1. Działalność inspekcyjna

Transkrypt

1 B I U L E T Y N I N F O R M A C Y J N Y / Działalność inspekcyjna W sierpniu przeprowadzono m.in. kontrole gospodarki ściekowej w Zakładach Azotowych Kędzierzyn i Zakładach Koksowniczych w Zdzieszowicach, które wykazały przekroczenia warunków odprowadzania ścieków (do Odry) ustalonych w pozwoleniach wodnoprawnych w zakresie azotu ogólnego. Dokonano również oceny możliwości i warunków przekazania do eksploatacji wybudowanej ostatnio mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków w Polskiej Cerekwi. Uruchomienie tego obiektu o przepustowości Q = 20 m 3 /d stwarza przesłanki uzyskania znaczącej poprawy jakości wód Potoku Cisek. Jeszcze wyższe efekty dla ochrony wód górnego odcinka Psiny winna przynieść włączona nieco wcześniej do użytkowania nowoczesna oczyszczalnia ścieków dla miasta Głubczyce. Dalsze zmniejszenie zanieczyszczenia wód powierzchniowych w zlewni Psiny wiąże się m.in. z ograniczeniem oddziaływania rolnictwa w tym także w zakresie rolniczego wykorzystania ścieków, na co zwrócili uwagę przedstawiciele WIOŚ kontrolujący Kombinat Rolny TOP-FARMS Głubczyce. Przeprowadzona w pierwszej dekadzie sierpnia kontrola Zespołu Opieki Zdrowotnej w Brzegu potwierdziła zasadność skarg mieszkańców na uciążliwość emitora kotłowni wysokoprężnej Szpitala w Brzegu (emisja sadzy) ujawniając zarazem brak aktualnej decyzji o emisji dopuszczalnej. W wystąpieniu do Starosty Brzeskiego sugeruje się rozważenie możliwości nałożenia na ZOZ obowiązku modernizacji kotłowni. Brak istotnych uchybień w zakresie naliczania opłat za wprowadzanie zanieczyszczeń do powietrza i składowanie odpadów do realizacji obowiązków wynikających z decyzji administracyjnych wykazała kontrola Cementowni w Strzelcach Opolskich. W ramach cyklu kontrolnego dotyczącego przestrzegania przepisów prawa w zakresie postępowania z odpadami azbestowymi przeprowadzono kontrolę 5 jednostek. W dwóch przypadkach stwierdzono przekazywanie odpadów azbestowych i innych odpadów niebezpiecznych (zużyte akumulatory) odbiorcom nie posiadającym stosownych zezwoleń. W związku z tym skierowano wnioski o ukaranie do Kolegiów d/s Wykroczeń. We wszystkich przypadkach stwierdzono naruszenie przepisów ustawy o odpadach polegające m.in. na braku wymaganych decyzji administracyjnych i uzgodnień. 2. Jakość wód powierzchniowych 2.1. Zakres oceny Informacje o stanie czystości wód powierzchniowych województwa opolskiego objętych systemem monitoringu podstawowego i regionalnego w pierwszym półroczu br. przedstawiono w komunikatach z lipca i sierpnia br. przekazanych organom samorządowym gmin i powiatów oraz władzom województwa i jednostkom współdziałającym.

