Szkolny program profilaktyki

Transkrypt

1 Szkolny program profilaktyki na rok szkolny 2014/2015 oraz 2015/2016 PODSTAWA PRAWNA Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2009 r. Nr 4 poz. 17), Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz ze zm.), Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2006 r. Nr 97 poz. 674 ze zm.). Grabów nad Prosną, wrzesień 2014 r.

2 I. UWAGI WSTĘPNE Profilaktyka jest chronieniem człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowaniem na nie. Jej celem jest ochrona człowieka, ucznia, wychowanka przed wszelkimi zakłóceniami rozwoju. Oddziaływanie profilaktyczne ma szczególne znaczenie w odniesieniu do dzieci i młodzieży w okresie dorastania. Jest to faza rozwoju stanowiąca pomost pomiędzy dzieciństwem a dorosłością, w czasie której dokonuje się wiele intensywnych, jakościowych zmian w osobowości człowieka. Zmiany te prowokowane intensywnym rozwojem biologicznym, mają swój wyraz w emocjonalności i duchowości, od dążenia do większej samodzielności aż po określenie własnej tożsamości. Jest to czas w rozwoju młodego człowieka podatny na zakłócenia i podejmowanie ryzykownych zachowań. Profilaktyka podejmowana przez szkołę ma za zadanie ochronę młodzieży przed tymi zachowaniami. Szkoła jest miejscem profilaktyki pierwszorzędowej, skierowanej do grupy niskiego ryzyka. Profilaktyka pierwszorzędowa polega na promowaniu zdrowego stylu życia i zapobieganiu zagrożeniom, w szczególności na rozwijaniu umiejętności radzenia sobie z wymogami życia. Jej celem jest opóźnienie inicjacji lub zachęcanie do abstynencji. Program profilaktyki szkolnej obejmuje działania podejmowane w trakcie realizacji programów nauczania i Programu wychowawczego szkoły. II. STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH DYREKTOR SZKOŁY: Monitoruje pracę wychowawców klas i pedagoga w zakresie profilaktyki. Diagnozuje wspólnie z pedagogiem oczekiwania uczniów i rodziców w zakresie profilaktyki. Inicjuje i organizuje przedsięwzięcia określone w SPP. RADA PEDAGOGICZNA: Określa zadania w zakresie profilaktyki. Określa zapotrzebowanie na realizację programów profilaktycznych. Dokonuje analizy działalności profilaktycznej na podsumowujących zebraniach rady pedagogicznej w czerwcu. NAUCZYCIELE: Realizują zadania SPP w zakresie swojego przedmiotu oraz współpracują z wychowawcami klas w realizacji tych zadań. Wykonują zalecenia zawarte w opiniach wydanych przez poradnię psychologicznopedagogiczną i inne placówki specjalistyczne. Współpracują z instytucjami wspierającymi wychowanie i profilaktykę, z pedagogiem szkolnym i dyrekcją szkoły. WYCHOWAWCY KLAS: Integrują zespół klasowy ze szczególnym zwróceniem uwagi na uczniów klas pierwszych. Realizują programy profilaktyczne bądź elementy tych programów zaakceptowane przez Radę Pedagogiczną i dyrekcję szkoły. Biorą udział w szkoleniach na temat profilaktyki; mają możliwość samodzielnego opracowywania programów profilaktycznych. Dbają o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji uczniów w klasie. Grabów nad Prosną, wrzesień 2014 r. 2

