PLAN WYNIKOWY Z INFORMATYKI OPRACOWANY DO PROGRAMU INFORMATYKA 2000

Transkrypt

1 PLAN WYNIKOWY Z INFORMATYKI OPRACOWANY DO PROGRAMU INFORMATYKA 2000 (1 godzina tygodniowo przez 3 lata) 1. KOMPUTER W śyciu CZŁOWIEKA WYMAGANIA Konieczne K ocena dopuszczająca OSIĄGNIĘCIA UCZNIA UMIEJĘTNOŚCI WIADOMOŚCI Dokonuje prób organizacji własnego stanowiska pracy z zachowaniem podstawowych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Korzysta ze wskazanych zbiorów informacji, okazując szacunek dla cudzej własności twórczej. Uruchamiania zestaw komputerowy i poprawnie kończy jego pracę. Wymienia zasady bezpiecznej i higienicznej pracy z komputerem dotyczące: prawidłowej pozycji ciała i czasu pracy oraz właściwej organizacji komputerowego stanowiska pracy. Objaśnia zasady korzystania ze zgromadzonych w pamięciach szkolnych komputerów: dokumentów, prac innych uŝytkowników, programów. Podaje przykłady zastosowania komputera w szkole. Wymienia nazwy urządzeń opartych na technice komputerowej. Podstawowe K + P ocena dostateczna Wykorzystuje prezentację multimedialną do wykonania zadania. Dostosowuje stanowisko pracy do wymagań bezpiecznej i higienicznej pracy. Omawia przykłady zastosowania komputera w szkole. Wymienia poznane dziedziny zastosowania komputerów. Podaje negatywne aspekty gier komputerowych i przykłady szkodliwego oddziaływania Internetu. Podaje zastosowania spotykanych na co dzień urządzeń opartych na technice komputerowej. Wyjaśnia pojęcia: informatyka, piractwo komputerowe. Omawia zasady obowiązujące uŝytkownika komputera podczas korzystania z programów. Wymienia poznane dziedziny zastosowania komputerów w najbliŝszym otoczeniu i wskazuje na korzyści wynikające z ich zastosowania. Podaje zasady właściwego przechowywania dyskietek i płyt CD- ROM. Charakteryzuje moŝliwości wykorzystania komputera w uczeniu się. Dobiera program multimedialny do pozyskania informacji i opracowania wypowiedzi na określony temat. RozróŜnia pojęcia: interaktywność, program multimedialny, program edukacyjny. Wskazuje na korzyści wynikające z zastosowania komputerów. Omawia zagroŝenia wynikające z rozwoju technik komputerowych i łatwego dostępu do informacji. Wyjaśnia pojęcia: CAD, CAM, PIN. 1

2 Rozszerzające (K + P) + R ocena dobra Ocenia organizację komputerowych stanowisk pracy w róŝnych miejscach w szkole. Ustala sposób prawidłowego uŝytkowania dyskietek i płyt CD-ROM na podstawie symboli umieszczonych na opakowaniu. Charakteryzuje dokumentację legalnego oprogramowania: licencję, numer licencyjny, kartę rejestracyjną. Wyjaśnia pojęcia: prawa autorskie, programy demo, komputer multimedialny. Omawia konsekwencje prawne piractwa komputerowego. Dopełniające (K + P + R) + D ocena bardzo dobra Ponadprogramowe (K + P + R + D) + PP ocena celująca Charakteryzuje zastosowanie komputera w poznanych dziedzinach. Uruchamia i obsługuje programy multimedialne o róŝnym przeznaczeniu. Przewiduje skutki nieprawidłowego zorganizowania komputerowego stanowiska pracy. Analizuje korzyści wynikające z uŝytkowania legalnego oprogramowania. Charakteryzuje moŝliwości wykorzystania komputera w procesie nauczania i uczenia się. Dobiera odpowiednie oprogramowanie w róŝnych zastosowaniach komputerów. Charakteryzuje funkcjonowanie kompleksowo skomputeryzowanej firmy (instytucji, ośrodka). Przewiduje wpływ doboru monitora na komfort pracy uŝytkownika komputera. Charakteryzuje normy odpowiedzialnego i etycznego zachowania uŝytkowników systemów informatycznych. Analizuje zalety (np.: ułatwia pracę, dostarcza rozrywki) i zagroŝenia (np.: powoduje chorobę zawodową RSI), jakie niesie komputeryzacja Ŝycia. Ocenia wpływ komputera i urządzeń opartych na technice komputerowej na jakość Ŝycia człowieka. Prezentuje własne doświadczenia w korzystaniu z komputerów. Wymienia na poznanym przykładzie zasady funkcjonowania kompleksowo skomputeryzowanej firmy (instytucji, ośrodka). Wskazuje na niebezpieczeństwa wynikające z awarii systemów informatycznych lub błędów ludzi obsługujących je. Omawia normy bezpiecznego uŝytkowania monitorów. Wyjaśnia pojęcia: upgrade, programy freeware, public domain, shareware, znak towarowy. Omawia sposoby zapobiegania piractwu komputerowemu. Podaje inne od omawianych na zajęciach dziedziny Ŝycia, w których zastosowano komputer. Omawia wpływ informatyki na pracę oraz Ŝycie człowieka i społeczeństw. Podaje inne od omawianych dziedziny Ŝycia, w których zastosowano komputer. Wskazuje na sposoby zapobiegania zagroŝeniom wynikającym z powszechnego zastosowania komputerów i łatwego dostępu do informacji. Rozpoznaje znaki norm TCO 95 i TCO 99. Omawia przyczyny chorób związanych z obsługą komputera. Wskazuje, na podstawie literatury, kierunki rozwoju komputera. Opracowuje kodeks świadomego uŝytkownika komputera. Charakteryzuje bankowe usługi oferowane w Internecie. Wskazuje na podstawie dostępnej literatury tematycznej kierunki rozwoju komputeryzacji w róŝnych dziedzinach Ŝycia. Wyjaśnia pojęcia: GPS, wirtualny bank, e-commerce. 2

