Ból brzucha u malucha może mieć wiele przyczyn

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Ból brzucha u malucha może mieć wiele przyczyn"

Kamila Wolska
5 lat temu
Przeglądów:

udzielanych w Programie poprawy opieki nad matką i dzieckiem?

1 Ból brzucha u malucha może mieć wiele przyczyn Rozmowa z dr n. med. Magdaleną Pyś Spychałą, pediatrą, gastrologiem z Centrum Ginekologii, Położnictwa i Neonatologii w Opolu - Z jakimi problemami i pytaniami przychodzą do Pani najczęściej rodzice w ramach porad udzielanych w Programie poprawy opieki nad matką i dzieckiem? - Większość dzieci jest kierowana do mnie na konsultację z Poradni Patologii Noworodka z powodu słabych przyrostów masy ciała, obecności krwi w stolcu lub przez pozostałe osoby pracujące w zespole żywienia w ramach projektu - neurologopedę, psychologa, dietetyka - z zaburzeniami karmienia, uporczywymi ulewaniami, kolkami, zaparciami. - Częsta przypadłość maluchów to bóle brzuszka. Jakie mogą być ich przyczyny? - Bóle brzucha u dzieci są faktycznie jedną z częstszych zgłaszanych dolegliwości. Ze względu na obraz kliniczny dzielimy je na ostre, przewlekłe i nawracające. U dzieci najczęściej, bo aż w 70 procentach, mają miejsce czynnościowe bóle brzucha takie jak np. kolka jelitowa. Kolejną grupę stanowią bóle brzucha o podłożu organicznym, gdzie przyczyną mogą być np. zakażenia jelitowe, przewlekłe stany zapalne błony śluzowej żołądka lub jelit, wady przewodu pokarmowego. Około procent stanowią bóle brzucha o podłożu psychogennym. Ostry ból brzucha, z towarzyszącymi wymiotami lub nudnościami, z obecnością objawów otrzewnowych, zawsze jest wskazaniem do konsultacji chirurgicznej.

2 - Kiedy taki ból brzucha powinien rodziców niepokoić? - W przypadku przewlekłych dolegliwości bólowych istnieją tzw. objawy alarmowe, które wzbudzają podejrzenie choroby organicznej i wymagają wdrożenia pilnej diagnostyki gastrologicznej. Wśród objawów alarmowych wymienić należy m.in. zaburzenia połykania, uporczywe wymioty, przedłużającą się biegunka, krwawienie z przewodu pokarmowego, nawracającą aftozę jamy ustnej, gorączkę o nieustalonej przyczynie, brak przyrostu lub utrata masy ciała, zmiany w okolicy okołoodbytniczej, zahamowanie wzrastania, opóźnienie dojrzewania. Także cechy charakterystyczne bólu tj. - nagły początek, ból budzący ze snu, ograniczający aktywność, są objawami alarmowymi. U niemowląt w przypadku uporczywych wymiotów należy zachować szczególną czujność, gdyż ich przyczyną mogą być schorzenia prowadzące do niedrożności lub podniedrożności przewodu pokarmowego i wówczas konieczna jest interwencja chirurgiczna. Wśród nich należy wymienić przerostowe zwężenie odźwiernika, wgłobienie, chorobę Hirschsprunga czy niedokonany zwrot jelit. - Ulewania czy refluks to kolejne kwestie, które budzą obawy mam i tatusiów. Czy słusznie? - Ulewania czy regurgitacje, są bardzo częstą przyczyną udzielanych przeze mnie konsultacji. Są one objawem refluksu żołądkowo-przełykowego, czyli cofania treści pokarmowej z żołądka na zewnątrz jamy ustnej w przypadku ulewań i cofania do jamy ustnej w przypadku regurgitacjii. W większości przypadków u niemowląt w wieku od 3 tygodnia życia do 12 miesiąca życia, jeśli nie towarzyszą im inne niepokojące objawy, tj. brak przyrostu masy ciała, aspiracja treści pokarmowej do dróg oddechowych, obecność krwi w treści ulanej, problemy z karmieniem lub przyjmowanie nieprawidłowego ułożenia ciała podczas karmienia, klasyfikuje się je wg Kryteriów IV Rzymskich do Zaburzeń Czynnościowych Przewodu Pokarmowego. Postępowaniem w takim przypadku jest obserwacja, pouczenie rodziców o zmianie " stylu życia"- unikanie przekarmień, wysokie układanie niemowląt do snu pod kątem ok 40 stopni - leczenie pozycyjne, unikanie ekspozycji na dym tytoniowy, interwencje dietetyczne w postaci zagęszczania mieszanek lub stosowanie mieszanek specjalistycznych jeśli objawy występują w przebiegu innych schorzeń np. alergii na białka mleka krowiego. - A co w przypadku nietolerancji pokarmowej? - Alergia pokarmowa jest bardzo rozległym i ciekawym tematem. Występuje tu duża różnorodność objawów. Mechanizm alergii może być IgE zależny, IgE niezależny oraz mieszany. Do najczęściej uczulających pokarmów należą: mleko krowie, jaja kurze, soja, pszenica, orzechy, ryby oraz skorupiaki. W alergiach na pokarm IgE -zależnych objawy mogą dotyczyć nie tylko przewodu pokarmowego w postaci wymiotów, bólów brzucha, biegunki ale także innych narządów, w tym jamy ustnej i skóry - ostra pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, zaostrzenia AZS. Występować mogą także objawy ogólnoustrojowe.

