sich langfristig auch in Polen so entickeln. Wenden ir uns nun der Definition Ein-Mandat-Wahlkreise zu. Die Bürger sollen entscheiden, ob sie ihre Einführung ollen, issen dabei aber ohl nicht ganz, as es damit auf sich hat. Es sind de facto nicht die Bürger, die darüber entscheiden erden, ie die Ein-Mandat-Wahlkreise in Zukunft ganz konkret funktionieren sollen. Daran ird das Parlament arbeiten, das den gegebenenfalls zum Ausdruck gebrachten Bürgerillen dann in Form von gesetzlichen Regelungen in die Tat umsetzen muss. In diesen Regelungen ird es dann schon konkrete Bestimmungen darüber geben, elche Grenzen die einzelnen Wahlkreise haben sollen, damit das Prinzip der Gleichmäßigkeit geahrt bleibt. Es kann ja nicht so sein, dass es in einem Wahlkreis Wahlberechtigte gibt und in einem anderen z.b Das Parlament ird auch über ein System zur Ausahl von Abgeordneten entscheiden. i ciąż pojaiają się noe partie, które szybko zyskują takie poparcie yborcó, że znajdują się choćby na chilę Sejmie. Najlepszym przykładem jest Tój Ruch Janusza Palikota lub torzące się aktualnie ruchy polityczne, które za- Minderheit führen. Und das nicht yłącznie nur leżności do od czytania. sondażu przedyborczego Poielanie soać przyszłości, będzie się musiała in der Woiodschaft Oppeln, sondern mają realną szansę na ejście do noego Sejmu. odbyć druga tura, ponieaż możemy LARES: Diese Materialien auch sind anderen lediglich Regionen, zum in denen Lesen bereitgestellt. Tym samym partie Jegliche od lea ychodzić Vervielfältigung z założenia, że żadnym ist Ein-Mandat-Wahlkreise sind doch Ein-Mandat-Wahlkreise. Um as für ein System geht es? Das Ausahlsystem kann z.b. ein Präferenzsystem sein. Hierbei ird auf der Liste der Kandidaten eines Wahlkreises nicht der eigene Favorit markiert, sondern man gibt jedem der Kandidaten eine Nummer von 1 bis z.b. Abgeordnete bekommt, die nicht nur den jeeiligen Ein-Mandat-Wahlkreis yłącznie do czytania. Poielanie vertreten, sondern zugleich auch eine Stellungnahme der SKGD: Der Vorstand Verhalten ihnen gegenüber stellen. Ähnlich Vervielfältigung kritisch sieht der SKGD-Vorstand ist die strengstens LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen der Sozial-Kulturellen bereitgestellt. Gesellschaft Jegliche der untersagt. 10 und zeigt damit, er nach Ansicht des betreffenden Wählers und in elcher Reihenfolge die Chance auf Einzug in den Sejm bekommen sollte. Eine eitere Form ist die absolute Mehrheit. Wenn ir allerdings so in Zukunft ählen sollen, ird es jeeils einen zeiten Wahlgang geben müssen, denn es ist davon auszugehen, dass sich Wann treten die Ein-Mandat-Wahlkreise also in Kraft? yłącznie Darin do stellen czytania. sie fest, dass Poielanie das für den die darauf hineisen, dass die Fragen 6. September einberaumte Referendum beim Referendum verfassungsidrig Der Weg ist sehr lang und beginnt LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen zu hastig bereitgestellt. organisiert, die Fragen Jegliche nicht seien. Vervielfältigung ist na niekonstytucyjność pytań nim pro- Nichtteilnahme dem Referendum auch członkoie zarządu ostatecznie przyjęli der Arbeit an einer Änderung yłącznie der eine do Meinung czytania. ist und eindeutig Poielanie zeigt, stanoisko, iż referendum yznaczone Wahlordnung beginnen. Damit erden Ein-Mandat-Wahlreise sind lediglich zum nicht vor Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens dass sich die Bürger gegen ein solches na 6 rześnia przygotoane zostało ponoanych. LARES: Diese Materialien untersagt. in keinem der Wahlkreise ein Kandidat findet, der mehr als 50 Prozent aller Stimmen erreicht. Nur ein solcher aber darf bei der absoluten Mehrheitsahl in den Sejm. Ich denke, die beste Form ist die einfache Mehrheitsahl, die auch die transparenteste ist. Dabei geinnt im jeeiligen Wahlkreis derjenige Kandidat, der die meisten Stimmen erhalten hat. Ein zeiter Wahlgang und die komplizierten Berechnungen fallen dann Wie die Ein-Mandat- Wahlkreise letztlich aussehen erden sondern das Parlament. Es bleiben also Fragen offen. eg, ebenso die damit verbundenen LARES: Diese Materialien Extra-Kosten, sind lediglich die ja über unsere zum Steu- Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist ern bezahlt erden. So erden heute übrigens Senatoren und teileise auch Ratsmitglieder bei Kommunalahlen geählt. Bei einer solchen Mehrheitsahl in Reinkultur gibt es auch die bis jetzt funktionierende Fünf-Prozent- verlieren, enn bei einem Ein-Mandat-Wahlkreis ja jeder von der Fünf- Prozent-Wahlhürde befreit ist. Sind die Ein-Mandat-Wahlkreise für die deutsche Minderheit dann überhaupt eine gute Lösung? konkret aussehen und ie ihre Grenzen verlaufen erden. Geht man allerdings davon aus, dass die Woiodschaft Oppeln zölf Abgeordnetenmandate behält und die Wahlkreisgrenzen ungefähr mit denen der Landkreise übereinstimmen, Wahlkreise ist, dass sie klein sind und die Menschen dort de facto für einen bestimmten Kandidaten stimmen, mit dem sie sich identifizieren. Die Minderheit hat viele solche engagierte Kommunalpolitiker, die aus einer Ein-Mandat- der Minderheit ein anderes Herangehen an die Wahlvorbereitung erfordert. Da gibt es keine Liste von Personen mehr, die sich im Wahlkampf gegenseitig unterstützen können. Man hat dann in jedem Wahlkreis nur einen Kandidaten, der deutschen Minderheit also nicht die potenzielle Möglichkeit, Abgeordnetenmandate zu erlangen. Nein, die Ein-Mandat-Wahlkreise könnten sogar, ie bereits gesagt, zu mehr Abgeordneten aus der deutschen die deutsche Minderheit lebt. Noch breiter gesehen könnten die Ein-Mandat-Wahlkreise auch andere nationale Minderheiten zu politischem Engagement stimulieren. Das könnte iederum bedeuten, dass der polnische Sejm mehr bestimmte Minderheit. Alles hängt jedoch davon ab, ie die Ein-Mandat-Wahlkreise vom Parlament konstituiert erden. Und das ist eine Unbekannte, auf die heute niemand eine konkrete Antort liefern kann. mit dem Referendum am 6. September. Dabei muss dem Grundsatz entsprochen erden, dass mehr als die Hälfte der Stimmberechtigten teilnimmt und die Mehrheit sie für Ein-Mandat-Wahlkreise ausspricht. Dann ist die Entscheidung bindend und das Parlament muss mit Dr. Norbert Honka, issenschaftlicher Mitarbeiter der Universität Oppeln Więcej mandató dla MN? Z dr. Norbertem Honką, adiunktem Katedrze Studió Regionalnych Instytutu Politologii Uniersytetu Opolskiego, o jednomandatoych okręgach adzenia jednomandatoych okręgó yborczych (JOW) do Sejmu zostanie przeproadzone za nieco ponad tydzień, ale ydaje się, że nie tylko obyatele nie są zainteresoani referendum. Także partie polityczne Wahl vermutlich als Sieger hervorgehen niekoniecznie okazują zaangażoanie. o tym, jakie granice poinny mieć poszczególne okręgi, żeby zachoać zasadę ürden. Aber es muss unterstrichen yłącznie Tak do się nie czytania. tylko ydaje. Poielanie Partie żyją erden, dass diese Abstimmungsform in po piersze październikoymi yborami i bereitgestellt. to dla nich jest teraz spraą Jegliche prio- tak, Vervielfältigung że jeden okręg to 50 tys. mieszkań- ist strengstens rónomierności. Nie może przecież być LARES: Diese Materialien einem sind Ein-Mandat-Wahlkreis lediglich zum auch von Lesen untersagt. rytetoą. Po drugie zaś myślę, że żadne ugrupoanie nie jest zainteresoane proadzeniem JOW-ó. Partie nie chcą JOW-ó, bo boją się konkurencji ze strony noych i regionalnych ugrupoań? do praa mają prao się obaiać, że po proadzeniu JOW-ó zostaną zmiecione ze sceny politycznej. Choć z drugiej strony cale tak być nie musi, bo jak pokazują przykłady państ, których funkcjonują JOW-y, Deutschen im Oppelner Schlesien diskutierte ährend seiner Sitzung am 24. August u.a. über die Ein-Mandat-Wahlkreise. Nach einer langen Diskussion haben die Mitglieder des Vorstandes eine gemeinsame Stellungnahme angenommen. eindeutig formuliert urden und es vor allem im Vorfeld keine breite und sachliche Diskussion über die Vor- und Nachteile der Ein-Mandat-Wahlkreise gegeben hat. Somit regt der Vorstand der SKGD erstmals in seiner Geschichte an, dass die Foto: J. Stempleski praie nie liczą. Tak dłuższej perspektyie może się stać rónież Polsce. Przejdźmy może do samej definicji JOW-ó. Obyatele mają zdecydoać, czy chcą ich proadzenia, ale chyba nie do końca iedzą, na czym to ma będą konkretnie funkcjonoać. Nad tym będzie pracoał parlament, który eentualnie yrażoną olę obyateli będzie musiał proadzić życie formie regulacji pranych. I to tych regulacjach będą już konkretne zapisy có, a drugi to np. 150 tys. Parlament zdecyduje także o systemie yłaniania posłó. Przecież JOW to JOW. O jakie systemy chodzi? System yłaniania może być np. der im Namen der gesamten Minderheit yłącznie Z jednej do czytania. strony tak jest, Poielanie gdyż polska preferencyjny, co oznacza, że na liście um ein Abgeordnetenmandat kämpft. scena polityczna mimo upłyu 25 lat kandydató z danego okręgu nie zaznacza Vervielfältigung się sojego faoryta, ist ale na- strengstens LARES: Diese Materialien Die Ein-Mandat-Wahlkreise sind lediglich zum nehmen Lesen demokracji bereitgestellt. nie jest ustabilizoana Jegliche untersagt. daje się każdemu kandydatoi numer od 1 do np. 10, przez co pokazuje się, kto moim zdaniem jakiej kolejności miałby mieć szansę ejścia do Sejmu. Inną formą jest iększość bezzględna. Jeżeli jednak tak będziemy mieli gło- okręgu nie znajdzie się kandydat, który osiągnie ponad 50% szystkich głosó. A tylko taki bezzględnej formie głosoania ma prao ejść do Sejmu. Ja myślę, że najlepszą formą będzie iększościoa, która jest też najbardziej Idee der Organisierung eines eiteren Referendums am Tag der Parlamentsahl am 25. Oktober und stimmt mit den Experten überein, darunter auch mit dem ehemaligen Präsidenten des Polnischen Verfassungsgerichtes Prof. Andrzej Zoll, Stanoisko TSKN: Zarząd Toarzysta Społeczno-Kulturalnego Niemcó na Śląsku Opolskim dyskutoał m.in. na temat JOW-ó podczas sojego ostatniego zebrania 24 sierpnia. W burzliej dyskusji przejrzysta. W danym okręgu ygrya ten kandydat, który otrzymał najięcej głosó. Nie ma żadnej drugiej tury i skomplikoanych obliczeń, a co za tym idzie nie ma ziększonych kosztó, które przecież pochodzą od nas, z naszych podatkó. Tak też yłania się dziś senatoró oraz częścioo radnych yborach samorządoych. Przy takiej formie iększościoej nie istnieje rónież dotychczasoy próg 5-procentoy. A ięc też mniejszości narodoe utracą jeden ze soich przyilejó, bo przy JOW-ach każdy będzie z tego progu zolniony. Czy zatem JOW-y są dla mniejszości niemieckiej dobrym roziązaniem? To bardzo trudne pytanie, ponieaż dużo zależy, jak cześniej móiłem, od tego, jak te JOW-y będą konkretnie yglądać i jak będą przebiegać granice okręgó. Jeżeli przyjmiemy jednak, że ojeództo opolskie zachoa 12 mandató poselskich i okręgi będą ytyczone miarę granicach teraźniejszych poiató, sądzę, że mniejszość niemiecka miałaby szansę na kilku posłó. Zaletą JOW-ó jest to, że okręgi są małe i ludzie głosują faktycznie na konkretnego kandydata, z którym się identyfikują. Mniejszość ma ielu takich zaangażoanych politykó samorządoych, którzy z takich yboró jednomandatoych zapene ychodziliby jako zycięzcy. Ale należy podkreślić, że taka forma głosoania JOW-ach ymaga rónież od mniejszości innego sposobu przygotoania się do yboró. Nie ma już listy osób, które podczas kampanii mogą się spierać. W każdym okręgu ma się jednego kandydata, który imieniu całej mniejszości alczy Ale JOW-y faktycznie nie odbierają mniejszości niemieckiej potencjalnej możliości uzyskania mandató poselskich. Nie, naet, jak poiedziałem, JOW-y mogą doproadzić do ziększenia się liczby posłó z ramienia mniejszości niemieckiej. I to nie tylko ojeództie opolskim, ale także innych regionach, których mieszka mniejszość niemiecka. I należy spojrzeć jeszcze szerzej że JOW-y mogą pobudzić także inne mniejszości narodoe do zaangażoania się politykę, co może oznaczać, że polski Sejm będzie miał ięcej posłó reprezentujących nie tylko dany okręg jednomandatoy, ale zarazem konkretną mniejszość. Wszystko jednak zależy od tego, jak JOW-y zostaną przez parlament przygotoane. A to na razie jest ielką nieiadomą. Kiedy ięc JOW-y ejdą życie? Droga jest bardzo długa, a na samym jej początku jest referendum 6 rześnia. Musi być spełniona zasada, że ięcej niż połoa upranionych do głosoania eźmie nim udział i że iększość opoie się za proadzeniem JOW-ó. Wtedy decyzja jest iążąca i parlament będzie musiał rozpocząć pracę nad zmianą ordynacji yborczej. Tym samym JOW-y nie staną się faktem cześniej niż przed kolejnymi yborami parlamentarnymi za cztery lata. q pośpiechu, pytania sformułoane są nieściśle, a szczególności nie została przeproadzona szeroka i rzeczoa dyskusja publiczna pośięcona zaletom i adom proadzenia choćby JOW- -ó. W ziązku z tym zarząd TSKN po raz pierszy sej historii stierdził, iż niezięcie udziału zbliżającym się referendum jest rónież formą oddania głosu i stanoi yjątkoo oznakę sprzeciu obec sposobu traktoania obyateli. Podobnie krytycznie zarząd TSKN odniósł się do propozycji zorganizoania kolejnego referendum dniu yboró parlamentarnych 25 października i zgadza się z opiniami ekspertó, tym długoletniego prezesa Trybunału Konstytucyjnego prof. Andrzeja Zolla, którzy skazują

5 Niniejszy yłącznie do czytania. Poielanie LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Aktuelles Lesen bereitgestellt. Aktualności Jegliche Vervielfältigung ist Kattoitz: Wahlvorbereitung in der Woiodschaft Schlesien Nr. 35/1221 Wochenblatt.pl 5 Eine starke deutsche Liste in Sicht Während das Wahlkomitee Deutsche dass die Kandidaten dieser Liste die Interessen der deutschen Minderheit Minderheit mittlereile die Liste vertreten erden. Hier hat er geiss der Kandidaten aus der Woiod- Recht: Wie Mitglieder von Vereint für schaft Oppeln bekanntgegeben hat, sind in der Woiodschaft Schlesien die Kandidaten bisher nur inoffiziell im Gespräch. Schlesien inoffiziell bestätigt haben, findet man unter den Namen auf der Liste yłącznie do czytania. Poielanie nur Deutsche Menschen mit Bezug zu LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche deutschen Vervielfältigung Strukturen und deutscher ist Wir ollen die Kandidatenliste noch nicht offiziell bekanntgeben, sagte Martin Lippa, Chef der SKGD in der Woiodschaft Schlesien, kurz vor Redaktionsschluss dieser Ausgabe. Bis zum 15. September haben die registrierten Wahlkomitees noch Zeit, um die Liste ihrer Sejm-Kandidaten registrieren zu lassen. Fest steht allerdings, dass das deutsche Wahlkomitee Vereint für Schlesien ( Zjednoczeni na Śląska ) auch eigene Kandidaten für den Senat ins Rennen schickt. Ob ir die Namen noch vor Mitte September erfahren, skiego, ojeództie śląskim o kandydatach mói się jedynie kuluarach. Listy kandydató nie podajemy jeszcze oficjalnie mói przeodniczący TSKN Wojeództa Śląskiego Marcin Lippa krótko przed zamknię- auf der Liste findet yłącznie Mit do der sich czytania. anbahnenden Poielanie Konstellation sind die Chancen auf einen Wahlerblattu. Do 15 rześnia zarejestroane ciem bieżącego ydania Wochen- man nur Deutsche LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen folg nicht bereitgestellt. unerheblich. Ganz besonders Jegliche komitety Vervielfältigung mają czas, by zarejestroać ist hängt von den am 24. August eingesetzten Wahlkampf-Koordinatoren ab. Sie sollen nun so schnell ie möglich die Liste komplettieren, so Martin Lippa. Wen darf man auf der Liste der deutschen Minderheit erarten? Inoffiziell heißt es, es sollen vor allem Menschen mit einem starken Bezug zur deutschen Kultur sein, also auch Mitglieder der listy kandydató do Sejmu. Wiadomo jednak, że niemiecki komitet Zjednoczeni na Śląska ystai rónież kandydató do Senatu. To, czy naziska kandydató poznamy przez połoą rześnia, będzie zależało od koordyna- yłącznie erringen. do Die czytania. hohe Wahlbeteiligung Poielanie in toró yborczych, których poołano Gemeinden ie Rudnik oder Kranoitz, na spotkaniu 24 sierpnia. Oni mają o eine starke deutsche Minderheit jak najszybciej skompletoać listy LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung deutschen Minderheit, aber auch hochgestellte lokale Politiker, die sich mit dem Deutschtum identifizieren. Möglich ist, dass der Vorsitzende Martin Lippa selbst einen der ersten Plätze im Wahlkreis Gleiitz einnimmt. Immer häufiger ird auch der Name Anna Ronin genannt. Im Internet kursiert bereits die Nachricht, dass sie die Nummer Eins tłumaczy Marcin Lippa. Kogo można się spodzieać na listach mniejszości niemieckiej? Nieoficjalnie iadomo, że mają to być przede szystkim osoby silnie ziązane z niemiecką kulturą, członkoie struktur mniejszo- Kultur auf. Sollte sich diese Information etabliert. Sein Vorsitzender Grzegorz ści niemieckiej, a także lokalni politycy bestätigen, könnte die Nummer yłącznie Eins aus Franki do spricht czytania. zunächst von Poielanie Rechtsbeugung, fügt kurz später aber hinzu, z niemieckością. Jest możlie, że jedno ysokiego szczebla identyfikujący się śląskim. Kattoitz zu einem ahren Zugpferd im Wahlkreis Rybnik sein erde. Als größte Überraschung könnte sich der Werbung / Reklama Inoffiziell soll Martin Lippa im Wahlkreis Gleiitz für den Sejm kandidieren. Sogar unter den inoffiziellen Namen Menschen mit Bezug zu deutschen Strukturen und deutscher Kultur in der Woiodschaft Schlesien. Wahlkreis Kattoitz entpuppen. Hier taucht der Name einer der bekanntesten Persönlichkeiten aus der Kulturszene der Woiodschaft Schlesien und zugleich ein großer Freund der deutschen Foto: Łukasz Biły der deutschen Liste erden. Zur Stunde ill das Wahlkomitee den Namen aber noch nicht nennen. im Wahlkreis von Anna Ronin können die Vertreter von Vereint für Schlesien mit einer beträchtlichen Zahl von Stimmen rechnen. Allein bei der Ratiborer Stadtpräsidentenahl konnte sie voriges Jahr mehr als Stimmen gibt, könnte diese Zahl noch zusätzlich erhöhen. Unter den Gegenspielern der deutschen Liste in der Woiodschaft Schlesien ird der Oberschlesische Bund (Ziązek Górnośląski) zunehmend Kultur in der Woiodschaft Schlesien. Katoice: Wybory ojeództie śląskim Szykuje się mocna lista Niemcó yłącznie do czytania. Poielanie Podczas gdy KWW Mniejszość Niemiecka już podał do iadomości podać naziska. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche listy Vervielfältigung kandydató z ojeództa ist opol- z pierszych miejsc okręgu gliickim zajmie sam przeodniczący Marcin Lippa. Coraz częściej ymienia się także nazisko Anny Ronin. W internecie już kursuje informacja, że będzie ona jedynką okręgu rybnickim. Najiększą niespodzianką może być okręg katoicki. Tu pojaia się nazisko jednej z najbardziej rozpoznaalnych postaci sceny kulturalnej ojeództie śląskim i zarazem miłośnika kultury niemieckiej. Jeśli informacja się potierdzi, jedynka z Katoic może być pradziym koniem pociągoym listy Niemcó. Dziś komitet yborczy nie chce jednak Szykująca się konstelacja torzy niemałe szanse na yborczy sukces. Przedstaiciele Zjednoczonych dla Śląska na sporą liczbę głosó liczyć mogą szczególnie okręgu Anny Ronin. Tylko samych yborach na prezydenta Raciborza uzyskała ona zeszłym roku ponad 5000 głosó. Liczbę tę spotęgoać może jeszcze ysoka frekencja gminach takich jak np. Rudnik czy Krzanoice, gdzie silna jest mniejszość niemiecka. Wśród przecinikó niemieckiej listy ojeództie śląskim soją propozycję ciąż ugruntouje Ziązek Górnośląski. Jego przeodniczący Grzegorz Franki mói o naginaniu praa, lecz chilę później dodaje, że kandydaci tej listy będą reprezentoać interesy mniejszości niemieckiej. Tutaj z penością ma rację, gdyż jak potierdzają nieoficjalnie członkoie komitetu Zjednoczonych dla Sląska, śród nazisk na liście znajdziemy tylko Niemcó osoby ziązane z niemieckimi strukturami i niemiecką kulturą ojeództie Łukasz Biły 8204

