Szanse i zagrożenia jakie niesie za sobą globalizacja

Transkrypt

1 Szanse i zagrożenia jakie niesie za sobą globalizacja 1. Cele lekcji: a) Wiadomości Po zakończonej lekcji uczeń: - zna przyczyny rozwoju globalizacji, - zna negatywne oraz pozytywne przejawy globalizacji., - kojarzy terminy: globalizacja, rozwój, Internet, kultura masowa. b) Umiejętności Po zakończonej lekcji uczeń: - potrafi wyjaśnić, dlaczego świat zrobił się mniejszy, - potrafi wskazać najważniejsze obszary globalizacji, - umie omówić, na czym polega zjawisko globalizacji we współczesnym świecie; - umie korzystać z tekstów źródłowych, - umie konfrontować swoje poglądy z zapatrywaniami innych. 2. Metoda i forma pracy - praca z tekstem źródłowym (artykuły prasowe); - praca w grupach, - dyskusja,

2 - dyskusja ZA I PRZECIW 3. Środki dydaktyczne - rys historyczny globalizacji na podstawie wolne encyklopedii internetowej (załącznik 1), - artykuł Globalna Wioska ze strony z dnia (załącznik 2), - główne wymiary globalizacji na podstawie wolne encyklopedii internetowej (załącznik 3), - duże kartki papieru. 4. Przebieg lekcji 1. Proszę uczniów o przeprowadzenie dyskusji na temat najważniejszych przejawów globalizacji w życiu codziennym. Uczniowie spierają się obecnie na temat tego, do jakiego stopnia globalizacja odmieni nasze życie. Pytam, czy takie pojęcia jak potrawy MacDonalds, muzyka MTV, obuwie Adidasa czy mecze NBA mają coś wspólnego z globalizacją? Proponuję uczniom wzięcie udziału w konkursie wygrywa ten, kto wypisze na kartce najwięcej dowodów na wzajemne powiązania życia codziennego młodych ludzi w Polsce ze światem. Daję uczniom około siedmiu minut na zastanowienie się i spisanie przykładów, a następnie proszę o odczytanie ułożonych przez nich list. 2. Dokonuję podziału klasy na 4 grupy. Każda z nich wyszukuje z tekstów zawartych w załączniku 2 następujące informacje: 1/ jaka jest historia globalizacji, 2/ co oznaczała liberalizacja, 3/ jakie były najważniejsze ery funkcjonowania globalizacji, 4/ jakie osoby przyczyniły się najbardziej do propagowania tego zjawiska, Wnioski z analizy artykułu przez poszczególne grupy uczniowie zapisują do zeszytu. 3. Proszę uczniów, by w parach przeczytali tekst zawarty w załączniku 2. Następnie proszę, by kolejno wymieniali przykłady zmian zachodzących w świecie na skutek globalizacji jeżeli chodzi o informatyzację społeczeństw a następnie wyszukali analogii w innych dziedzinach życia. 4. Na podstawie przeczytanego tekstu w załączniku 3 i własnej wiedzy uczniowie będą oceniać argumenty przemawiające za i przeciw zjawisku globalizacji. Dzielę uczniów na trzy grupy: 1/3 to zwolennicy globalizacji, 1/3 to przeciwnicy i 1/3 to sędziowie, którzy wydadzą werdykt po wysłuchaniu obu stron. Każda ze stron powinna mieć kilka minut na zaprezentowanie swojego stanowiska. 5. Bibliografia

