Wyższą odznaczały się odmiany Aligator, ES Senator oraz Royal Pro, Hipro i Mavka, a najniższą Augusta oraz Klaxon, Annushka i Amandine (tabela 133).

Transkrypt

1 SOJA Doświadczenia z soją prowadzono w Głubczycach (odmianowe w latach i zaprawowe w 2013 roku) oraz w Bąkowie i Łosiowie (odmianowe w 2013 roku) na jednym poziomie agrotechniki. W Głubczycach badano 12 odmian (2 polskie z KR, 6 z katalogu UE, 2 amerykańskie i 2 ukraińskie), a w Bąkowie i Łosiowie od 4-8 odmian. W doświadczeniach tych stosowano nitraginę Hi Stick Soybean, zawierającą bakterie Bradyrhizobium japonicum firmy Saatbau, wykonaną technologią FIX FERTIG. Warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczeń, pochodzenie odmian oraz warunki pogodowe w okresie wegetacji soi przedstawiono w tabelach , a wyniki plonowania i ważniejszych właściwości rolniczych w tabelach W okresie wegetacji soi warunki pogodowe były dobre, a suma temperatur efektywnych, mierzona w Głubczycach i Łosiowie bardzo sprzyjająca. Przymrozki przygruntowe, które występowały w 2012 roku w Głubczycach nie miały ujemnego wpływu na rośliny (tabela 131 i 132). W Głubczycach, przy średnim plonie nasion 30,7 dt/ha w 2012 i 36,3 dt/ha w 2013 roku zróżnicowanie odmian było bardzo duże. Najwyżej plonowała odmiana Lissabon. ES Senator, Aligator i Merlin plonowały na wysokim poziomie, a odmiany polskie Aldana i Augusta słabiej. Odmiana Klaxon w 2012 r plonowała dobrze, a w tym samym roku odmiany amerykańskie, zbierane w październiku bardzo słabo. Z badanych odmian w 2013 roku średnio plonowały Mavka i Amandine, słabiej Annushka. Wilgotność nasion przy zbiorze wynosiła od 8,0 (Merlin we wrześniu) do 30,1 (ES Senator we wrześniu) i 34,0% (Royal Pro w październiku) w 2012 roku i 10,8-11,7% (pierwsza dekada października) w 2013 roku. Ilość wysiewu wahała się od 137 (Augusta) do 202 kg/ha (Aligator) w 2012 roku i od 113 (Annushka) do 189 kg/ha (Aligator) w 2013 roku. Przy założonej gęstości siewu 80 szt/m 2 w 2012 i 70 szt/m 2 w 2013 roku uzyskano po wschodach szt/m 2. Przy średniej wysokości roślin 93 cm w 2012 i 81 cm w 2013 roku do wyższych odmian należały ES Senator, Aligator i Augusta oraz Royal Pro i Mavka, a niższymi były Aldana, Lissabon, Merlin i Klaxon. Wyleganie roślin było średnio nieduże. Bardziej podatnymi nań odmianami były Augusta, Lissabon, Klaxon i Annushka, a Aligator, ES Senator, Merlin, Aldana oraz Hipro, Royal Pro, Mavka i Amandine nie wylegały wogóle. Wysokość osadzenia najniższego strąka na roślinie wynosiła średnio 11 cm w 2012 i tylko 8 cm w 2013 roku. Wyżej osadzały strąki Aligator, Lissabon oraz Royal Pro, a niżej ES Senator, Aldana, Augusta oraz Klaxon, Hipro i Annushka. Przy średniej liczbie strąków na jednej roślinie 32 szt wyraźnie więcej wiązały odmiany Lissabon, Merlin, Aligator i Annuska, a najmniej ES Senator, Aldana, Augusta i Klaxon. Średnia masa 1000 nasion wynosiła 175,3g w 2012 i 173,9g w 2013 roku.