2 B I U L E T Y N I N F O R M A C Y J N Y /2000 W biuletynach przewidziano prezentację wyników ostatnich serii badań w zakresie wskaźników pozwalających na ocenę zawartości substancji organicznych (BZT 5 ) i biogennych (azot amonowy i azotynowy, fosforany i fosfor ogólny) oraz stopnia zasolenia badanych wód (substancje rozpuszczone). Wyniki tych badań wyrażone w procentach stężeń dopuszczalnych klasy trzeciej zestawiono w tabelach 1 i 2 dla wód kontrolowanych w ramach monitoringu podstawowego oraz 3 i 4 dla ppk monitoringu regionalnego. Wielkości w granicach 0-0 (%) sygnalizują, że jakość wód odpowiadała kryteriom normatywnym rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 5 listopada r., natomiast wielkości wyższe (>0) wskazują na objawy nadmiernego ich zanieczyszczenia. W tabelach 1-4 wykazano zarazem przeciętne (mediany) i maksymalne wyniki z poprzednich rocznych serii badań pozwalające na przeprowadzenie odpowiednich porównań, których wyniki przedstawiono w pktach 2.2 i Monitoring podstawowy Dla zdecydowanej większości przekrojów () wyniki oznaczeń BZT 5 i substancji rozpuszczonych z sierpnia były niższe bądź co najwyżej równe przeciętnym wielkościom z serii badań przeprowadzonych w 1 r. Niższa od przeciętnej z minionego roku była również zawartość azotu amonowego w wodach pobranych do badań z ppk, a w pozostałych przekrojach z wyjątkiem ujściowego odcinka Małej Panwi wartości stężeń nie przekraczały najwyższych wielkości z roku ubiegłego. Jako korzystne (niższe od przeciętnych z 1 r. ) można uznać również wyniki oznaczeń fosforanów w wodach Odry, Kłodnicy, Osobłogi, Prudnika i Białej Głuchołaskiej, niemniej zawartość fosforanów w wodach Bierawki była wyższa od wielkości maksymalnej z poprzedniej serii badań. Znaczne przekroczenie wielkości dopuszczalnej dla wód klasy trzeciej sygnalizuje wynik oznaczenia azotu azotynowego w wodach Kłodnicy (1% S 3 ). Zanieczyszczenie wyższe niż w 1 r. sygnalizują również relacje wyników oznaczeń azotu azotynowego dla wód Małej Panwi poniżej zbiornika Turawa, przy czym jego zawartość w wodach Odry w ppk Zdzieszowice, Krapkowice i Mikolin oraz Małej Panwi powyżej zbiornika Turawa (PPK Schodnia Stara) i Nysy Kłodzkiej powyżej zbiornika Otmuchów (ppk Stary Paczków) była niższa od przeciętnych wyników badań z poprzedniej rocznej serii. Dla wód Bierawki i Odry w ppk Brzeg stężenia fosforu ogólnego z sierpnia były wyższe od maksymalnych wielkości z 1 r., natomiast zasadniczo lepsze (niższe od wartości przeciętnych z poprzedniego roku) były wyniki badań w tym zakresie wód Odry w odcinku Zdzieszowice-Groszowice, Kłodnicy, Prudnika oraz Nysy Kłodzkiej w ppk Lewin Brzeski i Małej Panwi w ppk Turawa Monitoring regionalny Zgodnie z informacjami zamieszczonymi w tabelach 3 i 4 wyniki oznaczeń z sierpnia br. wskazywały na wyższe niż stwierdzone w ostatnich seriach badań zanieczyszczenie wód Strugi Grodkowskiej (w zakresie zawartości związków