3 2. PRACA Z KOMPUTEREM WYMAGANIA Konieczne K ocena dopuszczająca OSIĄGNIĘCIA UCZNIA UMIEJĘTNOŚCI WIADOMOŚCI Korzysta ze stacji dyskietek i napędu CD-ROM w jednostce centralnej zgodnie z poznanymi zasadami. Prawidłowo rozpoczyna i kończy pracę z systemem. Wykorzystuje mysz do pracy w systemie Windows. Określa podstawowe elementy Pulpitu. Uruchamia programy, korzystając z ikony skrótu na Pulpicie. Poprawnie kończy pracę programów. Obsługuje programy uruchomione automatycznie z płyty CD-ROM. Otwiera plik. Zapisuje plik, dobierając nazwy tworzonych plików do ich zawartości według wskazówek. Otwiera okno folderu. Zakłada folder. Kopiuje plik lub folder. Usuwa wskazany plik lub folder. Porusza się po strukturze folderów. Sprawdza dyskietkę programem antywirusowym według wskazówek. Nazywa typ komputerów będących w pracowni komputerowej. RozróŜnia podstawowe elementy zestawu komputerowego. Wskazuje poznane urządzenia zewnętrzne. Wymienia rodzaje pamięci zewnętrznych komputera, jakie wykorzystuje w pracy z komputerem (dyskietka, dysk twardy, CD-ROM). Wskazuje poznane elementy okna programu. Podaje przykłady aplikacji poznanych na lekcji. Wskazuje foldery otwarte. Wyjaśnia pojęcie wirusa komputerowego. Klasyfikuje podstawowe urządzenia wejściowe i wyjściowe w zestawie komputerowym (mysz, klawiatura, monitor, drukarka) i określa ich zastosowanie. Uruchamia programy, korzystając z ikony skrótu na Pulpicie oraz z przycisku START. Zapisuje plik, dobierając nazwę odpowiednią do jego zawartości. Tworzy nowy folder. Kopiuje, przenosi i usuwa wskazany plik lub folder. Porusza się po strukturze folderów. Wyszukuje pliki (foldery) o znanej nazwie za pomocą polecenia ZNAJDŹ z menu START. Wyszukuje wskazane informacje o plikach (folderach, dyskach) wśród ich właściwości. Zmienia nazwę pliku lub folderu. Poznaje przeznaczenie wskazanych elementów okien dialogowych, korzystając z Pomocy podręcznej (kontekstowej). Formatuje dyskietkę zgodnie ze wskazówkami. Wykonuje kompresję i dekompresję pojedynczych plików według wskazówek. Przegląda zasoby sieciowe, korzystając z aplikacji Otoczenie sieciowe. Łączy się z wybranym portalem. Korzysta z wyszukiwarki oferowanej przez portal. Odbiera i odczytuje pocztę elektroniczną. Odpisuje na list elektroniczny, wykorzystując polecenie ODPO- WIEDZ. Objaśnia zastosowanie podstawowych elementów znajdujących się z przodu jednostki centralnej. Wyjaśnia pojęcia: program, oprogramowanie, okno, Pulpit, ikona, przycisk, pasek zadań, aplikacja, dokument, okno programu, okna dialogowe, okna komunikatów, plik, folder, folder otwarty, nazwa pliku, właściwości pliku (folderu lub dysku), skrót, Kosz, formatowanie. Wymienia rodzaje systemu Pomocy środowiska Windows oraz zadania tego systemu. Wskazuje elementy okna systemu Pomocy tematycznej. Objaśnia sposób uruchamiania Pomocy podręcznej (kontekstowej). Wymienia nazwy najczęściej spotykanych plików wykonywalnych programów instalacyjnych. Nazywa poznany program kompresujący. Wskazuje elementy okna programu Kompresor. Podaje określenie sieci komputerowej. Wyjaśnia pojęcia: serwer, klient, logowanie. Wymienia rodzaje sieci (WAN i LAN). Wymienia cechy rozległej sieci komputerowej i rozproszonej sieci komputerowej. Wyjaśnia pojęcia: strona WWW, sieć WWW, adres strony, witryna, przeglądarka internetowa, wyszukiwarka internetowa, poczta elektroniczna ( ), program pocztowy, adres . Wymienia nazwy innych usług in- 3

4 Podstawowe K + P ocena dostateczna Klasyfikuje podstawowe urządzenia wejścia i wyjścia w zestawie komputerowym (mysz, klawiatura, monitor, drukarka) i określa ich zastosowanie. Porównuje pojemności róŝnych rodzajów pamięci komputera. Obsługuje klawiaturę z wykorzystaniem małych i wielkich liter oraz polskich znaków diakrytycznych. Obsługuje okna programów z wykorzystaniem poznanych elementów. Zmienia rozmiar i połoŝenie okna wg potrzeb oraz odkłada okno na pasek zadań i przywraca je na Pulpit. Obsługuje menu programu i okna dialogowe. Uruchamia programy, korzystając z przycisku START. Przegląda zasoby komputera, korzystając z drzewa folderów w oknie Eksploratora Windows. Zapisuje pliki na dysku we wskazanym folderze. Wyszukuje zapisane pliki ze wskazanych folderów. Tworzy nowe foldery i struktury folderów (jednym z poznanych sposobów) na podstawie wzoru. OpróŜnia Kosz i odzyskuje z niego skasowane pliki, foldery. Sprawdza wybrany dysk programem antywirusowym i niszczy ewentualnie wykryte wirusy według wskazówek. Określa zastosowanie skanera, plotera, mikrofonu, głośników, słuchawek, modemu. Przegląda zasoby komputera, korzystając z drzewa folderów w oknie Eksplorator Windows. Uruchamia programy za pomocą aplikacji Mój komputer lub korzystając z polecenia URUCHOM z menu START. Tworzy nowy folder podczas zapisu pliku. Tworzy na Pulpicie skrót do programu, dysku, dokumentu lub folderu. Zmienia nazwę skrótu. Tworzy strukturę folderów według potrzeb. Kopiuje, przenosi i usuwa grupę plików (folderów). Tworzy nową wersję pliku na dysku za pomocą polecenia ZAPISZ JAKO ze zmianą lokalizacji lub nazwy pliku. Wyszukuje plik (grupę plików) z zastosowaniem znaków globalnych (wieloznacznych) według podanego wzoru. Odczytuje i porównuje właściwości róŝnych obiektów. Rozpoznaje rodzaj pliku po rozszerzeniu jego nazwy (TXT, BMP, DOC, WPS). Porządkuje pliki i foldery na dysku. ternetowych (grupy dyskusyjne, IRC, chat, usługa FTP). RozróŜnia podstawowe elementy wewnętrzne komputera (płytę główną, procesor, kartę graficzną, dźwiękową, sieciową, pamięć wewnętrzną). RozróŜnia podstawowe jednostki pamięci komputera (bit, bajt). Objaśnia zastosowanie elementów rozmieszczonych z przodu jednostki centralnej. Omawia sposoby uruchamiania poznawanych na lekcji aplikacji. Odczytuje z paska zadań nazwy uruchomionych aplikacji i wskazuje aplikację aktywną. Wyjaśnia pojęcia: procesor, płyta główna, pamięć komputera, program, oprogramowanie, okno, Pulpit, ikony, przycisk, pasek zadań, aplikacja, dokument, okno programu, okna dialogowe, okna komunikatów, plik, folder, folder otwarty, nazwa pliku, skrót, Kosz. Omawia sposoby przeciwdziałania wirusom komputerowym. Wyjaśnia pojęcia: system operacyjny, zawieszenie komputera, plik, rozszerzenie, atrybut pliku (folderu), plik wykonywalny, drzewo folderów, opcja. Omawia pojęcie nazwy globalnej (wieloznacznej). Objaśnia sposób odczytywania właściwości róŝnych obiektów. Wymienia rodzaje atrybutów pliku (folderu). Objaśnia znaczenie rozszerzenia nazwy pliku. RozróŜnia rodzaje systemów Pomocy środowiska Windows. Opisuje budowę okna systemu Pomocy tematycznej i rolę odsyłaczy. Omawia sposoby wyszukiwania tematów z wykorzystaniem karty WYSZUKAJ oraz INDEKS. Omawia cel formatowania dyskietki. Wyjaśnia pojęcia: program instalacyjny, kompresja, dekompresja, plik archiwalny. Objaśnia, na czym polega instalacja programu. Omawia elementy okna programu kompresującego i ich przeznaczenie. Wymienia typy archiwów tworzonych przez program kompresujący. Wyjaśnia pojęcia: konto, protokół 4