3 Większość z nich występuje w czasie do 2 godzin od ekspozycji na pokarm. Natomiast w alergii IgE-niezależnej, która stanowi ok 40 procent alergii na pokarm u dzieci i niemowląt, zwykle objawy występują w ciągu kilku godzin bądź kilku dni od spożycia pokarmu, zazwyczaj w formie izolowanych dolegliwości, takich jak ból brzucha, nudności, wymioty, biegunka. Do tej grupy schorzeń zalicza się enteropatię indukowaną białkami pokarmowymi, alergiczne zapalenie jelita grubego i odbytnicy oraz eozynofilowe schorzenia przewodu pokarmowego, zapalenie żołądka i jelit indukowane białkami pokarmowymi. W przebiegu alergii na pokarmy występują zaburzenia czynności przewodu pokarmowego, które mogą się manifestować klinicznie jako refluks żołądkowo-przełykowy, wymioty, biegunka, zaparcie lub zespół jelita drażliwego. Jedynym skutecznym leczeniem alergii na pokarm jest dieta eliminacyjna, polegająca na unikaniu sprawczego składnika pokarmowego. - Kolejny problemem, z jakim rodzice z pewnością zgłaszają się do Pani, jest niepewność co do prawidłowego przyrostu masy ciała niemowlęcia? - Jest to ważny temat, bo niedobory pokarmowe w okresie rozwoju i wzrostu stanowią poważny problem zdrowotny. Oceniając stan odżywienia posługujemy się pomiarami antropometrycznymi, tj. masa ciała, wzrost oraz wskaźnik BMI - oceniane w oparciu o siatki centylowe dla danej grupy wiekowej. Nieprawidłowy przyrost masy ciała może być związany z niedostateczną podażą składników pokarmowych wynikający np. z niewiedzy rodziców o indywidualnych potrzebach żywieniowych dzieci. Ale przyczyną mogą być także choroby przewlekłe, które prowadzić mogą do zaburzeń wchłaniania, trawienia, trudności technicznych w karmieniu, słabego apetytu, wzmożonego zapotrzebowania na składniki odżywcze. Często także infekcje, np. zakażenia jelitowe, nawracające zakażenia układu moczowego u niemowląt i dzieci, są przyczyną nieprawidłowego przyrostu masy ciała.