6 Niniejszy yłącznie do czytania. Poielanie 6 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Aktuelles Lesen bereitgestellt. Aktualności Jegliche Vervielfältigung ist Deutsch Müllmen: Neue Ausgrabungen deutscher Soldaten Zurück in der Erinnerung 28. August 3. September 2015 Die entdeckten sterblichen Überreste von 250 deutschen Soldaten und viel Hinterlassenes: Das ist die Bilanz der diesjährigen Arbeit des Volksbundes Deutsche Kriegsgräberfürsorge in der Woiodschaft Oppeln. Die vielen gefundenen sterblichen Überreste mögen als eine düstere Bilanz erscheinen, doch nun erhalten die gefallenen Soldaten eine menschenürdige Bestattung und erden zudem ihre Geschichten erzählen, die sie Schritt für Schritt in die Erinnerung zurückbringen. Wir hatten nicht gedacht, dass ir so viele Überreste von Gefallenen finden ürden. Wir rechneten mit eta 100, aber es zeigte sich, dass es allein in Deutsch Müllmen (Wierzch) 242 davon gab, berichtet der passionierte Geschichtsforscher Andrzej Latusek. Er ist es, der im Auftrag des Volksbundes Ausgrabungen in der Woiodschaft Oppeln mit dem Ziel führt, sterbliche Überreste von gegen Ende des Zeiten Weltkriegs gefallenen deutschen Soldaten zu finden. yłącznie das Museum do czytania. in Oberglogau Poielanie (Głogóek) 100, a okazało się, że samym Wierzchu było ich 242 opoiada pasjonat ungepflegten ein Interesse bekundet. Man olle die Artefakte als Exponate für das Museum LARES: Diese Materialien Gräbern sind lediglich liegen. Es historii Andrzej Latusek. To łaśnie zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist Die rechtliche Grundlage dafür ist im deutsch-polnischen Nachbarschaftsvertrag von 1991 verankert. Demnach sollen deutsche Soldaten, die auf dem heute polnischen Staatsgebiet gefallen sind, exhumiert und anschließend auf Soldatenfriedhöfen bestattet erden, von denen einer sich in Groß Nädlitz uneit von Breslau befindet. Bereits im vorigen on na zlecenie Volksbundu proadzi ykopaliska ojeództie opolskim, których celem jest znalezienie szczątkó żołnierzy poległych pod koniec II ojny śiatoej. Ich podstaę praną ustalono jeszcze polsko-nie- Ausgrabungen fanden dieses Jahr mieckim traktacie z 1991 roku. Zgodnie yłącznie neben do Deutsch czytania. Müllmen auch Poielanie in Boitmansdorf, Rosmierz und Groß Strehlitz na ziemiach dziś należących do Polski z umoą niemieccy żołnierze polegli zurückzurufen. Jahr urden bei Ausgrabungen u.a. in Proskau mehrere Dutzend Überreste von Wehrmachtsoldaten entdeckt, die, sei es durch eine gegnerische Kugel im Gelände, sei es in einem Feldkrankenhaus, zu Tode kamen. Oft urden diese Soldaten in Massengräber georfen, es aren einfache Gruben ohne Grabmal, es ar Krieg, und auf ihrer Flucht vor der Roten Armee gen Westen hatten es die Menschen eilig, also begrub man die Soldaten, o es gerade ging, erläutert Andrzej Latusek. Soohl Latusek als auch die Vertreter des Volksbundes halten fest, dass es bei den Ausgrabungen um mehr gehe als Breslau: 5. Kulturfestival der Deutschen Minderheit Countdon Teil 4 Lustig, spannend, aufklärerisch Nur knapp einen Monat vor dem Kulturfestival in Breslau ürde man meinen, dass sich alles rund um Musik und Tanz dreht. Chöre, Solisten oder Tanzgruppen beginnen mit den Generalproben und arten gespannt auf den 26. September. Doch as passiert eigentlich außerhalb der Bühne? Die Antort auf diese Frage ird einige spannende Überraschungen parat haben. Das nicht alles, as beim Kulturfestival interessant ist, auf der Bühne passiert, ist inzischen zur Tradition ge- oder daneben, das yłącznie do czytania. Poielanie Kulturfestival bietet orden. Schon beim letzten Mal haben der VdG und die DSKG Breslau z.b. mit dem Projekt Angestrickt ins Scharze getroffen. Bunte Wolle schmückte 2012 die Bäume und Haltestellen rund um die Jahrhunderthalle, omit man das Interesse zahlreicher Breslauer und Touristen eckte und diese anzog, obohl Landfrauen, der die Besucher mit yłącznie schlesischem Streuselkuchen versorgt. do czytania. Poielanie die nicht unbedingt am eigentlichen Kulturfestival interessiert aren. Zar gibt es dieses Mal das Projekt nicht, doch an Aktivitäten außerhalb des Zentrums der Jahrhunderthalle soll es nicht fehlen. Bis zu 30 Stände von über einem Dutzend Vereinen der deutschen Minderheit soie Verlagshäusern und Unternehmen sollen Information pur das Publikum des Kulturfestivals etas zum Lachen zu bringen, da haben ir gleich zugesagt, sagt Dominika Bassek enthusiastisch. Worum es in Wahn- SKGD Dominika Bassek und yłącznie Miriam sinn auf do vier czytania. Beinen geht, Poielanie ollen die Außer Wahnsinn auf vier Beinen gibt Brandt die Premiere eines Kabaretts parat: Wir sind haben lediglich ein Angebot bekommen, zum Lesen schließlich bereitgestellt. olle man doch das Jegliche Pubkalischen Vervielfältigung Höhepunkt auf der Bühne. ist Für strengstens Kabarettistinnen noch nicht verraten, es aber noch einen anderen nicht musi- schon jetzt freihalten. LARES: Diese Materialien untersagt. auch außerhalb der Haupthalle bieten. Und em beim Besichtigen der Magen knurrt, dem hilft der Verein Schlesischer Das gefundene Medaillon soll nach Möglichkeit den Nachfahren zurückgegeben erden. Einige der Teilnehmer der Abschiedsmesse für die exhumierten Soldaten. Fotos: Zbignie Banduroski geht es um mehr als nur um eine menschenürdige Bestattung von Soldaten, die in geht auch darum, ihre vergessenen Lebensgeschichten ieder in die kollektive Erinnerung nur um eine menschenürdige Bestattung von Soldaten, die in ungepflegten Gräbern liegen. Es gehe auch darum, ihre vergessenen Lebensgeschichten szczątki praie 250 niemieckich do czytania. żołnierzy, iele Poielanie przed- którzy zginęli czy to od kul przecinika, kilkudziesięciu żołnierzy Wehrmachtu, ieder in die kollektive Erinnerung yłącznie zurückzurufen: Das Ergreifendste, das ir miotó i innych pozostałości tak czy to poloych szpitalach. Często LARES: Diese Materialien dieses Mal sind gefunden lediglich haben, ar zum ein in- Lesen ygląda bereitgestellt. bilans tegorocznych prac Jegliche nie- rzucano Vervielfältigung tych żołnierzy do zbioro- ist ziges Medaillon, eines ie man sie oft in Filmen sieht. Drinnen ar ein Foto von einem jungen Mädchen, sicherlich hatte sie es ihrem Freund geschenkt, als Ob auf der Bühne nicht nur Liebhabern von Musik etas Interessantes. Aber auch auf der Bühne ird sich nicht alles um Musik drehen. Zur Auflockerung der Atmosphäre gibt es bei diesem Kulturfestival ein ganz neues Angebot. Unter dem Namen Wahnsinn auf vier Beinen haben die Absolventinnen der Moderatorenschulung der Bei den Ausgrabungen dieser in den Krieg zog; leider sah er sie ległych ofiar ojny może ydaać się LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen nie mehr bereitgestellt. ieder, erzählt Latusek. Jegliche Ne- bilansem Vervielfältigung ponurym, lecz ludzie ist ci nie strengstens Andrzej Latusek. untersagt. ben persönlichen Sachen der Soldaten ie Trauringe oder Erkennungsmarken fanden die von Bundesehrsoldaten unterstützten Vertreter des Volksbundes auch Teile von Waffen. Für die gefundenen Waffen hat bereits geinnen. Die persönlichen Sachen der Soldaten erden in die Volksbund-Zentrale nach Kassel geschickt, o sie von Experten nach Möglichkeit identifiziert und anschließend an Familienangehörige der Soldaten zurückgegeben erden. statt. Wierzch: Kolejne zapomniane groby niemieckich żołnierzy Przyróceni pamięci Odnalezione mieckiego Ziązku ds. Opieki nad Grobami Wojennymi (Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge) ojeództie opolskim. Tak iele odnalezionych po- Welche von 22 eingesandten Arbeiten des VdG-Wettbeerbs ird sich als beste ereisen? Der Geinner bekommt Zloty und seine eigene Publikation. Foto: Łukasz Biły tylko otrzymają godny pochóek, ale zaczynają także penym sensie opoiadać historie, które krok po kroku przyracają ich naszej pamięci. Nie sądziliśmy, że odnajdziemy aż tyle szczątkó. Liczyliśmy na około mają być ekshumoani, a następnie pochoani na cmentarzach ojennych, z których jeden znajduje się Nadolicach Wielkich niedaleko Wrocłaia. Już zeszłym roku podczas ykopalisk m.in. Prószkoie odnaleziono prochy ych mogił, to były zykłe doły, bez nagrobkó, trała ojna, a podczas ucieczki na zachód przed Armią Czeroną ludzie się śpieszyli, ięc choali likum überraschen. Das lustigste sei jedoch das Leben an sich und das soll auch beim Kabarett die besten Scherze liefern. żołnierzy gdzie popadnie tłumaczy Tak Latusek, jak i przedstaiciele Volksbundu tierdzą, że ykopaliskach chodzi o coś ięcej niż tylko o godny pochóek dla żołnierzy leżących nie pielęgnoanych grobach. Chodzi o przyrócenie ich zapomnianych historii zbioroej śiadomości: Najbardziej zruszające, co tym razem znaleźliśmy, to malutki medalik, taki otierany, jakie czasami idzi się na filmach. Okazało się, że środku było zdjęcie młodej dzieczyny, penie dała go prezencie sojemu chłopakoi, który ruszył na front opoiada Latusek. Oprócz pryatnych rzeczy żołnierzy, takich jak obrączki czy nieśmiertelniki, przedstaiciele Volksbundu spierani przez żołnierzy Bundesehry zaleźli także elementy uzbrojenia. Odnalezionymi przedmiotami należącymi do uzbrojenia poległych żołnierzy zainteresoanie już ykazało Muzeum Głogóku, które chce artefakty pozyskać jako eksponaty. Pryatne rzeczy żołnierzy mają zostać przesłane do centrali Volksbundu Kassel, gdzie eksperci podejmą się ich identyfikacji i zrócenia ich rodzinom poległych. Poza Wierzchem tegoroczne ykopaliska proadzone były także Bogdanoie, Rozmierzy i Strzelcach Opolskich. Łukasz Biły drei Personen aus dem von mehreren Tausend Menschen bestehenden Publikum ird es um 16:20 Uhr besonders spannend. Dann erden nämlich die Preisträger des literarischen Wettbeerbs des VdG Schicksal der Deutschen in Polen nach 1945 bekanntgegeben. 22 umfangreiche Erzählungen habe man im VdG über dieses schierige Thema erhalten. Dabei seien es keinesfalls Amateure, die geschrieben haben, die Arbeiten seinen beegend und von enormer Reife so die Veranstalter. Auch für Geschichtsliebhaber hat das Kulturfestival etas parat. In der Rotunde der Jahrhunderthalle bereitet nämlich das in den Startlöchern stehende Forschungsinstitut der deutschen Minderheit eine Debatte zum dem Thema Deutsche in Polen in den vierzig Jahren nach dem Krieg: Von der Vertreibung und Entdeutschung bis zur Legalisierung der Minderheit vor. Diese soll vor allem für noch mehr Aufklärung rund um dieses schierige Thema sorgen. Ob auf der Bühne oder daneben, das Kulturfestival bietet nicht nur den Liebhabern von Musik etas interessantes, auch alle anderen Interessierten sollten sich den letzten Septembersamstag Łukasz Biły

7 Niniejszy yłącznie do czytania. Poielanie Nr. 35/1221 LARES: Diese Materialien sind lediglich Glaube zum und Lesen Religion bereitgestellt. Wiara Jegliche i religia Vervielfältigung ist Wochenblatt.pl 7 Dolny Śląsk: Podróż sentymentalna Kronika Parafialna Książę LARES: Kościoła Niniejszy na Śiętej yłącznie do czytania. Górze Poielanie Ślązakó Gottesdienst zum Schulbeginn: In der Frauenkirche zu Görlitz trat am 22. August Martin Cichon, Direktor Pierszy raz był na Ślęży (Zobten, dial. Zotabarg), gdy miał 9 lat. Porócił jako kardynał. Bardzo chciałem tu pononie być stierdził kardynał Joachim Meisner, metropolita koloński senior, urodzony 1933 roku Leśnicy (Deutsch Lissa) koło Wrocłaia. Wrócił na Ślężę po 69 latach, 13 sierpnia br. Orędonik pojednania polsko-niemieckiego charakteryzoał kard. Joachima Meisnera ogłoszeniach pa- des Lehrerfortbildungszentrums bei der Deutschen Bildungsgesellschaft Oppeln, seinen Dienst als Schuldirektor der Dietrich-Heise-Oberschule zu Görlitz an. Seine deutsch-polnischen Erfahrungen, die er als Oberschullehrer in Oberschlesien gesammelt hat, erden nun in yłącznie do czytania. Poielanie zostali zmuszeni do opuszczenia sych domó. Meisneroie tułali się po ulicach, Vervielfältigung była zima, matka Joachima ist zaczęła strengstens LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche untersagt. rafialnych ks. dr Ryszard Staszak, proboszcz parafii Sulistroicach (Groß Silsteritz), który uratoał kościół na Ślęży przed zniszczeniem. Na spotkanie z emerytoanym metropolitą kolońskim zapraszał od ielu tygodni. Gdy kardynał przyjechał 13 sierpnia do Wrocłaia, pojechał tylko na chilę do rezydencji metropolity rocłaskiego abp. Józefa Kupnego. Zaraz potem Görlitz von Nutzen sein. Die Freie Evangelische Schule in Görlitz trägt den Namen des 2005 verstorbenen Evangelisten Dietrich Heise, der sich zeitlebens für die Verbreitung der Guten Nachricht von Gottes Liebe zu den Menschen, auch besonders unter Kindern und Jugendlichen, einsetzte. Friedenskirche in Jauer: Am yłącznie do czytania. Poielanie otum krzyż biskupi. Na tegorocznym odpuście było sześciu Vervielfältigung biskupó, tym jeden z Ameryki ist strengstens LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche untersagt. 12. und 13. September feiert die Friedenskirche in Jauer (Jaór) ihr 360. Gründungsjubiläum. Auf dem Programm der Feierlichkeiten am 12. September stehen u. a. ein Vortrag zur Architektur der Kirche (Friedenskirche, 10:00 Uhr), eine Diskussionsrunde zum Thema Frie- yłącznie do czytania. Poielanie Każdą zdobi, podobnie jak daniej, obraz przedstaiający jedną ze stacji Męki Pańskiej. To tylko kopie, ale obaj yruszyli na Ślężę. Ślęża to kulturze Ślązakó ażne miejsce nazyana jest Śiętą Górą Ślązakó. Określana jest też mianem Śląskiego Olimpu była miejscem kultu już czasach przedchrześcijańskich. W średnioieczu dostali ją augustianie, na szczycie stał zamek Piastó, a na jego fundamentach zbudoano kościół. Te fundamenty odkopali latach archeolodzy. Prace finansoała amerykańska fundacja, oficjalnie żeby przybliżyć dzieje tego miejsca i popraić jego stan techniczny. Potem okazało się, że szystko odbya się za spraą ruchu ziązanego z Ne Age, któremu nieobcy jest m.in. okultyzm. Ks. Staszak yremontoał kościół denskirche aus neuster issenschaftlicher Sicht (Stadttheater, 12:00 Uhr), eine Visualisierung des Kirchenbaus (Regionalmuseum, 14:30 Uhr), Friedenskonzert (Friedenspark, 18:00 Uhr), Theateraufführung zur Kirchenentstehung (Kirchplatz an der Friedenskirche). Am 13. September beginnen die Feierlichkeiten mit einem ökumenischen Gottesdienst um 11:00 Uhr są prezentoane części muzealnej yłącznie do czytania. Poielanie Domu Gościnnego Opata. Wotum kard. Meisnera krzyż biskupi też tym na Ślęży ciągu zaledie dóch lat potrafił zapalić do idei ielu ludzi. Środoiska neopogańskie słały protesty do ładz kościelnych, ktoś próboał podpalić sanktuarium Sulistroiczkach (Klein Silsteritz), atakoano ks. Staszaka internecie, sataniści syczeli na niego i pokazyali mu znak diabła, gdy jeżdżał na Ślężę, ciąż księdze mit Eineihung des Altares in der Taufkapelle. Um 12:30 Uhr bietet die Stadt eine Führung zu Kulturdenkmälern von Jauer an. Treffpunkt am Ring. Neue Publikation: Die Schrotholzkirche St. Laurentius von Mikultschütz in Oberschlesien heißt die Arbeit von Franz Sich. Sie handelt von der Errichtung des Gotteshauses 1530 bis zum Brand im Jahre Der Autor spricht am 30. August beim Kongress der Deutsch- Polnischen Gesellschaft für Geschichte der Medizin in Warschau zum Thema: Das Jüdische Altersheim in Gleiitz und stellt dort auch seine neue zeisprachige ubogich duchu, zasmuconych deastacją i zatroskanych o los tego miej- Kard. Joachim Meisner poproadził procesję odpustoą Krzeszoie. po dróżkach kalaryjskich odbyła się Fotos: Marek Perzyński yłącznie do czytania. Poielanie na koniec mszy ś. procesja z obrazem sca, ks. dr Ryszard Staszak mógł podjąć Trudno jest rozmaiać po placu przed bazyliką dzięki temu LARES: Diese Materialien dzieło odbudoy sind lediglich kościoła na Ślęży. zum ( ) Lesen bereitgestellt. Jegliche ięcej Vervielfältigung osób zięło udział procesji. ist pamiątkoej ystaionej kościele na Ślęży pojaiają się antychrześcijańskie pisy. Stacje drogi krzyżoej (proadziły z dołu góry na szczyt), które zniszczyli andale, są eksponoane obecnie kościele na Ślęży. Kard. Meisner idział je, yraził uboleanie, że takie rzeczy się zdarzają, czemu dał yraz e pisie do księgi pamiątkoej. Był pod ielkim Jesteś, Wasza Eminencjo, człoiekiem torzącym historię, cała Toja posługa ma ymiar ponadczasoy i ybiegający daleko przyszłość. Łato jest niszczyć, o iele trudniej budoać, a szczególnie budoać mosty pojednania nad prze- Publikation vor. paściami nienaiści, krzyd i złej yłącznie oli. do czytania. Poielanie najzimniejszej kotliny sudeckiej. Ale Jakże trudno jest rozmaiać o miłości bazylice krzeszoskiej gorąca nie LARES: Diese Materialien zajemnej sind i braterskiej lediglich spółpracy zum Lesen Kardynał bereitgestellt. dotarł na szczyt pradzie Jegliche czuć Vervielfältigung ma bardzo grube mury, ist przez strengstens untersagt. rażeniem ogromu pracy, jaki łożono uratoanie kościoła na Ślęży. Witali go miłośnicy ziemi ślężańskiej O tym, co stało się na Ślęży, móili miłośnicy ziemi ślężańskiej, itając kard. Meisnera: Toje przybycie spraia, że góra Ślęża staje się Górą Błogosłaieńst. Bo oto za spraą pomocnych rąk ludzi cichych i pokornych, z nami jesteś, przepraszamy za yłącznie trudy tam też do są schody, czytania. a panoał Poielanie okropny odkryają za iele ciała. To nic, że upał dotarcia na szczyt i prosimy obejmij upał, dlatego z tego punktu programu śiątynia to nie plaża. LARES: Diese Materialien nas płaszczem sind lediglich ojcoskiej opieki zum (...). Lesen musiano bereitgestellt. zrezygnoać. Jegliche Vervielfältigung Marek Perzyński ist Pfarrer Gerd Koser, Oppeln 22. Sonntag im Jahreskreis B Ernte in Kurtitz: Am 12. August durften Gemeindemitglieder der evangelischen deutschsprachigen St.