3 Wyposażają uczniów w umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Realizują zadania zawarte w SPP we współpracy z rodzicami uczniów. PEDAGOG SZKOLNY: Rozpoznaje indywidualne potrzeby uczniów oraz analizuje przyczyny niepowodzeń szkolnych. Określa formy i sposoby udzielania uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Organizuje i prowadzi różne formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli. Podejmuje działania profilaktyczno-wychowawcze wynikające ze Szkolnego Programu Profilaktycznego i Wychowawczego w stosunku do uczniów, z udziałem rodziców i nauczycieli. Wspiera działania opiekuńczo-wychowawcze, wynikające ze Szkolnego Programu Profilaktycznego. Prowadzi współpracę z instytucjami wspierającymi realizację zadań profilaktycznych. Jest głównym koordynatorem wszystkich działań w zakresie realizacji Szkolnego Programu Profilaktycznego. Prowadzi punkt konsultacyjny dla wszystkich podmiotów realizujących Szkolny Program Profilaktyczny. RODZICE: Korzystają z pomocy i wsparcia ze strony pedagoga, wychowawców, nauczycieli, dyrekcji szkoły i szkolnej służby zdrowia w zakresie profilaktyki. Uczestniczą w realizacji zadań profilaktyki szkolnej. Mają możliwość korzystania ze szkolnego punktu konsultacyjnego. III. ZASADY ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH Bezpieczeństwo uczniów Adekwatność oddziaływań Skuteczność Rzetelność - Respektowanie podmiotowości uczniów. - Poszanowanie godności i indywidualności uczniów. - Ochrona prywatności i zapewnienie dyskrecji. - Uwzględnianie wieku uczniów. - Uwzględnienie systemu wartości i stopnia wrażliwości uczniów. - Nienaruszanie w stosowanych technikach terapeutycznych mechanizmów obronnych osobowości uczniów. Działania profilaktyczne będą maksymalnie dostosowane do potrzeb i problemów uczniów oraz będą mieć konkretnych adresatów. Działania powinny: - być zgodne z aktualnym stanem wiedzy z dziedziny, której dotyczą, - wykorzystywać wiedzę dotyczącą sprawdzonych strategii i metod działania, - uwzględniać wiedzę z zakresu psychologii rozwojowej. - Informacje powinny być rzetelne i dostosowane do rozwoju intelektualnego, emocjonalnego i społecznego uczniów, do ich możliwości percepcyjnych. - Informacje przekazywane uczniom powinny uwzględniać poziom posiadanej wiedzy. Nie powinny wykraczać poza poziom posiadanej wiedzy, aby nie podsuwały pomysłów na niepożądane zachowania. Grabów nad Prosną, wrzesień 2014 r. 3

4 Głębokość i czas trwania - Informacje powinny być rzeczowe, odwołujące się do emocji uczniów, tak aby nie odrzucały zachowań obronnych i nie pobudzały ciekawości. - Informacje dotyczące zagrożeń nie powinny być zbyt szczegółowe, aby nie stanowiły instruktażu nieprawidłowych zachowań. - Szkolny Program Profilaktyki oparty jest o koncepcję czynników ryzyka i czynników chroniących. - Działania profilaktyczne zintegrowane są z Programem wychowawczym szkoły, - Od zdiagnozowanych zagrożeń zależne są czas trwania oddziaływań i ich intensywność. IV. DIAGNOZA ŚRODOWISKA Diagnoza dotyczy wstępnego rozpoznania problemów: szkoły. uczniów. rodziców. Narzędziami diagnozy w szkole były: obserwacja, wywiad z rodzicami, wychowawcami i nauczycielami, analiza badań ankietowych analiza dokumentów. Przeprowadzona diagnoza wykazała, że problemami wychowawczymi w szkole, które zaliczamy do czynników ryzyka są: 1. agresja i przemoc w środowisku rówieśniczym, 2. eksperymentowanie z paleniem papierosów i spożywaniem alkoholu, 3. łamanie regulaminów szkolnych (opuszczanie terenu szkoły, wagary, spóźnienia, używanie wulgaryzmów, używanie na lekcji telefonów komórkowych, nieposzanowanie mienia szkoły, ubiór, makijaż, malowanie włosów, paznokci,), 4. nieostrożne korzystanie z sieci (internet). Czynniki chroniące: Silna więź emocjonalna ucznia z rodziną. Zainteresowanie nauką i własnym rozwojem, budzenie ciekawości poznawczej. Regularne praktyki religijne odwoływanie się do sfery duchowej uczniów, do rozwoju moralnego, wartościowania myśli i zachowań. Respektowanie norm i wartości społecznych ukazywanie młodzieży jasnych zasad zachowania i konsekwentnego wychowania. Działalność uczniów w szkolnych kołach zainteresowań oraz w różnych organizacjach poza szkolnych. V. FORMY I STRATEGIE PROFILAKTYKI Program zawiera formy profilaktyki: profilaktykę pierwszorzędową skierowaną do całej zbiorowości uczniowskiej i ich rodziców; Grabów nad Prosną, wrzesień 2014 r. 4