3 1. Wolna encyklopedia internetowa 2. Portal internetowy: 3. Moryksiewicz L., Pacholska M. Wiedza o społeczeństwie, liceum ogólnokształcące, profilowane technikum, Arka, Poznań, Załączniki Załącznik 1 Globalizacja - rys historyczny Globalizacja - pojęcie to po raz pierwszy pojawiło się w Webster's Dictionary w 1961 roku; wcześniej używany był termin "globalny" o ekologicznych i społeczno-ekonomicznych konotacjach. Globalizacja jest pojęciem używanym aby opisać zmiany w społeczeństwach i gospodarce światowej, które wynikają z gwałtownego wzrostu międzynarodowej wymiany handlowej i kulturalnej. Opisuje zwiększenie handlu międzynarodowego oraz inwestycji zagranicznych spowodowanych znoszeniem barier oraz rosnących współzależności między państwami. W ekonomii termin ten oznacza głównie zjawiska związane z liberalizacją wymiany handlowej lub wolnym handlem. W bardziej szerokim znaczeniu odnosi się do rosnącej integracji i współzależności między jednostkami działającymi globalnie, czy to na platformie społecznej, politycznej czy ekonomicznej Ponieważ termin ten ma wiele znaczeń, różne też są podejścia do jego historii. W ogólnym ujęciu ekonomii i ekonomii politycznej historia globalizacji to historia narastającej wymiany handlowej pomiędzy państwami, opartej na stabilnych podstawach instytucjonalnych, które pozwalają jednostkom i firmom w różnych krajach wymieniać pomiędzy sobą towary i usługi. Proces globalizacji rozpoczął się od wielkich odkryć geograficznych, którym towarzyszyła rewolucja w komunikacji społecznej dzięki odkryciu czcionki i później prasy drukarskiej, przez co dyfuzja kulturowa mogła ulec skróceniu. Pojęcie liberalizacji oznacza połączenie teorii ekonomicznej leseferyzmu oraz usunięcia barier przeszkadzających w swobodnym przepływie dóbr. Liberalizacja doprowadziła do rosnącej specjalizacji poszczególnych państw w produkcji towarów eksportowych oraz do nacisku na zniesienie innych barier handlowych. XIX wiek jest zwany złotym wiekiem liberalizacji lub też "pierwszą epoką globalizacji". Globalizacja rozwijała się wówczas wraz z rozwojem przemysłu, a oparcie znajdowała w Pax Britannica. Teoretyczne podstawy dał jej David Ricardo w swojej pracy o przewadze porównawczej oraz Jean Baptiste Say swoim prawem ogólnej równowagi. W skrócie, argumentowano, że narody mogą skutecznie ze sobą handlować, a wszelkie chwilowe zakłócenia w popycie lub podaży automatycznie się skorygują bez ingerencji z zewnątrz. Złoty wiek pierwszej globalizacji rozpoczął się w głównych państwach uprzemysłowionych pomiędzy 1850 a 1880 rokiem, jakkolwiek kiedy dokładnie poszczególne państwa wkroczyły w ten okres rozwoju pozostaje kwestią sporną. "Pierwsza era globalizacji" zakończyła się w okresie pomiędzy wybuchem I wojny światowej a kryzysem ekonomicznym na przełomie lat 20. i 30. XX wieku. Udział w tej erze globalizacji wzięły głównie państwa należące do "rdzenia" Europy, część europejskich krajów peryferyjnych, jak również różne europejskie kolonie w Ameryce i Oceanii. Pomiędzy tymi państwami nastąpiło złagodzenie nierówności, ponieważ towary, kapitał i praca między nimi przepływały zdumiewająco łatwo. Nowoczesny proces globalizacji rozpoczął się po II wojnie światowej, początkowo pod auspicjami

