Przegld Słuby Cywilnej

Transkrypt

1 Przegld Słuby Cywilnej Departament Słuby Cywilnej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Nr 3 (12) MAJ CZERWIEC r. ISSN X Szanowni Pastwo! 1 lipca 2011 r. Polska po raz pierwszy obejmuje prezydencj w Radzie Unii Europejskiej przez sze miesicy bdzie przewodniczy pracom Rady UE, pełnic jednoczenie rol gospodarza i orga- nizatora wikszoci unijnych wydarze. Priorytetowe przedsiwzicia polskiej prezydencji w Sieci Unii Europejskiej ds. Administracji Publicznej (EUPAN) to przeprowadzenie badania pn. Efektywno dobrego rzdzenia i etyki, które zostanie zrealizowane we współpracy z zespołem Europejskiego Instytutu Administracji Publicznej w Maastricht, oraz 6. Konferencja Jakoci. Szczegółowy program wydarze przewidywanych w ramach sieci EUPAN publikujemy na s Z satysfakcj informujemy, e Urzd Skarbowy w Sierpcu został zwycizc tegorocznej edycji konkursu Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Słub Publicznych (UNPSA) w kategorii Pod- noszenie jakoci wiadczonych usług w regionie Europy i Ameryki Północnej. Nagroda ta cieszy tym bardziej, e jej wnioskodawcami były regionalne organizacje gospodarcze na co dzie współ- pracujce z urzdem (s. 19). Gratulujemy! 14 czerwca br. Trybunał Konstytucyjny wypowiedział si w sprawie wniosku Prezydenta RP nt. ustawy o racjonalizacji zatrudnienia w pastwowych jednostkach budetowych i niektórych innych jednostkach sektora finansów publicznych w latach , uznajc e jeden z zaskaronych przez Prezydenta przepisów jest niezgodny z konstytucj. Tym samym ustawa nie moe wej w ycie (s. 3). Niemniej pytanie, czy polska administracja cierpi na przerost zatrudnienia, jest wci aktualne. Dyrektorzy generalni stosujc dostpne narzdzia prawne, realizuj postulat racjonalizacji zatrudnienia w swoich urzdach. W dniach maja 2011 r. odpowiedzi na postawione pytanie szukali eksperci i naukowcy podczas konferencji, która odbyła si na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie (s. 8 9). Departament Słuby Cywilnej KPRM finalizuje prace nad projektem zarzdzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie wytycznych w zakresie przestrzegania zasad słuby cywilnej oraz zasad etyki korpusu słuby cywilnej. Projekt został pozytywnie zaopi- niowany przez Rad Słuby Cywilnej. Obecnie trwaj uzgodnienia midzyresortowe projektu. Departament Słuby Cywilnej przygotowuje cykl szkole dla administracji rzdowej powiconych prawnym i etycznym obowizkom członka korpusu słuby cywilnej (s ). W now faz wkroczyły prace nad Strategi Zarzdzania Zasobami ami Ludzkimi w Słubie Cywilnej projekt strategii został poddany konsultacjom społecznym i uzgodnieniom midzyresortowym (s ). Strategia Zarzdzania Zasobami Ludzki- mi w Słubie Cywilnej stanie si instrumentem reali- zacji strategii tegii Sprawne Pastwo i po- dobnie jak ona bdzie realizowana w latach W rubryce Zarzdzanie kadrami publikujemy ponadto interpretacj art. 53 pkt 2 ustawy o słubie cywilnej, dotyczc kwestii niekaralnoci jako warunku zajmowania wyszego stanowiska w słubie cywilnej (s ). W dziale Dobre praktyki zarzdzania przewaa tematyka dotyczca zatrudniania osób niepełno- sprawnych. Drugi Urzd Skarbowy Łód-Bałuty w Łodzi prezentuje swoje osignicia w zakresie eliminowania barier architektonicznych i mentalno- ciowych w kontaktach z osobami niepełnosprawnymi (s ). Urzd Miasta Poznania, gocinnie pre- zentujcy swoje dowiadczenia na łamach PSC SC, przedstawia swój pomysł na zwikszenie efektyw- noci zatrudnienia osób z orzeczon niepełno- sprawnoci poprzez utworzenie call center w urzdzie (s ). Kontynuujemy ujemy opiniowanie prac dotyczcych pod- noszenia kompetencji kadr administracji rzdowej i wiadczonych przez ni usług. W biecym numerze relacjonujemy kolejne prace nad projektem Podniesienie jakoci procesów decyzyjnych w administracji rzdowej poprzez wykorzystanie po- tencjału rodowisk naukowych i eksperckich, słu- ce wypracowaniu modelu współpracy admini- stracji rzdowej z instytucjami analityczno- -doradczymi (s ). Przybliamy take kon- cepcj otwartego rzdu, zaprezentowan 9 czerwca br. na konferencji w Belwederze (s. 8 9) 9). W dniu 20 czerwca br., realizujc postanowienia ustawy o słubie cywilnej z 21 listopada 2008 r. (art. 15 ust. 7), Prezes Rady Ministrów przyjł (z uwagami) Sprawozdanie Szefa Słuby Cywilnej o stanie słuby cywilnej i realizacji zada tej słuby w 2010 r. (s. 42). Pełny tekst dokumentu dostpny jest na stronie internetowej DSC KPRM. Dagmir Długosz Dyrektor Departamentu Słuby Cywilnej KPRM Redaktor Naczelny Dwumiesicznik korpusu słuby cywilnej

2 FORUM DYREKTORÓW GENERALNYCH X posiedzenie Forum Dyrektorów Generalnych Urzdów 16 czerwca 2011 r. w budynku Krajowej Szkoły Administracji Publicznej odbyło si X Forum Dyrektorów Generalnych. W spotkaniu uczestniczyli dyrektorzy generalni Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, ministerstw, urzdów centralnych i wojewódzkich, przedstawiciele Departamentu Słuby Cywilnej i Departamentu Prawnego KPRM oraz zaproszeni gocie, w tym m.in. prof. dr hab. Mirosław Stec przewodniczcy Rady KSAP oraz dr Henryka Piekarska Naczelnik Urzdu Skarbowego w Sierpcu. Obradom przewodniczył Szef Słuby Cywilnej Sławomir Brodziski. Minister Brodziski powitał zebranych, w tym nowo powołanego dyrektora generalnego KPRM Lecha Marcinkowskiego, oraz złoył gratulacje prof. Mirosławowi Stecowi w zwizku z powołaniem go na przewodniczcego Rady Legislacyjnej. Szef Słuby Cywilnej wyraził uznanie dla pani Henryki Piekarskiej za zwycistwo kierowanego przez ni urzdu w konkursie Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Słub Publicznych (UNPSA) w kategorii Podnoszenie jakoci wiadczonych usług w regionie Europy i Ameryki Północnej. Pani Henryka Piekarska przedstawiła nastpnie działania urzdu, dziki którym został on uhonorowany prestiow nagrod ONZ. Dyrektor Krajowej Szkoły Administracji Publicznej Jacek Czaputowicz przedstawił profil absolwentów KSAP koczcych nauk we wrzeniu br. w kontekcie wskazania pierwszych miejsc pracy. Radca Prezesa Rady Ministrów w Departamencie Prawnym KPRM Jacek Kwieciski zapoznał zebranych z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego (14 czerwca 2011 r.) w sprawie ustawy o racjonalizacji zatrudnienia w pastwowych jednostkach budetowych i niektórych innych jednostkach sektora finansów publicznych w latach Zastpca Dyrektora Departamentu Administracji Publicznej w Ministerstwie Spraw Wewntrznych i Administracji Andrzej Trzsiara omówił aktualny projekt strategii Sprawne Pastwo Dyrektor Departamentu Słuby Cywilnej KPRM Dagmir Długosz przedstawił stan prac nad Strategi Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej, zwracajc uwag na status dokumentu w kontekcie Planu uporzdkowania strategii rozwoju i strategii Sprawne Pastwo Ponadto dyrektor D. Długosz przekazał uczestnikom Forum informacje na temat biecych spraw w zakresie zarzdzania słub cywiln. Zastpca Dyrektora Departamentu Słuby Cywilnej KPRM Maria Reutt omówiła kwesti naboru do korpusu słuby cywilnej w kontekcie dostrzeonych nieprawidłowoci w ramach prowadzonego monitoringu procesu naboru oraz w oparciu o skargi i wnioski kierowane do Szefa Słuby Cywilnej. Zastpca dyrektora Departamentu Wdraania Programów Rozwojowych w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Karolina Zelent-migrodzka przedstawiła prezentacj nt. zarzdzania projektami twinningowymi. Oprac. D.G. 2 Przegld Słuby Cywilnej

