ROCZNY PROGRAM DZIAŁALNOŚCI ZODR w BARZKOWICACH na rok 2016

Transkrypt

1 ROCZNY PROGRAM DZIAŁALNOŚCI w BARZKOWICACH na rok 2016 Barzkowice barzkowice@home.pl

2 SPIS TREŚCI 1. WSTĘP STATUS PRAWNY I STRUKTURA ORGANIZACYJNA W BARZKOWICACH PODSTAWY PRAWNE ZADANIA W BARZKOWICACH RADA SPOŁECZNA DORADZTWA ROLNICZEGO STRUKTURA ORGANIZACYJNA SCHEMAT ORGANIZACYJNY MIEJSCA I TERMINY STAŁYCH DYŻURÓW DORADCÓW W GMINACH I W BIURACH TERENOWYCH ZESPOŁÓW DORADCÓW DZIAŁALNOŚĆ MERYTORYCZNA W BARZKOWICACH DZIAŁ SYSTEMÓW PRODUKCJI ROLNEJ STANDARDÓW JAKOŚCIOWYCH I DOŚWIADCZALNICTWA (SPD) DZIAŁ EKONOMIKI (EK) DZIAŁ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI, WIEJSKIEGO GOSPODARSTWA DOMOWEGO I AGROTURYSTYKI (PWA) DZIAŁ METODYKI DORADZTWA, SZKOLEŃ I WYDAWNICTW (MDW) DZIAŁALNOŚĆ HOTELARSKA I GASTRONOMICZNA DZIAŁALNOŚĆ WYDAWNICZA I POLIGRAFICZNA DZIAŁALNOŚĆ DORADCZA W BARZKOWICACH NA 2016 ROK CHARAKTERYSTYKA ROLNICTWA W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM JAKOŚĆ UŻYTKÓW ROLNYCH AGROKLIMAT WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO UŻYTKOWANIE GRUNTÓW, ORGANIZACJA I STRUKTURA WŁASNOŚCIOWA ROLNICTWA W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM STRUKTURA ZASIEWÓW, PLONY I ZBIORY ROŚLIN UPRAWNYCH ZUŻYCIE NAWOZÓW POGŁOWIE I PRODUKCYJNOŚĆ ZWIERZĄT GOSPODARSKICH GRUPY PRODUCENTÓW ROLNYCH ORAZ GRUPY PRODUCENTÓW OWOCÓW I WARZYW W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM GOSPODARSTWA EKOLOGICZNE ORAZ BĘDĄCE W OKRESIE PRZESTAWIANIA Z PRODUKCJI KONWENCJONALNEJ NA SYSTEM PRODUKCJI EKOLOGICZNEJ NA TERENIE DZIAŁANIA W BARZKOWICACH... 83

3 1. Wstęp Rok 2016 będzie kolejnym rokiem wdrażania perspektywy finansowej Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej na lata Od 2004 roku doradztwo państwowe wiernie towarzyszy rolnikom we wdrażaniu kolejnych odsłon WPR, ponieważ jej realizacja to nie tylko pozyskiwanie unijnych płatności bezpośrednich, ale przede wszystkim konieczność sprostania wymogom cross-compliance, integrowanej ochrony roślin czy zazieleniania. Szeroki wachlarz prawodawstwa unijnego i krajowego determinuje konieczność funkcjonowania efektywnego doradztwa, co przekłada się na wysoką efektywność wykorzystania środków Unii Europejskiej przez polskich producentów rolnych. Podstawowym jednak zadaniem Ośrodka pozostaje doradztwo technologiczne, szczególnie wobec wprowadzania w ostatnich latach najnowszych rozwiązań uprawowych i nowości w żywieniu i chowie zwierząt, wykorzystujących cyfrowe technologie informatyczne, w tym modele komputerowe do wykorzystania przez systemy wspomagania decyzji w ramach zarządzania ryzykiem. Działając zgodnie z ustawą o jednostkach doradztwa rolniczego z dnia 22 października 2004 roku (Dz.U.2013 poz. 474 j.t.) Ośrodek będzie realizował głównie: 1. Prowadzenie szkoleń dla rolników i mieszkańców w zakresie technologii produkcji roślinnej konwencjonalnej, integrowanej, ekologicznej oraz produkcji zwierzęcej, zagadnień organizacyjno ekonomicznych, agroturystyki i wiejskiego gospodarstwa domowego, przetwórstwa rolno spożywczego, 2. Prowadzenie działalności informacyjnej wspierającej rozwój produkcji rolniczej, 3. Prowadzenie działalności w zakresie podnoszenia kwalifikacji zawodowych rolników i mieszkańców, 4. Udzielanie pomocy w zakresie sporządzania dokumentacji niezbędnej do uzyskania środków zewnętrznych, 5. Prowadzenie analiz rynku artykułów rolno spożywczych i środków produkcji oraz gromadzenie i upowszechnianie informacji rynkowych, 6. Upowszechnianie metod produkcji rolniczej i stylu życia przyjaznych dla środowiska, 7. Działania na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi, ekologicznego i funkcjonalnego urządzania gospodarstwa rolnego, 8. Upowszechnianie rozwoju agroturystyki i turystyki wiejskiej oraz prowadzenia promocji wsi jako atrakcyjnego miejsca wypoczynku, 9. Współdziałanie w realizacji zadań wynikających z programów rolnośrodowiskowo klimatycznych oraz programów działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych.

4 Powyższe zadania w formie szkoleń, seminariów, konferencji, a także porad indywidualnych i grupowych będą realizowane bezpłatnie, natomiast przygotowanie opracowań i analiz oraz sporządzanie dokumentacji związanej z pozyskiwaniem płatności bezpośrednich, rolnośrodowiskowo - klimatycznych czy płatności w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata będzie stanowiło odpłatną część działalności Ośrodka. Aby wzbogacić ofertę szkoleniową Ośrodka z pewnością będziemy aplikować o środki finansowe do instytucji finansujących (FAPA, KSOW, WFOŚiGW) wykorzystując posiadaną bazę szkoleniową oraz dobrze wykształconą i doświadczoną kadrę doradców rolnych i rolnośrodowiskowych. Zaangażujemy się w realizację zadań wspierających KSOW na lata w zakresie Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich (SIR) poprzez uściślenie i skonkretyzowanie współpracy z Partnerami SIR. Ważnym aspektem naszej pracy będzie kontynuacja wsparcia na rzecz rozwoju agrobiznesu w formie prowadzenia rachunkowości rolnej (Polski FADN), działań związanych z rachunkiem ekonomicznym, w tym publikacja kalkulacji rolniczych, jak i sporządzania biznesplanów do przedsięwzięć inwestycyjnych w gospodarstwach rolnych i sektorze rolno-spożywczym. Będziemy prowadzić działalność informacyjną oraz poradnictwo w zakresie nowelizacji prawodawstwa regulującego funkcjonowanie gospodarstw rolnych, np. ustawy o grupach producentów rolnych i ich związkach, rozporządzenia o sprzedaży bezpośredniej itp. Wspólna Polityka Rolna Unii Europejskiej daje producentom rolnym poczucie stabilizacji i przewidywalność wsparcia co najmniej do 2020 roku. Bez względu na zmieniające się rządy mamy pewność, że 15 marca 2016 roku Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa rozpocznie nabór wniosków o płatności bezpośrednie i rolnośrodowiskowo-klimatyczne, co dla doradców oznacza rozpoczęcie bardzo intensywnego okresu pracy. Rok 2016 będzie też z pewnością obfitował w otwarcie naborów do działań w ramach PROW Będzie to więc kolejny, pracowity rok dla naszych doradców, którzy z pewnością sprostają zadaniom na rzecz rozwoju polskiego rolnictwa. Barzkowice, październik 2015 r.

5 2. Status prawny i struktura organizacyjna w Barzkowicach 2.1. Podstawy prawne Zachodniopomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach jest samorządową wojewódzką osobą prawną, podległą Zarządowi Województwa Zachodniopomorskiego, działającą na podstawie: 1) ustawy z dnia 22 października 2004 r. o jednostkach doradztwa rolniczego (Dz.U poz. 474 j.t.); 2) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 4 grudnia 2009 r. w sprawie ramowego statutu wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego (Dz.U poz j.t.); 3) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2009 r. w sprawie sposobu prowadzenia gospodarki finansowej oraz sporządzania planu finansowego jednostek doradztwa rolniczego (Dz.U poz j.t.); 4) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 listopada 2009 r. w sprawie kwalifikacji osób ubiegających się o stanowisko dyrektora jednostki doradztwa rolniczego (Dz.U. z 2009 r. Nr 192, poz. 1488); 5) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 4 stycznia 2005 r. w sprawie warunków wynagradzania za pracę i przyznawanie innych świadczeń związanych z pracą pracownikom jednostek doradztwa rolniczego (Dz.U poz j.t.) Zadania w Barzkowicach Podstawowym zadaniem Zachodniopomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego jest udzielanie wszechstronnej pomocy rolnikom w celu zwiększania dochodów z gospodarstwa rolnego oraz podejmowanie działań mających na celu poprawę warunków życia rodzin wiejskich. Zadania te są realizowane zgodnie z art. 4 ust. 2 5 i art. 5 ustawy z dnia 22 października 2004 roku o jednostkach doradztwa rolniczego (Dz.U poz. 474 j.t.) poprzez: - doradztwo indywidualne i grupowe, - organizowanie szkoleń, kursów i konferencji itp., - opracowywanie planów przedsięwzięć inwestycyjnych, - organizowanie wystaw, pokazów i konkursów, - prowadzenie działalności informacyjno-wydawniczej. Celem tych działań jest: - poprawa konkurencyjności gospodarstw rolnych oraz jakości produktów rolnych, - wdrażanie i upowszechnianie najnowszych rozwiązań technologicznych oraz organizacyjnych,

6 - wdrażanie dobrych praktyk rolniczych, - rozwijanie przedsiębiorczości na terenach wiejskich, - aktywizowanie mieszkańców wsi i zachęcanie producentów rolnych do integrowania się w grupy producenckie, stowarzyszenia, grupy lokalne itp., - podnoszenie świadomości ekologicznej, - działanie na rzecz odnowy wsi i zachowania dziedzictwa kulturowego. Działania doradcze ukierunkowane są na: - wdrażanie zasad Dobrej Praktyki Rolniczej i programów rolnośrodowiskowych, - pomoc rolnikom w ubieganiu się o przyznanie pomocy finansowej ze środków pochodzących z funduszy UE lub innych instytucji krajowych i zagranicznych, - modernizację gospodarstw rolnych poprzez wprowadzenie nowoczesnych rozwiązań organizacyjnych i technologicznych, - prowadzenie rachunkowości rolnej i Polskiego FADN, - wspieranie rozwoju małej przedsiębiorczości na wsi, - ochronę i zachowanie dziedzictwa kulturowego, - ochronę naturalnego środowiska i krajobrazu przyrodniczego, - kształtowanie proekologicznych postaw i zachowań mieszkańców wsi, - upowszechnianie wiedzy o ekologicznych systemach produkcji żywności i rozwój rolnictwa ekologicznego, - integrowanie się rolników w grupy producenckie, - promocję nowoczesnych rozwiązań technicznych i technologicznych, - upowszechnienie wiedzy o odnawialnych źródłach energii. Ośrodek świadczy usługi w zakresie: a) prowadzenia szkoleń: - specjalistycznych branżowych zleconych przez inne podmioty, - z zakresu stosowania środków ochrony roślin przy użyciu opryskiwaczy, - dla osób zajmujących się obrotem i konfekcjonowaniem środków ochrony roślin, - z zakresu integrowanej produkcji i ochrony roślin, - z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy w gospodarstwie rolnym, - z zakresu rolnictwa ekologicznego, - dla kierowców i konwojentów zatrudnionych przy transporcie zwierząt, - dla myśliwych, - z zakresu obsługi maszyn i sprzętu rolniczego. - z zakresu obsługi kombajnów zbożowych - z zakresu agroturystyki, b) prowadzenia działalności wydawniczej i poligraficznej, c) sporządzania opracowań technologicznych dla gospodarstw dotyczących: - oceny możliwości inwestycyjnych gospodarstw rolnych, - analiz i opracowań ekonomicznych, finansowych i technologicznych,

7 - planów rolnośrodowiskowo-klimatycznych, - planów przestawienia gospodarstwa rolnego na produkcję metodami ekologicznymi lub planów produkcji w gospodarstwach ekologicznych, - planów nawozowych lub planów przechowalnictwa nawozów naturalnych, - oceny użyteczności maszyn rolniczych, - planów przestawienia gospodarstwa rolnego na produkcje metodami ekologicznymi, - wniosków lub innych dokumentów niezbędnych do ubiegania się o przyznanie pomocy finansowej lub współfinansowanej ze środków pochodzących z funduszy UE lub innych instytucji krajowych Rada Społeczna Doradztwa Rolniczego W związku z art. 9 ustawy z dnia 22 października 2004 r. o jednostkach doradztwa rolniczego (Dz.U poz. 474 j.t.) przy Zachodniopomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach działa Rada Społeczna Doradztwa Rolniczego, która jest organem opiniodawczo-doradczym dyrektora w Barzkowicach. Rada działa na podstawie regulaminu zatwierdzonego przez Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego Uchwałą Nr 1724/13 z dnia 22 października 2013 r. Do podstawowych zadań Rady należy: opiniowanie rocznego programu działalności jednostki doradztwa rolniczego i projektu rocznego planu finansowego oraz sprawozdania z realizacji rocznego programu działalności jednostki doradztwa rolniczego i rocznego planu finansowego, zgłaszanie wniosków w sprawach dotyczących funkcjonowania jednostki doradztwa rolniczego. Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego Uchwałą Nr 1250/13 z dnia 31 lipca 2013 r. powołał członków Rady Społecznej Doradztwa Rolniczego w następującym składzie: 1. Witold Ruciński - przedstawiciel Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego, 2. Dominik Gronet - przedstawiciel Zarządu Województwa Zachodniopomorskiego, 3. Stanisław Baliński - przedstawiciel Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej, 4. Julian Sierpiński - przedstawiciel Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej, 5. Marcin Gregorczyk - przedstawiciel Związku Zawodowego Centrum Narodowego Młodych Rolników, 6. Arletta Ewa Słonina - przedstawiciel Związku Zawodowego Rolników Ojczyzna, 7. Jarosław Bednarek - przedstawiciel Związku Zawodowego Rolników Samoobrona, 8. Andrzej Caban - przedstawiciel Wojewódzkiego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych, 9. prof. nadzw. dr hab. Teodor Kitczak - przedstawiciel Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego, 10. prof. nadzw. dr hab. Leszek Styszko przedstawiciel Politechniki Koszalińskiej, 11. Lila Pławińska - przedstawiciel Zespołu Szkół Centrum Edukacji Ogrodniczej.

8 2.4. Struktura organizacyjna Struktura organizacyjna w Barzkowicach wynika ze Statutu nadanego przez Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego Uchwałą Nr 2211/14 z 17 grudnia 2014 r. oraz Regulaminu organizacyjnego zatwierdzonego przez Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego Uchwałą nr 2212/14 z dnia 17 grudnia 2014 r., wprowadzonego zarządzeniem Dyrektora w Barzkowicach nr 37/2014 z dnia r. W strukturze organizacyjnej wyodrębniono: siedem działów, w tym cztery merytoryczne: - Dział Systemów Produkcji Rolnej, Standardów Jakościowych i Doświadczalnictwa, - Dział Ekonomiki, - Dział Przedsiębiorczości, Wiejskiego Gospodarstwa Domowego i Agroturystyki, - Dział Metodyki Doradztwa, Szkoleń i Wydawnictw; cztery samodzielne stanowiska; Oddział w Koszalinie; osiemnaście Terenowych Zespołów Doradców (TZD), których rejonem działania jest właściwy terytorialnie powiat. Planowane zatrudnienie w w Barzkowicach na 2016 rok: 1. Dyrektor, zastępcy dyrektora i główny księgowy 4 2. Pracownicy merytoryczni specjaliści 36 - doradcy TZD Pracownicy administracyjni i ekonomiczni Pracownicy techniczni, gospodarczy i obsługi 15 Razem 190 W w Barzkowicach ponad 90% pracowników merytorycznych posiada wykształcenie wyższe. Pozostali specjaliści/doradcy ze średnim wykształceniem posiadają dwudziestoletnie lub dłuższe doświadczenie zawodowe w doradztwie rolniczym.

9 2.5. Schemat organizacyjny DYREKTOR RADA SPOŁECZNA DORADZTWA ROLNICZEGO I Z-CA DYREKTORA GŁÓWNY KSIĘGOWY II Z-CA DYREKTORA DZIAŁ SYSTEMÓW PRODUKCJI ROLNEJ, STANDARDÓW JAKOŚCIOWYCH I DOŚWIADCZALNICTWA DZIAŁ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI, WIEJSKIEGO GOSPODARSTWA DOMOWEGO I AGROTURYSTYKI DZIAŁ METODYKI DORADZTWA, SZKOLEO I WYDAWNICTW TERENOWY ZESPÓŁ DORADCÓW: - CHOSZCZNO - GOLENIÓW ZS. W NOWOGARDZIE - GRYFICE - GRYFINO ZS. W BANIACH - KAMIEO POMORSKI - ŁOBEZ - MYŚLIBÓRZ - PYRZYCE - STARGARD SZCZECIOSKI - SZCZECIN DZIAŁ KSIĘGOWOŚCI DZIAŁ ADMINISTRACYJNO- GOSPODARCZY STANOWISKO ds. KADR I ORGANIZACJI PRACY ODDZIAŁ W KOSZALINIE TERENOWY ZESPÓŁ DORADCÓW: - BIAŁOGARD - DRAWSKO POMORSKIE - KOŁOBRZEG - KOSZALIN - SŁAWNO ZS. W DARŁOWIE - SZCZECINEK - ŚWIDWIN - WAŁCZ DZIAŁ ZASTOSOWAO TELEINFORMATYKI STANOWISKO ds. BEZPIECZEOSTWA I HIGIENY PRACY DZIAŁ EKONOMIKI STANOWISKO ds. OBSŁUGI PRAWNEJ ZESPÓŁ ds. FADN STANOWISKO ds. ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ STANOWISKO ds. KONTROLI

10 Zachodniopomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach Barzkowice, tel. (91) ; 15, (91) , fa (91) barzkowice@home.pl, Oddział w Koszalinie, ul. Przemysłowa 8, Koszalin, tel. (94) , fa (94) e- mail: zodr.koszalin@poczta.internetdsl.pl TERENOWE ZESPOŁY DORADCÓW TZD w Białogardzie, ul. Kisielice Duże 28, Białogard, tel. (94) , fa (94) , kom , bialogard.tzd@poczta.internetdsl.pl TZD w Choszcznie, ul. Jagiełły 17c/6, Choszczno, tel./fa (95) , kom , choszczno.tzd@poczta.internetdsl.pl TZD w Drawsku Pomorskim, ul. Gdyńska 4, Drawsko Pomorskie, tel./fa (94) , kom , tzd.drawsko@poczta.internetdsl.pl TZD w Gryficach, ul. Niekładzka 1, Gryfice, tel./fa (91) , kom , gryfice.tzd@poczta.internetdsl.pl TZD w Gryfinie zs. w Baniach, ul. Targowa 19, Banie, tel./fa (91) , kom , gryfino.tzd@poczta.internetdsl.pl TZD Goleniów zs. w Nowogardzie, ul. Wojska Polskiego 67, Nowogard, tel./fa (91) , kom , nowogard.tzd@poczta.internetdsl.pl TZD w Kamieniu Pomorskim, ul. Spółdzielcza 1, Kamień Pomorski, tel./fa (91) , kom , kamien.tzd@poczta.internetdsl.pl TZD w Kołobrzegu, ul. 6 Dywizji Piechoty 60, Kołobrzeg, tel./fa (94) , kom , kolobrzeg.tzd@poczta.internetdsl.pl TZD w Koszalinie, ul. Przemysłowa 8, Koszalin, tel. (94) , kom , koszalin.tzd@poczta.internetdsl.pl TZD w Łobzie, ul. Północna 10, Łobez, tel./fa (91) , kom , lobez.tzd@poczta.internetdsl.pl TZD w Myśliborzu, ul. Spokojna 22, Myślibórz, tel./fa (95) , kom , mysliborz.tzd@poczta.internetdsl.pl TZD w Pyrzycach, ul. Kościuszki 26, Pyrzyce, tel./fa (91) , kom , pyrzyce.tzd@poczta.internetdsl.pl TZD w Sławnie zs. w Darłowie, ul. Tynieckiego 2, Darłowo, tel./fa (94) , kom , slawno.tzd@poczta.internetdsl.pl TZD w Stargardzie Szczecińskim, ul. Podleśna 2, Stargard Szczeciński, tel./fa (91) , kom , stargard.tzd@poczta.internetdsl.pl TZD w Szczecinku, ul. Pilska 3, Szczecinek, tel./fa (94) , kom , szczecinek.tzd@poczta.internetdsl.pl TZD w Szczecinie, ul. Smolańska 4, Szczecin, tel./fa (91) , kom , szczecin.tzd@poczta.internetdsl.pl TZD w Świdwinie, ul. Kołobrzeska 47, Świdwin, tel. (94) , fa (94) , kom , swidwin.tzd@poczta.internetdsl.pl TZD w Wałczu, ul. Chopina 53, Wałcz, tel./fa (67) , kom , walcz.tzd@poczta.internetdsl.pl

11 2.6. Miejsca i terminy stałych dyżurów doradców w gminach i w biurach Terenowych Zespołów Doradców Lp. Miejsce dyżuru /nr telefonu Imię i nazwisko doradcy dni dyżuru godziny POWIAT BIAŁOGARDZKI UMiG, ul. Szczecińska 3, Karlino, (94) UMiG, ul. Bobolicka 17, Tychowo, (94) TZD, ul. Kisielice Duże 28, Białogard, (94) Anna Głuszczak wtorek Lech Balewski czwartek Jan Mazurkiewicz Marta Borkowska pozostali doradcy na zmianę POWIAT CHOSZCZEŃSKI poniedziałek czw. -piątek wtorek, środa UG Krzęcin, ul. Tylna 7, Krzęcin, (95) UM Drawno, ul. Kościelna 3, Drawno, (95) UM Recz, ul. Ratuszowa 17, Recz, (95) UM, ul. Rynek Bursztynowy 2, Pełczyce, (95) UG Bierzwnik, ul. Kopernika 2, Bierzwnik, (95) TZD, ul. Jagiełły 17c/6, Choszczno, (95) UM Czaplinek, ul. Grunwaldzka 2, Czaplinek, Tel UM Kalisz Pom., ul. Wolności 25, Kalisz Pom., (94) UG, Ostrowice 6, (94) UG Wierzchowo, ul. Długa 29, Wierzchowo, (94) UM Złocieniec, ul. Wolności 10, Złocieniec, (94) w.50 Paweł Kawa wtorek Bartosz Bała piątek Mirosława Przybylska piątek Paweł Wolniak czwartek Adriana Czarnik-Półtorak piątek Andrzej Bednarz pozostali doradcy na zmianę POWIAT DRAWSKI pon.- piątek codziennie Agnieszka Przeorska czwartek Wojciech Kucharski środa Helena Rzepka środa Janina Piasecka środa Irena Dutkiewicz środa