-Christophorigemeinde zu Breslau in Kurtitz (Kondratoice) auf dem Gut der Familie Dag von Kap-herr bei der Ernte helfen. Mit dabei aren Propst Andrzej Fober (v.r.n.l. Probst Andrzej Fober, Achim Graf von Beust, Dag von Kap-herr) und Achim hat für Behinderte und Kranke, für Alte steht es in der zeiten Lesung des Sonntags aus do dem czytania. Jakobusbrief (1,17). Poielanie gibt sich unsere Aufgabe. Aus unserer (Vers 21b). Aus dem, as ir sind, er- und Schache. Das Wissen um yłącznie die eine Menschheitsfamilie und um ein menschliches sind Handeln lediglich sind - ob man zum es ahr Lesen Gottes, bereitgestellt. das nicht nur eine Botschaft Jegliche zu ihm Vervielfältigung fassen und uns frohen Herzens ist strengstens Mehrfach ist da die Rede vom Wort Gottesbeziehung können ir Vertrauen LARES: Diese Materialien untersagt. Erste Lesung: Dtn 4, Zeite Lesung: Jak 1, b Eine christliche Welt? Evangelium: Mk 7, Als bekannte Persönlichkeiten von einer Zeitschrift nach ihrem Verhältnis zu Christentum und Kirche gefragt urden, antortete einer: Graf von Beust, ein Freund der Christophorigemeinde zu Breslau, Landirt, Meister und diplomierter Ingenieur der Agrarissenschaften. Seitdem die Familie von Kap-herr in Kurtitz lebt und arbeitet, haben die Breslauer die ganz seltene Möglichkeit, moderne Arbeit auf dem Feld zu erleben. Die Familie von Kap-herr ist, die uns Erkenntnis schenkt, sondern selbst irkmächtig ist: Aus freiem Willen hat er uns durch das Wort der Wahrheit geboren, da- Diese hängen in der Luft, enn yłącznie sie nicht mit ir do gleichsam czytania. die Überzeugung, Poielanie und makelloser Dienst vor begründet sind im Glauben an das Wort Erstlingsfrucht seiner dass alles, as ir Gott, dem Vater, besteht in der deutschen Gemeinde aus. LARES: Diese Materialien der Offenbarung sind lediglich Gottes. Appelle zum ie: Lesen Schöpfung bereitgestellt. seinen (Vers haben, uns von Jegliche Vervielfältigung darin: für Waisen ist und ihm geschenkt ist. Selbst die allerschlechteste christliche Welt ürde ich der besten heidnischen Welt vorziehen, eil es in einer christlichen Welt Raum gibt für die, denen keine heidnische Welt je Raum gab: Behinderten und Kranken, Alten und Schachen. Wenn ir aber in unsere Welt schauen, dann sehen ir Terror und Krieg, Hunger und Elend, Krankheit und Ungerechtigkeiten aller Art in richtet auch jedes Jahr die Erntedankfeier Spende für Kathedrale: Am 30. August ird auf dem Oppelner Ring ein neuer Rekord im Streuselkuchenbacken aufgestellt. Danach gibt es dort ein Konzert. Der Erlös aus dem Kartenverkauf ist für die Renovierung der Oppelner Kard. Joachim Meisner ( środku) przy ołtarzu posoboroym kościoła na Ślęży. Z leej abp rocłaski Józef Kupny. Z praej ks. Ryszard Staszak. na ziemiach, które spłynęły krią. Ty to potrafisz, ponieaż Toje zaołanie pasterskie Spes nostra firma est pro vobis (nadzieja nasza co do as jest silna) daje Ci niezykłą moc. Dziękujemy, Wasza Eminencjo, że tu dzisiaj Wort zum Sonntag vielen Teilen der Erde; und andererseits sind ir durch achsenden Individualismus und Egoismus auf dem Weg in eine heidnische Welt, die keinen Platz haben ill oder nicht - das Ergebnis des Christentums. Unter der Menschheit ist dies nicht selbstverständlich. Wenn von einer christlichen Welt die Rede ist, dann verstehen ir darunter nicht allein Gebote und moralische Aufrufe. Du sollst! Du sollst nicht! ollen die Menschen nicht gerne hören. Deshalb gehört zur christlichen Welt das Wissen von Gott und die Überzeugung, dass alles, as ir haben, uns von ihm geschenkt ist: unser Leben, o miłości zajemnej i braterskiej spółpracy na ziemiach, które spłynęły krią. autem, ale musiał pokonać kilkadziesiąt stopni po stromych schodach do kościoła, a porusza się już o lasce. Nie narzekał jednak, tryskał humorem, naiązyał rozmoę z napotkanymi osobami. Miał też odiedzić schronisko na Ślęży, ale jedes vollkommene Geschenk kommt von oben, dem Vater der Gestirne so 18). Durch dieses Wort sind ir berufen und befähigt, als Kinder Gottes zu leben. Durch dieses Wort erkennen ir auch, er Gott ist und ie ir und alle Menschen zu ihm stehen sollen. Es hängt allerdings Zur christlichen Welt gehört das Wissen von Gott und die Błogosłaieństo pasterskie, jakie udzielili kard. Joachim Meisner i abp. Józef Kupny zebranym kościele, zakończyło izytę obu hierarchó na Ślęży. Wielki Odpust Krzeszoski Nieznośne upały nie zdołały znieczyć ysiłkó organizatoró Wielkiego yłącznie do czytania. Poielanie Odpustu Krzeszoskiego (Grüssau) 15 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche sierpnia. Vervielfältigung Przybyły tłumy, a sumie ist odpu- stoej przeodniczył kardynał Joachim Meisner. Śląskiego pochodzenia się nie stydzi, prost przecinie podkreśla se korzenie, choć został od nich siłą odcięty. Po 1945 r. Meisneroie, podobnie jak inni Niemcy z Dolnego Śląska, się modlić do Matki Boskiej Krzeszoskiej, do której pielgrzymoała z dziećmi i stał się cud. Otorzyły się drzi gospody z gestem zaproszenia. Kard. Meisner przybya zasze do Krzeszoa, gdy to tylko możlie. Zostaił tu se Łacińskiej, jeden z Ukrainy i trzech z diecezji legnickiej Krzeszó to głóne sanktuarium tej diecezji. Uroczystości odpustoe trają kilka dni. W tym roku 14 sierpnia odbyło się otarcie po remoncie krzeszoskiej kalarii. niestety to konieczne. Krzeszoska kalaria to bardzo rozległe założenie krajobrazoe, oryginały obrazó narażone były na kradzieże. Ale część oryginałó, m.in. ponadnaturalnej ielkości figury z Domu Piłata, można zobaczyć muzeum jest prezentoany. Wielką sumę odpustoą poprzedzano minionych latach procesją z cudami słynącym obrazem Matki Bożej Łaskaej z kalarii do bazyliki mniejszej. W tym roku zamiast procesji Złaszcza dla starszych osób przejście długiego odcinka Dom Piłata bazylika mniejsza byłoby problematyczne. Tym bardziej że tym roku upały były nie do zniesienia. W Krzeszoie też było gorąco, choć położony jest centrum które ysokie temperatury z trudem się przebijają. Nie przebiją się do bazyliki, mauzoleum Piastó i kościoła ś. Józefa Krzeszoie też osoby niełaściie ubrane obsługa zaraca tych, którzy unsere Gesundheit, unser Besitz. Auch vom Mitirken des Menschen ab, ob sich mehr uneingeschränkt angenommen die Tatsache, dass ir glauben yłącznie können, das Neue do durchsetzen czytania. kann Poielanie und Frucht ird und in der das Vertrauen auf Gott, Heiligkreuz-Kathedrale bestimmt. ist ein Geschenk. Jede gute Gabe und bringt. Nehmt euch das Wort zu Her- den Geber alles Guten schindet. q zen, das in euch eingepflanzt orden ist, und das die Macht hat, euch zu retten seinem Willen öffnen. Es ist ja der Wille Gottes, für Mitmenschen zu sorgen, besonders für die Notleidenden. Darum heißt es in Vers 27: Ein reiner Witen zu sorgen, enn sie in Not sind. Es äre die allerschlechteste christliche Welt, in der Glauben und Leben nicht übereinstimmten. Es äre auch eine Welt, in der das Wort der Offenbarung nicht kan Foto: Klaudia Kandzia Foto: stchristophori.eu

8 Niniejszy yłącznie do czytania. Poielanie 8 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich Aus zum den Lesen Regionen bereitgestellt. Z regionó Jegliche Vervielfältigung ist Gleiitz: Autorenlesung mit Freya Klier Notizen Gerhard Jürgen LARES: Blum-Kiatkoski gestorben: Am 11. August Niniejszy yłącznie do czytania. Poielanie 2015 ist der deutsch-polnische Künstler Gerhard Jürgen Blum-Kiatkoski im Alter von 84 Jahren im hessischen Hünfeld gestorben. Er urde 1930 in Faulen (Ulnoo) südlich von Elbing (Elbląg) geboren. Blum-Kiatkoski ar Vertreter 28. August 3. September 2015 Die heute in Berlin lebende yłącznie Autorin do Kliers czytania. Bücher können Poielanie und Theaterregisseurin Freya Klier LARES: Diese Materialien verbrachte sind aufgrund lediglich der Inhaftierung zum Lesen bereitgestellt. über das Haus der Jegliche Vervielfältigung ist der Konkreten Kunst und gründete und leitete zahlreiche Ausstellungen, Projekte und Museen ie beispielseise von 1961 bis 1974 die Elbinger Galerie EL. Anfang der 50er-Jahre urde er Mitglied einer geheimen Universität und Akademie zur Rettung der polnischen Intelligenz. Nach seiner Übersiedlung 1974 in die Bundesrepublik Deutschland lebte er zunächst im arbeitete als Schauspielerin am yłącznie Theater do czytania. Poielanie Senftenberg und studierte später Regie den Zuhörern. Sie urde gefragt, arum sie bereitgestellt. ausgerechnet diese Schicksale Jegliche Vervielfältigung ist strengstens LARES: Diese Materialien in Berlin. sind lediglich zum Lesen untersagt. Kloster Cornberg bei Bad Hersfeld und unterrichtete an verschiedenen Volkshochschulen. Später begründete er mehrere Kunststationen. Blum-Kiatkoski ar auch eiterhin in Polen aktiv. Der Künstler erhielt zahlreiche Auszeichnungen und Ehrungen. Wissenschaftliches Projekt: Ein Seit Anfang der 80er-Jahre ar Klier in der DDR-Friedensbeegung aktiv urde sie desegen mit einem Berufsverbot belegt. Danach trat sie zusammen mit ihrem Mann Stephan Kraczyk bei kirchlichen Veranstaltun- gen auf versuchte die Staatssicherheit das Dissidentenpaar zu ermorden. schien Jahrzehnte lang vollkommen yłącznie Schicksal do czytania. von Frauen und Poielanie Kindern LARES: Diese Materialien Das sind Hauptanliegen lediglich des Werks zum von Lesen uninteressant bereitgestellt. zu sein. Bereits Jegliche in Die Vervielfältigung ist Team von Wissenschaftlern beschäftigt sich mit dem Thema, ie sich 70 Jahre nach dem Kriegsende die Kulturbilder in Polen und Deutschland geandelt haben. Und elche Konsequenzen diese Wandlungen für die Gegenart haben. Das Team besteht aus sieben Germanisten, Slaisten und Kulturissenschaftlern Freya Klier ist die historische Aufarbeitung und Erinnerungskultur. Neben der DDR-Vergangenheit und deren Beältigung gehören auch die Zeit des Nationalsozialismus und des kommunistischen Russlands dazu. Klier ist un- ter anderem Gründungsmitglied yłącznie des seit aus Ostpreußen do czytania. habe sie Poielanie über Jahre Auf die Frage, sie selbst mit 1944 aus Ostpreußen 1996 bestehenden Bürgerbüros, ein gesammelt. Ich bat die Zeugen mir schrecklichen Schilderungen umgeht zu flüchten. Zudem Verein zur Aufarbeitung von Folgeschä- alles, aber auch alles zu erzählen. Auch und ie sie die scheren Themen ver- beschreibt Freya Klier LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens darin historische untersagt. Er- der Adam Mickieicz Universität und Padereski-Gesellschaft für Wissenschaft in Posen soie der Christian-Albrechts- Universität in Kiel. Es erden Literatur, Film und museale Geschichtsausstellungen untersucht. Das Projekt begann im Oktober 2014 und endet im Oktober Die Ergebnisse erden in einem arbeitet, sagt Freya Klier: Natürlich fällt es mir oft scher es gab Momente, da hatte ich das Gefühl, das ich nicht eiterarbeiten kann. Doch in solchen Momenten sage ich mir: Ich muss es nur aufschreiben sie mussten es aus- Rahmen der Reihe HAUSbesuche Jugendzeit nach Russland deportiert halten. Das macht mir die Arbeit leichter. Andererseits ill ich dem riesigen Spotkania DOMoe. des Hauses yłącznie der orden do sind, czytania. bei einem Empfang Poielanie beim jp Deutsch-Polnischen Zusammenarbeit Bundespräsidenten Roman Herzog. Für Vertrauensvorschuss gerecht erden, Sammelband jeeils in deutscher und polnischer Sprache publiziert. Elftes Gebot: Du sollst Dich erinnern! Nach Jahrzehnten brechen Opfer und Zeugen grausamer Verbrechen von 1945 in Ostpreußen ihr Scheigen: Die mehrfach preisgekrönte Autorin Freya Klier lässt sie in ihrem neuen Buch zu Wort kommen. Vergangene Woche stellte sie dieses in Gleiitz (Gliice) vor. ihres Vaters ihre Kindheit zum Teil in einem Kinderheim. Nach dem Abitur 1968 kam sie nach einem missglückten Fluchtversuch aus der DDR selber ins Gefängnis. Nach der vorzeitigen Entlassung studierte sie Schauspiel in Leipzig, den der SED-Diktatur. Sie ist außerdem Vorstandsmitglied des P.E.N.-Zentrums deutschsprachiger Autoren im Ausland. In Gleiitz stellte Klier ihr Buch Wir letzten Kinder Ostpreußens. Zeugen einer vergessenen Generation im vor. Im Anschluss diskutierte sie mit Deutsch-Polnischen Zusammenarbeit bestellt erden. beschreibt. Es gibt zahlreiche Dokumentationsfilme, in denen Männer, die aus der Kriegsgefangenschaft zurückkehren, zu Wort kommen. Es sind immer nur die Männer, die scheinbar von allgemeinem Interesse sind. Das Kaninchen von Ravensbrück (1994) beschreibt sie das Schicksal von drei polnischen Frauen, die ährend des Krieges als Häftlinge medizinischen Versuchen ausgesetzt aren. Die Schicksale der sieben Kinder Unangenehmes nicht auszulassen, nichts verdrängen. Es gibt einen Grundsatz in meinem Leben ich nenne es Elftes Gebot das heißt: Du sollst Dich erinnern! 1996 ar ich beispielseise zusammen mit einigen Frauen, die in ihrer sie ar es ein ganz großes Erlebnis, denn Tilsit / Berlin: Der Dichter Johannes Bobroski ist vor 50 Jahren gestorben Literatur gehört zusammen Freya Klier bei der Autogrammstunde es ar das erste Mal, dass sie von der Gesellschaft ahrgenommen urden, sagt Klier. den sie mir aus ihrem Innersten geben. Danzig: Preußischer Adler am Bahnhof Klier, die mit den Recherchen 2003 begann, urde auch nach ihren Erfahrungen mit den Nachkommen der Erlebnisgeneration gefragt: Die Traumata von schrecklichen Erlebnissen und grausamen Verbrechen, von Verlust von menschlicher Wärme und Zuendung, all das, as die Kinder 1945 erlebt haben, zeichnete sie für ihr späteres Leben, berichtet die Autorin. Solange diese Menschen einem geordneten Arbeitsrhythmus nachgehen, könne das Nachdenken in den Hintergrund gedrängt erden. Im Alter gebe es mehr Zeit zum Nachdenken, Erinnerungen und sie seien dankbar, dass jemand ihnen zuhört. Von diesen Traumata sind nach meinen Erkenntnissen auch die Nachkommen der Erlebnisgeneration betroffen dafür habe es sehr viele Anzeichen gegeben, auch enn zischen den Eltern und den Kindern nichts ausgesprochen urde. Diese Eltern sind anders als die anderen Eltern. Johannes Rasim Der schafft Sprachbilder, ie ich sie sonst nirgends gelesen hab, sagte 1982 in einem Intervie die spätere Literaturnobelpreisträgerin Herta Müller. Der vergessene Dichter Johannes Bobroski setzte sich mit dem Heimatbegriff Sarmatien ein Denkmal. Er starb vor 50 Jahren. Johannes Bobroski urde am 9. April 1917 in Tilsit an der Memel (Sovjetsk) geboren zogen seine Eltern in die Provinzhauptstadt Königsberg (Króleiec), heute Kaliningrad, o er aufs Gymnasium ging. Bereits 1930 urde Wenn Baugerüste und Sichtschutz LARES: Diese Materialien Ehrengrab sind für Johannes lediglich Bobroski auf dem zum Evangelischen Lesen Friedhof in bereitgestellt. Friedrichshagen Foto: Jegliche Marcus Cyron am Vervielfältigung Nebengebäude des Danziger ist der Schüler Mitglied des Bundes Deutscher Bibelkreise und der Gefolgschaft Luther. Nach dem Abitur 1937 musste Johannes Bobroski seinen Reichsarbeitsdienst ableisten. Kurze Zeit später urde sein Vater nach Berlin versetzt. Nach dem Ausbruch des Zeiten Weltkrieges 1939 nahm Johannes Bobroski am Polenfeldzug, danach zischen Ostsee und Scharzem Meer. yłącznie do czytania. Poielanie der Geschichte erden in der Hansestadt nicht verischt, sagt Roland am Gebäude rekonstruiert. Er selbst sah sich stets als ein deutscher Dichter, der eine Trennung in ost LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Hau, Vervielfältigung Vorsitzender des Bundes ist der am Frankreichfeldzug, und ab Sommer 1941 am Russlandfeldzug teil. Anfang Dezember 1941 urde er von der Wehrmacht freigestellt und studierte Kunstgeschichte in Berlin. Seine dichterischen Versuche begannen 1941, als er am Ilmensee bei Novgorod als Soldat stationiert ar: Zu schreiben habe ich begonnen als deutschen Minderheit in Pommern. Das liege vor allem am Engagement des Bürgermeisters Paeł Adamoicz (PO). Einen besseren Stadtpräsi- schaftsbundes und Lektor im Altberliner Verlag Lucie Groszer yłącznie zog die tember do 1965 czytania. im Alter von 48 Poielanie Jahren Er ist sehr offen, enn es um Fragen zur Johannes Bobroski starb am 2. Sepdenten können ir uns nicht ünschen. Familie die Ahornallee in Friedrich- den Folgen einer Blinddarmentzündung deutschen Geschichte in der Stadt geht, Fremder, als Deutscher. Daraus ist ein Thema georden: die Deutschen und der europäische Osten. Weil ich um die Memel herum aufgeachsen bin, o Polen, Litauer, Russen, Deutsche miteinander lebten, unter ihnen allen die Judenheit. Als Soldat ar Johannes Bobroski bis zur Gefangennahme durch die Rote sagt Roland Hau. Adamoicz gehe auf die Deutsche Minderheit zu. Es erden gemeinsame Gedenkfeiern organisiert, ie jährlich zum Volkstrauertag. Die Zusammenarbeit sei sehr gut. Deshalb ar Roland Hau nicht von der Nachricht überrascht, dass der 1960 nahm Bobroski an den yłącznie Treffen und osteuropäischen do czytania. Völkern Poielanie als sein preußische Adler an das Nebengebäude des Bahnhof in der ul. Podale der Gruppe 47 teil, odurch er in ganz Generalthema. LARES: Diese Materialien Deutschland sind lediglich und auch international zum Lesen bereitgestellt. Johannes Jegliche Rasim Grodzkie Vervielfältigung zurückkehrt. Nach 1945 ist ar strengstens einiges dafür tun. untersagt. Armee an der Ostfront stationiert. Als Kriegsgefangener kam er in die Ostukraine. Ende 1949 urde er entlassen und Johannes