3 W ADMINISTRACJI Wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie ustawy o racjonalizacji zatrudnienia Zwalnianie członków korpusu słuby cywilnej niezgodne z konstytucj 10, 11 maja i 14 czerwca 2011 r. Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie rozpoznawał wniosek Prezydenta RP dotyczcy ustawy o racjonalizacji zatrudnienia w pastwowych jednostkach budetowych i niektórych innych jednostkach sektora finansów publicznych w latach W wyroku z 14 czerwca 2011 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, e art. 2 w zwizku z art. 7 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o racjonalizacji zatrudnienia w pastwowych jednostkach budetowych i niektórych innych jednostkach sektora finansów publicznych w latach , w zakresie w jakim dotycz urzdników słuby cywilnej, s niezgodne z art. 2 i art. 153 ust. 1 Konstytucji RP. Przepisy te s nierozerwalnie zwizane z cał ustaw. W pozostałym zakresie Trybunał umorzył postpowanie. Zdanie odrbne zgłosiła sdzia TK Teresa Liszcz. Rozprawie przewodniczył prezes TK Andrzej Rzepliski, sprawozdawc był sdzia TK Marek Zubik. W komunikacie prasowym po rozprawie dotyczcej ustawy o racjonalizacji zatrudnienia, zamieszczonym na stronie internetowej Trybunału Konstytucyjnego, czytamy m.in.: Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, kształtowanie zasad wykonywania pracy w administracji publicznej musi uwzgldnia status urzdników, którzy nie mog by utosamiani wyłcznie z sum osób zapewniajcych organizacyjn obsług władzy publicznej. Szczególne znaczenie naley przypisa grupie urzdników tworzcych korpus słuby cywilnej, działajcy w urzdach administracji rzdowej (art. 153 ust. 1 konstytucji). Znaczenie słuby cywilnej wie si z deniem do zapewnienia podanego sposobu działania administracji publicznej, a tym samym powinno by odczytywane w powizaniu z charakterystyk pastwa jako dobra wspólnego wszystkich obywateli (art. 1 konstytucji). Wszelkie modyfikacje odnoszce si do statusu oraz zasad funkcjonowania słuby cywilnej naley ocenia kadorazowo pod ktem moliwoci realizacji zada administracji w sposób determinowany konstytucyjnie. Trybunał Konstytucyjny dostrzegł moliwo wprowadzenia rozwiza, które z uwagi na trudn sytuacj budetow pastwa bd prowadziły ostatecznie do pogorszenia sytuacji prawnej urzdników słuby cywilnej. Takie rozwizania musz mie jednak charakter zrównowaony. Korzyci w sferze finansów publicznych oraz poprawy efektywnoci funkcjonowania administracji publicznej musz by zbilansowane faktem uszczuplenia dotychczasowych gwarancji stabilizacji zatrudnienia urzdników słuby cywilnej. W badanej sprawie ustawodawca przyjł natomiast dolegliwy mechanizm trwałego zwolnienia urzdników słuby cywilnej w oparciu o kryteria, których tre nie stała si nawet w minimalnym zakresie przedmiotem regulacji na gruncie kwestionowanej ustawy. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego nadmierna swoboda w zakresie ustalania kryteriów planowanych zwolnie zwizana jest z brakiem jednoznacznego rozstrzygnicia, czy podstawowym problemem administracji rzdowej jest obecnie zbyt dua liczba urzdników oraz zwizana z tym potrzeba redukcji zatrudnienia, czy te niewłaciwa alokacja urzdników w ramach administracji. Trybunał podkrelił równie, e rozwizania przyjte w ustawie o racjonalizacji zatrudnienia nie gwarantuj osignicia deklarowanych w niej celów. Nie przewidziano bowiem adnych rozwiza, które mogłyby zapobiec ewentualnemu przywróceniu poziomu zatrudnienia do stanu sprzed racjonalizacji, czy te zahamowaniu tendencji wzrostowej zatrudnienia w administracji publicznej po zakoczeniu obowizywania tej ustawy. Trybunał Konstytucyjny odniósł si take do okolicznoci orzekania w badanej sprawie ju po planowanym terminie wejcia w ycie ustawy o racjonalizacji zatrudnienia (1 lutego 2011 r.). Trybunał stwierdził, e przeprowadzenie procesu racjonalizacji w chwili obecnej nie jest moliwe bez interwencji ustawodawcy. Jest to zwizane z faktem upływu terminów, w ramach których miało doj do wykonania niektórych obowizków przewidzianych w kwestionowanej ustawie. Normy ustawowe okrelajce te obowizki stały si niewykonalne. Trybunał Konstytucyjny nie ma natomiast moliwoci sanowania wad badanej ustawy wynikajcych z przyjtej przez ustawodawc techniki legislacyjnej. Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Monitorze Polskim. Tre wyroku dostpna jest na stronie WWW Trybunału Konstytucyjnego pod adresem: 11.htm. Oprac. D.G. Departament Słuby Cywilnej KPRM 3

4 RADA SŁUBY CYWILNEJ Z prac Rady Słuby Cywilnej 10 maja 2011 r. pod przewodnictwem Adama Leszkiewicza przewodniczcego RSC oraz wiceprzewodniczcego Rady prof. dr. hab. Krzysztofa Kiciskiego odbyło si 22. posiedzenie Rady Słuby Cywilnej. W spotkaniu uczestniczyli m.in.: Szef Słuby Cywilnej Sławomir Brodziski, dyrektor Departamentu Słuby Cywilnej KPRM Dagmir Długosz, zastpca dyrektora Departamentu Prawnego KPRM Dobrosław Dowiat-Urbaski, a take przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi i DSC KPRM. Rada procedowała m.in. nad projektem ustawy o rodkach ochrony rolin, przedstawionym przez zastpc dyrektora Departamentu Hodowli i Ochrony Rolin w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Bogusława Rzenickiego, pozytywnie opiniujc przedmiotowy dokument (uchwała nr 41; ttp://dsc.kprm.gov.pl/userfiles/uchwalaradysluzbyc ywilnejnr41.pdf). Rada Słuby Cywilnej zapoznała si ze Sprawozdaniem Szefa Słuby Cywilnej o stanie słuby cywilnej i realizacji zada tej słuby w 2010 r. Po gruntownej dyskusji na temat przedstawionego przez Szefa Słuby Cywilnej Sławomira Brodziskiego dokumentu, Rada wyraziła pozytywn opini na temat sprawozdania (uchwała nr 42; Cywilnejnr42.pdf). Rada procedowała nad projektem Trzyletniego planu limitu mianowa urzdników w słubie cywilnej na lata , zaprezentowanym przez Szefa Słuby Cywilnej Sławomira Brodziskiego. Rada, zapoznawszy si ze stanowiskiem Szefa Słuby Cywilnej, zaakceptowała proponowany na trzy najblisze lata limit mianowa urzdników w słubie cywilnej, który wyniesie 500 mianowa rocznie (uchwała nr 43; kprm.gov.pl/userfiles/uchwalaradysluzbycywilnejnr 43.pdf). Rada Słuby Cywilnej rozpatrywała projekt Planu szkole centralnych w słubie cywilnej na 2011 r., który przedstawił dyrektor Departamentu Słuby Cywilnej KPRM Dagmir Długosz. Po dyskusji Rada pozytywnie zaopiniowała przedłoony projekt (uchwała nr 44; Uchwala44.pdf). Rada pozytywnie oceniła równie przebieg prac nad projektem zarzdzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie wytycznych w zakresie przestrzegania zasad słuby cywilnej oraz zasad etyki korpusu słuby cywilnej, postanawiajc jednoczenie, e opini na temat przedmiotowego projektu wyrazi po zapoznaniu si z ostateczn wersja projektu (uchwała nr 45; Uchwala45.pdf). Ponadto Szef Słuby Cywilnej Sławomir Brodziski przekazał Radzie informacje na temat spraw biecych w zakresie zarzdzania słub cywiln. W trybie obiegowym Rada Słuby Cywilnej zdecydowała w zarzdzonym przez przewodniczcego RSC Adama Leszkiewicza trybie obiegowym o wyborze członka Rady Słuby Cywilnej Witolda Gintowt- -Dziewałtowskiego na przedstawiciela Rady Słuby Cywilnej w celu obserwacji przebiegu postpowania kwalifikacyjnego w słubie cywilnej w 2011 r. (uchwała nr 46; uchwala46.pdf). 1 Rada Słuby Cywilnej rozpatrzyła oraz zaopiniowała projekt ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Szkole Administracji Publicznej (uchwała nr 47; Rada Słuby Cywilnej postanowiła skierowa członka Rady Pawła Solocha jako przedstawiciela RSC do prac w Radzie Projektu Strategia zarzdzania zasobami ludzkimi (uchwała nr 48; Rada rozpatrzyła take oraz zaopiniowała projekt rozporzdzenia Prezesa Rady Ministrów zmieniajcego rozporzdzenie w sprawie okrelenia stanowisk urzdniczych, wymaganych kwalifikacji zawodowych, stopni słubowych urzdników słuby cywilnej, mnoników do ustalania wynagrodzenia oraz szczegółowych zasad ustalania i wypłacania innych wiadcze przysługujcych członkom korpusu słuby cywilnej (uchwała nr 49; Przypis 1 28 czerwca 2011 r. Rada Słuby Cywilnej, zmieniajc uchwał nr 46, wybrała p. Barbar Jaworsk-Dbsk na przedstawiciela RSC w celu obserwacji postpowania kwalifikacyjnego w słubie cywilnej w 2011 r.; Anna Prauch Główny specjalista w Departamencie Słuby Cywilnej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów 4 Przegld Słuby Cywilnej

5 BUDET I WYNAGRODZENIA SŁUBY CYWILNEJ Limit mianowa w słubie cywilnej w 2012 r. 5 maja 2011 r. Rada Ministrów przyjła Trzyletni plan limitu mianowa urzdników w słubie cywilnej na lata , przedłoony przez Szefa Słuby Cywilnej. W 2012 r. zostanie mianowanych 500 osób. Zgodnie z art. 48 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o słubie cywilnej (DzU nr 227, poz z pón. zm.) mianowa dokonuje si w ramach limitu mianowa urzdników, okrelanego na kady kolejny rok w ustawie budetowej. Na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o słubie cywilnej Rada Ministrów zobowizana jest do corocznego ustalania trzyletniego planu limitu mianowa urzdników w słubie cywilnej i przedłoenia go do wiadomoci Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej równoczenie z projektem ustawy budetowej. Limity mianowa na lata Majc na uwadze sytuacj finansów publicznych i konieczno racjonalnego planowania wydatków budetowych, limity mianowa urzdników w słubie cywilnej w latach ustalone zostały na poziomie 500 osób rocznie. W 2012 r. mianowania nastpi z dniem 1 grudnia. Koszty nowych mianowa na 2012 r. szacuje si na kwot zł (bez pochodnych), zł (z pochodnymi). Wydatki te sfinansowane zostan z rezerwy celowej budetu pastwa. Zainteresowanie uzyskaniem mianowania w słubie cywilnej w latach ubiegłych Zgodnie z uzasadnieniem zawartym w Trzyletnim planie limitu mianowa urzdników w słubie cywilnej na lata wprowadzenie przez ustaw z 21 listopada 2008 r. o słubie cywilnej oraz jej akty wykonawcze nowych zasad przeprowadzania postpowania kwalifikacyjnego w słubie cywilnej miało wpływ na zwikszenie liczby zgłosze do postpowania w 2010 r. w porównaniu do lat (kiedy obowizywała poprzednia ustawa o słubie cywilnej). W 2010 r. do postpowania zgłosiło si osób, tj. ponad dwukrotnie wicej ni w 2009 r. (1 067 osób). Główn przyczyn wzrostu liczby zgłosze do postpowania było przywrócenie moliwoci udziału w postpowaniu osób ze znajomoci jzyka rosyjskiego. W 2010 r. znajomo tego jzyka deklarowało ok. 50 proc. osób przystpujcych do postpowania kwalifikacyjnego. W 2011 r. do postpowania zgłosiło si 1785 pracowników słuby cywilnej. Uzyskanie mianowania w słubie cywilnej w latach Biorc pod uwag ustalony na 2011 r. limit mianowa w wysokoci 500 osób oraz spodziewane zainteresowanie postpowaniem i zdawalno egzaminu na dotychczasowym poziomie, przewiduje si, e w 2011 r. analogicznie do sytuacji w roku 2010 r. znaczna cz osób, która uzyska pozytywny wynik postpowania kwalifikacyjnego, moe nie otrzyma mianowania. Oznacza to faktyczne podwyszenie kryteriów uzyskania mianowania i bdzie skutkowało budowaniem mniej licznego, ale bardziej profesjonalnego korpusu urzdników słuby cywilnej. Budowa profesjonalnej słuby cywilnej W wietle aktualnych regulacji prawnych systemu słuby cywilnej uzyskanie statusu mianowanego urzdnika słuby cywilnej jest jednym z czynników motywujcych, słucych budowie profesjonalnego korpusu słuby cywilnej. Jednoczenie ustalenie limitu mianowa jest niezbdnym czynnikiem dla realizacji przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1991 r. o Krajowej Szkole Administracji Publicznej (DzU nr 63, poz. 266, z pón. zm.) w szczególnoci art. 1 ust. 2, zgodnie z którym zadaniem Krajowej Szkoły Administracji Publicznej jest kształcenie i przygotowywanie do słuby publicznej urzdników słuby cywilnej. Zmiana stosunku pracy Zgodnie z art. 48 ust. 4 ustawy o słubie cywilnej, z dniem mianowania dotychczasowy stosunek pracy przekształca si w stosunek pracy na podstawie mianowania. Natomiast w terminie 7 dni od dnia mianowania urzdnikowi słuby cywilnej przyznawany jest najniszy stopie słubowy przysługujcy od dnia mianowania. Z przyznaniem stopnia słubowego łczy si równie nabycie prawa do otrzymywania dodatku słuby cywilnej w wysokoci okrelonej w rozporzdzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 grudnia 2009 r. w sprawie okrelenia stanowisk urzdniczych, wymaganych kwalifikacji zawodowych, stopni słubowych urzdników słuby cywilnej (DzU nr 211, poz. 1630). Zgodnie z rozporzdzeniem wysoko dodatku słuby cywilnej dla I stopnia słubowego (najniszego stopnia słubowego w słubie cywilnej) wynosi 0,47 mnonika kwoty bazowej dla członków korpusu słuby cywilnej, co oznacza, e w 2011 r. dodatek słuby cywilnej wynosi 880,70 zł brutto. Urzdnicy słuby cywilnej w korpusie sc Według stanu na dzie 31 grudnia 2010 r. w korpusie słuby cywilnej zatrudnionych było urzdników słuby cywilnej, co stanowi 5,6 proc. ogółu zatrudnionych w korpusie. Najwikszy udział urzdników słuby cywilnej odnotowano w placówkach zagranicznych (19,3.proc.), najmniejszy za w powiatowej administracji zespolonej (0,2 proc). Hubert Wojtach Naczelnik Wydziału Systemu Wynagradzania i Finansowania Słuby Cywilnej DSC KPRM Departament Słuby Cywilnej KPRM 5