3 B I U L E T Y N I N F O R M A C Y J N Y /2000 fosforu), Prosny i Stobrawy (fosfor ogólny) oraz Kluczborskiej Strugi (azot azotynowy). Wyższe od maksymalnych wielkości z 1 r. były również stężenia azotu amonowego w wodach Bogacicy, Brynicy i ujściowego odcinka Budkowiczanki (ppk Stare Kolnie) a także substancji rozpuszczonych w dolnym biegu Osobłogi. Dla BZT 5 i substancji rozpuszczonych wyniki badań w ppk monitoringu regionalnego osiągały w sierpniu wielkości normatywne I-III klasy czystości śródlądowych wód powierzchniowych. Dotyczy to także zdecydowanej większości rezultatów badań azotu amonowego (oprócz wód Oziombla) i fosforanów (z wyjątkiem Baryczki i Strugi Grodkowskiej). Ponadnormatywną zawartość azotu azotynowego stwierdzono w wodach Prudnika (ppk Prudnik), Białej (ppk Łącznik), Ścinawy Niemodlińskiej (ppk Niemodlin), Prosny (ppk Przedmość), Stobrawy w rejonie Olesna, oraz Kluczborskiej Strugi, Wołczanki i Oziombla. Nadmierne zanieczyszczenie sygnalizują też wyniki oznaczeń fosforu ogólnego w wodach Strugi Grodkowskiej, P. Stokowskiego, Baryczki i Stobrawy w Sarym Oleśnie. Dla większości ppk monitoringu regionalnego są one jednak znacznie niższe od przeciętnych wartości fosforu ogólnego z 1 r., co w pewnym stopniu ma jednak związek ze zmianą metodyki oznaczeń (od 1 r.). Warto zarazem podkreślić, że dla pięciu ppk wyniki badań w zakresie wskaźników były niższe od przeciętnych rezultatów poprzedniej rocznej serii (Biała- Łącznik i Dobra, Potok Browiniecki, Potok Stokowski, Ścinawa Niemodlińska - Korfantów), natomiast tak korzystne wyniki porównania dla 5 wskaźników dokumentują wykazane w tabelach 3 i 4 relacje obliczeniowych wyników badań wód Cielnicy, Osobłogi, Prudnika, Rzymkowickiej Strugi, Oziombla i Budkowiczanki (Zagwiździe). Monitoring podstawowy badań jakości wód powierzchniowych województwa opolskiego. Porównanie wyników badań z sierpnia 2000 r. do obliczeniowych wielkości z serii badań z 1 r. Tabela 1 Lp. Wyniki oznaczeń wyrażone w procentach wartości S NAZWA CIEKU 3* Substancje Azot Azot Fosfor -ppk- BZT 5 Fosforany rozpuszcz. amonowy azotynowy ogólny Przewóz Zdzieszowice Krapkowice

4 B I U L E T Y N I N F O R M A C Y J N Y / Groszowice- -Mikolin- -Brzeg- BIERAWKA -Bierawa- KŁODNICA -Kłodnica- OSOBŁOGA -Racławice Śl.- PRUDNIK -Dytmarów- ZŁOTY POTOK -Jarnołtówek * stężeń dopuszczalnych klasy trzeciej B A C A - wyniki oznaczeń z sierpnia 2000 r. (dla poz. - z dwu serii badań) B, C - najwyższe (B) i przeciętne (C) wyniki oznaczeń z poprzedniej rocznej serii badań Monitoring podstawowy badań jakości wód powierzchniowych województwa opolskiego. Porównanie wyników badań z sierpnia 2000 r. do obliczeniowych wielkości z serii badań z 1 r. Tabela 2 Lp. Wyniki oznaczeń wyrażone w procentach wartości S NAZWA CIEKU 3* Substancje Azot Azot Fosfor -ppk- BZT 5 Fosforany rozpuszcz. amonowy azotynowy ogólny MAŁA PANEW Czarnowąsy MAŁA PANEW -Turawa MAŁA PANEW Schodnia Stara- 4

5 B I U L E T Y N I N F O R M A C Y J N Y / Skorogoszcz- -Lewin Brzeski- -Nysa- -Wójcice- -Otmuchów- -Stary Paczków- BIAŁA GŁUCH. -Głuchołazy * stężeń dopuszczalnych klasy trzeciej B A C A - wyniki oznaczeń z sierpnia 2000 r. (dla poz. z dwu serii badań) B, C - najwyższe (B) i przeciętne (C) wyniki oznaczeń z poprzedniej rocznej serii badań Tabela 3 Monitoring regionalny badań jakości wód powierzchniowych województwa opolskiego (lewobrzeżna część zlewni Odry). Porównanie wyników badań z sierpnia 2000 r. do obliczeniowych wielkości z ostatniej* serii badań. Lp. Wyniki oznaczeń wyrażone w procentach wartości S NAZWA CIEKU 3** Substancje Azot Azot -ppk- BZT 5 rozpuszcz. amonowy azotynowy Fosforany Fosfor ogólny Michałów CIELNICA 51 -Giełczyce DOPROWADZALNIK 1 5 -Małujowice STRUGA GRODK Osiek Grodkowski OSOBŁOGA Krapkowice

