n o w o ś c i w y d a w n i c z e z a p o w i e d z i p r o m o c j e

Transkrypt

1 L u t y 2010 (67) informator sieci księgarskiej matras k s i ę g a r n i e n o w o ś c i w y d a w n i c z e z a p o w i e d z i p r o m o c j e w w w. m a t r a s. p l w w w. m a t r a s. p l w w w. m a t r a s. p l

2 Luty 2010 TOP MATRASA STYCZEŃ Zaginiony symbol Dan Brown Sonia Draga/Albatros 6. Marina Carlos Ruiz Zafón Muza 2. Nie potrafię schudnąć Pierre Dukan Otwarte 7. Nieznane przygody Mikołajka René Goscinny, Jean-Jacques Semp Sempé Znak T O P M a t r a s a 3. Zaćmienie Stephanie Meyer Dolnośląskie 4. Przed świtem Stephanie Meyer Dolnośląskie 5. Księżyc w nowiu Stephanie Meyer Dolnośląskie 8. Zmierzch Stephanie Meyer Dolnośląskie 9. Dziewczyna, która igrała z ogniem Stieg Larsson Czarna Owca 10. Mężczyźni, którzy nienawidzą kobiet Stieg Larsson Czarna Owca 11. Miłość nad rozlewiskiem Małgorzata Kalicińska, Zysk i S-ka 12. Powroty nad rozlewiskiem Małgorzata Kalicińska, Zysk i S-ka 13. Zamek z piasku, który runął Stieg Larsson, Czarna Owca 14. Dom nad rozlewiskiem Małgorzata Kalicińska, Zysk i S-ka 15. Ja Inkwizytor. Wieże do nieba Jacek Piekara, Fabryka słów 16. Lekcja stylu Jolanta Kwaśniewska, Pascal 17. Prowadź swój pług przez kości umarłych Olga Tokarczuk, WL 18. Avatar Jamesa Camerona Maria Wilhelm, Dirk Mathison, Amber 19. Rio Anaconda Wojciech Cejrowski, Zysk i S-ka 20. Interwencja Robin Cook, Rebis

3 Bitwy, statki i okręty Korsarze nacierali z furią ludzi pozbawionych odwrotu, gdyż nie mieli już okrętu na którym mogliby się schronić 1. Sebastian siedział na bocianim gnieździe i obserwował horyzont. To już druga godzina od kiedy Katarzyna, fregata dowodzona przez kapitana Włodzimierza wypatrywała płynącego z północy okrętu francuskiego. Morze było dzisiaj wyjątkowo spokojne, większość fal tylko lekko przechylała okręt. W stosunku do tego, jak nami ostatnio rzucało, morze nam dzisiaj odpuszcza pomyślał Sebastian i jeszcze raz spojrzał w stronę otwartego morza. Z południa na horyzoncie widać było kontury lądu i wiedział, że z tamtej strony nie ma co wyglądać wrogiego okrętu. Spojrzał w dół i z dumą zatrzymał wzrok na dwudziestu ośmiu działach, jakie miała fregata. Następnie popatrzył na mostek, gdzie kapitan, jego wujek, jedyny Polak dowodzący angielską jednostką, rozmawiał z pierwszym oficerem Collinsem. To już drugi tydzień, od kiedy byli na morzu i ciągle nie mieli kontaktu z wrogiem. Ale dzisiaj miał do nich dotrzeć, tak przynajmniej mówił kapitan. A Sebastian mu wierzył. Podniósł z powrotem oczy na horyzont. Ciągle nic. Daleko od nich majaczyła tylko jakaś biała góra. Lodowiec tutaj zastanawiał się? Żagle na północy! krzyknął Sebastian. Po pierwszym błędnym skojarzeniu od razu zorientował się, co widzi. Na okręcie zaczął się ruch. Cała wolna załoga podbiegła do prawej burty, kapitan wyciągnął lunetę i z uwagą zaczął wpatrywać się w piramidę białych żagli, które teraz już doskonale były widoczne. Minęła chwila i po pokładzie potoczył się głos kapitana. Ster prawo, opuścić wszystkie żagle! Strzelcy na mars. Zawołać do mnie pana Maya. Sebastian oglądał wszystko z góry z wielkim zaciekawieniem. To miała być jego pierwsza bitwa i wiedział, że prawdopodobnie jego wuj zaraz będzie kazał mu zejść i pójść do doktora Richarda, który razem z nim zajmie się opieką nad rannymi. Nie czekając na polecenie kapitana zaczął szybko zbiegać na dół. Będąc na pokładzie usłyszał jak wujek mówi do pana Maya: Pierwszą salwę ładujemy podwójnie, celujemy w burtę, drugą i trzecią kartaczami. Co będzie dalej, pozostawiam już panu. Jak będę miał jakieś uwagi, prześlę je panu przez gońca. Tak jest, kapitanie! Sebastian podszedł do burty. Francuska fregata Bellatrix właśnie podniosła banderę. Widać było ludzi krzątających się na jej pokładzie. Sebastian wiedział, że zaraz musi zejść pod pokład, ale najpierw postanowił popatrzeć. Wszystko było gotowe. Przy każdym dziale stały cztery osoby, ma marsie widać było strzelców. Kapitan ubrany już był w galowy strój. Oba okręty pędziły prawie wprost na siebie. Za jakieś dwie minuty powinny się minąć burtami. Sebastian wiedział, że już musi zejść na dół, że to nie jego miejsce. Podszedł do zejścia... Sebastian, synu, zostaw klocki lego, idziemy już do wujka Ryszarda powiedziała jego mama Izabela. Sebastian niechętnie odłożył dwa zbudowane z klocków okręty, nową książki z rysunkami i zdjęciami starych statków, którą dostał na komunię. Wstał, otrzepał spodnie i powiedział do mamy: Idę, mamo, ale jak wrócimy to dopiero zacznie się bitwa! Marynistyka w literaturze istniała właściwie od początku historii istnienia książki. Już w starożytności pisano o bitwie pod Salaminą czy pod Akcjum. Na początku oczywiście były to książki historyczne. Z czasem jednak zaczęły się pojawiać również powieści, często bazujące na historii, ale będące głównie fikcją literacką. Dzisiaj wśród książek marynistycznych dominują przede wszystkim książki historyczne. Prym wiedzie tematyka II wojny światowej, gdzie do najlepszych pozycji możemy zaliczyć takie tytuły jak Hitlera wojna U-bootów, Burza nad Pacyfikiem czy napisana barwnym językiem Wahoo, opowiadająca dzieje jednego z najlepszych amerykańskich okrętów podwodnych. Dobrze udokumentowana jest historia polskiej floty, m.in. takimi tytułami jak Flota spod biało-czerwonej czy Flota Białego Orła. Warto również wspomnieć o wspaniałej encyklopedii Statki, w której w piękny ilustrowany sposób przedstawiono