Bobroski verneinte stets eine Trennung in ost- und estdeutsche Literatur. kam nach Berlin-Friedrichshagen, o seine Eltern, Schester soie Ehefrau Johanna Buddruss lebten urde Johannes Bobroski Mitglied des Freien Deutschen Geerk- hagen um, o sich heute der Sitz eines dem Dichter geidmeten Museums befindet soie der Johannes-Bobroski- Gesellschaft, die 2000 gegründet urde. In der Zeitschrift Sinn und Form erschienen 1955, nach elfjähriger Pause, die ersten Gedichte Bobroskis. Ab bekannt urde erschien in der Deutschen Verlags-Anstalt Stuttgart Bobroskis erster Gedichtband Sarmatische Zeit. Sarmatien, ein utopischer Heimatbegriff, ist eine Landschaft und estdeutsche Literatur verneinte: Ich bin, meiner Überzeugung nach, ein deutscher Schriftsteller. So ie einige meiner Freunde in Westdeutschland, Westberlin oder Frankreich deutsche Schriftsteller sind. und eines Gehirnschlags. Zahlreiche Autoren beziehen sich in Texten auf Person und Werk Johannes Bobroskis, so Günter Grass (Hundejahre), Hubert Fichte (Psyche), Christa Wolf (Kindheitsmuster). Er selber bezeichnete die Geschichte von Deutschen Foto: Johannes Rasim Das Buch Wir letzten Kinder Ostpreußens beschreibt die Schicksale von sieben Kindern, die versuchten, im Jahr eignisse, ie die Zerstörung Königsbergs, den Untergang der Wilhelm Gustloff oder die Geschichte Leningrads 1941/42. Freya Klier beschreibt nicht nur die Gefühle der damaligen Zeit, sondern auch die Ausirkungen der Flucht der Kinder bis in die Gegenart. Mehr Informationen gibt es im Internet unter freya-klier.de. Unaufgeregte Spurensuche Der preußische Adler ird künftig ieder ein Nebengebäude des Danziger Hauptbahnhofes (nicht im Bild) schmücken. das Relief des Wappens ie der ganze Hauptbahnhof zerstört. Jetzt arbeiten ein Team von Studenten der Akademie (Gdańsk) Hauptbahnhofs entfernt der Schönen Künste Danzig (Akademii erden, ird über dem Eingang Sztuk Pięknych Gdańsku) an der Restaurierung des Adlers. Da keine Bilder ein Relief des preußischen Adlers vorhanden sind, die das Aussehen des zu sehen sein. Deutsche Spuren Wappens bezeugen, haben sie einen Prototyp anhand der vorhandenen Spuren Neben vielen Befürortern gibt es unter dem Artikel auf der Seite trojmiasto.pl auch Kommentare, die von einem Skandal sprechen. Roland Hau sagt dazu: Ja, ja. Solche Leute gibt es eben. Aber die Zahl der Befürorter zur Aufarbeitung der deutschen Geschichte in Danzig steige, eiß der Vorsitzende und Historiker aus Erfahrung. Roland Hau ist zufrieden mit den vielen sichtbaren deutschen Spuren, ie die Inschrift am Goldenen Tor (Złota Brama) am Ende der ehemaligen Langgasse, o auch nach einigen Diskussionen ieder ein Zitat aus dem Psalm 122 eingemeißelt urde. Obohl Danzig schon viel gemacht hat, ürden noch eitere Schritte arten, sagt Roland Hau. Und die Deutsche Minderheit ill von ihrer Seite Jp uelle: David Liuzzo / Wikipedia Foto: Diego Delso/ Wikipedia

9 Niniejszy yłącznie do czytania. Poielanie LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Schlesien bereitgestellt. śląsk Jegliche Vervielfältigung ist Kamień Śląski: XX Seminarium Śląskie e rześniu Luboitz: 25 Jahre Eichendorff-Verein Nr. 35/1221 Wochenblatt.pl 9 Przeszłość przyszłości Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej raz z partnerami organizuje dniach rześnia 2015 r. XX Seminarium Śląskie, którego tematem przeodnim będzie tym roku Przeszłość przyszłości. Modele obchodzenia się z trudną przeszłością Europie Środkoo-Wschodniej po 1989 roku. Seminarium rozpocznie się środę, 24 rześnia. Pierszy dzień będzie przebiegał pod hasłem Jak Europa Środkoo-Wschodnia radzi sobie z trudną przeszłością?. Zgromadzeni będą dyskutoali między innymi o przeszłości Wrocłaia i próbach fastrygoania jego ielokulturoej przeszłości czy kulturze pamięci mniejszości niemieckiej na Choracji. W kolejnych dniach uczestnicy seminarium będą mogli ybierać między kilkoma grupami tematycznymi. W czartek jedna będzie się m.in. zajmoać nej przeszłości przestrzeni publicznej, a kolejna historią lokalną jako sposobem obchodzenia się z trudną przeszłością. Bloki tematyczne pią- tek to: Trudna przeszłość a polityka yłącznie do 18 rześnia. do czytania. Szczegółoy Poielanie program, D czoraj i dziś, Kościół jako medium aktualizoany na bieżąco, dostępny jest ie Feierlichkeiten hatten mit einer LARES: Diese Materialien obchodzeniu sind lediglich się z zaiłą zum historią, Lesen na.haus.pl bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung Heiligen Messe in der Marienkir- ist strengstens jahrelang untersagt. als ilde Breslau: Konzert des deutschen Musikers Haller yłącznie do czytania. Poielanie statt. Nach Festreden und Ansprachen Wohnzimmer-Atmosphäre der Ehrengäste, traten Kinder aus dem Jugendkulturhaus in Ratibor auf. Und Am Wochenende fand im Sitz der Deutschen Sozial-Kulturellen Gesellschaft in Breslau ein Konzert des deutschen Sängers Haller statt. Der Musiker ist zum ersten Mal in Polen aufgetreten. Wegen des launischen Wetters konnte das Konzert nicht ie geplant im Garten der Breslauer Deutschen stattfinden, sondern urde in die Räumlichkeiten des Sitzes verlegt. Das hatte aber auch seinen Charme. Es entstand eine total angenehme gab es auch kaum, denn Haller hat alle den Versammelten die Geschichte an yłącznie Ansagen do auf czytania. Deutsch und auf Poielanie Englisch die scheren Anfangszeiten des Vereins näher zu bringen. Man könne sich gemacht. Der Musiker ar zum ersten ifa-kulturmanager bei der DSKG. Haller der Band Mine, in der er Gitarre spielt, Richtung zeigen, sie mussten die Ruine hinter Müll, Unkraut und Gestrüpp ist eigentlich ein Trio aus Mannheim. yłącznie oder beides, do czytania. so Gallé. Poielanie Nach Breslau hatte es allerdings nur den Anna Durecka suchen. Der Schlosspark ar jahrelang Wohnzimmer-Atmosphäre ährend des Konzerts, berichtet Ruben Gallé, Werbung / Reklama Wygraj pobyt hotelu Dęboe Wzgórze! Drodzy Czytelnicy! Meine Eltern hatten das damals, erinnert sich Gallé. Mir haben schon als Kind die Illustrationen besonders gut gefallen. Von Olfers ar eine deutsche Wystarczy, że rozpoczną Państo lub przedłużą prenumeratę tygodnika Wochenblatt.pl dniach , a ezmą Państo udział losoaniu nagrody głónej, jaką jest pakiet Kolacja e doje Hotelu Dęboe Wzgórze Pokrzynej. Die dern DSKG von Breslau Sibylle von überträgt Olfers Etas ins Polnische. von den Wurzelkin- abechslungsreiches Programm auf yłącznie do czytania. Poielanie Pobyt obejmuje: die Beine, auf dessen Ergebnis man gespannt sein darf. nocleg komfortoym pokoju dla dóch osób erden sollen. Als Favorit gilt Gerhardt LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung śniadanie formie ist strengstens bufetu untersagt. Kunsterzieherin und Ordensschester, die als Kinderbuchautorin und -illustratorin 1906 mit den Wurzelkindern ihr bekanntestes Werk schuf. In dem Buch ird das Frühlingserachen allegorisch dargestellt, die sogenannten Wurzelkinder erden auf den Frühling vorbereitet. In Polen ist das Buch nicht erhältlich. Das soll sich nun ändern. Im Rahmen kolację e doje nieograniczony dostęp do strefy SPA (basen, sauna, jaccuzi) ypożyczenie szlafroka dostęp do internetu schon im letzten Jahr präsentierte er in yłącznie Die do Kulturhauptstadt czytania. Europas Poielanie ist Polen und Deutschland Die Abenteuer eine Kulturinitiative der EU, die des Prinzen Achmed, ein Silhouetten- przekazać go najbliższym formie prezentu. Uśmiech rodziny LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen 1985 bereitgestellt. ins Leben gerufen urde. Jährlich Jegliche Vervielfältigung ist der Kulturhauptstadt gibt es eine ganze Reihe Minderheiten und ethnischer Gruppen in Breslau, die Märchen- und Kinderbücher aus ihrer Kultur ins Polnische übertragen. Wir haben gehört, dass auch die Koreaner und Ukrainer mitmachen. Da darf ein deutsches Märchenbuch natürlich nicht fehlen. Doch das soll längst nicht alles sein. Jeżeli nie będą Państo chcieli skorzystać z zaproszenia, proponujemy lub przyjaciół garantoany! W razie pytań do państa dyspozycji pozostaje biuro redakcji pod numerem telefonu: hotel restauracja SPA bajlandia chata grilloa 8201 des gegenseitgen Kennenlernens, der Görlitz und Leipzig laufen. yłącznie Annäherung do czytania. und des interkulturellen Poielanie Bereits Arbeit ist ein Projekt zum Dialogs der Europäer. LARES: Diese Materialien deutschen sind Widerstand lediglich ährend zum der Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist Geplant ist außerdem ein Stummfilm, der neu vertont und dessen Textpassagen ebenfalls in Polnische übertragen modelami kultury pamięci edukacji szkolnej, pozaszkolnej i rodzinie, inna artefaktami i symbolami trud- Sposoby przedstaiania przeszłości Breslau: Kulturhauptstadt 2016 die deutsche Minderheit ist dabei Hauptmanns Die Weber mit seinem historischen Bezug zu Breslau. Die Musik zum Film ird übrigens am Abend der Vorführung live von einer Band gespielt. Mit Stummfilmprojekten hat Ruben Gallé bereits Erfahrung, denn Animationsfilm aus dem Jahr In Leipzig schlug der Film ein ie eine Bombe und konnte sich allein durch den Eintrittspreis der Zuschauer finanzieren. Ruben Gallé hofft diesmal auf einen ähnlichen Erfolg. Der Stummfilm soll nach der Vorführung in Breslau auch ekspozycjach muzealnych, Jak trudna przeszłość płya na kształtoanie się tożsamości?. Zgłoszenia udziału Seminarium Śląskim można nadsyłać Anna Durecka Frontmann der Band, Martin Haller, verschlagen. Solo irken die Lieder von Haller noch mal viel intensiver als mit Band, eil man sich stärker auf das Wesentliche konzentriert, meint Gallé. Verständlichkeitsschierigkeiten Mal in Breslau und ganz von der Stadt begeistert. Und die deutsche Minderheit in Breslau ill ihn noch einmal einladen ürden ir uns freuen, enn er erneut bei uns spielt. Eventuell mit seinem neuen Solo-Album, oder mit Wurzelkinder, Die Weber und Moltke Das Europaprojekt Kulturhauptstadt rückt immer näher und die Deutsche Sozialkulturelle Gesellschaft Breslau (DSKG) schmiedet schon eifrig Pläne. Zugpferd bei den Vorbereitungen ist ifa-kulturmanager Ruben Gallé. Er ill das Kinderbuch Etas von den Wurzelkindern der Autorin Sibylle von Olfers ins Polnische übersetzen und veröffentlichen. Seminarium Śląskie odbędzie się jak co roku na zamku Kamieniu Śląskim. Es entstand eine total angenehme Wohnzimmer- Atmosphäre ährend des Konzerts, berichtet Ruben Gallé, ifa-kulturmanager bei der DSKG Breslau. Foto: R. Gallé uelle: Wikipedia Foto: A. Durecka Nazi-Herrschaft. Dabei hat Gallé das LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Ehepaar bereitgestellt. Moltke ins Auge gefasst: Jegliche Hel- Vervielfältigung ist muth James von Moltke ar der Begründer des Kreisauer Kreises. Nach seiner Festnahme durch die Gestapo 1944 artete er im Gefängnis in Plötzensee auf seine Hinrichtung und führte von dort aus mit seiner Frau Freya einen yłącznie berührenden do czytania. Briefechsel. Poielanie Geplant ist Specjalnie z myślą o Was przygotoaliśmy jedno podójne zaproszenie eine Lesung dieses Briefechsels mit do ykorzystania Hotelu Dęboe Wzgórze. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen anschließender bereitgestellt. Diskussion mit Jegliche Histori- Vervielfältigung ist kern und Politikern. Im Zentrum steht die Frage, ie in Deutschland und Polen der deutsche Widerstand rezipiert und politisch instrumentalisiert urde. Alles in allem stellt also die DSKG in Breslau ein kulturell-politisches, Sobald Ort und Zeit der Veranstaltungen feststehen, geben ir diese auf unserer Internetseite.ochenblatt.pl bekannt. Marie Baumgarten ird der Titel Kulturhauptstadt Europas an mindestens zei Städte in der EU vergeben. Neben Breslau trägt 2016 die baskische Stadt San Sebastián den Titel. Hinter dem Projekt der Europäischen Kulturhauptstadt steht die Idee Gerettetes Erbe An die 25 Jahre der Tätigkeit des Vereins erinnerte Bruno Kosak. Die Pflege des Andenkens an Joseph Freiherr von Eichendorff und die Verbreitung seiner Dichtung sind die ichtigsten Aufgaben des Eichendorff-Vereins in Luboitz (Łuboice), der am Sonntag, den 23. August, sein 25-jähriges Bestehen feierte. che in Luboitz begonnen. Danach urde an zei, leider schon verstorbene Mitbegründer des Eichendorff-Vereins erinnert: Leonhard Wochnik und Josef Pater. Im Kultur- und Begegnungszentrum fand der kulturelle Teil der Feier obohl diese Auftritte nicht viel mit Eichendorff und dessen Werken zu tun hatten, haben sie dem Publikum gefallen. Bruno Kosak, jetztiger Vorsitzender des Eichendorff-Vereins, hatte dann in seinem Vortrag die Aufgabe, kaum vorstellen, ie verüstet das Parkgelände vor der Gründung des Vereins ar: Ende der 80er-Jahre, als die ersten Besucher aus Deutschland mit der Absicht kamen, die Schlossruine zu besuchen, konnte man ihnen nur die Foto: Anita Pendziałek Der Schlosspark urde Müllablagestelle genutzt. als ilde Müllablagestelle genutzt orden. Noch schlimmere Verüstungen verursachte man in den 60er-Jahren, als der östliche Teil des Schlossparks als Kiesgrube diente, erinnerte sich Bruno Kosak. Dass man die Ruine und den Park in solchem Zustand nicht lassen durfte, ar vielen klar. Eine Gruppe um Leonhard Wochnik gründete daher einen Verein. Seit der Registrierung am 13. Februar 1990 können sich die Vereinsmitglieder offiziell und mit vollem Engagement um das Eichendorfferbe kümmern. Michaela Koczara/adur Einen Beitrag zum 25. Gründungsjubiläum des Eichendorff-Vereins in Luboitz gibt es in der kommenden Ausgabe der Oberschlesischen Stimme.

10 Niniejszy yłącznie do czytania. Poielanie 10 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Schlesien bereitgestellt. śląsk Jegliche Vervielfältigung ist VdG: Tra nabór do jesiennej edycji niemieckich kursó sobotnich TERMINE Ozimek: Od 11 LARES: do 13 rześnia Niniejszy odbędzie się Ozimku Śięto Mostu i Żeli- yłącznie do czytania. Poielanie a. Na piątek zaplanoano Biesiadę pod mostem. W sobotę zaś odbędzie się jarmark żelia i innych staroci, nabożeństo ekumeniczne, inscenizacja uroczystego otarcia mostu. O odbędzie się koncert Ozimeckiej Orkiestry Dętej i inne ystępy artystyczne. W niedzielę przy ul. 28. August 3. September 2015 Hutniczej około godz odbędzie się inscenizacja bity o most. Ratibor: Am 6. September ird auf dem Ratiborer Ring Dr. Herbert Hupka, dem um Schlesien verdienten jahrelangen CDU-Bundestagsabgeordneten, gedacht. Die Feierlichkeiten beginnen te koła DFK, które brały już udział yłącznie e do czytania. Poielanie cześniejszych edycjach, jak i noe LARES: Diese Materialien koła, próbujące sind lediglich ożyić soje zum miejsca Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist um 9:00 Uhr mit einer deutschen Heiligen Messe in der Sankt-Jakobs-Kirche Das eitere Programm findet im Ratiborer Kulturzentrum statt, darunter ein Vortrag über das Leben und Werk von Hupka. Der Eintritt ist frei. Chrząstoice: Stoarzyszenie Chęć zorganizoania kursu koła DFK mogą zgłaszać jeszcze do 28 sierpnia. grup kursoych. Szacuję, że yłącznie na początku rześnia poszczególne koła DFK ki zajęć nie chce jeszcze zdradzić, gdyż szard Karolkieicz. Podkreśla, że kursy niemiecki do czytania. mói koordynator. Poielanie Tematy- są przeznaczone dla dzieci mói Ry- LARES: Diese Materialien będą mogły sind oferoać lediglich rodzicom zum udział Lesen tę jako bereitgestellt. piersi mają połoie rześnia Jegliche to przede Vervielfältigung szystkim zabaa z językiem ist Przyszłość Chrząstoic zaprasza na kurs rękodzieła, który odbyać się będzie poniedziałki godz i potra od rześnia do listopada. W ramach kursu zaplanoano cztery spotkania Chrząstoicach. Liczba miejsc ograniczona. Szczegółoych informacji udziela Małgorzata Strzelec, tel Leschnitz: Das Leschnitzer Kultur LARES: Diese Materialien Chronstau: sind lediglich BJDM-Mitglieder zum Lesen besuchten bereitgestellt. Jugendliche Jegliche in Niederkassel Vervielfältigung bei Troisdorf ist (NRW) und Erholungszentrum lädt zur Besichtigung der Kunstgalerie und des Kleinen Leschnitzer Museums jeden Sonntag von 10:00 bis 17:00 Uhr ein. Neisse: Am 28. August findet zum Abschluss des internationalen Musikorkshops in Neisse ein Konzert des deutsch-polnischen Jugendblasorchesters Oppeln-Potsdam statt. Das Konzert beginnt um 19:00 Uhr im Konzertsaal des Neisser Kulturhauses. Im Programm u.a. Werke von Ludig van Beethoven und Antonin Dvorak. Duszniki-Zdrój: W Pijalni Wód der Chronstauer BJDM-Gruppe verbrachten eine Woche bei Gleichalt- yłącznie do czytania. Poielanie LARES: Diese Materialien rigen sind der Nähe lediglich von Bonn. zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist Mineralnych Dusznikach-Zdroju można do końca sierpnia oglądać ystaę pt. Zaczęło się Bad Reinerz Tradycje muzyczne Dusznik-Zdroju. Ekspozycja została przygotoana przez Muzeum Ziemi Kłodzkiej z okazji 70. Międzynarodoego Festialu Chopinoskiego i przedstaia historię i bogaty dorobek najstarszego festialu muzycznego Polsce. Chronstau die Reparatur des Kirchendaches mit und jetzt auch die Reparatur yłącznie do czytania. Poielanie LARES: Diese Materialien der Orgel. sind Wir lediglich ollten die Menschen, zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist Agnetendorf: Das Gerhart- Hauptmann-Haus in Hirschberg-Agnetendorf veranstaltet am 12. September die Filmpräsentation Gloria und Exodus Die Geschichte des schlesischen Adels. Der Film zeigt das Schicksal solcher Adelsfamilien ie der Henckel von Donners- Menschen kennen. Gleich am yłącznie ersten ir uns do auch czytania. mit den Stadtbehörden Poielanie der Geschichte in Bonn. Sie haben Leserbrief: Gerhard Gruschka, Überlebender des Nachkriegslagers Zgoda, zum Beitrag Bienek ganz privat marck, Ballestrem und Tiele-Winckler. Beginn ist um 14:00 Uhr. Zielona Góra: Muzeum Ziemi Lubuskiej zaprasza 4 rześnia na otarcie ystay pt. Stara Winna Góra. Pasja, kultura, ino. Ekspozycja została przygotoana ramach cyklu Winnice lubuskie czoraj i dziś. Początek o godz Mit großem Interesse habe ich den Beitrag über das Gespräch mit Horst Warum schreibst Du so etas? Das ar Frage von Bieneks Schester Edeltraut Opole: Muzeum Śląska Opolskiego zaprasza na ykład Urszuli Zajączkoskiej, połączony z otarciem ystay czasoej pt. Dobra utracone. Zaginione puchary opolskich cechó, prezentującej archialne