12 6. TZD, ul. Gdyńska 4, Drawsko Pom. (94) Wojciech Kucharski Mirosław Skotnicki Janina Piasecka Helena Rzepka doradcy na zmianę poniedziałek środa czwartek wtorek piątek UG Goleniów, Plac Lotników 1, Goleniów, (91) UG Stepnica, ul. Kościuszki 4, Stepnica, (91) UG Osina, Osina, (91) UG Przybiernów, ul. Cisowa 3, Przybiernów, (91) Biuro, ul. Woj. Polskiego 8, Maszewo, (91) TZD Goleniów zs. w Nowogardzie, ul. Wojska Polskiego 67, Nowogard, (91) UG Karnice, ul. 11. Marca 7, Karnice, (91) UG Rewal, ul. Mickiewicza 19, Rewal, (91) UM Trzebiatów, ul. Rynek 1, Trzebiatów, (91) UG Brojce, ul. Długa 48, Brojce, (91) UM Płoty, Pl. Konstytucji 3 Maja 1, Płoty, (91) TZD, ul. Niekładzka 1, Gryfice, (91) POWIAT GOLENIOWSKI Marian Mamzer pon., piątek Aleksandra Szczeblewska wt., czwartek Marian Mamzer wg potrzeb ustalenia tel. Aleksandra Szczeblewska I środa m-ca Zdzisław Gaszewski wtorek Tadeusz Stasiak Aleksandra Szczeblewska Zdzisław Gaszewski Marian Mamzer POWIAT GRYFICKI pon.-śr., piątek czwartek pon., środa pon., piątek wt., śr., czw Łukasz Romańczyk wtorek Łukasz Romańczyk 1 i 3 pon Tomasz Antonyk poniedziałek Tomasz Antonyk czwartek Marian Dominik poniedziałek Agnieszka Wilk Marian Dominik Łukasz Romańczyk Tomasz Antonyk Ewa Deskiewicz wt. pt. poniedziałek wtorek środa piątek czwartek

13 UG Widuchowa, ul. Grunwaldzka 8, Widuchowa, (91) UG Stare Czarnowo, ul. Św. Floriana 10, (91) UMiG Gryfino, ul. 1 Maja 9, (91) UM Chojna, ul. Jagiellońska 2, Chojna, (91) Hala widow.-sport., ul. Cmentarna 12, Trzcińsko Zdrój, UM Cedynia, ul. Plac Wolności 1, Cedynia, (91) UM Moryń, ul. Plac Wolności 1, Moryń, (91) M-GOK Mieszkowice, ul. Kościuszki, Mieszkowice, (brak tel.) TZD Gryfino zs. w Baniach, ul. Targowa 19, Banie (91) POWIAT GRYFIŃSKI Małgorzata Koza wtorek Beata Górska środa Jarosław Kurzydlak wt, czw Ludmiła Gibowska (urlop mac. Urszula Karwan) wtorek Aleksandra Zielińska czwartek Ludmiła Gibowska piątek dyżur doradcy środa Ryszard Cichocki wtorek środa Kamila Melerowicz środa, piątek GZRKiOR, ul. Niepodległości 35, Golczewo, (91) UM, ul. Zamkowa 23, Wolin, (91) POWIAT KAMIEŃSKI 3. Dziwnów gmina nierolnicza 4. Międzyzdroje gmina nierolnicza 5. UM, ul. Wojska Polskiego 1/5, Świnoujście, (91) Jerzy Talar środa Adrianna Tomczyk poniedziałek Adrianna Tomczyk ost. pt. m-ca 6. Świerzno 22 (OSP), (91) Zbigniew Chochołowski czwartek TZD, ul. Spółdzielcza 1, Kamień Pom., (91) UM Węgorzyno, ul. Rynek 1, Węgorzyno, (91) Adrianna Tomczyk Ewa Wojciechowska Zbigniew Chochołowski Jerzy Talar POWIAT ŁOBESKI wtorek środa-piątek pon., czw. wt., śr., pt. środa wt., czw., pt Adrian Papina wt., czw

14 2. UG, Radowo Małe 21, (91) UM Resko, ul. Rynek 1, Resko, (91) UM Dobra, ul. Rynek 1, Dobra, (91) TZD, ul. Północna 10, Łobez, (91) UG Rymań, ul. Szkolna 7, Rymań, (94) SP, Górawino 44, (94) UG Dygowo, ul. Kolejowa 1, Dygowo, (94) UG Ustronie Morskie, ul. Rolna 2, Ustronie Morskie, (94) UG Siemyśl, ul. Kołobrzeska 14, Siemyśl, (94) UM, ul. IV Dywizji Woj. Polskiego 58, Gościno (94) TZD, ul. 6 Dywizji Piechoty 60, Kołobrzeg, (94) UG Będzino, Będzino 19, (94) UG, Biesiekierz 103, (94) UM Bobolice, ul. Ratuszowa 1, Bobolice, (94) UG Manowo, Manowo 40, (94) UM Polanów, ul. Wolności 4, Polanów, (94) UG Mielno, ul. B. Chrobrego 10, Mielno, (94) Dawid Adamski czwartek Maria Olejnik poniedziałek środa-piątek Dawid Adamski wtorek Dawid Adamski Mariola Duszna Maria Olejnik Adrian Papina POWIAT KOŁOBRZESKI Michał Czerniawski pon., śr., pt. pon.-pt. wtorek pon., śr., pt. 1., 2., 4. środa m-ca Elżbieta Kuczma środa M. Rumas-Lewandowska środa Anna Kubicka czwartek Olga Nowaczyk czwartek Stefania Gruchot Celina Wiszniewska pozostali doradcy na zmianę POWIAT KOSZALIŃSKI środa środa pon.-wt., czw.- pt. Krystyna Polańczyk poniedziałek Bogumiła Ruszczyńska poniedziałek Zbigniew Trojanowski środa Barbara Podolak piątek Mariusz Strzelecki poniedziałek Wiesław Ścigała piątek

15 UGiM Sianów, ul. Armii Polskiej 30, Sianów, (94) UG Świeszyno, Świeszyno 71, (94) TZD, ul. Przemysłowa 8, Koszalin, (94) Józef Straszak poniedziałek Barbara Podolak poniedziałek Irena Dacko pozostali doradcy na zmianę poniedziałek wt.-pt. POWIAT MYŚLIBORSKI Dębno, ul. Piłsudskiego 3, Dębno, 513/ UG, ul. Świerczewskiego 24, Boleszkowice, (95) Europejskie Centrum Spotkań, Barlinek, ul. Leśna 1 (brak tel.) Biblioteka Publiczna, ul. Szkolna 5, Nowogródek Pom. (95) TZD, ul. Spokojna 22, Myślibórz, (95) UG, Kołbaskowo 106, (brak tel.) UG, ul. Graniczna 26, Dobra Szczecińska (brak tel.) UMiG, Plac Zwycięstwa 1, Nowe Warpno, (91) UM, ul. Bankowa 18, Police, (91) TZD, ul. Smolańska 4, Szczecin, (91) UG Warnice, Warnice 66, (91) UG Przelewice, Przelewice 75, (91) UG Kozielice, Kozielice 75, (91) Przemysław Solski Karol Baczuń poniedziałek czwartek Przemysław Solski środa Beata Burtniak piątek Katarzyna Brzozowska środa Zofia Szypowska Krzysztof Szypowski Katarzyna Brzozowska pozostali doradcy na zmianę POWIAT POLICKI poniedziałek środa czwartek wtorek i piątek Władysława Grochowalska poniedziałek Cecylia Wojnik poniedziałek Sławomira Rogalewska poniedziałek Sławomira Rogalewska wtorek Tomasz Zagórski Dorota Tolko Cecylia Wojnik Sławomira Rogalewska POWIAT PYRZYCKI pon., czwartek pon., wtorek środa piątek Ireneusz Gajewski czwartek Waldemar Malanowski środa Zofia Leszczyńska wtorek

16 UG Bielice, ul. Niepokalanej 34, Bielice, (91) UM Lipiany, Plac Wolności 1, Lipiany, (91) TZD, ul. Kościuszki 26, Pyrzyce, (91) UG, Postomino 30, (59) UG, Malechowo 22A, (94) UG Sławno, ul. Curie Skłodowskiej 9, Sławno, (59) TZD Sławno zs. w Darłowie, ul. Tynieckiego 2, Darłowo, (94) Jadwiga Ogiejko środa Joanna Suwińska piątek Piotr Gruszczyński pozostali doradcy na zmianę POWIAT SŁAWIEŃSKI piątek pon.-czwartek Joanna Surgiel poniedziałek Rafał Bińczyk (urlop wych. Izabela Podolska- Wnuk) poniedziałek Eugeniusz Berliński piątek Eugeniusz Berliński Rafał Bińczyk Joanna Surgiel Barbara Michalczyk czwartek poniedziałek piątek wtorek środa POWIAT STARGARDZKI UM Chociwel, ul. Armii Krajowej 52, Chociwel, (91) UG Kobylanka, ul. Szkolna 12, Kobylanka, (91) UM Suchań, ul. Pomorska 72, Suchań, (91) UG, Stara Dąbrowa 20, (91) UG Dolice, ul. Ogrodowa 16, Dolice, (91) UG Marianowo, ul. Mieszka I 1, Marianowo, (91) UM Dobrzany, ul. Staszica 1, Dobrzany, (91) UGiM Ińsko, ul. Boh. Warszawy 38, Ińsko, (91) TZD, ul. Podleśna 2, Stargard Szczeciński, (91) Marek Marszał piątek Bogdan Jaroszek środa Wiesław Grzegorczyk piątek Witold Belka wtorek Anna Bartoń środa Helena Waszczuk środa Iwona Kolasa-Sobczak piątek Bogdan Jaroszek wtorek Zbigniew Domaros pozostali doradcy na zmianę wtorek pon.- piątek

17 POWIAT SZCZECINECKI Biblioteka miejska, ul. Szpitalna 1, Borne Sulinowo, (94) UM Biały Bór, ul. Żymierskiego 10, Biały Bór, (94) UM Barwice, ul. Zwycięzców 22, Barwice, (94) UG Grzmiąca, ul. 1 Maja 7, Grzmiąca, (94) TZD, ul. Pilska 3, Szczecinek, (94) Jan Fedorowicz środa Agnieszka Szwajczewska czwartek Kazimierz Płatek poniedziałek dyżur doradcy czwartek Barbara Chojnacka Halina Grochala pozostali doradcy na zmianę czwartek czwartek pon.- piątek POWIAT ŚWIDWIŃSKI UG Brzeźno, Brzeźno 50, (94) GOK Rąbino, Rąbino 27, (94) UG Sławoborze, ul. Kolejowa 8, Sławoborze, (94) Centrum Kultury, ul.woj. Polskiego 54, Połczyn Zdrój, (94) TZD, ul. Kołobrzeska 43, Świdwin, (94) Magdalena Hycka piątek Anna Czyżowicz piątek Kamil Obodziński piątek Helena Lech czwartek Mieczysław Kozicki Stanisław Tyszkiewicz piątek pon.- czwartek UMiG Tuczno, ul. Wolności 6, Tuczno, (67) Dom Kultury Człopa, ul. Strzelecka 1, Człopa, (67) UMiG Mirosławiec, ul. Wolności 37, Mirosławiec, (67) TZD, ul. Chopina 53, Wałcz, (67) POWIAT WAŁECKI Natalia Białobrzeska poniedziałek Władysław Bartosik środa Agnieszka Różańska-Wasiak poniedziałek Piotr Hermanowicz Agnieszka Różańska-Wasiak Władysław Bartosik Beata Wieczorek Natalia Białobrzeska poniedziałek wtorek piątek czwartek środa

18 3. Działalność merytoryczna w Barzkowicach Głównym zadaniem Zachodniopomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach w 2016 roku będzie udzielanie wszechstronnej pomocy rolnikom celu zwiększenia dochodów z gospodarstwa rolnego oraz działania mające na celu poprawę warunków życia rodzin wiejskich. Ważnym zadaniem będzie dalsze dostosowanie gospodarstw do wymogów wzajemnej zgodności oraz wspieranie rolników w zakresie ułatwiania transferu wiedzy i innowacji w gospodarstwach oraz poprawy jakości produktów i promowania ich na rynkach lokalnych. Podczas szkoleń, pokazów itp. na bieżąco będziemy przekazywać rolnikom innowacje technologiczne i osiągnięcia naukowe. Nowy okres programowania wynikający ze zmian Wspólnej Polityki Rolnej na lata wymagać będzie od doradztwa przekazania rolnikom i mieszkańcom niezbędnej wiedzy na temat zmian oraz działań dotyczących wsparcia rozwoju. Planujemy również kontynuację działalności wystawienniczo targowej. Barzkowickie Targi Rolne, które w 2016 r. odbędą się po raz dwudziesty dziewiąty Dział Systemów Produkcji Rolnej Standardów Jakościowych i Doświadczalnictwa (SPD) Zakres zadań realizowanych przez dział Systemów Produkcji Rolnej Standardów Jakościowych i Doświadczalnictwa (SPD) obejmuje dwa zasadnicze obszary: technologię produkcji roślinnej i zwierzęcej oraz ochronę środowiska na obszarach wiejskich. Te dwa zakresy tematyczne, z roku na rok, coraz bardziej przenikają się ze względu na prośrodowiskowy charakter Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej na lata Od 1 stycznia 2015 roku ten trend wzmocniło wdrożenie do praktyki rolniczej zasady greeningu czyli tzw. zazielenienia. Rok 2016 będzie kontynuacją tych działań, ponieważ od przestrzegania w/w zasad będzie zależała wysokość kwoty płatności bezpośrednich jaką otrzymają rolnicy, dlatego też oczekują oni od doradztwa pełnego wsparcia merytorycznego w w/w zagadnieniach. Dużym wyzwaniem będzie także udział doradztwa w procesie transferu wiedzy z nauki do praktyki rolniczej w ramach Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich (SIR), a także wdrażanie nowych technologii informatycznych tworzących całe systemy wspomagania decyzji w produkcji roślinnej i zwierzęcej, wykorzystanie technik GPS w rolnictwie precyzyjnym itp. Zakres tematyczny form szkoleniowych jak i doradztwa indywidualnego i grupowego zawarty w planie pracy działu SPD oraz Terenowych Zespołów Doradców (TZD) jest wypadkową oczekiwań naszych klientów, czyli rolników, jak również zadań wynikających ze zmieniających się aktów

19 prawnych regulujących szereg zagadnień związanych z prowadzeniem produkcji rolnej, sprzedaży bezpośredniej produktów rolnych i przetwórstwa rolno spożywczego itp. Okres późnojesiennozimowy, kiedy to następuje przerwa w pracach polowych, jest dobrym czasem na przypomnienie rolnikom technologii uprawy podstawowych roślin uprawnych oraz zasad chowu i hodowli zwierząt gospodarskich. Jest to intensywny okres szkoleń gminnych i powiatowych tematycznie dostosowanych do profilu produkcji na danym terenie (szczegółowy plan szkoleń w tabeli). Po Nowym Roku kalendarz zadań merytorycznych otwiera rokrocznie seminarium dla producentów warzyw Nowe technologie w produkcji warzywniczej. Seminarium jest elementem przygotowania producentów do nowego sezonu wegetacyjnego pod kątem doboru odmian odpornych na choroby, dających pewny i wysokiej jakości plon w warunkach agroklimatycznych Pomorza Zachodniego a jednocześnie atrakcyjnych dla konsumentów. Tematy agrotechniczne, przed wyjazdem w pole, uzupełni i przypomni rolnikom konferencja technologiczna Uproszczenia i innowacje w technologiach produkcji roślinnej. Będzie to doskonały temat dla dużych gospodarstw towarowych szukających sposobu na optymalizację produkcji rolnej przy wykorzystaniu nowych badań, doświadczeń i innowacji z tego zakresu. Dlatego konferencja będzie sfinansowana ze środków Sieci na Rzecz Innowacji w Rolnictwie i na Obszarach Wiejskich. Zadaniem pracowników działu będzie rozpropagowanie idei Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie wśród doradców, mieszkańców oraz Partnerów SIR, poprzez organizację szkoleń, spotkań oraz działalność informacyjną indywidualną i grupową. Wczesna wiosna to okres intensywnych prac polowych, więc doradcy kończą sezon szkoleniowy, a intensyfikują doradztwo w formie porad indywidualnych i/lub grupowych dostosowując ofertę do rytmu pracy rolnika na roli. Dla pracowników działu jest to czas prac projektowych związanych z aplikacją o środki finansowe na realizację zadań do instytucji wdrażających: Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wspierającego działanie Barzkowickiego Ośrodka Edukacji Ekologicznej, Fundacji Programów Pomocy Dla Rolnictwa FAPA, Sekretariatu Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich. Dzięki środkom zewnętrznym mamy możliwość wzbogacić ofertę szkoleniową Ośrodka wykorzystując naszą bazę szkoleniowo dydaktyczną oraz doświadczoną i dobrze przygotowaną merytorycznie kadrę doradczą. 15 marca rozpoczyna się nabór wniosków o płatności bezpośrednie i rolnośrodowiskowe, który trwa do 15 maja. W tym czasie doradcy sporządzają rokrocznie średnio od 6 do 7 tysięcy wniosków, które są rejestrowane w dziale SPD jako płatne usługi doradcze. Równolegle sporządzane są plany rolnośrodowiskowe również ściśle rejestrowane. Wiosną ruszają prace polowe na polach, poletkach pokazowych i ogrodach: warzywnym i biosurowcowym. Na poletkach pokazowych uprawiamy odmiany zbóż ozimych i jarych

20 rekomendowanych do uprawy w naszych warunkach klimatycznych w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego. Działalność ta prowadzona jest w ramach upowszechniania metod produkcji rolniczej i stylu życia przyjaznych dla środowiska, gdyż propaguje integrowaną metodę ochrony roślin. Efekty uprawy prezentowane są rolnikom na dorocznych Warsztatach Polowych, które pozwalają na polu, praktycznie ocenić i porównać jakość plantacji poszczególnych odmian w konkretnych warunkach agrometeorologicznych, konkretnym poziomie nawożenia i ochrony. Można ocenić również stopień zachwaszczenia i porażenia chorobami czy szkodnikami. Urządzone w łanie stanowisko obserwacyjne wyposażone w mikroskop pozwala uczestnikom, przy wsparciu doradcy, na obserwację i identyfikację agrofagów. Warsztaty tradycyjnie kończy pokaz regulacji opryskiwacza i przypomnienie zasad bezpieczeństwa przy stosowaniu środków ochrony roślin. W 2016 roku część wykładowa warsztatów będzie poświęcona integrowanej ochronie roślin oraz zazielenieniu. W zakresie produkcji zwierzęcej, tradycyjnie w I kwartale, odbędzie się spotkanie hodowców bydła Ocena wartości użytkowej i hodowlanej bydła w woj. zachodniopomorskim organizowane wraz z Polską Federacją Hodowców Bydła i Producentów Mleka oraz Szczecińskim Związkiem Hodowców Bydła. Późna wiosna to również czas, gdy dzieci i młodzież szkolna chętnie odwiedzają i biorą udział w zajęciach plenerowych z wykorzystaniem ścieżki dydaktycznej złożonej z gospodarstwa rolnego utrzymującego bydło mleczne, ogrodu biosurowcowego, parku, oczyszczalni ścieków Ogrody odnowy oraz turbiny wiatrowej. Po sianokosach zapraszamy rolników ekologicznych na szkolenie wyjazdowe do gospodarstw ekologicznych położonych w innych regionach kraju w celu nawiązania nowych kontaktów agrobiznesowych, podzielenia się doświadczeniami w zakresie prowadzenia gospodarstwa metodami ekologicznymi, podpatrzenia nowych, ciekawych rozwiązań. Jest to bardzo cenna pod względem merytorycznym forma pracy doradczej, pozwalająca w znaczący sposób podnieść poziom wiedzy uczestników. W III kwartale pracownicy działu w dużym stopniu są zaangażowani w organizację Barzkowickich Targów Rolnych Agro Pomerania oraz Pokazu Zwierząt Hodowlanych. Pokazowi tradycyjnie już towarzyszyć będą wystawy bydła mlecznego i mięsnego, pokaz królików, gołębi i drobiu ozdobnego, Konkurs Młodego Hodowcy. Podczas targów przeprowadzimy również polowe pokazy pracy maszyn rolniczych z udziałem naszych wystawców. Po targach rozpoczyna się jesienna edycja zajęć przyrodniczo warsztatowych dla dzieci i młodzieży w ramach Barzkowickiego Ośrodka Edukacji Ekologicznej oraz przeprowadzany jest kolejny Konkurs Wiedzy Ekologicznej dla młodzieży ze szkół ponadgimnazjalnych. Na polach i