historią rozwoju statków. Osobną część książek marynistycznych stanowią powieści. Ich tematyka nie tylko skupia się na XX wieku, ale często skupia się na czasach dawniejszych, XVII czy XVIII wieku. Wyróżnić należy klasykę gatunku: Kapitan Blood czy Piętnastoletni Kapitan. Są to niewątpliwie książki ponadczasowe, które doskonale czyta się również dzisiaj. Koniecznie należy przeczytać Dowódca Sophie, która opowiada o początku XIX wieku i przygodach angielskiego kapitana Aubreya, czy Drapieżne ptaki, gdzie główny bohater, młody chłopak, staje się kapitanem wspaniałego brygu. Wśród literatury współczesnej warto wspomnieć powieść Polowanie na Czerwony Październik, która została zekranizowana, a główną rolę grał Sean Connery. Wszystkich więc, którzy podczas wakacji zatęsknią za odrobiną morskiej bryzy, zapraszam do lektury! Ahoj! Sebastian Borkowski Poznań Polecane książki: Blair Clay, Hitlera wojna U-bootów, Magnum, 2003, t. 1 i 2 Clancy Tom, Polowanie na Czerwony Październik, Amber, 2003 Gibbons Tony, Statki. Encyklopedia, Muza, 2006 O Brian Patrick, Dowódca Sophie, Zysk, 1997 O Kane Richard, Wahoo, Finna, Sabatini Rafael, Kapitan Blood, Warszawa 1994, str. 230 z n o t a t n i k a k s i ę g a r z a

4 Luty 2010 n o w o ś c i w y d a w n i c z e Pamela i Ivo Załuscy, Hanna i Juliusz Komarniccy Europa Chopina Album Europa Chopina prezentuje europejskie miejscowości, w których mieszkał i do których podróżował wybitny polski kompozytor Fryderyk Chopin, po wyjeździe z Polski w 1830 roku. Wśród nich znalazły się: Drezno, Wiedeń, czeskie uzdrowiska - Karlowe Vary i Mariańskie Łaźnie, Valldemossa na Majorce, Nohant, Londyn, Edynburg i Paryż. Wspaniałe profesjonalne zdjęcia dopełnia tekst, który układa się w niezwykłą opowieść o życiu pianisty. Wydawnictwo Muza Pearl S. Buck Trzy córki Pani Liang Życie w powojennym Szanghaju było dla pani Liang nadzwyczaj łaskawe. Prowadziła popularną restaurację, przynoszącą godziwe dochody. Jej trzy córki żyły spokojnie, wysłane przez nią kilkanaście lat wcześniej za granicę. Jednak Chińska Republika Ludowa szybko się o nie upomniała. Przewodniczący Mao, chcąc przywrócić państwu dawną świetność, sprowadza młodych i zdolnych naukowców z całego świata, by budowali nowe lepsze jutro Kraju Środka, nawet kosztem wielu poświęceń. Wydawnictwo Muza Rebecca Miller Prywatne życie Pippy Lee Poznajcie Pippę Lee - bohaterkę naszych czasów. Jest oddaną żoną błyskotliwego, starszego od niej o trzydzieści lat mężczyzny. Dumną matką dorosłych bliźniaków. Uwielbianą przyjaciółką i sąsiadką. Kiedyś była całkiem zadowolona ze swojego godnego pozazdroszczenia życia, ale nagle coś zaczyna się psuć. Pijąc poranną kawę i przyglądając się równo przyciętym trawnikom, Pippa zastanawia się, jak trafiła do tego miejsca - ekskluzywnej dzielnicy dla bogatych emerytów. Jest to opowieść o szalonej młodości, niespodziewanych spotkaniach, romansach i zdradach, oraz niebezpieczeństwach kryjących się w zaciszu małżeństwa. Wydawnictwo Muza

5 Noty o książkach Najnowszy tom poetycki Jana Polkowskiego ukazuje się po długim milczeniu poety i z pewnością trafne jest stwierdzenie Tadeusza Nyczka, że to Największa niespodzianka dekady ( ). Zbiór znakomity! Tom spięty wyrazistą klamrą dwóch wierszy: Rzeka go rozpoczyna i Allemanda, corrente, sarabande, giga, ciaccona kończy. Kim jestem, czy kim się staję ( )/ Tym, który tonie i który śpi? Tym, który umiera i budzi się? Tym, który widzi i tym, który rozpacza? Te pytania, obsesyjne niemal, zrodziły się kiedyś, w odległej przestrzeni i w czasie odległym, w momencie wtajemniczenia w świat, w życie, w wszechświat, w jego ciemność i słodycz, jak zwykle w momencie dramatycznym reminiscencja, tonięcie snującego monolog przywołującego zdarzenia z dzieciństwa, bo jakie inne może być egzystencjalne wtajemniczenie. Reszta, całe to borykanie się, wędrowanie, jest wpisane w niezwykłą czasoprzestrzeń, w której spotykają się różne postaci, współistnieją fakty z historii, przenikają różne przestrzenie poetyckie: przede wszystkim poety Jana Polkowskiego, ale także poetów rosyjskich Fiodora Tiutczewa, Iwana Bunina, Giennadija Ajgiego, których przekłada. Świat śmierci, jego tajemnicę odsłania niezwykła muzyka Jana Sebastiana Bacha będąca muzycznym tłem, czymś w rodzaju dźwiękowej scenografii dla tych ściszonych pełnych dramatyzmu monologów. Kodem, w który wsłuchują się bohaterowie spektaklu, ale pomimo usiłowań pozostają w fundamentalnym sensie głusi na to, bo przecież inaczej nie można. Snujący się niespokojny rytm, z dramatycznymi kontrapunktami, harmonią przenikającą całą cudowność świata i zgrzyty brzmiące jak dysonans. Światło i mrok. Cisza i milczenie. Piekło i niebo. Wiosna i noc, z tytułu wiersza Bunina. Usychają, usychają trawy zaśpiew, powtarzalność, niepokojący rytm, urywany, falujący zmierzający ku kresowi. Jak ku stepowi z rosyjskich pustych przestrzeni. I w tej pustce rzewny śpiew, może lament. Jest godzina, która z prochu tworzy twój orszak motto z Paula Grzegorz Kalinowski Celana. Ciemna jutrznia, czarne słońce melancholia, zaduma pełna smutku i zapatrzenia. Ostatnie słowo należy do wiatru, zapomnienia, zaciśniętych powiek, /zatarty ślad zbyt długo szedł przez miasta, muszle pojedynczego głosu. Punkt dojścia w tym wędrowaniu: Wokół duszny oddech stłamszonego życia./ I zaborcza, coraz bardziej bolesna, wszechogarniająca jak chaos/ cisza. Jakby muzyka była skończona. Muzyka śmierci i muzyka życia. W egzystencjalnym splątaniu. Jest w tym pełnym elegijnej zadumy tomie poetyckim smutek, a pewnie i rozpacz, które istnieją obok zmysłowego doznania pełni świata. Cantus (łac.) to śpiew a także krakanie, pianie, muzyka, dźwięk, odgłos, czarodziejskie zaklęcie, wróżba. I te różne głosy rozbrzmiewają w tomie poetyckim Jana Polkowskiego, tworząc dramatyczną polifoniczną kompozycję. Kwartalnik Artystyczny 4/2009 Grzegorz Kalinowki Jan Polkowski Cantus Wydawnictwo a5 Kraków 2009 n o t y o k s i ą ż k a c h