6 WIZYTY, SPOTKANIA, KONFERENCJE XVI edycja Forum Informatyki w Administracji W dniach kwietnia 2011 r. w Mszczonowie odbyła si XVI edycja Forum Informatyki w Administracji pod hasłem Czas na usługi e-administracji rozwizania technologiczne, prawne, organizacyjne. Organizatorem Forum było Centrum Promocji Informatyki. W spotkaniu wzili udział przedstawiciele wiata nauki i administracji oraz firm informatycznych, które oferowały technologie i rozwizania niezbdne do tworzenia usług e-administracji. Obradom przewodniczyli: wiceprezes Polskiego Towarzystwa Informatycznego Wiesław Paluszyski, a nastpnie dyrektor Centrum Projektów Informatycznych Ministerstwa Spraw Wewntrznych i Administracji Zbigniew Olejniczak. Wykład wprowadzajcy przedstawił prof. Michał Kulesza. Ze strony administracji w Forum uczestniczyli midzy innymi: dyrektor Departamentu Słuby Cywilnej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Dagmir Długosz (Praktyczne działania podejmowane w celu modernizacji administracji publicznej projekty usprawniajce działanie administracji, realizowane przez Departament Słuby Cywilnej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów), dyrektor Departamentu Społeczestwa Informacyjnego Ministerstwa Spraw Wewntrznych i Administracji Włodzimierz Marciski (O zadaniach polskiej administracji w kontekcie Europejskiej Agendy Cyfrowej oraz Europejskiego Planu Działa na rzecz eadministracji ), dyrektor Centrum Projektów Informatycznych Ministerstwa Spraw Wewntrznych i Administracji Zbigniew Olejniczak (Informatyka w administracji i instytucjach publicznych w kontekcie projektów systemowych CPI MSWiA), główny specjalista w Wydziale Systemów Informatycznych Administracji Publicznej Departamentu Informatyzacji MSWiA Kazimierz Szmidt (Rozporzdzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie instrukcji kancelaryjnej, jednolitych rzeczowych wykazów akt oraz instrukcji w sprawie organizacji i zakresu działania archiwów zakładowych ewolucja czy rewolucja, tj. jak bardzo urzd ma by e-urzdem?). Wykład pt. Dowód osobisty jako elektroniczny klucz do systemów informatycznych ochrony zdrowia, usług publicznych, elektronicznej komunikacji stan projektu i jak przyjdzie nam z niego korzysta przedstawił wiceprezes Polskiego Towarzystwa Informatycznego Wiesław Paluszyski. Natomiast zagadnienia dotyczce stanu prawnego dokumentu elektronicznego, w tym ryzyka decyzji w e-administracji prof. Grayna Szpor kierownik Katedry Prawa Informmatycznego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyskiego w Warszawie i mgr in. Agnieszka Gryszczyska z Wydziału Prawa i Administracji UKSW. Szczegółowe informacje nt. Centrum Promocji Informatyki znajduj si na stronie Relacja z Forum, przygotowana przez organizatorów, została opublikowana na stronie: php. Oprac. D. Gdaska Departament Słuby Cywilnej KPRM 6 Przegld Słuby Cywilnej

7 Spotkanie Szefa Słuby Cywilnej z delegacj Afganistanu 8 czerwca 2011 r. Szef Słuby Cywilnej Sławomir Brodziski przyjł w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów delegacj przedstawicieli administracji afgaskiej pod przewodnictwem Ahmeda Mushaheda przewodniczcego Niezalenej Komisji ds. Reformy Administracyjnej i Słuby Cywilnej Afganistanu (IARCSC). Rozmowa Szefa Słuby Cywilnej z gomi z Afganistanu dotyczyła głównie dowiadcze Polski zwizanych z budow korpusu słuby cywilnej w kontekcie transformacji ustrojowej. W trakcie dyskusji poruszano równie główne problemy, z jakimi borykaj si władze w Afganistanie, zwracajc uwag m.in. na braki kadrowe, brak stabilizacji w sytuacji wojny. Wizyta wpisuje si w szereg działa podejmowanych przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie wzmacniania zdolnoci organizacyjnych administracji afgaskiej. Jednym z elementów wizyty było zapoznanie goci z najnowsz histori Polski, aby pokaza kontekst dziejowy przemian. Głównym celem wizyty było nawizanie współpracy pomidzy Krajow Szkoł Administracji Publicznej a Afgaskim Instytutem Słuby Cywilnej. Współpraca ta miałaby zaowocowa w przyszłoci projektami szkole dla urzdników afgaskiej administracji (szkolenia, finansowane przez MSZ, miałyby by przeprowadzane w Polsce, w Afganistanie lub w kraju trzecim). Zadaniem Niezalenej Komisji ds. Reformy Administracyjnej i Słuby Cywilnej jest wypracowanie odpowiednich mechanizmów zmian zwizanych z funkcjonowaniem administracji pastwowej m.in. na nastpujcych płaszczyznach: prawnej, kulturalnej, strukturalnej, zarzdzania zasobami ludzkimi oraz technicznej. Misj IARCSC jest rozwój efektywnej, apolitycznej i przejrzystej administracji w kierunku słuby cywilnej, a take tworzenie warunków do wdraania reform oraz podnoszenia zdolnoci instytucjonalnych na rzecz wiadczenia usług publicznych. Oprac. Marta Pawłoska Wydział Współpracy Midzynarodowej i Polskiej Prezydencji w UE Departament Słuby Cywilnej KPRM Szef Słuby Cywilnej Sławomir Brodziski podczas spotkania z przedstawicielami administracji afgaskiej. KPRM, 8 czerwca 2011 r. Fot. MSZ. Departament Słuby Cywilnej KPRM 7

8 Mapa drogowa otwartego rzdu w Polsce Warszawa, 9 czerwca 2011 r. 9 czerwca 2011 r. w pałacu Belwederskim w Warszawie odbyła si konferencja Rzeczpospolita 2.0, zorganizowana przez Centrum Cyfrowe: Projekt Polska 1. Podczas konferencji zaprezentowano raport pt. Mapa drogowa otwartego rzdu w Polsce, opracowany przez analityków Centrum Cyfrowego we współpracy z Trust for Civil Society in Central and Eastern Europe 2. W spotkaniu wził udział Prezydent RP Bronisław Komorowski. Kancelari Prezesa Rady Ministrów reprezentowali Minister Michał Boni. W trakcie konferencji jako pierwszy głos zabrał Prezydent RP Bronisław Komorowski, który wyraził swoje poparcie dla idei otwartego rzdu. Zaznaczył, e Polska powinna dy do otwartoci administracji kadego szczebla od ministerstwa po samorzd. Niemniej, według Prezydenta, w dyskusji o budowie otwartego pastwa trzeba mie odwag definiowania spraw, które musz by objte tajemnic 3. Minister Michał Boni dokonał oceny merytorycznej raportu, podkrelajc, e Ten raport uczula nas na to wszystko, co pozytywnego moe przynie otwarte rzdzenie i otwarty rzd, czyli: uruchomi energi obywateli, uczyni przejrzystymi róne procesy podejmowania decyzji i stanowienia prawa, a poprzez wykorzystanie pomysłów gromadzonych zbiorowo, take w społeczestwie sieci, osign wiksz efektywno wprowadzanych rozwiza 4. Po krótkich wystpieniach Prezydenta i Ministra głos zabrali eksperci Centrum: dr Alek Tarnowski i mecenas Igor Ostrowski, którzy przedstawili główne zagadnienia raportu Mapa drogowa otwartego rzdu w Polsce. Raport przykuwa uwag przejrzystoci. Formalnie podzielony na 10 rozdziałów, faktycznie składa si z dwóch zasadniczych czci. W pierwszej autorzy dokonali przegldu dobrych praktyk, okrelili wzory, do których naley dy, i opisali wartoci, bez których droga od e-administracji do otwartego rzdu wydaje si niemoliwa. S to kolejno: przejrzysto, partycypacja i współpraca. W drugiej czci przedstawili pomysły rozwiza, wizj oraz rekomendacje dla rzdu i administracji. Na uwag zasługuje opisana w raporcie koncepcja Web 2.0. W odrónieniu od powszechnie znanego modelu e-administracji (administracja oparta na technologii cyfrowej łatwiejszy dostp obywatela do usług administracji dziki wykorzystaniu Internetu, szybsze i skuteczniejsze załatwianie spraw itp.) projekt Web 2.0 idzie o krok dalej. Zakłada stworzenie systemu komunikacji i współpracy na linii obywatel urzd na wzór popularnych portali społecznociowych, takich jak Facebook, Nasza Klasa czy Goldenline. Potencjaln zalet takiego systemu, przy załoeniu, e bdzie dopracowany i przyjazny uytkownikowi, jest moliwo korzystania z wiedzy społeczestwa. Takie narzdzie daje bowiem moliwo uczenia si od obywatela nowych, wygodnych dla niego rozwiza, i w rezultacie podwyszania jakoci usług publicznych. Serwisy maj w przyszłoci zapewni nieskrpowan komunikacj i moliwo interaktywnego włczenia si zainteresowanych/interesariuszy w tworzenie polityk publicznych. W lad za tym pomysłem powstała równie koncepcja Urzdnik 2.0. Zakłada ona, e wraz ze wzrostem znaczenia cyfrowych technologii i upowszechnieniem Internetu dojdzie do spłaszczenia hierarchicznej struktury organizacyjnej resortów i urzdów, co umoliwi urzdnikom wzajemn współprac opart na powizaniach sieciowych. Otwarty rzd to, według ekspertów Centrum, rzd skoncentrowany na urzdnikach (employee-centric government). Zdaniem autorów raportu urzdnicy powinni korzysta ze wszystkich moliwych rodków komunikacji, zarówno w kontaktach z interesantami, jak równie w trakcie realizacji projektów midzyresortowych. Takie rozwizanie pozwoli na tworzenie serwisów wspomagajcych prac grup roboczych i budow wspólnych baz wiedzy. Ciekawym studium przypadku potwierdzajcym powysze tezy jest przykład amerykaskiego GovLoop, nazywanego Facebookiem dla urzdników 5. Na kocu raportu autorzy przedstawili 21 rekomendacji, które maj by zbiorem konkretnych wskazówek dla administracji w deniu do budowy otwartego rzdu. Według ekspertów, realizacja idei otwartego rzdu powinna by procesem stopniowym, opartym na realizacji nastpujcych etapów: Zwikszenie przejrzystoci pastwa; Tworzenie warunków dla otwartej partycypacji i wymiany idei; Otwieranie administracji na współprac wewntrzn i zewntrzn; 8 Przegld Słuby Cywilnej

