ZASADY ORGANIZACJI STRAJKU ORAZ WYNIKAJĄCE Z TEGO OBOWIĄZKI PRACODAWCY

Transkrypt

1 ZASADY ORGANIZACJI STRAJKU ORAZ WYNIKAJĄCE Z TEGO OBOWIĄZKI PRACODAWCY

2 Podstawa prawna Ustawa z dnia 23 maja 1991 roku o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (Dz.U. nr 55, poz. 236 z późn. zm.)

3 Rodzaje strajków Strajki ostrzegawcze. Strajki główne (podstawowe). Strajki solidarnościowe.

4 Art.17 ustawy - strajk podstawowy ZASADA: Strajk jest środkiem ostatecznym i może być ogłoszony dopiero po zakończeniu rokowań i mediacji.

5 Art.17 ust. 2 ustawy - prawo do wcześniejszego strajku Gdy, bezprawne działanie pracodawcy uniemożliwiło przeprowadzenie rokowań. Gdy, bezprawne działanie pracodawcy uniemożliwiło przeprowadzenie mediacji. Gdy, pracodawca rozwiązał stosunek pracy z prowadzącym spór zbiorowy działaczem związkowym.

6 Art.17 ust. 2 ustawy - prawo do wcześniejszego strajku Przykłady bezprawnych działań pracodawcy: utrudnianie działaczom związkowym dotarcia do miejsca rokowań, zaniechanie wskazania przedstawicieli do udziału w rokowaniach, wywieranie na związkowców nielegalnej presji, odmowa udzielenia informacji dotyczącej sytuacji ekonomicznej, przerwanie bądź odraczanie podjęcia rokowań lub mediacji, uporczywe przedłużanie rokowań lub mediacji.

7 Art.17 ustawy - definicja, cele i warunki strajku Strajk polega na zbiorowym powstrzymywaniu się pracowników od wykonywania pracy, a celem strajku jest rozwiązanie sporu zbiorowego. Strona podejmująca decyzję o ogłoszeniu strajku powinna dokonać oceny, czy straty spowodowane strajkiem będą współmierne do żądań.

8 ZASADA: art. 18 ustawy - Udział w strajku jest dobrowolny. Oznacza to w praktyce, że indywidualna decyzja pracownika dotycząca udziału w strajku jest dobrowolna i może być w każdej chwili zmieniona, bez konieczności składania odrębnego oświadczenia albo uzasadnienia.

9 Art. 19 ust. 1 ustawy - zakaz strajku Na stanowiskach pracy, przy urządzeniach, przy instalacjach na których zaniechanie pracy zagraża: życiu ludzkiemu; zdrowiu ludzkiemu; bezpieczeństwu państwa.

10 Art. 6 ust. 1 Karty Nauczyciela Nauczyciel obowiązany jest: rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą, w tym zadania związane z zabezpieczeniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę.

11 Art. 20 ustawy - przygotowania do strajku Ogłoszenie strajku musi poprzedzić głosowanie w sprawie strajku, które umożliwia podjęcie akcji strajkowej po spełnieniu dwóch warunków łącznie: udział w głosowaniu wzięło co najmniej 50% pracowników zakładu wg. oficjalnego stanu zatrudnienia w dniu głosowania; poparcie dla strajku wyraziło większość głosujących pracowników.

12 Art. 20 ustawy ogłoszenie strajku Rozpoczęcie strajku zakładowego ogłasza zarząd zakładowej organizacji związkowej. Rozpoczęcie strajku wielozakładowego ogłasza organ związku wskazany w statucie. Uwaga: Ogłoszenie terminu rozpoczęcia strajku nie może być wcześniejsze niż po upływie 5 dni od dnia ogłoszenia terminu strajku (pogotowie strajkowe) nie określono formy ogłoszenia strajku.