6 Luty 2010 h i s t o r i a k s i ę g a r s t w a w K r a k o w i e 400 lat krakowskiej księgarni przy Rynku Głównym 23 ( ) Krakowska księgarnia, przy Rynku Głównym 23, obchodzi swoje 400-lecie. To najstarsza księgarnia w Europie istniejąca pod tym samym adresem! Już w 1610 roku w tym miejscu księgarnię prowadził Franciszek Jakub Mercenich, który pochodził z Kolonii. Następnie książki sprzedawali tutaj: Burchard Kuick i Antoni Hierat też Kolończycy. Bibliopole ci, sprowadzają książki z Frankfurtu n/menem. Późniejsze czasy księgarni rozpoczynają się od 1872 roku. Stanisław Jaworski właściciel, prowadził księgarnię przez 3 lata. Od1875 do 1950 miejsce to związane było z firmą Gebethner i Wolff. To wielka firma wydawniczo-księgarska. W Krakowie powstała jej pierwsza filia, a później jeszcze w Łodzi, Lublinie, Zakopanem, Poznaniu, Wilnie, Paryżu i Nowym Jorku. Starsi klienci I na powszedniej życia trasie To jest ta chwila naj, najsympa Najlepiej dobrane i ułożone, najlepsze towarzystwo Na półkach! W Matrasie! (Leszek Długosz, poeta i pieśniarz) Kraków, 2 lutego 2010 księgarni do dzisiaj kojarzą księgarnię właśnie z tą firmą. Przez kilkadziesiąt lat miały tu siedzibę państwowe i prywatne firmy księgarskie. Matras S.A. wprowadził się do tego historycznego miejsca 1998 roku. Księgarnia ta jest jedną z najlepszych księgarni w Polsce. Poza książkami, warte uwagi są m.in. zabytkowe regały wykonane z drewna olchowego z intarsjami, stała ekspozycja książki z autografami, galeria zdjęć pisarzy i klientów i atmosfera, o której tak często wspomina najwierniejszy w wiernych klientów prof. Aleksander Krawczuk, nestor krakowskich historyków. W księgarni gościli m.in.: Meg Cabot, Clive Cussler, Carlos Fuentes, Joanne Harris, Christopher Hoogwood, Michel Houellebecq, Robert McLiam Wilson, ojciec Rambo David Morrell, czy Shirin Ebadi Iranka i laureatka pokojowego Nobla z 2003 r. Z polskich autorów wpisali się do księgi pamiątkowej księgarni m.in.: Joanna Chmielewska, Paweł Huelle, Wojciech Jagielski, Ryszard Kapuściński, Ewa Lipska, Krzysztof Mroziewicz, Sławomir Mrożek, Jerzy Pilch, Andrzej Sapkowski, Andrzej Stasiuk, Dorota Terakowska, Adam Zagajewski. W księgarni stale goszczą i kupują książki m.in.profesorowie: Aleksander Krawczuk (bywa prawie codziennie), Henryk Markiewicz, Andrzej Szczeklik, ks. Michał Heller, Władysław Stróżewski i dalej: Leszek Długosz, Edward Linde-Lubaszenko, Mieczysław Czuma i Leszek Mazan, Jan Nowicki, Krzysztof Penderecki, Krzysztof Pieczyński oraz Andrzej Wajda. Szczegółową historię tej placówki możecie państwo przeczytać na fot. W. Koranowicz

7 n o w o ś c i w y d a w n i c z e

8 n o w o ś c i w y d a w n i c z e PUBLICAT S.A. Wydawnictwo Papilon Wydawnictwo Publicat Wydawnictwo Książnica Wydawnictwo Elipsa Walter Moers Kot alchemika Rex Stout Śmiercionośny rękopis W Sledwai mały krotek Echo, tzn. kot, który mówi, umiera z głodu, gdy nagle pomocną i szponiastą dłoń wyciąga ku niemu miejski Przeraźnik, alchemik, kucharz i mistrz malarstwa katastroficznego. Krotek godzi się na miesiąc najbardziej wyrafinowanych rozkoszy kulinarnych w zamian za swój tłuszcz. Czy Echo skończy marnie w alchemicznym kotle podczas kolejnej pełni? Czy pomogą mu jego nowi sprzymierzeńcy: Gotowany Upiór, puchacz Fjodor F. Fjodor i Inacea Anacaci? Klasyczna amerykańska powieść detektywistyczna, której bohaterem jest Nero Wolfe. Trzy morderstwa dokonane w odstępach czasu przez tego samego sprawcę mają związek z zaginioną książką o miernej wartości literackiej, za to ogromnej finansowej. Wszystkie tropy prowadzą donikąd. Jedynym wyjściem pozostaje odnaleźć maszynopis i zastawić pułapkę na zbrodniarza. Philippa Gregory Kochanek dziewicy Zdumiewający portret młodej Elżbiety I, kobiety porywczej, siejącej strach, niezrównoważonej i zaborczej, która nie powstrzyma się nawet przed morderstwem, byle zaspokoić swoje żądze. Jako świeżo koronowana królowa Anglii Elżbieta musi stawić czoło dwóm problemom: francuskiej inwazji na Szkocję oraz swemu uczuciu do Roberta Dudleya. Dudley jest żonaty, jego małżonka odmawia rozwodu, a przeciwko związkowi królowej z jednym z dworzan są prawie wszyscy Wydawnictwo Książnica Juan Eslava Galán Niewygodna historia hiszpańskiej wojny domowej Świetnie przyjęta w Hiszpanii książka poświęcona Guerra Civil. Tę fascynującą lekturę odróżnia od innych to, że autor nie zanudza czytelnika oceanem niepotrzebnych faktów, lecz w prosty sposób przedstawia panoramę trzech lat szalonego ludobójstwa. Poznajemy wspomnienia osób należących do tragicznego pokolenia wojennego, które pozwolą zrozumieć, dlaczego rebelia wojskowa zmieniła się w długoletni konflikt i zakończyła zwycięstwem zbuntowanych, oraz przybliżą realia życia codziennego w trakcie wojny domowej. Anne McCaffrey Jeźdźcy smoków z Pern 15. Niebiosa Pern Erle Stanley Gardner Kontynuacja popularnego cyklu autorki zwanej królową smoków. Niebezpieczeństwo ze strony Czerwonej Planety nie zagraża już