5 profilaktykę drugorzędową obejmującą uczniów już zdiagnozowanych, powadzoną przez pedagoga szkolnego lub specjalistów w formie terapii pedagogicznej. W działalności profilaktycznej szkoły realizujemy: strategię edukacyjną, strategię alternatywną, strategię informacyjną połączoną z edukacją, strategię interwencyjną w szczególnych indywidualnych przypadkach. IV. CELE OGÓLNE DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH 1. Ochrona uczniów przed uzależnieniami. 2. Reagowanie na pojawiające się zagrożenia. 3. Promocja zdrowego stylu życia. 4. Kształtowanie ważnych psychologicznych i społecznych umiejętności oraz postaw. 5. Przestrzeganie obowiązujących w szkole regulaminów. VII. CELE SZCZEGÓŁOWE PROFILAKTYKI SZKOLNEJ 1. Uczeń jest świadomy uzyskuje informacje o substancjach uzależniających, zagrożeniach związanych z korzystaniem z sieci, zna skutki uboczne związane z paleniem papierosów i spożywania alkoholu poznaje zasady skutecznego wychodzenia z agresji, nabywa praktyczne umiejętności, jak nie stać się ofiarą, zna normy prawne i postępuje zgodnie z nimi, zna procedury postępowania karnego w sprawach nieletnich. 2. Uczeń jest asertywny umiejętnie radzi sobie w sytuacjach trudnych, potrafi przyjmować komunikaty pozytywne i negatywne, potrafi wypowiadać własne zdanie. 3. Uczeń jest odpowiedzialny nie podejmuje zachowań ryzykownych, nie jest obojętny wobec zachowań agresywnych w środowisku szkolnym i poza nim, w sytuacjach trudnych prosi o pomoc osoby dorosłe, odpowiada za popełnione czyny, dokonuje prawidłowych wyborów korzystając ze środków masowego przekazu. VIII. ODDZIAŁYWANIA PROFILAKTYCZNE Lp. Czynniki ryzyka 1. Agresja i przemoc w środowisku rówieśniczym. Czynniki chroniące i strategie działania 1. Poznanie przez uczniów metod radzenia sobie z agresją. 2. Uczenie asertywności. 3. Wdrażanie do postaw szacunku Termin realizacji IX XI Odpowiedzialni Wychowawcy dyrekcja Grabów nad Prosną, wrzesień 2014 r. 5

6 2. Eksperymentowanie z paleniem Papierosów i spożywaniem alkoholu 3. Łamanie regulaminów szkolnych Wagary, spóźnienia i opuszczanie terenu szkoły wobec siebie i innych. 4. Kontakt wychowawców z domem rodzinnym, Domem Dziecka i policją. 5. Opracowanie klasowych kontraktów lub innych form umowy, dotyczących eliminacji zachowań agresywnych. 6. Zajęcia integracyjne w klasach pierwszych w celu wypracowania wspólnych norm i zasad. 7. Organizowanie zajęć socjoterapeutycznych lub w formie terapii pedagogicznej dla uczniów z zaburzonym zachowaniem. 1. Gromadzenie materiałów, nowoczesnych środków dydaktycznych nt. profilaktyki uzależnień. 2. Prowadzenie programów o tematyce antynikotynowej i antyalkoholowej. 3. Przeprowadzenie zajęć warsztatowych z profilaktyki antynikotynowej oraz zajęć z zakresu przeciwdziałania piciu alkoholu. 4. Wzmocnienie kontroli w miejscach, w których uczniowie palą papierosy. 5. Zapobieganie wnoszenia alkoholu na imprezy szkolne. 1. Stały kontakt z rodzicami, w tym również poprzez e- dziennik. 2. Monitowanie absencji uczniów w szkole. 3. Zapoznanie uczniów z treściami Statutu gimnazjum dotyczącymi praw i obowiązków ucznia, zasadami usprawiedliwiania nieobecności oraz regulaminem kar i nagród. 4. Zapewnienie uczniom udziału w zajęciach pozalekcyjnych(koła zainteresowań). 5. Pomoc uczniom w nauce (konsultacje, zajęcia dydaktyczno wyrównawcze, korekcyjno-kompensacyjne). IX w razie potrzeb w razie potrzeb IX XI IX w razie potrzeb pedagog psycholog bibliotekarz pedagog, specjaliści nauczyciele dyrekcja pedagog psycholog Grabów nad Prosną, wrzesień 2014 r. 6

