KOMISJA EUROPEJSKA. Pomoc państwa nr SA (2015/N) Polska Indywidualny środek pomocy na rzecz infrastruktury gazowej w Polsce

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia C(2015)5027 wersja ostateczna cor. Zgodnie z przepisami art. 24 i 25 rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 z dnia 22 marca 1999 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 93 traktatu WE, dotyczącymi nieujawniania informacji objętych tajemnicą zawodową, w opublikowanej wersji niniejszej decyzji pominięto niektóre informacje. Pominięte fragmenty oznaczono symbolem: [ ]. WERSJA UPUBLICZNIONA Niniejszy dokument został udostępniony wyłącznie w celach informacyjnych. Przedmiot: Pomoc państwa nr SA (2015/N) Polska Indywidualny środek pomocy na rzecz infrastruktury gazowej w Polsce Szanowny Panie Ministrze! 1. PROCEDURA: ZGŁOSZENIE, KORESPONDENCJA, TERMIN ITP. (1) W następstwie kontaktów przedzgłoszeniowych, korzystając z elektronicznego formularza zgłoszeniowego w dniu 29 kwietnia 2015 r. władze polskie zgłosiły, zgodnie z art. 108 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), indywidualny środek pomocy na budowę i modernizację infrastruktury nowych i istniejących gazociągów. 2. SZCZEGÓŁOWY OPIS ŚRODKA/POMOCY, W TYM: Zgłoszony środek pomocy (2) Pomoc indywidualna obejmuje bezpośrednie dotacje na dziewięć projektów inwestycyjnych w zakresie systemów przesyłu gazu ziemnego, które mają być realizowane pomiędzy 2016 i Są to następujące projekty: Jego Ekscelencja Pan Grzegorz Schetyna Minister Spraw Zagranicznych Al. J. Ch. Szucha Warszawa POLSKACommission européenne/europese Commissie, 1049 Bruxelles/Brussel, BELGIQUE/BELGIË - Tel

2 1. Gazociąg Zdzieszowice Kędzierzyn Koźle Tworóg 1.1. Gazociąg Zdzieszowice-Kędzierzyn Koźle 1.2. Gazociąg Tworóg-Kędzierzyn Koźle 2. Gazociąg Pogórska Wola Tworzeń 3. Gazociąg Tworóg Tworzeń 4. Gazociąg Leśniewice Łódź 5. Gazociąg Rembelszczyzna Mory Wola Karczewska 5.1. Gazociąg Rembelszczyzna Mory 5.2. Gazociąg Mory Wola Karczewska 6. Gazociąg Wronów Rembelszczyzna 6.1. Gazociąg Wronów Wola Karczewska 6.2. Gazociąg Wola Karczewska Rembelszczyzna 7. Gazociąg Wronów Kozienice 8. Gazociąg Szczecin Gdańsk, Etap V Goleniów Płoty 9. Gazociąg Lewin Brzeski Nysa (3) Gazociąg Zdzieszowice Kędzierzyn Koźle Tworóg składa się z dwóch części: sekcji Zdzieszowice Kędzierzyn Koźle i sekcji Tworóg Kędzierzyn Koźle. Gazociąg będzie częścią planowanej zachodniej linii priorytetowego korytarza Gazowe połączenia międzysystemowe północ-południe w Europie Środkowo- Wschodniej i Południowo-Wschodniej (Korytarz gazowy NSI Wschód). Budowa jej dwóch odcinków umożliwi połączenie gazociągów na południu Polski z systemami gazowymi na Dolnym i Górnym Śląsku. (4) Pogórska Wola Tworzeń składa się z dwóch sekcji: Pogórska Wola Swarzów i Swarzów Tworzeń. Gazociąg ten będzie częścią południowej linii korytarza gazowego NSI Wschód, który umożliwi przesyłanie gazu na Podkarpacie i na Słowację, wykorzystując planowane połączenie międzysystemowe Polska Słowacja, jak również przesyłanie gazu w kierunku Ukrainy. (5) Gazociąg Tworóg Tworzeń będzie częścią planowanej zachodniej linii korytarza gazowego NSI Wschód. Gazociąg umożliwi przesyłanie importowanego gazu z kierunku Republiki Czeskiej do węzła Tworzeń i wykorzystanie go na obszarze aglomeracji górnośląskiej. (6) Gazociąg Leśniewice Łódź połączy system gazowy regionu łódzkiego z poważnym źródłem zaopatrzenia, jaki stanowi węzeł Gustorzyn. (7) Gazociąg Rembelszczyzna Mory Wola Karczewska będzie częścią wschodniej linii korytarza gazowego NSI Wschód. Składa się on z dwóch części, z gazociągu Mory Wola Karczewska i z gazociągu Rembelszczyzna 2