21 ogrodach kontynuowane są prace polowe: żniwa, wykopki, zasiew poplonów oraz ozimin na poletkach demonstracyjnych. IV kwartał to bardzo intensywny okres szkoleniowy. Doradcy terenowi w formie szkoleń przekazują producentom rolnym wiedzę na tematy technologii uprawy zbóż i rzepaku, roślin motylkowych i okopowych. Odbywają się szkolenia chemizacyjne dające rolnikom uprawnienia do stosowania środków ochrony roślin. Szkolimy też z zakresu alternatywnych kierunków produkcji rolniczej, sprzedaży bezpośredniej, zasad prowadzenia gospodarstw metodami ekologicznymi, zasad gospodarowania na obszarach Natura 2000 i obszarach szczególnie narażonych na odpływy azotu ze źródeł rolniczych (OSN). Wspieramy ogrodników i sadowników dedykując im specjalistyczne szkolenia np. z zakresu cięcia drzew owocowych i krzewów ozdobnych. Do tematów agrotechnicznych dochodzi cały przekrój technologii produkcji zwierzęcej z rozbiciem na zasady chowu, hodowli i żywienia poszczególnych gatunków zwierząt gospodarskich. Do hodowców zwierząt gospodarskich skierowane będzie też szkolenie Bioasekuracja jako metoda zabezpieczenia stada przed chorobami. Taką tematykę wymusiły przypadki pomoru afrykańskiego świń, które pojawiły się we wschodniej części naszego kraju. Ponieważ zasięg terytorialny choroby najprawdopodobniej będzie się powiększał, należy przygotować również hodowców zachodniopomorskich do zmierzenia się z tym problemem. Wykorzystanie nowoczesnych technologii jako element dobrostanu i ochrony zwierząt to kolejny temat dla hodowców, dotykający tematów innowacyjności, przygotowany w atrakcyjnej formie szkolenia wyjazdowego. Do pszczelarzy będzie skierowanych 5 profesjonalnych szkoleń z zakresu prowadzenia gospodarki pasiecznej. Pszczelarze to z reguły pasjonaci i hobbyści, a my postaramy się wyposażyć ich w rzetelną i szeroką wiedzę w zakresie profesjonalnego prowadzenia produkcji pasiecznej. Zadanie to planujemy dofinansować ze środków Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich. Osoby zainteresowane Odnawialnymi Źródłami Energii (OZE) będą mogły uczestniczyć w szkoleniu, na którym dowiedzą się co to są zielone dachy, a także na innych szkoleniach promujących możliwości dofinansowania prośrodowiskowych przedsięwzięć ze wsparciem Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Na wszystkich szkoleniach przypominamy o aktualnych przepisach prawnych i wynikających z nich obowiązkach spoczywających na rolnikach we wszystkich obszarach prowadzenia produkcji rolnej. Tradycyjnie już, rok pracy merytorycznej działu SPD zamknie Forum Rolników Ekologicznych. Forum to doroczne spotkanie rolników ekologicznych, platforma przekazu wiedzy i wymiany doświadczeń. Organizowane wraz ze Stowarzyszeniem Producentów Rolnych Metodami Ekologicznymi Ekoland jest okazją do podsumowania roku, oceny kondycji rolnictwa i rolników ekologicznych, przeglądu prawodawstwa, które szczególne determinuje decyzje agrobiznesowe. Po

22 zamknięciu Forum pracownicy działu skupiają się na rozliczaniu realizowanych w ciągu roku zadań oraz sprawozdawczości. W dziale realizuje się również działania ciągłe, głównie jest to prowadzenie produkcji rolnej na użytkach rolnych należących do, prowadzenie rejestrów usług płatnych oraz prowadzenie obserwacji meteorologicznych w przyzakładowym punkcie meteo. Ciągły i bieżący charakter ma też współpraca z Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Wydziałem Rolnictwa Urzędu Marszałkowskiego, ze Stowarzyszeniem Producentów Żywności Metodami Ekologicznymi Ekoland, Zachodniopomorskim Uniwersytetem Technologicznym, Urzędem Statystycznym, biurami powiatowymi Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, firmami oraz innymi instytucjami z otoczenia rolnictwa. W ciągu całego roku dział SPD składa oferty i realizuje różnego typu zadania zlecone przez podmioty zewnętrzne, np. Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego, Urząd Wojewódzki, agencje rolnicze i inne podmioty. Współorganizuje też szereg konkursów centralnych i regionalnych, np. Konkurs Agroliga, Rolnik Farmer Roku, Hodowca Roku Bydło Mleczne, Hodowca Roku Bydło Mięsne, Bezpieczne Gospodarstwo Rolne. Doradcy przekazują swoją wiedzę i doświadczenie również w formie broszur, ulotek i artykułów ukazujących się w Zachodniopomorskim Magazynie Rolniczym Dział Ekonomiki (EK) Zagadnienia ogólne Zadania i przedsięwzięcia doradcze ukierunkowane na potrzeby rolników i mieszkańców. Działania o wyraźnym charakterze ekonomiczno-informacyjnym. Będą dotyczyć głównie tematyki rozwoju inwestycji w rolnictwie i obszarach wiejskich, finansowania oraz kierunków rozwoju i opłacalności produkcji rolnej, innowacyjności rolnictwa i sektora rolnospożywczego oraz sytuacji na rynkach rolnych. Zagadnienia szczegółowe a) gromadzenie informacji nt. cen rynkowych, w tym: comiesięczne notowania cen skupu podstawowych produktów rolnych oraz środków do produkcji i usług na terenie działania. Dane są gromadzone i przetwarzane w różnych ujęciach, w tym w formie zestawień, analiz i prognoz ekonomicznych. Są one szeroko publikowane w Zachodniopomorskim Magazynie Rolniczym oraz zamieszczane na stronie internetowej. Dotyczy to również analiz oraz perspektyw rozwoju rynków rolnych.

23 b) dla potrzeb Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej, w układzie tygodniowym, zbierane i przekazywane są ceny wybranych produktów rolnych z określonych targowisk. c) w ramach cen rolnych monitorowane i zbierane są ceny ziemi według GUS w układzie kwartalnym, wykorzystywane w celu pomocy w ubieganiu się o kredyty preferencyjne na zakup ziemi. d) na podstawie zgromadzonych i dostępnych cen rolnych, w układzie rocznym, opracowywane i publikowane są zestawienia przebiegu zmienności cen oraz relacje cen produktów rolnych i środków do produkcji rolnej za dany okres. e) kwartalnie, na podstawie ankiet z gospodarstw rolnych oraz przy współpracy ze Szkołą Główna Handlową w Warszawie, badana jest koniunktura w rolnictwie. wyniki badania są gromadzone, przetwarzane i publikowane w wydawnictwach oraz na stronie internetowej. f) doradztwo indywidualne świadczone przez pracowników działu ekonomiki obejmuje konsultacje oraz pomoc w zakresie ubiegania się o wsparcie finansowe ze środków krajowych i unijnych, w tym również przy opracowywaniu wniosków i planów przedsięwzięć inwestycyjnych. Realizacja zadań w ramach planowanych naborów wniosków w perspektywie finansowej PROW g) publikacje i wydawnictwa systematyczne gromadzenie materiałów informacyjnych, ekonomicznych, analitycznych oraz metodycznych, w tym: artykuły własne oraz informacje z innych źródeł do publikacji w periodyku wydawanym przez Ośrodek i do zamieszczenia na stronie internetowej, zbiór kalkulacji kosztów i wyników produkcji rolnej wybranych upraw i zwierząt wydanie wiosenne i jesienne, kalkulacje upraw specjalistycznych broszura, klęski żywiołowe - szacowanie szkód w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej zbiór zasad postępowania podczas szacowania oraz niezbędnej dokumentacji, kredyty w rolnictwie i przetwórstwie produktów rolnych zbiór i opis wszystkich kredytów preferencyjnych dla rolnictwa, podatki w rolnictwie broszura, ewidencja przychodów i rozchodów w gospodarstwie rolnym opracowanie w formie broszury. h) udział pracowników działu w szkoleniach i kursach podnoszących wiedzę i kwalifikacje. Szkolenia o zagadnieniach ekonomicznych związanych z rozwojem rolnictwa i obszarów wiejskich.

24 i) współdziałania z urzędami, agencjami rządowymi, instytutami badawczymi, uczelniami, instytucjami oraz organizacjami społecznymi, a tematycznie związanych z ekonomiką rolnictwa i, inwestycjami, innowacyjnością i rynkami rolnymi. j) współpraca z innymi działami merytorycznymi w Barzkowicach oraz Terenowymi Zespołami Doradców w zakresie realizacji zadań wspólnych. k) współudział w organizacji i przygotowywaniu Targów Rolnych Agropomerania l) inne zadania realizowane przez o charakterze ekonomicznym i rynkowym. Rachunkowość rolnicza Polski FADN Bardzo ważnym zadaniem realizowanym przez dział ekonomiki jest prowadzenie rachunkowości w gospodarstwach rolnych Polski FADN w ramach współpracy z Instytutem Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowym Instytutem Badawczym w Warszawie, a dalej z Komisją Europejską. W ramach współdziałania, dane rachunkowe pozyskiwane są z gospodarstw od osób indywidualnych. Zebrany materiał ekonomiczny, z wybranej próby gospodarstw, umożliwia dokonywanie wszelkich porównań na poziomie określonej grupy dochodowej województw, makroregionów, kraju, a także całej Unii Europejskiej Dział Przedsiębiorczości, Wiejskiego Gospodarstwa Domowego i Agroturystyki (PWA) Dział Przedsiębiorczości, Wiejskiego Gospodarstwa Domowego i Agroturystyki zgodnie z regulaminem organizacyjnym w Barzkowicach realizuje działania na rzecz rozwoju przedsiębiorczości, wiejskiego gospodarstwa domowego i agroturystyki dla rolników i mieszkańców w szczególności: 1. Prowadzenie szkoleń, warsztatów, konkursów, poradnictwa w zakresie: - agroturystyki, - rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich, - zagród edukacyjnych, - unowocześniania wiejskiego gospodarstwa domowego, - promocji produktów regionalnych i tradycyjnych, - technik rękodzielniczych dla kobiet wiejskich, - poprawy estetyki wsi i zagrody wiejskiej. 2. Podejmowanie działań na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi oraz funkcjonalnego urządzania gospodarstwa rolnego. 3. Wspieranie rozwoju agroturystyki i turystyki wiejskiej oraz prowadzenie promocji wsi jako atrakcyjnego miejsca wypoczynku.

25 4. Współpraca z lokalnymi i regionalnymi organizacjami wspierania przedsiębiorczości, m.in.: Sekretariatem Regionalnym Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich, Lokalnymi Grupami Działania, Kołami Gospodyń Wiejskich oraz innymi organizacjami działającymi na obszarach wiejskich. 5. Współpraca ze stowarzyszeniami agroturystycznymi województwa go. 6. Współpraca z zagranicznymi instytucjami wspierającymi rozwój przedsiębiorczości, m.in.: kraj związkowy Brandenburgia i Meklemburgia Pomorze Przednie z Niemiec. 7. Współpraca z instytucjami: Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego, Zachodniopomorska Izba Rolnicza, Polska Izba Produktu Regionalnego i Lokalnego w Warszawie, Polska Federacja Turystyki Wiejskiej Gospodarstwa Gościnne. 8. Realizowanie doskonalenia zawodowego kadry doradczej ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień związanych z rozwojem przedsiębiorczości, wiejskiego gospodarstwa domowego i agroturystyki. 9. Przygotowywanie i rozpowszechnianie materiałów informacyjno-promocyjnych dotyczących zasad wspierania rozwoju. 10. Współorganizowanie targów, wystaw, pokazów, konferencji, wyjazdów studyjnych i innych przedsięwzięć upowszechniających wiedzę z zakresu rozwoju. Tematyka realizowanych zadań: Działalność doradczo-upowszechnieniowa Działu Przedsiębiorczości, Wiejskiego Gospodarstwa Domowego i Agroturystyki obejmuje obszerny zakres tematyczny: szkolenia w zakresie: - Restrukturyzacja małych gospodarstw szkolenia kierowane są do rolników prowadzących małe gospodarstwa, którzy poszukują nowych dróg rozwoju oraz kierunków działania. - Możliwości wsparcia rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich w ramach PROW oraz PROW cele i priorytety Programu. Podczas szkolenia omawiane i zaprezentowane są główne cele i priorytety Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Produkty tradycyjne i regionalne - uregulowania formalno-prawne dotyczące Listy Produktów Tradycyjnych. Celem szkoleń jest m.in. upowszechnianie informacji na temat ubiegania się o wpis produktów i potraw na Krajową Listę Produktów Tradycyjnych prowadzoną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz członkostwa w Europejskiej Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego Pomorza Zachodniego. - Prowadzenie działalności agroturystycznej"- celem szkoleń jest przekazanie wiedzy na temat podniesienia jakości usług w turystyce wiejskiej na terenie województwa go

26 oraz promowanie dobrych praktyk wśród usługodawców wiejskich. Szkolenie skierowane jest do właścicieli gospodarstw agroturystycznych funkcjonujących na terenie województwa go oraz do osób zainteresowanych rozpoczęciem takiej działalności. Jednocześnie poruszana jest kwestia Kategoryzacji Wiejskiej Bazy Noclegowej. - Zagroda edukacyjna - propozycja dla gospodarstw rolnych - uczestnikom przedstawione są cele i założenia prowadzenia gospodarstw edukacyjnych oraz zasady przynależności do Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych. szkolenie realizowanie w celu doskonalenia zawodowego kadry doradczej: - Produkt tradycyjny i regionalny - szkolenie skierowane jest do kadry doradczej. Uczestnicy szkolenia zostaną zapoznani z aktualnymi informacjami nt. produktu tradycyjnego i regionalnego, uregulowaniami formalno-prawnymi, zasadami wypełniania wniosku oraz omówieniem produktów wpisanych na Listę Produktów Tradycyjnych województwa go. - Prowadzenie działalności agroturystycznej - szkolenie skierowane jest do kadry doradczej. Podczas szkolenia przedstawione zostaną zagadnienia dotyczące formalno-prawnych aspektów założenia oraz prowadzenia działalności agroturystycznej. Ponadto omówione zostaną wymagania systemu Wiejskiej Bazy Noclegowej oparte na podstawie polskich aktów normatywnych oraz międzynarodowych norm i standardów przyjętych w turystyce wiejskiej. - PROW cele i priorytety Programu. Szkolenie realizowane jest w ramach doskonalenia kadry doradczej. Podczas szkolenia omawiane i zaprezentowane są główne cele i priorytety Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Zagroda edukacyjna - propozycja dla gospodarstw rolnych - uczestnikom przedstawione są cele i założenia powstania gospodarstw edukacyjnych, zasady przynależności do Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych. warsztaty: Tradycje bożonarodzeniowe, zachowanie dziedzictwa kulturowego wsi, Tradycje wielkanocne, zachowanie dziedzictwa kulturowego wsi kierowane są do mieszkańców obszarów wiejskich i członkiń Kół Gospodyń Wiejskich. Celem warsztatów jest stworzenie podstaw do rozwijania własnej twórczości, propagowanie rękodzieła ludowego i inicjowania aktywności w zakresie podejmowania wspólnych działań. wystawy nawiązujące do działań na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego oraz promujące twórców ludowych - podczas wystaw prezentowane są prace: obrazy olejne, rzeźby, ceramika ludowa, wyroby z koronki frywolitkowej, unikatowa biżuteria artystyczna, ręcznie malowane szkło, filc artystyczny, decoupage, wyroby z siana, drewna i wikliny oraz wiele innych prac.

27 - Niemiecko-Polska Wystawa Rękodzielnictwa Okolicznościowego Kobiet w Prenzlau w Domu Mieszkańca w Prenzlau. Wystawa ma na celu wspieranie i pielęgnowanie relacji polskoniemieckich poprzez prezentację dziedzictwa kulturowego. Ekspozycja prezentuje prace związane z życiem codziennym polskich i niemieckich kobiet. - Twórczość ludowa i wystawa malarstwa województwa go, Międzynarodowa Wystawa Rękodzielnictwa już po raz jedenasty odbędzie się podczas trwania Targów Rolnych Agro Pomerania. Wezmą w niej udział rękodzielnicy z województwa go oraz Kraju Związkowego Brandenburgia i Meklemburgia Pomorze Przednie z Niemiec. W trakcie trzech dni jej trwania prezentowane będzie rękodzieło i rzemiosło artystyczne. pokaz: Festiwal Tradycyjnych Potraw Wigilijnych jak co roku w Barzkowicach odbywa się spotkanie wigilijne, w którym udział biorą przedstawicielki Kół Gospodyń Wiejskich oraz producenci produktów regionalnych i tradycyjnych z województwa go. W trakcie spotkania uczestnicy wspólnie kolędują przy świątecznym stole, dzielą się opłatkiem oraz wzajemnie wymieniają tradycje wigilijne i bożonarodzeniowe wyniesione ze swoich rodzinnych domów. Spotkanie wigilijne od zawsze jest doskonałą okazją do propagowania dziedzictwa kulturowego związanego z tematyką Świąt Bożego Narodzenia odgrywające ważną funkcję w kształtowaniu tradycji bożonarodzeniowych w polskich domach. współdziałanie w licznych konkursach, m.in.: - Nasze Kulinarne Dziedzictwo-Smaki Regionów - konkurs ma na celu propagowanie i kultywowanie tradycyjnej regionalnej kuchni. Finał konkursu odbywa się w Poznaniu w czasie trwania Targów Smaki Regionów. - Najładniejszy wieniec dożynkowy - celem konkursu jest kultywowanie oraz popularyzacja tradycji i twórczości ludowej, prezentacja bogactwa plonów wplecionych w wieniec dożynkowy oraz wyłonienie prac o wysokich walorach etnograficznych i artystycznych. - Konkurs wojewódzki pn. Agro-Eko-Turystyczne Zielone Lato konkurs skierowany jest do właścicieli gospodarstw rolnych prowadzący usługi agroturystyczne i właścicieli ośrodków /np. pensjonat, zajazd/, których gospodarstwa położone są na terenach wiejskich województwa go. Celem konkursu jest m.in. podniesienie jakości usług poprzez wybranie i promocję najlepszych obiektów turystyki wiejskiej oraz prezentacja obiektów turystyki wiejskiej, które wyróżniają się atrakcyjną i ciekawą ofertą. - Ogólnopolski konkurs Sposób na sukces celem konkursu jest m.in. promocja rozwoju przedsiębiorczości w tym pozarolniczych przedsięwzięć tworzących nowe miejsca pracy na obszarach wiejskich i miastach do 20 tys. mieszkańców, upowszechnianie wiedzy o sposobach

28 pozyskiwania środków na dofinansowanie przedsięwzięć gospodarczych, promocja przedsięwzięć realizowanych w ramach inicjatywy Leader, promocja przedsięwzięć wykorzystujących w prowadzonej działalności odnawialne źródła energii. Konkurs realizowany jest przez Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie we współpracy z instytucjami i organizacjami; przedstawicielami mediów oraz redakcjami pism i portali internetowych zajmującymi się tematyką rozwoju. współpraca z instytucjami krajów związkowych Stowarzyszenie IG Frauen&Familie Prenzlau e.v. z Kraju Związkowego Brandenburgia. Współpraca polega na wymianie informacji o przedsiębiorczości w Polsce i Niemczech. W ramach współpracy organizowana jest również Międzynarodowa Wystawa Rękodzielnictwa oraz Spotkanie Noworoczne w Prenzlau. Ponadto dział realizuje zadania ciągłe: doradztwo poprzez konsultacje udzielane rolnikom i mieszkańcom nt. wybranych działań PROW , doradztwo w zakresie restrukturyzacji małych gospodarstw oraz wszelkich działań powiązanych z ich rozwojem, doradztwo w zakresie możliwości tworzenia gospodarstw opiekuńczych, doradztwo w zakresie pozarolniczej działalności, doradztwo na temat przedsiębiorczości na obszarach wiejskich, doradztwo w zakresie możliwości dofinansowania turystyki wiejskiej, doradztwo w zakresie kategoryzacji Wiejskiej Bazy Noclegowej, doradztwo w zakresie podjęcia działalności turystycznej w gospodarstwie rolnym, doradztwo w zakresie zagród edukacyjnych, doradztwo w zakresie działalności Kół Gospodyń Wiejskich, charakterystyka gospodarstw agroturystycznych i turystycznych prowadzona w formie informatora elektronicznego, statystyka gospodarstw agroturystycznych i turystycznych, prowadzenie i aktualizacja informatora dotyczącego Kół Gospodyń Wiejskich, prowadzenie i aktualizacja wykazu dotyczącego Lokalnych Grup Działania, prowadzenie i aktualizacja informatora dotyczącego Stowarzyszeń Agroturystycznych, opracowywanie materiałów dydaktycznych (ulotki, broszury, artykuły, informacje), opracowywanie materiałów informacyjnych i szkoleniowych oraz artykułów w miesięczniku Zachodniopomorski Magazyn Rolniczy, opracowywanie i przekazywanie materiałów do zamieszczania na stronie internetowej.

29 3.4. Dział Metodyki Doradztwa, Szkoleń i Wydawnictw (MDW) Zakres działań działu Metodyki Doradztwa, Szkoleń i Wydawnictw możemy podzielić na trzy podzadania: działania w zakresie metodyki doradztwa; w zakresie działalności informacyjnej; w zakresie działalności wydawniczej. W zakresie metodyki doradztwa podejmujemy działania na rzecz rozwoju zawodowego pracowników z uwzględnieniem specjalizacji doradców. Czuwamy nad rzetelnością i prawidłowym doborem uczestników poszczególnych szkoleń, tak aby zakres tych szkoleń spełniał potrzeby Ośrodka. Udzielamy wsparcia metodycznego w zakresie doskonalenia kadry doradczej odnośnie metodyki i planowania zadań doradztwa rolniczego. Koordynujemy działania w zakresie planowania i sprawozdawczości w Barzkowicach. Jednakże głównym zadaniem realizowanym przez dział MDW w zakresie metodyki doradztwa jest podnoszenie kwalifikacji zawodowych rolników i osób związanych z produkcją rolniczą poprzez organizowanie kursów i szkoleń. Zgodnie z zasadą stosowania środków ochrony roślin w produkcji rolniczej, którą reguluje ustawa z dnia 8 marca 2013 roku o środkach ochrony roślin (Dz. U. z 2013 roku, poz. 455). Zachodniopomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach z upoważnienia Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Koszalinie prowadzi szkolenia: - w zakresie stosowania środków ochrony roślin przy użyciu sprzętu naziemnego przeznaczonego do stosowania tych środków z wyłączeniem sprzętu montowanego na pojazdach szynowych oraz innego sprzętu stosowanego w kolejnictwie. Zaświadczenie jest ważne prze 5 lat i upoważnia do wykonywania zabiegów środkami ochrony roślin oraz do zakupu środków ochrony roślin zaliczanych do toksycznych i bardzo toksycznych dla ludzi (szkolenia podstawowe i uzupełniające); - dla dystrybutorów środków ochrony roślin w zakresie doradztwa dotyczącego środków ochrony roślin (szkolenia podstawowe i uzupełniające); - szkolenia dla osób zajmujących się integrowaną produkcją roślin. Ponadto dział zajmuje się również organizacją kursów w zakresie obsługi kombajnów zbożowych oraz innych szkoleń z zakresu obsługi maszyn i sprzętu rolniczego. W 2016 roku będziemy udzielali pomocy rolnikom i mieszkańcom w zakresie nabycia lub uzupełnienia przez nich formalnych kwalifikacji zawodowych potwierdzonych uzyskaniem tytułu zawodowego w zawodach przydatnych do prowadzenia działalności rolniczej. Będziemy doradzali w zakresie wyboru odpowiedniej szkoły lub kursu, który pozwoli uzupełnić konieczne wykształcenie m.in. do spełnienia wymogów formalnych działań Programu Rozwoju

30 Obszarów Wiejskich, np. Ułatwienie Startu Młodym Rolnikom. Zachodniopomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach w dalszym ciągu będzie uczestniczył w programie stażowym prowadzonym przez Urzędy Pracy w województwie zachodniopomorskim. Będziemy również koordynować przebieg praktyk studenckich i uczniowskich szkół średnich, nie tylko o profilu rolniczym, które odbywać się będą w oraz naszych Terenowych Zespołach Doradców. Zasięg obejmuje całe. W zakresie działalności informacyjnej podejmujemy wszelkie działania promocyjne mające na celu budowanie dobrego wizerunku Ośrodka oraz podnoszenie publicznej wiedzy potencjalnych klientów. Zajmujemy się przekazywaniem oraz upowszechnianiem informacji będących przedmiotem działalności Ośrodka. Koordynujemy współpracę z mediami (radio, telewizja, prasa) w zakresie upowszechniania wiedzy rolniczej, nowych technologii produkcji i wyrobów przetwórstwa rolnospożywczego jak również pozostałej działalności Ośrodka. Wszyscy pracownicy działu zaangażowani są w organizację Barzkowickich Targów Rolnych. Prowadzimy oraz na bieżąco aktualizujemy Biuletyn Informacji Publicznej. Ostatnim podzadaniem jest działalność wydawnicza prowadzona poprzez: - wydawnictwa periodyczne, w tym miesięcznik Zachodniopomorski Magazyn Rolniczy; - wydawnictwa nieperiodyczne edytowane w postaci broszur i ulotek; - wydawnictwa okolicznościowe.