2 Wyższą odznaczały się odmiany Aligator, ES Senator oraz Royal Pro, Hipro i Mavka, a najniższą Augusta oraz Klaxon, Annushka i Amandine (tabela 133). W 2013 roku średni plon 4 odmian (badanych w Głubczycach, Bąkowie i Łosiowie) wyniósł 25,3 dt/ha (od 80% - Augusta do 110% wzorca Mavka), a dla 8 odmian (badanych w Głubczycach i Bąkowie) 26,1 dt/ha (od 82% - Aldana do 116% wzorca Lissabon). Średnia wilgotność nasion przy zbiorze wynosiła 15,1% (od 11,7 Amandine do 17,4% - Mavka). Przy średniej ilości wysiewu 137 kg/ha odmiany różniły się znacznie. Najmniej wysiewano 113 kg/ha (Annushka) a najwięcej 182 kg/ha (Aligator). Liczba roślin po wschodach wynosiła średnio 67 szt/m 2 (od 57 Annushka do 74 szt/m 2 - Aligator), przy wysiewanej 70 szt/m 2. Przy średniej wysokości roślin 87 cm wyższymi były odmiany Mavka, ES Senator i Annushka, a niższymi Lissabon, Aldana, Merlin, Augusta i Aligator. Wyleganie przed zbiorem było małe, a do bardziej podatnych należały odmiany Augusta i Annushka. Wysokość osadzenia najniższego strąka wynosiła średnio 9 cm, a odmiany tą cechą różniły się nieznacznie. Nieco wyżej wiązał je Aligator. Przy średniej liczbie strąków na jednej roślinie 31 szt, więcej miały ich odmiany Augusta, Annushka i Lissabon, a mniej ES Senator, Aligator i Aldana. Masa 1000 nasion wynosiła średnio 161,0 g. Wyższą cechowały się odmiany Aligator, ES Senator i Lissabon, a niższą Augusta i Annushka (tabela 134). Zarówno plon nasion soi, jak i zróżnicowanie odmian w 3 punktach doświadczalnych województwa opolskiego było znaczne. Wysoki plon nasion uzyskano w Głubczycach 36,3 dt/ha, gdzie najwyżej plonowały odmiany Lissabon, ES Senator, Aligator i Merlin, średni w Łosiowie 23,9 dt/ha, gdzie wyróżniały się Mavka i Annushka, a słaby w Bąkowie 15,8 dt/ha, gdzie lepiej plonowały Aligator, Lissabon i Merlin. Przy średniej zawartości 88,3% suchej masy w nasionach, odmiany nie różniły się nią w większym stopniu. Nieco wyższą miała Augusta. Większe zróżnicowanie odmian notowano w zawartości białka. Przy średniej 32,2% w s.m. najwyższą odznaczała się Amandine (tylko Głubczyce), Merlin i Augusta, a najniższą Mavka i Annushka. Średnia zawartość tłuszczu wynosiła 24,6%. Więcej miały go odmiany Merlin, Mavka i Annushka, a mniej Augusta i Lissabon (tabela 135). W doświadczeniu zaprawowym na odmianie Aldana w Głubczycach w 2013 roku porównywano nitraginę Soybean firmy Saatbau Linz i Bio Food Wałcz z lat 2012 i Przy wysiewie 7 maja 159 kg/ha (70 szt/m 2 ) po rzepaku ozimym uzyskano zróżnicowane ważniejsze właściwości rolnicze i plon nasion soi. Liczba roślin była wyraźnie wyższa, a ich wysokość mniejsza na nitraginie Soybean. W wysokości osadzenia najniższego strąka nie notowano różnic, a liczba strąków na jednej roślinie była najwyższa na nitraginie Bio Food 2012r. Średnia liczba brodawek bakteryjnych była bardzo mała, natomiast liczba roślin z brodawkami wyraźnie wyższa na nitraginie Soybean 10,1%. Na nitraginie Bio Food wynosiła ona tylko 2,6-2,8%. W efekcie, przy zbliżonej wilgotności i masie 1000 nasion przy

3 zbiorze uzyskano zróżnicowany plon nasion soi. Na nitraginie Soybean wyniósł on 30,9 dt/ha, a na nitraginie Bio Food od 23,2 dt/ha (z 2013r) do 26,2 dt/ha (z 2012r). W wyniku analizy roślin soi odmiany Lissabon, wysiewanej na 3 polach produkcyjnych w SDOO Głubczyce w 2013 roku w ilości 149 kg/ha, po 3 różnych przedplonach i w 2 terminach siewu stwierdzono wyraźne zróżnicowanie obsady roślin, która była zależna od przedplonu i terminu siewu. Niższą notowano po rzepaku ozimym w późniejszym terminie siewu, a wysoką po soi i pszenicy ozimej przy siewie pod koniec kwietnia. W stanowisku po soi uzyskano średnio 18 szt brodawek bakteryjnych na 1 roślinie, po pszenicy ozimej w tym samym terminie siewu 4, a po rzepaku ozimym, w późniejszym terminie siewu tylko 2. Również liczba roślin z brodawkami była najwyższa po soi i wyniosła 92,6%. Po pszenicy ozimej wynosiła ona 77,0%, a po rzepaku ozimym tylko 39,3% tabela 136.