3 Mory, które będą stanowiły część pierścienia warszawskiego, systemu gazociągów przesyłowych dostarczających gaz dla aglomeracji warszawskiej. (8) Gazociąg Wronów Rembelszczyzna dzieli się na dwie części: sekcję Wronów Wola Karczewska i sekcję Wola Karczewska Rembelszczyzna. Gazociąg ten będzie częścią wschodniej linii korytarza gazowego NSI Wschód, umożliwiającą połączenia z systemami gazociągowymi na Ukrainie, na Słowacji i na Litwie. (9) Gazociąg Wronów Kozienice będzie głównym źródłem zaopatrzenia dla regionu Radomia. (10) Gazociąg Szczecin Gdańsk, Etap V Goleniów Płoty będzie stanowił uzupełnienie dla budowy gazociągu Szczecin Gdańsk, która jest obecnie realizowana w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata Budowa gazociągu Szczecin Gdańsk umożliwi przesyłanie gazu między Gdańskiem a Szczecinem. (11) Gazociąg Lewin Brzeski Nysa zastąpi stary i wyeksploatowany gazociąg DN 200/DN 250 i umożliwi dostawy gazu do rozwijającej się strefy ekonomicznej w Prudniku. (12) Szczegóły techniczne dziewięciu zadań inwestycyjnych wraz z informacjami na temat planowanych dat rozpoczęcia i zakończenia poszczególnych projektów oraz mapa planowanej infrastruktury gazowej przedstawione są w załączniku 1. (13) Wspomniane dziewięć projektów inwestycyjnych będzie realizowanych w regionach kwalifikujących się do pomocy na mocy art. 107 ust. 3 lit. a) TFUE. Cele zgłoszonego środka (14) Zgłoszony środek ma na celu modernizację i rozwój sieci przesyłowych gazu w Polsce. (15) Obecny system przesyłu gazu w Polsce charakteryzują: niewystarczająca zdolność techniczna, wąskie gardła, zwłaszcza w obszarze aglomeracji warszawskiej i śląskiej, a także znaczne uzależnienie od dostaw z jednego kierunku (ze wschodu na zachód z dominującymi dostawami z Rosji) ze względu na brak odpowiedniej infrastruktury połączeń wzajemnych. (16) W rezultacie istnieją problemy związane z bezpieczeństwem dostaw i niewystarczającym zróżnicowaniem źródeł dostaw. Ograniczenia w przepustowości przekładają się na ograniczenia dostępu do sieci. (17) Wspomnianych dziewięć projektów inwestycyjnych: - przyczyni się do zwiększenia ogólnego poziomu bezpieczeństwa dostaw poprzez usunięcie wąskich gardeł i zapewnienie dodatkowej przepustowości w istniejącej sieci gazowej; - zwiększy dywersyfikację dostaw poprzez utworzenie połączeń międzysystemowych między Polską a krajami sąsiednimi. Beneficjent 3

