dr Tomasz Bakalarz Zakład Prawa Pracy WPAiE UWr

Transkrypt

1 dr Tomasz Bakalarz Zakład Prawa Pracy WPAiE UWr

2 Nawiązanie stosunku pracy Umowne formy Pozaumowne formy

3 Umowa o pracę Spółdzielcza umowa o pracę

4 Mianowanie Powołanie Wybór

5 Umowa zgodne oświadczenie woli dwóch stron (pracodawcy i pracownika) Kodeks pracy nie reguluje sposobu zawierania umowy o pracę. Kodeks cywilny reguluje problematykę Oświadczeń woli i ich składania Sposobu zawierania umów Tryb ofertowy Tryb negocjacyjny Tryb przetargowy

6 Podjęcie zatrudnienia jest autonomiczną decyzji pracownika. Art. 11 KP wyraża zasadę, że żaden stosunek pracy nie może być nawiązany bez zgody pracownika. Zasadniczo, na pracodawcy nie ciąży obowiązek zatrudnienia pracownika. Pracodawca nie może jednak ograniczać dostęp do zatrudnienia w oparciu o kryteria dyskryminujące art. 18 (3a) KP.

7 podania danych osobowych obejmujących: 1) imię (imiona) i nazwisko; 2) imiona rodziców; 3) datę urodzenia; 4) miejsce zamieszkania (adres do korespondencji); 5) wykształcenie; 6) przebieg dotychczasowego zatrudnienia. Pracodawca ma prawo żądać udokumentowania danych osobowych osób, o których mowa powyżej. Pracodawca może żądać podania innych danych osobowych, jeżeli obowiązek ich podania wynika z odrębnych przepisów.

8 Pracodawca może żądać od osoby ubiegającej się o zatrudnienie złożenia: wypełnionego kwestionariusza osobowego wraz z niezbędną liczbą fotografii, świadectw pracy z poprzednich miejsc pracy lub innych dokumentów potwierdzających okresy zatrudnienia, obejmujących okresy pracy przypadające w roku kalendarzowym, w którym pracownik ubiega się o zatrudnienie, dokumentów potwierdzających kwalifikacje zawodowe, wymagane do wykonywania oferowanej pracy,

9 Umowa typowa UMOWA NA CZAS NIEOKREŚLONY Umowy atypowe UMOWA NA CZAS OKREŚLONY UMOWA NA CZAS ZASTĘPSTWA UMOWA NA OKRES PRÓBNY UMOWA NA CZAS WYKONANIA OKREŚLONEJ PRACY

10 Umowa o pracę ma być zawarta na piśmie Jaki jest skutek braku formy pisemnej? Czy można nawiązać stosunek pracy na podstawie umowy ustnej? Czy taka umowa jest ważna?

11 Z Kodeksu cywilnego: Forma pisemna zastrzeżona pod rygorem: Dowodowym Nieważności Dla wywołania określonych skutków prawnych W Kodeksie pracy: Brak powiązania formy pisemnej z określonym rygorem Umowa ustana jest ważna

12 Przepis art. 77 KC przewidujący formę pisemną dla celów dowodowych w razie m.in. zmiany umowy zawartej na piśmie, jako niezgodny z zasadami prawa pracy, nie ma zastosowania do stosunków pracy (wyr. SN z r., I PRN 42/77, w: J. Iwulski, Kodeks, s. 140). Należy również uwzględnić, że w sprawach ze stosunku pracy art. 473 KPC nie ogranicza dopuszczalności dowodu ze świadków i z przesłuchania stron.

13 Jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, potwierdzić pracownikowi na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków.

14 Niepotwierdzenie na piśmie w określonym terminie treści i rodzaju zawartej z pracownikiem umowy o pracę stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika (art. 281 pkt 2). Odpowiedzialność karnoadministracyjna Kara grzywny

15 Pracodawca informuje pracownika na piśmie, nie później niż w ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę, o: 1) obowiązującej pracownika dobowej i tygodniowej normie czasu pracy, 2) częstotliwości wypłat wynagrodzenia za pracę, 3) wymiarze przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego, 4) obowiązującej pracownika długości okresu wypowiedzenia umowy o pracę, 5) układzie zbiorowym pracy, którym pracownik jest objęty, a jeżeli pracodawca nie ma obowiązku ustalenia regulaminu pracy - dodatkowo o porze nocnej, miejscu, terminie i czasie wypłaty wynagrodzenia oraz przyjętym sposobie potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy.