zdjęcia utraconych naczyń. Otarcie ystay 18 rześnia o godz. Bieneks Nichte Hannelore Melder im Wochenblatt Nr. 1218, Seite 10, gelesen. Ich bin, ie Horst Bienek, in Gleiitz geboren, ebenso ie Bienek Jahrgang Wenn man im selben Jahr geboren und fast im selben Stadtteil aufgeachsen ist uns trennte eigentlich nur die Verfremdungen sehr gestoßen, zumal er Hindenburgbrücke über den Gleisanlagen yłącznie sie unnötigereise do czytania. auch an Poielanie unesentlichen Stellen seiner Romane anendet. des Güterbahnhofs, dann sind Bieneks Reinschdorf: Die deutsche Minderheit in Reinschdorf (Renska Wies) veranstaltet am 12. September die Spiele um den DFK-Sommerpokal Reinschdorf Man kann schon jetzt die Fussballteams anmelden. Einzelheiten gibt es auf dem Facebook-Profil des DFK und bei Tomasz In diesen gibt es eine Reihe von Sequenzen, bei denen man als Gleiitzer geneigt ist, zu fragen, ob man in derselben Stadt ie Horst Bienek groß georden ist und arum man denn bis zum Jahr 1945 die von Bienek so reichhaltig geschilderten slaischen Einfärbungen meiner Hei- kennenzulernen. yłącznie matstadt do eigentlich czytania. kaum einmal Poielanie ahrgenommen hat. Dennoch Horst Bienek ist fellos ein Großer. Einige seiner übrigen und ich von Gleiitz. Als Gleiitzer und als konkreter Zeitgenosse sind von Horst lediglich Bienek kann zum ich die Lesen unter den bereitgestellt. deutschen Schriftstellern Jegliche zei- literarischen Vervielfältigung Arbeiten sind mir regelrecht ist strengstens LARES: Diese Materialien untersagt. Kandziora unter der Telefonnummr adur Zabaa z językiem Jesienią rozpocznie się już 11. edycja niemieckich kursó sobotnich, organizoanych przez Ziązek Niemieckich Stoarzyszeń Społeczno- -Kulturalnych (VdG). Koła DFK mogą się jeszcze zgłaszać do 28 sierpnia. Najpopularniejszy z niemieckich yłącznie do Koordynator czytania. Ryszard Poielanie projektó, skieroany do dzieci LARES: Diese Materialien mniejszości sind lediglich ieku od 6 do zum 11 lat, ru- Lesen bereitgestellt. Karolkieicz podkreśla, Jegliche Vervielfältigung ist sza pod koniec rześnia. Koła DFK, które chcą u siebie zorganizoać niemieckie kursy sobotnie, mogą jeszcze do końca tygodnia zgłaszać się u koordynatora programu, Ryszarda Karolkieicza. Do udziału zapraszamy zaróno spotkań z udziałem dzieci, ich rodzicó i dziadkó mói Karolkieicz. Do końca sierpnia organizatorzy chcą ustalić, ile kół chce tym roku zrobić kursy u siebie. Potem przyjdzie czas na zebranie dzieci i kompletoanie dzieci kursach sobotnich. Piersze spotkania z dziećmi planujemy na drugą połoę rześnia mói koordynator. Ryszard Karolkieicz zakłada, że kursach będą też brać czynny udział rodzice i dziadkoie dzieci Die zehnköpfige Gruppe der Jugendlichen aus Chronstau eilte in Niederkassel vom 9. bis 16. August. Wir urden vom dortigen Pfarrer eingeladen. Die Pfarrgemeinde finanzierte die dahinter stehen, kennenlernen und auch die Jugendlichen aus der Gegend, erklärt Melania Smykała, Chefin der Chronstauer BJDM-Gruppe. Die oberschlesischen Jugendlichen ohnten bei Gastfamilien, lernten Stadt und Werke, zumindest in einer Ausahl, per se Pflichtlektüre. Dazumal bin ich zar öfters in Bieneks Revier geraten ein Abstecher über die lange Hindenburgbrücke ar für einen Großstadt- Buxlik ja immer reizvoll. Aber leider ergab sich dabei keine Gelegenheit, Horst Bienek i lokalna społeczność, tak jak zresztą było do tej pory. Ale głóną grupą doceloą są oczyiście dzieci. To dla nich przygotoujemy program zajęć obejmujący gry i zabay, zajęcia plastyczne, muzykę, ruch i oczyiście język poznać nauczyciele proadzący kursy. Dla nich Opolu odbędzie się seminarium proadzające. Mogę tylko poiedzieć, że będzie tej edycji coś na temat tradycji i obyczajó oraz oczyiście szereg temató, które po prostu Tag haben ir an einer Heiligen Messe teilgenommen, die für uns zelebriert urde. Dann fand ein Kennenlerntreffen statt. Während des Besuchs haben gar nicht so nachvollziehen. Zar berief sich Bienek hierbei zu Recht auf seine künstlerische Freiheit, und Verfremdung ist in der Tat ein legitimes literarisches Stilmittel. Aber dennoch habe ich mich gerade in seiner Tetralogie an den Nur gute Erinnerungen Die Zusammenarbeit der Pfarrgemeinde sind Chrostau lediglich mit der zum Pfarrge- Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens der Jugendlichen yłącznie do czytania. Poielanie Der Gegenbesuch LARES: Diese Materialien untersagt. meinde in Niederkassel besteht schon seit mehreren Jahren. Nun urde diese um Kontakte der Jugendlichen ereitert. Mitglieder że kursy to przede szystkim zabaa z językiem i języku niemieckim. Mitglieder der Chronstauer BJDM-Gruppe verbrachten eine Woche in Deutschland. Gleiitzer Buxliks uelle: Melania Smykała getroffen und aren auch beim Bürgermeister eingeladen, erzählt Melania. Zusammen mit deutschen Jugendlichen besuchten die Chronstauer das Haus Gedenktafel an Horst Bieneks Geburtshaus an der heutigen Horst-Bienek-Straße (ul. Horsta Bieneka) in Gleiitz, die früh gestohlen urde. uelle: Wikipedia Foto: A. Durecka i języku niemieckim: Z takim przekonaniem dzieci mają też przychodzić na kursy i do siedzib DFK. Projekt finansoany jest przez Ministersto Spra Wenętrznych RFN i Ministersto Administracji i Cyfryzacji RP i całości organizoany jest przez Ziązek Niemieckich Stoarzyszeń Społeczno-Kulturalnych Polsce. Więcej informacji na temat niemieckich kursó sobotnich dostępnych jest pod adresem samstagskurs@vdg.pl oraz na profilu facebookoym.facebook.com/samstagskurs. Anna Durecka aus Niederkassel erfolgt im Juli auch am Unterricht in der dortigen Schule teilgenommen. Einen großen Eindruck machte auf die Chronstauer die Hilfsaktion Tischlein deckt dich, die von der deutschen Pfarrgemeinde veranstaltet ird. Zusammen mit den Mitgliedern der Pfarrgemeinde haben ir Essen an Flüchtlinge verteilt, die sich dort aufhalten, sagt Melania Smykała, die nur gute Erinnerungen an den Besuch in Deutschland hat. Die Chronstauer erden Gelegenheit haben, sich bei ihren Gastgebern zu revanchieren, denn im Juli 2016 kommen Jugendliche aus Niederkassel zu einem Gegenbesuch nach Chronstau. Dieser Besuch findet im Rahmen des Weltjugendtages 2016 in Krakau statt. Anna Durecka ans Herz geachsen, ie zum Beispiel sein Buch Reise in die Kindheit, in dem er jenseits historischer und politischer Geichtungen ein irklichkeitsnahes Bild von Gleiitz malt und in dem er seine Verbundenheit und seine Liebe zu dieser Stadt und zu Oberschlesien deutlich bekundet. Zu unserer Geburtsstadt Gleiitz, bz. Gliice, ie es auf der deutschsprachigen Tafel vor dem Geburtshaus Bieneks geschrieben steht, eine Anmerkung: Für mich bedeutet dies immer noch ein makabres Wortspiel. Ich bin noch heute davon überzeugt, dass mir bei der Entlassungsaktion vom Oktober 1945 in Zgoda jener mich vernehmende Prokurator nur desegen kein grünes Licht für do domu gegeben hat, eil er von Gliice redete Gerhard Gruschka (Balve)

11 Niniejszy yłącznie do czytania. Poielanie LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Schlesien bereitgestellt. śląsk Jegliche Vervielfältigung ist Dolny Śląsk: Tajemnice zakopane ziemi Nr. 35/1221 Wochenblatt.pl 11 Legenda o złotym pociągu Oppelner Nachrichten Dóch poszukiaczy skarbó odkrya zakopany pod ziemią pociąg ypełniony złotem i kosztonościami, ale ejście do niego zostało zamino- Niemiecka ersja: Historia Górnego Śląska. Polityka, gospodarka i kultura europejskiego regionu to książka koncentrująca się na europejskiej historii Górnego Śląska, ydana przez Dom ane przez Niemcó pod koniec II ojny śiatoej. Brzmi jak scenariusz do filmu z Indianą Jonesem, ale może okazać się pradą pociągu ze skarbami, który miał O yjechać z dorca e Wrocłaiu, aby następnie dotrzeć do Śiebodzic, Współpracy Polsko-Niemieckiej. W biurze (opolskim i gliickim) DWPN można też od niedana zamóić niemiecką ersję tej publikacji cenie 270 złotych. Szczegóły na.haus.pl. Konzert in Oberglogau: Am 22. a końcu do Wałbrzycha, od lat na Dolnym Śląsku krążą legendy. Poiada się, że Niemcy, chcąc ratoać nagromadzone bogacta przed Armią Czeroną, która kraczała łaśnie do Wrocłaia, postanoili yieźć je opancerzonym pociągiem. Wagony nigdy do celu nie dotarły. Legenda mói, że Niemcy ukryli pociąg zamaskoanym tunelu, znajdującym się pobliżu zamku Książ. August fand in Oberglogau das Konzert der jungen deutschen Sängerin Nora W starostie ałbrzyskim zgłosiło się zeszłym tygodniu dóch poszukiaczy skarbó, Polak i Niemiec, tierdzących, że udało im się zlokalizoać tajemniczy pociąg. Za skazanie miejsca żądają jednak 10 procent znaleźnego. Móili też, że zrócili się do ładz, gdyż teren okół pociągu jest pradopodobnie zaminoany. Brzmi kó i szczątkoych, ale jednak dokumentó ynika, że Niemcy pod koniec II ojny śiatoej ukryali zamkach i pałacach, których na Dolnym Śląsku jest przecież bardzo dużo, zbiory muzealne, biblioteczne, yposażenie kościo- łó i pryatne kolekcje. Wiele yłącznie z nich do czytania. Poielanie nicht erfahren. Bevor irgendjemand odkryto zaraz po ojnie, ale zostały irgendo zu graben anfängt, erden rozgrabione. Kto ie, co jeszcze tki die Behörden sich über die Glaubhaf- fantastycznie, ładze potraktoały jednak informacje serio. Być może dlatego, że poszukiaczy reprezentuje kancelaria prana, która ystosoała do starosta oficjalne pismo tej spraie. Poza tym do prasy yciekły już konkrety: podobno pociąg ma 150 metró, zaiera działa samobieżne oraz kruszce szlachetne. W ciągu minionych dziesięcioleci Louisa statt. Nora Louisa trat zum ersten Mal in Oberschlesien auf und präsentierte unter anderem ihre neue Single Komm, flieg mit mir. Das Konzert urde vom Gemeindevorstand der deutschen Minderheit in Oberglogau veranstaltet. Projekt Tożsamość: Instytut Zei Schatzsucher entdecken einen unter der Erde vergrabenen Zug, den mysteriösen Zug zu lokalisieren. gepackt hat, vielleicht ein enig ieder gefüllt mit Gold und Kostbarkeiten, yłącznie aber Für den do Hineis czytania. auf den Ort Poielanie verlangen gelegt haben. der Eingang urde von den Deutschen sie jedoch zehn Prozent Finderlohn. An Zu unterstreichen ist dennoch, dass ielu śmiałkó rozkopyało teren okół zamku Książ zdłuż i szerz, niczego cennego jednak nie znaleziono. Złota i kosztoności szukano też okolicach Gór Soich i Piechoic. W te poszukiania angażoał się naet rząd, który zaarł z jednym z poszukiaczy umoę praną. I tam jednak niczego nie znaleziono. Jak będzie tym razem? gegen Ende des Zeiten Weltkriegs vermint. Das hört sich an ie ein Indiana- Jones-Drehbuch, und doch könnte die Geschichte ahr erden Über einen Zug mit Schätzen, der den Breslauer Bahnhof verlassen haben soll, um anschließend Freiburg einer Analtskanzlei vertreten lassen, auch rudimentären) geht hervor, dass und letztlich Waldenburg zu erreichen, yłącznie die ein do offizielles czytania. Schreiben Poielanie in der Angelegenheit an das Landratsamt richtete. Weltkriegs in den vielen Schlössern und die Deutschen gegen Ende des Zeiten kursieren Niederschlesien schon seit LARES: Diese Materialien Jahren sind Legenden. lediglich Man sagt, zum die Deut- Lesen Außerdem bereitgestellt. ist bereits Konkretes Jegliche an die Palästen Vervielfältigung Niederschlesiens museale ist und Penie zbyt prędko się nie doiemy. Zanim ktokoliek zacznie kopać gdziekoliek, ładze będą chciały potierdzić iarygodność poszukiaczy i ich relacji, a także dokumentó, na których opierają soje sensacyjne informacje. To zaś zajmie trochę czasu. I być może gorączka złota, która teraz opanoała Dolny Śląsk, nieco opadnie. mogą kryć jeszcze iele nieodkrytych yłącznie do Dolny czytania. Śląsk faktycznie Poielanie Nach Gold und Kostbarkeiten suchte skarbó, naet jeśli mają one artość man auch in der Gegend des Eulengebirges Vervielfältigung und um Petersdorf (Piecho- ist strengstens LARES: Diese Materialien yłącznie sind historyczną. lediglich Z relacji zum śiad- Lesen bereitgestellt. może kryć jeszcze Jegliche untersagt. pod dolnośląską ziemią... Niederschlesien: Geheimnisse in der Erde vergraben Die Legende vom Goldzug schen hätten, um ihre angesammelten Reichtümer vor der Roten Armee zu retten, die gerade kurz vor dem Einmarsch in Breslau stand, diese in einem gepanzerten Zug eggeschafft. Die Waggons seien nie am Ziel angekom- ten Tunnel in der Nähe des Schlosses Fürstenstein (Zamek Książ). Im Waldenburger Landratsamt fanden sich letzte Woche zei Schatzsucher ein: ein Pole und ein Deutscher. Sie behaupteten, dass es ihnen gelungen sei, die Behörde hätten sie sich geandt, eil das Gelände um den Zug herum ahrscheinlich vermint sei. So fantastisch es klingt, nahm die Behörde diese Informationen dennoch ernst. Vielleicht, eil die beiden Schatzsucher sich von Presse durchgesickert: So sei der Zug 150 Meter lang und beinhalte Selbstfahrkanonen soie Edelmetalle. In den vergangenen Jahrzehnten haben bereits viele Wagehälse das Gelände um das Schloss Fürstenstein kreuz und ice). An den Suchaktionen ar sogar die Regierung beteiligt, die mit einem der Sucher einen rechtlichen Vertrag schloss. Aber auch dort urde nichts gefunden. Wie ird es nun dieses Mal sein? Allzu schnell erden ir das ohl tigkeit der Sucher und ihrer Berichte soie der Dokumente, auf die sie ihre sensationellen Informationen stützen, vergeissern ollen. Und das braucht nun mal seine Zeit. Bis dahin ird sich das Goldfieber, das Niederschlesien jetzt niederschlesische Gegenden und Geölbe tatsächlich noch viele unentdeckte Schätze bergen können, auch enn diese mehrheitlich nur einen historischen Wert haben dürften. Aus Zeugenberichten und Dokumenten (enn bibliothekarische Bestände, Einrichtungsgegenstände aus Kirchen soie Privatsammlungen verbargen. Viele von ihnen urden gleich nach dem Krieg entdeckt, aber sie urden ausgeplündert. Wer eiß, as noch alles unter Edukacji przez Sztukę i Stoarzyszenie Słubfurt e.v. zapraszają do udziału projekcie pt. Tożsamość. Będą to arsztaty filmu animoanego przeznaczone dla szóstoklasistó, gimnazjalistó i licealistó (15 osób) zainteresoanych rzeczyistością historyczną regionu, samodzielnym zrealizoaniem filmu animoanego oraz międzynarodoej ystay. Wskazane posiadanie aparatu fotograficznego lustrzanki. Zapisy na.ieps.com.pl i pod telefonem Projekt realizoany jest ramach projektu Noa Ameryka krainie migrantó, spierany przez Federalną Centralę Edukacji Politycznej Niemczech i objęty patronatem Rady Sołeckiej Suchego Boru. Warsztaty od- Podkreślić należy jednak LARES: fakt, Niniejszy że dolnośląskie ziemie i podziemia faktycznie die Deutschen den Zug in einem getarn- nichts Wertvolles gefunden erden. Anna Durecka Borze. men. Der Legende zufolge versteckten yłącznie quer aufgegraben, do czytania. doch es konnte Poielanie dabei niederschlesischer Erde steckt... Beuthen: Zei Oderfahrten der Deutschen Minderheit Geschichte hautnah Kann man Angenehmes mit Nützlichem verbinden? Selbstverständlich ja! Die Deutsche Minderheit in Beuthen hat zei Schiffsfahrten auf der Oder organisiert, bei denen die Teilnehmer nicht nur die Schönheit der dortigen Natur beunderten, sondern auch Einblicke in die Geschichte byać się będą od 5 rześnia Suchym September in der Bibliothek: Nach der Sommerpause veranstaltet die Oppelner Österreich-Bibliothek ieder Veranstaltungen in Rahmen des deutschsprachigen Diskussions und Buchklubs. Die erste findet am 24. September um des Gleiitzer Kanals nahmen. Die Fahrten der SKGD Beuthen- Mitte und der Ortsgruppe Rossberg fanden am Freitag, 14. August, und Samstag, 22. August, statt. Die Reiseroute begann jeeils im Gleiitzer Hafen und endete an der Schleuse Sersno (Dzierżno), genau am Biotop der Kormorane. Die Fahrt auf dem Gleiitzer Kanal 9:00 Uhr statt, in deren Mittelpunkt das Buch von Andrei Petri Scheiz Wimmebuch. Reise über Berg und Tal steht. Ebenfalls im September ird der erste literarische Workshop für Kinder durchgeführt. In diesem erden sich die Kinder (von 6 bis 11 Jahren) mit dem Buch Schellen-Ursli, eines der beliebtesten Die Schiffsfahrt auf yłącznie do czytania. Poielanie LARES: Diese Materialien dem sind Gleiitzer lediglich Kanal zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist Kinderbücher in der Scheiz, beschäftigen. Dadurch lernen się Neues über dieses Land, die Leute und die Bräuche. Was sonst noch in der Österreich-Bibliothek im September los sein ird, gibt es auf.bp.opole.pl/austriacka/ Lokale Geschichte: Im Rahmen ist Teil des Projekts Geschichte der Binnenschifffahrt in Oberschlesien. Sie stand in Zusammenhang mit der Geschichte des Kanals soie dem Ursprung und der Enticklung der Binnenschifffahrt in Oberschlesien. An den beiden Schiffsfahrten nahmen 106 Personen teil. Unter den Teilnehmern aren auch junge Mitglieder des HDPZ-Projekts Lokale Geschichte fand in der Gemeinde Reinschdorf am vergangenen Sonntag eine Fahrradtour statt. Das Motto der Tour lautete: Historische Kirchen der Gemeinde Reinschdorf. Veranstalter ar der DFK Reinschdorf. adur Oppelner Nachrichten zur Geschichte des Gleiitzer yłącznie Kanals lernen. do Erst czytania. dank dieser Schiffsfahrt Poielanie bin den Kanal noch einmal per Schiff befahren. Es hat mir sehr gut gefallen. vorausgegangen. Zudem gab es Infos ich mit Leuten aus anderen Gruppen LARES: Diese Materialien und Tipps sind zur lediglich Reiseroute und zum speziell Lesen bekanntgeorden. bereitgestellt. Daniel Chabera Jegliche aus Vervielfältigung Dagmara Mientus ist des BJDM Beuthen (Bytom) und eine BJDM-Gruppe aus Tichau (Tychy). Da ir zei Fahrten angeboten haben, Złotego pociągu poszukiacze skarbó szukali do tej pory przede szystkim pobliżu zamku Książ. ar Teil des Projekts Geschichte der Binnenschifffahrt in Oberschlesien. bekamen fast alle unsere Mitglieder die Chance, bei dem Projekt mitzumachen, elches übrigens großen Zuspruch fand, berichtete der Projektgestalter Marcin Jaksik. Der Fahrt ar im Gleiitzer Jachthafen ein Vortrag des Hafenkapitäns iele nieodkrytych skarbó, naet jeśli mają one artość yłącznie historyczną. Richtung Oder besonders achten sollte. Die Atmosphäre unter den Teilnehmern ar positiv. So zeigte sich denn auch Margot Pietrus sichtlich zufrieden: Ich hatte nie zuvor die Möglichkeit, Mitglieder der deutschen Minderheit aus anderen Ortsgruppen kennen zu Foto: Jar.ciurus/Wikipedia An den beiden Schiffsfahrten nahmen insgesamt 106 Angehörige der deutschen Minderheit teil. Foto: SKGD Beuthen darüber, orauf man bei der Fahrt in Siemianoitz zeigte sich sehr beein- druckt von den Geschichten um den Gleiitzer Kanal und von der Fahrt selbst. Auch Lidia Christ ist begeistert: Ich habe schon mal eine Schiffsreise auf dem Gleiitzer Kanal mitgemacht. Aber bei dieser Fahrt konnte ich über die Geschichte des Kanals hören und ar eine Zeitung, die von 1895 bis 1935 im Oppelner Land erschien. uelle:.nora-louisa.de