4 (18) Beneficjentem pomocy jest Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-System S.A. (GAZ-SYSTEM), jedyny operator systemu przesyłowego w Polsce, będący w całości własnością skarbu państwa. GAZ-SYSTEM jest przedmiotem rozdziału własnościowego. Przedsiębiorstwo stosuje również całkowite rozdzielenie działalności przesyłowej od innych rodzajów działalności niezwiązanych z przesyłem (takich jak produkcja i dostawy gazu). (19) Ponad 99,5 % 1 dochodów spółki GAZ-SYSTEM pochodzi z taryf za przesyłanie gazu za pośrednictwem gazociągów wysokociśnieniowych. (20) GAZ-SYSTEM jest właścicielem całej infrastruktury przesyłu gazu w Polsce. Przedsiębiorstwo posiada upoważnienie do utrzymywania i rozszerzania sieci przesyłu gazu i zobowiązane jest do udzielenia stronom trzecim dostępu do systemu po regulowanych cenach, zgodnie z wymogami dyrektywy 2009/73/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 lipca 2009 r. dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego i uchylającej dyrektywę 2003/55/WE 2. (21) GAZ-SYSTEM będzie właścicielem przedstawionych w motywie 2 powyżej elementów infrastruktury. Finansowanie: budżet i czas trwania (22) Do sfinansowania tych dziewięciu inwestycji GAZ-SYSTEM wykorzysta własne zasoby finansowe i zamierza również wykorzystać środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata (POIiŚ). Całkowite koszty inwestycji w odniesieniu do wszystkich dziewięciu projektów szacuje się na 4 909,4 mln PLN, przy czym pomoc w formie dotacji wyniesie maksymalnie 3 131,5 mln PLN. Poszczególne maksymalne kwoty pomocy na poszczególne projekty oraz odpowiednia intensywność pomocy przedstawione są w tabeli 1. Tabela 1 Koszty całkowite, niedopasowanie poziomu płynności i kwota pomocy na projekt N Projekt - nazwa zadania Źródło: Polskie władze Szacunkowy koszt pomocy w mln PLN Szacunkowa wartość kosztów kwalifikowalnych w mln PLN Kwota pomocy państwa w mln PLN Intensywność pomocy w % 1 Gazociąg Zdzieszowice Kędzierzyn Koźle Tworóg 537,50 345,40 345,40 100% 2 Gazociąg Pogórska Wola Tworzeń 1.308,70 805,50 805,50 100% 3 Gazociąg Tworóg Tworzeń 457,60 277,90 277,90 100% 4 Gazociąg Leśniewice Łódź 310,80 168,30 168,30 100% 5 Gazociąg Rembelszczyzna Mory Wola Karczewska 716,20 488,80 488,80 100% 6 Gazociąg Wronów Rembelszczyzna 1.157,30 792,30 792,30 100% 7 Gazociąg Wronów Kozienice 132,90 73,10 73,10 100% 8 Gazociąg Szczecin Gdańsk, Stage V Goleniów Płoty 211,90 132,30 132,30 100% 9 Gazociąg Lewin Brzeski Nysa 76,50 47,90 47,90 100% Suma 4.909, , ,50 100% 1 Pozostałe 0,5 % stanowią dochody z innych usług świadczonych w ramach działań pozalicencyjnych, na przykład ze sprzedaży zbędnych towarów i materiałów i z usług wynajmu pomieszczeń. 2 Dz.U. L 211 z , s

5 (23) Zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami, inwestycje infrastrukturalne są zazwyczaj finansowane z przychodów z opłat przesyłowych. GAZ-SYSTEM, jako podmiot odpowiedzialny za utrzymywanie i rozbudowę sieci przesyłu gazu, musi określić, które inwestycje będą miały priorytet. Zgodnie z szacunkami przedstawionymi przez władze polskie, jeżeli całkowite koszty inwestycji miałyby być finansowane wyłącznie z własnych zasobów spółki GAZ-SYSTEM, doprowadziłoby to do wzrostu średniej taryfy przesyłowej o 22,34 %. Taki wzrost doprowadziłby do poziomów opłat, które zdaniem władz polskich mogłyby okazać się zbyt wysokie dla niektórych klientów, których zniechęciłoby to do korzystania z infrastruktury lub których nie byłoby na to stać, w sytuacji gdyby musieli ponosić pełne koszty nowych gazociągów. (24) Jeśli GAZ-SYSTEM będzie współfinansować dziewięć przedmiotowych zadań inwestycyjnych z proponowanej dotacji, wzrost średniej taryfy przesyłowej, który potrzebny będzie do pokrycia kosztów inwestycji, szacowany jest na 4,82 %. (25) W związku z tym GAZ-SYSTEM ma dwie opcje: albo odłożyć realizację niektórych zadań inwestycyjnych lub zrezygnować z niej, jeśli pomoc na projekty nie zostanie przyznana, albo otrzymać pomoc i zrealizować te zadania zgodnie z planem. (26) Z dostarczonej przez polskie władze analizy finansowej dotyczącej zgłoszonych projektów wynika, że zmiana finansowej zaktualizowanej wartości netto inwestycji (FNPV/C) w odniesieniu do każdego z dziewięciu zadań inwestycyjnych jest ujemna, podczas gdy wewnętrzna stopa zwrotu na kapitale własnym z inwestycji (FRR/C) jest ujemna lub bardzo niska. Przy planowanej pomocy, stopa zwrotu z kapitału (FRR/K) staje się dodatnia w przedziale 6,36 % 7,96 %, a więc jest niższa od stosowanej przez Polskę stopy dyskontowej 8 %, natomiast wartość bieżąca netto (FNPV/K) dla wszystkich projektów pozostaje ujemna. Tabela 2 zawiera zestawienie wskaźników skuteczności dla dziewięciu zadań inwestycyjnych. Tabela 2 Wskaźniki efektywności projektów Bez pomocy państwa Z pomocą państwa Projekt - nazwa zadania FNPV/C FIRR/C FNPV/K FIRR/K Gazociąg Zdzieszowice Kędzierzyn Koźle Tworóg [ ] [ ] [ ] [ ] Gazociąg Pogórska Wola Tworzeń [ ] [ ] [ ] [ ] Gazociąg Tworóg Tworzeń [ ] [ ] [ ] [ ] Gazociąg Leśniewice Łódź [ ] [ ] [ ] [ ] GazociągRembelszczyzna Mory Wola Karczewska [ ] [ ] [ ] [ ] Gazociąg Wronów Rembelszczyzna [ ] [ ] [ ] [ ] Gazociąg Wronów Kozienice [ ] [ ] [ ] [ ] Gazociąg Szczecin Gdańsk g, Stage V Goleniów Płoty [ ] [ ] [ ] [ ] Gazociąg Lewin Brzeski Nysa [ ] [ ] [ ] [ ] Źródło: Polskie władze 5