9 Zaangaowanie ponadsektorowe w otwarty proces zarzdzania. Eksperci podkrelili potrzeb rozwoju kompetencji urzdników wszystkich szczebli w zakresie technologii cyfrowych i narzdzi komunikacji sieciowej. Raport Mapa drogowa otwartego rzdu w Polsce jest kolejnym dokumentem, który w ostatnich miesicach próbuje podpowiedzie stronie rzdowej konkretne rozwizania majce na celu popraw funkcjonowania administracji i podwyszenie jakoci usług publicznych. W kwietniu ukazał si raport Innowacyjna administracja: oksymoron czy nowy standard?, w którym eksperci Fundacji DemosEuropa przedstawili rekomendacje w zakresie wdraania innowacyjnoci w administracji, krelc jednoczenie map tzw. wskich gardeł problemów systemowych, które hamuj zmiany w słubie cywilnej 6. Obserwujemy zatem znaczny wzrost zaangaowania strony pozarzdowej w dyskusj nad modernizacj administracyjnych struktur w Polsce, co moe wiadczy o wzrocie zainteresowania instytucji typu NGO i think tank sprawami publicznymi. Aktywno wyej wymienionych instytucji napawa optymizmem i stanowi dowód na stopniow transformacj Polski z demokracji klasycznej na, opisywan w raporcie Centrum, demokracj partycypacyjn. Przypisy: 1. Centrum Cyfrowe: Projekt Polska niezaleny think tank, działajcy od padziernika 2010 r. Ambicj Centrum jest wyjcie poza sztywn definicj think tanku jako instytucji, która poszukuje sposobów rozwizywania problemów społecznych i bierze aktywny udział w debacie publicznej. Centrum Cyfrowe dy do stworzenia eksperymentalnej koncepcji tzw. think-and-do-thank, czyli instytucji, która nie tylko bada i diagnozuje rzeczywisto, ale równie prowadzi działania edukacyjne i społeczne, wykorzystujc nowoczesne narzdzia cyfrowe, czerpic inspiracj z sieciowych modeli działania i współpracy. 2. Trust for Civil Society and Eastern Europe (CEE Trust) jest fundacj hybrydow współpracujc z podobnymi instytucjami i think tankami w obszarze Europy rodkowej i Wschodniej. CEE Trust udziela finansowego wsparcia w postaci grantów organizacjom pozarzdowym zaangaowanym w projekty społeczne. 3. ródło: oficjalny serwis internetowy Prezydenta RP: 4. ródło: Centrum Cyfrowe: Projekt Polska: cyfrowe.pl/2011/prezydent-rp-bronislawkomorowski-wspiera-ideeotwartego-rzadu/. 5. Mapa drogowa otwartego rzdu w Polsce. Skrót raportu, J. Hofmokl, A. Tarnowski, I. Ostrowski, Warszawa 2011 r., s Administracja w XXI. Konferencja Innowacyjna administracja: oksymoron czy nowy standard?, Warszawa, kwiecie 2011 r., Przegld Słuby Cywilnej nr 3 (11) z 2011 r., s. 16. Łukasz Wielocha Główny specjalista w Departamencie Słuby Cywilnej KPRM Departament Słuby Cywilnej KPRM 9

10 Czy Polsk sta na sprawne pastwo? Inauguracja ogólnopolskiej debaty na temat doskonalenia polskiej administracji publicznej W dniach maja 2011 r. na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie odbyła si konferencja z cyklu Sprawne pastwo pt. Czy Polsk sta na sprawne pastwo?, w ramach projektu: Podniesienie jakoci działania urzdów i usług dla mieszkaców poprzez wdroenie zaktualizowanej metody planowania rozwoju instytucjonalnego (PRI) w gminach i powiatach. Konferencja zgodnie z zamierzeniem Małopolskiej Szkoły Administracji Publicznej inauguruje ogólnopolsk debat na temat doskonalenia polskiej administracji publicznej. Organizatorami konferencji były: Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Zwizek Gmin Wiejskich RP, Zwizek Miast Polskich, Zwizek Powiatów Polskich, Katedra Gospodarki i Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. W ramach konferencji odbyła si m.in. (13 maja) debata pt. Czy istnieje przerost zatrudnienia w administracji z udziałem prof. dr hab. Grzegorza Rydlewskiego (Uniwersytet Warszawski), posła na Sejm RP Witolda Gintowt-Dziewałtowskiego, sdziego Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku Jerzego Stpnia (Wysza Szkoła Handlu i Prawa im. R. Łazarskiego), dr. Stanisława Mazura (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie) i dr. Marcina Zawickiego (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie) moderatora. Dyskusja toczyła si wokół nastpujcych zagadnie: Wielko zatrudnienia. Czy polska administracja publiczna cierpi na przerost zatrudnienia? Jak przedstawia si zatrudnienie w polskiej administracji publicznej na tle zatrudnienia w administracjach publicznych innych pastw o zblionej do Polski charakterystyce? Struktura i koszty zatrudnienia. Czy w Polsce istniej deficyty w dziedzinie kształtowania polityki zatrudnienia zorientowanej na wydajno? Jeeli tak, to w jakich segmentach administracji deficyty te s szczególnie wyrane (administracja rzdowa pastwowa samorzdowa, administracja funduszowa i niefunduszowa, korpus słuby cywilnej, pozostałe segmenty administracji). Wyzwania dla polityki zatrudnienia. Jakie wyzwania w zakresie kształtowania polityki zatrudnienia bd dla Polski najwaniejsze w najbliszych latach? Czy wzrost znaczenia funkcji rozwojowej administracji, dywergencja i decentralizacja systemu wiadczenia usług publicznych, europeizacja administracji, implementacja zarzdzania wielopoziomowego (multi level governance) lub jeszcze inne przemiany winny by brane pod uwag w kontekcie kreowania polityki zatrudnienia? A jeli tak, to w jakim zakresie? W czasie debaty panelici podnosili nastpujce kwestie: Dyskutowanie o zasobach administracji publicznej jest materi delikatn. Tak naprawd nie wiemy, czy polska administracja ma przerosty. Dane statystyczne dotyczce zatrudnienia w administracji publicznej naley ostronie analizowa z uwagi na stosowanie rónych metodologii. Procentowy udział urzdników do ogółu zatrudnionych i w przeliczeniu na mieszkaców jest mniejszy w Polsce ni w Europie. Odpowiednio 6 proc. dla Polski i ponad 7 proc. dla Europy oraz 233 urzdników w Polsce i 318 w Europie na mieszkaców (dane z 2005 r.). Ponadto na koniec 2010 r. było urzdników administracji publicznej: w administracji rzdowej i w administracji samorzdowej. Obserwuje si wysze wzrosty zatrudnienia w administracji samorzdowej, korpus słuby cywilnej praktycznie si nie zwiksza, wzrosty s niewielkie. Natomiast mechanizmy wzrostu zatrudnienia s bardzo róne, maj rónorodn posta, po czci wynikaj z presji obywateli, polityków i oczekiwa samych urzdników. Problemem nie jest liczba zatrudnionych w administracji publicznej, ale tendencja. Stale wzrasta liczba zada dla administracji. Nie da si zwikszy standardów bez zwikszania liczby urzdników. Wane jest zadaniowanie pastwa. Twarde dane z Departamentu Słuby Cywilnej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów obrazuj problem relacji zasobów do realizacji zada ok. 40 proc. urzdów ma zwizane z tym problemy, a ok. 60 proc. urzdów płaci za nadgodziny. Problemem jest jako i wydajno tu jest najwicej zaniedba. Brakuje odpowiednich i skutecznych narzdzi motywacyjnych. Cz dowiadczonych członków korpusu słuby cywilnej odchodzi do sektora prywatnego. Nowi przychodz, ucz si i znowu odchodz. Powinno si zapewni wysze wynagrodzenia dla urzdników, lepsze wyposaenie techniczne, tak aby zwikszy efektywno i wydajno. Wybitni członkowie korpusu słuby cywilnej powinni by wynagradzani specjalnie, tak aby była moliwo zatrzymania najlepszych. Istnieje konieczno podjcia kompleksu wyzwa w sferze symbolicznej odbudowa etosu słuby cywilnej; w sferze prestiu społeczny wizerunek (media cigle krytykuj urzdników negatywny kontekst, problem negatywnej selekcji), 10 Przegld Słuby Cywilnej