13 Art. 21 ustawy - obowiązki organizatorów strajku Zapewnienie nie ograniczania pracodawcy w pełnieniu obowiązków i w wykonywaniu uprawnień w odniesieniu do pracowników nie biorących udziału w strajku. Nie ograniczanie pracodawcy w zakresie niezbędnym do zapewnienia ochrony mienia zakładu. Nie ograniczanie pracodawcy w zakresie niezbędnym do zapewnienia nieprzerwanej pracy tych obiektów, urządzeń i instalacji, których unieruchomienie może stanowić zagrożenie dla życia, zdrowia ludzkiego lub przywrócenia normalnej działalności zakładu. Współdziałanie z kierownictwem pracodawcy w zakresie niezbędnym do zapewnienia ochrony mienia zakładu. Współdziałanie z kierownictwem pracodawcy w zakresie niezbędnym do zapewnienia nieprzerwanej pracy obiektów, urządzeń i instalacji, których unieruchomienie może stanowić zagrożenie dla życia, zdrowia ludzkiego lub przywrócenia normalnej działalności zakładu.

14 Art. 23 ustawy udział w strajku a uprawnienia pracownicze ZASADA: Udział pracownika w strajku zorganizowanym zgodnie z przepisami ustawy nie stanowi naruszenia obowiązków pracowniczych. W okresie strajku pracownik zachowuje: prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego; uprawnienia ze stosunku pracy z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia; okres przerwy w wykonywaniu pracy wlicza się do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy.

15 Art. 24 ustawy fundusz strajkowy Wynagrodzenie za czas strajku wypłacić może organizator strajku z funduszy strajkowych. Fundusz strajkowy tworzą i wykorzystują organizacje związkowe. Może on być utworzony u każdego pracodawcy i nie podlega egzekucji.

16 Art. 25 ustawy akcje protestacyjne ZASADA: Akcja protestacyjna zastępuje strajk.- może zostać zastosowana po wyczerpaniu trybu sporu zbiorowego. Zorganizowanie akcji protestacyjnej nie pozbawia prawa do ogłoszenia strajku. Z prawa tego mogą korzystać pracownicy nie mający prawa do strajku. Może być podjęta na etapie mediacji lub arbitrażu. Nie wymaga referendum pracowników i uprzedzenia pracodawcy.

17 Rodzaje akcji protestacyjnych strajk włoski zwolnienie tempa pracy, strajk tajny strajk absencyjny, obstrukcjonizm strajk gorliwości, bojkot zerwanie stosunków ze stroną sporu zbiorowego, pikietowanie i oflagowanie, blokada dróg, okupacja budynków i siedziby pracodawcy.

18 Sankcje za zorganizowanie, kierowanie, udział w strajku nielegalnym Rozwiązanie umowy w trybie art. 52 &1 pkt 1 Kodeksu pracy organizatorzy strajku nielegalnego, uczestnicy strajku w przypadku, gdy mieli oni świadomość o bezprawności strajku, Wypowiedzenie umowy o pracę w trybie art. 30 & 1 pkt 2 Kodeksu pracy utrata zaufania pracodawcy do pracownika związana z jego uczestnictwem w nielegalnym strajku.

19 Art. 26 ust. 1 i 2 ustawy odpowiedzialność karna Odpowiedzialności podlegają: a. osoby, które w związku z zajmowanym stanowiskiem lub pełnioną funkcją: przeszkadzają we wszczęciu sporu zbiorowego; przeszkadzają w prowadzeniu sporu zbiorowego w sposób zgodny z prawem sporu zbiorowego; nie dopełniają obowiązków określonych w ustawie; b. osoby które: kierują strajkiem zorganizowanym wbrew przepisom ustawy; kierując akcją protestacyjną zorganizowaną wbrew przepisom ustawy. Kara grzywny lub ograniczenia wolności.

20 Art. 26 ust. 3 - odpowiedzialność cywilna Od odpowiedzialności karnej trzeba odróżnić odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną: strajkiem zorganizowanym wbrew przepisom ustawy; akcją protestacyjną zorganizowaną wbrew przepisom ustawy, jaką może ponieść organizator strajku na zasadach określonych w kodeksie cywilnym (art. 415 oraz art ) odpowiedzialność odszkodowawcza (strata jak i nieuzyskane korzyści).