4 GATT, co doprowadziło do serii porozumień w celu usunięcia ograniczeń wolnego handlu. Runda "urugwajska" doprowadziła do stworzenia Światowej Organizacji Handlu czyli WTO, której celem jest pośrednictwo w sporach handlowych pomiędzy państwami. Inne dwustronne porozumienia handlowe, włączając w to traktat z Maastricht oraz Północnoamerykańskie Porozumienie Wolnego Handlu, zostały zawarte w celu redukcji ceł i barier handlowych. W 1960 roku Marshall McLuhan wprowadził do teorii kultury oraz mediów pojęcie globalnej wioski, aby zilustrować "kurczenie się" świata w wyniku wprowadzania nowych technologii komunikacyjnych. źródło: wolna encyklopedia internetowa Załącznik 2 Globalna wioska (ang. global village) - termin wprowadzony pod koniec lat 60. przez Marshalla McLuhana w jego książce The Gutenberg Galaxy (Galaktyka Gutenberga), opisujący trend, w którym masowe media elektroniczne obalają bariery czasowe i przestrzenne, umożliwiając ludziom komunikację na masową skalę. W tym sensie glob staje się wioską za sprawą elektronicznych mediów. Dzisiaj termin globalna wioska jest najczęściej używany w formie metaforycznej do opisania Internetu i World Wide Web. Internet globalizuje komunikację, pozwalając użytkownikom z całego świata komunikować się ze sobą. W ubiegłym roku we wszystkich krajach na świecie z internetu korzystało 934 mln ludzi. Do końca tego roku internautów ma być ponad miliard. Amerykanie i Chińczycy stanowią jedną trzecią całej internetowej populacji i nie wydaje się, by najbliższe lata mocno zmieniły tę proporcję. Do końca tego roku na świecie będzie ok. 1,07 mld użytkowników sieci. W 2006 roku liczba użytkowników wzrośnie o ok. 14 mln, a w 2007 roku osób korzystających z sieci ma być ok. 1,35 mld. źródło: Strona Internetowa: - artykuł z dnia Załacznik 3 Główne wymiary globalizacji Obecnie można wyróżnić trzy główne obszary globalizacji: gospodarczy, kulturowy i polityczny. Wymiar gospodarczy W wymiarze gospodarczym globalizacja oznacza rozszerzanie się systemu kapitalistycznego na coraz większy obszar kuli ziemskiej oraz transformację lokalnych gospodarek w jeden "globalny" system. Globalizacja finansowa w znacznej mierze została w ostatnim ćwierćwieczu dwudziestego wieku wsparta przez proces rozwoju technologii informacyjnej, który umożliwił elektroniczny przepływ środków finansowych oraz dokonywanie transakcji gospodarczych na całym świecie w

5 czasie rzeczywistym. Znaczący wkład w proces globalizacji wniósł również szybki rozwój międzynarodowych korporacji, które obecnie często dysponują budżetem wyższym niż budżety małych państw oraz w dużej mierze pozostają poza kontrolą rządów krajowych. Ten aspekt globalizacji jest również opisywany jako globalizacja produkcji. Wymiar kulturowy Globalizacja w wymiarze kulturowym jest rezultatem rozwoju masowej turystyki, wzmożonych migracji, komercjalizacji produktów kulturowych oraz rozprzestrzeniania się ideologii konsumeryzmu. Do jej rozwoju przyczyniają się również działania marketingowe międzynarodowych korporacji oraz rozwój masowych środków komunikacji. W tym kontekście często wspomina się również o makdonaldyzacji społeczeństwa. Wymiar polityczny W wyniku procesu globalizacji politycznej powstały takie organizacje międzynarodowe jak: Bank Światowy, Międzynarodowy Fundusz Walutowy czy Światowa Organizacja Handlu. Organizacje te wpływają na gospodarkę światową, a przez to ograniczają niezależność państw narodowych. W tym kontekście często wymienia się również Unię Europejską. Niektórzy politolodzy dostrzegają w tym wymiarze również proces powstawania nowej międzynarodowej burżuazji, ale kwestia ta pozostaje sporna. Problemy wynikające z globalizacji Lista problematycznych kwestii związanych z procesem globalizacji jest długa. Do najczęściej wymienianych należą: rozpad państw narodowych, kwestie obywatelstwa, migracje, konflikty międzyrasowe i międzyetniczne, napięcie pomiędzy prawami człowieka i obywatela, powstanie i rozrastanie się globalnych dysproporcji, w wyniku czego znaczna część kapitału należy do niewielkiej liczby państw, stanowiących globalne centrum, a niewielka część kapitału do krajów peryferyjnych zanik tożsamości narodowej. Często podkreśla się, że globalizacja zagraża ciągłości i autentyczności państw narodowych, ich niezależności, jak również niszczy lokalną kulturę i tradycje. Prowadzi to do powstawania i rozwoju ruchów antyglobalistycznych źródło: wolna encyklopedia internetowa Zadanie domowe

6 Napisz esej na temat: Jak globalizacja wpłynęła na moje życie codzienne. 7. Czas trwania lekcji 45 minut 8. Uwagi do scenariusza brak