11 w sferze materialnej stabilno, gwarancja, wysoko wynagrodzenia. Urzdnicy preferuj wzgldny spokój i stabilizacj, dlatego te trzeba to uczyni ich atutem. Niewiele potrzeba, aby wyegzekwowa wydajno i efektywno. Kadry administracji to okrelenie stereotypowe. Nie ma jednego miejsca, organu dla kadr administracji. Obserwuje si rozproszenie i obowizywanie rónych zasad funkcjonowania. Dlatego te powinna powsta komisja (zespół), w której spotykaliby si przedstawiciele rónych segmentów administracji publicznej w celu wypracowania wspólnych zasad funkcjonowania. Reforma pastwa z lat 90. nie została dokoczona, nie ma małych, operacyjnych ministerstw. Administracja powinna zmierza w kierunku urynkowienia. Powinna by refleksyjna i uczca si. Istotny jest system zarzdzania informacj. Nie ma informacji zarzdczej, jest informacja sprawozdawcza. Informacje o kadrach s zbyt póno. Oszczdnoci naley szuka okiem merytorycznym, a nie okiem ksigowego. Rzd nie skorzystał z procesu opisywania i wartociowania stanowisk pracy, proponujc mechaniczn redukcj zatrudnienia o 10 proc. Kryzys ekonomiczny ma dobr stron, poniewa uruchamia si mylenie strategiczne, a Unia Europejska i Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) stale kontroluj działania instytucji publicznych. Zł stron jest przyzwyczajenie Ministerstwa Finansów do odtwarzania budetu, zrónicowanie płac, partykularyzm (np. opór przed wprowadzeniem wspólnej ksigowoci dla kilku urzdów), polityzacja problemu. Ministerstwo Finansów proponuje cicia wydatków tam, gdzie bdzie najmniej protestów. Istnieje moliwo oszczdnoci, np. zadania wojewody i marszałka województwa powtarzaj si, panuje niepotrzebna konkurencja i współzawodnictwo. Wyzwaniem jest konieczno decentralizacji zada pastwa oraz zarzdzanie poprzez wskazywanie celów. Po debacie głos zabrał Minister Spraw Wewntrznych i Administracji Jerzy Miller. W swoim wystpieniu skupił si na pytaniu, czy Polsk sta na sprawne pastwo? Odpowied była przewrotna: Polski nie sta na niesprawne pastwo. Ponadto podkrelił, i nasze pastwo jest raczej sprawne, a sprawnego pastwa nie ma bez sprawnej administracji. Zauwaył równie, e brakuje centrum strategicznego dla całej administracji publicznej, rozumianej w 3 wymiarach: (1) stranika porzdku, urzd trwa pomimo zawirowa, (2) stanowienia prawa projekt przygotowuj urzdnicy, (3) zada administracji w sferze strategicznej. Dla przecitnego obywatela administracja jest jedna nie ma rozrónienia na administracj rzdow czy samorzdow. Podsumowania konferencji dokonał prof. dr hab. Jerzy Hausner. Anna Borowska Radca Prezesa Rady Ministrów w DSC KPRM Koordynator Zespołu ds. Organizacji Pracy Szefa Słuby Cywilnej Informacje nt. konferencji dostpne s na stronie internetowej Małopolskiej Szkoły Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie pod adresem: Departament Słuby Cywilnej KPRM 11

12 ZARZ DZANIE KADRAMI Postpowanie kwalifikacyjne w słubie cywilnej w 2011 r. 25 czerwca 2011 r. w Warszawskim Centrum EXPO XXI odbył si sprawdzian przewidziany w toku postpowania kwalifikacyjnego w słubie cywilnej, prowadzonego przez Krajow Szkoł Administracji Publicznej. Do postpowania zostało dopuszczonych 1785 pracowników słuby cywilnej, natomiast do sprawdzianu w jego toku przystpiło 1760 osób. Postpowanie obserwowali m.in.: Szef Słuby Cywilnej Sławomir Brodziski, reprezentant Rady Słuby Cywilnej Barbara Jaworska-Dbska, dyrektor generalny Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Lech Marcinkowski, zastpca dyrektora Departamentu Słuby Cywilnej KPRM Wojciech Zieliski i dyrektor KSAP Jacek Czaputowicz. W swoim wystpieniu Minister Sławomir Brodziski zaakcentował rol urzdników mianowanych w korpusie słuby cywilnej (6900 urzdników, tj. 5,6 proc. członków korpusu), zwracajc m.in. uwag, e pomimo braku preferencji prawnych zajmuj oni ok. 40 proc. wyszych stanowisk w korpusie, w tym 63 proc. stanowisk dyrektorów generalnych. Podkrelił take znaczenie czerwcowego wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie ustawy o racjonalizacji zatrudnienia w pastwowych jednostkach budetowych i niektórych innych jednostkach sektora finansów publicznych w latach , potwierdzajcego konstytucyjne zasady słuby cywilnej (art. 153), z których wywodzi si stabilna rola mianowanych urzdników słuby cywilnej. Przygotowujc si do rozpoczynajcego si za chwil egzaminu mówił Szef Słuby Cywilnej moecie by wic Pastwo pewni, do jakiego statusu aspirujecie. Ma on swoje uprawnienia, ale i ma ograniczenia. Zachowanie równowagi w wietle wcale nie rzadkich uwag krytycznych ze strony polityków, obywateli i mediów to dla nas sygnał koniecznoci dokonywania stałej analizy efektywnoci pracy i niezamykania si w obrbie grupy dodał Minister Brodziski. Sprawdzian i postpowanie prowadził Zespół Sprawdzajcy powołany przez dyrektora Krajowej Szkoły Administracji Publicznej. Oprac. D. Gdaska Uczestnicy postpowania kwalifikacyjnego w słubie cywilnej w 2011 r. Fot. KSAP/P. Jedliski. 12 Przegld Słuby Cywilnej

13 Strategia Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej Instrument realizacji strategii Sprawne Pastwo Prace nad Strategi Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej wkroczyły w now faz projekt strategii został poddany konsultacjom społecznym i uzgodnieniom midzyresortowym. 27 maja 2011 r. podczas spotkania w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów dokument został zaprezentowany przez Szefa Słuby Cywilnej Sławomira Brodziskiego i dyrektora Departamentu Słuby Cywilnej KPRM Dagmira Długosza Radzie Projektu Strategia Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej. Po przeanalizowaniu dokumentu uczestnicy dyskusji pozytywnie ocenili przedstawiony projekt. Etapy prac nad strategi W pracach na Strategi Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej mona wyróni dwa wyrane etapy, których granic wyznacza przyjcie przez Rad Ministrów 24 listopada 2009 r. Planu uporzdkowania strategii rozwoju. Działania zmierzajce do opracowania strategii zostały rozpoczte w 2009 r. Wizało si to z faktem, e 24 marca 2009 r. weszła w ycie ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o słubie cywilnej (DzU nr 227, poz z pón zm.). Zgodnie z art. 15 ust. 2 i 3 ww. ustawy Szef Słuby Cywilnej przygotowuje i przedstawia Radzie Ministrów projekt Strategii Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej, która zawiera diagnoz słuby cywilnej, okrelenie celów strategicznych, systemu realizacji oraz ram finansowych. Strategia jest przyjmowana przez Rad Ministrów w drodze uchwały. W 2009 r. midzy innymi dokonano analizy rzdowych dokumentów strategicznych pod ktem ich przydatnoci w pracach nad strategi, zapewniono finansowanie projektu Strategia Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej ze rodków Europejskiego Funduszu Społecznego, okrelono sposób organizacji prac nad strategi, przewidujc e istotn rol w opracowaniu tego dokumentu bdzie pełni Rada Projektu Strategia Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej. Powołano take Zespół ds. Wizji i Misji Słuby Cywilnej, który wypracował deklaracj wizji i misji słuby cywilnej. Wypracowane propozycje zostały poddane konsultacjom. Punktem zwrotnym w pracach nad Strategi Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej stało si przyjcie przez Rad Ministrów 24 listopada 2009 r. Planu uporzdkowania strategii rozwoju. W dokumencie tym zaproponowano ograniczenie liczby strategii rozwoju i polityk do dziewiciu nowych strategii rozwoju, realizujcych rednio- i długookresow strategi rozwoju kraju. Jedn z nich jest strategia Sprawne Pastwo , której instrumentem realizacji stanie si m.in. Strategia Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej. W celu opracowania strategii Sprawne Pastwo , Minister Spraw Wewntrznych i Administracji powołał midzyresortowy zespół roboczy, w pracach którego uczestniczyli przedstawiciele Szefa Słuby Cywilnej. Od tego momentu prace nad Strategi Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej s prowadzone w cisłym powizaniu z harmonogramem prac majcych na celu opracowanie projektu strategii Sprawne Pastwo W 2010 r. Szef Słuby Cywilnej uczestniczył w konsultacjach wskazanych w Planie uporzdkowania strategii rozwoju, w wyniku czego w kwietniu 2010 r. Minister Spraw Wewntrznych i Administracji zaakceptował wariant polegajcy na zmianie statusu Strategii Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej poprzez nadanie jej rangi programu rozwoju realizujcego strategi Sprawne Pastwo Ponadto przygotowano projekt załoe (struktury i zawartoci) Strategii Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej, który w czerwcu 2010 r. przedstawiono do dyskusji Radzie Projektu Strategia Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej. Opracowano równie wstpny projekt strategii. W sierpniu 2010 r. został on przesłany do roboczych konsultacji w ramach współdziałania Szefa Słuby Cywilnej z dyrektorami generalnymi urzdów. Na bazie zgłoszonych opinii, we współpracy z przedstawicielami urzdów, które zgłosiły najwicej uwag, prowadzono prace nad kolejn wersj projektu strategii. W kwietniu 2011 r. zakoczono, prowadzone równolegle w Ministerstwie Spraw Wewntrznych i Administracji, działania zmierzajce do opracowania i poddania konsultacjom projektu strategii Sprawne Pastwo Upublicznienie tego dokumentu umoliwiło dokoczenie prac nad projektem Strategii Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej i przekazanie go do konsultacji społecznych i uzgodnie midzyresortowych. Najwaniejsze elementy strategii 1 Strategia Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej bdzie realizowa jeden z celów strategii Sprawne Pastwo : Skuteczne zarzdzanie i koordynacja, kierunek interwencji: Efektywne zarzdzanie instytucjami publicznymi. Jednoczenie strategia bdzie słuy urzeczywistnieniu wizji słuby cywilnej: Cieszca si zaufaniem społecznym słuba cywilna gwarantuje realizacj kluczowych działa dla funkcjonowania pastwa. Departament Słuby Cywilnej KPRM 13