16 Zgodnie z art. 29 Kodeksu pracy umowa o pracę powinna zawierać: RODZAJ PRACY MIEJSCE PRACY WYNAGRODZENIE WYMIAR CZASU PRACY MOMENT ROZPOCZĘCIA PRACY

17 Rodzaj wykonywanej pracy powinien być wskazany w sposób niebudzący wątpliwości. Przez rodzaj pracy rozumie się zespół czynność roboczych podejmowanych przez pracownika składający się na umówioną pracę Stanowisko, funkcja, zawód

18 Miejsce pracy Jednostka przestrzeni, gdzie pracownik stale rozpoczyna i kończy codzienną pracę. Nie musi to być siedziba pracodawcy. Należy odróżnić miejsce pracy od miejsca wypełniania obowiązków pracowniczych.

19 Wynagrodzenie za pracę Odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia i ich wysokości. Możliwość częściowego odesłania do regulaminu wynagradzania.

20 Wymiar czasu pracy Chodzi o zakres etatu (pełen etat, ½ etatu) Proszę odróżnić wymiar czasu pracy od rodzaju umowy o pracę Nie jest określeniem wymiaru czasu pracy wskazania że umowa jest na czas określony lub nieokreślony.

21 Dzień rozpoczęcia pracy Proszę nie mylić tego dnia z dniem zawarcia umowy o pracę. Umowa o pracę wskazuje, w którym dniu pracownik zobowiązany jest zgłosić się do pracy w celu jej rozpoczęcia.

22 Jaki jest skutek: Niewskazania w umowie rodzaju pracy? Niewskazania miejsca pracy? Nieokreślenia rodzaju umowy o pracę? Nieokreślenia wynagrodzenia? Niewskazania dnia rozpoczęcia pracy?

23 Stosunek pracy nawiązuje się na podstawie mianowania w przypadkach określonych w odrębnych przepisach. Ustawa o służbie cywilnej Ustawa Prawo o ustroju sądów powszechnych Ustawa o prokuraturze

24 Akt mianowania może być kwalifikowany jako: Akt administracyjny Czynność z zakresu prawa pracy

25 Mianowanie sędziego lub prokuratora Jednostronne rozstrzygnięcie o charakterze organizatorskim powierzającym stanowisko, reglamentującym zindywidualizowany interes danego podmiotu oraz nawiązującym stosunek pracy jako podstawa bytowa wykonywania zawodu.

26 Nauczyciel akademicki, pracownik naukowy Dokonującym mianowania nie jest organ administracyjny Jedynym celem mianowania jest nawiązanie stosunku pracy Ocena prawidłowości takiego aktu odbywa się wyłącznie w sferze prawa pracy, a nie w sferze prawa administracyjnego

27 Z uwagi na art. 11 KP jednostronność aktu mianowania ma wyłącznie formalny charakter. Jest to akt materialnie dwustronny Wola mianowanego wchodzi w skład stanu faktycznego poprzedzającego powierzenie stanowiska i nawiązanie stosunku pracy (przyjęcie mianowania)

28 Wybór stanowi podstawę nawiązania stosunku pracy, jeżeli z powierzenia stanowiska w drodze kolegialnie podjętego aktu wyboru równocześnie obowiązek świadczenia pracy w charakterze pracownika.

29 Stosunek pracy z wyboru powstaje w celu wykonywania mandatu i trwa przez okres jego trwania. Podwójny skutek wyboru: Powierzenie mandatu do pełnienia stanowiska (stosunek organizacyjnoprawny) Nawiązanie stosunku pracy

30 Stosunek pracy z wyboru zbliżony jest najbardziej do umowy zawartej na czas określony, gdyż z góry wiadomo, jak długo trwa mandat danego pracownika ( uchwała Sądu Najwyższego z 27 stycznia 1995 r., I PZP 57/94).

31 Akt organizacyjny o podwójnym charakterze: Powierza danej osobie określone funkcje (z reguły kierownicze lub zarządcze) Nawiązuje stosunek pracy między powołanym a jednostką, w której ma on objąć powierzone stanowisko. Stosunek pracy powstaje w celu wykonywania funkcji wynikających z powołania i trwa w niezmienionej postaci tylko przez ten okres.

32 W niektórych przypadkach powołanie może prowadzić wyłącznie do powierzenia stanowiska (funkcji) bez nawiązywania stosunku pracy. Np. powołanie na stanowisko dyrektora szkoły nauczyciela w tej szkole pracującego.

33 Powołanie jako podstawę nawiązania stosunku pracy przewidują m.in. Ustawa o pracownikach samorządowych Ustawa o służbie zagranicznej Ustawa o systemie oświaty

34 Skierowanie pracownika na wstępne badanie lekarskie w celu ustalenia przeciwskazań do wykonywania pracy na określonym stanowisku. Skierowanie pracownika na przeszkolenie z zakresu BHP Pracownik nie może być dopuszczony do pracy przed odbyciem badań lekarskich i szkolenia BHP.