4 Tab Soja. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Lata zbioru 2012, 2013 Miejscowość Głubczyce Łosiów Bąków Powiat Kompleks rolniczej przydatności gleby Klasa bonitacyjna gleby II IIIa IIIb IIIb ph gleby w KCl 6,6 6,7 6,9 6,7 Przedplon pszenica ozima rzepak ozimy rośliny strączkowe burak cukrowy Data siewu (dzień, m-c, rok) Obsada roślin (szt./m 2 ) Data zbioru (dzień, m-c, rok) Hipro, Royal Pro Nawożenie mineralne N (kg/ha) P 2 O 5 (kg/ha) K 2 O (kg/ha) Mikronawozy Zaprawa nasienna (kg/ha. l/ha) (nazwa) MgSO ADOB B -1,5 + Basfoliar 36E -5 Oxafun T 75 + Nitragina Hi Stick Soybean MgSO ADOB B -1,5 + Basfoliar MgSO ADOB B -1,5 + ADOB Zn 1 + Basfoliar S 8 Środki ochrony roślin Oxafun T 75 + Nitragina Hi Stick Soybean MgSO ADOB B -1,5 + Basfoliar S -5 MgSO Basfoliar S 8 Vitavax 2000 FS + Nitragina Hi Stick Soybean MgSO ADOB B -1,5 + ADOB Zn -1 + Basfoliar MgSO ADOB B -1,5 + ADOB Zn -1 + Basfoliar Dithane Neo Tec 75 WG + Nitragina Hi Stick Soybean Herbicydy (l/ha) Afalon dyspersyjny 450 SC-2,0 Afalon dyspersyjny 450 SC-2,0 Afalon dyspersyjny 450 SC-2,0 Linurex 500 SC -1,8

5 Tab Soja. Pochodzenie odmian Rok wpisania do Adres jednostki zachowującej odmianę, Kod kraju Lp. Odmiana Krajowego Rejestru a w przypadku odmiany zagranicznej - pochodzenia Odmian w Polsce - pełnomocnika w Polsce 1 Klaxon FR Caussade Semences (Caussade Nasiona Polska, Strzelin) 2 Aligator FR Euralis Semences (Euralis Saaten sp. z o.o., Poznań) 3 ES Senator FR Euralis Semences (Euralis Saaten sp. z o.o., Poznań) 4 Lissabon AT Saatbau Linz (Centrala Nasienna sp. z o.o. Środa Śląska) 5 Merlin AT Saatbau Linz (Centrala Nasienna sp. z o.o. Środa Śląska) 6 Aldana 1992 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR 7 Augusta 2002 PL Uniwersytet Przyrodniczy Poznań 8 Hipro USA GP Feeds USA 9 Royal Pro USA - 10 Mavka 2013 UA Agro Youmis PL Sp. z o.o. Poznań 11 Amandine AT Saatbau Linz (Centrala Nasienna sp. z o.o. Środa Śląska) 12 Annushka UA Agro Youmis PL Sp. z o.o. Poznań Tab Warunki pogodowe w okresie wegetacji soi w 2013r Miesiąc Średnia temperatura o C Opady mm Głubczyce Łosiów Głubczyce Łosiów maj 12,9 14,2 134,1 107,4 czerwiec 16,3 17,6 143,1 148,9 lipiec 19,7 20,7 15,7 30,1 sierpień 20,8 19,8 28,2 37,1 wrzesień 12,0 12,8 94,0 96,2 średnia (suma) 16,3 17,0 415,1 332,9 Suma temperatur Głubczyce 2505 o C Łosiów 2608 o C

6 Tab Warunki pogodowe w okresie wegetacji soi. Głubczyce - lata Temperatura powietrza o C Opad Miesiąc Średnia dobowa minimalna maksymalna minimalna przy gruncie mm dni maj 14,8 12,9 8,9 8,6 21,3 16,7-4,3 2,0 29,3 134, czerwiec 17,4 16,3 12,1 12,0 22,7 21,0-0,4 5,7 55,3 143, lipiec 19,9 19,7 14,8 12,9 26,0 26,2 4,7 3,4 97,5 15, sierpień 19,0 20,8 13,4 13,3 25,5 28,5 5,5 3,5 66,6 28, wrzesień 14,2 12,0 9,2 7,4 20,1 17,6-0,9-0,3 49,5 94, Średnia (suma) 17,1 16,3 11,7 10,8 23,1 22,0 0,9 2,9 298,2 415, Suma temperatur o C (w 2012r 2613 o C, w 2013r 2505 o C) Przymrozki przygruntowe (w 2012r ,4 4,3 o C, ,4 o C, w 2013r brak)