12 Niniejszy yłącznie do czytania. Poielanie 12 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Lesen RAtgeber bereitgestellt. Porady Jegliche Vervielfältigung ist Porady: Inspekcja podatkoa Niemczech Jak przetrać kontrolę 28. August 3. September 2015 do kilku reguł, by LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens ten untersagt. uniknąć Jeśli założyłeś firmę Niemczech, to prędzej czy później zaita u ciebie kontrola z urzędu skarboego, a jeśli już ó urząd rozpoczął inspekcję tojej firmie, to nie padaj panikę! Przygotuj plan działania, dzięki któremu nadpłacisz jak najmniejszą ilość podatku, a przede szystkim unikniesz kary za złokę. Oto skazóki. Podczas inspekcji podatkoej dobrze jest zastosoać się do kilku reguł, by ten uniknąć komplikacji z urzędem skarboym, a o tym, że przepisy podatkoe są niespraiedlie i skomplikoane, ie każdy naet ysłany do ciebie inspektor. Dlatego pamiętaj, że to nie jego ina, i traktuj go z szacunkiem. Naciskaj też, by inspektor i doradca podatkoy spotykali się co kilka dni, aby omóić już stierdzone punkty. Jeśli okaże się, że musisz sporo nadpłacić, a niektóre rzeczy są punktem spornym, to domagaj się, aby zarzuty przedłożono ci na piśmie ze skazaniem konkretnych niedopatrzeń. Dzięki temu szybciej znajdziesz kontrargumenty. Pamiętaj rónież o tym, że zlekanie nic ci nie da lepiej od razu przedłóż dokumenty, których ymaga inspektor. W innym razie sięgnie po inne i znajdzie coś jeszcze, a nadpłaty i kary za złokę ( ysokości 2500 euro i iększej!) to poażny cios. Ile tak napradę ie inspektor o firmie? Pamiętaj, że żyjemy dobie internetu. Inspektor nie ograniczy się zatem tylko do zlustroania ośiadczeń podatkoych i nioskó skieroanych do urzędu skarboego, ale skorzysta też na przykład ze strony archive.org, gdzie będzie mógł przejrzeć stronę internetoą tojego przedsiębiorsta kilka lat stecz. Kiedy natrafi na nieznane poiązania bankoe lub brak Zdarzają się sytuacje, których nie jesteś stanie od razu przedłożyć ymaganych dokumentó. Być może zachoroał praconik, który spraoał nad nimi pieczę, a ciebie gonią inne aż- Dobry doradca podatkoy poinien też, że nie mają daać się z inspektorem do jakiekoliek czytania. rozmoy Poielanie naet ne terminy niezależnie od przyczyny zadać inspektoroi kilka pytań, yłącznie które nieco zbiją go z tropu. Trzeba jednak zykła pogaędka może okazać się Uniknij kary za złokę Inspektor urzędu skarboego kilkakrotnie prosił o przedłożenie rachunkó, umó i innych ażnych dokumen- bardziej szczegółoą kontrolą, porozmaiaj z nim na ten temat, zanim yłącznie będzie pomimo do kilku czytania. upomnień. Poielanie W takiej tó. Ty nie zastosoałeś się do próśb za późno. sytuacji inspektor może nałożyć karę LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen za złokę bereitgestellt. bez żadnego uprzedzenia. Jegliche Vervielfältigung ist skazania obrotu za śiadczone usługi, zada penie iele pytań. W internecie znajdzie rónież informacje na temat tego, czy licytoałeś soje usługi. Inspektor może mieć rónież asa rękaie postaci doodó klientó pryatnych, którzy ujęli rachunki za usługi rzemieślnicze zoboiązaniu. Dzięki temu urząd skarboy będzie stanie szybko spradzić, czy odnotoałeś szystkie zyski. Doradcy podatkoi niech mają się na baczności pamiętać o zachoaniu zdroego rozsądku, by nie uzyskać przecinego efektu, czyli niepotrzebnie zbudzić podejrzliość inspektora lub, o zgrozo, zachęcić go do ryalizacji. Jeżeli idzisz, że tój doradca podatkoy ryzykuje Komunikacja tylko z ybranymi osobami Poinieneś także yznaczyć osoby, do których może się zrócić inspektor. Najlepiej, by była to jedna osoba, która będzie koordynoała odpoiadanie na pytania innych osób. W ten każdej chili będziesz iedział, nad czym aktualnie pracuje inspektor. Poinformuj też resztę praconikó, by razie pytań inspektora skazali osoby, do których może się zrócić. Uprzedź przemyślanym krokiem inspektora. Jej ysokość aha się zależności od ielkości przedsiębiorsta od 2500 euro do euro. Pamiętaj, że raz nałożonej kary nie olno cofnąć naet jeśli końcu przedłożysz ymagane dokumenty. Podczas inspekcji podatkoej dobrze jest zastosoać się komplikacji z urzędem skarboym, a o tym, że przepisy podatkoe są niespraiedlie i skomplikoane, ie każdy naet ysłany do ciebie inspektor. zrób szystko, by uniknąć nałożenia kary za złokę. W tym celu możesz skorzystać z następujących skazóek: Złóż pisemną prośbę o przedłużenie terminu przedłożenia dokumentó, podając poód. Jeżeli nie umiesz znaleźć szystkich dokumentó, przedłóż te, które masz, kontynuując poszukiania. Coś jest zasze lepsze niż nic. Jeśli mimo to zostanie nałożona kara za złokę, nieś sprzeci. W ielu przypadkach podczas postępoania sądoego musiano ycofać karę, ponieaż okazała się błędna ocenie. Rubryka jest torzona przez Krzysztofa Śierca oraz firmę Smuda Consulting. Zachęcamy rónież do odiedzenia strony.intertax24.com oraz.smuda-consulting.com. Grecki kryzys: Niemcy najbardziej zyskają na greckim kryzysie Czy to możlie? Według ostatnich analiz przeproadzonych przez Instytut Badań Gospodarczych Halle (IWH), bre pozorom najięcej na greckim kryzysie skorzystają Niemcy. Stanie się tak rzekomo naet óczas, kiedy Grecja rzeczyiście nie spłaci soich długó, co zdaniem analitykó ekonomicznych, tym tych nad Renem, jest bardzo pradopodobne. Jak skazuje analiza IWH, naet gdyby Grecji umorzono 100 procent jej zadłużenia, to i tak Niemcy co potierdza tezę, yłącznie do czytania. Poielanie LARES: Diese Materialien że sind bez lediglich zględu zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist na tym zyskają! Z czego ynikają tak optymistyczne izje? No łaśnie dla zobrazoania sytuacji specjaliści z IWH podkreślili, że Grecja jest inna Niemcom bezpośrednio i pośrednio z tytułu europejskiego mechanizmu stabilizacyjnego (EMS) 90 miliardó euro, ale... Okazuje się, że niemiecki urząd podatkoy ostatnich pięciu latach zdołał uaża stracą. yłącznie Czy rzeczyiście do czytania. Niemcy mogli zarobić Poielanie na greckim kryzysie? Foto: Avij (talk contribs)/wikipedia dociera do szystkich i przypadkiem informacjami dotyczącymi Republiki zaoszczędzić z tytułu odsetek ponad 100 miliardó euro! 10 miliardó do przodu Jak idać, oszczędności te przeyższają ięc obecne zadłużenie Grecji, co oznacza, że Niemcy już teraz są 10 miliardó do przodu, co potierdza tezę, że bez zględu na sytuację Grecji że z chilą ybuchu greckiego kryzysu inestorzy z całego śiata zaczęli szybko szukać bezpiecznych możliości lokaty kapitału. Wybór padł na Niemcy, a konkretnie na mające opinię yjątko- o bezpiecznych niemieckie obligacje yłącznie zależność, do czytania. że negatyne iadomości Poielanie że omaiana tym materiale analiza skarboe i stąd tak ogromny na nie dotyczące gospodarki i zadłużenia Grecji staały bereitgestellt. się jednocześnie dobrymi Jegliche go skutkó Vervielfältigung kryzysu Grecji dla ist dalsze- strengstens żaden nie uzględnia obecne- podatnika. LARES: Diese Materialien popyt. sind Czy jednak lediglich taka argumentacja zum Lesen untersagt. na jej kryzysie i tak skorzystają, a nie jak się poszechnie uaża stracą. W tym miejscu na uagę zasługuje fakt, Niemcy już teraz są 10 miliardó do przodu, na sytuację Grecji na jej kryzysie i tak skorzystają, a nie jak się poszechnie nie mija się gdzieś z pradą? Okazuje się, że ci sami analitycy, którzy głoszą tak optymistyczne prognozy, dla potierdzenia sojej tezy przedstaili kilka kolejnych argumentó. A te ynikły między innymi z przeproadzenia badań, które pokazały bezpośrednią Federalnej Niemiec i to one najbardziej przekonyały specó z Instytutu Badań Gospodarczych Halle do słuszności głoszonej przez siebie tezy, ale... Luki badaniach Pod uagę należy jednak ziąć fakt, Rys. Andrzej Sznejeis In den letzten Jahren steigt kontinuierlich die Zahl ererbstätiger Rentner. Ihre bezahlte Tätigkeit sollte die bezogene Leistung jedoch nicht gefährden. Dazu gilt es, die festgelegten Obergrenzen für zusätzliche Einkünfte einzuhalten. So dürfen nur diejenigen Rentner unbegrenzt dazuverdienen, die das gesetzliche Rentenalter erreicht haben. In den übrigen Fällen gelten für Extra-Einkünfte ganz bestimmte Limits. Für die bis zum 31. Dezember 1946 Geborenen beträgt das gesetzliche Rentenalter 65 Jahre, bei den später geborenen Versicherten ird das Rentenalter, beginnend mit dem 1. Januar 1947, schritteise auf 67 Jahre angehoben. Man muss auch issen, dass seit dem 1. Januar 2008 die Obergrenzen für Extra-Einkünfte mit einem sog. Bezugsert verknüpft sind. Damit verbunden erden sie bei einer Änderung des Bezugsertes jeeils aktualisiert. Dieser ändert sich nun regelmäßig mit Beginn eines jeden Jahres. Nur in den neuen Bundesländern (ehemals DDR) kann die Änderung jeeils zum 1. Juli erfolgen, eil dort beim Berechnen der Obergrenzen der aktuelle Wert der Rentenleistung berücksichtigt ird, und dieser ird im Falle einer Erhöhung immer in der Mitte des Jahres aktualisiert. Mehr zu diesem Thema bringen ir in der nächsten Wochenblattausgabe. go rozoju ekonomicznego i gospodarczego Niemiec oraz tego, czym może się zakończyć. Niepeność na śiatoych rynkach może boiem doproadzić do obniżenia popytu zenętrznego, ale z drugiej strony słabsze euro może też być czynnikiem napędzającym eksport. Kończąc, arto zatem podkreślić, że badaniach przeproadzonych przez Instytut Badań Gospodarczych Halle nie ujęto także eentualnych skutkó yołanego kryzysem spadku inestycji, jak rónież nie zastanoiono się nad zjaiskiem zmacniania gospodarki poprzez ruchy migracyjne, głónie z południoej Europy. Nie zięto też pod uagę skutkó negatynej zmiany artości pieniądza dla niemieckich deponentó i dla systemó emerytalnych. Są to pene luki przeproadzonych badaniach, a ziązku z tym eentualnych zyskó dla Niemiec yniku greckiej tragedii (którą obyatele tego kraju ogromnym procencie sami sobie zgotoali) nie można być do końca penym. Warto zatem tej kestii mimo szystko zachoać dystans, a oe badania traktoać być może yłącznie jako na uspokajanie niemieckiego Johann Engel

13 Niniejszy yłącznie do czytania. Poielanie Nr. 35/1221 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Wirtschaft Lesen bereitgestellt. Gospodarka Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Wochenblatt.pl untersagt. 13 Gospodarka: Zróżnicoanie cen mieszkań Niemczech Najtaniej na schodzie, yłącznie do czytania. Poielanie droga Baaria Osoby decydujące się na pracę i mieszkanie Niemczech na ogół pod uagę biorą tylko to, gdzie najlepiej płacą za godzinę pracy, a rzadziej jakie są ceny kupna i ynajmu mieszkań. A okazuje się, że te poszczególnych landach i miastach znacznie się od siebie różnią. Niemczech yznacznikiem artości mieszkań jest nie tylko ich W lokalizacja skali danego miasta, ale i rejonu kraju, którym się znajduje. Zupełnie inne ceny mieszkań oboiązują zachodnich landach Republiki Federalnej Niemiec, a i inne e schodnich. Różnice te dotyczą także tego, czy są to mieszkania dużych metropoliach, czy proincjonalnych miasteczkach. Wpły na cenę ma też ysoka bądź niska zabudoa, ta druga jest droższa. yłącznie oraz potężny, do czytania. liczący praie Poielanie Westfalii, praie mieszkańcó) klasyfikacji mieszkańcó Hamburg. W obu miastach bereitgestellt. za metr kadratoy mieszkania Jegliche nii-palatynatu, Vervielfältigung mieszkańcó) ist strengstens ok euro, Mainz (stolica Nadre- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen untersagt. Luksusoe Monachium Praktyka pokazuje, że zdecydoanie najdroższe mieszkania są Baarii, Badenii i Wirtembergii oraz Hesji, a zatem trzech najzamożniejszych regionach Niemiec, ręcz motorach napędoych kraju, gdzie rónież oboiązują najyższe staki za godzinę yłącznie m k. do mieszkania czytania. kosztuje Poielanie średnio 2,4 Ulm (Badenia i Wirtembergia, praie 1800 tys. tys. euro, ale przypadku tego miasta mieszkańcó) 2050 euro. mieszkańcó Hamburg. ceny bardzo szybko rosną. Podobnie co i tak porónaniu z iększością miast Niemczech jest ceną bardzo ysoką. Z drugiej strony stolica Baarii oferuje także mieszkania, gdzie za chium czy Hamburgu, trudno się jednak miec Berlinie, gdzie średnio 1 m k. metr trzeba zapłacić praie 5,5 tys. yłącznie euro! dziić, do bo czytania. Stuttgarcie z uagi Poielanie na to, to koszt około 1520 euro. W praie A zatem biorąc pod uagę kupno miesz- że siedziby mają tam tak potężne kon- 4-milionoym Berlinie można już kupić pracy. Podobna sytuacja jest także najiększych niemieckich metropoliach, naet tych, które znajdują się najuboższych landach. Dla przeciagi najtańsze mieszkania są dostępne, jak spomniano na stępie, na schodzie, ale rónież północnej części Niemiec i ten trend utrzymuje się już od bardzo długiego czasu. Najdrożej za mieszkanie Niemczech płaci się liczącej praie mieszkańcó stolicy Baarii, która uażana jest obecnie za najbardziej luksusoe miasto RFN. Żeby kupić sobie tej metropolii cztery kąty, średnio za metr kadratoy trzeba zapłacić około 3,5 tysiąca euro, ale naet tak zamożnym i eleganckim mieście jak Monachium można rónież znaleźć tańsze mieszkania, gdzie metr kadratoy kosztuje około 2,9 tys. euro, Werbung / Reklama Schlesische Wirtschaftsschau Usługi Pogrzeboe also unabhängig vom Heizkrafterk Miechoitz arbeiten können. Die yłącznie neue do czytania. Poielanie Wärmezentrale in Beuthen ist übrigens Sproadzanie LARES: Diese Materialien nicht das sind einzige lediglich Bauvorhaben zum von Lesen zmarłych bereitgestellt. z zagranicy Jegliche Vervielfältigung ist Neue Wärmezentrale Załatianie formalności Opieka nad grobami Machnik N. Fortum in Oberschlesien ird auch im Hindenburg ein modernes Heizkrafterk im Wert von rund 870 Millionen Złoty seiner Bestimmung übergeben erden. Dieses Heizkrafterk ird fast Haushalte in Hin- denburg und Beuthen mit Fernärme Ozimek, Schodnia Noa, yłącznie do czytania. Poielanie versorgen..machnik.ozimek.pl LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Tel./fax: bereitgestellt. (077) Jegliche Vervielfältigung ist Im Heizkrafterk Miechoitz entsteht demnächst eine neue Wärmezentrale für Beuthen Aneta und Tomasz Trepka. Die Beiden betreiben in Rybnik das Bauunternehmen Inzbud. Für die Übernahme des yłącznie do czytania. Poielanie LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Oferujemy: bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist Für 50 Millionen Złoty ist im Beuthener Heizkrafterk Miechoitz (Miechoice) unter Federführung des Energieunternehmens Fortum eine neue Wärmezentrale geplant. Die Baumaßnahme beginnt im September/ Oktober dieses Jahres und soll bis Ende 2016 dauern: Das Vorhaben hat Bedeutung für die Investitionsstrategie der Firma Fortum in Oberschlesien und ihnen gleichzeitig freien Zugang zur städtischen Infrastruktur. Zurzeit yłącznie sind do czytania. Poielanie dort Vorarbeiten im Gange, die den ei- für die Geährleistung einer sicheren Wärmeversorgung für die Menschen in Beuthen. Die neue Wärmezentrale mit einem WR-25-Kessel ist der erste Schritt, um vorhandene Einheiten zu ersetzen, damit in Zukunft die Kapazitäten der Firma Fortum in Oberschlesien absolut verlässlich, umeltfreundlich und auch marktgerecht sind, kommentierte gentlichen Bauarbeiten vorausgehen. Auch die Antragsunterlagen für eine EU-Förderung erden vorbereitet. Der Investor plant ein Seniorenheim für eta 50 Personen mit Ganztagsbetreuung. Dazu olle er ein gutes Dutzend Arbeitsplätze schaffen, von Pflegekräften über Veraltungsangestellte bis yłącznie hin zu do czytania. Poielanie Osiny technischem Personal. LARES: Diese Materialien sind lediglich Krzysztof zum Śierc Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist Adam Kampa, Enticklungsmanager des Heizkrafterks. Bemerkensert: Die neue Wärmezentrale ird eigenständig, Foto: Adam Dziura/Wikipedia Za plecami Monachium na drugim gensburg ( mieszkańcó), gdzie należy też Ludigshafen (Badenia i Wirtembergia, mieszkańcó) ok. miejscu klasyfikacji najdroższych yłącznie 1 m k. do mieszkania czytania. to koszt Poielanie praie mieszkań Niemczech plasuje się nie euro, oraz Darmstadt (Hesja, ok euro, Dortmund (Nadrenia Pół- Stolica Baarii, Monachium, to najdroższe Niemczech miasto do zamieszkania. Foto: Diliff/Wikipedia W 100-tysięcznej Gerze można najtaniej Niemczech kupić mieszkanie. Foto: Schorle/Wikipedia Za plecami Monachium oczekianie niespełna 150-tysięczny mieszkańcó) ok euro, nocna-westfalia, mieszkańcó) Heidelberg (Badenia i Wirtembergia) Düsseldorf (stolica Nadrenii Północnej- ok euro, Wuppertal (Nadrenia na drugim miejscu najdroższych mieszkań Niemczech plasuje się niespełna 150-tysięczny Heidelberg oraz potężny, liczący kania o poierzchni m k., trzeba się liczyć z olbrzymim ydatkiem, który naet na zamożną niemiecką kieszeń może okazać się zbyt duży. Heidelberg i Hamburg ex aequo Seniorenheim im Entstehen Ein Investor ill in Zaadzki (Zaadzkie), Woiodschaft Oppeln, das einstige Bürohaus der Firma Izostal in ein Seniorenheim mit Namen Tiliam umgestalten. Investor ist das Ehepaar Gebäudes entschieden sie sich nach eigenen Worten unter anderem egen der guten Lage uneit des Stadtzentrums, zugleich liegt es aber abseits. Das garantiert den künftigen Heimbeohnern Ruhe und Frieden und ermöglicht trzeba zapłacić średnio 2,5 tys. euro. Kolejnym, czartym najdroższym miastem pod tym zględem jest najiększe miasto Hesji, a jednocześnie potężna bankoa metropolia Frankfurt nad Menem (praie mieszkańcó), gdzie 1 zresztą jak piątym tym rankingu Stuttgarcie (stolica landu Badenia i Wirtembergia, mieszkańcó), gdzie przeciętnie za 1 m k. płaci się około 2350 euro. W tym ypadku, podobnie jak e Frankfurcie nad Menem, Mona- cerny jak choćby Mercedes-Benz czy Porsche, po prostu opłaca się mieszkać, jeśli ma się dobrze płatną pracę, a tej akurat tych metropoliach jest dostatek. Do drogich miast Niemczech należy też zaliczyć baarski Re euro, Würzburg (Baaria, mieszkańcó) 2100 euro, Wiesbaden (stolica Hesji, mieszkańcó) 2050 euro, Kolonia (najiększe miasto Nadrenii Północnej-Westfalii, ponad milion mieszkańcó) 2050 euro, Średnio i tanio Jeżeli ymienionych yżej miastach, miasteczkach i landach RFN jest dla kogoś zbyt drogo, to może rónie dobrze zarobić, a przy tym mniej zapłacić za mieszkanie stolicy Nie- cztery kąty naet za 900 euro/m k., a te najdroższe nie przekraczają na ogół 2900 euro. Widać zatem, że takie, które są najdroższe stolicy Niemiec, należą do najtańszych Monachium. Do miast o średnich cenach za 1 m k. zaliczyć KOMPUTEROWY DOBÓR OPRAW * Północna-Westfalia, mieszkańcó) ok euro, Bielefeld (Nadrenia Północna-Westfalia) ok euro, Mönchengladbach (Nadrenia Północna-Westfalia, mieszkańcó) 1370 euro, Saarbrücken (Saara, mieszkańcó) ok euro, Osnabrück (Dolna Saksonia, mieszkańcó) 1330 euro, Gelsenkirchen (Nadrenia Północna-Westfalia, mieszkańcó) 1300 euro, Wolfsburg (Dolna Saksonia, mieszkańcó) 1290 euro. Z kolei najtańsze mieszkania można obecnie Niemczech kupić e schodnich landach. Dla przykładu, średnia cena 1 m k. Chemnitz (Saksonia, mieszkańcó) to niecałe 1000 euro, Magdeburgu (Saksonia- -Anhalt, mieszkańcó) ok. 950 euro, a Gerze (Turyngia, niecałe mieszkańcó) ok. 790 euro. Dodajmy, że niskie ceny mieszkań e schodnich miastach RFN, pomimo że ielu ypadkach przeyższają już urodą te na zachodzie Niemiec, spoodoane są przede szystkim tym, że trudniej nich znaleźć pracę tak dobrze płatną jak na przykład Monachium, Stuttgarcie czy Hamburgu. Krzysztof Śierc ul. Opolska 3a ,