31 4. Działalność hotelarska i gastronomiczna Zachodniopomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach posiada bazę hotelową. Hotel dysponuje 50 miejscami noclegowymi w pokojach 1, 2, 3 i 4 osobowych. Posiadamy; - 4 pokoje czteroosobowe, - 5 pokoi trzyosobowych, - 7 pokoi dwuosobowych, - 5 pokoi jednoosobowych. Wszystkie pokoje posiadają pełen węzeł sanitarny, w pokojach znajdują się telewizory oraz istnieje możliwość korzystania z WI-FI. W celu organizacji różnych form szkoleń i spotkań oferujemy przystosowanych 5 sal: konferencyjne na 100 i 60 (sale klimatyzowane), jedna sala na 40 osób i dwie sale na 20 osób. Każda sala została wyposażona w system audiowizualny co umożliwia prowadzenie szkoleń, prezentacji i projekcji. Ponadto posiadamy również salę komputerową na 10 stanowisk dostosowaną do prowadzenia szkoleń. Organizujemy także przyjęcia okolicznościowe: wesela, komunie, urodziny itp. Sale dostosowujemy do indywidualnych potrzeb klienta. Zapewniamy dobre warunki wypoczynku oraz gwarantujemy miłą i sprawną obsługę naszych gości. Hotel położony jest z dala od obiektów przemysłowych, w otoczeniu zieleni i bliskim sąsiedztwie lasów. Gwarantuje to zdrowy wypoczynek i pełen relaks. Doba hotelowa w naszym Hotelu zaczyna się o godzinie 14:00 w dniu przyjazdu i kończy o godzinie 12:00 w dniu wyjazdu.

32 5. Działalność wydawnicza i poligraficzna Zachodniopomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach prowadzi działalność wydawniczą i poligraficzną. Poligrafia, wchodząca w skład Działu Metodyki Doradztwa, Szkoleń i Wydawnictw (MDW), świadczy szeroki zakres usług. Wydaje i rozpowszechnia publikacje włączone do rocznego planu wydawniczego, a także wykonuje odpłatnie usługi związane z wydaniem dla odbiorcy z zewnątrz: czasopism, folderów, broszur, książek, ulotek czy wizytówek. Poligrafia oferuje klientom pełny zakres usług związanych z wykonaniem powierzonych prac poligraficznych, począwszy od skanowania, poprzez profesjonalne przygotowanie graficzne i projekty plastyczne, skład tekstów, na druku i końcowej obróbce, zależnej od rodzaju pracy, kończąc. Broszury, ulotki, foldery Doradztwo rolnicze, będące jednym z najważniejszych punktów działalności statutowej, jest realizowane m.in. poprzez działalność wydawniczą, dzięki której informacje technologiczne, ekonomiczne, prawne itd. mogą dotrzeć do bardzo szerokiego grona odbiorców. Regularnie, każdego roku, zgodnie z planem wydawniczym, pojawią się nowe pozycje wydawnicze, przygotowane przez pracowników Ośrodka. Są to najczęściej broszury, ulotki i foldery. Ich tematyka obejmuje nie tylko stricte technologiczne zagadnienia, ale od kilku lat wychodząc naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców także tematykę tradycji kulinarnych. Dzięki temu od wielu lat do rąk czytelników trafia bogata i różnorodna oferta. Najbardziej popularną formą publikacji są broszury. Ich nakłady wahają się stosownie do potrzeb najczęściej od 200 do 1000 egz. Nieco większe nakłady mają publikacje realizowane wspólnie z instytucjami zewnętrznymi lub przez nie współfinansowane, np. publikacje drukowane dla Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego lub też tworzone na potrzeby szkoleń, w związku z realizacją projektów finansowanych, np. przez Fundację Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA. Zachodniopomorski Magazyn Rolniczy Zachodniopomorski Magazyn Rolniczy" jest czasopismem specjalistycznym, przeznaczonym dla rolników, poruszającym tematykę od doradztwa technologicznego, ekonomicznego, poprzez ekologię i ogrodnictwo, po tematykę regionalną, dotyczącą wsi. Ukazuje się 10 razy w roku, w nakładzie ok egz., i jest w większości kolportowany przez terenowych doradców. Dostępny też jest w prenumeracie. Jest wydawany od czerwca 2005 roku - jako kontynuacja Aktualności Rolniczych" i Magazynu Rolniczego AURA", połączonych w wyniku połączenia ich dotychczasowych wydawców.

33 Prenumerata jest prowadzona na terenie działania Zachodniopomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego - przez specjalistów Ośrodka - w Terenowych Zespołach Doradców w Białogardzie, Choszcznie, Drawsku Pomorskim, Gryficach, Gryfinie zs. w Baniach, Kamieniu Pomorskim, Kołobrzegu, Koszalinie, Łobzie, Myśliborzu, Goleniowie z/s w Nowogardzie, Pyrzycach, Sławnie zs. w Darłowie, Stargardzie Szczecińskim, Szczecinku, Szczecinie, Świdwinie, Wałczu. Zadaniem wydawnictwa jest głównie popularyzacja wiedzy z zakresu: technologii produkcji roślinnej i zwierzęcej, ekologii, odnawialnych źródeł energii, ogrodnictwa, prawa, ekonomiki. Stałymi rubrykami miesięcznika są wieści z Agencji, gdzie publikowane są najnowsze informacje pozyskiwane z ARR, ANR, ARiMR oraz KRUS. Z kolei dział Poradnik Gospodyni dedykowany jest głównie mieszkankom. Publikowane są tu artykuły poświęcone wiejskiemu gospodarstwu domowemu (tematyka przydomowych ogródków, agroturystyka, przepisy kulinarne itp.). Większość artykułów wychodzi spod pióra pracowników Ośrodka, ale pojawiają się też materiały autorów z zewnątrz.

34 6. Działalność doradcza w Barzkowicach na 2016 rok Lp. Nazwa realizowanego zadania Forma realizacji Liczba zadań planowanych Termin realizacji (kwartał) Miejsce realizacji Odbiorcy Jednostki współpracujące Źródło finansowania I Prowadzenie szkoleń dla rolników i innych mieszkańców 1. Stosowanie nowoczesnych metod agrotechnicznych, hodowla oraz przetwórstwo rolno-spożywcze 1 Chów bydła mięsnego szkolenie 3 I,IV Gorawino, Nowogródek, Myślibórz rolnicy 2 Alternatywne kierunki produkcji rolniczej szkolenie 1 III Gorawino rolnicy 3 Technologia uprawy roślin motylkowatych, strączkowych szkolenie 5 I,IV rolnicy 4 Technologia uprawy zbóż i rzepaku szkolenie 15 rolnicy Syngenta, UG, Bayer 5 Technologia uprawy zbóż i rzepaku szkolenie wyjazdowe 4 I,II Łęczyna, Goleniów rolnicy Syngenta, UG, Bayer, Syngenta, Bayer 6 Nawożenie i ochrona zbóż i rzepaku szkolenie 16 rolnicy 7 XXIX Targi Rolne Agro Pomerania szkolenie wyjazdowe 63 III Barzkowice rolnicy i mieszkańcy UG,UM, rady sołeckie UG, UM

35 8 Odmiany zbóż zalecane do uprawy na terenie województwa go szkolenie 1 I Gmina Karnice rolnicy 9 Nawożenie i ochrona roślin strączkowych szkolenie 1 II Gmina Karnice rolnicy 10 Dobór odmian zbóż i rzepaku szkolenie 13 rolnicy 11 Nawożenie i uprawa hortensji szkolenie 1 II Karwowo rolnicy i mieszkańcy 12 Nowości odmianowe dyni szkolenie 1 III Szczecin rolnicy i mieszkańcy 13 Sadzenie, zaprawiane roślin cebulowych szkolenie 1 III Karwowo rolnicy i mieszkańcy 14 Nowości w produkcji warzyw szkolenie 2 Barzkowice, Wołczkowo rolnicy i mieszkańcy, ogrodnicy sponsorzy, 15 Ogród w kwiatach szkolenie 1 III Dołuje rolnicy i mieszkańcy 16 Pielęgnacja i użytkowanie trwałych użytków zielonych szkolenie 3 I,II 17 Kompleksowa uprawa rzepaku ozimego szkolenie 2 I,IV Myślibórz, Wyszyna rolnicy rolnicy 18 Lubuskie Targi Rolnicze Glisno 2016 szkolenie wyjazdowe 1 II Glisno k.lubniewic rolnicy 19 Żywienie trzody chlewnej szkolenie 2 I,II Barlinek, Nowogródek rolnicy 20 Nowoczesna technologia uprawy ziemniaków szkolenie 1 I Myślibórz rolnicy 21 Poprawa jakości gleb szkolenie 5 Kozielice, Warnice, Przelewice, Letnin, Lipiany rolnicy Ekodarpol 22 Wiosenne cięcie drzew i krzewów pokaz 3 I Kozielice,Osetna, Letnin rolnicy

36 23 Nowości odmianowe warzyw gruntowych szkolenie 1 I Turze rolnicy 24 Nowoczesna technologia uprawy zbóż, rzepaku, strączkowych i okopowych szkolenie 7 rolnicy ZDOO Białogard 25 Odmiany roślin uprawnych (LZO) rekomendowane przez ZDOO na terenie powiatu białogardzkiego na rok 2016 szkolenie 1 I Białogard rolnicy ZDOO Białogard 26 Wapnowanie oraz zastosowanie poplonów w celu poprawy jakości gleby szkolenie 13 rolnicy 27 Piękna wieś konkurs konkurs 1 III Gmina Postomino mieszkańcy gminy UG Postomino 28 Piękna posesja konkurs konkurs 1 III Gmina Postomino mieszkańcy gminy UG Postomino 29 Organizacja skupu zbóż- narada żniwna spotkanie 2 III rolnicy, producenci rolni ZIR,Starostwo Powiatowe, urzędy gmin ZIR, 30 Uczestnictwo rolników w systemie jakości żywności szkolenie 1 IV Sławno rolnicy 31 Sprzedaż bezpośrednia w gospodarstwie rolnym, produkty produkcji podstawowej, przetwórstwo szkolenie Sprzedaż bezpośrednia produktów regionalnych w gospodarstwie rolnym szkolenie wyjazdowe 1 III podlaskie rolnicy 33 Orcal odkwaszanie gleby szkolenie 3 I Kamień rolnicy 34 Nowoczesne technologie w nawożeniu i ochronie warzyw szkolenie 2 I Koszalin, Bobolice rolnicy 35 Nowości odmianowe w warzywnictwie i kwiaciarstwie szkolenie 1 I Koszalin rolnicy 36 Ochrona roślin uprawnych szkolenie wyjazdowe 1 II Sianów rolnicy 37 Technologia uprawy roślin bobowatych szkolenie 1 I Będzino rolnicy jednostki pracujące w otoczeniu rolnictwa jednostki pracujące w otoczeniu rolnictwa 38 Technologia uprawy kukurydzy szkolenie 1 I Bobolice rolnicy UgiM w Sianowie

37 39 Dopłaty obszarowe zazielenienie warsztaty 9 I-II powiat świdwiński rolnicy UG 40 Dobór ras bydła mięsnego a opłacalność produkcji szkolenie 1 IV Rąbino rolnicy UG 41 Agro-Show Bednary szkolenie wyjazdowe 8 III Bednary rolnicy i mieszkańcy ZIR ZIR, 42 Cięcie drzew owocowych i ozdobnych szkolenie 1 II Stepnica rolnicy 43 Uprawa i ochrona kukurydzy w zależności od przeznaczenia plonu szkolenie 6 powiat łobeski, powiat szczecinecki rolnicy 44 Nowoczesne technologie w produkcji rolniczej. szkolenie wyjazdowe 6 II Łęczyna, Barzkowice rolnicy 45 Przetwórstwo na poziomie gospodarstwa szkolenie 2 II Stare Czarnowo, Mieszkowice rolnicy 46 Warsztaty Polowe seminarium 1 II Barzkowice rolnicy SDOO, ZUT UMWZ, 47 Ocena wartości użytkowej i hodowlanej bydła w województwie zachodniopomorskim seminarium 1 I-II Barzkowice producenci mleka ARR, ZIR, AriMR PFHBiPM, sponsorzy Bioasekuracja jako metoda zabezpieczenia stada przed chorobami Technologia produkcji ziemniaków jadalnych i przemysłowych Zasoby genetyczne ziemniaka w Banku genów In Vitro w IHAR-PIB Bonin oraz pokaz kolekcji polowej ok. 150 odmian ziemniaków seminarium 1 Koszalin hodowcy szkolenie 1 Strzekęcino rolnicy PMHZ Strzekęcino sp. z o.o. szkolenie 1 Bonin rolnicy IHAR Bonin PMHZ Strzekęcino sp. z o.o. IHAR PIB Bonin 51 Uproszczenia i innowacje w technologiach produkcji roślinnej konferencja 1 Barzkowice rolnicy ZUT, firmy maszynowe sponsorzy, SIR, Wymagania weterynaryjne przy produkcji mięsa przeznaczonego na własny użytek Dobór ras bydła mięsnego w celu poprawy jakości wołowiny kulinarnej szkolenie 1 III UM Borne Sulinowo rolnicy szkolenie 1 IV Borne Sulinowo rolnicy

38 54 Gospodarka pasieczna szkolenie 5 pszczelarze ZUT KSOW, realizacja tylko w przypadku przyznania środków 55 Innowacje w rolnictwie seminarium 1 Barzkowice partnerzy SIR partnerzy SIR, ZUT SIR, 56 Dobór odmian roślin ozdobnych do ogródków przydomowych szkolenie wyjazdowe 1 II Przelewice Ogród Dendrologiczny rolnicy 57 Ogród przyjazny owadom pożytecznym zaprośmy je do siebie szkolenie wyjazdowe 2 II-III stowarzyszenia agroturystyczne, koła gospodyń wiejskich KSOW 2. Rozwiązywanie problemów technologicznych i organizacyjno-ekonomicznych gospodarstw rolnych 1 Zobowiązania rolników wobec Agencji Nasiennej szkolenie 13 rolnicy 2 Wymogi weterynaryjne dla produktów pochodzenia zwierzęcego szkolenie 1 I Police rolnicy 3 Pielęgnacja i ochrona upraw wieloletnich szkolenie 2 III Stepnica rolnicy 4 Wykorzystanie nowoczesnych technologii jako element dobrostanu i ochrony zwierząt szkolenie wyjazdowe 1 II wielkopolskie producenci rolni, hodowcy Urząd Marszałkowski, ZIR Urząd Marszałkowski, ZIR, sponsorzy 5 Trendy w agrobiznesie rynki rolne konferencja 1 IV Barzkowice UM, ZUW, IERiGŻ SIR 3. Rachunkowość w gospodarstwach rolnych 1 System opodatkowania działalności rolniczej szkolenie 2 I,II,IV Kołobrzeg, Wałcz rolnicy Urząd Skarbowy 2 Podatek dochodowy w gospodarstwie rolnym szkolenie 2 II,IV Biesiekierz, Sianów rolnicy 3 Uproszczona rachunkowość w gospodarstwie rolnym - zasady i cel FADN szkolenie 11 rolnicy 4 Ekonomika w gospodarstwie rolnym szkolenie 1 IV Barlinek rolnicy

39 5 VAT w rolnictwie szkolenie 3 IV rolnicy 6 Rachunkowość w gospodarstwach rolnych - POLSKI FADN szkolenie 3 IV rolnicy IERiGŻ IERiGŻ 7 Podniesienie wiedzy rolników w zakresie zasad prowadzenia książek rachunkowych PL-FADN szkolenie 1 II,IV gmina Maszewo rolnicy 8 Podnoszenie wiedzy ekonomicznej, m.in. VAT w rolnictwie, podatek dochodowy, rolny, leśny, od nieruchomości, analiza ekonomiczna gospodarstwa. Rachunek ekonomiczny, rachunkowość gospodarstw szkolenie 1 III Nowogard rolnicy 9 Podatki w gospodarstwie rolnym szkolenie 1 IV Niegoszcz, gm. Mielno rolnicy 10 Ewidencja przychodów i rozchodów w gospodarstwie rolnym PROW szkolenie 2 rolnicy ARiMR rolnicy 4. Rolnictwo ekologiczne 1 Rolnictwo ekologiczne. Zasady przestawiania gospodarstw konwencjonalnych na ekologiczne szkolenie 2 I-II Kołobrzeg, Borne Sulinowo rolnicy jednostka certyfikująca 2 Rolnictwo ekologiczne po 2014 r. - aktualne przepisy prawne szkolenie 15 3 Prowadzenie dokumentacji w gospodarstwie ekologicznym szkolenie 24 4 Prowadzenie dokumentacji w gospodarstwie ekologicznym warsztaty 3 Połczyn Zdrój, Świdwin, Brzeżno rolnicy ARiMR rolnicy UM,LGD rolnicy UM,LGD,UG 5 Produkcja jaj ekologicznych szkolenie 1 II Wołczkowo rolnicy 6 7 Przetwórstwo produktów mlecznych w gospodarstwie ekologicznym Zasady prowadzenia upraw rolniczych w gospodarstwie ekologicznym szkolenie 1 III Wołczkowo rolnicy szkolenie 2 II Namyślin, Gudzisz rolnicy

40 8 Zasady prowadzenia upraw warzywnych sadowniczych, jagodowych w gospodarstwie ekologicznym szkolenie 3 II,IV Dębno, Nowogard, Goleniów, Stepnica rolnicy 9 Rolnictwo ekologiczne - zasady przestawiania gospodarstw szkolenie 3 I,II Barlinek, Myślibórz rolnicy 10 Ubezpieczenia społeczne rolników szkolenie 2 I Tychowo Białogard rolnicy 11 Ekologia szkolenie 1 II Warszówko rolnicy 12 Zasady prowadzenia produkcji rolniczej metodami ekologicznymi szkolenie 4 I,II Polanów, Sowinko gm.polanów Koszalin, Bobolice rolnicy 13 Targi Żywności Ekologicznej i Regionalnej szkolenie wyjazdowe 1 II Łódź rolnicy UG 14 Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności warsztaty 5 IV Brzeżno, Połczyn-Zdrój, Świdwin rolnicy UM,LGD 15 Zasady prowadzenia gospodarstwa ekologicznego szkolenie 8 rolnicy 16 "Natura Food " szkolenie wyjazdowe 1 III Poznań rolnicy 17 Produkcja zwierzęca w gospodarstwie ekologicznym szkolenie 1 powiat łobeski rolnicy 18 Prowadzenie gospodarstw ekologicznych 19 Zasady prowadzenie rolnictwa ekologicznego: Propagowanie ekologicznych metod produkcji rolniczej w praktyce szkolenie wyjazdowe szkolenie wyjazdowe 1 III podlaskie rolnicy 1 II gospodarstwa ekologiczne na terenie kraju rolnicy ekologiczni Ekoland UMWZ, wpłaty uczestników 20 Forum Rolników Ekologicznych forum 1 IV Barzkowice rolnicy ekologiczni Ekoland UMWZ 5. Rozwój przedsiębiorczości na obszarach wiejskich 1 Przedsiębiorczość na obszarach wiejskich - zasady szkolenie 2 II Siemyśl, Gościno rolnicy 2 Wsparcie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej w ramach PROW szkolenie 1 IV Dębno rolnicy

41 3 Polagra 2016 szkolenie wyjazdowe 4 III Poznań rolnicy 4 Rozwój usług rolniczych szkolenie 1 II Rąbino rolnicy UG 5 Premia na rozpoczęcie działalności pozarolniczej szkolenie 1 II Rąbino rolnicy UG 6 Restrukturyzacja małych gospodarstw szkolenie 2 rolnicy TZD 7 Zagroda edukacyjna - gospodarstwo z pomysłem szkolenie wyjazdowe 1 II-III TZD KSOW 8 Możliwości wsparcia rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich w ramach PROW szkolenie 4 II,IV rolnicy i mieszkańcy TZD 6. Unowocześnianie wiejskiego gospodarstwa domowego 1 Przetwórstwo domowe szkolenie 1 I Zieleniewo rolnicy 2 Wyrób serów podpuszczkowych szkolenie 1 I Zieleniewo rolnicy 3 Warsztaty rękodzielnicze - wyrób biżuterii z kamieni warsztaty 1 IV Zieleniewo rolnicy 4 Warsztaty rękodzielnicze - wyrób biżuterii z filcu warsztaty 1 IV Zieleniewo rolnicy 5 Racjonalne zasady zdrowego stylu życia szkolenie 1 III Rusowo mieszkańcy obszarów wiejskich 6 Podstawowe zasady zdrowego żywienia szkolenie 1 III Rusowo mieszkańcy obszarów wiejskich 7 Estetyzacja gospodarstw rolnych szkolenie 1 II Barlinek rolnicy 8 Prowadzenie ogrodów przydomowych - Święto kwiatów szkolenie wyjazdowe 1 II Holandia rolnicy 7. Ubieganie się o przyznanie pomocy finansowanej lub współfinansowanej ze środków pochodzących z funduszy Unii Europejskiej lub innych instytucji krajowych, lub zagranicznych 1 Dopłaty do materiału siewnego szkolenie 54 I,II,IV rolnicy Starostwo Powiatowe, LGD, UG 2 Płatności bezpośrednie, ONW i rolnośrodowiskowe na rok 2016 szkolenie 42 I,II rolnicy ARiMR

