Współczesna kompozycja tradycyjnego ogrodu przy domu inspirowanym stylem warmińskim

Transkrypt

1 Współczesna kompozycja tradycyjnego ogrodu przy domu inspirowanym stylem warmińskim Koncepcja powstała z myślą o stworzeniu ogrodu, który znajdowałby się przy domu jednorodzinnym, inspirowanym budownictwem warmińskim o charakterze wiejskim (LK&850), którego autorem jest Pan Leszek Kalandyk z Pracowni Architektonicznej LK&PROJEKT w Krakowie. Projekt domu otrzymał wyróżnienie w Ogólnopolskim Konkursie Architektonicznym "Twój Dom - Dialog z tradycją". Ogród, który we współczesnej formie przestrzennej zawarłby główne elementy tradycyjne dla ogrodów warmińskich, a zarazem dostosowany był do współczesnych potrzeb mieszkańców domu, byłby idealnym połączeniem przeszłości z teraźniejszością. Harmonia domu z ogrodem, który wpisuje się w otaczający krajobraz wsi warmińskiej, powinna być inspiracją dla mieszkańców oraz alternatywą dla osób, które planują budowę domu. Priorytetem powinno stać się kontynuowanie tradycji miejsca, poprzez szerzenie budownictwa tego typu oraz standardów w zagospodarowaniu ogrodu warmińskiego. Dom posadowiony jest na działce o wymiarach 28 x 40.5 m, posiada powierzchnię zabudowy 149,10 m 2 wraz z pomieszczeniem technicznym plus 61,45 m 2 powierzchni zabudowy garażu. Dom posiada wystawę południową. Obszar ogrodu, który podlega opracowaniu koncepcji tradycyjnego ogrodu warmińskiego we współczesnym wydaniu wynosi 923,45 m 2. W koncepcji o układzie swobodnym można wyróżnić 3 strefy użytkowania: frontową, dzienną oraz intymną. Całość zawiera czytelny układ funkcjonalny, który łączy każdą strefę i umożliwia komunikację wokół budynku. Wytyczona komunikacja o współczesnym układzie kompozycyjnym posiada naturalne rozwiązania materiałowe, którymi są drewno, kamień, żwir oraz cegła palona dostępne w najbliższej okolicy. Ogrodzenie działki wykonane jest również z naturalnych elementów, takich jak drewno (sztachety), może ewentualnie wystąpić na kamiennym fundamencie. Strefa frontowa to obszar, który połączył ze sobą tradycyjny, wiejski przedogródek ze współczesnymi potrzebami komunikacyjnymi. Od przyległej drogi, na teren działki wprowadza nas furtka, której przedłużenie stanowi umieszczona bezpośrednio obok pergola porośnięta pnącymi różami. Tuż za nią otwiera się widok na przedogródek, czyli swobodne nasadzenia bylin oraz roślin jednorocznych, które śmiałością zestawień kolorystycznych, w tym pięknie kwitnących całe lato różnokolorowych kwiatów przyciąga uwagę. Podążając od pergoli w stronę wejścia do domu po ścieżce wykonanej z cegły palonej, mijamy w połowie małą architekturę - studnię, wokół której ułożone są deski luźno wdzierające się w rabaty kwiatowe. W tym miejscu jest punkt węzłowy. Przy studni znajduje się ścieżka prowadząca dalej ku wejściu do domu, ścieżka umożliwiająca osobom niepełnosprawnym podjazd do domu oraz ścieżka prowadząca do części dziennej. Kierując się dalej w stronę wejścia do domu, mijamy piękne kępy barwnych kwiatów i dochodzimy do mniejszej pergoli, która jest swoistą bramą do większej przestrzeni, jaką jest placyk komunikacyjny przed wejściem do domu oraz wjazdem do garażu. W tym miejscu użyte są 4 materiały, z których wykonana jest nawierzchnia: cegła palona, kamień polny,