7 Tab Soja. Plon nasion przy 15% wilgotności (% wzorca) i ważniejsze właściwości rolnicze. Głubczyce. Lata zbioru L p. Odmiana Plon nasion dt/ha Wilgotność nasion % Ilość wysiewu kg/ha Liczba roślin szt/m 2 Wysokość roślin cm Wyleganie przed zbiorem sk. 9 0 Wysokość osadzenia najniższego strąka cm Liczba strąków na 1 roślinie szt MTN g Wzorzec 30,7 36,3 15,7 11, ,2 8, ,3 173,9 1. Klaxon 110-9, , ,1-2. Aligator ,2 11, ,0 9, ,5 200,6 3. ES Senator ,1 11, ,0 9, ,4 185,3 4. Lissabon ,2 11, ,5 8, ,4 180,6 5. Merlin ,0 11, ,0 9, ,2 164,4 6. Aldana ,7 11, ,0 9, ,5 183,6 7. Augusta ,3 11, ,0 7, ,8 141,0 8. Hipro 69-15, , ,9-9. Royal Pro 40-34, , ,7-10 Mavka , , ,5 11 Amandine , , ,3 12 Annushka , , ,4 Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian

8 Tab Soja. Plon nasion przy 15% wilgotności (% wzorca) i ważniejsze właściwości rolnicze. Województwo opolskie. Rok zbioru Lp. Odmiana Plon nasion dt/ha GBŁ GB Wilgotność nasion % Ilość wysiewu kg/ha Liczba roślin szt/m 2 Wysokość roślin cm Wyleganie przed zbiorem sk. 9 0 Wysokość osadzenia najniższego strąka cm Liczba strąków na 1 roślinie szt Wzorzec 25,3 26,1 15, , ,0 MTN g 1. Aldana , , ,8 2. Augusta , , ,1 3. Mavka , , ,3 4. Aligator , , ,0 5. ES Senator , , ,6 6. Lissabon , , ,8 7. Merlin , , ,6 8. Amandine , , ,3 9. Annushka , , ,7 Liczba doświadczeń Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian G Głubczyce, B Bąków, Ł Łosiów

9 Tab Soja. Plon nasion w miejscowościach przy 15 % wilgotności (% wzorca). Rok zbioru 2013 Głubczyce Bąków Łosiów Średnia Sucha masa Zawartość Zawartość Lp. Odmiana G, B, Ł G, B (%) białka tłuszczu (% s.m.) (%) Wzorzec dt /ha 36,3 15,8 23,9 25,3 26,1 88,3 32,2 24,6 1 Aldana 69, Augusta Mavka Aligator ES Senator Lissabon Merlin Amandine Annushka Wzorzec- średnia dla wszystkich badanych odmian G Głubczyce, B Bąków, Ł Łosiów

10 Tab Soja doświadczenie zaprawowe odmiana Aldana. Plon nasion przy 15% wilgotności i ważniejsze właściwości rolnicze. Rok zbioru 2013 ODMIANA Kombinacja Ilość wysiewu kg/ha Liczba roślin szt/m 2 Wysokość roślin cm Wysokość osadzenia najniższego strąka cm Liczba strąków na 1 roślinie szt Średnia liczba brodawek na roślinie szt Liczba roślin z brodawkami % Plon nasion dt/ha przy 15 % wilg. Wilgotność nasion % MTN przy 15 % wilg. Kombinacja 1 (Soybean) ,1 30,9 11,5 183,6 ALDANA Kombinacja 2 (Bio Food 2012) ,6 26,2 10,3 185,3 Kombinacja 3 (Bio Food 2013) ,8 23,2 10,4 190,4 Pole nr 1 (Soybean) , LISSABON Pole nr 6 (Soybean) , Pole nr 9 (Soybean) , Pole Nr 1 - przedplon soja, termin siewu Pole Nr 6 - przedplon pszenica ozima, termin siewu Pole Nr 9 - przedplon rzepak ozimy, termin siewu 7.05

11

12

13

14