42 3 Zazielenienie w ramach WPR szkolenie 68 rolnicy ARiMR 4 PROW Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa szkolenie 1 IV Ustronie Morskie rolnicy 5 PROW Restrukturyzacja małych gospodarstw. Premie dla młodych rolników szkolenie 30 rolnicy ARiMR, UG 6 PROW cele i priorytety Programu szkolenie 39 mieszkańcy obszarów wiejskich, rolnicy ARiMR, UMWZ 7 Modernizacja gospodarstw rolnych, zasady wsparcia w obszarze D szkolenie 2 I Police, Szczecin rolnicy ARiMR 8 Warunki przyznawania premii dla młodych rolników szkolenie 2 I Rąbino, Połczyn Zdrój rolnicy UG,UM 9 Płatności związane z produkcją szkolenie 1 I UM Biały Bór rolnicy ARiMR 10 Dopłaty bezpośrednie w 2016 roku szkolenie 80 I-II rolnicy ARiMR 11 Dostosowanie gospodarstw rolnych do wymogów wzajemnej zgodności szkolenie 8 rolnicy 12 Normy i wymogi wzajemnej zgodności niezbędne w zakresie ubiegania się o dopłaty bezpośrednie szkolenie 8 II,IV rolnicy 13 Normy i wymogi wzajemnej zgodności niezbędne w zakresie ubiegania się o dopłaty bezpośrednie warsztaty 1 IV Połczyn-Zdrój rolnicy UM 8. Modernizacja gospodarstw rolnych, poprawa jakości artykułów rolno-spożywczych i ich przetwórstwa oraz wzmocnienie pozycji rolników na rynku 1 PROW Modernizacja gospodarstw rolnych szkolenie Restrukturyzacja gospodarstw rolnych w ramach PROW Dofinansowanie inwestycji rolniczych w ramach modernizacji gospodarstw rolnych szkolenie 5 I,II szkolenie 3 II,IV 4 Restrukturyzacja małych gospodarstw rolnych szkolenie 3 II,IV Tychowo, Karlino, Białogard Tychowo, Karlino, Białogard rolnicy ARiMR, UG rolnicy ARiMR rolnicy rolnicy 5 Zasady tworzenia grup producentów rolnych- przykłady funkcjonujących szkolenie 1 IV Biesiekierz rolnicy

43 6 Młody rolnik szkolenie 2 II Bierzwnik, Choszczno rolnicy 7 Modernizacja gospodarstw rolnych w ramach poddziałania "Pomoc na inwestycje w gospodarstwach rolnych" PROW szkolenie 2 I-III Nowogard Goleniów rolnicy 9. Zarządzanie gospodarstwem rolnym 1 BHP w rolnictwie szkolenie 35 2 Ubezpieczenia w gospodarstwach rolnych szkolenie 15 rolnicy KRUS, PIP rolnicy LGD, UG, Starostwo Powiatowe, PZU 3 Ubezpieczenia społeczne w rolnictwie szkolenie 2 II,IV Biesiekierz, Sianów rolnicy 4 Ubezpieczenia upraw rolniczych szkolenie 1 IV Biesiekierz rolnicy 5 Kredyty w rolnictwie szkolenie 11 powiat gryfiński, świdwiński rolnicy Starostwo Powiatowe, UG 6 Świadczenia dla rolników ubezpieczonych w KRUS szkolenie 1 I Barwice rolnicy KRUS 10. Promocja produktów lokalnych i regionalnych 1 Produkty tradycyjne i regionalne - uregulowania prawne szkolenie 3 II,IV mieszkańcy obszarów wiejskich, KGW, wytwórcy produktów tradycyjnych, regionalnych UMWZ 2 Aspekty prawne wpisu produktów na LPT szkolenie 1 I Bobolice UM Bobolice UM Bobolice 3 Nasze Kulinarne Dziedzictwo-Smaki Regionów szkolenie wyjazdowe 1 III Szczecin UM Bobolice, UMWZ UM Bobolice, UMWZ 4 Żywność ekologiczna - lokalna szkolenie 1 IV Stepnica rolnicy 11. Metody produkcji rolniczej i stylu życia przyjaznych dla środowiska 1 Odnawialne źródła energii szkolenie 10 I 2 Integrowana produkcja roślin szkolenie 6 rolnicy UG rolnicy UG

44 3 Integrowana ochrona roślin szkolenie 40 4 Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie na przykładzie uprawy gryki rolnicy UG, UM, Starostwo Powiatowe szkolenie 1 II Warnice rolnicy 5 Integrowana uprawa roślin szkolenie 2 III,IV Karlino, Białogard rolnicy 6 Szkody łowieckie szkolenie 3 II Kamień rolnicy 7 Płodozmian jako element integrowanej ochrony roślin szkolenie 1 IV 8 Ochrona organizmów pożytecznych jako element integrowanej ochrony roślin Niegoszcz, gmina Mielno rolnicy szkolenie 1 IV Niegoszcz, gm. Mielno rolnicy 9 Gospodarowanie na obszarach Natura 2000 szkolenie 1 IV Połczyn-Zdrój rolnicy UM 10 Współczesna rola i znaczenie źródeł energii odnawialnej oraz pozyskanie środków finansowych na ten cel szkolenie 1 Barzkowice 11 Odnawialne Źródła Energii - zielone dachy seminarium 1 Koszalin rolnicy i mieszkańcy studenci mieszkańcy obszarów wiejskich ZUT WFOŚiGW 12 Europejski Tydzień Zrównoważonego Rozwoju seminarium 1 II powiat koszaliński mieszkańcy obszarów wiejskich UG UG 13 Natura i ja szkolenie 1 II Barzkowice rolnicy i mieszkańcy studenci ZUT, RDOŚ WFOŚiGW 14 ABC Rolnictwa warsztaty 10 II Barzkowice uczniowie klas I-III, dzieci przedszkolne WFOŚiGW w Szczecinie WFOŚiGW w Szczecinie 15 Zasoby przyrody warsztaty 4 Barzkowice dzieci WFOŚiGW 12. Działania na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi, ekologicznego i funkcjonalnego urządzenia gospodarstwa rolnego 1 Tradycje wielkanocne warsztaty 10 I-II mieszkańcy obszarów wiejskich, Koła Gospodyń Wiejskich Koła Gospodyń Wiejskich 2 Tradycje bożonarodzeniowe warsztaty 20 IV mieszkańcy obszarów wiejskich, Koła Gospodyń Wiejskich Koła Gospodyń Wiejskich

45 3 Zachowanie dziedzictwa kulturowego wsi-stroiki nagrobne szkolenie 2 IV Szczecin, Międzyodrze, Siadło Górne rolnicy 4 Zachowanie dziedzictwa kulturowego wsi-stroiki bożonarodzeniowe szkolenie 2 IV Szczecin - Międzyodrze, Kołbaskowo rolnicy 5 Stroiki okolicznościowe szkolenie 2 IV Karlino rolnicy 6 Systemy bezpieczeństwa żywności szkolenie 3 I Kamień rolnicy 7 Tryby przetargowe- nowelizacja ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego 8 Kulinarne dziedzictwo w potrawach bożonarodzeniowych konkurs 1 IV Będzino szkolenie 3 I Kamień rolnicy ANR UG Będzino UG w Będzinie, sponsorzy 9 Słoneczne Bobolice - ekonomiczny i ekologiczny potencjał odnawialnych źródeł energii i jego wykorzystanie w gospodarstwie rolnym szkolenie 1 II Drzewiany WFOŚiGW, BOŚ SA, sponsorzy WFOŚiGW, BOŚ SA, sponsorzy Rabino, Biewrznik, 10 Stroiki bożonarodzeniowe warsztaty 3 IV mieszkańcy wsi UG Recz 11 Stroiki wielkanocne warsztaty 1 I Biewrznik mieszkańcy wsi 12 Warsztaty rękodzielnicze- sianoploty warsztaty 2 I Marianowo mieszkańcy wsi 13 Zasady wzajemnej zgodności w gospodarstwie rolnym. szkolenie 3 II,III,IV 14 Zachowanie dziedzictwa kulturowego warsztaty 5 II,III,IV Chociwel, Marianowo, Stara Dąbrowa Dolice, Marianowo, Dobrzany rolnicy mieszkańcy wsi 13. Upowszechnianie rozwoju agroturystyki i turystyki wiejskiej oraz prowadzenie promocji wsi jako atrakcyjnego miejsca wypoczynku 1 Agroturystyka w gospodarstwie rolnym szkolenie 2 II,IV Barlinek, Myślibórz rolnicy 2 Agroturystyka zgodna z prawem. Uatrakcyjnienie oferty agroturystycznej gospodarstw rolnych szkolenie wyjazdowe 2 II Świeszyno, Sianów UG Świeszynie UGiM w Sianowie 3 Prowadzenie działalności agroturystycznej i turystyki wiejskiej szkolenie wyjazdowe 1 III Będzino UG Będzino 4 Prowadzenie działalności agroturystycznej szkolenie 2 mieszkańcy obszarów wiejskich, rolnicy Urząd Skarbowy, Stacja Sanitarno- Epidemiologiczna 5 Zagroda edukacyjna - propozycja dla gospodarstw rolnych szkolenie 2 mieszkańcy obszarów wiejskich, gospodarstwa agroturystyczne kwaterodawcy, Stowarzyszenia Agroturystyczne

46 14. Realizacja zadań wynikających z programów rolnośrodowiskowych oraz programów działań mających na celu ograniczenia odpływu azotu ze źródeł rolniczych 1 Rolnictwo zrównoważone szkolenie 3 IV Siemyśl, Gościno, Nowogródek rolnicy 2 Dokumentacja na potrzeby programu PRSK szkolenie 4 I powiat kołobrzeski rolnicy 3 Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie w ramach PRSK szkolenie 2 IV Siemyśl, Gościno rolnicy 4 Założenia programu rolnośrodowiskowo - klimatycznego szkolenie 66 rolnicy ARiMR 5 Program rolnosrodowiskowy, pakiety siedliskowe szkolenie 2 II Police i Nowe Warpno rolnicy 6 Prowadzenie rejestru rolnośrodowiskowego szkolenie 1 II Nowogródek rolnicy 7 OSN - zobowiązania i wymogi szkolenie 6 I,II Pyrzyce, Przelewice, Lipiany, Warnice, Bielice, Kozielice rolnicy 8 Działania rolnośrodowiskowe i ekologiczne w nowym PROW szkolenie 3 I,IV Pobądź, Karlino, Białogard rolnicy 9 10 Zasady prowadzenia rejestru działań rolnośrodowiskowych i dokumentacji ekologicznej Inwestycje w gospodarstwach rolnych położonych na Obszarach Natura 2000 szkolenie 1 I Karlino, Tychowo rolnicy szkolenie 1 III Rąbino rolnicy UG 11 Plany nawozowe w gospodarstwach na OSN szkolenie 1 I Pełczyce rolnicy 12 Zasady gospodarowania na OSN szkolenie 11 rolnicy UG 13 Układanie płodozmianu w ramach rolnictwa zrównoważonego szkolenie 1 II Nowogard rolnicy 14 Sposoby pobierania prób gleby szkolenie 1 II Nowogard rolnicy 15 Dobre praktyki na obszarach szczególnie narażonych OSN szkolenie 1 rolnicy RZGW

47 Działalność szkoleniowa z zakresu nowoczesnych metod agrotechnicznych, hodowli oraz przetwórstwa rolno-spożywczego będzie polegać głównie na prowadzeniu szkoleń z zakresu technologii uprawy poszczególnych gatunków roślin uprawnych ze szczególnym uwzględnieniem zbóż, rzepaku ozimego, roślin okopowych, w tym buraków cukrowych, kukurydzy, roślin motylkowych i strączkowych. Jest to podyktowane specyficznym charakterem rolnictwa go, gdzie dominują duże, towarowe gospodarstwa rolne nastawione na produkcję roślinną. Jednakże nie zabraknie też szkoleń dla ogrodników z zakresu nowości odmianowych w uprawie warzyw, tematów związanych ze sprzedażą bezpośrednią czy też całych bloków tematycznych związanych z produkcją zwierzęcą. Ponadto w tym punkcie planowane są też szkolenia wyjazdowe, głównie na Barzkowickie Targi Rolne Agro Pomerania, ale również inne imprezy o podobnym charakterze na terenie innych województw. Głównym zagadnieniem planowanym w punkcie nt. rozwiązywania problemów technologicznych i organizacyjno-ekonomicznych gospodarstw rolnych będzie omówienie problemów jakie mają rolnicy z wywiązaniem się ze swoich obowiązków wobec Agencji Nasiennej. Tematem szkoleń są przede wszystkim wymogi prawne regulujące zagadnienie własności i praw autorskich poszczególnych odmian roślin uprawnych i materiału siewnego. w Barzkowicach planuje realizacje szkoleń dotyczących prowadzenia rachunkowości w gospodarstwach rolnych oraz ewidencji przychodów i rozchodów. Wymóg prowadzenia rachunkowości rolnej będzie wynikał głównie z udziału gospodarstw w ramach PROW na lata Pozyskanie wiedzy ekonomicznej, a później umiejętne wykorzystanie rachunku kosztów i wydatków, jest niezwykle istotną i cenną informacją w prowadzeniu i zarządzaniu gospodarstwem rolnym. Zdobyta wiedza ekonomiczna przynosi wymierne korzyści finansowe oraz pozwala na dalszy rozwój gospodarstw. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców zaplanowano zorganizowanie konferencji pt. Trendy w agrobiznesie rynki rolne, sfinansowanej ze środków zewnętrznych. Jej celem będzie wszechstronna analiza sytuacji na rynkach rolnych, innowacyjność i promowanie rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich. Konferencja poświęcona będzie omówieniu aktualnej sytuacji na rynkach rolnych oraz trendów w agrobiznesie. Spotkanie będzie skierowane do rolników i mieszkańców. Uczestnikami będą przedstawiciele instytucji, nauki, doradztwa i firm działających na rzecz szeroko pojętego rolnictwa.

48 Zasady prowadzenia gospodarstwa rolnego metodami ekologicznymi to temat, który będzie poruszony we wszystkich Terenowych Zespołach Doradców, w powiązaniu z prowadzeniem dokumentacji dla jednostek certyfikujących. Rolnicy ekologiczni będą tez brali udział w szkoleniach nt. zasad prowadzenia upraw warzywnych i sadowniczych metodami ekologicznymi oraz prowadzenia produkcji zwierzęcej. Szkolenia kierowane do rolników i mieszkańców są poświęcone również możliwości wsparcia rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Jednocześnie zaplanowane zostały szkolenia w zakresie restrukturyzacji małych gospodarstw powiązanych z ich rozwojem, a także szkolenie wyjazdowe do gospodarstw realizujących programy edukacyjne, które przeznaczone są dla rolników i mieszkańców, którzy prowadzą zagrodę edukacyjną lub są zainteresowani rozpoczęciem tego typu działalności. Warsztaty oraz szkolenia nt. unowocześniania wiejskiego gospodarstwa domowego mają na celu poprawę estetyki otoczenia gospodarstw rolnych i wsi, profilaktykę i promowanie zdrowego stylu odżywiania oraz promocję rękodzieła i twórczości ludowej. Przedstawione będą różne techniki rękodzielnicze. Ideą przebiegu warsztatów jest promocja rękodzielnictwa, rzemieślników, lokalnych twórców i artystów ludowych wytwarzających swoje produkty w niepowtarzalny sposób. Techniki nawiązują zarówno do tradycji jak i innowacji, kultywuje się je również na terenach wiejskich. Tego typu spotkania również mają na celu aktywizację społeczności lokalnej. W I kwartale, tradycyjnie we wszystkich powiatach, przeprowadzony będzie cykl szkoleń z zakresu płatności bezpośrednich, zasady wzajemnej zgodności i zasady zazieleniania, których przestrzeganie jest warunkiem otrzymania dopłat bezpośrednich w pełnej wysokości. Jest to główne źródło pozyskiwania funduszy w ramach Wspólnej Polityki Rolnej dla rolnictwa, dlatego też rokrocznie wyczerpująco i rzetelnie doradcy przekazują rolnikom zaktualizowaną wiedzę tak, aby bezbłędnie i maksymalnie wykorzystać dostępne dla danego gospodarstwa fundusze. Dodatkowo szkolimy rolników w pozyskiwaniu dopłat do materiału siewnego i poszczególnych działań z zakresu PROW Prowadzone będą szkolenia obejmują tematy z zakresu wybranych działań PROW m. in.: restrukturyzacja małych gospodarstw, premie dla młodych rolników, PROW cele i priorytety programu oraz modernizacja gospodarstw rolnych.szkolenia skierowane są do rolników, którzy chcą skorzystać z dofinansowania w ramach działań Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

49 Szkolenia z zakresu promocji produktów lokalnych i regionalnych przeznaczone są dla rolników i mieszkańców, którzy są zainteresowani produkcją i sprzedażą bezpośrednią produktów tradycyjnych i lokalnych oraz ich uregulowaniami formalno-prawnymi. Celem szkoleń będzie m.in. upowszechnianie informacji na temat ubiegania się o wpis produktów i potraw na Krajową Listę Produktów Tradycyjnych prowadzoną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz członkostwa w Europejskiej Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego Pomorza Zachodniego. W ramach obszaru tematycznego Metody produkcji rolniczej i stylu życia przyjaznych dla środowiska przeprowadzone zostaną szkolenia z zakresu Odnawialnych Źródeł Energii OZE. Rolnicy interesują się tematem małych, przydomowych elektrowni wiatrowych, ogniw fotowoltaicznych i innych rozwiązań pozwalających na produkcję energii w gospodarstwie, a tym samym optymalizację kosztów stałych. Integrowana ochrona roślin jest to temat ściśle związany z technologią produkcji roślinnej, jednocześnie w swojej istocie przyjazny dla środowiska naturalnego, gdyż polega na znacznym ograniczaniu środków ochrony roślin i używania ich wyłącznie w ściśle określonych sytuacjach. W temat wpisują się również szkolenia i warsztaty dla dzieci i młodzieży w ramach Barzkowickiego Ośrodka Edukacji Ekologicznej: ABC rolnictwa oraz Natura i ja. W ramach działań na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi organizowane będą warsztaty oraz szkolenia poświęcone tradycji wykonywania ozdób oraz dekoracji wielkanocnych i bożonarodzeniowych. Celem powyższych przedsięwzięć jest kultywowanie tradycji ludowych w społecznościach lokalnych. Odmiennym tematem jest szkolenie wyjazdowe poruszające tematykę działań na rzecz ochrony i tworzenia nowych siedlisk dla owadów zapylających. Głównymi odbiorcami takich zajęć są kobiety, które pielęgnują tradycje, dbają o wystrój domu i funkcjonalność otoczenia gospodarstwa. Szkolenia poświęcone szerokiej tematyce agroturystyki i turystyki wiejskiej kierowane do kwaterodawców, jak również do osób zainteresowanych rozpoczęciem tego typu działalności. Szkolenia obejmują zagadnienia z zakresu uregulowań formalno-prawnych, podatkowych, bezpieczeństwa żywienia. Poruszany jest także temat ustawowego obowiązku spełnienia minimalnych warunków co do wyposażenia kwater oraz podnoszenia jakości oferowanych usług m.in. poprzez kategoryzację wiejskiej bazy noclegowej. Od 2014 roku obowiązują nowe zasady ubiegania się o płatności z tytułu realizacji programu rolnośrodowiskowo klimatycznego. Ponieważ jest bardzo obszerne zagadnienie prawne jak i technologiczne również w 2016 roku planujemy zorganizować szeroki cykl szkoleń z tego zakresu. Płatności

50 rolnośrodowiskowo klimatyczne dotyczą dużego odsetka rolników, gdyż stanowią dodatkowe źródło środków dla gospodarstwa. Dlatego też zainteresowanie tym tematem nie słabnie i wielu rolników chętnie uczestniczy w tych szkoleniach. Tematykę prośrodowiskową uzupełnią szkolenia z zakresu gospodarowania na terenach szczególnie narażonych na odpływy azotu ze źródeł rolniczych (OSN). Szczególnie będą one potrzebne na terenie gmin, które w 2015 roku zostały wprowadzone do OSN. Na szkoleniach tych omawiane są zakazy i nakazy obowiązujące rolników, zawarte w rozporządzeniu Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie. II Prowadzenie działalności informacyjnej wspierającej rozwój produkcji rolniczej Prowadzenie działalności informacyjnej wspierającej rozwój produkcji rolniczej Rejestr pomiarów meteorologicznych rejestr 1 Barzkowice Wydawnictwa rolnicy rolnicy, osoby zainteresowane broszury 1 Zielone dachy i zrównoważony styl życia broszura 2 I-II mieszkańcy obszarów wiejskich WFOŚIGW, WFOŚiGW 2 Produkcja i rynek ziemniaka broszura 1 IV mieszkańcy obszarów wiejskich PMHZ Strzekęcino sp. z o.o. 3 Produkcja wołowiny kulinarnej broszura 1 I-II 4 Standardy produkcji mleka wysokiej jakości broszura 1 IV 5 Profilaktyka ważnym czynnikiem bahawioryzmu i ochrony zwierząt broszura 1 IV 6 Wybrane choroby świń - aktualizacja broszura 1 IV 7 Rolnictwo ekologiczne-płatności broszura 1 III hodowcy bydła mięsnego PZHiPBM producenci mleka PFHBiPM, WIW hodowcy hodowcy WiW, Związki branżowe WiW, Związki branżowe UMWZ rolnicy

51 8 Zeszyt ćwiczeń "Zasoby przyrody" broszura 1 9 Nowe odmiany zbóż na polach demonstracyjnych broszura 1 10 Nowe odmiany zbóż broszura 1 11 Innowacje w rolnictwie broszura 1 12 Rola witamin w żywieniu zwierząt broszura 1 13 Technologia produkcji rzepaku ozimego i jarego broszura 1 14 Nowe technologie w uprawie warzyw broszura 1 15 Gospodarowanie na obszarach Natura 2000 broszura 1 16 Znakowanie produktów spożywczych broszura 1 dzieci, nauczyciele WFOŚiGW, rolnicy rolnicy rolnicy rolnicy rolnicy rolnicy rolnicy rolnicy 17 Kwiaty w domu i ogrodzie broszura 1 18 Domowe wypieki chleba broszura 1 19 Zupy, dobre na wszystko broszura 1 20 Odżywianie zgodne z grupą krwi broszura 1 I 21 Produkty lokalne, regionalne, tradycyjne województwa go - aktualizacja broszura 1 IV 22 Agroturystyka zgodna z prawem - aktualizacja broszura 1 I 23 Żywopłoty broszura 1 III