4 - Warto też zapewne mieć na uwadze, że nasze maluchy mogą mieć styczność z pasożytami. Jakimi? Na co zwrócić uwagę? Jak unikać ryzykownych sytuacji? - Zarażenia pasożytami związane są zwykle z niedostateczną higieną. W Polsce najczęściej występuje owsica, rzadziej lamblioza, sporadycznie glista ludzka, tasiemczyce oraz węgorek jelitowy. Dominującym objawem owsicy jest świąt okolicy okołoodbytniczej. W przypadku długo nieleczonej owsicy wystąpić może pogorszenie łaknienia, zaburzenia rozwoju oraz nadpobudliwość związana z zaburzeniami snu. W lambliozie dominującym objawem są bóle brzucha oraz biegunka. Czasami występować mogą objawy zapalenia dróg żółciowych z żółtaczką oraz zapalenie dwunastnicy. W obu przypadkach leczenie obowiązuje wszystkich członków rodziny. Jedynym skutecznym zapobieganiem owsicy jest przestrzeganie zasad higieny. - W ostatnich latach bardzo "modny" stał się gluten. Czy faktycznie niekoniecznie jest on zdrowy dla organizmów, zwłaszcza młodych? Jak wprowadzać go do diety? - Rzeczywiście temat glutenu jest w ostatnim czasie bardzo popularny, ale wydaje mi się także, że jest nadmiernie demonizowany. Są schorzenia, w których dieta bezglutenowa ma uzasadnienie, takie jak autoimmunizacyjne schorzenia zależne od glutenu: celiakia, ataksja glutenozależna, Dermatitis herpetiformis oraz alergia na gluten i nieceliakalna nadwrażliwość na gluten. Celiakia, potwierdzona w badaniach dodatkowych, jest wskazaniem do całkowitej eliminacji glutenu z diety do końca życia. Optymalnym sposobem karmienia niemowląt do 6 miesiąca życia jest karmienie naturalne. Zabezpiecza ono zarówno potrzeby żywieniowe, jak i emocjonalne niemowlęcia. Według obowiązujących zasad rozszerzanie diety o pokarmy uzupełniające, w tym gluten, powinniśmy rozpocząć pomiędzy 17 a 26 tygodniem życia. Wprowadzanie pokarmów uzupełniających, także glutenu, rozpoczynamy od małych dawek, pojedynczych produktów, dążąc do uzyskania jednego pełnego posiłku glutenowego w ciągu kilku tygodni.

- Dziękuję za rozmowę. Więcej informacji na temat świadczeń realizowanych w ramach projektu można uzyskać bezpośrednio lub telefonicznie: 1. Nieinwazyjne badania prenatalne dla kobiet poniżej 35.

Poradnictwo specjalistyczne dla rodziców: porady neonatologa, neurologopedy, psychologa, położnej, pielęgniarki, dietetyka, fizjoterapeuty, prawnika.

5 - Dziękuję za rozmowę. Więcej informacji na temat świadczeń realizowanych w ramach projektu można uzyskać bezpośrednio lub telefonicznie: 1. Nieinwazyjne badania prenatalne dla kobiet poniżej 35. roku życia Kontakt: Centrum Ginekologii, Położnictwa i Neonatologii w Opolu tel. (77) wew. 661 Zespół Opieki Zdrowotnej w Nysie - tel , wtorek piątek godz. 12:00-15:00 2. Poradnictwo specjalistyczne dla rodziców: porady neonatologa, neurologopedy, psychologa, położnej, pielęgniarki, dietetyka, fizjoterapeuty, prawnika. Kontakt: Centrum Ginekologii Położnictwa i Neonatologii w Opolu tel. (77) wew Pogłębiona diagnostyka rozwoju dziecka metodami bazującymi na obserwacji, analizie i interpretacji zachowań dziecka od 0 do 2 lat. Kontakt: Centrum Ginekologii, Położnictwa i Neonatologii w Opolu tel. (77) wew Niwelowanie nieprawidłowości w rozwoju dzieci: m.in. porady dotyczące właściwego żywienia dzieci, od urodzenia do drugiego roku życia. Poradnictwo psychologiczne dla rodziców i dzieci. Porad udzielają: pediatra, neurologopeda, psycholog, gastrolog, dietetyk. Kontakt: Centrum Ginekologii, Położnictwa i Neonatologii w Opolu tel. (77) wew. 611 Więcej na

Podobne dokumenty

NIETOLERANCJA A ALERGIA POKARMOWA

NIETOLERANCJA A ALERGIA POKARMOWA Nietolerancja i alergia pokarmowa to dwie mylone ze sobą reakcje organizmu na pokarmy, które dla zdrowych osób są nieszkodliwe. Nietolerancja pokarmowa w objawach przypomina