mieszkańcom Pernu. Śmiercionośne Nici zostały wyeliminowane, a technologiczne wynalazki zmieniają oblicze planety. Jednakże niebo nad Pernem kryje inną zabójczą niespodziankę uderzenie gigantycznego meteorytu. Po raz kolejny niezastąpione okazują się smoki, których nieodkryte dotąd zdolności są być może jedyną szansą na ocalenie. Wydawnictwo Książnica Sprawa podwójnej tożsamości Celia Rees Luty 2010 Klasyczna amerykańska powieść detektywistyczna, której bohaterem jest adwokat Perry Mason. Kiedy tuż przed ślubem narzeczony zrywa z Mildred Crest, dziewczyna postanawia odciąć się od dawnego życia. Rzuca pracę i wyjeżdża z miasta, zabierając po drodze autostopowiczkę. Kiedy ta ginie w wypadku, Mildred przychodzi do głowy pomysł, by zamienić się z nią na tożsamość. Wkrótce nie tylko musi leczyć zranione serce, lecz także poradzić sobie z szantażystą i udowodnić niewinność w procesie o morderstwo Sovay. Przygody y pięknej rozbójniczki Historia angielskiej dziewczyny z końca XVIII w., która nawiązuje przyjaźnie nietypowe dla osób jej pochodzenia i robi rzeczy, o których innym przedstawicielkom płci pięknej nawet się nie śniło. Sovay zostaje rozbójniczką, ratuje ojca oskarżonego o zdradę stanu i broni honoru swojej rodziny. Lubi dreszcz emocji i poczucie wolności, jakie daje męskie przebranie Wkrótce jednak zostaje wplątana w sieć oszustw i konfliktów, których tłem są dramatyczne wydarzenia rewolucji francuskiej. Michael Stuermer Putin i odrodzenie Rosji Autor twierdzi, że przejrzał Putina: to wprawdzie były funkcjonariusz KGB, ale bynajmniej nie komunista. To gorący rosyjski patriota, nacjonalista, który dawno już i bez wahania odciął się od komunizmu. A przyszłość Rosji i silnie zależnej od niej Europy zależy nie od takiej czy innej ideologii, ale od demografii, religii i, przede wszystkim, ekonomii. O losach Rosji (i całego regionu) decyduje dziś powiada Sturmer kurs ropy i gazu, a od dywizji pancernych i łodzi podwodnych ważniejsze są meczety oraz ropo- i gazociągi.

9 PUBLICAT S.A. Wydawnictwo Papilon Wydawnictwo Publicat Wydawnictwo Książnica Wydawnictwo Elipsa P.C. Cast, Kristin Cast Zdradzona Drugi tom bestsellerowego cyklu wampirycznego Dom Nocy. Prawa do tłumaczenia sprzedano do ponad 30 krajów. Nakład pierwszych tomów przekroczył w USA 5 mln egzemplarzy. Zoey Redbird, adeptka w szkole wampirów, czuje, że wreszcie odnalazła swoje miejsce na ziemi. Została przewodniczącą Cór Ciemności i co ważniejsze, ma chłopaka... a nawet dwóch. Tymczasem w środowisku zwykłych śmiertelników dochodzi do tragedii ginie kilkoro nastolatków, a wszystkie tropy wiodą do Domu Nocy. Kiedy ludziom z jej dawnego otoczenia grozi niebezpieczeństwo, Zoey zaczyna sobie uświadamiać, że niezwykła moc, jaką została obdarzona, obraca się przeciwko jej najbliższym. Dziewczyna musi znaleźć w sobie odwagę, by stawić czoło najgorszemu zdradzie. Wydawnictwo Książnica Alyson Noël Ever. Nieśmiertelni 1 M.G. Harris Niewidzialne miasto Trzynastoletni Josh Garcia musi stawić czoło wielkim jak na swój wiek wyzwaniom: najpierw w wypadku awionetki ginie jego ojciec, potem okazuje się, że nie był to wypadek, lecz starannie zaaranżowane morderstwo. Josh odkrywa, że ojciec jako archeolog był w posiadaniu rzadkiej i niebezpiecznej księgi, rzekomo pochodzącej z czasów imperium Majów i mającej związek z przepowiednią końca świata w roku Wszyscy, którzy poszukiwali tej księgi, zniknęli bez śladu lub zginęli w tajemniczych okolicznościach Daniel Glattauer N@pisz do mnie Niezwykła opowieść o Nieśmiertelnych i nowym świecie, w którym prawdziwa miłość nigdy nie umiera. Pewnego koszmarnego dnia szesnastoletnia Ever Bloom traci w wypadku samochodowym najbliższą rodzinę. Od tej chwili staje się medium słyszy myśli różnych ludzi, widzi ich aurę i dzięki przelotnemu choćby dotykowi może poznać ich przeszłość. Te nadprzyrodzone umiejętności sprawiają, że otoczenie traktuje ją jak dziwadło, więc Ever zamyka się w sobie i odgradza od świata. Wszystko się zmienia, kiedy dziewczyna poznaje Damena Auguste a. Tylko on potrafi wyciszyć dudniące w jej głowie głosy i wejrzeć w jej duszę. Dzięki niemu Ever wchodzi w świat alchemii i magii, dowiadując się rzeczy, o których zwykły śmiertelnik nie ma pojęcia. Kim jest Damen? Skąd pochodzi? Jakie sekrety skrywa? Na te pytania Ever nie zna odpowiedzi. Wie jedynie, że zakochała się bez pamięci i że jej życie wkrótce zmieni się nie do poznania. Świetne postaci głównych bohaterów, trzymająca w napięciu fabuła, mroczny klimat i tajemnicze nieśmiertelne istoty czyż można chcieć więcej od współczesnej powieści gotyckiej? Justine Magazine Historia miłosna Emmi i Leo. Oboje w połowie trzydziestki. On jest pracownikiem uniwersytetu. Ona projektuje strony graficzne. Pewnego dnia przez błąd w adresie mail Emmi ląduje w skrzynce Leo. Sytuacja powtarza się, wreszcie za którymś razem Leo reaguje. Wkrótce z tego przypadkowego kontaktu przez klawiaturę rozwija się ożywiony, efektowny dialog. Spotkanie w rzeczywistym świecie wydaje się nieuchronne, jednak kwestia ta okazuje się dla obojga trudna. Leo próbuje właśnie stanąć na nogi po zakończonym związku. Emmi jest szczęśliwą mężatką Wydawnictwo Książnica Olaf Fritsche Czarny Rycerz. Tajemniczy tunel 4 Jill Mansell To tylko plotki Dubios znika razem z błękitnym kryształem w trzynastowiecznych Niemczech. Podając się za zaginionego cesarza Fryderyka II, chce zdobyć jak największą władzę i zgromadzić jak najwięcej bogactw. Lilly