6 (27) Szacunkowe niedobory środków na finansowanie poszczególnych projektów przedstawiono w tabeli 1. Do obliczenia tych niedoborów środków na finansowanie polskie władze stosują metodę luki w finansowaniu, określającą dla każdego zadania inwestycyjnego różnicę pomiędzy dodatnimi i ujemnymi przepływami środków pieniężnych w okresie istnienia inwestycji, zdyskontowanymi do swojej bieżącej wartości. (28) Jak wskazano w motywie 22, dziewięć inwestycji będzie współfinansowanych w ramach POIiŚ. Umowa o współfinansowanie zostanie podpisana z beneficjentem po pozytywnej ocenie indywidualnych wniosków o współfinansowanie dla poszczególnych projektów przez organ udzielający dotacji (państwo polskie) i po pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej dotyczącej obecnego zgłoszenia pomocy państwa. (29) Projekty gazociąg Zdzieszowice Kędzierzyn Koźle Tworóg (zadanie inwestycyjne 1 w motywie 2), gazociąg Pogórska Wola Tworzeń (zadanie inwestycyjne 2 w motywie 2), gazociąg Tworóg Tworzeń (zadanie inwestycyjne 3 w motywie 2), gazociąg Leśniewice Łódź (zadanie inwestycyjne 4 w motywie 2), gazociąg Rembelszczyzna Mory Wola Karczewska (zadanie inwestycyjne 5 w motywie 2) znajdują się na liście dużych projektów osi priorytetowej V POIiŚ Zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego. Zostały one wybrane po ocenie poszczególnych projektów w oparciu o konkretne, wymierne i obiektywne kryteria. Ostateczna realizacja projektów będzie zależeć od dostępności funduszy unijnych przyznanych Polsce w ramach POIiŚ. (30) Pozostałe projekty, gazociąg Wronów Rembelszczyzna (zadanie inwestycyjne 6 w motywie 2), gazociąg Wronów Kozienice (zadanie inwestycyjne 7 w motywie 2), gazociąg Szczecin Gdańsk, etap V Goleniów Płoty (zadanie inwestycyjne 8 w motywie 2) i gazociąg Lewin Brzeski Nysa (zadanie inwestycyjne 9 w motywie 2) objęte są inicjatywą Project Pipeline, stworzoną do wstępnej selekcji projektów dotyczących infrastruktury gazowej i elektroenergetycznej w celu objęcia ich współfinansowaniem w ramach POIiŚ. Procedura wyboru w przypadku inicjatywy Project Pipeline oparta została na indywidualnej ocenie poszczególnych projektów i zagwarantowała zgodność wybieranych projektów z priorytetami inwestycyjnymi i polityką spójności. Faktyczna realizacja tych projektów w ramach inicjatywy Project Pipeline będzie zależeć od spełnienia dodatkowych kryteriów wyboru w ramach POIiŚ i od dostępności środków finansowych przyznanych Polsce w ramach POIiŚ. (31) Następujące projekty gazowe stanowiące część omawianego zgłoszenia znajdują się w wykazie projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania (PCI) i jako takie mogą dodatkowo kwalifikować się do finansowania w ramach instrumentu Łącząc Europę (CEF): - Gazociąg Zdzieszowice Kędzierzyn Koźle (zadanie inwestycyjne 1.1 w motywie 2, część zachodniej nitki korytarza Północ-Południe) - Gazociąg Tworóg Kędzierzyn Koźle (zadanie inwestycyjne 1.2 w motywie 2, część zachodniej nitki korytarza Północ-Południe) - Gazociąg Pogórska Wola Tworzeń (zadanie inwestycyjne 2 w motywie 2, część zachodniej nitki korytarza Północ-Południe) 6