5 Rozszerzające (K + P) + R ocena dobra Korzystając z karty WYSZUKAJ lub sieciowy, prawo dostępu. INDEKS, wyszukuje w systemie Identyfikuje typ sieci lokalnej funkcjonującej Pomocy temat omawianego zagadnienia według wskazówek. w szkolnej pracowni komputerowej. Korzystając z systemu Pomocy Wymienia zadania administratora podręcznej (kontekstowej), wyświetla szkolnej sieci. opisy elementów środowi- ska Windows. Omawia zasady organizacji pracy w lokalnej sieci komputerowej. Wykonuje operację formatowania Wyjaśnia, Ŝe Internet jest rozległą i dyskietki. rozproszoną siecią komputerową. Uruchamia omawiany program Omawia budowę adresu internetowego instalacyjny. przedstawionego w postaci Instaluje program, postępując nazwy domenowej. zgodnie ze wskazówkami. Podaje przykłady róŝnych rodzajów Tworzy pojedynczy plik archiwum połączeń z Internetem. (grupy plików) i przeprowadza jego Wyjaśnia pojęcia: protokół HTTP, dekompresję. adres URL, portal. Rozpoznaje pliki archiwów róŝnego Wymienia usługi oferowane przez typu. portale. Rozpoznaje nazwy domenowe Wymienia zadania usług internetowych: przykładowych serwerów internetowych. grupy dyskusyjnej, IRC, usługi chat. Korzysta z wyszukiwarki internetowej, stosując złoŝone zapytania. Wyszukuje informacje w Internecie, korzystając z katalogu stron WWW dostępnych w portalu. Zapisuje na dysku swojego komputera pobrane z Internetu dane tekstowe i grafikę. Redaguje i wysyła list elektroniczny. Wysyła wiadomość do jednej osoby lub do wielu osób jednocześnie, umieszczając w polu DO okna redagowania wiadomości adres (adresy) z ksiąŝki adresowej. Zmienia wygląd listu, któ ry następnie wysyła na ozdobnej kartce. Prowadzi rozmowy z innymi uŝytkownikami Internetu za pośrednictwem usługi chat dostępnej na stronach WWW. Porównuje rodzaje pamięci zewnętrznych komputera, jakie wykorzystuje w pracy z komputerem (dyskietka, dysk twardy, CD-ROM). Określa zastosowanie skanera, plotera, mikrofonu, głośnika, słuchawek, modemu w zestawie komputerowym. Porównuje róŝne sposoby zmiany rozmiarów okna programu. Charakteryzuje elementy okien dialogowych. Kojarzy rodzaj pliku z ikoną która go reprezentuje. Przegląda zawartość folderów w róŝnych widokach. Uruchamia programy za pomocą aplikacji Mój komputer. Przełącza się między uruchomionymi aplikacjami. Tworzy skrót do programu na Pulpicie i zmienia jego nazwę. Dokonuje poprawek w pracy i zapisuje zmiany na dysku ze zmianą lokalizacji. Tworzy strukturę folderów według potrzeb. Zmienia nazwę folderu i pliku. Wybiera optymalną metodę kopiowania, przenoszenia i usuwania folderów oraz plików. Objaśnia przeznaczenie podstawowych elementów wewnętrznych komputera (płyty głównej, procesora, kart rozszerzających, pamięci wewnętrznej, zasilacza). Szereguje jednostki pamięci komputera według wielkości. RozróŜnia najwaŝniejsze gniazda słuŝące do połączenia urządzeń zewnętrznych. Wyjaśnia pojęcia: system operacyjny, zawieszenie komputera, wskazywanie, kliknięcie, przeciąganie myszą, plik wykonywalny, drzewo folderów, rozszerzenie, pliki danych, opcja. Omawia zastosowanie elementów okna. Omawia zastosowanie okien komunikatów. Objaśnia rolę Schowka podczas operacji kopiowania i przenoszenia. Wymienia typy drukarek. 5

6 Charakteryzuje szkodliwe działania wirusów komputerowych. Instaluje program antywirusowy według wskazówek. Dopełniające (K + P + R) + D ocena bardzo dobra Wybiera optymalną metodę kopiowania, przenoszenia i usuwania Omawia zadania systemu operacyjnego. grupy plików lub folderów. Wyjaśnia potrzebę stosowania nazw Wyszukuje plik (grupę plików), tworząc nazwę wieloznaczną z zastosowaniem wieloznacznych i zasady ich tworzenia. znaku *. Omawia sposoby wyszukiwania Dokonuje analizy odczytanych tematów, korzystając z karty SPIS informacji o plikach (folderach, TREŚCI. dyskach) na podstawie ich właściwości. Objaśnia przebieg formatowania dyskietki. Charakteryzuje atrybut Tylko do Wymienia etapy procesu instalacji odczytu. programu. Przewiduje na podstawie poznanych Rozpoznaje rodzaje serwerów lokalnej rozszerzeń lub ikony reprezentującej sieci komputerowej. plik, z jaką aplikacją jest on Opisuje zasady wymiany informacji skojarzony. w lokalnej sieci komputerowej. Korzysta z systemu Pomocy tematycznej do wyszukania omawianego Wyjaśnia znaczenie adresu IP komputerów włączonych do Internetu. zagadnienia. Wyjaśnia znaczenie protokołu Odczytuje stopień kompresji spakowanych TCP/IP. plików. Wymienia zadania internetowych Analizuje moŝliwości i dokonuje serwerów DNS. wyboru róŝnych parametrów kompresji (dekompresji). Omawia zasady obsługi aplikacji Microsoft Chat. Tworzy archiwum o ustalonym Wymienia zadania usługi FTP. rozmiarze, archiwum samorozpakowujące się i archiwum z hasłem. Przeprowadza dekompresję danych po ustaleniu parametrów. Charakteryzuje poznane rodzaje sieci komputerowych. Udostępnia innym uŝytkownikom sieci dane zgromadzone na swoim komputerze. śegluje po Internecie, korzystając z róŝnych portali. Przesyła róŝnego rodzaju dokumenty w formie załączników do listów . Zapisuje na dysku załączniki odebrane wraz z listem elektronicznym. Prowadzi rozmowy z innymi uŝytkownikami Internetu za pośrednictwem usługi IRC, korzystając z aplikacji Microsoft Chat. Ściąga pliki, korzystając z usługi FTP. Konserwuje myszkę. Analizuje róŝnice między pamięciami wewnętrznymi a zewnętrznymi komputera. Charakteryzuje nośniki pamięci zewnętrznych (płyty CD-R, CD-RW, DVD). Porównuje zasady pracy i zastosowania drukarek igłowych, atramentowych i laserowych. Łączy elementy zestawu komputerowego. Prawidłowo reaguje na zawieszenie się komputera. Stosuje optymalne metody zmiany połoŝenia i rozmiaru okna. Prawidłowo reaguje na pojawiające się w programie komunikaty. Rozpoznaje rodzaj pliku na podstawie rozszerzenia jego nazwy (TXT, BMP, DOC). Prezentuje historię mik rokomputera. Definiuje sposób określania szybkości komputera. Podaje wielokrotności jednostki pamięci komputera (1 bajta). Omawia zastosowanie kart: graficznej, dźwiękowej i sieciowej. Objaśnia parametry wyświetlanego obrazu. Omawia zadania systemu operacyjnego. Wyjaśnia na czym polega instalacja programu. Nazywa elementy i zawartość okna MÓJ KOMPUTER. Wyjaśnia pojęcia: ścieŝka dostępu, menu podręczne, Internet, kompatybilność komputerów, wielozadaniowość systemu, nagrywarka, rozdzielczość. 6

7 Przewiduje na podstawie poznanych rozszerzeń lub ikony reprezentującej plik, z jaką aplikacją jest on skojarzony. Wyszukuje na dysku ikony plików wykonywalnych i uruchamia za ich pomocą programy. Uruchamia programy, korzystając z polecenia URUCHOM z menu START. Uruchamia program, otwierając utworzony w nim dokument. Tworzy na Pulpicie skrót do dysku, dokumentu i folderu oraz zmienia jego nazwę. Tworzy nowy folder podczas zapisu pliku. Tworzy nową wersję pliku na dysku za pomocą polecenia ZAPISZ JAKO ze zmianą lokalizacji lub nazwy pliku. Wybiera optymalną metodę do kopiowania, przenoszenia i usuwania grupy folderów lub plików. Porządkuje pliki i foldery na dysku. Porządkuje ikony na Pulpicie według własnego wyboru. Obsługuje program antywirusowy zgodnie z potrzebami. Ponadprogramowe (K + P + R + D) + PP ocena celująca Wyszukuje plik (grupę plików), Omawia zadania programu instalacyjnego. tworząc nazwę wieloznaczną z zastosowaniem znaku?. Objaśnia korzyści wynikające z Uzasadnia potrzebę nadawania kompresji i dekompresji plików. atrybutu Tylko do odczytu oraz Opisuje zadania róŝnych serwerów analizuje skutki jego odwołania. w lokalnej sieci komputerowej. Korzysta z opcji ukrywania rozszerzeń nazw plików. Omawia roŝne rodzaje połączeń z Internetem. Korzysta z systemu Pomocy do Podaje przykłady grup dyskusyjnych wyszukania potrzebnego zagadnienia, dotyczącego pracy w środowisku i sposób ich rozpoznawania po nazwie. Windows. Objaśnia zadania usług interneto- Instaluje programy, korzystając z programów instalacyjnych. wych: Telnet, Gopher, telefonia internetowa. Charakteryzuje szczegółowe moŝliwości programu Kompresor na podstawie informacji zawartych w systemie jego Pomocy. Wybiera optymalny program do kompresji Efektywnie wyszukuje informacje w Internecie, formułując precyzyjne zapytania. Pobiera pliki ze stron WWW. Tworzy własną ksiąŝkę adresową przez uzupełnianie w niej danych adresatów. Tworzy konto grup dyskusyjnych. Korzysta z grup dyskusyjnych. RozróŜnia dwa typy komputerów osobistych: IBM PC i MAC. Porównuje komputery stacjonarne i przenośne. Opisuje związek między sprzętową konfiguracją komputera a jego wydajnością. Porównuje ilościowo róŝne rodzaje pamięci zewnętrznej. Charakteryzuje port USB. Odczytuje z instrukcji obsługi parametry urządzenia. Ocenia jakość urządzenia na podstawie poznanych parametrów. RozróŜnia typy slotów (gniazd). Objaśnia zasadę dwójkowego systemu liczbowego. Omawia cechy nowoczesnych kart graficznych i dźwiękowych. Omawia zastosowanie innych niŝ poznane na lekcji kart rozszerzających (np.: telewizyjnej, wideo). Wymienia producentów popularnych procesorów. Omawia zasady powstawania kolorowych wydruków na drukarce atramentowej oraz sposoby polepszania wydruków. 7