2 deski oraz trawa. Po wyjściu z pergoli ścieżka z cegły palonej prowadzi nas pod dom. Po prawej stronie między pergolą, a wejściem do domu, przy ścianie utworzonej z malw, które osłaniają podjazd dla osób niepełnosprawnych znajduje się ławeczka, posadowiona na deskach swobodnie wdzierających się w rabatę. Rośliną znajdującą się pomiędzy deskami jest maciejka, która wieczorem wydobywa z siebie piękny, słodki zapach, umilający chwile spędzane przed domem. Po lewej stronie znajduje się podjazd do garażu. Dojazd z bramy do garażu poprowadzony jest delikatnym łukiem, który również jest skąpany w kwiatowych barwach przedogródka zarówno po prawej jak i po lewej jego stronie. Pasy podjazdu powstały z kamienia polnego, przeplatanego trawą. Przed garażem, na placyku komunikacyjnym również znajduje się nawierzchnia z kamienia polnego, w które wdzierają się luźno pasy trawy. Nadaje to lekkości i urozmaica nawierzchnię. Podjazd do garażu i ścieżka prowadząca do domu oddzielone zostały niewysokim 1,2 m wiklinowym płotkiem, który ma na celu stworzenie mniejszych wnętrz. Przy bramie wjazdowej na posesję, w południowo-zachodnim rogu działki znajduje się dąb, który jak wierzono w dawnych czasach miał znaczenie opiekuna domu. Chronił on dawną, wiejską zagrodę przed piorunami, silnymi wiatrami, a także dawał cień w upalne dni. Na nim jest zawieszona swobodnie i poruszająca się leniwie na wietrze huśtawka. Strefa dzienna to obszar od strony południowej. Znajduje się tu duży, drewniany taras, obsadzony po obu stronach ziołami, a od strony ogrodu jest oddzielony stopniem oraz pasem lawendy. Osoby niepełnosprawne mają możliwość zejścia na poziom ogrodu wydzielonym bezpiecznym zjazdem. Bezpośrednio przy tarasie znajduje się nawierzchnia z kamienia polnego, która przechodzi w deski luźno wdzierające się w trawnik, na boki natomiast rozchodzą się ścieżki ze żwiru. Jedna z nich (prawa) prowadzi do furtki, która umożliwia komunikację miedzy strefą frontową, a dzienną. W tej części ogrodu rosną drzewa owocowe, które symbolizują dawne sady. Rozmieszczone zostały w bardziej współczesnej formie. Pod nimi znajduje się łąka kwietna, która nadaje lekkość i nastrój oraz jest nawiązaniem do otaczającego krajobrazu. Znajduje się tu również szklarnia oraz zawsze występujący w dawnych zagrodach wiejskich warzywniak, a także krzewy owocowe, najczęściej porzeczka, agrest, czy aronia. Jest to także strefa odpoczynku czynnego, na co pozwala najdłuższe nasłonecznienie w ciągu dnia oraz dobrze utrzymany trawnik. Strefa dzienna od strefy frontowej oddzielona jest sztachetowym płotkiem. Komunikację umożliwia furtka, wyprowadzająca do punktu węzłowego, czyli na ścieżkę z cegły palonej. Strefa intymna znajduje się w północnej części ogrodu. Jest to mniejsze od pozostałych wnętrze, które znajdują się na działce. Na nawierzchni z cegły palonej znajdują się: grill z wędzarnią, drewniane skrzynie z kwiatami oraz komplet wypoczynkowy, najlepiej drewniany lub z wikliny. Całość otoczona krzewami bzu i jaśminu schowana jest od wiatru i od drogi. Jest to miejsce, które w cieniu da schronienie od upalnych dni oraz pozwoli na zachowanie prywatności. Wszystkie 3 strefy łączy wspólna ścieżka, która umożliwia płynne przejście z jednej do następnej. Urozmaicona jest różnorodnymi, naturalnymi materiałami, takimi jak kamień,

3 drewno, żwir oraz otoczona roślinnością dobraną do wymagań stanowiskowych, w której możemy odnaleźć również często występujące w dawnych zagrodach poidło dla ptaków. Na jednym z pni brzozy, które znajdują się nieopodal garażu, umieszczony jest drewniany, mały krzyż lub kapliczka dawniej zwana kościółkiem, symbolizujące wszechobecne kapliczki przydrożne występujące na Warmii. Koncepcja zagospodarowania ogrodu łączącego wymogi współczesności, takie jak podjazd do garażu, miejsce do grillowania, czy część dzienna przeznaczona do głównego użytkowania ogrodu, z elementami dawnymi, takimi jak przedogródek, ogródek warzywny, drzewo jako opiekun domu i in., jest ciekawą i ważną ideą. Powinno się ją szerzyć na terenach Warmii w celu kontynuowania tradycji wpisania domu mieszkalnego w otaczający krajobraz. Projekty tego typu powinny być częściej realizowane, aby podnieść jakość budownictwa na obszarach wiejskich i podmiejskich oraz spowodować większy ład przestrzenny. Dzięki temu można by było eliminować współczesne, dysharmonijne domy jednorodzinne nie wpisujące się w warmiński krajobraz z powodu zastosowania np. niebieskich blacho-dachówek, różowych elewacji, betonowych ogrodzeń oraz niestety typowego już nasadzania szpalerów żywotników zachodnich (tui) wzdłuż ogrodzeń. Ważne jest więc szerzenie świadomości społeczeństwa o tradycji i duchu miejsca, w którym żyją. inż. Anna Maria Sokołowska architekt krajobrazu tel: mail: annasokolowska4@wp.pl

