Warszawa, 10 grudnia 2012 r. Justyna Gorzoch, Departament Innowacji i Przemysłu, Ministerstwo Gospodarki

Transkrypt

1 Warszawa, 10 grudnia 2012 r. Strategia inteligentnej specjalizacji poziom krajowy Justyna Gorzoch, Departament Innowacji i Przemysłu, Ministerstwo Gospodarki

2 Założenia strategii inteligentnej specjalizacji (RIS 3) (1/2) Strategia inteligentnej specjalizacjito zintegrowane programy transformacji gospodarczej, mające na celu realizacje założeń: Ukierunkowanie wsparcia w ramach polityki i inwestycji na kluczowe krajowe/regionalne, wyzwania i potrzeby w celu zapewnienia rozwoju opartego na wiedzy. Wykorzystywanie mocnych stron, przewagi konkurencyjnej i potencjału doskonałości każdego kraju/regionu. Wspieranie innowacji technologicznej i praktycznej oraz dążenie do stymulowania inwestycji w sektorze prywatnym. Pełne angażowanie partnerów oraz zachęcanie do innowacji i eksperymentów. Strategie są oparte na faktach i obejmują odpowiednie systemy monitorowania i oceny.

3 ZałoŜenia strategii inteligentnej specjalizacji (RIS 3) (2/2) niezbędna do wypełnienie warunku ex-ante w zakresie B+R i innowacji (cel tematyczny nr 1: Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji) : opracowanie krajowych lub regionalnych strategicznych ram polityki w dziedzinie badań i innowacji na rzecz inteligentnej specjalizacji, w odpowiednich przypadkach, zgodnie z Krajowym Programem Reform, w celu zwiększenia wydatków na badania i innowacje ze środków prywatnych cel do osiągnięcia przez Polskę w nowej perspektywie finansowej wzrost nakładów na B+R do poziomu 1,7% PKB - zwiększenie innowacyjności gospodarki poprzez zwiększenie nakładów prywatnych na B+R - podniesienie jakości i interdyscyplinarności badań naukowych - zwiększenie stopnia komercjalizacji badań naukowych jeden z celów strategii Europa 2020: inteligentny wzrost (mobilizacja potencjału innowacji regionów UE) uniknięcie dublownia oraz fragmentaryzacji w obszarze B+R w Europie

4 Przesłanki strategii inteligentnej specjalizacji: - innowacja priorytetem dla wszystkich regionów (wzmacnianie programowania strategicznego, tworzenie nowych miejsc pracy opartych na wiedzy) - ukierunkowanie na inwestycje (identyfikacja mocnych stron regionu i zwiększenie rozwoju gospodarczego) - zwiększenie zaangażowania partnerów społecznych (oparcie strategii na konsensusie, zapewnienie trwalej współpracy między partnerami) - odpowiedź na wyzwania globalne (specjalizacje jako instrument rozwiązywania problemów społecznych, gospodarczych, środowiskowych) - atrakcyjność regionu dla inwestycji zagranicznych Jakie konsekwencje ma określenie specjalizacji? - Preferencyjne punktowanie przy składaniu wniosków w ramach PO - Inwestycje w kadry (dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku)

5 Jak wyznaczać inteligentne specjalizacje? (1/2) - Proces selekcji powinien opierać się na ocenach ilościowych i jakościowych oraz być realnie dopasowany do zdolności, możliwości i potrzeb w regionie, - Identyfikacja przewag konkurencyjnych/silnych stron regionu, - Ukierunkowanie na innowacyjność, - Zaangażowanie jak największej liczby interesariuszy (współpraca przedsiębiorstw, ośrodków badawczych, uczelni wyższych) - Podejście strategiczne (aktualizacja RSI lub Strategii Rozwoju Województwa) Dla Komisji Europejskiej liczy się przede wszystkim proces dojścia do specjalizacji, a nie ich ostateczna lista.

6 Jak wyznaczać inteligentne specjalizacje? (2/2) W obszarze badań i innowacji trudno jest przewidywać przyszłe efekty inwestycji -odgórna selekcja (podejście top-down)i kierunkowanie inwestycji do wąskich obszarów nauki może obniżać potencjał do rozwoju nowych technologii i innowacji i skutkować błędnymi decyzjami strategicznymi. Z tego względu podstawową formą specjalizacji polskiej gospodarki będzie forma oddolna (podejście bottom-up),wynikająca z zaangażowania wszystkich interesariuszy w proces przedsiębiorczości i wynalazczości (z wykorzystaniem foresightu technologicznego, analiz rynków, struktury eksportu, źródeł o tematyce naukowej itd.).