14 Horyzont czasowy strategii zarzdzania zasobami ludzkimi w słubie cywilnej jest zgodny z okresem obowizywania strategii Sprawne Pastwo i obejmuje lata Schemat nr 1. Strategia Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej jako instrument realizacji strategii Sprawne Pastwo i wizji słuby cywilnej. Strategia Sprawne Pastwo Strategia Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej Wizja słuby cywilnej Skuteczne zarzdzanie i koordynacja Efektywne zarzdzanie instytucjami publicznymi Zwikszenie skutecznoci i efektywnoci zasobów ludzkich w słubie cywilnej Cieszca si zaufaniem słuba cywilna gwarantuje realizacj kluczowych działa dla funkcjonowania pastwa Celem głównym strategii jest zwikszenie skutecznoci i efektywnoci zasobów ludzkich w słubie cywilnej. Cele szczegółowe to wzmocnienie zarzdzania w słubie cywilnej i zwikszenie profesjonalizmu członków korpusu słuby cywilnej. Zdefiniowano jednoczenie cztery priorytety, w ramach których bd podejmowane kierunkowe działania na rzecz realizacji ww. celów. S to: Upowszechnienie stosowania skutecznych i efektywnych metod/dobrych praktyk zarzdzania, Wzmocnienie rozwoju zawodowego członków korpusu słuby cywilnej, Budowanie skutecznych mechanizmów motywacji i systemu wynagrodze w słubie cywilnej, Wzmocnienie wiadomoci etycznej, etosu oraz wizerunku słuby cywilnej. Schemat nr 2. Cele i priorytety Strategii Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej Upowszechnienie stosowania skutecznych i efektywnych metod/dobrych praktyk zarzdzania Wzmocnienie rozwoju zawodowego członków korpusu słuby cywilnej Wzmocnienie zarzdzania w słubie cywilnej Zwikszenie skutecznoci i efektywnoci zasobów ludzkich w słubie cywilnej Zwikszenie profesjonalizmu członków korpusu słuby cywilnej Budowanie skutecznych mechanizmów motywacji i sytemu wynagrodze w słubie cywilnej Wzmocnienie wiadomoci etycznej, etosu oraz wizerunku słuby cywilnej Strategia bdzie wdraana w kilku etapach. Prezentowane priorytety i zaplanowane w ich ramach kierunki działa obejmuj lata (I etap). Aktualizacja strategii obejmujca ewentualn modyfikacj priorytetów i okrelenie kierunków działa na kolejne lata bdzie si odbywa w oparciu o wnioski płynce z monitorowania wdraania I etapu strategii oraz uwzgldnia aktualne uwarunkowania (np. dostpno zasobów na realizacj planowanych działa). W ramach priorytetu Upowszechnienie stosowania skutecznych i efektywnych metod/dobrych praktyk zarzdzania planuje si realizacj takich kierunków działa, jak: opracowanie i wdroenie standardów zarzdzania zasobami ludzkimi w słubie cywilnej i programów zarzdzania zasobami ludzkimi w urzdach, 14 Przegld Słuby Cywilnej

15 identyfikowanie, rozpowszechnianie i wspieranie stosowania w słubie cywilnej dobrych praktyk i usprawnie z zakresu zarzdzania, wprowadzanie nowych rozwiza w zakresie czasu pracy członków korpusu słuby cywilnej (element flexicurity). W ramach priorytetu Wzmocnienie rozwoju zawodowego członków korpusu słuby cywilnej zaplanowano nastpujce kierunki działa: opracowanie, upowszechnienie i realizacja indywidualnych programów rozwoju zawodowego członków korpusu słuby cywilnej (IPRZ), opracowanie zmian w systemie szkole i realizacja szkole w słubie cywilnej. Priorytet Budowanie skutecznych mechanizmów motywacji i systemu wynagrodze w słubie cywilnej bdzie realizowany poprzez cztery kierunki działa: monitorowanie poziomu wynagrodze i fluktuacji zatrudnienia w słubie cywilnej, motywowanie do pracy w słubie cywilnej w warunkach ogranicze finansowych, wartociowanie stanowisk w słubie cywilnej, standaryzacja wynagrodze zmiennych w słubie cywilnej. Priorytet Wzmocnienie wiadomoci etycznej, etosu oraz wizerunku słuby cywilnej obejmuje takie kierunki działa, jak: opracowanie, upowszechnianie i wdroenie zasad słuby cywilnej i zasad etyki, kształtowanie pozytywnego wizerunku słuby cywilnej. Kluczow rol we wdroeniu strategii bdzie odgrywa Szef Słuby Cywilnej, który bdzie odpowiedzialny za jej upowszechnienie i aktualizacj, a take koordynacj realizacji strategii. Szef Słuby Cywilnej odpowiada równie za podejmowanie działa na szczeblu centralnym, odnoszcych si do całoci korpusu słuby cywilnej, które słu realizacji celów strategii. Istotna rola przypadnie take dyrektorom generalnym urzdów i kierownikom urzdów w przypadku urzdów, w których nie tworzy si stanowiska dyrektora generalnego urzdu. Bd oni odpowiada za podejmowanie okrelonych w strategii działa na poziomie urzdu. Istotnym uwarunkowaniem realizacji strategii i osignicia zaplanowanych celów jest zapewnienie odpowiednich rodków finansowych na jej realizacj: rodków Unii Europejskiej (szereg działa bdzie uruchamianych w ramach projektów europejskich), rodków w budecie pastwa (np. rezerwa budetowa na modernizacj słuby cywilnej, rezerwa celowa budetu pastwa, z której s finansowane szkolenia centralne, rodki na szkolenia w budetach poszczególnych urzdów). Wan kwesti bdzie take zapewnienie spójnoci podejmowanych działa poprzez współdziałanie Szefa Słuby Cywilnej z dyrektorami generalnymi urzdów, kierownikami urzdów w przypadku urzdów, w których nie tworzy si stanowiska dyrektora generalnego urzdu, i innymi podmiotami, które mog wspiera realizacj celów strategii, np. Krajow Szkoł Administracji Publicznej. Projekt strategii okrela take sposób monitorowania i oceny stopnia osignicia celów strategii oraz jej ramy finansowe. Przypis 1. Brzmienie poszczególnych celów, priorytetów, kierunków działa zostało zaczerpnite z dokumentów: strategia Sprawne Pastwo , wersja z dnia r., Strategia Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej , wersja z dnia r. Opr. Ewa Puzyna Radca generalny w Departamencie Słuby Cywilnej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Projekt Strategii Zarzdzania Zasobami Ludzkimi w Słubie Cywilnej , podlegajcy konsultacjom społecznym, został zamieszczony na stronie internetowej Departamentu Słuby Cywilnej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Projekt strategii Sprawne Pastwo dostpny jest na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Wewntrznych i Administracji pod adresem Departament Słuby Cywilnej KPRM 15

16 Kto moe zajmowa wysze stanowisko w słubie cywilnej? Warunek niekaralnoci jako przesłanka zatrudnienia Zgodnie z przepisem art. 53 pkt 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o słubie cywilnej (DzU nr 227, poz ze zm.) wysze stanowisko w słubie cywilnej moe zajmowa osoba, która nie była karana zakazem zajmowania stanowisk kierowniczych w urzdach organów władzy publicznej lub zakazem pełnienia funkcji zwizanych z dysponowaniem rodkami publicznymi. Tym samym ustawa o słubie cywilnej z 2008 r. w odrónieniu od poprzednich z roku 1998 i 2006 oraz ustawy o pastwowym zasobie kadrowym i wysokich stanowiskach pastwowych wprowadziła wymóg niekaralnoci jako warunek sine qua non zajmowania wyszego stanowiska w słubie cywilnej. Warto zatem bliej przyjrze si konstrukcji prawnej przewidzianej w art. 53 pkt 2 ustawy. Zakaz zajmowania stanowisk kierowniczych w urzdach organów władzy publicznej Zakaz zajmowania stanowisk kierowniczych w urzdach organów władzy publicznej mieci si w katalogu rodków karnych przewidzianych w art. 39 kodeksu karnego (DzU nr 88, poz. 553 ze zm.; dalej kk). Konkretyzacj tego przepisu stanowi art kk, zgodnie z którym sd moe orzec zakaz zajmowania okrelonego stanowiska albo wykonywania okrelonego zawodu, jeeli sprawca przy popełnieniu przestpstwa ( in tempore criminis ) naduył stanowiska lub wykonywanego zawodu albo okazał, e dalsze zajmowanie stanowiska lub wykonywanie zawodu zagraa istotnym dobrom chronionym prawem 1. Jednake ustawodawca zrezygnował z obligatoryjnego charakteru tego zakazu. Naley bowiem mie na uwadze, e zakaz ten moe by orzekany jedynie wówczas, gdy zachowanie sprawcy zagraa istotnym dobrom prawnie chronionym. W praktyce wic relatywnie rzadko bdzie mona go orzec przy wystpkach. Kwalifikator istotnego charakteru zagroonych dóbr niewtpliwie ogranicza krg przestpstw, za których popełnienie moe by orzeczony przedmiotowy rodek karny 2. Elementy składowe zakazu zajmowania okrelonych stanowisk Dla właciwego zrozumienia istoty zakazu zajmowania okrelonych stanowisk w konstrukcji normatywnej przewidzianej przepisem art kk niezbdne wydaje si przyblienie poj składajcych si na przesłanki jego orzeczenia. Pierwszym z nich jest stanowisko, które w słownikowym znaczeniu oznacza pozycj w hierarchii zawodowej, słubowej, godno, funkcj, urzd, posad. Tak wic przez stanowisko w rozumieniu art kk naley rozumie pozycj zajmowan przez obywatela w systemie i hierarchii instytucji pastwowych i społecznych. Pozycja ta moe by okrelona ze wzgldu na rodzaj zajmowanych stanowisk lub hierarchicznie (np. stanowiska kierownicze, nadzorcze itp.). Pełnienie tych funkcji nie musi by zwizane z dajcym si dokładnie sprecyzowa zakresem umiejtnoci o charakterze zawodowym 3. Omawiajc kwesti zwizan z rozumieniem pojcia stanowisko, warto zwróci uwag na jego okrelono (art posługuje si pojciem okrelonego stanowiska ). W słownikowym ujciu termin okrelony oznacza: jasno sprecyzowany, wyrany, wiadomy, pewny. Nie moe wic budzi wtpliwoci, e operujc tym zwrotem ustawodawca karny miał wprawdzie na myli zakaz zajmowania konkretnego stanowiska, co wcale nie oznacza, e chodzi wyłcznie o stanowisko czy funkcj zaw- on do takiej, jaka była zajmowana (wykonywana) przez oskaronego w chwili popełnienia przestpstwa, za które ten rodek karny orzeczono, czy te do stanowiska analogicznego (np. w innej miejscowoci) 4. Naduycie stanowiska przy popełnianiu przestpstwa zachodzi wówczas, gdy sprawca popełniajc okrelony czyn przestpny działa formalnie w ramach uprawnie sprzonych z zajmowaniem okre- lonego stanowiska, ale umylnie czyni niewłaciwy, a wic sprzeczny z zasadami zajmowania stanowiska lub sprzeczny z obowizujcym prawem uytek z owych uprawnie 5, tj. gdy wykorzystuje uprawnienia słubowe popełniajc przestpstwo. Innymi słowy przez naduycie stanowiska naley rozumie zamierzone przez sprawc przekroczenie uprawnie lub niedopełnienie obowizków zwizanych z zajmowanym stanowiskiem 6. Dalsze zajmowanie stanowiska zagraa istotnym dobrom chronionym prawem wówczas, gdy przez fakt popełnienia przestpstwa sprawca dowiódł, e nie ma naleytych kwalifikacji zawodowych lub moralnych do zajmowania stanowiska. Sprawca okazał wic, i w zwizku z zajmowaniem stanowiska naruszył powszechnie przyjte zasady, które maj na celu głównie zapewnienie kompetentnego i bezpiecznego wykonywania zada na tym stanowisku, tak w sferze kwalifikacji zawodowych (tj. wiedzy i dowiadczenia), jak i predyspozycji psychicznych i fizycznych. Jednoczenie dla wystpowania zagroenia istotnych dóbr prawem chronionych musi istnie niebezpieczestwo, e sprawca moe w przyszłoci popełni przestpstwo zwizane ze stanowiskiem albo e okazany brak predyspozycji do zajmowania stanowiska moe skutkowa niewłaciwym postpowaniem w zwizku z jego zajmowaniem i w konsekwencji szkodami dla dóbr prawnych 7. Wymiar rodka karnego i jego funkcje Zgodnie z art kk zakaz zajmowania okrelonych stanowisk orzeka si w latach, od roku 16 Przegld Słuby Cywilnej