52 24 Zwierzęta w zagrodach edukacyjnych broszura 1 III 25 PROW Pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników. Premie dla młodych rolników broszura 1 I 26 PROW Pomoc na inwestycje w gospodarstwach rolnych. Modernizacja gospodarstw rolnych. broszura 1 II 27 PROW Pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz działalności pozarolniczej na obszarach wiejskich. Restrukturyzacja małych gospodarstw broszura 1 III 28 PROW Pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz rozwoju małych gospodarstw. Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej broszura 1 IV 29 Kalkulacje rolnicze wiosenne - prognoza broszura 1 I 30 Kalkulacje rolnicze jesienne - wynikowe broszura 1 III 31 Kalkulacje upraw specjalistycznych broszura 1 IV 32 Ewidencja przychodów i rozchodów broszura 1 III 33 Kredyty w rolnictwie broszura 1 III 34 Podatki w rolnictwie broszura 1 III 35 Klęski żywiołowe procedura broszura 1 III 36 Rolnictwo w województwie zachodniopomorskim broszura 1 rolnicy

53 37 Oczyszczalnia ścieków "Ogrody Odnowy" ulotka 1 każdy zainteresowany tematyką 38 Gospodarstwa agroturystyczne województwa go ulotka 2 kwaterodawcy materiały informacyjne na stronę internetową ulotki artykuł w miesięczniku 142 mieszkańcy obszarów wiejskich Pozostałe Artykuły w innych wydawnictwach 38 Dożynki stoisko inf. 56 III rolnicy i mieszkańcy 39 Biesiada Rybna - Święto Leszcza stoisko inf. 1 III rolnicy i mieszkańcy 40 Dzień otwarty CEO stoisko inf. 1 II rolnicy i mieszkańcy miasta 41 IX Dzień warzyw gruntowych stoisko inf. 1 III rolnicy i mieszkańcy miasta 42 Dzień chryzantemy stoisko inf. 1 IV rolnicy i mieszkańcy miasta 43 Festiwal róż stoisko inf. 1 III rolnicy i mieszkańcy miasta 44 Łobeska Baba Wielkanocna stoisko inf. 1 I-II rolnicy i mieszkańcy miasta 45 ECO Targi. Zachodniopomorskie Targi Ekologii w Dobrej stoisko inf. 1 III rolnicy i mieszkańcy miasta Starostwo Powiatowe, UG UMiG UG Starostwo Powiatowe Łobez

54 46 Upowszechnianie metod produkcji rolniczej i stylu życia przyjaznego dla środowiska. Współpraca z partnerami z Niemiec. stoisko inf. 2 I-III instytucje z otoczenia rolnictwa i rozwoju Urzędy Gmin, IG Frauen & Familie Prenzlau 47 Targi Pracy Kariera 2017 stoisko inf. 1 IV studenci 48 Jarmark,,Złota Dynia'' stoisko inf. 1 III miasta i wsi 49 Festyn ludowy w Pomietowie stoisko inf. 1 III mieszkańcy wsi 50 Dzień dziecka stoisko inf. 1 II mieszkańcy wsi W ramach działalności informacyjnej wspierającej rozwój produkcji rolniczej pracownicy merytoryczni w Barzkowicach opracują cały szereg broszur i artykułów z zakresu produkcji roślinnej, zwierzęcej, ochrony środowiska na obszarach wiejskich i odnawialnych źródeł energii. Wydawnictwa te będą skierowane do rolników i mieszkańców szczególnie zainteresowanych danym tematem. Również prowadzenie działalności informacyjnej z zakresu ekonomiki, rynków rolnych i pozyskiwania środków finansowych na inwestycje, w wyraźny sposób przyczynia się do podnoszenia konkurencyjności i rozwoju produkcji rolniczej. Tematycznie obejmuje publikacje i wydawnictwa o charakterze ekonomicznym, w tym: artykuły własne oraz informacje z innych źródeł do publikacji w periodyku wydawanym przez Ośrodek i do zamieszczenia na stronie internetowej, zbiór kalkulacji kosztów i wyników produkcji rolnej wybranych upraw i zwierząt wydanie wiosenne i jesienne, kalkulacje upraw specjalistycznych broszura, klęski żywiołowe - szacowanie szkód w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej zbiór zasad postępowania podczas szacowania oraz niezbędnej dokumentacji, kredyty w rolnictwie i przetwórstwie produktów rolnych zbiór i opis wszystkich kredytów preferencyjnych dla rolnictwa, podatki w rolnictwie broszura, ewidencja przychodów i rozchodów w gospodarstwie rolnym opracowanie w formie broszury.

55 Broszury na bieżąco dostępne są we wszystkich biurach TZD jak i w siedzibie w Barzkowicach. W znaczący sposób wspierają one działalność szkoleniową jak i informacyjną doradców. Zachodniopomorski Magazyn Rolniczy stanowi naszą działalność gospodarczą jednakże artykuły przygotowywane przez doradców lub pracowników merytorycznych przygotowywane są w ramach działalności statutowej. Artykuły publikowane są w Zachodniopomorskim Magazynie Rolniczym, który dystrybuowany jest wśród rolników. III Prowadzenie działalności w zakresie podnoszenia kwalifikacji zawodowych rolników i innych mieszkańców Prowadzenie działalności w zakresie podnoszenia kwalifikacji zawodowych rolników i innych mieszkańców informacja Prowadzenie działalności w zakresie podnoszenia kwalifikacji zawodowych rolników i innych mieszkańców 1 staże 5 2 praktyki Szkolenie w zakresie doradztwa dotyczącego środków ochrony roślin - szkolenie podstawowe Szkolenie w zakresie doradztwa dotyczącego środków ochrony roślin - szkolenie uzupełniające Szkolenie w zakresie stosowania środków ochrony roślin sprzętem naziemnym, z wyłączeniem sprzętu montowanego na pojazdach szynowych oraz innego sprzętu stosowanego w kolejnictwie - szkolenie podstawowe Szkolenie w zakresie stosowania środków ochrony roślin sprzętem naziemnym, z wyłączeniem sprzętu montowanego na pojazdach szynowych oraz innego sprzętu stosowanego w kolejnictwie - szkolenie uzupełniające szkolenie 2 szkolenie 6 szkolenie 8 szkolenie 31 7 Obsługa kombajnów zbożowych kurs 2 studenci, absolwenci szkół studenci, absolwenci szkół osoby zajmujące się obrotem i konfekcjonowaniem środków ochrony roślin PUP PUP, szkoły ponadgimnazjalne, szkoły wyższe WIORiN PUP PUP uczestnicy rolnicy WIORiN uczestnicy rolnicy WIORiN uczestnicy rolnicy rolnicy WIORiN uczestnicy uczestnicy

56 W ramach działalności statutowej zajmujemy się podnoszeniem kwalifikacji zawodowych rolników i innych mieszkańców. Udzielamy w tym zakresie porad i informacji, gdzie i w jakim zakresie takie kwalifikacje można uzyskać. W ramach działalności gospodarczej jesteśmy organizatorami szkoleń w zakresie stosowania i sprzedaży środków ochrony roślin oraz integrowanej produkcji roślin. Dla osób posiadających prawo jazdy możliwy jest do odbycia kurs obsługi kombajnów zbożowych. W samym Ośrodku jak i Terenowych Zespołach Doradców można zgłosić się aby odbyć praktyki uczniowskie oraz studenckie. IV Udzielanie pomocy rolnikom i innym mieszkańcom w zakresie sporządzania dokumentacji niezbędnej do uzyskania pomocy finansowej lub współfinansowanej ze środków pochodzących z funduszy Unii Europejskiej lub innych instytucji krajowych lub zagranicznych 1 Pozyskiwanie środków pochodzących z PROW 2 Pozyskiwanie środków pochodzących z Unii Europejskiej z innych programów 3 Pozyskiwanie środków z innych instytucji zagranicznych 4 Pozyskiwanie środków z innych instytucji krajowych 1 Pozyskiwanie środków pochodzących z PROW 2 Pozyskiwanie środków pochodzących z Unii Europejskiej z innych programów 3 Pozyskiwanie środków z innych instytucji zagranicznych 4 Pozyskiwanie środków z innych instytucji krajowych indywidualna Indywidualne porady doradcze indywidualna indywidualna indywidualna Grupowe porady doradcze grupowa grupowa grupowa grupowa Dokumentacja niezbędna do uzyskania pomocy instytucje wdrażające rolnicy rolnicy instytucje wdrażające rolnicy rolnicy rolnicy rolnicy 1 Sporządzanie wniosków o płatności bezpośrednie i ONW instytucje wdrażające 2 Wypełnianie dokumentacji do wniosków w zakresie PROW (z wyłączeniem programu rolnośrodowiskowego) rolnicy 3 Biznesplany rolnicy 4 Ubieganie się o kredyty rolnicy

57 Działania informacyjne obejmują wszelkie indywidualne i grupowe porady doradcze dotyczące możliwości pozyskiwania środków finansowych ze źródeł krajowych i unijnych. W wyniku tych działań, niezbędna staje się pomoc dla rolników i mieszkańców przy sporządzaniu dokumentacji i wniosków składanych o pomoc finansową. Poza wnioskami, pomoc obejmuje biznesplany i inne wymagane dokumenty aplikacyjne dotyczące działań PROW oraz kredytów inwestycyjnych. V Prowadzenie analiz rynku artykułów rolno-spożywczych i środków produkcji oraz gromadzenie i upowszechnianie informacji rynkowej w tym zakresie Analizy (rodzaj analiz) 1 Analizy rynkowe zbóż 12 Barzkowice doradcy, rolnicy Farmer 2 Analizy rynkowe ziemniaka 12 Barzkowice doradcy, rolnicy Farmer 3 Analizy rynkowe warzyw 12 Barzkowice doradcy, rolnicy Farmer 4 Analizy rynkowe żywca 12 Barzkowice doradcy, rolnicy Farmer 5 Analizy rynkowe mleka 12 Barzkowice doradcy, rolnicy Farmer 6 Analizy rynkowe nawozów mineralnych 8 Barzkowice doradcy, rolnicy CDR Brwinów Monitoring cen produktów rolnych i środków produkcji 1 Monitoring cen płodów rolnych 12 Barzkowice doradcy, rolnicy 2 Monitoring cen środków produkcji 12 Barzkowice doradcy, rolnicy 3 Monitoring cen usług rolniczych 12 Barzkowice doradcy, rolnicy 4 Monitoring cen targowiskowych produktów rolnych 12 Barzkowice doradcy, rolnicy Porady doradcze Prowadzenie analiz rynku artykułów rolno-spożywczych i środków produkcji oraz gromadzenie i upowszechnianie informacji rynkowej w tym zakresie rolnicy Sporządzane analizy dotyczą podstawowych produktów rolnych oraz środków do produkcji i usług. W wyniku tych działań są gromadzone i upowszechniane informacje nt. cen rynkowych. Dane są gromadzone i przetwarzane w różnych ujęciach, w tym w formie zestawień, analiz i prognoz ekonomicznych. Są one publikowane w Zachodniopomorskim Magazynie Rolniczym oraz zamieszczane na stronie internetowej. Dotyczy to również analiz oraz perspektyw rozwoju rynków i giełd rolnych. Dla potrzeb Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej, w układzie tygodniowym, zbierane i przekazywane są ceny wybranych produktów rolnych z określonych targowisk. W ramach cen rolnych monitorowane i zbierane są ceny ziemi według GUS w układzie kwartalnym, wykorzystywane w celu pomocy w ubieganiu się o kredyty preferencyjne na zakup ziemi. Na podstawie zgromadzonych i dostępnych cen rolnych, w układzie rocznym, opracowywane i publikowane są zestawienia przebiegu zmienności cen oraz relacje cen produktów rolnych i środków do produkcji rolnej za dany okres.

58 VII Upowszechnianie metod produkcji rolniczej i stylu życia przyjaznego dla środowiska Technologie produkcji rolniczej (roślinnej, zwierzęcej, ogrodniczej) indywidualna rolnicy Integrowana produkcja roślin indywidualna rolnicy Integrowana ochrona roślin indywidualna rolnicy Odnawialne źródła energii indywidualna mieszkańcy obszarów wiejskich Ochrona środowiska indywidualna Normy i wymogi wzajemnej zgodności indywidualna ARiMR, WIW Grupowe formy gospodarowania (grupy producentów, spółdzielnie) indywidualna ARiMR, WIW Technologie produkcji rolniczej (roślinnej, zwierzęcej, ogrodniczej) grupowa Integrowana produkcja roślin grupowa Integrowana ochrona roślin grupowa Odnawialne źródła energii grupowa Ochrona środowiska grupowa Normy i wymogi wzajemnej zgodności grupowa ARiMR, WIW Grupowe formy gospodarowania (grupy producentów, spółdzielnie) grupowa ARiMR, WIW Pokazy 1. Technika cięcia hortensji pokaz 1 II Karwowo 2 Zastosowanie estetyczne, dietetyczne dyni pokaz 1 III Szczecin rolnicy i mieszkańcy wsi rolnicy i mieszkańcy miasta

59 3 Technika uprawy roślin cebulowych pokaz 1 III Karwowo 4 Nowości odmianowe warzyw gruntowych pokaz 1 III Szczecin 5 Oczyszczalnia ścieków "Ogrody Odnowy" i Biosurowcowy Ogród Dydaktyczny pokaz 3 Barzkowice 6 Cięcie drzew owocowych i krzewów ozdobnych pokaz 4 II,III rolnicy i mieszkańcy wsi rolnicy i mieszkańcy miasta wszyscy zainteresowani tematyką związki branżowe 7 Nowoczesna uprawa pokaz 1 II Stary Klukom rolnicy 8 Technologia produkcji kukurydzy pokaz 1 III Storkowo rolnicy Bayer 9 Białogardzkie Dni Pola i Doradztwa Rolniczego pokaz 1 I Białogard rolnicy 10 Pielęgnacja i ochrona upraw wieloletnich pokaz 2 III Człopa rolnicy Konkursy WFOŚiGW, 1 Konkurs BHP konkurs 2 II Szczecin rolnicy KRUS, KRUS 2 Gminny konkurs na najładniejsze sołectwo konkurs 1 II Kołbaskowo rolnicy UG 3 Gminny konkurs na najpiękniejszy ogród przydomowy konkurs 1 II Kołbaskowo rolnicy UG 4 AGROLIGA konkurs 1 5 Rolnik Farmer Roku konkurs 1 6 Hodowca Roku Bydło Mleczne konkurs 1 7 Hodowca Roku Bydło Mięsne konkurs 1 stowarzyszenie AGRO-Biznes klub stowarzyszenie Polski Klub - ROLNIK FARMER ROKU Miesięcznik Bydło Miesięcznik Bydło 8 Bezpieczne Gospodarstwo Rolne konkurs 1 KRUS Imprezy targowo-wystawiennicze 1 Zachodniopomorska wystawa koni hodowlanych wystawa 1 III Barzkowice rolnicy 2 Zawody Jeździeckie w skokach przez przeszkody konkurs 1 III Barzkowice zawodnicy

60 3 Pokaz Zwierząt Hodowlanych pokaz 1 III Barzkowice zainteresowani tematyką związki branżowe sponsorzy, 4 Wystawa bydła mięsnego wystawa 1 III Barzkowice zainteresowani tematyką związki branżowe sponsorzy, 5 Wystawa królików wystawa 1 III Barzkowice zainteresowani tematyką związki branżowe sponsorzy, 6 Wystawa gołębi wystawa 1 III Barzkowice zainteresowani tematyką związki branżowe sponsorzy, 7 Wystawa bydła mlecznego wystawa 1 III Barzkowice zainteresowani tematyką związki branżowe w zależności od przyznanych środków 8 Polowe pokazy pracy maszyn - innowacje pokaz 1 III Barzkowice zainteresowani tematyką firmy maszynowe sponsorzy,, SIR 9 Konkurs młodego hodowcy konkurs 1 III Barzkowice młodzi hodowcy związki branżowe w zależności od przyznanych środków pozostałe 1 Przygotowanie i prowadzenie kolekcji roślin ozdobnych w ogrodzie w Barzkowicach (konsultacje, prowadzenie obserwacji) - min taksonów roślin ozdobnych kolekcja odmian 1 Barzkowice miast i wsi firmy nasienne, nawozowe, sponsorzy 2 Przygotowanie i prowadzenie kolekcji warzyw w ogrodzie w Barzkowicach (konsultacje, prowadzenie obserwacji)- 0,70 ha min. 200 odmian kolekcja odmian 1 Barzkowice miast i wsi firmy nasienne, nawozowe, sponsorzy 3 Prowadzenie uprawy sadowniczej 0,30 ha kolekcja odmian 1 Barzkowice miast i wsi firmy nasienne, nawozowe, sponsorzy 4 Prowadzenie pola wdrożeniowego (ok. 38 ha) kolekcja odmian 1 Barzkowice miast i wsi firmy nasienne, nawozowe, sponsorzy 5 Poletka demonstracyjne zbóż ok. 1,4 ha kolekcja odmian 1 Barzkowice miast i wsi firmy nasienne, nawozowe, sponsorzy 6 Biosurowcowy Ogród Dydaktyczny około 0,12 ha, ok. 80 gatunków roślin kolekcja odmian 1 Barzkowice miast i wsi, sponsorzy

61 7 Przygotowanie i prowadzenie kolekcji roślin ozdobnych w ogrodzie w Barzkowicach (konsultacje, prowadzenie obserwacji) - min taksonów roślin ozdobnych Barzkowice miast i wsi firmy nasienne, nawozowe, sponsorzy 8 Przygotowanie i prowadzenie kolekcji warzyw w ogrodzie w Barzkowicach (konsultacje, prowadzenie obserwacji)- 0,70 ha min. 200 odmian Barzkowice miast i wsi firmy nasienne, nawozowe, sponsorzy 9 Prowadzenie uprawy sadowniczej 0,30 ha Barzkowice miast i wsi firmy nasienne, nawozowe, sponsorzy 10 Prowadzenie pola wdrożeniowego (ok. 38 ha) Barzkowice miast i wsi firmy nasienne, nawozowe, sponsorzy 11 Poletka demonstracyjne zbóż ok. 1,4 ha Barzkowice miast i wsi firmy nasienne, nawozowe, sponsorzy 12 Biosurowcowy Ogród Dydaktyczny około 0,12 ha, ok. 80 gatunków roślin Barzkowice miast i wsi, sponsorzy w Barzkowicach prowadzi w ramach upowszechniania metod produkcji rolniczej poletka demonstracyjne oraz dwa ogrody. Na poletkach uprawiamy szereg odmian zbóż ozimych i jarych zalecanych do uprawy na terenie naszego województwa przez PDOiR, tak aby w praktyce przetestować te odmiany a efekty zaprezentować rolnikom w trakcie Warsztatów Polowych. W ogrodzie warzywnym uprawiamy szereg odmian najbardziej popularnych warzyw sprawdzając ich przydatność do produkcji towarowej w naszym mikroklimacie. Ogród biosurowcowy to kontynuacja projektu Leonardo da Vinci, obecnie stanowiący bazę edukacyjną dla zajęć z dziećmi i młodzieżą w ramach BOEE. Upowszechnianie to również szereg pokazów, które zostaną przeprowadzone w gospodarstwach rolnych. Będą dotyczyły głównie zasad cięcia drzew i krzewów owocowych, pokazów polowych upraw warzywnych i cebulowych. Konkursy koordynowane przez w Barzkowicach to z reguły współpraca z jednostkami centralnymi na szczeblu wojewódzkim. Wspólnie z Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego realizujemy Konkurs Bezpieczne Gospodarstwo Rolne. Pozostałe konkursy to Agroliga realizowany przez Centrum

62 Doradztwa Rolniczego w Brwinowie oraz konkursy ogłaszane przez prasę rolniczą: Rolnik Farmer Roku, Hodowca Roku Bydło Mleczne, Hodowca Roku Bydło Mięsne oraz Producent i Hodowca Trzody Chlewnej. Warunkiem realizacji tych konkursów jest ogłoszenie ich w danym roku przez organizatorów. W ramach Barzkowickich Targów Rolnych Agro Pomerania organizowane są wystawy towarzyszące Pokazowi Zwierząt Hodowlanych: wystawa bydła mlecznego, mięsnego, królików, gołębi i drobiu ozdobnego. Podczas targów odbywa się też konkurs młodego hodowcy oraz pokaz pracy maszyn rolniczych. VIII Działalność na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi, ekologicznego i funkcjonalnego urządzania gospodarstwa rolnego Ekologia (rozumiana jako cały proces tzn. produkcja, technologie, zasady prowadzenia gospodarstwa itd.) indywidualna rolnicy Instytuty, Jednostki Certyfikujące Produkty regionalne i tradycyjne indywidualna rolnicy Żywność o podwyższonej jakości indywidualna rolnicy Dziedzictwo kulturowe i kulinarne indywidualna rolnicy Systemy bezpieczeństwa żywności indywidualna rolnicy związki branżowe Wiejskie gospodarstwo domowe (zdrowie, żywienie, estetyzacja itp.) indywidualna rolnicy Sprzedaż bezpośrednia indywidualna rolnicy związki branżowe Przetwórstwo na poziomie gospodarstwa indywidualna rolnicy związki branżowe Doradztwo w zakresie możliwości tworzenia gospodarstw opiekuńczych indywidualna rolnicy Ekologia (rozumiana jako cały proces tzn. produkcja, technologie, zasady prowadzenia gospodarstwa itd.) grupowa rolnicy Instytuty, Jednostki Certyfikujące Produkty regionalne i tradycyjne Żywność o podwyższonej jakości grupowa grupowa rolnicy rolnicy

63 Dziedzictwo kulturowe i kulinarne Systemy bezpieczeństwa żywności Wiejskie gospodarstwo domowe (zdrowie, żywienie, estetyzacja itp.) Sprzedaż bezpośrednia Przetwórstwo na poziomie gospodarstwa grupowa grupowa grupowa grupowa grupowa rolnicy rolnicy związki branżowe rolnicy rolnicy związki branżowe rolnicy związki branżowe Doradztwo w zakresie możliwości tworzenia gospodarstw opiekuńczych grupowa rolnicy Pokazy 1 Zachowanie dziedzictwa kulturowego wsi-stroiki nagrobne pokaz 4 IV Szczecin, Biały bór, Parsęcko mieszkańcy gminy i miasta 2 Zachowanie dziedzictwa kulturowego wsi-stroiki bożonarodzeniowe pokaz 2 IV Szczecin Międzyodrze, Kołbaskowo mieszkańcy gminy i miasta UG, rada osiedla, 3 Zachowanie dziedzictwa kulturowego wsi. Festiwal tradycyjnych potraw wigilijnych pokaz 1 IV Barzkowice mieszkańcy obszarów wiejskich, KGW UMWZ, KGW, delegacje sołeckie UMWZ, 4 Wigilia Wsi Polskiej pokaz 1 IV Kołobrzeg 5 Tradycje wielkanocne pokaz 13 I mieszkańcy obszarów wiejskich gospodynie wiejskie, młodzież Starostwo Powiatowe, UM, UG, ZIR Starostwo Powiatowe, UM, UG, ZIR 6 Tradycje bożonarodzeniowe pokaz 11 IV gospodynie wiejskie, młodzież Konkursy 1 Konkurs gminny na palmę wielkanocną konkurs 1 I Kołbaskowo mieszkańcy gminy UG 2 Gminny konkurs wieńców dożynkowych konkurs 2 III Kołbaskowo, Szczecinek 3 Konkurs Wiedzy Ekologicznej konkurs 1 IV Barzkowice gospodynie wiejskie UG młodzież ponadgimnazjalna UW, UM, WFOŚiGW, Starostwo Powiatowe