7 W konsekwencji powyższego na szczeblu centralnympodjęto prace nad określeniem krajowej strategii inteligentnej specjalizacji Dokumentami, na podstawie których zostanie określona krajowa strategia inteligent-nej specjalizacji są: - Polska Mapa Drogowa Infrastruktury Badawczej(PMDIB) (dokument MNiSW) - Krajowy Program Badań(KPB) (dokument MNiSW) - wyniki Foresightu technologicznego przemysłu InSight2030(dokument MG). Strategiczne dla państwa i społeczeństwa kierunki badań naukowych i prac rozwojowych zostały określone w Krajowym Programie Badań, stanowiącym podstawę do uruchamiania odpowiednich programów przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR). Identyfikacja obszarów i technologii o największym potencjale wzrostu została przeprowadzona również w ramach Foresightu technologicznego przemysłu Insight 2030.

8 PROCES IDENTYFIKACJI KRAJOWYCH SPECJALIZACJI podejście Ministerstwa Gospodarki

9 Cele rozwojowe kraju w perspektywie 2020 roku - wskazane w Strategii Rozwoju Kraju (SRK) i 9 zintegrowanych strategiach rozwoju - ich wybór odpowiada celom strategicznym zdefiniowanym w strategii Europa 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu - interwencje wskazane w SRK są spójne z Krajowym Programem Reform (KPR) Cel strategiczny: wzmocnienie i wykorzystanie gospodarczych, społecznych, gospodarczych i instytucjonalnych potencjałów zapewniających szybszy i zrównoważony rozwój kraju oraz poprawę jakości życia ludności Osiągnięcie celu realizowane w ramach 3 obszarów: - Sprawne i efektywne państwo - Konkurencyjna gospodarka - Spójność społeczna i terytorialna

10 Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju 2030 Strategia Rozwoju Kraju 2020 Program Lepsze Regulacje NPRGN Strategia Sprawne Państwo Strategia Rozwoju Kapitału Ludzkiego Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego Strategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarki Program Rozwoju Przedsiębiorstw Program operacyjny na lata w zakresie kompetencji MG

11 FORESIGHT TECHNOLOGICZNY PRZEMYSŁU - InSight2030 Koncepcja horyzontalnej polityki przemysłowej przyjęta przez Radę Ministrów 30 lipca 2007 r. Analizy konkurencyjności sektorów Foresight technologiczny przemysłu Strategia inteligentnej specjalizacji Strategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarki Program Rozwoju Przedsiębiorstw

12 Metodyka prac oraz zakres projektu (1) I etap prac analiza sektorowa w ramach 4 obszarów Sektory przemysłowe Usługi powiązane z przemysłem Przemysł energetyczny Przemysł wydobywczy

13 Metodyka prac oraz zakres projektu (2) II etap prac analiza horyzontalna -wytypowanie 10 Pól Badawczych: Nanotechnologie Zaawansowane systemy wytwarzania Technologie mikroelektroniczne Biotechnologie przemysłowe Technologie informacyjne i telekomunikacyjne Technologie fotoniczne Nowoczesne urządzenia dla przemysłu wydobywczego Rozwój czystych technologii węglowych Technologie pozyskiwania surowców naturalnych Technologie racjonalizacji gospodarowania energią

14 Metodyka prac (3) Przeprowadzone analizy w ramach projektu: - Analiza desk research - Analiza SWOT, - Analiza PEST, - Posiedzenia paneli głównego i tematycznych, - Ankietyzacja DELPHI (2 tury), - Analizy krzyżowe, - Mapy drogowe technologii (technology roadmapping)