17 do lat 10. Czyni si to w wyroku (art kodeksu postpowania karnego). Obowizkiem sdu orzekajcego jest zatem wskazanie czasu obowizywania orzeczonego zakazu. Przede wszystkim jednak sd musi precyzyjnie wskaza zakres przedmiotowy zakazu 8. Obowizek ten wynika z dwóch przesłanek: naduycia zajmowanego stanowiska przy popełnianiu przestpstwa oraz ustawowego wymogu okrelenia, jakiego stanowiska nie moe on pełni podczas trwania zakazu. Skoro bowiem sprawca naduył zajmowanego stanowiska dla popełnienia przestpstwa, to wzgldy aksjologiczne (zasada proporcjonalnoci) wymagaj represji współmiernej i koniecznej do osignicia jej celów, przede wszystkim zapobiegawczych 9. W konsekwencji zakaz zajmowania okrelonych stanowisk powinien zosta przez sd sformułowany w taki sposób, aby wskazywał konkretne stanowisko, oznaczone przez wskazanie pełnionej funkcji bd zajmowanej pozycji w cile okrelonej dziedzinie ycia pastwowego lub społecznego, w zwizku z któr doszło do popełnienia przestpstwa 10. Warto w tym miejscu zauway, e sd wymierzajc rodek karny, o którym mowa w art kk, nie musi posłuy si dosłownym sformułowaniem, jakie zostało uyte w art. 53 pkt 2 ustawy o słubie cywilnej, gdy rodek karny w postaci zakazu zajmowania stanowisk kierowniczych w urzdach organów władzy publicznej nie jest znany ustawie karnej. Nie jest take nowym rodkiem karnym stworzonym przez ustaw o słubie cywilnej, poszerzajcym katalog rodków karnych zawarty w art. 39 kk. W istocie rodek ten stanowi dookrelenie na potrzeby słuby cywilnej zakresu przedmiotowego zakazu zajmowania okrelonych stanowisk, przewidzianego w art kk. Jak wspomniano, sd wymierzajc zakaz zajmowania stanowisk powinien jednoczenie okreli konkretne stanowisko lub funkcj w cile zdefiniowanej dziedzinie ycia pastwowego. W praktyce sd karny w sposób bardzo róny formułuje tre zakazu zajmowania okrelonych stanowisk. Jeeli sd skonkretyzuje zakaz przewidziany w art kk poprzez okrelenie charakteru stanowisk objtych zakazem wskazujc na stanowiska kierownicze oraz okreli dziedzin ycia pastwowego poprzez wskazanie na urzdy organów władzy publicznej, to uzna naley, e zakaz ten swym zakresem odpowiada zakazowi zajmowania stanowisk kierowniczych w urzdach organów władzy publicznej, o którym mowa w art. 53 pkt 2 ustawy o słubie cywilnej. Jednake brak moliwoci objcia wyszego stanowiska w słubie cywilnej zachodzi bdzie take wtedy, gdy sd sformułuje przedmiotowy zakaz posługujc si sformułowaniem o szerszym znaczeniu lub bardziej ogólnie, np. poprzez wskazanie na stanowiska w słubie cywilnej. T sam konkluzj naley wysnu w odniesieniu do sytuacji, w której sd orzeknie zakaz zajmowania jakichkolwiek stanowisk w urzdach organów władzy publicznej, a take gdy orzeknie ten zakaz w stosunku do jakichkolwiek stanowisk kierowniczych (bez wzgldu na ich usytuowanie w dziedzinie ycia pastwowego lub społecznego). Z tego wzgldu dla ustalenia dopuszczalnoci zajmowania przez konkretnego kandydata wyszego stanowiska w słubie cywilnej istnieje konieczno kadorazowej analizy zakresu przedmiotowego orzeczonego rodka karnego pod ktem tego, czy w jego zakresie mieszcz si stanowiska kierownicze w urzdach organów władzy publicznej wskazane w art. 53 pkt 2 ustawy o słubie cywilnej, w przypadku gdy nie zostały wskazane w wyroku expressis verbis. Na koniec warto wskaza na funkcje rodka karnego w postaci zakazu zajmowania okrelonych stanowisk. Pełni on głównie rol ochronn oraz prewencyjn. Chroni bowiem społeczestwo przed osobami, które zajmujc okrelone stanowisko poprzez popełnienie czynu zabronionego naduyły zaufania zwizanego z ich pozycj zawodow, przez co zachodzi obawa, e przy wykorzystywaniu tej samej sposobnoci mogłyby w dalszym cigu zagraa istotnym dobrom chronionym prawem. Nie mniej istotna jest funkcja represyjna tego rodka karnego, gdy konsekwencje z ni zwizane mog by bardziej dotkliwe ni orzeczone kary. Bardzo czsto bowiem rodek ten pozbawia sprawc na jaki czas po odbyciu kary (gdy był orzeczony obok kary) lub po upływie okresu, na jaki był orzeczony samoistnie, moliwoci zarobkowania. Warto take zwróci uwag na wychowawczy wymiar tego rodka karnego. Zakaz ten uniemoliwia bowiem skazanemu praktyczne podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Poniewa skazany po upływie okrelonego wyrokiem terminu nabywa automatycznie utracone prawa, moe si zdarzy, e po odbyciu tego rodka karnego bdzie miał kwalifikacje nie wysze ni przed jego orzeczeniem 11. Jak ju podkrelono, naduycie stanowiska oznacza zamierzone przez sprawc przekroczenie uprawnie lub niedopełnienie obowizków na nim cicych. Zwrot zamierzone wskazuje, e przekroczenie to ma miejsce wyłcznie w przypadku działania umylnego i stwierdzenia powizania przyczynowego midzy naduyciem a skutkiem przestpnym. A zatem naduycie stanowiska moliwe jest tylko w odniesieniu do przestpstw umylnych 12. Inaczej natomiast kwestia umylnoci kształtuje si w przypadku drugiej przesłanki orzeczenia zakazu zajmowania okrelonych stanowisk, tj. okazania, e dalsze zajmowanie stanowiska zagraa istotnym dobrom chronionym prawem. W tym wypadku z istoty przesłanki okazanie wynika, e orzeczenie rodka karnego oparte włanie na niej moe mie miejsce zarówno w przypadku popełnienia przestpstwa umylnego, jak i nieumylnego 13. Departament Słuby Cywilnej KPRM 17

18 Na gruncie słuby cywilnej Przenoszc powysze rozwaania prawnokarne na grunt ustawy o słubie cywilnej i kontekst wymaga do zajmowania wyszych stanowisk w słubie cywilnej, naley wskaza, e jeeli w stosunku do sprawcy przestpstwa orzeczono rodek karny w postaci zakazu zajmowania okrelonego stanowiska odpowiadajcego swym zakresem stanowisku kierowniczemu w urzdach organów władzy publicznej lub orzeczono wprost zakaz zajmowania stanowisk kierowniczych w urzdach organów władzy publicznej, to sprawca ten nie moe zajmowa wyszego stanowiska w słubie cywilnej przez czas objty zakazem (wskazany w wyroku). Naley zauway, e ustawa o słubie cywilnej przyjła nastpczy tryb weryfikacji spełnienia przesłanki niekaralnoci, o której mowa w art. 53 pkt 2 ustawy. Weryfikacji tego, czy dany kandydat nie został ukarany zakazem zajmowania stanowisk kierowniczych w urzdach organów władzy publicznej dokonuje si w trakcie naboru na wysze stanowisko w słubie cywilnej poprzez danie przedstawienia owiadczenia kandydata na ten temat. Natomiast niedopuszczalne jest danie od kandydata przedstawienia informacji o osobie w rozumieniu art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym (DzU z 2008 r. nr 50, poz. 292 ze zm.). Tym niemniej na podstawie art. 6 ww. ustawy dyrektorowi generalnemu urzdu, jako reprezentujcemu pracodawc, przysługuje prawo uzyskania informacji o osobach (kandydatach), których dane osobowe zostały zgromadzone w Krajowym Rejestrze Karnym, w zakresie niezbdnym do zatrudnienia pracownika, co do którego z przepisów ustawy wynikaj wymogi niekaralnoci, korzystania z pełni praw publicznych, a take ustalenia uprawnienia do zajmowania okrelonego stanowiska, wykonywania okrelonego zawodu lub prowadzenia okrelonej działalnoci gospodarczej. Przy rozwaaniu przedmiotowego zagadnienia istotna jest take kwestia warunków zatrudnienia w słubie cywilnej, sformułowanych w art. 4 ustawy o słubie cywilnej. W przepisie tym (pkt 3) wskazano, e w słubie cywilnej moe zosta zatrudniona osoba, która nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umylne przestpstwo lub umylne przestpstwo skarbowe. Majc na uwadze, e orzeczenie zakazu zajmowania okrelonych stanowisk wobec sprawcy przestpstwa, który naduył przy jego popełnianiu zajmowanego stanowiska moe mie miejsce wyłcznie w odniesieniu do przestpstw umylnych, naley wskaza, e dla ustalenia prawnej dopuszczalnoci zatrudnienia sprawcy na wyszym stanowisku w słubie cywilnej niezbdne jest stwierdzenie, czy skazanie za przestpstwo, za które orzeczono rodek karny, jest prawomocne. W przypadku odpowiedzi pozytywnej skazany nie wypełnia przesłanki zawartej w art. 4 pkt 3 ustawy o słubie cywilnej, a zatem z tego wzgldu nie moe zosta zatrudniony w słubie cywilnej. Okoliczno ta jest niezalena od badania karalnoci zakazem zajmowania stanowisk kierowniczych w urzdach organów władzy publicznej. Inaczej sytuacja wyglda w przypadku orzeczenia rodka karnego, o którym mowa w art kk, w odniesieniu do sprawcy, który poprzez popełnienie przestpstwa okazał, e dalsze zajmowanie stanowiska zagraa istotnym dobrom chronionym prawem. Jak ju bowiem wspomniano, w takim przypadku orzeczenie przedmiotowego rodka karnego moe mie miejsce take w zwizku z popełnieniem przestpstwa nieumylnego. A zatem sprawca prawomocnie skazany za taki rodzaj przestpstwa wypełnia przesłank z art. 4 pkt 3 ustawy o słubie cywilnej, wic moe zosta zatrudniony w słubie cywilnej, jednake z uwagi na tre art. 53 pkt 2 ustawy sprawca ten nie bdzie mógł zajmowa wyszego stanowiska w słubie cywilnej, jeli sd okreli w wyroku zakaz zajmowania stanowisk odpowiadajcych stanowiskom kierowniczym w urzdach organów władzy publicznej. Zagadnienia zwizane z zakazem pełnienia funkcji zwizanych z dysponowaniem rodkami publicznymi, jako drugim warunkiem zajmowania wyszego stanowiska w słubie cywilnej, wskazanym w art. 53 pkt 2 ustawy o słubie cywilnej, zostan omówione w kolejnym numerze Przegldu Słuby Cywilnej. Przypisy: 1. Wyrok Sdu Najwyszego z dnia 3 wrzenia 2004 r., WA 9/04, OSNwSK 2004/1/ G. Bogdan, Z. wikalski, P. Kardas, J. Majewski, J. Raglewski, M. Szewczyk, W. Wróbel, A. Zoll, Komentarz do art. 41 kodeksu karnego [w:] G. Bogdan, Z. wikalski, P. Kardas, J. Majewski, J. Raglewski, M. Szewczyk, W. Wróbel, A. Zoll Kodeks karny. Cz ogólna. Komentarz. Tom I, Zakamycze, r. 3. Tame. 4. Wyrok Sdu Najwyszego z dnia 2 padziernika 2006 r., V KK 213/06, LEX nr M. Budyn-Kulik, P. Kozłowska-Kalisz, M. Kulik, M. Mozgawa, Komentarz do art. 41 kodeksu karnego [w:] M. Mozgawa, M. Budyn-Kulik, P. Kozłowska-Kalisz, M. Kulik Kodeks karny. Komentarz praktyczny, Oficyna, 2010 r. 6. G. Bogdan, cyt. wyd., por. J. Giezek, N. Kłczyska, G. Łabuda Komentarz do art. 41 kodeksu karnego [w:] J. Giezek, N. Kłczyska, G. Łabuda Kodeks karny. Cz ogólna. Komentarz, LEX, 2007 r. 7. M. Budyn-Kulik cyt. wyd. 8. Wyrok Sdu Najwyszego z dnia 14 stycznia 2009 r., V KK 245/08, LEX nr Wyrok Sdu Najwyszego z dnia 14 listopada 2008 r., V KK 256/08, OSNwSK 2008/1/ Wyrok Sdu Najwyszego z dnia 2 padziernika 2006 r., cyt. wyd. 11. G. Bogdan cyt. wyd. 12. G. Bogdan cyt. wyd. 13. G. Bogdan cyt. wyd. Michał Masłowski Główny specjalista w Wydziale Naboru w Słubie Cywilnej oraz Kadr Wyszych Stanowisk w Słubie Cywilnej DSC KPRM 18 Przegld Słuby Cywilnej