64 4 Nasze Kulinarne Dziedzictwo - Smaki Regionów konkurs 1 III 5 6 Zachowanie dziedzictwa kulturowego wsi Organizacja Dożynek Wojewódzkich i konkursu na Najładniejszy wieniec dożynkowy. XVII edycja ogólnopolskiego konkursu "Sposób na Sukces" konkurs 1 III Barzkowice konkurs 1 II Barzkowice 7 W poszukiwaniu smaku i tradycji kulinarnych konkurs 1 IV Bobolice osoby indywidualne, w tym mieszkańcy mieszkańcy obszarów wiejskich mikroprzedsiębiorcy, mieszkańcy obszarów wiejskich podejmujący lub rozwijający działalność UMWZ, Polska Izba Produktu Regionalnego i Lokalnego KSOW, KGW, delegacje sołeckie CDR Brwinów UM Bobolice ZUMWZ GOK Bobolice Szkoły UM,. KSOW CDR Brwinów 8 Wigilia Wsi Polskiej konkurs 1 IV Kołobrzeg mieszkańcy obszarów wiejskich Starostwo Powiatowe, UM, UG, ZIR Starostwo Powiatowe, UM, UG, ZIR Imprezy targowo-wystawiennicze 1 Twórczość ludowa i wystawa malarstwa województwa go wystawa 1 III Barzkowice mieszkańcy obszarów wiejskich, KGW, twórcy ludowi mieszkańcy, KGW, twórcy ludowi 2 Międzynarodowa Wystawa Rękodzielnictwa wystawa 1 III Barzkowice KGW, rękodzielnicy, twórcy ludowi Koła Gospodyń Wiejskich, IG Frauen Prenzlau 3 Zachowanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi. Współpraca z partnerami z Niemiec wystawa 1 I Prenzlau rękodzielnicy z Polski i Niemiec IG Frauen Prenzlau, Koła Gospodyń Wiejskich, IG Frauen Prenzlau 4 Wiosenna Giełda Ogrodnicza stoisko inf. 1 II Koszalin wsi i miasta Biuro Targów Bałtyk w Koszalinie 5 XXV Giełda Ogrodniczo-Rolnicza stoisko inf. 1 III Koszalin wsi i miasta Biuro Targów Bałtyk w Koszalinie Warsztaty 1 Quilingowe ozdoby wielkanocne warsztaty 1 I Kołbaskowo mieszkańcy gminy UG 2 Quilingowe ozdoby bożonarodzeniowe warsztaty 1 IV Kołbaskowo mieszkańcy gminy UG 3 Ozdoby wielkanocne -wyroby z siana warsztaty 1 I Kołbaskowo mieszkańcy gminy UG

65 W ramach działalności na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi w Barzkowicach jest organizatorem oraz współorganizatorem targów, wystaw, konferencji, stoisk informacyjnych i innych przedsięwzięć upowszechniających wiedzę z zakresu rozwoju obszarów wiejskich, promocji oferty turystycznej, zagród edukacyjnych, rękodzieła i twórczości ludowej oraz dziedzictwa kulinarnego wsi. IX Upowszechnianie rozwoju agroturystyki i turystyki wiejskiej oraz prowadzenie promocji wsi jako atrakcyjnego miejsca wypoczynku Turystyka wiejska indywidualna rolnicy Agroturystyka indywidualna rolnicy Zagrody edukacyjne (w tym ekologiczne) indywidualna rolnicy Leader indywidualna rolnicy Turystyka wiejska grupowa rolnicy Agroturystyka grupowa rolnicy Zagrody edukacyjne (w tym ekologiczne) grupowa rolnicy Leader grupowa rolnicy Konkursy 1 Konkurs Agro-Eko-Turystyczne "Zielone Lato" konkurs 1 III mieszkańcy obszarów wiejskich gospodarstwa agroturystyczne oraz stowarzyszenia agroturystyczne W ramach upowszechniania rozwoju agroturystyki i turystyki wiejskiej w Barzkowicach będzie organizatorem konkursu pn. Agro-Eko-Turystyczne Zielone Lato, którego celem jest m.in. podniesienie jakości usług poprzez promocję najlepszych obiektów turystyki wiejskiej z najciekawszą, najatrakcyjniejszą ofertą.

66 X Współdziałanie w realizacji zadań wynikających z programów rolnośrodowiskowych oraz programów działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych Programy rolnośrodowiskowo-klimatyczne indywidualna rolnicy ARiMR OSN (Obszary Szczególnie Narażone) indywidualna rolnicy RZGW Natura 2000 indywidualna rolnicy Problemy klimatyczne indywidualna rolnicy Dyrektywa azotanowa indywidualna rolnicy Dyrektywa wodna indywidualna rolnicy Programy rolnośrodowiskowo-klimatyczne grupowa rolnicy ARiMR OSN (Obszary Szczególnie Narażone) grupowa rolnicy Natura 2000 grupowa rolnicy Problemy klimatyczne grupowa rolnicy Dyrektywa azotanowa grupowa rolnicy Dyrektywa wodna grupowa rolnicy W ramach współdziałania w realizacji zadań wynikających z programów rolnośrodowiskowych będą udzielane porady indywidualne i grupowe nt. programów rolnośrodowiskowo klimatycznych, obszarów OSN, Natura Zasadniczym zadaniem pracowników jest merytoryczne wsparcie doradców w zakresie szczegółowych zasad w w/w obszarach tematycznych.

67 XI Prowadzenie analiz przemian w zakresie poziomu i jakości produkcji rolniczej Ekonomika i organizacja gospodarstwa rolnego rolnicy Badanie koniunktury w rolnictwie (na zlecenie SGH) rolnicy Kalkulacje kosztów produkcji rolnicy Zarządzanie gospodarstwem rolnym rolnicy Zakres tematyczny obejmuje działania związane z ekonomiką i organizacją gospodarstwa rolnego. Dotyczy poziomu kosztów i wydatków w produkcji rolniczej oraz rachunku ekonomicznego. We współpracy z SGH badana jest koniunktura w rolnictwie. Na podstawie zbieranych cen oraz aktualnej sytuacji na rynkach rolnych, sporządzane są kalkulacje produkcji roślinnej i zwierzęcej oraz kalkulacje upraw specjalistycznych. Wszystkie te zagadnienie są wykorzystywane i pomocne w doradztwie obejmującym prowadzenie i zarządzanie gospodarstwem rolnym. XII Doskonalenie kadry doradczej 1 Procedury obowiązujące gospodarstwa rolne w zakresie szacowania strat w wyniku klęsk szkolenie 1 Barzkowice doradcy ZUW, ZIR 2 Podnoszenie wiedzy ekonomicznej, m.in. rachunek ekonomiczny, rachunkowość gospodarstw, analiza ekonomiczna, podatki w rolnictwie szkolenie 1 Barzkowice doradcy IERiGŻ 3 Podnoszenie wiedzy doradców w zakresie prowadzenia książek rachunkowych PL FADN 4 Produkt tradycyjny i regionalny szkolenie 2 5 PROW cele i priorytety Programu szkolenie 4 6 Zagroda edukacyjna - propozycja dla gospodarstw rolnych szkolenie 2 szkolenie 1 IV Barzkowice doradcy IERiGŻ IERiGŻ doradcy UMWZ doradcy doradcy

68 7 Prowadzenie działalności agroturystycznej szkolenie 1 Barzkowice doradcy 8 Innowacje w rolnictwie szkolenie 1 Barzkowice doradcy SIR, Szkolenia poświęcone doskonaleniu zawodowemu kadry doradczej obejmują tematy związane m.in. z zagrodami edukacyjnymi, produktem tradycyjnym i regionalnym, prowadzeniem działalności agroturystycznej, wybranymi działaniami Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata oraz tematy związane z podnoszeniem wiedzy ekonomicznej, m.in. rachunek ekonomiczny, rachunkowość gospodarstw, analiza ekonomiczna, podatki w rolnictwie. Ważnym tematem szkoleń dla doradców jest procedura obowiązująca w zakresie szacowania strat w gospodarstwie rolnym w wyniku klęsk żywiołowych i doskonalenie wiedzy z zakresu rachunkowości FADN. Celem szkoleń będzie m.in. zapoznanie i przekazanie uczestnikom wiedzy z zakresu rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich oraz możliwości ubiegania się ze środków w ramach PROW

69 LEGENDA ANR ARiMR ARR BOŚ CDR Brwinów GOK GOPS IHAR IERiGŻ KGW KSOW KRUS LGD PFHBiPM PMHZ Strzekęcino PIP PZU PZHiPBM RZGW SDOO SGH SIR UM/UG/UMiG UMWZ US WFOŚiGW WIORiN WIW/PIW ZIR ZUT ZUW Agencja Nieruchomości Rolnych Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja Rynku Rolnego Bank Ochrony Środowiska Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Gminny Ośrodek Kultury Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej koła gospodyń wiejskich Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Lokalna Grupa Dziania Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka Strzekęcino Państwowa Inspekcja Pracy Powszechny Zakład Ubezpieczeń Polski Związek Hodowców i Producentów Bydła Mięsnego Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej Stacja Doświadczalna Oceny Odmian Szkoła Główna Handlowa Sieć na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich Urząd Miasta/Urząd Gminy/Urząd Miasta i Gminy Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego Urząd Skarbowy Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa Wojewódzka Inspekcja Weterynarii/Powiatowa Inspekcja Weterynarii Zachodniopomorska Izba olnicza Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki

70 7. Charakterystyka Rolnictwa w Województwie Zachodniopomorskim Województwo, czyli teren działania Zachodniopomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach, zajmuje - według granic administracyjnych - obszar ha, tj. 7,3% powierzchni kraju. Powierzchnia użytków rolnych według danych Powszechnego Spisu Rolnego 2010 oraz wg siedziby użytkownika - wynosi ha, co stanowi 6,2% powierzchni UR w kraju i daje 9 miejsce. Liczba ludności wg stanu na 31 grudnia 2013 r. osiągnęła wielkość Populacja województwa stanowi 4,5% ogółu ludności Polski. Gęstość zaludnienia wynosi 75 osób na 1km 2 co daje 13 lokatę w kraju, gdzie wskaźnik ten wynosi 123. Na wsi mieszka 31,4% ludności województwa. W niniejszej publikacji wykorzystano w pierwszej kolejności dane statystyczne, wynikające z Powszechnego Spisu Rolnego, przeprowadzonego w 2010 r. Ponadto wykorzystano dane dostępne w Rocznikach i specjalistycznych opracowaniach Głównego Urzędu Statystycznego Jakość użytków rolnych Województwo jest rejonem o bardzo zróżnicowanych glebach. Na zachodzie regionu dominują gleby klasy III a, III b, IV a i IV b, podczas gdy w jego wschodniej części przeważają gleby klasy IV a, IV b i V. Większość użytków rolnych województwa znajduje się na glebach lekkich bielicowych o kwaśnym odczynie. Jakość użytków rolnych na tle danych krajowych przedstawiono w tabeli 1. Tabela 1. Użytki rolne według klas bonitacyjnych Klasy bonitacyjne Województwo Kraj ha % ha % I 1 0,0% ,4% II ,9% ,9% III a, III b, III ,8% ,7% IV a, IV b, IV ,2% ,0% V ,5% ,7% VI, VI z ,7% ,4% Razem użytki rolne sklasyfikowane ,0% ,0% Źródło: GUS Rocznik statystyczny rolnictwa 2013

71 7.2. Agroklimat województwa go Obszar województwa znajduje się w klimacie umiarkowanym - morsko-kontynentalnym, charakteryzującym się znacznym - największym w kraju, zróżnicowaniem warunków klimatycznych. Obszar województwa najczęściej znajduje się pod wpływem cyrkulacji północno-zachodniej znad Zalewu Szczecińskiego, Morza Bałtyckiego lub Oceanu Atlantyckiego, tj. mas powietrza polarnomorskiego. Powoduje to spadek temperatur latem, zimą ocieplenie (wynikiem czego jest mała liczba dni mroźnych i bardzo mroźnych). Należy jednak dodać, że cechą charakterystyczną klimatu Pomorza Zachodniego są również gwałtowne napływy mroźnego powietrza arktycznego, szczególnie zagrażające uprawom na przedwiośniu i wiosną. Wilgotność powietrza jest stosunkowo duża, z uwagi na bliskość i zasobność zbiorników wodnych oraz duże obszary lasów. Średnia długość meteorologicznego okresu gospodarczego (temp. powyżej 3 o C) waha się od około 240 dni w wyższych partiach wzniesień do około 265 dni wzdłuż doliny Odry, a okresu wegetacyjnego (temp. powyżej 5 o C) odpowiednio od około 210 do około 235 dni. Poniżej podano podstawowe sumaryczne dane dotyczące temperatury i ilości opadów województwa go na podstawie pomiarów w stacjach meteorologicznych w Szczecinie, Koszalinie, Resku i Świnoujściu. Źródło: Urząd Statystyczny w Szczecinie Rolnictwo w województwie zachodniopomorskim w 2014 Średnie miesięczne temperatury powietrza w roku 2014 od początku roku do połowy marca były znacznie wyższe niż w latach 2012 i Temperatura w lutym i marcu oscylowała wokół 5 0 C a więc na granicy ruszenia wegetacji. Natomiast w miesiącach od kwietnia do listopada temperatury w latach 2012 do 2014 były na zbliżonym poziomie. Tak więc jeżeli chodzi o wpływ temperatury na wysokość plonów w analizowanych latach był on bardzo zbliżony.

72 Źródło: Urząd Statystyczny w Szczecinie Rolnictwo w województwie zachodniopomorskim w 2014 Pod względem ilości i stabilności opadów, jak pokazuje wykres powyżej, rok 2014 był w miarę korzystny dla roślin. Najmniej opadów wystąpiło w miesiącach lutym i listopadzie kiedy to rośliny albo jeszcze nie wykazywały dużego zapotrzebowania na wodę albo opady w miesiącach wcześniejszych w pełni zaspokajały ich potrzeby Użytkowanie gruntów, organizacja i struktura własnościowa rolnictwa w województwie zachodniopomorskim Ogólna powierzchnia gruntów województwa w 2010 roku wynosiła 2 289,2 tys. ha. W tym samym czasie powierzchnia ogólna gospodarstw rolnych w województwie wynosiła ha, lasy i grunty leśne zajmowały ha, a tzw. pozostałe grunty w gospodarstwach rolnych ha. Do pozostałych gruntów zalicza się grunty: pod zabudowaniami, podwórzami, placami i ogrodami ozdobnymi, parkami, powierzchnia wód śródlądowych, rowów melioracyjnych, powierzchnia porośnięta wikliną w stanie naturalnym, powierzchnia innych gruntów użytkowych torfowiska, żwirownie oraz powierzchnia nieużytków. PODSTAWOWA CHARAKTERYSTYKA GOSPODARSTW ROLNYCH Zmiany strukturalne w rolnictwie w ostatnim dwudziestoleciu mają swoje odzwierciedlenie w spadku ilości gospodarstw rolnych oraz w zmianie formy własności. W strukturze użytkowników gruntów gospodarstw rolnych w wyniku wieloletnich przekształceń, ilość gospodarstw rolnych stopniowo maleje. Dynamikę tych zmian przedstawiono w tabeli 2.

73 w tym Tabela 2. Liczba gospodarstw według grup obszarowych w latach 2002, 2005 i 2010 (PSR) Wyszczególnienie 2002 w % 2005 w % 2010 w % ogółem % % % do 1 ha ,5% ,0% ,6% powyżej 1 ha (razem) ,5% ,0% ,4% 1-5 ha ,0% ,5% ,2% 5-10ha ,4% ,5% ,9% ha ,6% ,4% ,9% ha ,9% ,6% ,4% 20-30ha ,6% ,8% ,6% ha ,6% ,9% ,9% ha ,9% ,0% ,5% pow. 100 ha ,5% ,1% ,0% Źródło: obliczenia własne na podstawie danych GUS Użytkowanie gruntów w województwie zachodniopomorskim Pod względem ilości gospodarstw zajmuje 14 miejsce w kraju. Od czasu spisu rolnego w 2002 roku ilość gospodarstw zmalała o 32,4%. Województwo od wielu lat zajmuje 1 miejsce w kraju pod względem ilości gospodarstw powyżej 100 ha. Należy również nadmienić, że w grupie powyżej 100 ha znajduje się ponad 50% użytków rolnych w województwie, podczas gdy w skali kraju jest to około 20%. W 2014 r. powierzchnia gospodarstw rolnych ogółem (z siedzibą na terenie województwa go) wynosiła 891,9 tys. ha. Powierzchnia użytków rolnych ogółem wynosiła 831,9 tys. ha, w tym użytków rolnych w dobrej kulturze było 821,7 tys. ha. Od 2007 r., zgodnie z metodologią EUROSTAT-u, do użytków rolnych zaliczono użytki rolne utrzymywane w dobrej kulturze rolnej zgodnie z normami oraz użytki rolne pozostałe (bez podziału na rodzaje), tj. użytki rolne nieużytkowane i nie będące w dobrej kulturze rolnej, ale takie, które można przywrócić do produkcji rolniczej. Należy więc wyraźnie odróżniać kolumnę Użytki rolne pozostałe od Pozostałych gruntów (patrz wykres poniżej).

74 Źródło: Urząd Statystyczny w Szczecinie Rolnictwo w województwie zachodniopomorskim w 2014 Powierzchnia ogólna indywidualnych gospodarstw rolnych w 2014 r. wynosiła 624,1 tys. ha, w tym użytków rolnych było 617,2 tys. ha to użytki rolne w dobrej kulturze. Powierzchnia zasiewów ogółem (2014 r.) wynosiła 590,4 tys. ha, i była mniejsza o 1,9% w porównaniu z rokiem Natomiast powierzchnia zasiewów w indywidualnych gospodarstwach rolnych w 2014 r. stanowi prawie 75% ogólnej powierzchni w województwie. Źródło: Urząd Statystyczny w Szczecinie Rolnictwo w województwie zachodniopomorskim w 2014

75 7.4. Struktura zasiewów, plony i zbiory roślin uprawnych POWIERZCHNIA I STRUKTURA ZASIEWÓW Dane dotyczące zasiewów prezentowane są wg siedziby użytkownika. W województwie zachodniopomorskim obserwujemy duże zróżnicowanie warunków glebowych. Rzutuje to na zróżnicowanie terytorialne upraw. Na zachodzie województwa, gdzie znajdują się lepsze gleby, uprawiana jest głównie pszenica, jęczmień i buraki cukrowe, a we wschodniej części dominuje uprawa żyta, owsa i ziemniaków. Charakterystyczny jest duży udział zbóż w strukturze zasiewów i minimalny wręcz udział roślin strączkowych. Pozytywnie należy ocenić duży - rosnący - udział w strukturze roślin oleistych oraz wzrost areału uprawy kukurydzy na ziarno. W 2014 r. w województwie zachodniopomorskim powierzchnia zasiewów ogółem wyniosła 590,4 tys. ha i była mniejsza o 11,6 tys. ha (o 1,9%) w porównaniu do 2013 roku. Taka tendencja także wystąpiła w roku 2013 w stosunku do roku W strukturze dominowały zboża, zajmując 61,7% ogólnej powierzchni zasiewów ale jest to o 1,7% mniej niż w roku Natomiast zwiększył się areał roślin przemysłowych który z 19,0% w roku 2013 wzrósł do 21% w roku Także areał upraw roślin pastewne wzrósł z 9,0%. w 2013 r. do 9,3% w roku Wzrósł także udział roślin strączkowych na nasiona z 3,0% do 4,3% a także odnotowano wzrost o 2% areału roślin przemysłowych. Poniżej, w tabeli 3. przedstawiono podstawowe informacje dotyczące zasiewów w województwie zachodniopomorskim w latach , w ujęciu obszarowym.