i Magnus muszą go odnaleźć i odebrać mu kryształ, w przeciwnym razie tunel pozostanie otwarty na zawsze. Zaprzyjaźniają się z córką Czarnego Rycerza i wspólnie przekonują jej ojca, aby w pojedynku unieszkodliwił Dubiosa ten jednak dowiaduje się o ich zamiarach. Czy Lilly i Magnus odzyskają cenny błękitny kryształ? Tilly Cole, singielka z wyboru, wyprowadza się z wielkiego miasta na angielską wieś. Tam pracuje jako asystentka uroczego projektanta wnętrz oraz opiekunka jego nastoletniej córki. Jednak życie w malowniczym Roxborough wcale nie przypomina sielanki. Tilly wpada w sam środek światka, którym rządzą plotki, mściwe kobiety i humorzaste koty. A wokół kręci się przynajmniej kilku interesujących choć nie zawsze wolnych mężczyzn. I choć kobieta nie zamierza angażować się w kolejny związek, to gdy poznaje zabójczo przystojnego Jacka Lucasa, jej silna wola zaczyna słabnąć. Wydawnictwo Książnica n o w o ś c i w y d a w n i c z e

10 c z e g o ś w i ę c e j W chwili, gdy postanowiliśmy zatelefonować do Wojciecha Kassa zima za oknami była śnieżna i mroźna. Może właśnie dlatego przypomnieliśmy sobie o Panu Wojtku. Tutaj trzeba dodać niewtajemniczonym, że Wojciech Kass mieszka w leśniczówce, ale nie w byle jakiej leśniczówce, tylko w leśniczówce Pranie! Ten eseista, poeta wraz z żoną Jagienką opiekuje się Muzeum Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Mieszka tam też dwójka ich dzieci. Kiedy więc zatelefonowaliśmy okazało się, że Wojciech Kass odśnieża i jest to najważniejsze teraz zajęcie. Przesłał nam jednak dwa teksty, za które dziękujemy. W następnym numerze zamieścimy Świat pełen zielonych gęsi. Jak się Państwo domyślają będzie to tekst o najmniejszym teatrzyku świata... Czegoś więcej O Konstantym Ildefonsie Gałczyńskim z poetką Julią Hartwig rozmawia Wojciech Kass Czy mogłaby Pani odtworzyć pierwsze spotkanie z Konstantym Ildefonsem Gałczyńskim? Poznałam Konstantego i Natalię w 1946 roku w Łodzi. Spotkanie to było trochę przypadkowe, bo zostałam zaproszona na herbatę do rysownika i karykaturzysty Jerzego Zaruby. Poeta z żoną też tam przyszli. Z gospodarzem przyjaźnili się od kilku lat. Byli sąsiadami przed wojną, w Aninie koło Warszawy, coś wspólnie pisali dla jakiejś gazetki. Julia Hartwig Pamiętam ten wieczór jako bardzo miły, przy kominku. Zostałam oczarowana wdziękiem i dowcipem Konstantego, urodą Natalii i ich ogromną życzliwością dla mnie. Gałczyński trochę znał moje wiersze, które już wtedy drukowałam, lecz wciąż przecież miałam status początkującej poetki; on poświęcał zresztą sporo uwagi ludziom, którzy piszą, często był dla nich aż zanadto wyrozumiały. Wielokrotnie cytował zdanie Louisa Aragona: Trzeba umieć witać najmłodszych. Gałczyńskiego odkrycia nie zawsze były szczęśliwe. Zanadto ponosiła go dobra wola i wyobraźnia. Był bardzo miły i ciepły dla ludzi, żywo interesował się ich sprawami i problemami. Podczas pogawędki u Zaruby z ciekawością przyglądałam się Natalii i Konstantemu, więcej słuchając niż mówiąc. Wciąż korciło mnie, aby zapytać go, czy pamięta mój list, który jako uczennica wysłałam do niego jeszcze przed wojną z Lublina. Odpowiedź poety, ku mej rozpaczy, zaczynały słowa Drogi Panie. Przypomniałam mu o tym dopiero po latach, ale szybko przeszedł do innych tematów, jakby zakłopotany swoim ówczesnym roztargnieniem. W tym czasie odbył się również w Łodzi jego wieczór autorski. Zgromadził tłumy wielbicieli, ale mało kto przyszedł z redakcji Kuźnicy, która nadawała już fot. Archiwum Luty 2010 ton życiu literackiemu w kraju. Związali się z nią pisarze, którzy krytycznie osądzali twórczość Gałczyńskiego. Również z tych tłumów z widowni, z pierwszych rzędów, padały bolesne dla poety epitety: cygański, błazeński, niepoważny, małomieszczański. Po tym spotkaniu u Zaruby, przy świetnej jak zawsze u niego herbacie, nie widziałam Gałczyńskich blisko cztery lata, które jako stypendystka spędziłam we Francji. Po powrocie do kraju w 1950 roku nawiązała się między naszą trójką zażyłość, oparta na wielu kredytach przyjaźni, przyznawanych mi licznie przez Natalię i Konstantego, zarówno w dobrej, jak i złej doli. Gałczyńscy szukali ze mną kontaktu. Widocznie to pierwsze spotkanie w Łodzi utkwiło im w pamięci. Niepostrzeżenie dla mnie, kurtuazyjna, łódzka znajomość, zaczęła przeradzać się w przyjaźń. W ich domu przy Alei Róż w Warszawie byłam częstym gościem. Wszyscy, którzy ich odwiedzali, podlegali temu samemu rytuałowi. Wielu ludzi opisuje te wieczory. Najpierw była to skromna, ale starannie przygotowana kolacja. Zazwyczaj wędlina, sery lub czasami wspaniała szynka z dzika, którą poeta przywoził do Warszawy z Prania od leśniczego Stanisława Popowskiego. Do kolacji podawano marynaty, a do herbaty konfitury lub jeśli kto woli varienie. Język rosyjski bowiem często pobrzmiewał w tym domu. Echa jego dobiegały z korytarza lub z kuchni, jeśli znalazła się tam Natalia i jej matka, pani Awałow. Cytaty z ulubionego poety Natalii, Błoka, nierzadko pojawiały się w trakcie rozmów. Gałczyńskiemu zawsze dopisywał apetyt i znał się na jedzeniu. Opowiadano mi w Oborach, kiedy wprowadziłam się tam na kilka miesięcy przed otrzymaniem mieszkania, że już o siódmej rano Gałczyński, podczas gdy inni goście wstawali około południa, zjawiał się w szarej jeszcze od nocnego mroku jadalni. Nastawiał najpierw na cały regulator radio i człapiąc po pokoju oraz zaglądając we wszystkie drzwi, zwłaszcza kuchenne, gdzie dopiero rozpalano ogień