19 DOBRE PRAKTYKI ZARZ DZANIA Urzd Skarbowy w Sierpcu laureatem konkursu United Nations Public Service Awards Gratulujemy!!! Urzd Skarbowy w Sierpcu został tegorocznym zwycizc konkursu Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Słub Publicznych (UNPSA) w kategorii Podnoszenie jakoci wiadczonych usług w regionie Europy i Ameryki Północnej za Partnerstwo i współprac z przedsibiorcami, rzemielnikami i kupcami w podnoszeniu jakoci wiadczonych usług poprzez partnerstwo. Ceremonia wrczenia nagród odbdzie si w Dar es-salaam w Tanzanii w dniach czerwca 2011 r. Nagroda Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Słub Publicznych za dorobek twórczy i wkład instytucji publicznych w popraw jakoci wiadczonych usług przyznawana jest w nastpujcych kategoriach: Zapobieganie i zwalczanie korupcji w administracji publicznej; Poprawa jakoci usług publicznych; Wspieranie uczestnictwa w podejmowaniu decyzji politycznych poprzez innowacyjne mechanizmy; Wspieranie rozwoju zarzdzania wiedz w rzdzie; Promowanie równoci płci w wiadczeniu usług publicznych. Nominacji Urzdu Skarbowego w Sierpcu do nagrody ONZ dokonały organizacje zrzeszajce przedsibiorców: Cech Rzemiosł Rónych oraz Sierpecki Zwizek Gospodarczy. Listy referencyjne popierajce nominacj złoone zostały przez władze samorzdowe Sierpca oraz instytucj certyfikujc systemy zarzdzania jakoci TÜV Rheinland Polska. Od 1991 r. funkcj naczelnika Urzdu Skarbowego w Sierpcu pełni Henryka Piekarska. Obecnie urzd zatrudnia 53 pracowników. Obsługuje miasto i gmin Sierpc, gminy Gozdowo, Mochowo, Rociszewo, Szczutowo i Zawidz. Urzd Skarbowy w Sierpcu wielokrotnie zmieniał struktur organizacyjn w celu dostosowania si do potrzeb obsługi podatników oraz wymogów i zada statutowych. W cigu ostatnich lat nastpiły w nim radykalne zmiany w zakresie jakoci usług i poprawy warunków pracy. Jako jeden z pierwszych urzdów skarbowych w Polsce w 2004 r. wdroył system zarzdzania jakoci zgodnie z norm ISO Urzd Skarbowy w Sierpcu prowadzi stał współprac z przedsibiorcami w ramach wypracowanej wzajemnie formuły cyklicznych konsultacji. Chtnie współpracuje z instytucjami edukacyjnymi, w tym szkołami i przedszkolami. Dr Henryka Piekarska naczelnik Urzdu Skarbowego w Sierpcu Cieszymy si, gdy osoby, które do nas przychodz, po rozmowach i wyjanieniu problemów s zadowolone i zamiast poraek odnosz sukcesy, poniewa znaj obowizujce przepisy i nie s w sprzecznoci z prawem. Współistnienie obywateli i instytucji pastwowych powinno by cile zwizane z partnerstwem, które ułatwia kontakt i porozumienie. Urzd nawizał współprac benchmarkingow z krajowymi i zagranicznymi instytucjami administracji publicznej w celu wymiany dowiadcze i dobrych praktyk. Wielokrotnie był gospodarzem konferencji powiconych znaczeniu partnerstwa i promowania nowoczesnych wzorców obsługi podatników. Swój dorobek prezentował take na konferencjach jakoci w Atenach, Birmingham Budapeszcie, Lizbonie, Lucernie Paryu, Rotterdamie, Tampere i Wilnie. Gocił ekspertów z Niemiec, Szwecji i Wielkiej Brytanii. Nowe standardy pracy i usług, wysoko oceniane przez administracj i podatników, wpłynły na uhonorowanie urzdu licznymi nagrodami. Jolanta widerska Rzecznik Urzdu Skarbowego w Sierpcu Departament Słuby Cywilnej KPRM 19

20 EPSA 2011 Zakoczenie procesu aplikacyjnego 13 kwietnia 2011 r. zakoczył si proces aplikacyjny do Konkursu Europejskiej Nagrody Sektora Publicznego (European Public Sector Award EPSA) na najlepsze i najbardziej innowacyjne rozwizania wdraane w urzdach w krajach Unii Europejskiej. W biecym roku napłynły 274 aplikacje z 32 krajów i instytucji europejskich, spełniajce wszystkie wymagania formalne, dopuszczajce do udziału w konkursie. Polska z 21 zgłoszeniami znalazła si na 5 miejscu wród wnioskodawców. Cele konkursu W konkursie bior udział instytucje sektora publicznego dowolnego szczebla zarzdzania ze wszystkich krajów Europy, w tym take przedsibiorstwa sektora publicznego, agencje i spółki publiczno-prywatne. Głównym zadaniem konkursu jest stworzenie platformy wymiany wiedzy o dobrych praktykach w administracji, w ramach której instytucje publiczne w Europie bd mogły doskonali swoje kompetencje, tak by jako oferowanych usług była jak najwysza. W tym kontekcie EPSA m.in.: przyczynia si do postpu i wdraania Strategii Lizboskiej na rzecz wzrostu i zatrudnienia, tworzy wspóln europejsk przestrze administracyjn, dy do opracowania nowego modelu rozwizywania problemów w administracjach publicznych, wspiera konstruktywn konkurencj midzy organizacjami sektora publicznego, tworzy warunki rozpowszechnienia najlepszych przykładów rozwiza administracyjnych. Kategorie 2011 W 2011 r. instytucje publiczne rywalizuj w trzech kategoriach: Smart Public Service Delivery in a Cold Economic Climate (obsługa obywatela w trudnych warunkach gospodarczych) 106 aplikacji, Opening up the Public Sector through Collaborative Governance (otwieranie si instytucji sektora publicznego na współprac z partnerami społecznymi) 115 aplikacji, Going Green: Concrete Solutions from the Public Sector (ochrona rodowiska: konkretne rozwizania pochodzce z sektora publicznego) 53 aplikacji. Konkurs organizowany jest przez Europejski Instytut Administracji Publicznej, przy oficjalnym wsparciu niektórych pastw członkowskich UE (w tym Polski) oraz Komisji Europejskiej. Procedury aplikacyjne Na proces aplikacyjny składaj si: bezporednia rejestracja zgłoszenia na stronie EPSA ( otrzymanie od organizatorów zwrotnego a z danymi do zalogowania si na stronie, wypełnienie i elektroniczne wysłanie formy aplikacyjnej przez zgłaszajcego, otrzymanie a potwierdzajcego przyjcie aplikacji, sprawdzenie aplikacji przez EIPA pod ktem formalnym, otrzymanie, po spełnieniu kryteriów formalnych, a z potwierdzeniem oraz nadanym numerem rejestracyjnym, w przypadku niespełnienia kryteriów, otrzymanie a z informacj dlaczego aplikacja nie została przyjta. W 2011 r. sporód 274 wniosków, które napłynły z 32 krajów i instytucji europejskich, 116 zgłosiły jednostki samorzdowe, 66 jednostki regionalne, 85 zgłosze pochodzi z poziomu krajowego, a 7 z instytucji europejskich. Najaktywniejszymi wnioskodawcami okazały si: Hiszpania, Rumunia, Austria, Włochy, Polska i Niemcy (patrz: wykres). Oficjalni partnerzy EPSA 2011 Komisja Europejska Austria Cypr Dania Hiszpania Luksemburg Niderlandy Niemcy Polska Szwajcaria Wgry Włochy 20 Przegld Słuby Cywilnej