4 Nr w projekcie WYKAZ UŻYTYCH W PROJEKCIE MATERIAŁÓW ROŚLINNOŚĆ Nazwa polska Nazwa łacińska Przykład 1 Malwa różowa Alcea rosa Chater s Double Hybrids 2 Floks szydlasty Phlox subulata MacDaniels Cushion 3 Ostróżka ogrodowa Delphinium x cultorum 4 Floks wiechowaty Phlox paniculata Kirmeslander 5 Kosaciec Iris 6 Liliowiec ogrodowy Hemerocallis hybryda 7 Słonecznik szorstki Heliopsis helianthoides

5 8 Niezapominajka błotna Myosotis palustris 9 Czosnek olbrzymi Allium gigantem 10 Tulipan ogrodowy Tulipa gesneriana 11 Serduszka okazałe Dicentra spectabilis 12 Maciejka dwuroga Matthiola bicornis 13 Groszek pachnący Lathyrus odoratus 14 Nasturcja mniejsza Tropaeolum minus

6 15 Rudbekia błyskotliwa Rudbeckia fulgida 16 Cesarska korona Fritillaria imperialis 17 Szafirek groniasty Muscari neglectum 18 Łubin trwały Lupinus polyphyllus 19 Piwonia chińska Paeonia lactiflora 20 Rozchodnik hiszpański Sedum hispanicum Glaucum 21 Dalia ogrodowa Dahlia hybr.

7 22 Aksamitka rozpierzchła Tagetes patula 23 Nagietek lekarski Calendula officinalis 24 Narcyz wielkokwiatowy Narcissus tazetta 25 Kosmos podwójnie pierzasty Cosmos bipinnatus 26 Trytoma groniasta Kniphofia uvaria 27 Cynia wytworna Zinnia elegans

8 28 Szałwia błyszcząca Salvia splendens 29 Tytoń ozdobny Nicotiana alata 30 Lawenda wąskolistna Lavandula angustifolia 31 Konwalia majowa Conwallaria majalis 32 Hortensja ogrodowa Hydrangea macrophylla 33 Rumian rzymski Anthemis nobilis

9 34 Dziewanna Verbascum 35 Kocimiętka Fassena Nepeta x fassenii 36 Stokrotka Bellis 37 Fiołek leśny Viola reichenbachiana 38 Lilak pospolity Syringa vulgaris 39 Bratek ogrodowy Viola wittrockiana 40 Funkia Hosta

10 41 Migdałek trójklapowy Prunus triloba 42 Jaśminowiec wonny Philadelphus coronarius 43 Mięta Mentha 44 Melisa lekarska Melissa officinalis 45 Tymianek pospolity Thymus vulgaris 46 Szałwia lekarska Salvia officinalis 47 Aronia Aronia Medik

11 48 Pióropusznik strusi Matteuccia struthiopteris 49 Dąb szypułkowy Quercus robur 50 Brzoza papierowa Betula papyrifera 51 Dereń biały Cornus alba 52 Winobluszcz trójklapowy Parthenocissus tricuspidata 53 Barwinek pospolity Vinca minor 54 Bluszcz pospolity Hedera helix 'Lady Frances'

12 55 Porzeczka agrest Ribes uva-crispa 56 Porzeczka Ribes 57 Pigwowiec pośredni Chaenomeles x superba 58 Borówka wysoka Vaccinium corymbosum Bluecrop 59 Wiśnia pospolita Cerasus vulgaris 60 Śliwa domowa Prunus domestica Ulena 61 Czereśnia ptasia Cerasus avium Vega 62 Grusza pospolita Pyrus communis Konferencja 63 Jabłoń domowa Malus domestica