7 - Gazociąg Tworóg Tworzeń (zadanie inwestycyjne 3 w motywie 2, część zachodniej nitki korytarza Północ-Południe) - Gazociąg Rembelszczyzna Wola Karczewska (zadanie inwestycyjne 5 w motywie 2, część wschodniej nitki korytarza Północ-Południe) - Gazociąg Wronów Wola Karczewska (zadanie inwestycyjne 6.1 w motywie 2, część wschodniej nitki korytarza Północ-Południe) (32) Władze polskie złożyły zobowiązanie, że w razie przyznania w przyszłości finansowania z instrumentu Łącząc Europę, innego finansowania z UE lub każdego innego rodzaju finansowania na którykolwiek z omawianych dziewięciu projektów inwestycyjnych, zostanie ono odliczone od jego kosztów kwalifikowalnych. 3. OCENA ŚRODKA/POMOCY, W TYM: Istnienie pomocy państwa (33) Artykuł 107 ust. 1 TFUE stanowi: wszelka pomoc przyznawana przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów jest niezgodna z rynkiem wewnętrznym w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi. Pomoc przyznana przez państwo lub pochodząca z zasobów państwowych (34) Polska zamierza wykorzystać środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego uznawane są za zasoby państwowe, ponieważ państwa członkowskie mają swobodę decydowania o ich wykorzystaniu. Między budżetem Unii a obecnym beneficjentem nie ma żadnych bezpośrednich transferów na żaden ze wspomnianych dziewięciu projektów inwestycyjnych. W konsekwencji uważa się, że pomoc ta jest przyznawana przy użyciu zasobów państwowych i że można ją przypisać danemu państwu w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE. Sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów (35) Pomoc przyniesie korzyść gospodarczą dla przedsiębiorstwa GAZ-SYSTEM w postaci bezpośredniej dotacji na koszty realizacji opisanych powyżej projektów. Ponieważ korzyść ta przyznawana jest pojedynczemu przedsiębiorstwu, Komisja stwierdza, że ma ona charakter selektywny. Zakłócenie konkurencji i wpływ na wymianę handlową między państwami członkowskimi (36) Realizacja dziewięciu zadań inwestycyjnych współfinansowanych poprzez dotację wzmocni pozycję spółki GAZ-SYSTEM zarówno na szczeblu krajowym, jak i europejskim. (37) Sprzyjanie rozwojowi infrastruktury gazowej może wywrzeć wpływ na strukturę konkurencji między źródłami energii, które można częściowo zastąpić gazem. Tak więc korzyść ekonomiczna przyznana na rzecz przedsiębiorstwa GAZ- 7

8 SYSTEM może potencjalnie zakłócić konkurencję między dostawcami źródeł energii. (38) Gaz ziemny i inne produkty energetyczne są również przedmiotem obrotu w granicach Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dlatego też pomoc ta ma wpływ na wymianę handlową między państwami członkowskimi. (39) Jest więc prawdopodobne, że pomoc finansowa dla przedsiębiorstwa GAZ- SYSTEM może zakłócić konkurencję i wpłynąć na warunki handlowe między państwami członkowskimi. Wniosek dotyczący istnienia pomocy państwa (40) W związku z powyższym Komisja stwierdza, że finansowanie zgłoszonych zadań inwestycyjnych wiąże się z pomocą państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE. Legalność (41) Zgłaszając program przed wprowadzeniem go w życie, polskie władze wywiązały się ze swoich zobowiązań wynikających z klauzuli zawieszającej ustanowionej w art. 108 ust. 3 TFUE. Zgodność z rynkiem wewnętrznym w świetle wytycznych w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i cele związane z energią w latach (42) Środek ma na celu rozwinięcie infrastruktury przesyłu gazu w Polsce. Wsparcie na rzecz infrastruktury gazowej środków jest objęte zakresem wytycznych w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i cele związane z energią w latach ( wytyczne EEAG ), sekcja 3.8. Pomoc na infrastrukturę energetyczną (43) Wspomniane dziewięć projektów infrastruktury gazowej ma podobny charakter i identyczne cele, polegające na zwiększeniu bezpieczeństwa i dywersyfikacji dostaw energii. Dlatego też zostaną one ocenione wspólnie jako pakiet. Cel będący przedmiotem wspólnego zainteresowania (44) Komisja uważa, że istnienie infrastruktury energetycznej, w omawianym przypadku sieci przesyłu gazu, stanowi warunek wstępny funkcjonowania rynku energii (pkt 202 wytycznych EEAG). W związku z tym pomoc na rzecz budowy nowych i modernizacji istniejących wysokociśnieniowych rurociągów gazowych wzmacnia wewnętrzny rynek energii. Środek ten zwiększa integrację infrastruktury gazowej i dostaw gazu w słabo rozwiniętych sieciach. Komisja uznaje zatem, że zgłoszony środek jest korzystny dla rynku wewnętrznego, a zatem służy celowi będącemu przedmiotem wspólnego zainteresowania. Konieczność pomocy (45) Zgodnie z wyjaśnieniem przedstawionym w punkcie 206 wytycznych EEAG Komisja uważa, że w przypadku inwestycji w infrastrukturę na obszarach objętych pomocą, niedoskonałości rynku związane z pozytywnymi efektami zewnętrznymi i problemami z koordynacją są takie, że finansowanie za pomocą opłat może nie być wystarczające i dlatego może zostać przyznana pomoc państwa. 8