8 Charakteryzuje napędy i nośniki pamięci zewnętrznych, np.: streamer, Zip, MO. Określa zastosowanie innych od poznanych urządzeń zewnętrznych (trackball, touchpad, ploter). Wykorzystuje okienko do zabezpieczania dyskietki przed przypadkowym zapisem. Ocenia róŝnice pracy w systemach DOS i WINDOWS. Charakteryzuje nakładki systemowe (np. NC). Sprawdza zasoby komputera. Analizuje róŝnice w budowie okien róŝnych programów. Odczytuje właściwości pliku lub folderu. Wyszukuje dowolny plik, grupę plików lub folder za pomocą polecenia ZNAJDŹ z menu START, wykorzystując znaki globalne. Tworzy skojarzenie rozszerzenia pliku z aplikacją. Zmienia wygląd Pulpitu, np.: zmienia tapetę, atrybuty czcionki, kompozycję. Tworzy grupę i skrót w menu START PROGRAMY. Wykorzystuje narzędzia systemowe: defragmentator dysków, scandisk. Instaluje i uruchamia nieznane mu dotychczas programy komputerowe. Obsługuje róŝne programy antywirusowe. Charakteryzuje atrybuty plików i folderów: archiwalny, ukryty i systemowy. Stosuje do instalacji i deinstalacji programów aplikacje systemu Windows. Charakteryzuje róŝne programy kompresujące i porównuje cechy tworzonych przez nie typów archiwów. Charakteryzuje róŝne rodzaje połączeń internetowych. Korzysta z aplikacji Microsoft Chat w trybie graficznym. Omawia wszystkie opcje okna ZA- MKNIJ SYSTEM WINDOWS. Wskazuje róŝnice w budowie okien róŝnych programów. Objaśnia zastosowanie skrótów klawiszowych w systemie Windows. Wyjaśnia pojęcia: system binarny, sektor, klaster, dyskietka systemowa, defragmentacja dysku. Wskazuje na zadania polecenia DODAJ/USUŃ PROGRAMY. Omawia konsekwencje modyfikowania folderu WINDOWS. Omawia dekompresję plików instalacyjnych jako jedno z zadań programu instalacyjnego. Wyjaśnia pojęcie deinstalacji programu. Omawia róŝnicę między usunięciem z dysku plików programu a deinstalowaniem programu. 8

9 3. PROGRAMY UśYTKOWE 3.1. RYSOWANIE W EDYTORZE GRAFIKI WYMAGANIA Konieczne K ocena dopuszczająca Podstawowe K + P ocena dostateczna OSIĄGNIĘCIA UCZNIA UMIEJĘTNOŚCI WIADOMOŚCI Uruchamia edytor grafiki wykorzystywany na lekcji. Rysuje proste elementy graficzne i figury geometryczne z wykorzystaniem myszki. Wykorzystuje klawisz SHIFT podczas rysowania kwadratów i kół. Wypełnia kolorem gotowe elementy w edytorze grafiki. Zapisuje prace w podanym folderze w proponowanym przez program formacie. Zaznacza fragment rysunku, dobierając odpowiednią cechę narzędzia. Przenosi fragment rysunku w inne miejsce na tym samym rysunku. Kopiuje elementy rysunku, przeciągając je myszką z wykorzystaniem klawisza CTRL. Komponuje rysunki z gotowych elementów, wykorzystując PRZY- BORNIK. Korzysta z podglądu wydruku. Drukuje prace według wskazówek. Nazywa poznany edytor grafiki. Wskazuje w edytorze grafiki PRZY- BORNIK i PALETĘ KOLORÓW. Operuje kolorem pierwszo- i drugoplanowym. Wyjaśnia pojęcia: grafika komputerowa, edytor grafiki, Schowek. Rysuje proste elementy graficzne, prawidłowo dobierając z PRZYBOR- Objaśnia zastosowanie elementów okna edytora grafiki. NIKA narzędzie i jego cechy. Omawia zastosowanie narzędzi z Wykorzystuje klawisz SHIFT podczas rysowania kwadratów, kół i okręgów, linii poziomych, pionowych i pod kątem 45o oraz wielokątów. PRZYBORNIKA. Posługuje się poleceniem COFNIJ do odwołania wykonanej czynności. Korzysta z LUPY do korekty rysunku. Wypełnia gotowe elementy, pobierając kolor z rysunku. Umieszcza napisy w wybranym miejscu rysunku, dobierając kolor napisu i tła. Wykonuje operacje na fragmentach rysunku: przenoszenie, kopiowanie, usuwanie, przekształcanie (np. obrót i pochylenie fragmentów rysunku, odwracanie kolorów), zmiana rozmiaru. Wstawia do tworzonego obrazu rysunki z pliku. Ustawia rysunek jako tapetę, korzystając z polecenia PLIK USTAW JAKO TAPETĘ w programie Paint według wskazówek. Drukuje przygotowane prace bez zmiany ustawień. Operuje kolorem pierwszo- i drugoplanowym. Rysuje proste elementy graficzne, prawidłowo dobierając z PRZYBOR- NIKA narzędzie i jego cechy. Posługuje się poleceniem COFNIJ do zmiany wykonanej pracy. Wykonuje proste rysunki według Wyjaśnia pojęcia: grafika komputerowa, edytor grafiki, blok, Schowek. Objaśnia zastosowanie elementów okna edytora grafiki. Objaśnia zastosowanie Schowka. 9

10 określonego wzoru. Korzysta z LUPY do korekty rysunku. Wykorzystuje klawisz SHIFT podczas rysowania linii poziomych, pionowych, pod kątem 45 o. Wypełnia gotowe elementy, pobierając kolor z rysunku. Dołącza napisy do rysunku w wybranym miejscu, dobierając kolor napisu i tła. Korzysta ze Schowka do kopiowania i przenoszenia fragmentów rysunku. Przekształca rysunki i ich fragmenty (np. obraca, pochyla, odwraca kolor). Zmienia rozmiary elementów rysunku. Wstawia do tworzonego obrazu rysunki z pliku. Drukuje przygotowane prace bez zmiany ustawień. Rozszerzające (K + P) + R ocena dobra Ustala atrybuty rysunku w edytorze Omawia róŝnice w operowaniu grafiki. zaznaczonym fragmentem rysunku Komponuje rysunki z gotowych z tłem i bez tła. elementów. Rozpoznaje pliki graficzne na podstawie Dokonuje poprawek w pracach ich rozszerzeń. graficznych, wykorzystując siatkę Wyjaśnia, na czym polega importowanie pikseli. grafiki. Dokonuje wyboru czcionki i jej Wymienia poznane sposoby importowania atrybutów. grafiki. Wykonuje złoŝone rysunki, dobierając optymalne metody kopiowania, przenoszenia, przekształcania i usuwania zaznaczonego fragmentu rysunku. Tworzy pliki zawierające fragmenty rysunków za pomocą opcji KOPIUJ DO. Zapisuje rysunki w formatach JPG lub GIF. Komponuje prace plastyczne techniką zbliŝoną do fotomontaŝu. Importuje z Internetu grafikę za pośrednictwem Schowka. Umieszcza na Pulpicie tapetę. Dobiera parametry drukowania prac: szerokość marginesów, orientację strony, liczbę kopii, zakres stron. Ustala atrybuty rysunku w edytorze grafiki. Wykorzystuje klawisz SHIFT podczas rysowania wielokątów. Rysuje okręgi i koła. Dokonuje poprawek w pracach graficznych, wykorzystując siatkę pikseli. Zapisuje rysunki w formatach JPG lub GIF. Dokonuje wyboru czcionki i jej atrybutów. Wybiera optymalne metody kopiowania, przenoszenia i usuwania zaznaczonego fragmentu rysunku. Wykorzystuje poznane operacje do uzyskania cienia. Świadomie podejmuje decyzję o zapisywaniu lub rezygnacji z zapisu zmian w pliku na dysku. Tworzy pliki zawierające fragmenty rysunków. Omawia przeznaczenie i zalety edytora grafiki. Wskazuje inne od poznanych programy do edycji grafiki. Omawia róŝnice w operowaniu zaznaczonym fragmentem rysunku z tłem i bez tła. Rozpoznaje pliki graficzne na podstawie ich rozszerzeń. 10