76 Tabela 3. Struktura zasiewów głównych ziemiopłodów w województwie zachodniopomorskim w latach 2012, 2013, 2014 (stan w czerwcu w ha) OGÓŁEM W TYM GOSPODARSTWA INDYWIDUALNE Wyszczególnienie w ha 2013= w ha 2013=100 RAZEM , ,1 Zboża , ,4 zboża podstawowe: , ,4 Pszenica , ,4 Żyto , ,3 Jęczmień , ,0 Owies , ,1 Pszenżyto , ,5 mieszanki zbożowe , ,7 Gryka , ,8 Proso , ,5 pozostałe zbożowe , ,6 kukurydza na ziarno , ,6 Strączkowe na nasiona , ,2 Ziemniaki , ,5 Przemysłowe , ,4 w tym buraki cukrowe , ,7 w tym rzepak i rzepik , ,5 Pastewne , ,3 Pozostałe uprawy , ,7 Źródło: Urząd Statystyczny w Szczecinie Rolnictwo w województwie zachodniopomorskim w 2014

77 PLONY I ZBIORY ROŚLIN UPRAWNYCH Analiza rezultatów plonowania i zbiorów głównych ziemiopłodów w ostatnich latach w województwie zachodniopomorskim wskazuje na wyraźną tendencję wzrostową. Plony roślin uprawnych w 2014 r. na terenie województwa były generalnie wyższe niż w roku 2012 i w Najistotniejszy wzrost plonów w 2014 r. w stosunku do roku poprzedniego wykazała uprawa wszystkich zbóż (ogółem o ok. 12,8%), w tym plony pszenicy o 11,4%, żyta o 5,0%, jęczmienia o 17,8%, owsa o 9,5% i pszenżyta o 8,4%. Z innych kultur w 2014 r. w stosunku do wyników 2013 r. wysoki wzrost plonów nastąpił w uprawie prosa o 39,5%, ziemniaków o 27,2%, rzepak i rzepik o 15,4% i buraki cukrowe o 15,2%. Spadek plonowania w 2014 r. dotyczy kukurydzy na zielonkę (o 15,1% roślin strączkowych na nasiona o (14,2%,) i kukurydzy na ziarno o (2,5%,). Dane dotyczące plonów podstawowych roślin uprawnych w województwie zachodniopomorskim w latach w tabeli nr 4. Tabela 4. Plony głównych ziemiopłodów w województwie zachodniopomorskim w latach 2012, 2013, 2014 Wyszczególnienie OGÓŁEM Z 1 ha w dt 2013=100 W TYM GOSPODARSTWA INDYWIDUALNE Z 1 ha w dt 2013=100 Zboża 40,0 44,5 50,2 112,8 36,7 39,1 43,7 111,8 Zboża podstawowe: 40,4 45,8 51,8 113,1 36,9 40,4 45,1 111,6 Pszenica 45,7 53,5 59,6 111,4 41,1 46,1 50,8 110,2 Żyto 36,0 40,4 42,4 105,0 34,2 37,0 39,5 106,8 Jęczmień 37,2 42,2 49,7 117,8 34,0 37,3 41,7 111,8 Owies 30,7 32,8 35,9 109,5 31,0 32,7 36,1 110,4 Pszenżyto 40,1 44,2 47,9 108,4 37,2 40,7 45,4 111,5 Mieszanki zbożowe 30,8 33,3 36,1 108,4 31,0 33,2 36,1 108,7 Gryka 11,2 11,9 12,1 101,7 12,5 12,0 12,8 106,7 Proso 8,8 11,4 15,9 139,5 14,8 12,0 16,0 133,3 Pozostałe zbożowe 21,9 19,5 20,9 107,2 21,4 19,5 21,0 107,7 Kukurydza na ziarno 58,7 62,9 61,3 97,5 58,6 57,2 61,0 106,6 Strączkowe na nasiona 17,2 21,1 18,1 85,8 17,1 19,3 18,6 96,4 Ziemniaki 260,0 243,0 309,0 127,2 253,0 230,0 30,5 132,6 Rzepak i rzepik 28,9 32,5 37,5 115,4 25,5 30,3 36,1 119,1 Buraki cukrowe 608,0 630,0 726,0 115,2 658,0 638,0 80,8 126,6 Kukurydza na zielonkę Siano z motylkowych z trawami 456,0 498,0 418,0 84,9 500,0 480,0 47,0 97,9 39,1 40,1 44,0 109,7 42,2 42,7 45,4 106,3 Siano z TUZ 39,1 39,1 42,6 108,1 41,9 42,6 45,4 106,6 Źródło: Urząd Statystyczny w Szczecinie Rolnictwo w województwie zachodniopomorskim w 2014

78 7.5. Zużycie nawozów Porównanie zużycia nawozów mineralnych i chemicznych w latach wskazuje na chwilowy spadek. To może świadczyć o większym dbaniu o środowisko naturalne lub lepszego wykorzystania nawozów w kontekście zwiększonego zużycia wapna w województwie zachodniopomorskim. Na przykład zużycie nawozów mineralnych i chemicznych (NPK) pod zbiory w 2014 r. wyniosło 117,3 kg/ha i w porównaniu do sezonu 2012/2013 było niższe o 19,5 kg. W roku gospodarczym 2013/2014 zużycie nawozów wapniowych wyniosło 85,6 kg/ha co stanowi wzrost o 26,4% w stosunku do okresu 2012/2013. W tabeli 5. zaprezentowano zużycie nawozów mineralnych i wapniowych w województwie zachodniopomorskim w latach Tabela 5. Zużycie nawozów mineralnych i chemicznych oraz wapniowych w województwie zachodniopomorskim w latach (w przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych) OGÓŁEM W TYM GOSPODARSTWA INDYWIDUALNE Wyszczególnienie 2011/ 2012/ 2013/ 2012/ / 2012/ 2013/ 2012/ = = 100 Na 1 ha użytków rolnych w kg Na 1 ha użytków rolnych w kg Nawozy mineralne i chemiczne (NPK) 141,2 136,8 117,3 85,7 135,8 142,6 99,6 69,8 azotowe (N) 87,8 82,5 70,5 85,5 82,2 86,7 58,6 67,6 fosforowe (P 2 O 5 ) 24 28,5 18,00 63,2 25, ,3 52,6 potasowe (K 2 O) 29,4 25,8 28,9 11,2 28,1 24,9 24,8 99,6 Nawozy wapniowe (CaO) - 67,7 85,6 126, ,6 71,5 112,4 Źródło: Urząd Statystyczny w Szczecinie Rolnictwo w województwie zachodniopomorskim w Pogłowie i produkcyjność zwierząt gospodarskich Podstawowe informacje na temat produkcji zwierzęcej w województwie w latach przedstawiono w tabelach poniżej. Stany zwierząt hodowlanych odzwierciedlają ogólnokrajowe tendencje obserwowane w ostatnich latach: po nieznacznym spadku w roku 2013 nastąpił ponowny niewielki wzrost pogłowia bydła i trzody chlewnej natomiast gwałtowny spadek pogłowia owiec i drobiu.

79 Tabela 6. Stan inwentarza żywego w województwie w szt. w latach 2012, 2013, 2014 Wyszczególnienie OGÓŁEM W sztukach 2013=100 W TYM GOSPODARSTWA INDYWIDUALNE =100 W sztukach Bydło , ,9 W tym krowy , ,7 Trzoda chlewna , ,9 W tym lochy , ,2 Owce , ,2 Drób ogółem , ,5 62,5 Na 100 ha użytków rolnych w sztukach Bydło 11,6 11,1 12,4 111,7 12,0 11,0 12,3 111,8 W tym krowy 4,8 4,5 4,9 108,9 5,0 4,3 4,7 109,3 Trzoda chlewna 36,3 33,3 35,5 106,6 24,1 18,7 20,4 109,1 W tym lochy 3,5 3,3 3,5 106,1 1,5 1,1 1,3 118,2 Owce 1,0 0,9 0,6 66,7 1,1 1,0 0,5 50,0 Drób ogółem 777,3 1004,4 762,3 75,9 847,6 1096,2 692,3 63,2 Źródło: Urząd Statystyczny w Szczecinie Rolnictwo w województwie zachodniopomorskim w Grupy producentów rolnych oraz grupy producentów owoców i warzyw w województwie zachodniopomorskim Jednym z głównych zadań jest wsparcie i pomoc informacyjno-szkoleniowa dla rolników w okresie powstawania i organizowania się grup producentów rolnych oraz owoców i warzyw, ich funkcjonowania, a także pomoc informacyjno-doradcza w procesie rejestracji. Wsparcie to dotyczy szczególnie dostosowania się do wymogów rynku, organizowania sprzedaży, dystrybucji oraz rynku hurtowego. W województwie zachodniopomorskim zarejestrowanych jest i działa 58 grup producentów rolnych oraz 1 grupa producentów owoców i warzyw. Największe zainteresowanie tworzeniem grup występuje wśród rolników produkujących zboża i nasiona roślin oleistych. Najczęściej wybieraną formą prawną była spółka z o.o. (53 grupy wybrało tę formę), istnieje także 6 spółdzielni.

80 Tabela 7. Wykaz zarejestrowanych grup producentów rolnych z rejonu działania w Barzkowicach Lp Nazwa grupy producentów rolnych Grupa Producentów Rolnych STAR Sp. z o.o. Spółdzielnia Producentów Ziarna Zbóż i Rzepaku PLON w Łęgach Grupa Producentów Rolnych AGRIPLON Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych Karsko Pyrzyckie Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych ARPOL Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych AGROTIS Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych AGRUM-GODKÓW Sp. z o.o. Spółdzielnia Producentów Ziarna Zbóż i Nasion Roślin Oleistych w Kotłowie Grupa Producentów Rzepaku ARV Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych KAREX Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych Ziarna Zbóż INA-AGRA Sp. z o.o. 12. Grupa Producentów Rolnych Bielin Sp. z o.o Grupa Producentów Rolnych ROLHANS BIS Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych ROLMAX Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych pn. Rzepakowa Grupa ROLMAX Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych AGROPLON Ościęcin, Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych HORUS AGRA, Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych MLEKOFARM Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych FARM 4 ALL Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych GPR BETA Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych TEAM Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych DRZENIN-PLON Sp. z o.o. Produkt lub grupa produktów ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych Powiat kamieński 2006 świdwiński 2006 pyrzycki 2006 pyrzycki 2006 myśliborski 2006 gryfiński 2007 gryfiński 2007 koszaliński 2007 nasiona roślin oleistych stargardzki 2007 drób żywy mięso jadalne i podroby drobiowe kamieński 2008 ziarno zbóż białogardzki 2008 ziarna zbóż i nasion oleistych ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych białogardzki 2008 starogardzki 2008 ziarno zbóż koszaliński 2008 nasiona roślin oleistych koszaliński 2008 ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych gryficki 2009 nasiona roślin oleistych białogardzki 2009 mleko krowie koszaliński 2009 ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych kamieński 2009 buraki cukrowe stargardzki 2009 ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych ziarno zbóż nasiona roślin oleistych choszczeński 2009 gryfiński 2009 Rok rejestracji

81 Grupa Producentów Rolnych ROLSTAR Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych FARMA DRÓB Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych WAMPA Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych POBŁOCIE Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych REDŁO-PIOTROWO DRÓB Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych DROBIKO Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych RAJAN Sp. z o.o. Spółdzielnia Producentów Mleka STARMLEK ALFA Spółdzielnia Producentów Mleka STARMLEK BETA ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych drób żywy, mięso jadalne i podroby drobiowe, świeże, chłodzone, mrożone - kurczaki ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych drób żywy, mięso lub jadalne podroby drobiowe: świeże, chłodzone, mrożone- indyki drób żywy, mięso lub jadalne podroby drobiowe: świeże, chłodzone, mrożone- kurczaki choszczeński 2010 gryfiński 2010 pyrzycki 2010 białogardzki 2010 goleniowski 2010 stargardzki 2011 jaja ptasie M Szczecin 2011 mleko krowie stargardzki 2011 mleko krowie stargardzki Mleczna Grupa Sp. z o.o. mleko krowie koszaliński Grupa Producentów Rolnych GPR Łęczyna Sp. z o.o. ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych stargardzki MLEKOPLANT Spółka z o.o. mleko krowie koszaliński Grupa Producentów Rolnych GASK Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych AGRODAN Sp. z o.o. Grupa Producentów Rolnych ABBAS Sp. z o.o. 38. AGROPLON Sp. z o.o. 39. DAN-SAR AGRO Sp. z o.o. 40. Grupa Producentów Rolnych ZAJEZIERZE Sp. z o.o. 41. C.K.PLON Sp. z o.o. 42. AGRO-IKO Sp. z o.o. 43. MULTI AGRI Sp. z o.o. ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych ziarna zbóż i nasiona roślin oleistych świnie żywe, prosięta, warchlaki, mięso wieprzowe: świeże, chłodzone, mrożone pyrzycki 2011 koszaliński 2011 białogardzki 2012 choszczeński 2012 myśliborski 2012 łobeski 2012 myśliborski 2012 stargardzki 2013 choszczeński 2013

82 44. MULTI PORCUS Sp. z o.o. 45. EKO ENERGIA GRUPA PRODUCNTÓW Sp. z o.o. 46. AGRO TEAM Sp. z o.o. 47. Grupa Producentów Rolnych KJS Sp. z o.o. 48. Farm-Iko Sp. z o.o. ziarna zbóż i nasiona roślin oleistych ziarna zbóż i nasiona roślin oleistych ziarna zbóż i nasiona roślin oleistych ziarna zbóż i nasiona roślin oleistych drób żywy, mięso jadalne i podroby drobiowe, świeże, chłodzone, mrożone - kurczaki choszczeński 2013 drawski 2013 gryficki 2013 myśliborski 2013 stargardzki AGA rzepak Sp. z o.o. nasiona roślin oleistych stargardzki Grupa Producentów Mleko Kołbacz Sp. z o.o. mleko krowie gryfiński ROLMLEK 7 Sp. z o.o. mleko krowie koszaliński Porky Farm Sp. z o.o. 53. GPR ULIKOWO Sp. z o.o. 54. AGROBAN Sp. z o.o. świnie żywe, prosięta, warchlaki, mięso wieprzowe świeże, chłodzone, mrożone ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych goleniowski 2013 stargardzki 2013 gryfiński AGA ZBOŻA Sp. z o.o. ziarno zbóż stargardzki LME-AGRO Sp. z o.o. 57. BIO-AGRO Sp. z o.o. 58. Spółdzielnia Producentów Zbóż i Roślin Oleistych Złoty Kłos ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych rośliny w plonie głównym całe lub rozdrobnione uprawiane z przeznaczeniem na cele energetyczne ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych gryfiński 2013 gryfiński 2013 gryfiński 2013 Źródło: Urząd Marszałkowski, w Barzkowicach; dane, październik 2014 r. Tabela 8. Wykaz zarejestrowanych grup producentów owoców i warzyw z rejonu działania w Barzkowicach Lp. Nazwa grupy producentów rolnych Produkt lub grupa produktów Powiat Rok rejestracji 1. Grupa Producentów Owoców i Warzyw Pomorze Spółka z o.o. owoce, warzywa drawski 2009 Źródło: Urząd Marszałkowski, w Barzkowicach; dane, październik 2014 r.

83 7.8. Gospodarstwa ekologiczne oraz będące w okresie przestawiania z produkcji konwencjonalnej na system produkcji ekologicznej na terenie działania w Barzkowicach Rolnictwo ekologiczne jako alternatywny system gospodarowania oznacza prowadzenie gospodarstwa o zrównoważonej produkcji roślinnej i zwierzęcej w obrębie gospodarstwa, oparty na środkach pochodzenia biologicznego i mineralnego, nieprzetworzonych technologicznie, zgodnie z Ustawą z dnia 25 czerwca 2009 r. o rolnictwie ekologicznym, która obowiązuje od 7 sierpnia 2009 r., i Rozporządzeniem Rady (WE) Nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r., które obowiązuje od 1 stycznia 2009 r. oraz Rozporządzeniem Komisji (WE) nr 889/2008 z dnia 5 września 2008 r., ustanawiającym szczegółowe zasady wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych w odniesieniu do produkcji ekologicznej, znakowania i kontroli. Rolnictwo to jest systemem zrównoważonym pod względem ekologicznym, ekonomicznym i społecznym zarówno w skali państwa, regionu czy wsi: nie obciąża środowiska, jest w dużym stopniu niezależne od nakładów zewnętrznych, umożliwia przetrwanie wsi i rolnictwa jako kategorii społecznych i kulturowych, jest odpowiedzią na wyzwania, jakie niesie XXI wiek i potrzeba racjonalnego korzystania z dóbr przyrody. Rolnictwo ekologiczne umożliwia praktyczną realizację zasad ekorozwoju i także poszukiwania dróg, by nowoczesność i postęp nie oznaczały degradacji gleby, wody, krajobrazu, obniżenia zdrowia ludzi i zwierząt oraz marnotrawstwa nieodnawialnych zasobów przyrody. Gospodarowanie ekologiczne i inne działania w ramach programu rolnośrodowiskowego będą stale wspierane pomocą merytoryczną przez specjalistów doradztwa rolniczego w Barzkowicach, posiadających certyfikaty doradców rolnośrodowiskowych. Niniejsza informacja dotyczy stanu rolnictwa ekologicznego wg danych na dzień 31 grudnia 2013 r. oraz jego rozwoju w latach Tabela 9. Liczba gospodarstw ekologicznych w województwie zachodniopomorskim na tle kraju szt. Wyszczególnienie Rok Ogółem Zachodniopomorskie Polska Źródło: Zachodniopomorski Urząd Marszałkowski

84 Tabela 10. Liczba przetwórni ekologicznych w województwie zachodniopomorskim na tle kraju szt. Wyszczególnienie Liczba przetwórni ekologicznych w 2011 r. Liczba przetwórni ekologicznych w 2012 r. Liczba przetwórni ekologicznych w 2013 r. Liczba przetwórni ekologicznych w 2014 r. Zachodniopomorskie Polska Źródło: Zachodniopomorski Urząd Marszałkowski Analizując dane dotyczące liczby przetwórni produktów rolnictwa ekologicznego w województwie zachodniopomorskim zaobserwować można, że po spadku ilości przetwórni w roku 2011, ich liczba wzrastała w kolejnych latach osiągając stan 27 przetwórni. Istnieje zapotrzebowanie producentów produktów ekologicznych na duże przetwórnie produktów roślinnych i zwierzęcych (przetwórnie soków, ubojnie, masarnie). W kraju dynamika liczby przetwórni wykazuje stałą tendencję wzrostową z wyjątkiem w roku 2011 gdzie liczba przetwórni w kraju zmniejszyła się do 270 przetwórni, a spadek wyniósł 8,9%, a w roku 2012 nastąpił wzrost o 15% - do 312 przetwórni ekologicznych, dynamiczny wzrost wystąpił w roku 2013 z wynikiem 407 przetwórni. Ogólna powierzchnia ekologicznych upraw rolnych w roku 2011 w województwie zachodniopomorskim wynosiła ,95 ha, a w skali kraju ogółem ,61 ha i stanowiła prawie 20 % udział w powierzchni upraw ekologicznych w skali kraju. Rok 2012 był kolejnym rokiem wzrostu powierzchni ekologicznych upraw rolnych w skali województwa o 13,0% w stosunku do roku poprzedniego. A warto podkreślić, że z gospodarstwami ma największą liczbę gospodarstw ekologicznych w skali kraju. Tabela 11. Powierzchnia ekologicznych upraw rolnych w województwie i w kraju Powierzchnia Powierzchnia Powierzchnia Wzrost % ekologicznych ekologicznych ekologicznych Wyszczególnienie upraw rolnych upraw rolnych upraw rolnych Rok Rok w roku 2012 w roku 2013 w roku / /2014 Zachodniopomorskie , ,3-0,1 Polska , ,25-1,8 Źródło: Zachodniopomorski Urząd Marszałkowski W roku 2012 nastąpił dalszy wzrost powierzchni ekologicznych upraw rolnych i z powierzchnią ,80 ha niezmiennie zajmuje pierwsze miejsce w kraju pod względem powierzchni użytków rolnych objętych uprawami ekologicznymi. Następne to warmińsko-mazurskie ,30 ha, na trzecim miejscu podlaskie ,30 ha. W roku 2013 w skali województwa go nastąpiła zmiana ciągłego trendu wzrostowego jeśli chodzi o areał upraw ekologicznych i nastąpił spadek o 4,3 % do areału

85 o powierzchni ha, pomimo wzrostu ilości gospodarstw ekologicznych o 61 do poziomu gospodarstw. Spadek areału wynikł z rezygnacji z kontynuacji upraw metodami ekologicznymi przez gospodarstwa o większym areale. W skali kraju zajmujemy drugą lokatę jeśli chodzi o ilość gospodarstw, za województwem warmińsko mazurskim (4 235 gospodarstw). W roku 2014 spadek areału upraw ekologicznych o 0,1% w stosunku do roku poprzedniego. Gospodarstwa agroturystyczne na terenie działania w Barzkowicach Rozwój agroturystyki w województwie zachodniopomorskim, tak jak w Polsce, przypada na lata 90-te i nie przebiegał jednakowo we wszystkich regionach województwa. Wyraźnie dominują obszary, które charakteryzują się szczególną atrakcyjnością turystyczną a zwłaszcza walorami wypoczynkowymi, przyrodniczymi i krajoznawczymi. Ta forma przedsiębiorczości ma w niektórych regionach województwa wieloletnią tradycję dotyczy to całego pasa nadmorskiego oraz pojezierzy. Od roku 1998, odkąd zbierane są dane statystyczne, liczba gospodarstw agroturystycznych w województwie zachodniopomorskim stale rośnie i w 2013 roku było ich 655. Od roku 2009 do 2012 wzrost ten był niewielki i oscylował w granicach 2%, natomiast w 2013 r. odnotowano nieznaczny spadek, zaś w 2014 spadek ten wyniósł ponad 10% w stosunku do roku poprzedniego. Liczba gospodarstw agroturystycznych w latach w Barzkowicach

86 Tabela 12. Ilościowy wykaz gospodarstw prowadzących działalność agroturystyczną na terenie województwa go Powiat Liczba gospodarstw prowadzących działalność agroturystyczną Powiat białogardzki 6 Powiat choszczeński 25 Powiat drawski 89 Powiat goleniowski 14 Powiat gryficki 21 Powiat gryfiński 9 Powiat kamieński 50 Powiat kołobrzeski 39 Powiat koszaliński 62 Powiat łobeski 22 Powiat myśliborski 15 Powiat policki 6 Powiat pyrzycki 2 Powiat sławieński 118 Powiat stargardzki 22 Powiat szczecinecki 51 Powiat świdwiński 8 Powiat wałecki 29 Ogółem 588 Źródło: Dane własne Barzkowice (2014) Liczba gospodarstw agroturystycznych w poszczególnych powiatach w latach w Barzkowicach

87 Najwięcej gospodarstw położonych jest w atrakcyjnych przyrodniczo i krajobrazowo regionach, zatem można przyjąć, że bliskość morza, jezior, lasów itp. jest głównym czynnikiem determinującym właścicieli do podjęcia działalności turystycznej. Największa liczba gospodarstw znajduje się w powiatach o ww. walorach: sławieńskim, drawskim, koszalińskim, kamieńskim, kołobrzeskim, natomiast najmniej białogardzkim, gryfińskim, świdwińskim, polickim (poniżej 10 gospodarstw). W tych pięciu powiatach znajduje się ponad 92% wszystkich gospodarstw województwa go. W 2014 roku gospodarstwa agroturystyczne w sumie oferowały prawie miejsc noclegowych. Liczba gospodarstw agroturystycznych z ofertą sezonową i całoroczną w latach w Barzkowicach Zdecydowana większość gospodarstw przyjmuje turystów przez cały rok, to oczywiście nie oznacza, że sezon turystyczny uległ wydłużeniu, lecz świadczy to o gotowości przyjęcia turystów również poza sezonem. Część kwaterodawców wyraża chęć do przyjęcia gości także w okresach świątecznych (dane Barzkowice). Również prawie połowa kwaterodawców oferuje wyżywienie często na bazie produktów z własnego gospodarstwa. Właściciele kwater łączą się w stowarzyszenia, motywem takiego działania jest przede wszystkim chęć prowadzenia skutecznego marketingu oferowanych usług. W województwie zachodniopomorskim obecnie działają 3 Stowarzyszenia Agroturystyczne: 1. Stowarzyszenie Agroturystyczne Ziemi Darłowskiej ZAGRODA, 2. Bałtyckie Stowarzyszenie Agroturystyczne, 3. Stowarzyszenie Agroturystyczne WIATRAK.