pod blachą, przygotowywał się do porannej porcji wierszowania. Podczas spotkań w mieszkaniu przy Alei Róż Gałczyński był zawsze niefrasobliwie przyodziany, w jakiś domowy strój, w wygodny sweter i spodnie pozbawione kantów i co mnie zawsze zdumiewało przyjmował gości w kapciach. Kontrastowało to z wyglądem Natalii, jej dbałością o lśniące jak lustra podłogi i półki z książkami, jej bizantyjskim zamiłowaniem do połysków, złota, czerwieni. Po kolacji poeta zaczynał nastawiać swoje ulubione płyty. Jakiej muzyki słuchaliście? Poza, do znudzenie wymienianymi, Koncertami brandenburskimi i Chopinem (dwoma mazurkami w wykonaniu Witolda Małcużyńskiego) często słuchaliśmy I Koncertu skrzypcowego Prokofiewa w wykonaniu Ojstracha, Szostakowicza muzyki do Hamleta, jednego z koncertów Mozarta granego przez Rubinsteina, Mozarta divertimenta. Z Francji przywiozłam trochę płyt, więc przy różnych okazjach eksploatowaliśmy Mszę Machauta, Couperina Indes galantes, Lecons de Tenebres, Joannę d Arc 10

11 na stosie Honeggera i oczywiście IX Symfonię Beethovena, zwłaszcza Finał. I rzecz jasna, ulubioną przez Gałczyńskiego Fugę g-moll Bacha i każdy inny utwór tego kompozytora, który udało się pożyczyć lub nabyć. Jedna z tych płyt wróciła do mnie w takim stanie, że ktoś powiedział, iż Konstanty używał prawdopodobnie przy odtwarzaniu monety zamiast igły. A on po prostu wygrał ją do końca. Spis ten jest niekompletny. Ciekawostką było należące do poety nagranie recytacji studentów w Londynie: monologu Hamleta, Sonetu XVIII Szekspira, Ody do Wiatru Zachodniego Shelleya. Gałczyński recytował razem z głosami na płycie. Dobrze znał angielski, po francusku nienagannie potrafił powtórzyć jakiś fragment, cytat, tytuł. Często wtrącał angielskie idiomy, sformułowania. Pamiętam, że podczas jakiejś przemowy w języku Szekspira powiedział o Dzierżyńskim: He was a little leftist ( Był trochę lewicujący ). Ten inteligentny dowcip wykraczał poza ramę tamtego czasu. Teatrzyk Zielona Gęś była niejako naturalną emanacją jego osobowości i surrealistycznego dowcipu. Miał dar do języków i świetny słuch. Był bardzo muzykalny, choć sam nie grał na żadnym z instrumentów. Nie tylko słuchał muzyki, ale stojąc na środku pokoju, podśpiewywał i dyrygował niewidzialną orkiestrą. Podczas tych kolacji czytał swoje utwory? Czytał. I to jak! Lubił to, nie trzeba było go do tego zachęcać. Obok Broniewskiego należał do poetów najlepiej recytujących swoje wiersze. Po nich także Miłosz. Gałczyński czytał bardzo teatralnie, przyjmował postawę, unosił rękę i wszyscy w pokoju cichli. Poza tym miał ujmujący głos niski, piękny. Podczas jednego z jego pobytów w Oborach byłam świadkiem nieustających improwizacji, poetyckiego żartu, wygłaszanego w różnych językach. Słuch i zdolność naśladownictwa językowego były w nim wprost niewiarygodne. Czy Natalia uczestniczyła w tych spotkaniach, czy przyglądała im się trochę z boku? Uczestniczyła intymnie, delikatnie. Nie wtrącała się w to, co mówił Konstanty, nie miała żadnej takiej potrzeby, by poprawiać poetę lub wchodzić mu w słowo. Miała rolę bardzo sympatyczną osoby, która potrafi zachęcić go do czegoś, np. mówiła: przeczytaj jeszcze ten wiersz. On jakby na to czekał. Wiadomo jak mocne i trwałe uczucie ich łączyło, jak byli sobie bliscy Ale bywało, że Konstanty pozwalał sobie żartować z Natalii. Tłumaczyła trochę z prozy rosyjskiej i poeta potrafił powiedzieć: Ach, ta nasza Orzeszkowa. Na szczęście nie brała tego poważnie. Z jego strony to były przekomarzania. Takie miał usposobienie. Nie było w tym nic z przygany ani złośliwości. Natomiast pamiętam, że bardzo trudne były ich kontakty z córką Kirą. Marian Brandys w swoim Dzienniku z 1976 roku przytacza niepochlebne opinie Gałczyńskiego o córce, gdy miała czternaście lat. Kira pojawiała się na wspólnych spotkaniach rzadko, zbyt zajęta chodzeniem na łyżwy, lekcjami i koleżeńskimi spotkaniami. Wtedy kładło się to na karb przejściowego wieku. Później straciłam ją trochę z oczu. Politycznie znalazła się po drugiej stronie, było to przedmiotem wielu komentarzy. Natomiast Konstantego i Natalię widzę w mojej pamięci zawsze razem, jakby się nie rozstawali. Powracają do mnie takie obrazy: zimą koło pomnika Mickiewicza Konstanty idzie z Natalią okrytą szarym, aksamitnym kapturem, z Kobietą w szarym kapturze ; jesienią na Mokotowskiej z Natalią trzymającą w obu rękach żółte nagietki. Rozstawali się tylko wtedy, kiedy Gałczyński wpadał w stan zapoju alkoholowego. Ten zły okres wracał trzy, cztery razy do roku. Widziałam go, gdy jechał pijany dorożką i wulgarnie przepędzał przechodniów. Wspominałam już Obory. I tam przyjeżdżał, gdy miał swoje alkoholowe ciągi. Kiedyś próbowano go wywieźć na wózku zaprzężonym w konia, którego nazwał Pomidorem. Gałczyński urwał się gdzieś po drodze, niezauważony przez woźnicę i woźnego, Józefa. Odnalazł się Konstancinie w willi Żeromskiego, do której się udał, by złożyć wyrazy poważania zaskoczonym paniom Żeromskim. Jak postrzegano te zachowania? Te wybryki uchodziły mu, ponieważ status Gałczyńskiego był szczególny. Wiedzieliśmy, że jest właśnie taki, przymykaliśmy na to oczy. Chroniło go powszechne, jak sądzę, przekonanie, że jest wielkim poetą. Nie mieliśmy wtedy nikogo o tak spontanicznym, błyskotliwym, a zarazem przekornym talencie. Poezja wypływała z niego jasnym, żywym strumieniem, przybierała formy bardzo współczesne. Nie była to poezja tradycyjna. Odbiegała od poważnego tonu panującego na