Jedną z najciekawszych i najbardziej tajemniczych kultur kontynentu amerykańskiego jest właśnie kultura Majów. Prawdopodobnie była to też kultura

Transkrypt

1

2 Jedną z najciekawszych i najbardziej tajemniczych kultur kontynentu amerykańskiego jest właśnie kultura Majów. Prawdopodobnie była to też kultura najsilniej rozwinięta na tym obszarze. Majowie to grupa indiańskich ludów, które zamieszkują przede wszystkim półwysep Jukatan, ale też m.in. Gwatemalę i zach. Honduras. Pojawili się na tych ziemiach prawdopodobnie już około 9000 roku p.n.e. i w czasach prekolumbijskich stworzyli wysoko rozwiniętą cywilizację rolniczą i miejską. Do ich największych osiągnięć należą obszerne zespoły miejskie, złożone z wysokich piramid schodkowych (mieszczących świątynie), pałaców, tarasów, boisk do gry w piłkę (gra była formą rytuału). Tworzyli też rzeźby, malowidła, ceramikę, wyroby ze złota i stiukowe ozdoby. Rozwinęli także pismo hieroglificzne i dwudziestkowy system liczbowy. Dzięki prowadzonym obserwacjom astronomicznym tworzyli precyzyjne systemy miary czasu.

3 Miasta Majów były przede wszystkim centrami ceremonialno-kultowymi, liczba ich mieszkańców - głównie przedstawicieli warstwy kapłańskiej i arystokratycznej - nie była wielka. Rzemieślnicy i rolnicy zamieszkiwali peryferia, osiedla i wioski wokół centrów kultowych. Rola kobiet w społeczeństwie Majów ograniczała się do rodzenia dzieci, choć w niektórych miastach możne kobiety zajmowały stanowiska w rządzie. Miasta, będące prawdopodobnie podstawową jednostką systemu polityczno-państwowego, zorganizowane były w luźne federacje lub ligi miast, stąd często porównuje się miasta-państwa Majów i Greków. Władzę w miastach-państwach sprawowali przywódcy wojskowi i kapłani będący jednocześnie uczonymi.

4 Półwysep Jukatan Świątynie Kalendarz Majów

5 Zabawa Majów Powszechnie znany jest również jeden ze zwyczajów Majów. Indianie grali prawie 2,5 kg piłką zrobioną z materiału, nazywanego gumą. Piłkę uderzano łokciami, biodrami i kolanami. Nie wolno jej było dotykać stopami czy głową, ani upuścić na ziemię. Celem gry było przerzucenie piłki przez kamienny pierścień umieszczony na środku boiska. Przegrywała drużyna, która nie wyprowadziła piłki na pole przeciwnika. Jej kapitan składany był w ofierze bogowi wojny, Xolotlu i żywcem wyrywano mu serce z piersi. Pozostali zawodnicy przegranej drużyny dzielili jego los lub stawali się niewolnikami. Zwycięzcy dostawali ozdobne ubrania i klejnoty, a widzowie obrzucali ich ziarnem kakaowym. Wbrew powszechnej opinii był to bardzo krwawy sport, a gracze często łamali sobie kości.

6

7 Nie hodowali żadnych zwierząt przy zagrodach oraz rzadko łowili ryby. Byli za to wspaniałymi rzemieślnikami, tworzyli wzorzyste tkaniny, zdobione naczynia ceramiczne, złote i jadeitowe ozdoby oraz polerowane narzędzia. Wytwory ich pracy były wykorzystywane do wymiany na inne przedmioty oraz na żywność. Handel pełnił ważna rolę, gdyż wiele surowców musieli sprowadzać z gór. Wbrew ogólnie przyjętej opinii, Majowie najprawdopodobniej znali koło. Ma o tym świadczyć fakt, że w pobliżu Ekal odnaleziono pięciotonowy walec rozbity na dwie części i pozbawiony osi. Jeśli chodzi o budowę miasta, to w centrum znajdowały się domy bogatych i znaczących osób, a ubogie dzielnice położone były na obrzeżach miasta. Do tego miasta przyjeżdżali przedstawiciele różnych kultur, między innymi i Majów. Majowie budowali drogi, co robili bez pomocy urządzeń geodezyjnych, ani kompasów. Mieszkańcy Gwatemali twierdzą, że drogi powstawały, aby mogły się po nich poruszać statki bogów.

8 Upadek tej cywilizacji jest jednym z najbardziej tajemniczych wydarzeń w historii prehiszpańskiej Ameryki. Nastąpił w latach w tym okresie stopniowo zaprzestano wznoszenia budowli, upadło rzemiosło, nie stawiano rzeźb. Do dziś nie powstała jedna zgodna hipoteza mówiąca o przyczynach takiego przebiegu historii. Mówi się o zarazie, suszy, wojnie. Niektórzy twierdzą wręcz, że Majowie celowo porzucili swoje miasta w okresie największego rozkwitu. W każdym razie zniknęli, a dzieła zniszczenia dokończył hiszpański podbój.

9 Źródła: i-medya.blogspot.com Prezentację wykonała Kasia Pietkiewicz.