11 Wykonuje ilustracje na zadany temat z wykorzystaniem poznanych narzędzi i funkcji programu graficznego. Dobiera parametry drukowania: orientację strony, liczbę kopii, zakres stron. Dopełniające (K + P + R) + D ocena bardzo dobra Ponadprogramowe (K + P + R + D) + PP ocena celująca Wykorzystuje poznane operacje do Wyjaśnia pojęcie piksela. uzyskania efektu perspektywy i cienia. Omawia sposoby importowania grafiki z róŝnych źródeł. Tworzy ozdobne napisy. Objaśnia sposoby umieszczania Tworzy paletę niestandardowych tapety na Pulpicie. kolorów i wykorzystuje ją w pracy. Objaśnia sposób tworzenia zrzutu Dopasowuje rozmiar obrazu do ekranowego. tworzonego rysunku. Wskazuje moŝliwości wykorzystania Porównuje rozmiary plików graficznych zrzutów ekranowych. zapisanych w róŝnych forma- tach. Omawia sposób ustalania jakości wydruku. Wyszukuje w Internecie grafikę w formacie BMP, GIF lub JPG i zapisuje ją w plikach. Wykorzystuje importowane z Internetu obrazy, umieszczając je na Pulpicie w formie tapety. Wykonuje zrzuty ekranowe całego ekranu lub aktywnego okna. Tworzy własne kompozycje graficzne, wykorzystując zrzuty ekranowe. Dobiera jakość wydruku przy drukowaniu prac. Tworzy według własnego projektu rysunki i bogate kolorystycznie kompozycje graficzne. Wykorzystuje poznane operacje do uzyskania efektu perspektywy. Tworzy ozdobne napisy. Stosuje poznane na plastyce zasady kompozycji, zwracając uwagę na estetykę i walory artystyczne tworzonego obrazu. Dopasowuje rozmiar obrazu do tworzonego rysunku. Obsługuje szkolną drukarkę. Wyjaśnia pojęcie piksela. Rozpoznaje pliki graficzne na podstawie ich rozszerzeń. Tworzy według własnego projektu prace graficzne o praktycznym zastosowaniu, bogate kolorystycznie i kompozycyjnie. Wskazuje róŝnice między grafiką bitmapową a grafiką wektorową. Omawia sposób obsługi szkolnego skanera. Uzyskuje atrakcyjne efekty w komponowanych przez siebie obrazach, wykorzystując poznane narzędzia i operacje. Opisuje sposób skomponowania prezentacji z rysunków i tekstów zapisanych w oddzielnych plikach. Zmienia standardową ikonę skrótu do dokumentu na utworzoną przez siebie. Skanuje grafikę i zapisuje ją w pliku. Wstawia zeskanowaną grafikę do tworzonych obrazów. Komponuje prezentacje graficzne (plansze) na określony temat. Obsługuje szkolną drukarkę. Charakteryzuje formaty map bitowych. Definiuje i wykorzystuje kolory niestandardowe. Wykorzystuje skróty klawiszowe do pracy z edytorem grafiki. Wykorzystuje inny od poznanego program graficzny. Projektuje i wykonuje prace graficzne o praktycznym zastosowaniu. Wskazuje podobieństwa i róŝnice w pracy w róŝnych programach graficznych. Wskazuje róŝnice między grafiką bitmapową a grafiką wektorową. Objaśnia pojęcie i cel konwersji plików graficznych. 11

12 Tworzy tapety na Pulpicie z własnych prac lub zrzutów ekranów. Dostosowuje elementy okna programu do własnych potrzeb. Charakteryzuje i porównuje róŝne formaty plików graficznych (BMP, JPG, GIF). Wyszukuje w Internecie grafikę przeznaczoną na tapetę. Dokonuje konwersji obrazów graficznych na wybrany format. Przetwarza obrazy graficzne za pomocą innych programów graficznych (np. Paint Shop Pro). Omawia sposób pracy z innymi programami graficznymi (np. Paint Shop Pro). 12

13 3.2. PRACA Z EDYTOREM TEKSTU WYMAGANIA Konieczne K ocena dopuszczająca OSIĄGNIĘCIA UCZNIA UMIEJĘTNOŚCI WIADOMOŚCI Prawidłowo uruchamia i kończy pracę z edytorem tekstu wykorzystywanym na lekcji. Pisze proste teksty z zastosowaniem małych i wielkich liter oraz polskich znaków diakrytycznych i odstępów. Zapisuje tekst w pliku na dysku jedną z poznanych metod. Otwiera z dysku gotowy dokument. Wyświetla dokument w róŝnych widokach. Zmienia marginesy i orientację strony według podanego wzoru. Przegląda tekst, stosując paski przewijania. Wyszukuje usterki w gotowym tekście i wprowadza poprawki, stosując klawisze do kasowania znaków. Zaznacza dowolny fragment tekstu w edytorze tekstowym jedną z poznanych metod. Wykonuje operacje na bloku: usunięcie, przeniesienie w inne miejsce, kopiowanie. Dokonuje operacji wyrównywania tekstu, zmiany rodzaju czcionki i jej atrybutów. Drukuje przygotowane prace bez zmiany ustawień. Nazywa poznany edytor tekstu. Wskazuje elementy okna edytora tekstu. RozróŜnia w tekście kursor tekstowy i kursor myszy. Wskazuje i nazywa elementy strony dokumentu: wiersz, akapit, wcięcie w tekście. Wyjaśnia pojęcia: blok, czcionka, edytor tekstu. Pisze teksty z zastosowaniem małych i wielkich liter, polskich znaków diakrytycznych. Stosuje zasadę częstego zapisywania tworzonego dokumentu. Wyświetla dokument w róŝnych widokach. Wyszukuje usterki w tekście i wprowadza poprawki, stosując klawisze do usuwania znaków. Posługuje się poleceniem COFNIJ, aby anulować wykonaną operację. Ustala parametry układu strony (rozmiar, orientację strony, szerokość marginesów). Zaznacza tekst myszką i za pomocą klawiatury. Dokonuje zmian w tekście: dopisuje nowy akapit, wstawia i usuwa akapit. Stosuje w tekście wcięcia w pierwszym wierszu akapitu i wcięcia akapitu. Dzieli tekst na akapity i wstawia pusty akapit. Formatuje akapit według wzoru. Redaguje dokumenty z kolumnowym układem tekstu na stronie. Tworzy teksty zawierające listy wypunktowane według wzoru. Odtwarza treść i format wzorca dokumentu. Wykonuje operacje na bloku: usuwanie, przenoszenie, kopiowanie. Wstawia do tekstu rysunek zapisany w pliku. Wstawia tabele do dokumentu Omawia zastosowanie edytora tekstu. Wskazuje elementy okna edytora tekstu i objaśnia ich zastosowanie. Wyjaśnia pojęcia: blok, czcionka, redagowanie i formatowanie dokumentu, wiersz, akapit, wcięcie pierwszego wiersza akapitu, wyrównanie tekstu, łamanie wiersza, margines. Wymienia nazwy najczęściej uŝywanych rodzajów czcionek. Wyjaśnia potrzebę róŝnicowania rodzajów czcionek w dokumencie i zróŝnicowanego wyglądu akapitu. Wyjaśnia rolę klawisza ENTER w redagowaniu tekstu. Wskazuje charakterystyczne cechy poznanych wzorcowych dokumentów. Wyjaśnia znaczenie częstego zapisywania tworzonego dokumentu w pliku na dysku. Omawia budowę tabeli wstawianej do dokumentu tekstowego. Omawia etapy przygotowania dokumentu do druku. 13