ogół w polskiej poezji, od jej tematyki, od przyjętego, dość wąskiego kanonu prześmiewania i wykpiwania. U nas jeśli mówi się o wadach narodowych, to ze śmiertelną powagą. On był wtedy jedynym, który potrafił je wykpić: żartobliwie, nawet ciepło, a czasem bardzo ostro. Wielbiłam Teatrzyk Zielona Gęś i Listy z fiołkiem publikowane w Przekroju. Nikt przed nim i nikt po nim tak nie pisał. Było to, jak na tamte czasy, bardzo odważne. Wolimy pochlebstwo albo nawet samochwalstwo. I nagle słyszymy prawdę o sobie, podaną na domiar w obraźliwym, błazeńskim tonie. Gałczyński lubił otaczać się różnymi przedmiotami. Były to rzeczy kupowane lub przypadkiem znajdowane. Wymyślał im rodowód, pochodzenie, dorabiał im historie. Jakby litował się nad ich samotnością. Przypomina sobie Pani któreś z nich? Najczęściej podejmowana byłam w salonie. W nim stał najwygodniejszy fotel dla gości, jaki znam. Dobrze się w nim wypoczywało. Przedmioty, do których poeta bardzo był przywiązany, stały lub o ile dobrze pamiętam wisiały w jego gabinecie. Przypominam sobie zabawną historię, która miała miejsce w Zakopanem. Ona po trosze o tym mówi, naświetla także figlarną i spontaniczną naturę Gałczyńskiego. Dzięki niemu poznałam w Zakopanem dom Kenarów. Nazajutrz po występie w szkole c z e g o ś w i ę c e j 11

12 c z e g o ś w i ę c e j rzeźbiarskiej, którą prowadzili Kenarowie i gdzie poeta czytał Wita Stwosza, pojechaliśmy do nich z wizytą. W pewnej chwili Konstanty zeskoczył z sań i zniknął w ciemnościach. Zatrzymaliśmy się, czekamy. Aż tu nagle słyszymy jakieś dzwonienie, jakby z naprzeciwka zbliżały się do nas inne sanie. To był Gałczyński, który nakłonił mijającego nas górala do sprzedaży dzwonka i potrząsając nim, biegł przed naszymi saniami. Zanim jednak przejechaliśmy kawałek drogi, dzwonek upadł w śnieg. Noc i pośpiech nie pozwoliły go odnaleźć ku dziecięcemu rozżaleniu Konstantego. Po V Zjeździe Literatów Polskich w Warszawie, po którym zakazano publikowania utworów Gałczyńskiego, poeta był przygnębiony i załamany. Pamięta Pani ten okres? To było zaraz po moim przyjeździe z Paryża. Zachowywał się dzielnie, ale odczuwał całą niesprawiedliwość tego, co wyrządził mu aparat polityczny i partyjni znajomi. Wiedział, że jest uwielbiany przez swoich czytelników i nie mógł pogodzić się z tym, że odcina mu się do nich drogę. Zaczęły się kłopoty finansowe, bo redaktorzy i wydawcy bali się albo nie mogli go drukować. Także przyjaciel Marian Eile z Przekroju. Ale Gałczyńscy z godnością znieśli ten trudny okres. Przynajmniej tak mi się wydawało. Utkwił mi jednak w pamięci pewien incydent z Zakopanego. Wyszliśmy we trójkę na spacer, Konstanty spojrzał na moje buty, które przywiozłam sobie z Francji, porządne, sznurowane, na flaneli, takie buty, które były wtedy na wagę złota i jęknął: Dlaczego Natalia takich nie ma? A Natalia brnęła po śniegu w czarnych butach męża. Proszę mnie dobrze zrozumieć. Natalia bardzo dbała o siebie, była piękną osobą, lecz akurat butów zimowych nie miała. A przecież zajmowali luksusowe mieszkanie w Alei Róż, w jednym z domów, gdzie mieszkali ludzie akceptowani przez władzę: Borejsza, Dobrowolski, Sokorski. Finansowe apanaże nie były Gałczyńskiemu obojętne, z czym też się nie krył. Często pisał o kasie, o tym świętym miejscu, w którym otrzymuje się pieniądze. Niby to wyśmiewał, ale i trochę adorował. Wiedział, że ludzie przemilczają swoje pragnienia. Marzą o dobrobycie, ale wstydzą się o tym mówić. On się nie wstydził. Chciał zarabiać, aby jego rodzina mogła żyć na przyzwoitym poziomie. Należał do poetów, który utrzymywał rodzinę wyłącznie z pisania... Tak jak Broniewski. Dużo mu wydawano. Był akceptowany przez reżim, był też rozchwytywany przez czytelników. Wiele pisał i publikował. Dochodziły do Pani jakieś informacje o samobójstwie poety? Pierwszy raz o czymś takim słyszę. Nigdy w Konstantym nie dostrzegałam jakichkolwiek skłonności samobójczych. O niczym to jednak nie świadczy. Badania wykazują, że Luty 2010 samobójstwa popełniają osoby, których najmniej można by o to podejrzewać. Choć myślę, że hipotezy o samobójstwie Gałczyńskiego to tylko plotki. Zaraz na drugi dzień po śmierci poety pobiegłam na Aleję Róż. Zastałam zrozpaczoną Natalię. Sądzę, że odczułabym to jakoś, gdyby śmierć Konstantego nie była naturalna, łączyły nas przecież z Natalią bliskie więzy. Ani wtedy, ani później nie padło z jej ust nic, co zwróciłoby moją uwagę, nic, co mogło zasiać we mnie jakieś podejrzenie. Jeśli chodzi o śmierć wielkiego człowieka, snuje się różne domysły. Tego typu informacja o śmierci poety rozeszłaby się natychmiast. Byłaby sensacją, tematem żałobnych dni. Po pięćdziesięciu latach widać, że wiele utworów Gałczyńskiego odbiega od poziomu poezji natchnionej. Zdaje się, że powstawały po prostu dla pieniędzy. Uważał się za rzemieślnika literatury i nie było to dla niego powodem do wstydu. Pozwalał sobie na to, gdyż był w jakimś sensie genialny. Zresztą, co on o sobie myślał, to już jego sprawa, w każdym razie świadczy o nim ładnie, bo nie wynosił się, nie pysznił, że jest poetą. Miał dystans do tego rodzaju dumy. Teraz trochę wstydzimy się być poetami, tzn. nie krzyczymy o tym wszem i wobec. Chyba tak. Poeta to ktoś, kto ma dużo czasu, aby pisać rzeczy, które nie są konieczne. W każdym razie wydaje się, że bez pisania można się obejść. Pozwolę sobie mieć o tym inne zdanie. Z drugiej strony nie jest zdrowym poczucie Ja, poeta. Jako poecie Gałczyński