21 Pytania Czy każdy dyrektor musi zgłosić do OIP wszczęcie sporu zbiorowego? Art. 8 ustawy o r.s.z. nakłada na pracodawcę obowiązek niezwłocznego zawiadomienia właściwego okręgowego inspektora pracy o powstaniu sporu zbiorowego nie określono ściśle terminu i formy powiadomienia.

22 Pytania Czy pracownik może zawiesić udział w strajku na dzień lub kilka? I czy wtedy należy mu się wynagrodzenie? Art. 18 ustawy o r.s.z. udział w strajku jest dobrowolny.

23 ,,Podjęcie strajku przez pracowników pozbawia ich prawa pozostawania na terenie zakładu pracy bez zgody pracodawcy, choćby ich zachowanie polegało tylko na siedzeniu w budynkach zakładu pracy.,,warunki legalności strajku Małgorzata Kurzynoga

24 Ile godzin powinien strajkować Nauczyciel, który ma pełen etat w szkole? Art. 42 ust. 1 i art. 42c Karty Nauczyciela czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin na tydzień w pięciodniowym tygodniu pracy.

25 Czy Dyrektor może prosić o deklarację udziału w strajku przed 8 kwietnia? Jak Dyrektor może sprawdzić kto bierze udział w strajku w każdym dniu- różny czas odbywania zajęć szkolnych?

26 Obowiązujące przepisy nie regulują zagadnienia tworzenia listy strajkujących pracowników. Ustawa o r.s.z. nie nakłada na zw. zawodowy obowiązku tworzenia listy pracowników, którzy wzięli udział w strajku. Udział nauczycieli w strajku powinien być ustalany na bazie zapisów (ich braku) w dziennikach oraz dokumentów usprawiedliwiających nieobecność w pracy.

27 Czy należy potracić wynagrodzenie strajkującej osobie? Art. 23 ust. 2 ustawy o r.s.z. - w okresie strajku pracownik zachowuje: prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego; uprawnienia ze stosunku pracy z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia; okres przerwy w wykonywaniu pracy wlicza się do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy.

28 Czy jest podstawa prawna, która jednoznacznie reguluje sposób określania potrąceń z wynagrodzenia miesięcznego nauczyciela za kolejne dni udziału w strajku? W jaki sposób obliczyć potracenie Nauczycielowi za udział w strajku?

29 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy 12 ust. 1. W celu obliczenia wynagrodzenia, ustalonego w stawce miesięcznej w stałej wysokości, za przepracowaną część miesiąca, jeżeli pracownik w tym miesiącu był nieobecny w pracy z innych przyczyn niż niezdolność do pracy spowodowana chorobą, i za czas tej nieobecności nie zachowuje prawa do wynagrodzenia - miesięczną stawkę wynagrodzenia dzieli się przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu i otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę godzin nieobecności pracownika w pracy z tych przyczyn. Tak obliczoną kwotę wynagrodzenia odejmuje się od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc.

30 Jak ustalić liczbę godzin strajku w kolejnych dniach jego trwania, stanowiących podstawę do naliczenia kwoty potracenia z wynagrodzenia miesięcznego?

31 Miesięczną stawkę wynagrodzenia zasadniczego z dodatkami za wysługę lat, funkcyjnym i motywacyjnym dzieli się przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu i otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę godzin nieobecności pracownika w pracy z tych przyczyn. Tak obliczoną kwotę wynagrodzenia odejmuje się od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc. Wyliczenie dotyczy także nauczyciela, ponieważ otrzymuje on wynagrodzenie nie tylko za godziny realizowane w ramach pensum, ale również za inne czynności i zadania realizowane w ramach 40-godzinnego i 5-dniowego tygodnia pracy w razie zatrudnienia w pełnym wymiarze zajęć zgodnie z ustawą Karta Nauczyciela, czyli bez względu na liczbę godzin pensum planowanych do zrealizowania w dniu strajku.

32 Dziękuję za uwagę!