14 Podstawowe K + P ocena dostateczna tekstowego według wskazówek. Wpisuje tekst do tabeli. Zaznacza odpowiednie fragmenty tabeli. Formatuje tekst wpisany do tabeli. Dobiera parametry drukowania: orientację strony, liczbę kopii, zakres stron. Stosuje zasadę częstego zapisywania tworzonego dokumentu. Ustala parametry dotyczące układu strony (rozmiar, orientację strony, szerokość marginesów). Stosuje klawisze sterowania kursorem i kombinacje klawiszy (HOME, END, PG UP, PG DN, CTRL + HOME, CTRL + END) do przeglądania tekstu. Posługuje się poleceniem COFNIJ, aby anulować wykonaną operację. Dokonuje następujących zmian w tekście: dopisywanie nowego akapitu, wstawianie i kasowanie akapitu według podanego wzoru. Stosuje w tekście wcięcia w pierwszym wierszu akapitu i wcięcia akapitu. Dzieli tekst na akapity i wstawia pusty akapit. Formatuje akapit według podanego wzoru. Odtwarza treść i format wzorca dokumentu. Dobiera parametry drukowania: orientację strony, liczbę kopii, zakres stron. Przestrzega zasad poprawnego rozmieszczania w tekście znaków interpunkcyjnych i spójników. Analizuje rozmieszczenie tekstu w dokumencie, wyświetlając znaki specjalne. Dobiera tryb pracy edytora do wykonywanej operacji poprawiania tekstu. Stosuje narzędzia przeznaczone do sprawdzania pisowni i korekty tekstu. Dobiera słownictwo, korzystając z wbudowanego do edytora tekstu słownika wyrazów bliskoznacznych. Wprowadza do tekstu zmiany, stosując opcję wyszukiwania ciągu znaków i zastępowania go innym. Charakteryzuje róŝne rodzaje wyrównania tekstu. Ocenia układ tekstu i format wzorcowych dokumentów. Zmienia odstępy między wierszami i między akapitami, korzystając z polecenia AKAPIT z menu FORMAT. Rozmieszcza tekst w kolumnach z wykorzystaniem tabulatorów. Tworzy teksty zawierające listy wypunktowane oraz numerowane. Redaguje i formatuje teksty według podanego opisu. Wstawia do tekstu rysunek otwarty w edytorze grafiki, korzystając ze Schowka. Wstawia do tekstu rysunek z galerii klipartów. Uzasadnia potrzebę nadawania Wyjaśnia pojęcia: redagowanie i formatowanie dokumentu, wiersz, akapit, wcięcie w tekście, wyrównanie tekstu, łamanie wiersza. Omawia zastosowanie edytora tekstu. Wyjaśnia znaczenie częstego zapisywania tworzonego dokumentu w pliku na dysku. Wskazuje elementy okna edytora tekstu i objaśnia ich zastosowanie. Wyjaśnia rolę klawisza ENTER w redagowaniu tekstu. Wskazuje, jakie rozszerzenie nazwy pliku zawierają dokumenty tekstowe tworzone na lekcji. Omawia charakterystyczne cechy poznanych wzorcowych dokumentów. Wymienia nazwy najczęściej uŝywanych czcionek. Wyjaśnia potrzebę róŝnicowania rodzajów czcionek w dokumencie i zróŝnicowanego wyglądu akapitu. Omawia etapy przygotowania dokumentu do druku. RozróŜnia rozszerzenia nazw plików nadawane przez edytory tekstu. Wyjaśnia pojęcia: nagłówek, stopka, przypis, twarda spacja, indeks górny i dolny. Objaśnia pojęcie widoków dokumentu i omawia ich rodzaje. Omawia parametry strony wpływające na wygląd dokumentu. Objaśnia tryby pracy edytora. Omawia narzędzia słuŝące do kontroli tekstu i oferowane przez nie moŝliwości korekty tekstu. Opisuje charakterystyczne cechy wzorcowych dokumentów. Objaśnia moŝliwość zmiany znaku wypunktowania i numerowania. Wyjaśnia pojęcie tabulatora i sposoby jego ustalania. Wymienia rodzaje tabulatorów. Objaśnia sposoby zmiany szerokości kolumn, wysokości wiersza i rozmiarów wskazanych komórek tabeli. Omawia rodzaje obramowania tabeli oraz wypełnienia komórek (kolorem lub wzorem). Podaje przykłady dokumentów, w których tekst na stronie podzielony jest na kolumny (łamy). Objaśnia sposób pracy z kilkoma otwartymi dokumentami jednocześnie. 14

15 Rozszerzające (K + P) + R ocena dobra niektórym tekstom formatu tabeli. Wstawia tabelę do dokumentu i ustala jej budowę odpowiednio do danych, które zostaną w niej umieszczone. Zmienia wysokości wierszy, szerokości kolumn oraz rozmiar wskazanych komórek tabeli. Modyfikuje budowę tabeli, dodając lub usuwając wiersze lub kolumny. Przemieszcza kursor tekstowy między komórkami tabeli. Stosuje obramowania tabeli oraz wypełnienia komórek (kolorem lub wzorem) w celu nadania tabeli po- Ŝądanego wyglądu. Korzysta z narzędzia automatycznego numerowania w celu ponumerowania wierszy tabeli. Pracuje z kilkoma otwartymi dokumentami jednocześnie. Ustala sposób rozmieszczenia okien z otwartymi dokumentami tekstowymi odpowiednio do wykonywanej pracy i przełącza się między nimi. Modyfikuje dokumenty, między innymi kopiując fragmenty tekstu z jednego dokumentu do innego i formatując dokument docelowy. Wstawia do dokumentu nagłówek lub stopkę według podanego wzoru. Korzysta z podglądu wydruku, sprawdzając przygotowanie dokumentu do druku. Ustala jakość wydruku. Charakteryzuje róŝne rodzaje wyrównania tekstu. Ocenia układ treści i format wzorcowych dokumentów. Dobiera tryb pracy edytora do wykonanej operacji poprawiania tekstu. Wybiera optymalną metodę zaznaczania tekstu. Pracuje w róŝnych widokach. Stosuje poznane czynności redagowania tekstu, wprowadzając zmiany i poprawki w celu dopracowania jego treści. Zmienia odstępy między wierszami i akapitami, korzystając z polecenia AKAPIT z menu FORMAT. Rozmieszcza tekst w kolumnach, wykorzystując tabulatory. Umieszcza w tekście rysunki. Redaguje i formatuje proste teksty według poznanych wzorów (list, zaproszenie). Ustala jakość wydruku. Dobiera ustawienia marginesów do rodzaju drukowanego dokumentu. Sprawnie pisze na klawiaturze. UŜywa kombinacji klawiszy w pracy z edytorem tekstu. Ocenia, jak dobór parametrów układu strony wpływa na jej wygląd. Dobiera rodzaj tabulatora do wyrównania kolumn tekstu. Formatuje fragmenty dokumentu, kopiując format z innego fragmentu. Stosuje operację odwołania niektó- Wymienia inne od poznanych programy do edycji tekstów. Wskazuje i nazywa elementy strony dokumentu: margines, wcięcie pierwszego akapitu, nagłówek, stopka, przypis. Wyjaśnia pojęcie widoków dokumentu i omawia ich rodzaje. Omawia parametry wpływające na wygląd strony dokumentu. Objaśnia zasady rozmieszczania tekstu na stronie. Omawia tryby pracy edytora i ich rodzaje. Omawia pojęcie indeksu górnego i dolnego. Wyjaśnia pojęcie tabulatora i sposoby jego ustalania. Wymienia rodzaje tabulatorów. RozróŜnia czcionki szeryfowe i bezszeryfowe. Wyjaśnia, jak wypunktowanie lub numerowanie akapitów wpływa na wygląd i czytelność dokumentu. Omawia operację nadawania fragmentowi tekstu formatu innego fragmentu. Objaśnia zastosowanie narzędzi do przekształcania obiektu WordArt. Wyjaśnia, na czym polega scalanie komórek. 15