6 B I U L E T Y N I N F O R M A C Y J N Y / PRUDNIK -Prudnik- BIAŁA BIAŁA ZŁOTY POTOK -Prudnik- -Łącznik- -Dobra- RZYMKOWICKA STR. -Chrzelice- P. BROWINIECKI -Zielina- P. STOKOWSKI -Golczowice- ŚCINAWA NIEM. -Korfantów- ŚCINAWA NIEM. -Niemodlin- PRÓSZKÓWKA -Niewodniki- DOŻYNA -Golczowice * dla poz. 1-4 poprzednie badania wykonano w 1 r., a dla pozostałych ppk w 1 r. ** por. oznaczenia w tab.1 i Tabela 4 Monitoring regionalny badań jakości wód powierzchniowych województwa opolskiego (prawobrzeżna część zlewni Odry). Porównanie wyników badań z sierpnia 2000 r. do obliczeniowych wielkości z ostatniej* serii badań. Lp. Wyniki oznaczeń wyrażone w procentach wartości S NAZWA CIEKU 3** Substancje Azot Azot -ppk- BZT 5 rozpuszcz. amonowy azotynowy Fosforany Fosfor ogólny PROSNA Przedmość STOBRAWA Olesno- 5

7 B I U L E T Y N I N F O R M A C Y J N Y / STOBRAWA 3 4 -Stare Olesno STOBRAWA 1 2 -Stobrawa KLUCZBORSKA STR. -Miejsce WOŁCZANKA 3 -Brynica BARYCZKA 3 5 -Czaple Wodne OZIOMBEL 3 -Zawada BOGACICA Domaradz BUDKOWICZANKA -Zagwiździe BUDKOWICZANKA 1 -Stare Kolnie BRYNICA Popielów ŻYDÓWKA 2 2 -Popielów- * dla poz. 1-3 poprzednie badania wykonano w 1 r., a dla pozostałych ppk w 1 r. ** por. oznaczenia w tab. 1 i Stan zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego w Kędzierzynie-Koźlu Na terenie Kędzierzyna-Koźla zlokalizowana jest sieć sześciu automatycznych stacji pomiarowych, dokonujących pomiarów ilościowych: pyłu zawieszonego PM, dwutlenku siarki, tlenków azotu, tlenku węgla, mieszaniny węglowodorów i ozonu. Jedna ze stacji, znajdująca się przy ul. Gagarina włączona jest do krajowego systemu monitoringu powietrza i na podstawie uzyskanych z niej wyników dokonano oceny stanu zanieczyszczenia w sierpniu br. Oceną objęto średniodobowe wartości stężeń badanych substancji, które wyrażono w procentach wielkości dopuszczalnych. Z zestawienia tych wartości (tabela 5) wynika, że w sierpniu br. tylko stężenia ozonu przekraczały dopuszczalną wartość normy w ciągu dni o 1-4% jej wielkości. W dniu 31 sierpnia zarejestrowano podwyższony o % poziom stężeń węglowodorów, porównywany z zalecaną normą, dającą możliwość dokonania oceny. Stężenia pozostałych

8 B I U L E T Y N I N F O R M A C Y J N Y /2000 oznaczanych substancji nie przekraczały wartości norm średniodobowych, kształtując się na poziomie: -50% wielkości normy w przypadku pyłu zawieszonego PM, 3-% dla dwutlenku siarki, 3-1% dla dwutlenku azotu i -1% dla tlenku węgla. Tabela 5 Średniodobowe wartości stężeń zanieczyszczeń powietrza oznaczane w stacji monitoringu podstawowego przy ul. Gagarina w Kędzierzynie-Koźlu w sierpniu br. (wyrażone w procentach normy dopuszczalnej) Data Pył zawieszony PM siarki azotu Dwutlenek Dwutlenek Tlenek węgla Węglowodory Ozon przekroczenie wartości normatywnej