14 Niniejszy yłącznie do czytania. Poielanie 14 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Sport bereitgestellt. Sport Jegliche Vervielfältigung ist F1: Großer Preis von Belgien erneutes Mercedes-Double 28. August 3. September 2015 Hamilton nach Sommerpause nicht eingerostet Nach fast einmonatiger Sommerpause haben auf der langen Spa-Rennstrecke die Silberpfeile ihre beim Großen Preis von Ungarn ins Wanken geratene dominierende Rollen mit ihrem siebten Doppeltriumph dieses Jahres nun ieder zurückerobert. Als Erster meldete sich Leis Hamilton -Taktik Vettels; in der Endphase aber eries sich das Pech des deutschen Pi- LARES: Diese Materialien Nico sind Hülkenberg lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens loten als sein Glück. untersagt. am Ziel, dicht gefolgt von Nico Rosberg. Sebastian Vettel hingegen kann seinen Auftritt nicht gerade als glücklich verbuchen. Nach einem fatalen ualifying und dem daraus folgenden Start von Platz Acht riskierte er im Verlauf des Rennens eine lange Fahrt mit nur einem Reifenechsel. Und als er zei Runden Wettbeerbs zu kosten, yłącznie do czytania. Poielanie denn seine Maschine Nico Rosberg urde der beste deutsche Fahrer Foto: Andre Griffith/Wikipedia vor dem Abschluss, vom Franzosen Grosjean bedrängt, trotzdem noch immer erfolgreich dabei ar, seinen dritten Podiumsplatz zu verteidigen, explodierte plötzlich sein rechter Hinterreifen. So ein Pech, und das beim 900. Jubiläums- Grand-Prix der Ferrari-Mannschaft! Das Null-Punktekonto bedeutet nun im Endeffekt einen erheblichen Rückfall hinter die Mercedes-Piloten und könnte Takashi Inui seine Siegesambitionen ruinieren. Nico Hülkenberg iederum bekam nicht einmal die Möglichkeit, den Geschmack einer Teilnahme an dem Wettbeerbs zu kosten, denn seine Maschine streikte nach der Formierungsrunde komplett. In zei Wochen geht im italienischen LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Wokół bereitgestellt. niemieckiego futbolu Jegliche Vervielfältigung ist yłącznie Aranguiz do Leverkusen czytania. Poielanie 26-letni reprezentant Chile Charles LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Aranguiz bereitgestellt. opuścił SC Internacional Jegliche Porto Vervielfältigung ist Foto: Felix Koenig/Wikipedia Thomas Müller ( białej koszulce) yłącznie zarządzający do czytania. Bayeru Michael Poielanie Schade, znaleźli się też daj pozostali, którym a sam zainteresoany dodał: Bundesliga jest bereitgestellt. jedną z najlepszych i najbardziej Jegliche Reprezentant Vervielfältigung Szecji Oscar ist Wendt strengstens Wendt na dłużej LARES: Diese Materialien po yleczeniu sind lediglich kontuzji pozostała zum gra Lesen untersagt. 85 mln za Müllera! Manchester United złożył Bayernoi München ofertę, proponując za Thomasa Müllera 85 milionó euro! Jednak kieronicto mistrzó Niemiec tierdzi, że zaodnik ten nie jest na sprzedaż, dodając, że są piłkarze bezcenni, a takim jest łaśnie Thomas Müller. Chyba postradalibyśmy rozum, gdybyśmy Darmstadt z Wagnerem yłącznie zresztą do idzę czytania. soją przyszłość. Poielanie koncie ma już 80 ystępó Bundeslidze, których zdobył sześć bramek, 27-letni Sandro Wagner nie znalazł LARES: Diese Materialien uznania sind oczach lediglich sztabu szkolenioego zum Lesen Perisić bereitgestellt. zostaje Jegliche a szkolenioiec Vervielfältigung Nadreńczykó ist Lucien Wszystko skazuje na to, że Inter Mediolan nie zdoła ykupić z VfL Wolfsburg Ivana Perisicia, bo dyrektor sportoy niemieckiego klubu Klaus Allofs yjaił, że oferta Nerazzurrich ciąż daleka jest od oczekianej. Stier- 7-krotnie pisał się na listę strzelcó. dził też: Nic nie zmieniło się kestii i przenosi się z VfB Stuttgart do Valerengi Everton myśli o Klavanie Zanim jednak trafił do teamu z yłącznie Berlina, Ivana, do a przy czytania. okazji dodam, Poielanie że chcemy Oslo, a zatem do zespołu, którego bronił bar Werderu Bremen, z którym przedłużyć z nim kontrakt, bo jak na ra- bar bronił już latach , go sprzedali podkreślił Karl-Heinz Rummenigge, który jest prezesem rady nadzorczej Bayernu. Jednak czerone diabły liczą na to, że spomniana kota przekona Baarczykó do zmiany zdania i efekcie podejmą oni negocjacje spraie transferu tego piłkarza na Old Trafford, gdzie już ystępuje jego kolega z reprezentacji Niemiec i do niedana także Bayernie, Bastian Scheinsteiger. Należy dodać, że najbardziej zdeterminoany pozyskaniu Thomasa Müllera jest trener Manchesteru United i były trener Bayernu München, Holender Louis van Gaal, który zna się z nim łaśnie z okresu pracy nad Izerą. z Baarii po raz pierszy sojej hi- Rüdiger nad Tybrem yłącznie Brandenburger do czytania. ystępoał Poielanie drużynie środkoego obrońcy Bayernu München, 22-letni reprezentant Niemiec Antonio Rüdiger sind jest lediglich już zaodnikiem zum AS Lesen su do bereitgestellt. 3. Bundesligi. Jegliche baarskiej Vervielfältigung ekipie popadł niełaskę ist strengstens rezer źrebiąt, z którą był bliski aan- 32-letniego Dantego. Zaodnik ten storii ystąpi Lidze Europy. LARES: Diese Materialien untersagt. Trójka na ylocie Zdaniem niemieckiego magazynu Kicker jeszcze tym miesiącu trzech zaodnikó Borussii Dortmund może opuścić ten klub. Moa o Jakubie Błaszczykoskim, Kevinie Grosskreutzu i Moritzu Leitnerze. Ostatni z ymienionych rócił niedano z duletniego ypożyczenia VfB Stuttgart i iele skazuje na to, że nie ma szans na grę yjścioym składzie teamu Thomasa Tuchela i stąd piłkarz ten zamierza przenieść się do Augsburga. W podobnej sytuacji iederum bekam nicht einmal die Möglichkeit, den Geschmack einer Teilnahme an dem streikte nach der Formierungsrunde komplett. yłącznie seine Führungsposition do czytania. ohne Poielanie nennenserte Mühe erfolgreich behaupten. doch im Kampf um den Sieg hatte er 1. L. Hamilton: 227 Punkte ein enig seinem Teamkollegen nähern, Monza der europäische Teil der Wettkämpfe sind seiner lediglich letzte Etappe. zum Das Sai- Lesen 2. Nico bereitgestellt. Rosberg (Mercedes) +2,058 Jegliche (zei): keine Vervielfältigung Chance mehr. ist strengstens 2. N. Rosberg: 199 LARES: Diese Materialien untersagt. sonende liegt mit acht verbleibenden Rennen aber noch in einiger Ferne. 1. Leis Hamilton (Mercedes) 1:43:40,387 (zei Boxenstopps): 39. Rennsieg (sechster in diesem Jahr), 48. rezerach BVB. Należy dodać, że obaj romansują rzekomo z najgroźniejszym lokalnym ryalem dortmundczykó FC Schalke 04, dodatkoo jeszcze Grosskreutz z Eintrachtem Frankfurt. Herthy BSC Berlin i postanoił zmienić otoczenie, przenosząc się do tegorocznego beniaminka Bundesligi SV Darmstadt 96, podpisując duletni kontrakt. Sandro Wagner rozegrał dotąd Bundeslidze 85 spotkań, których cztery razy ystąpił Champions League, oraz MSV Duisburg, 1.FC Kaiserslautern oraz Bayernu München. Takashi opuści Eintracht? Reprezentant Japonii Takashi Inui nosi dyrektor sportoy niemieckiego klubu, który rozmoie z Frankfurter Rundschau dodał, że klubem, który interesuje się tym piłkarzem, jest SD Eibar. Należy jednak dodać, że zainteresoanie nim yraża także Espanyol Barcelona. Poleposition bereits die zehnte in der aktuellen Saison; nach gelungenem Start konnte er die Führung auch halten, as ihm zuvor nicht immer geglückt ar; dadurch konnte er über das gesamte Rennen mit Ziellinie nach 43 Runden Erneute ualifying-niederlage gegen Hamilton das Zischenergebnis ihrer Konfrontation in diesem Punkt beträgt in dieser Saison 1:10!; zusätzlich verdorbener Start und Rückfall auf den fünften Roma, zostając ypożyczonym z VfB Stuttgart na najbliższy rok z opcją transferu definitynego. Transakcja ta kosztoała rzymian 4 miliony euro, a ypadku transferu definitynego yłącznie Włosi do będą czytania. musieli dopłacić Poielanie jeszcze 9 milionó euro. Jestem bardzo szczęśli- y z możliości gry AS Roma i chcę z tym klubem sięgać po tytuły. Jednocześnie pragnę podziękoać kibicom Romy za gorące przyjęcie mnie i złożyć obietnicę, że dam z siebie szystko, co najlepsze poiedział Antonio Rüdiger. Alegre i podpisał 5-letni kontrakt z Bayerem 04 Leverkusen. Jesteśmy bardzo zadooleni, że Charles ybrał naszą drużynę i że udało nam się pokonać konkurencję yścigu o zakontraktoanie go poiedział dyrektor atrakcyjnych lig na śicie, a Bayer jest jej czołóce od ielu lat. Poza tym mój kolega Arturo Vidal, który przed laty grał na BayArena, nie poiedział złego słoa o tym klubie, ięc chciałem spróboać soich sił łaśnie tutaj, gdzie zie propozycje ładz Interu nie spełniają naszych żądań. Brandenburger ypożyczony Borussia Mönchengladbach ypożyczyła do szajcarskiego FC Luzern pierszym zespole Luciena Favre. Najażniejsze jest to, aby Nico miał możliość gry na yższym poziomie, dlatego uażam, że FC Luzern jest dobrym roziązaniem poiedział dyrektor sportoy niemieckiego klubu Max Eberl. W poprzednim sezonie Platz; zum Glück konnte er sich gleich am Anfang der zeiten Runde nach dem Überspringen Bottas um einen Zähler steigern; nach dem ersten Boxenstopp geann er dann die zeite Platzierung zurück, konnte sich anschließend sogar 3. Romain Grosjean (Lotus) +37,988 (zei): Erstes Podium seit 2013, ein solides ualifying, dennoch ein Start von Platz Neun, nachdem er egen Getriebeechsels zur Strafe um fünf do czerca 2018 roku przedłużył kontrakt z Borussią Mönchengladbach. 29-letni defensor bar źrebakó broni od lipca 2011, kiedy to na BorussiaPark trafił na zasadzie olnego transferu z FC Kopenhaga. Na soim Favre nie yobraża sobie obecnie zespołu bez Szeda. Abdellaoue odchodzi Reprezentant Noregii Mohammed Abdellaoue opuszcza Bundesligę zanim przyszedł do Hannoveru 96. Z kolei VfB Stuttgart pojaił się latem 2013 roku, ale ekipie ze stolicy Szabii zdołał ystąpić zaledie 12 meczach, których zdobył tylko jedną bramkę. 29-letni Abdellaoue z Valerengą się z zamiarem opuszczenia Eintrachtu Nico Brandenburgera, który barach do teamu czytania. z Nadrenii grał Poielanie od 2010 a kosztoał noreski klub 700 tysięcy Oslo podpisał kontrakt do 2019 roku, Frankfurt i przeniesienia się do yłącznie ligi hiszpańskiej poinformoał Bruno Hübner, roku, ale nie zdołał ani razu ystąpić euro. Sam zaodnik za przedtermino- e roziązanie umoy ma otrzymać na rękę 1,5 miliona euro. Dante aptekarzem? Czarta drużyna minionego sezonu Bundeslidze, Bayer 04 Leverkusen, jest poażnie zainteresoana pozyskaniem Plätze zurückversetzt orden ar; binnen Kurzem brillierte er mit der Überholung von Ricciardo und Perez und befand sich zu dem Zeitpunkt auf dem dritten Platz, den er dann ieder einbüßte egen der Ein-Boxenstopp- 4. Daniil Kjat (Red Bull) +45,692 (zei): Die Glückssträhne des jungen Russen hält an; nach seinem ersten Podium in Budapest hat er es ieder hoch gebracht. Wäre da nicht Ricciardos Boliden-Ausfall, hätte die Performance von Red Bull noch eindrucksvoller erden können. 5. Sergio Perez (Force India) +53,997 (zei): Bisher seine Topleistung des Jahres, besonders beeindruckend ar sein sensationeller Start. 6. Felipe Massa (Williams) +55,283 (zei) Witold Wolak Fahrerklassement nach elf Rennen: 3. S. Vettel: K. Räikkönen: F. Massa: N. Hülkenberg: 24 Foto: Steindy (talk)/wikipedia i na ogół jest rezeroym, a Leverkusen miałby zastąpić Omara Topraka, który z początkiem rozgryek złapał kontuzję. Sam zainteresoany chętnie skorzystałby z oferty aptekarzy, którzy mimo że jest on defensorem, stracił miejsce reprezentacji Brazylii i jak na piłkarza jest zaaansoany iekoo, są stanie zagarantoać mu pensję poyżej 4 milionó euro rocznie. Przypomnijmy zatem, że Dante do München trafił lipcu 2012 roku z Borussii Mönchengladbach, która otrzymała za niego 4,7 miliona euro. Od tamtej pory rozegrał Bayernie 85 meczó Bundeslidze. Defensorem FC Augsburg, Estończykiem Ragnarem Klavanem zainteresoany jest angielski FC Everton: To fakt, zastanaiamy się nad eentualnością sproadzenia tego piłkarza do nas, ale jednocześnie nie zapominamy, że ma on jeszcze ażny kontrakt z Augsburgiem poiedział menedżer ekipy z Liverpoolu Maikel Stevens i dodał: Ale iemy też, że marzeniem Ragnara jest gra lidze angielskiej, co napaa nas optymizmem przed podjęciem konkretnych rozmó. Przypomnijmy zatem, że kapitan reprezentacji Estonii był kluczoym zaodnikiem defensyy FC Augsburg, który minionym sezonie raz z kolegami z drużyny zakończył na piątym miejscu i dzięki temu ekipa Krzysztof Śierc

15 Niniejszy yłącznie do czytania. Poielanie LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Sport bereitgestellt. Sport Jegliche Vervielfältigung ist Bundesliga: Druga seria spotkań Nr. 35/1221 Wochenblatt.pl 15 Mistrz gra do końca Sekundy dzieliły Bayern München od tego, by już drugiej serii spotkań bieżącego sezonu stracić piersze punkty. Konkretnie Hoffenheim, gdzie do 90. minuty mistrz Niemiec remisoał 1-1, a od 73. min grał dziesiątkę, bo czeroną kartkę ujrzał Boateng. Ostatecznie jednak Baarczycy zyciężyli 2-1, dzięki trafieniu Leandoskiego. Już początek spotkania Sinsheim zapoiadał ciężką przepraę dla monachijczykó, bo po zaledie 9 sek. gry i nieporozumieniu Alaby z J. Boatengiem Volland strzałem z 16 m yproadził TSG 1899 na proadzenie, yrónując tym samym rekord (Bellarabiego) szybkości zdobytej bramki Bundeslidze. Od tego momentu yłącznie karny do na drugiego czytania. gola zamienił Poielanie Reus. gry, przeaga teamu znad Łaby jeszcze Dokumentacja kolejki Pomimo yraźnego proadzenia, goście nadal bereitgestellt. atakoali i 84. min Jegliche Kagaa bramek Vervielfältigung końcóce pojedynku. ist W 84. Schalke 04 Darmstadt 1-1 (0-1) zrosła, co przyniosło efekt postaci Hertha BSC Bremen 1-1 (1-1) LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen miejscoi zostali niemal ciśnięci e łasne pole karne, bo podopieczni Pepa Guardioli byli nieustannym ataku. Jednak ze zględu na bardzo dobrą grę defensyy Hoffenheim goście do remisu doproadzili dopiero na 4 min przed przerą, kiedy to po akcji Douglasa Costy do siatki ryali trafił T. Müller. podyższył na 3-0, a pierszej minucie doliczonego czasu gry Aubameyang ustalił ynik potyczki na 4-0. Aptekarze natomiast ygrali 1-0 z Hannoverem 96, a gola na agę kompletu oczek zdobył dla Bayeru 04, Cal- O przeadze teamu z Baarii śiadczy yłącznie hanoglu do 18. czytania. min, popisując Poielanie się celnym Berlinie, Gelsenkirchen i Frankfurcie. W stolicy Niemiec Hertha już od 6. Tabela fakt, że był przez 73% meczu przy piłce, trafieniem z rzutu olnego. Po objęciu proadzenia farmaceuci nadal min po trafieniu Stockera proadziła oddając 21 strzałó na bramkę, przy 8 Decydujący cios Po zmianie stron obraz gry nie uległ zmianie i ydaało się, że tylko kestią czasu jest, kiedy Bayern obejmie proadzenie. Jednak miejscoa defensya nadal dzielnie się trzymała, mając przy tym sporo szczęścia, ale... szczęście mieli też przyjezdni. W 74. min po zagraniu ręką e łasnym polu karnym przez J. niepokonanym. tym czasie 5 zycięst. Takim samym rezultatem zakończył yłącznie do czytania. Poielanie się też pojedynek Schalke 04 z Darmstadt 96. Miejscoi mieli miażdżącą BVB i Bayer z kompletami Charakterny HSV Boatenga arbiter podyktoał rzut karny dla gospodarzy. Do jedenastki podszedł Polanski, ale trafił jedynie słupek bramki Bayernu, który jednak ostatni kadrans meczu musiał grać dziesiątkę, bo spomniany J. Boateng za faul na Vollandzie 71. min i zagranie ręką 73. min otrzymał drugą żółtą kartkę i efekcie czeroną. Jednak pomimo Nie zachycił natomiast VfL Wolfsburg, który zaledie zremisoał 1-1 Köln. Wilki yraźnie przeażały, ale grały niechlujnie pod bramką ryali, a kolończycy ykorzystali już pierszą soją kontrę 30. min i po strzale gło- trudu rozbili tym razem beniaminka ą Zollera objęli proadzenie i jeszcze tkania. z Ingolstadt 4-0, ale do przery yłącznie dzięki bardziej do skoncentroali czytania. się Poielanie na defensyie. Dzięki temu do 83. min udaało im Augsburg, który mimo że był teamem Brak skuteczności zatrzymał też FC olbrzymiej ambicji miejscoi nie dali LARES: Diese Materialien sobie bić sind ani lediglich jednego gola. W zum drugiej Lesen się utrzymyać bereitgestellt. proadzenie, ale Jegliche tedy lepszym, Vervielfältigung tylko zremisoał e ist Frank- liczebnej przeagi gospodarzy decydujący cios zadali tym meczu monachijczycy, a konkretnie proadzony do gry 67. min (za Lahma) Leandoski, który ykorzystał zagranie Douglasa Costy. Należy dodać, że z jednej strony jest to szczęślia ygrana FCB, bo ydarta ostatnich sekundach gry, a z drugiej jak najbardziej zasłużona. ryali. Jedynym minusem grze gości był brak skuteczności, co finalnie jednak nie przeszkodziło Bayernoi do 15 przedłużyć serię meczó bez porażki z TSG 1899 ( tym 11 zycięst) i pozostać historii spotkań z tą drużyną Podobnie jak Bayern, komplet punktó na yjeździe zdobyły rónież Borussia Dortmund i Bayer 04 Leverkusen oba tamy tak samo