16 Dopełniające (K + P + R) + D ocena bardzo dobra rych ostatnio wprowadzonych Omawia operację dzielenia tekstu zmian w wyglądzie dokumentu. na kolumny. Modyfikuje i formatuje wstawione Objaśnia polecenia słuŝące do do tekstu obiekty graficzne. wstawiania i formatowania nagłówka Dobiera formę dokumentu zawierającego tekst i grafikę, dbając o jego przejrzystość i czytelność. lub stopki. Sortuje dane tabeli według ustalonego kryterium. Modyfikuje podział tabeli, scalając sąsiednie komórki. Ocenia, jaki wpływ na wygląd i czytelność dokumentów ma podział tekstu na kolumny (łamy). Otwiera w wybranym edytorze tekstu dokumenty zapisane w plikach o innym formacie. Modyfikuje dokument edytora, w którym pracuje, kopiując fragmenty tekstów z dokumentów utworzonych w innych programach i nadając im format odpowiedni dla redagowanego dokumentu. Ustala lub zmienia format nagłówka i stopki. Sprawnie obsługuje szkolną d rukarkę. Sprawnie pisze na klawiaturze. UŜywa kombinacji klawiszy w pracy z edytorem tekstu. Ocenia, jak dobór parametrów układu strony wpływa na jej wygląd. Dobiera rodzaj tabulatora do wyrównania kolumn tekstu. Redaguje i formatuje tekst na zadany oraz dowolny temat z wykorzystaniem róŝnych narzędzi i funkcji poznanego edytora tekstu, nadając mu wygląd stosowny do jego treści. Biegle obsługuje szkolną drukarkę. Wyjaśnia pojęcia: margines, wcięcie pierwszego akapitu, nagłówek, stopka, przypis, twarda spacja. RozróŜnia rozszerzenia nazw plików nadawane przez edytory tekstu. RozróŜnia czcionki szeryfowe i bezszeryfowe. Ponadprogramowe (K + P + R + D) + PP ocena celująca Umieszcza rysunki w tekście, stosując łączenie z obiektami. Wyjaśnia pojęcia: OLE, obiekt osadzony, obiekt połączony. Analizuje róŝnice między osadzaniem a łączeniem obiektów graficznych z dokumentem tekstowym. Objaśnia, na czym polega technika OLE. Omawia skutki zmiany lokalizacji Stosuje poznane czynności redagowania tekstu i umieszczania w nim grafiki, tworząc dokumenty, w lub usunięcia z dysku pliku źródłowego zawierającego rysunek połączony z dokumentem tekstowym. których starannie dopracowana Opisuje operację zamiany tekstu na treść jest efektownie skomponowana tekst rozmieszczony w tabeli. z grafiką. Zamienia tekst na tabelę, modyfikuje ją i formatuje. Formatuje dokumenty wielostronicowe, dbając o właściwy dobór formy do treści całego dokumentu. Wstawia zakładki do tekstu. Charakteryzuje operacje wyrównywania kolumn tekstu za pomocą tabulatorów. Opracowując dokument, dobiera format do jego treści oraz zwraca uwagę na jego estetyczny wygląd. Wstawia do dokumentów obiekty WordArt. Ozdabia teksty klipartami. Formatuje wstawione do dokumentu obiekty graficzne. Wstawia do tekstu tabele. Formatuje tabelę. Omawia pojęcie zakładki umieszczonej w tekście i jej zastosowanie. Wskazuje podobieństwa i róŝnice w pracy w róŝnych programach tekstowych. Omawia zaawansowane narzędzia edytora tekstu. 16

17 Wykorzystuje inny od poznanego edytor tekstu. Dostosowuje paski narzędzi do własnych potrzeb. Pracuje z nagłówkiem i stopką, ustala ich format. Ustala opcję sprawdzania pisowni w trakcie pisania i poprawia tekst na bieŝąco (dla edytora Word). Dostosowuje słownik Autokorekty do własnych potrzeb. Stosuje opcję automatycznego lub ręcznego dzielenia wyrazów. Stosuje funkcję automatycznego numerowania akapitów w postaci punktów i podpunktów (dla edytora Word). Korzysta z narzędzi do rysowania elementów graficznych (dla edytora Word). Modyfikuje budowę tabeli za pomocą narzędzia do rysowania tabeli (dla edytora Word). Wstawia do dokumentu pola tekstowe, wpisuje do nich tekst, umieszcza obiekty graficzne, a następnie pola te formatuje (dla edytora Word). Nadaje tekstowi odpowiedni format, korzystając z polecenia GALERIA STYLÓW z menu FORMAT (dla edytora Word). Tworzy style i je modyfikuje. Tworzy szablony dokumentów. Tworzy formularze dokumentów. Opisuje sposób poprawiania tekstu za pomocą Autokorekty. Wyjaśnia sposób automatycznego numerowania akapitów w postaci punktów i podpunktów (dla edytora Word). Wskazuje na korzyści płynące z moŝliwości samodzielnego rysowania tabeli. Podaje moŝliwości wykorzystania pola tekstowego. Omawia sposób formatowania pola tekstowego. Objaśnia sposób definiowania własnych stylów akapitów i znaków (dla edytora Word). 17

18 3.3. OBLICZENIA W ARKUSZU KALKULACYJNYM WYMAGANIA Konieczne K ocena dopuszczająca Podstawowe K + P ocena dostateczna OSIĄGNIĘCIA UCZNIA UMIEJĘTNOŚCI WIADOMOŚCI Prawidłowo rozpoczyna i kończy pracę z arkuszem kalkulacyjnym wykorzystywanym na lekcji. Odczytuje adres komórki. Umieszcza w komórkach arkusza dane i prawidłowo zapisuje gotowe formuły. Tworzy proste formuły, stosując cztery podstawowe działania matematyczne. Otwiera nowy dokument. Przegląda zawartość arkusza kalkulacyjnego. Zmienia zawartość komórki. Zapisuje arkusz na dysku. Zaznacza obszar komórek. Umieszcza w komórkach dane przez kopiowanie lub wypełnianie. Nazywa poznany na lekcji arkusz kalkulacyjny. Wskazuje charakterystyczne elementy okna arkusza kalkulacyjnego. RozróŜnia w arkuszu kurso r komórki aktywnej, tekstowy i myszy. Umieszcza dane w komórkach arkusza. RozróŜnia arkusz kalkulacyjny rozumiany jako program i jako dokument. Zmienia zawartość komórki. Zaznacza obszar komórek. Wyjaśnia pojęcia: kolumna, wiersz, Wykonuje w arkuszu obliczenia, tworząc proste formuły. pasek formuły, komórka, obszar, pole nazwy, obszar roboczy, siatka, Umieszcza w komórkach dane i formuły przez kopiowanie lub wypełnianie. zakładka, adres komórki, zakres komórek, komórka aktywna, formuła, operator działań, seria danych Wykonuje obliczenia, wykorzystując (ciąg wartości). w formułach funkcje SUMA, MAX, MIN i ŚREDNIA (WARTŚR). Omawia kolejne etapy tworzenia arkusza kalkulacyjnego. Umieszcza w komórkach serie danych (ciąg wartości). Objaśnia zastosowanie charakterystycznych elementów okna arkusza Modyfikuje arkusz, dodając lub usuwając wiersze lub kolumny. kalkulacyjnego. Wymienia typy danych wprowadzanych Zmienia format danych i opisy do arkusza. Omawia zasady tworzenia i przeznaczenie Formatuje tabelę według wzorca. formuł. Odczytuje dane z gotowych wykresów. Przegląda arkusz na podglądzie wydruku. Wykonuje w arkuszu obliczenia, tworząc proste formuły. Umieszcza w komórkach formuły przez kopiowanie i wypełnianie. Wykonuje obliczenia, wykorzystując w formułach poznane funkcje. Umieszcza w komórkach serie danych (ciąg wartości). Modyfikuje arkusz, dodając lub usuwając wiersze i kolumny. Zmienia format danych według wzorca. RozróŜnia arkusz kalkulacyjny rozumiany jako program i jako dokument. Wyjaśnia pojęcia: arkusz kalkulacyjny, kolumna, wiersz, pasek formuły, komórka, obszar, pole nazwy, obszar roboczy, siatka, zakładka, adres komórki, zakres komórek, komórka aktywna, formuła, operator działań, seria danych (ciąg wartości). Objaśnia zastosowanie charakterystycznych elementów okna arkusza kalkulacyjnego. Wymienia typy danych wprowadzanych do arkusza. Omawia zasady tworzenia i przeznaczenie formuł. Opisuje budowę i sposób sformatowania wzorcowych arkuszy. Wykorzystuje róŝne sposoby wprowadzania zmian do komórek arkusza. Wybiera optymalny sposób poruszania się po arkuszu kalkulacyjnym. Omawia przeznaczenie i zalety arkusza kalkulacyjnego. Opisuje budowę i sposób sformatowania wzorcowych arkuszy. Wymienia elementy formatowania arkusza. 18