15 Konkurencyjne obszary i technologie przemysłowe W ramach projektu zidentyfikowano najbardziej konkurencyjne obszary przemysłowe (polskie rynki wiodące), które charakteryzują się dużym potencjałem rozwoju oraz innowacyjnością. Analogicznie do założeń europejskiej Inicjatywy Rynków Wiodących (LMI), identyfikującej 6 rynków o największym potencjale rozwoju dla Europy Zidentyfikowano 35 obszarów konkurencyjnych tematycznie powiązanych z 10 Polami Badawczymi, np. Nanotechnologie w ochronie zdrowia i produkcji farmaceutyków, energooszczędne budownictwo, technologie ICT w bezpieczeństwie ruchu drogowego W ramach 10 Pól Badawczych wskazano 127 technologii kluczowych Zidentyfikowane technologie w dużej mierze pokrywają się z kluczowymi technologiami wspomagającymi (Key Enabling Technologies) wskazanymi przez Unię Europejską

16 Działania Ministerstwa Gospodarki (I-IV kwartał 2012 r.) ETAP I: Konsultacje społeczne oraz konsultacje z biznesem kwiecień maj 2012r. - konsultacje społeczne - administracja, instytuty naukowo- badawcze, izby branŝowe maj-sierpień 2012 r. konsultacje z biznesem (przemysł produkcji metali i wyrobów z metali, przemysł elektroniczny i elektrotechniczny, przemysł chemiczny, przemysł farmaceutyczny, przemysł stoczniowy, przemysł lotniczy, przemysł obronny, przemysł motoryzacyjny, przemysł jachtowy, przemysł materiałów budowlanych, przemysł lekki, przemysł oparty na drewnie, przemysł szynowy, przemysł meblarski) Lista technologii i obszarów ulega zmianie

17 Priorytetowe technologie i obszary przemysłowe zweryfikowana lista Wybrano 99 technologii oraz 33 obszary przemysłowe które stanowią część 10 Pól Badawczych: 1. biotechnologie przemysłowe 1. biotechnologie przemysłowe 2. technologie fotoniczne 3. mikroelektronika 4. zaawansowane systemy wytwarzania i materiały 5. nanotechnologie 6. technologie informacyjne i telekomunikacyjne 7. technologie kogeneracji i racjonalizacji gospodarowania energią 8. technologie pozyskiwania surowców naturalnych 9. zdrowe społeczeństwo 10. zielona gospodarka

18 Zweryfikowane horyzontalne Pola Badawcze Technologie fotoniczne Technologie informacyjne i telekomunikacyjne Zielona gospodarka Zaawansowane materiały i systemy wytwarzania Technologie kogeneracji i efektywnego zarządzania energią Nanotechnologie Technologie pozyskiwania surowców mineralnych Technologie mikroelektroniczne Zdrowe społeczeństwo Biotechnologie przemysłowe

19 Działania Ministerstwa Gospodarki (I-III kwartał 2012 r.) ETAP II: Analiza krzyŝowa 1. z dokumentami strategicznymi MNiSW: Krajowy Program Badań Mapa Drogowa Infrastruktury Badawczej 2. z wynikami działań PO IG 1, 2, 4 oraz 5.3 (w trakcie realizacji) 3. analiza istniejących skupisk klastrowych 16 regionów w Polsce Punktem wyjścia do strategii inteligentnej specjalizacji stały się priorytety KPB (podejście top-down), a ich uzupełnieniem pod kątem potrzeb gospodarki stały się wskazane przez przemysł w projekcie InSight 2030 (w podejściu bottom up) kluczowe technologie i rynki wiodące.

20

21 Działania Ministerstwa Gospodarki (IV kwartał 2012 r.) ETAP III : Analiza krzyŝowa z regionami Regionalne Strategie Innowacji Regionalne Programy Operacyjne Klastry w regionach Co interwencja centralna ma wzmocnić, a co uzupełnić? Regionalne obszary inteligentnej specjalizacji Spotkania w MRR z przedstawiciela mi regionów, MNiSW oraz MG

22 Działania MG, MNISW i MRR (przełom 2012/2013 r.) ETAP IV: Decyzja co do obszarów i technologii będących podstawą inteligentnej specjalizacji na poziomie krajowym analiza krzyŝowa krajowej i regionalnych inteligentnych specjalizacji w celu podjęcia decyzji na szczeblu centralnym co do ostatecznego kształtu krajowej specjalizacji (w kontekście wzmocnienia lub uzupełnienia specjalizacji regionalnych) oraz podęcie decyzji co do konkretnych instrumentów wdraŝających strategię inteligentnej specjalizacji

23 Dziękuję za uwagę! Justyna Gorzoch - Ministerstwo Gospodarki justyna.gorzoch@mg.gov.pl