9 (46) Jak wspomniano w motywie 13 powyżej, każdy z dziewięciu projektów inwestycyjnych będzie realizowany na obszarach objętych pomocą. Z analizy finansowej przedstawionej przez polskie władze (wraz z podsumowaniem jej wyników, przedstawionym w tabeli 2), wynika, że bez pomocy projekty nie byłyby opłacalne finansowo. Obliczone dla okresu trwania projektów (25 lat) dochody uzyskiwane z nich nie wystarczyłyby na pokrycie poniesionych wydatków, jako że wartości bieżące netto projektów są ujemne. W związku z tym racjonalnie postępujący inwestor nie podjąłby się realizacji tych projektów bez pomocy. Ponadto, nawet ze wsparciem publicznym, wyniki finansowe projektów są niższe od stopy zwrotu oczekiwanej zwykle przez beneficjenta w odniesieniu do swoich inwestycji. W tym względzie należy zauważyć, że zgłoszone projekty dają finansową stopę zwrotu w wysokości od -0,97 do 1,54, a z pomocą państwa od 6,36 do 7,96. Ta ostatnia stopa zwrotu nie przekracza stopy dyskontowej w wysokości 8 %, która jest normalnie przyjęta dla tego rodzaju projektów. (47) Ponadto, jak wyjaśniono w motywie 23 powyżej, finansowanie projektów bez wsparcia publicznego doprowadziłoby do zwiększenia opłat o 22,34 %, co jest nie do zaakceptowania dla użytkowników na obszarach objętych pomocą. (48) Komisja stwierdza zatem, że pomoc na rzecz zgłoszonych projektów jest konieczna. Odpowiedni instrument (49) Władze polskie zbadały możliwość sfinansowania przedmiotowych dziewięciu projektów infrastruktury gazowej wyłącznie poprzez zwiększenie taryf. Z przedstawionych faktów i ze stopnia wzrostu opłat (zob. motyw 23 powyżej) wynika, że sfinansowanie omawianych dziewięciu projektów wyłącznie poprzez podwyższenie opłat przesyłowych mogłoby zniechęcić użytkowników do korzystania z infrastruktury, ponieważ skutkowałoby poziomem opłat, który dla wielu użytkowników mógłby być nie do przyjęcia lub na zapłacenie którego nie byłoby ich stać. W związku z tym istnieje ryzyko, że bez publicznego finansowania projekty mogłyby zostać opóźnione lub odwołane, i w związku z tym wspomniany wyżej cel leżący we wspólnym interesie nie mógłby zostać osiągnięty. (50) W związku z powyższym współfinansowanie omawianych dziewięciu projektów z zasobów państwowych jest właściwym instrumentem, który pozwoli przyspieszyć inwestycje i udoskonalić sieć systemów przesyłu gazu w Polsce. Efekt zachęty (51) Zgodnie z pkt 49 wytycznych EEAG efekt zachęty występuje, jeżeli pomoc skłania beneficjenta do zmiany swojego zachowania na takie, które sprzyja osiągnięciu celu leżącego we wspólnym interesie, który to cel nie zostałby bez takiej pomocy osiągnięty. (52) W niniejszej sprawie, jak opisano w motywie 26 powyżej, bez pomocy wartość bieżąca netto inwestycji dla każdego z dziewięciu projektów jest ujemna, a odpowiadająca jej finansowa wewnętrzna stopa zwrotu z inwestycji jest albo ujemna, albo bardzo niska, co oznacza, że rozsądny inwestor nie podejmowałby tych inwestycji. 9