19 Rozszerzające (K + P) + R ocena dobra Charakteryzuje typy Objaśnia zasady wykonywania Zapisuje złoŝone wyraŝenia arytmetyczne obliczeń w arkuszu. w postaci formuł. Wskazuje, jakie zmiany zachodzą w Analizuje treść pojawiających się w formule po jej skopiowaniu. programie komunikatów o błędach i Wyjaśnia, na czym polega adresowanie poprawia błędy. względne komórek. Wybiera optymalną metodę zaznaczania obszaru. Wyjaśnia pojęcia: funkcja, argument. Analizuje skutki kopiowania formuł i Omawia róŝne sposoby umieszczania wypełniania komórek formułami, w funkcji w komórkach. których zastosowano adresowanie Wyjaśnia pojęcie wykresu. względne. Wymienia typy poznanych wykresów. Dostrzega potrzebę stosowania funkcji do wykonywania omawianych Omawia etapy tworzenia wykresu. operacji. Omawia istotne róŝnice między Ocenia wygląd i czytelność wzorcowo sformatowanych arkuszy. wykresem kołowym a wykresami innych typów. Dobiera właściwy format Nadaje arkuszom odpowiedni format, dbając o ich czytelność, przejrzystość i estetykę. Interpretuje dane arkusza na podstawie tabeli i wykresu. Ilustruje dane arkusza na wykresie kolumnowym (słupkowym) i kołowym. Analizuje dane na podstawie wykresu kolumnowego (słupkowego) i kołowego. Dobiera parametry wydruku tabeli i wykresu arkusza. Ocenia dobór parametrów drukowania na podglądzie wydruku, zwracając uwagę na czytelność i przejrzystość dokumentu, oraz dokonuje ewentualnych zmian parametrów. Drukuje tabele i wykres arkusza. Wykorzystuje róŝne sposoby wprowadzania zmian do komórek arkusza. Wybiera optymalny sposób poruszania się po arkuszu kalkulacyjnym. Charakteryzuje róŝnicę między odpowiednimi typami Zapisuje złoŝone wyraŝenia arytmetyczne w postaci formuł. Analizuje treść pojawiających się w programie komunikatów o błędach i poprawia je. Wybiera optymalną metodę zaznaczania obszaru. Analizuje skutki kopiowania formuł i wypełniania komórek formułami, w których zastosowano adresowanie względne. Dostrzega potrzebę stosowania funkcji do wykonywania omawianych operacji. Ocenia wygląd i czytelność wzorcowo sformatowanych arkuszy. Dobiera właściwy format Nadaje arkuszom odpowiedni format, dbając o ich czytelność, przejrzystość i estetykę. Wykorzystuje kombinacje klawiszy i skróty klawiszowe w pracy z arkuszem kalkulacyjnym. Stosuje optymalne metody wprowadzania danych i formuł do komórek arkusza kalkulacyjnego. Ocenia, jak forma arkusza wpływa Omawia przeznaczenie i zalety arkusza kalkulacyjnego. Objaśnia zasady wykonywania obliczeń w arkuszu. Wskazuje jakie zmiany zachodzą w formule po jej skopiowaniu. Wyjaśnia, na czym polega adresowanie względne komórek. Wyjaśnia pojęcia: funkcja, argument. Wymienia elementy formatowania. Opisuje charakterystyczne cechy wzorcowego arkusza. Wyjaśnia istotę adresowania bezwzględnego i mieszanego. Omawia budowę wykresu i jego elementy. 19

20 Dopełniające (K + P + R) + D ocena bardzo dobra na jego odbiór. Tworzy nowy arkusz, dobierając postać tabeli odpowiednio do prezentowanych w nim Wykorzystuje polecenie WKLEJ SPECJALNIE przy kopiowaniu wartości formuł. Stosuje w formułach adresowanie bezwzględne lub mieszane według wskazówek. Charakteryzuje poznane wykresy róŝnych typów. Tworzy wykres ilustrujący wybrane dane zawarte w tabeli arkusza. Opisuje wykres i jego elementy. Porównuje efekt zaprezentowania tych samych danych na wykresach róŝnych typów. Wykorzystuje kombinacje klawiszy i skróty klawiszowe w pracy z arkuszem kalkulacyjnym. Stosuje optymalne metody wprowadzania danych i formuł do komórek arkusza kalkulacyjnego. Wykorzystuje poznane narzędzia i dostępne w arkuszu kalkulacyjnym operacje do rozwiązywania zadań z róŝnych dziedzin i do właściwego prezentowania ich wyników. Analizuje dane z gotowych wykresów. Wyjaśnia istotę adresowania względnego komórek. Wskazuje inne od poznanych operacje, których wykonywanie wymaga stosowania funkcji. Ponadprogramowe (K + P + R + D) + PP ocena celująca Uzasadnia zastosowanie w formułach adresowania bezwzględnego lub mieszanego. Tworzy formuły, w których odwołuje się do komórek za pomocą adresowania bezwzględnego lub mieszanego. Wykorzystuje w formułach funkcję JEśELI oraz funkcję PMT (SPŁ). Uzasadnia ilustrowanie arkusza za pomocą wykresu. Dobiera typ wykresu odpowiednio do danych, które ma ilustrować. Formatuje elementy wykresu, ułatwiając jego interpretację. Dodaje do wykresu nowe serie danych i analizuje zmodyfikowany wykres. Wykorzystuje poznane narzędzia i dostępne w arkuszu operacje do rozwiązywania zadań problemowych z róŝnych dziedzin i do właściwego prezentowania wyników. Charakteryzuje stosowane w formułach adresowanie bezwzględne i mieszane. Wykorzystuje w formułach wykonujących obliczenia optymalne sposoby adresowania komórek. Stosuje w formułach funkcję logiczną JEśELI. Wykonuje obliczenia w innym od omawianego na lekcji arkuszu kalkulacyjnym. Tworzy wykresy do wykonywanych zadań. Wskazuje inne od poznanych operacje, których wykonywanie wymaga stosowania funkcji. Omawia postać funkcji JEśELI i PMT (SPŁ) oraz ich zastosowanie w formułach. Omawia postać innych funkcji i ich zastosowanie w formułach. Wyjaśnia potrzebę stosowania w formułach róŝnego typu ad resowania komórek. Bada właściwości funkcji kwadratowej, wykorzystując arkusz zawierający tabelę wartości i wykres tej funkcji. Omawia zaawansowane funkcje arkusza (np. funkcje zaokrąglające). Objaśnia rolę autofiltru i filtru za- 20