jak Baarczycy mają po dóch kolejkach komplet oczek. Dortmundczycy bez odsłonie jednak Borussia przyspieszyła tempo soich akcji i 55. min zastępujący na praej obronie kontuzjoanego Piszczka Ginter yproadził BVB na proadzenie, a 5 min później za faul na Schmelzerze polu karnym FCI rzut dominoali, ale nie dążyli za szelką cenę do zdobyania kolejnych bramek, oszczędzając siły na reanżoy mecz kalifikacjach do Ligi Mistrzó z Lazio Rzym. Zdołali jednak do 6 przedłużyć serię bez porażki z H96, odnosząc kiks bramkarza Köln, Horna, który ypuścił piłkę z rąk po strzale Caligiuriego, spraił, że Bendtner yrónał, a VfL pozostaje z Geissbocke bez porażki od r. Dodajmy, że 90. min yłącznie do czytania. Poielanie de Bruyne nie ykorzystał sytuacji sam na sam z bramkarzem Köln, a chilę LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche potem Vervielfältigung Dost trafił poprzeczkę ist miej- scoej bramki! Mimo że Hamburgu zmierzyły się zespoły, które minionym sezonie z trudem uniknęły degradacji, a bieżące rozgryki rozpoczęły od porażek, czyli HSV i VfB Stuttgart, to kibice zobaczyli yłącznie do czytania. Poielanie fantastyczny spektakl. Strzelono nim 5 bramek, a gospodarze zyciężyli 3-2, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche choć Vervielfältigung do przery zasłużenie przegry- ist ali 1-2 po trafieniach Ginczka 24. i 42. min dla Szabó oraz Ilicevica dla Hamburga. Po zmianie stron gospodarze przejęli inicjatyę, a kiedy 53. min defensor Stuttgartu Klein otrzymał czeroną kartkę i musiał opuścić plac min Lasogga yrónał, a 5 min po jego akcji Djourou strzelił gola na agę ygranej pierszej z VfB od r. Skuteczność do popraki Remisami 1-1 zakończyły się potyczki z Werderem 1-0, ale 20 min później Ujah yrónał, a goście rzucili się do szturmu i nieiele brakoało, by zyciężyli, bo 81. min trafili poprzeczkę berlińskiej bramki, a 90 sek. później słupek! przeagę, ale brak skuteczności nie pozolił im ygrać. Do tego już od 9. min noicjusz z Hesji objął proadzenie po strzale Rauscha i utrzymyał je do 47. min, kiedy to Draxler yrónał i jak się okazało ustalił ynik spo- furcie z Eintrachtem 1-1. Bramkę dla przyjezdnych zdobył 24. min Caiuby, a yrónał na 4 min przed końcem meczu Russ. Płacz i lament słychać z kolei M gladbach, bo reelacja minionego sezonu Borussia drugim meczu noego sezonu BL poniosła drugą porażkę, tym razem u siebie z Mainz 1-2! Źrebięta spraiały korzystniejsze rażenie, ale grały nieskutecznie, złaszcza Hazard i Raffael. Goście z kolei imponoali przytomnością umysłu pod bramką Borussii, jak 42. min, kiedy Jairo yproadził 1.FSV na proadzenie. Co prada 9 min po przerie Herrmann yrónał, ale na 11 min przed końcem meczu przyjezdni zadali decydujący cios, autorsta Clemensa, i niespodzianka stała się faktem. Krzysztof Śierc 2. Bundesliga: Czarta seria spotkań Tylko Bochum bez strat Po serii trzech zycięst z rzędu piersze punkty bieżącym sezonie niemieckiej drugiej ligi straciło reelacyjne SV Sandhausen, które przed łasną publicznością zremisoało bezbramkoo z 1.FC Heidenheim. Nie zaiódł natomiast lider tabeli VfL Bochum, który 4. meczu tych rozgryek odniósł czarte zycięsto, pokonując u siebie 1.FC Nürnberg 2-1. Kibice Sandhausen iele sobie obiecyali po konfrontacji ich pupili z 1.FC Heidenheim, tym bardziej że były to małe derby Badenii i Wirtembergii. W rezultacie jednak zobaczyli Fortuna bez fortuny Po dóch ygranych i nieoczekianej porażce (1-3) trzeciej serii spotkań Tabela który szlagierze yłącznie do czytania. Poielanie z u siebie z Bochum, minionej kolejce kolejki uległ u siebie Nicolas Höfler strzelec zycięskiego gola dla Freiburga SC Freiburg pononie zapisał na so- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen meczu bereitgestellt. z Fortuną Düsseldorf Jegliche Vervielfältigung ist mało interesujący mecz, przesycony taktyką, koncentracją na destrukcji, złośliych faulach i małą ilością sytuacji do zdobycia goli. Pomimo tego Sandhausen ma poody do zadoolenia, bo przed rozpoczęciem sezonu skazyany był na spadek do III ligi, a do tego ukarany został odjęciem trzech punktó. W rzeczyistości jednak, li- Nie udało się natomiast 1.FC Nürnberg jako pierszej drużynie yłącznie bieżą- bieżącym do czytania. sezonie niemieckiej Poielanie dru- na soją korzyść. Tak się jednak nie sta- ekipa Gertjana Verbeeka jako jedyna się, że to Nadreńczycy przechylą szalę cym sezonie urać punkty lideroi giej ligi odniosła komplet 4 zycięst, ło i już 120 sek. później Hoefler zdobył, cząc końcókę minionego sezonu, mecz Pucharze Niemiec i 4. kolejki 2.BL, team Aloisa Schartza jest niepokonany od 6 spotkań! Heidenheim z kolei pomimo słabszego ystępu też ma się z czego cieszyć, bo zremisoał na terenie solidnej obecnie ekipy, której meczach o punkty 2.BL i III ligi nie pokonał od 8 spotkań ( tym 5 porażek), ygrya- z Bochum. Franki uległy boiem na Reirpoer-stadionie 1-2, choć już od 2. min proadziły 1-0 po trafieniu głoą Burgstellera. Od tego momentu jednak na muraie rządzili yłącznie miejscoi, ale dzięki dobrej grze defensyie przyjezdnym udaało się utrzy- myać proadzenie do 37. min, yłącznie kiedy St. Pauli do 0-1. czytania. Zycięskiego Poielanie gola strzelił ygranej, a przed sezonem typoani to yrónującą bramkę strzałem głoą na minutę przed przerą Thy. Hamburczycy bereitgestellt. zatem pozostają niepokonani Jegliche Vervielfältigung Krzysztof ist Śierc strengstens byli do alki o aans do BL! LARES: Diese Materialien zdobył sind Terrodde. lediglich Trafienie to zum dodało Lesen untersagt. jąc (3-0) z SVS po raz ostatni i jedyny historii zajemnych pojedynkó r. Die Fans im Dortmunder Signal Iduna Park sind begeistert über den Saisonstart ihrer geliebten Borussia. Nie zachycił VfL Wolfsburg, który zaledie zremisoał 1-1 Köln. Pierszej porażki tym sezonie doznał RB Leipzig, FC St. Pauli 0-1. Franki nie dały rady gospodarzom jeszcze iększej peności siebie, a co za tym idzie przeaga VfL zrosła, jednak bramka dająca Bochum ygraną padła dopiero 64. min, po uderzeniu Haberera. Dzięki temu a z Nürnberg, licząc mecze Bundesligi i 2.Bundesligi, team z Zagłębia Ruhry pozostaje niepokonany od r., kiedy to uległ 0-2. Pierszej porażki tym sezonie doznał natomiast RB Leipzig, który szlagierze kolejki uległ u siebie FC Foto: WAKA77/Wikipedia Foto: James Steakley/Wikipedia obecnych rozgrykach i jak na razie realizują przedsezonoy plan: aansu do BL. Saksończycy z kolei zapisali yłącznie do czytania. Poielanie na soim koncie pierszą przegraną Sandhausen Heidenheim 0-0 i drugą z rzędu z St. Pauli o punkty 2.BL. Fürth Frankfurt 0-2 (0-1) LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Dodajmy, Vervielfältigung że do 90. min barach ist go- Karlsruhe Duisburg 2-0 (1-0) ści ystępoał pochodzący z Ozimka Waldemar Sobota, który to spotkanie na peno może zapisać do udanych. im koncie komplet oczek, pokonując Düsseldorfie Fortunę 2-1, mimo że był zespołem słabszym i pasyniejszym. W 33. min Grifo yproadził Badeńczykó na proadzenie, ale już 4 min później Bolly yrónał i ydaało jak się potem okazało, zycięskiego gola dla Freiburga, który ygrał z Fortuną 6. mecz z rzędu o punkty 2.BL, ulegając tej klasie rozgrykoej Düsseldorfoi po raz ostatni r. Wynik ten spraił, że podopieczni Franka Kramera po 4 kolejkach pozostają bez ligoej Frankfurt Augsburg 1-1 (0-1) Köln Wolfsburg 1-1 (1-0) Hannover Leverkusen 0-1 (0-1 Hoffenheim München 1-2 (1-1) Hamburg Stuttgart 3-2 (1-2) Ingolstadt Dortmund 0-4 (0-0) M gladbach Mainz (0-1) 1. Dortmund München Leverkusen Schalke Köln Wolfsburg Hertha BSC Mainz Ingolstadt Hamburg Darmstadt Frankfurt Hannover Augsburg Bremen Hoffenheim Stuttgart M gladbach Dokumentacja kolejki Bielefeld Braunscheig 0-2 (0-0) Düsseldorf Freiburg 1-2 (1-2) TSV 1860 M. 1.FC Union 0-0 Bochum Nürnberg 2-1 (1-1) Leipzig St. Pauli 0-1 (0-1) Kaiserslautern Paderborn 1:0 (1:0) 1. Bochum St. Pauli Freiburg K lautern Sandhausen Leipzig Heidenheim Karlsruhe Frankfurt Fürth Braunscheig Nürnberg FC Union Bielefeld Paderborn TSV 1860 M Düsseldorf Duisburg

16 Niniejszy yłącznie do czytania. Poielanie LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Allerlei bereitgestellt. Różności Jegliche Vervielfältigung ist 16 Wochenblatt.pl 28. August 3. September 2015 łączna liczba punktó, które uczestnicy yłącznie żącej rundy do czytania. z imionami i Poielanie naziskami grających oraz miejscoością redakcji z dopiskiem Konkurs z Bunniamy), które należy ysyłać na adres naszej zabay gromadzić będą do koń- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen zamieszkania. bereitgestellt. Natomiast klasyfikację Jegliche desligą. Vervielfältigung Termin nadsyłania kuponó ist łączną konkursu także z imionami podajemy oddzielnie przy każdej serii Konkurs z Bundesligą i naziskami grających oraz miejscoością ich zamieszkania zaprezentuje stempla pocztoego. pytań należy pamiętać, że liczy się data Kupon konkursoy 1/1221, termin nadsyłania roziązań r. rónież portal JOB-PROFI.pl. W każdej rundzie będzie można Nagrody ręczymy zycięzcom ysłać maksymalnie 10 kuponó, ale Regulamin konkursu: na uroczystym zakończeniu konkursu tylko jeden ten najlepszy będzie zaliczany grającemu do klasyfikacji łącz-.ochenblatt.pl yłącznie pierszych do czytania. tygodniach Poielanie lutego 2016 roku redakcji Wochenblatt.pl lub nej oraz danego tygodnia. UWAGA! LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen siedzibie bereitgestellt. sponsora konkursu. Jegliche Oczyi- Z początkiem Vervielfältigung listopada będzie ist można strengstens Piersza seria untersagt. pytań (1/1221) Znasz się na niemieckim futbolu, lubisz ryalizację i pragniesz się spradzić na tle najlepszych? Wystartuj Konkursie z Bundesligą i zdobyaj bardzo atrakcyjne nagrody ufundoane przez sponsora konkursu portal JOB-PROFI.pl LARES: Diese Materialien konkursu sind jest lediglich portal JOB-PROFI.pl, zum Lesen ca Konkursu bereitgestellt. z Bundesligą. Co Jegliche tydzień otrzyma Vervielfältigung 8 punktó. Natomiast następne ist Przed nami niezykle emocjonujące futboloe miesiące, tra boiem runda jesienna niemieckiej Bundesligi, 2. Bundesligi, ale i III ligi niemieckiej! W ziązku z tym na łamach Wochenblatt.pl rozpoczynamy nasz tradycyjny Konkurs z Bundesligą, który potra od do r. Współorganizatorem i głónym sponsorem # Konkurs z Bundesligą który ufundoał trzy niezykle atrakcyjne nagrody głóne. Poinformujemy o nich uczestnikó konkursu jednym z najbliższych ydań Wochenblatt.pl. Regulamin: O kolejności miejsc grających na końcu konkursu decydoać będzie publikoać będziemy na łamach naszej gazety kupon z czterema pytaniami dotyczącymi Bundesligi, 2.Bundesligi lub III ligi niemieckiej. Regularnie też, co tydzień ydaniach Wochenblatt.pl prezentoana będzie klasyfikacja bie- ście uroczystość tę szeroko zrelacjonujemy na łamach gazety, na naszej stronie oraz na portalu JOB-PROFI.pl. Punktacja: Pytania konkursoe zasze będą miały różne stopnie trudności. Za praidłoą odpoiedź na piersze, yłącznie które naszym do czytania. zdaniem będzie Poielanie najtrudniejsze, bo najczęściej będzie polegało przez Zespół Producencki Pro Futura. tarzanie soich danych osoboych na Köln. na ytypoaniu yniku meczu najbliż- Warunkiem ręczenia nagród zy- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens obecnie Jürgen untersagt. Klopp? szej kolejki ligoej nad Renem, grający trzy punktoane będą kolejno: 4, 2 i 1 punkt. A zatem maksymalna tygodnioa zdobycz ynosi 15 pkt. Dla grającego: Odpoiedzi należy pisyać na drukoanych naszej gazecie kuponach (kopii ksero nie uzględ Imię, nazisko:... Miejscoość:... Kod pocztoy:... Ulica i nr domu:... Nr telefonu:... Projekt i realizacja konkursu: Krzysztof Śierc ysyłać doolną liczbę kuponó, ale rónież tylko ten najlepszy będzie zaliczany grającemu do klasyfikacji łącznej i danego tygodnia. Biorący udział Konkursie z Bundesligą muszą yrazić zgodę na prze- cięzcom jest podanie pełnych danych XII edycja osoboych oraz okazanie doodu osobistego siedzibie redakcji Wochenblatt.pl. q (termin nadsyłania: r.) 1. Wytypuj dokładnie (z bramkami) ynik meczu 7. kolejki III ligi Dynamo Dresden Chemnitzer FC. 2. Jaki zespół od chili postania Bundesligi 4 razy z rzędu zdobyał mistrzosto Niemiec? 3. Wytypuj dokładnie (z bramkami) ynik meczu 7. kolejki III ligi SV Wehen Wiesbaden Fortu- 4. Trenerem jakiego niemieckiego klubu jest Gazeta informacyjna o krajach niemieckojęzycznych Polnischsprachige Informations- und Wirtschaftszeitung über deutschsprachige Länder.job-profi.pl über die Geburt unserer Tochter verkündete sie, nachdem das Kind per Kaiserschnitt auf die Welt gekommen ist. Sophia Charlotte Cordalis heißt die Kleine. Comeback: Zei Jahre lang ar sie Winnetou als Pierre Brice?! Das von 2009 bis 2011 die Ehefrau von Lothar Matthäus, inzischen hat sie ieder ihren kunft in Amerika sieht. Irgendann yłącznie erde do czytania. Poielanie ich in die USA ausandern. Doch er jetzt LARES: Diese Materialien schon Angst sind hat, lediglich dass das TV-Sternchen zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Die Haare hat untersagt. schön, Mukkis Mädchennamen angenommen und heißt Liliana Nova: Um die 28-jährige gebürtige Ukrainerin ist es recht still georden. Nach Zum dritten Mal Papa: Zei Töchter hat der Moderator und Sänger Stefan Mross schon - die 13-jährige Johanna yłącznie aus do czytania. Poielanie seiner Beziehung mit Stefanie Hertel und ihrer Kreditkartenaffäre im vergangenen Jahr ill Nova nun mit ihrer Dessous-Kollektion House of Nova durchstarten. Auf ihrem Instagram-Profil veröffentlichte sie mehrere Bilder von einem Shooting mit dem Fotografen Tristan Kallas. Darauf ist sie in einem Slip und mit einem durchsichtigen Oberteil zu sehen. Auf ihrer Website heißt Gramm scher, erklärte der stolze yłącznie Vater do czytania. Poielanie Nik aber auch nicht schlecht gegenüber der Bild-Zeitung. adur es dazu: Die House of Nova -Frau ist clever, mysteriös und einzigartig. Und teuer... WOCHENBLATT.pl Impressum / Stopka redakcyjna Die Herausgabe der Zeitung ist dank finanzieller Förderung des Ministeriums für Veraltung und Digitalisierung soie des Ausärtigen Amts mittels des Instituts für Auslandsbeziehungen möglich. Nakład/Auflage: 5850 Mokrzycka, s@ochenblatt.pl. Vertrieb, Marketing: Sylia Kołakoska, Mokrzycka, s@ochenblatt.pl. Sprzedaż, marketing: Sylia Kołakoska, yłącznie do czytania. Poielanie Kontakt: Biuro redakcji/redaktionsbüro: tel./faks s.kolakoska@ochenblatt.pl. s.kolakoska@ochenblatt.pl. Prenumerata/Abonnement: redakcja/redaktion, Poczta Polska SA, Homepage:.ochenblatt.pl, Onlineredakteur: Juliane Preiß Strona internetoa:.ochenblatt.pl, redaktor: Juliane Preiß Ruch SA,.prenumerata.ruch.com.pl; tel zracamy. Redakcja nie odpoiada za treść ogłoszeń. Zrealizoano dzięki dotacji Ministra Administracji i Cyfryzacji i (za pośrednictem Instytutu Stosunkó Kulturalnych z Zagranicą) Ministersta Spra Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec. Foto: Alice Großahn Pinnand Scharz Rot Gold Katze ist Mama: LARES: Daniela Niniejszy Katzenberger ist am vergangenen Donnerstag zum und ihren Mann Franjo reichten offenbar Prost! Ausanderung: Für Verona yłącznie Pooth do czytania. Poielanie ersten LARES: Mal Mutter georden. Diese Wir Materialien freuen uns ein paar sind Tage Ne lediglich York, um ans Ausan- zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Winnetou untersagt. dern zu denken. Das Paar ar dort für einen Werbetermin und nutzte die Zeit ohl auch, um über die Zukunft nachzudenken. Auf Instagram-Fotos posiert Verona Pooth mit ihrem Franjo vor der Ne Yorker Skyline. In Closer sagt Verona jetzt, dass sie ihre Zu- Deutschland schon bald den Rücken kehrt, der kann beruhigt sein. Für ihre kleinen Söhne sei Ne York noch zu gefährlich. die einjährige Paula. Nun darf er sich endlich über männlichen Nachuchs freuen! Seine Frau Susanne hat einen gesunden Jungen zur Welt gebracht. Wir sind überglücklich! Unser Sohn bekommt den Namen Valentin Stefan. Er ist 52 Zentimeter groß und Redaktionsanschrift: ul. M. Konopnickiej 6, Opole, s@ ochenblatt.pl. Chefredakteur: Dr. Rudolf Urban, Redaktion: Anna Durecka: Schlesien, Allerlei ; Krzysztof Śierc: Sport, Wirtschaft ; Juliane Preiß (ifa-redakteurin): Aus den Regionen ; Klaudia Kandzia: Kirche und Gesellschaft. Übersetzung: Andrzej Szypulski. Korrektur: Manfred Prediger, Krzysztof Szymczyk. Verlagssekretariat: Gabriela Foto: larissa Adres redakcji: ul. M. Konopnickiej 6, Opole, s@ochenblatt.pl. Redaktor naczelny: dr Rudolf Urban. Redakcja: Anna Durecka Śląsk, Różności ; Krzysztof Śierc Sport, Gospodarka ; Juliane Preiß (dziennikarka z ramienia IfA) Z regionó ; Klaudia Kandzia Kościół i społeczeństo. Tłumaczenia: Andrzej Szypulski. Korekta: Manfred Prediger, Krzysztof Szymczyk. Sekretariat ydanicta: Gabriela Wydaca/Herausgeber: Zespół Producencki Pro Futura Sp. z o.o., ul. M. Konopnickiej 6, Opole. Nr indeksu Skład komputeroy/satz: LARES Mateus Joschko Druk/Druck: Polskapresse Sp. z o.o., Oddział Prasa Wrocłaska Foto: Norbert Nieslony Wer ist der hübschere Winnetou, fragt provokativ der Stern. Und zu Recht denken Sie: Was? Es gibt noch einen anderen kann doch nicht sein! Allerdings ist Pierre Brice vor Kurzem in den eigen Jagdgründen angekommen und einen neuen Winnetou braucht die Nation. RTL hat auch schon einen parat. Er heißt Nik Xhelilaj, kommt aus Albanien, und hat für die Rolle hart trainiert, sagt er. Ich meine, das Foto ist schon mal nicht schlecht. sind auch da. Pluspunkt für das Oben ohne, Pierre Brice ar da viel zu zugeknöpft unteregs. Der erste Eindruck ist also positiv. In Kroatien haben die Dreharbeiten zu Winnetou und Old Shatterhand, Winnetou und der Schatz im Silbersee und Winnetous Tod erst begonnen. Premiere ist für Weihnachten 2016 geplant. Bei der Stern -Abstimmung liegt Pierre Brice übrigens klar im Vorteil. 67 Prozent finden, er sei der hübschere Winnetou. Ich finde den Anna Durecka Konto bankoe: Bank Zachodni WBK SA II O/Opole, Bankverbindung: Bank Zachodni WBK SA II O/Opole, IBAN: PL SWIFT Code WBKPPLPP. Unverlangt eingesandte Manuskripte erden nicht zurückgesandt. Die Redaktion behält sich vor, Zuschriften und Leserbriefe sinngemäß zu kürzen. Die Redaktion haftet nicht für den Inhalt der Anzeigen. / Zastrzegamy sobie prao skracania nadesłanych tekstó; ó nie zamóionych nie