7 Używanie wulgaryzmów. Brak kultury Osobistej 1. Przeprowadzenie zajęć na temat kultury słowa. 2. Zajęcia warsztatowe z komunikacji interpersonalnej. 3. Przeprowadzenie zajęć wychowawczych na temat kształtowania prawidłowych postaw i kultury osobistej. I półrocze nauczyciele j. polskiego Używanie telefonów komórkowych 1. Ustalenie z rodzicami zasad korzystania z telefonów komórkowych na terenie szkoły. IX Nieposzanowanie mienia szkoły 1. Kształtowanie postawy poszanowania prawa, przestrzegania norm - przez pogadanki, zajęcia warsztatowe. 2. Egzekwowanie norm postępowania wobec osób niszczących sprzęt w szkole. 3. Informowanie rodziców o przejawach niszczenia mienia szkoły. Ponoszenie kosztów naprawy zniszczonego sprzętu. w razie potrzeb pedagog, nauczyciele, pracownicy szkoły Wychowawcy Dyrekcja Ubiór, makijaż, malowanie włosów, paznokci 4. Nieostrożne korzystanie z sieci 1. Zapoznanie rodziców i uczniów z zasadami oceniania zachowania. 2. Monitorowanie stroju i wyglądu uczniów w szkole. 1. Przeprowadzenie zajęć profilaktycznych 2. Kontynuacja programu Bezpieczny Internet 3. Projekcja filmów profilaktycznych z zakresu lekcja przestrogi IX II półrocze pedagog nauczyciel informatyki IX. FORMY REALIZACJI 1. Indywidualna rozmowa z uczniem; 2. Spotkania z rodzicami; 3. Mini wykłady; 4. Zajęcia warsztatowe; 5. Spektakle profilaktyczne; 6. Prezentacja materiałów profilaktycznych; 7. Gry i zabawy integracyjne; 8. Gazetki i ulotki profilaktyczne. 9. Imprezy o tematyce profilaktycznej. Grabów nad Prosną, wrzesień 2014 r. 7

8 X. PLANOWANE EFEKTY 1. Ograniczenie przypadków zachowań agresywnych, łamania kodeksu ucznia, ulegania negatywnym wpływom rówieśników; 2. Zmniejszenie zagrożenia sięgania przez młodzież po papierosy, alkohol, dopalacze; 3. Zmniejszenie zagrożeń związanych z nierozważnym korzystaniem z sieci; 4. Wzrost zainteresowań zajęciami pozalekcyjnymi; 5. Uczestniczenie uczniów w promocji zdrowego stylu życia; 6. Nabywa umiejętności korzystania z zasad zdrowego stylu życia; 7. Poprawa relacji uczeń-uczeń, uczeń-nauczyciel, nauczyciel-rodzic; 8. Wzbogacenie wiedzy uczniów, rodziców i nauczycieli z zakresu profilaktyki; 9. Nabycie umiejętności korzystania z zasad savoir-vivre i podniesienie poziomu kultury osobistej; XI. EWALUACJA 1. Program będzie poddawany ewaluacji na zakończenie roku szkolnego, sprawozdania wychowawców o realizacji SPP. 2. Sprawdzenie wartości i efektów, jakie przyniósł program poprzez ankiety zebrane wśród uczniów. Grabów nad Prosną, wrzesień 2014 r. 8