10 (53) Wszystkie projekty gazowe zostały poddane indywidualnej ocenie opisanej w motywach 29 i 30 powyżej, co gwarantuje, że przyznanie pomocy uzależnione jest od spełnienia określonego zestawu kryteriów wyboru. Jest to zgodne z punktami wytycznych EEAG. (54) Mając na uwadze powyższą argumentację Komisja stwierdza, że w przypadku przedmiotowej pomocy państwa istnieje efekt zachęty, ponieważ: - jedynie wsparcie ze środków publicznych umożliwia realizację przedmiotowych dziewięciu zadań inwestycyjnych; - pomoc zostanie przyznana przed rozpoczęciem prac, pod warunkiem wydania pozytywnej oceny przez organ przyznający pomoc i po sprawdzeniu wiarygodności scenariusza alternatywnego. Proporcjonalność (55) Środek pomocy państwa jest proporcjonalny, jeżeli jest przygotowany w taki sposób, by pomoc ograniczona była do minimum niezbędnego do osiągnięcia wyznaczonego celu. Zgodnie z pkt 212 wytycznych EEAG środki pomocy na wsparcie infrastruktury nie powinny przekraczać intensywności pomocy wynoszącej 100 % kosztów kwalifikowalnych, zdefiniowanych jako niedopasowanie poziomu płynności. (56) Niedopasowanie poziomu płynności oszacowano na 3 131,5 mln PLN, co odpowiada około 64 % całkowitych kosztów inwestycji w dziewięć projektów infrastruktury gazowej. Pozostała część kosztów inwestycyjnych sfinansowana zostanie ze środków własnych beneficjenta. Intensywność pomocy wynosi 100 % niedopasowania poziomu płynności (jak wynika z tabeli 1), co jest zgodne z pkt 212 wytycznych EEAG. (57) Analiza finansowa przedstawiona w motywie 26 wskazuje, że przy planowanej pomocy projekty przyniosą stopę zwrotu rzędu 6,36 % 7,96 %, nie przekraczając stopy dyskontowej w wysokości 8 % wartości nominalnej, podobnie jak inne porównywalne inwestycje tego rodzaju. Dlatego pomoc nie prowadzi do nadmiernego zwrotu z inwestycji dla beneficjenta i w związku z tym uznaje się ją za proporcjonalną. (58) Niniejsza decyzja pozostaje bez uszczerbku dla ostatecznego wkładu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na rzecz omawianych dziewięciu projektów gazociągów. (59) Jak stwierdzono w motywie 31 powyżej, jeżeli na którykolwiek z omawianych projektów inwestycyjnych przyznane zostanie dodatkowe finansowanie UE, odpowiednie koszty kwalifikowalne zostaną odpowiednio zmniejszone. Zagwarantuje to, że łączna kwota finansowania publicznego przyznanego w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikowalnych nie przekroczy maksymalnego dopuszczalnego poziomu finansowania określonego w wytycznych EEAG. (60) Mając na uwadze powyższą argumentację, Komisja stwierdza, że pomoc państwa przyznana na wszystkie zgłoszone projekty jest proporcjonalna. 10

11 Zakłócenie konkurencji i test bilansujący (61) Komisja z zadowoleniem odnotowuje, że projekty objęte zgłoszonym środkiem przyczyniają się do poprawy sieci przesyłu gazu w Polsce i jej lepszego połączenia z systemami gazowymi państw sąsiadujących (zob. opisy w motywach 3 13 powyżej), co przyczyni się do poprawy niezawodności dostaw gazu i pośrednio do zwiększenia konkurencji na rynku dostaw gazu. Nowo wybudowane i zmodernizowane gazociągi będą podlegać unijnym przepisom regulującym wewnętrzny rynek gazu. GAZ SYSTEM jest prawnie zobowiązany do udzielania dostawcom dostępu na tych samych warunkach. Z tych powodów Komisja uważa, że zgłoszona pomoc nie wywiera nadmiernego wpływu zakłócającego konkurencję i handel, dlatego też jest zgodna z pkt 214 wytycznych EEAG. (62) W związku z powyższym Komisja stwierdza, że możliwe zakłócenie konkurencji i wpływ na handel wynikający ze środka pomocy są ograniczone i że przeważają nad nimi korzyści płynące z ulepszeń sieci przesyłu gazu. Wniosek dotyczący zgodności środka ze wspólnym rynkiem (63) W związku z powyższym Komisja uznaje, że zgłoszony środek pomocy w niezbędnym zakresie i w sposób proporcjonalny służy realizacji celu leżącego we wspólnym interesie, a więc jest zgodny z rynkiem wewnętrznym w świetle wytycznych w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i cele związane z energią w latach WNIOSKI (64) W związku z powyższym Komisja postanawia nie wnosić zastrzeżeń wobec zgłoszonego środka, ponieważ jest on zgodny z rynkiem wewnętrznym w myśl art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. (65) W przypadku gdyby niniejsze pismo zawierało informacje, które nie powinny być przekazywane osobom trzecim, należy poinformować o tym Komisję w terminie piętnastu dni roboczych od daty jego otrzymania. Jeżeli Komisja nie otrzyma w wyznaczonym terminie uzasadnionego wniosku w tym względzie, uzna to za wyrażenie zgody na ujawnienie osobom trzecim i publikację pełnej treści niniejszego pisma w autentycznej wersji językowej na stronie internetowej: Wniosek należy przesłać pocztą elektroniczną na adres: European Commission Directorate-General for Competition State Aid Greffe B-1049 Bruxelles/Brussel Stateaidgreffe@ec.europa.eu Z poważaniem W imieniu Komisji 11

12 12 Margrethe VESTAGER Członek Komisji

13 Załącznik 1 Projekty infrastruktury gazowej Informacje dodatkowe 3 1. Dane techniczne N 2. Czas trwania Projekt - nazwa zadania Średnica nominalna DN Ciśnienie Mpa Długość km 1. Gazociąg Zdzieszowice-Kędzierzyn Koźle-Tworóg 1.1. Odcinek Zdzieszowice-Kędzierzyn Koźle , Odcinek Tworóg-Kędzierzyn Koźle , Gazociąg Pogorska Wola-Tworzen , Gazociąg Tworog-Tworzen , Gazociąg Leśniewice-Lódź 700 8, Gazociąg Rembelszczyzna-Mory-Wola Karczewska 5.1. Odcinek Rembelszczyzna-Mory 700 8, Odcinek Mory-Wola Karczewska 700 8, Gazociąg Wronów-Rembelszczyzna 6.1. Odcinek Rembelszczyzna-Wola Karczewska , Odcinek Wola Karczewska Wronów , Gazociąg Wronów-Kozienice 500 8, Gazociąg Płoty Szczecin-Gdańsk Goleniów phase V 700 8, Gazociąg Lewin Brzeski-Nysa 300 8,4 48 Pozycja Projekt nazwa zadania Szacunkowa kwota dofinansowania (w mln PLN) Planowana data podpisania umowy o dofinansowanie Początek faktycznej realizacji projektu Zakończenie realizacji projektu i jego rozliczenie 1. Gazociąg Zdzieszowice Kędzierzyn Koźle Tworóg 2. Gazociąg Pogórska Wola Tworzeń 3. Gazociąg Tworóg Tworzeń 4. Gazociąg Leśniewice Łódź 345, , , , Wszystkie informacje przedstawione w niniejszym załączniku zostały dostarczone przez władze polskie, chyba że wskazano inaczej. 13

14 Pozycja Projekt nazwa zadania Szacunkowa kwota dofinansowania (w mln PLN) Planowana data podpisania umowy o dofinansowanie Początek faktycznej realizacji projektu Zakończenie realizacji projektu i jego rozliczenie 5. Gazociąg Rembelszczyzna Mory Wola Karczewska 6. Gazociąg Wronów Rembelszczyzna 7. Gazociąg Wronów Kozienice 8. Gazociąg Szczecin Gdańsk, Etap V 9. Gazociąg Lewin Brzeski Nysa 488, , , , , Mapa lokalizacyjna Poz ycja 1. Projekt nazwa zadania Gazociąg Zdzieszowice Kędzierzyn Koźle Tworóg Województwo Śląskie, Opolskie 2. Gazociąg Pogórska Wola Tworzeń Małopolskie, Śląskie, Świętokrzyskie 3. Gazociąg Tworóg Tworzeń Śląskie 4. Gazociąg Leśniewice Łódź Łódzkie 5. Gazociąg Rembelszczyzna Mory Wola Karczewska Mazowieckie 14

15 6. Gazociąg Wronów Rembelszczyzna Mazowieckie, Lubelskie 7. Gazociąg Wronów Kozienice Mazowieckie, Lubelskie 8. Gazociąg Szczecin Gdańsk, Etap V Goleniów Płoty Zachodniopomorskie 9. Gazociąg Lewin Brzeski Nysa Opolskie Źródło: GAZ-SYSTEM S.A. Źródło: GAZ-SYSTEM S.A. 15