pokazywał sobie język. Znaczącym jest fakt, ze Miłosz uznał go za błazna, ale z przekonaniem pisze też o nim jako o najwybitniejszym poecie polskim XX wieku. Kiedy się czyta przemówienie Iwaszkiewicza nad grobem Konstantego ma się poczucie, że jest ono hołdem złożonym jednej z pierwszych wielkości poetyckich. Każdy o tym wiedział, nawet Ważyk, nawet Jastrun, choć za nim nie przepadali. To widać w wydanych niedawno Dziennikach Jastruna, gdzie Gałczyński jest potraktowany dość zjadliwie. Jastrun nie mógł zapewne wybaczyć Gałczyńskiemu jego antysemickich wystąpień w Prosto z mostu. To prawda, mnie również trudno je usprawiedliwić. Ale przeszedł tułaczkę obozową i nigdy po wojnie tego tematu nie poruszał. Trudno przez całe życie obciążać człowieka jednym grzechem, choćby był śmiertelny. Ale Jastrun to pamiętał. Ponadto miał zupełnie inne wyobrażenie o poezji, traktował ją jak nabożeństwo. W tym kontekście i siebie postrzegał z niezwykłą powagą. Więc kuglarska postawa Gałczyńskiego obrażała go osobiście. Jeśli można poezję postponować w sposób, jaki czynił to autor Listów z fiołkiem, to Jastrun też czuł się postponowany. Faktem jednak jest, że pisał o Gałczyńskim źle. 12

13 Poza żółcią wylewaną na innych, pisał w Dziennikach głównie o sobie. Tu trochę bym go jednak usprawiedliwiała. Miał usposobienie neurotyczne. Poeta często się waha jestem coś wart, nie jestem wart. Każdy z nas zna podobne rozterki. On to napisał, uzewnętrznił. Ale rzeczywiście, zdumiewający jest ograniczony horyzont tych dzienników, nieproporcjonalny do poezji, w której Jastrun sięga najwyższych rejonów. Usiłował przecież iść w ślady Rilkego. Autor Zaczarowanej dorożki napisał wers Jastrun Mieczysław, Mieczysław Jastrun ma dużo fałszywych strun. Proszę, jeszcze jeden powód do resentymentu. Gałczyński w kontaktach prywatnych wciąż tylko żartował, robił się na kuglarza, gnoma, czarownika, dowcipnisia, czy też potrafił z całą powagą i żarliwością mówić o ideach lub bronić wartości? Błazenada miała swoje granice. A tą granicą niewątpliwie była sztuka, muzyka, Szekspir, Horacy. O sztuce potrafił mówić z pasją, poważnie i prawdziwie. Zdarzało mi się słyszeć takie tyrady i to nie raz. Gdy jednak kończył, czuł się trochę nieswojo, wstydził się, próbował to jakimś żartem podważyć, przekreślić. Chyba nie lubił kazań, nie lubił wypowiadać się wprost. Myślę, że Gałczyński sporo przemyślał i paradoksalnie ten brak powagi był tego konsekwencją. Żartował, bo tyle wiedział. Szekspira cytował całymi partiami. Wciąż czytał starą poezję polską, świadczą o tym choćby Kronika olsztyńska czy Pieśni, które są kontynuacją czy raczej nawiązaniem do Jana Kochanowskiego. Niektóre strofy mazurskie, zwłaszcza te lapidarne, opisowe, choć tak polskie, przywodzą mi na pamięć przyrodę Szekspira, zwieńczoną tragicznym symbolem rannego łosia. W Praniu tłumaczył Sen nocy letniej. Nie napisałby tego człowiek, który poważnie nie traktował sztuki. Gałczyński nie miał epigonów. Trudny był nie tyle do podrobienia, co przetworzenia. To dobrze o nim świadczy, o jego czystym talencie. Gałczyńskiego nie da się podrobić. Albo ma się ten typ talentu, albo nie. Twórczość jego ma ton, którego w Polsce nigdy nie było. Trochę sowizdrzalski, ale i ten w naszej historii literatury jest mało znany. Nie mamy w niej ani czarnego humoru angielskiego, ani ludowego humoru czeskiego czy włoskiego. Polski humor jest raczej rubaszny. Gałczyński wprowadził doń jakąś lekkość, niechcianą ekwilibrystykę, takie chodzenie po linie, któremu towarzyszy śmiech. Co Pani sądzi o poezji Gałczyńskiego po pięćdziesięciu latach od jego śmierci? Przed naszą rozmową sięgnęłam ponownie do tych wierszy. One się pięknie czytają, choć ta lekkość dzisiaj wydaje mi się trochę nieznośna. Oczywiście motywy, sytuacje bardzo zabawne, obrazy, metafory, porównania pełne wynalazczości. Ale mogłoby być coś więcej. Kiedy Gałczyński czytał moje wiersze, mówił: Julio, chciałbym czegoś więcej. Kiedy pytałam o konkrety, uśmiechał się tylko i powtarzał: Czegoś więcej. Tego samego po tych pięćdziesięciu latach chciałabym od niego. Czegoś więcej. On mógł, ale unikał. Widocznie taka była natura jego talentu. Ale na pewno będzie czytany. Gałczyński jest czytany... W środowisku literackim, choć nie jest to może najlepsze środowisko do lektur, Gałczyński był długo nieobecny. Czytało się go na obrzeżach. Ktoś czytał, ale nie wiadomo kto. Teraz zaczyna wracać. Jego twórczość poszerzyła normę powszechności poezji. Czytają ją ludzie nie obyci z poezją na co dzień. Jest dla nich łatwa, przyjemna, jak Pani powiedziała, lekka. Ta powszechność, o której pan mówi, wydaje mi się jednak podejrzana. Dotyczy wąskiego aspektu jego twórczości tej łezki, sentymentalizmu. Nie myślę, żeby powtórzyła się jego pełna żywotność, by wrócił w pełni jak zaraz po wojnie. Były to okropne, duszne i szare czasy. W nich ta poezja świeciła niezwykłym blaskiem, pachniała wręcz egzotyką. Dzisiaj tak nie zaskakuje, ale nadal jest piękna. Wiersze Gałczyńskiego chętnie śpiewane są przez satyryków, bardów zespoły specjalizujące się w tzw. poezji śpiewanej. W repertuarze tym nie ma jednak najambitniejszych utworów. Poezja Gałczyńskiego jest bardzo muzyczna, zachowuje nierzadko tradycyjne metrum. Nie dziwi więc fakt, że chętnie jest śpiewany. Czy posiada Pani jakieś pamiątki po autorze Pieśni? Kiedy Gałczyński przebywał na kuracji w Instytucie Hematologii, słał we wszystkie strony Warszawy kartki z prośbą o odwiedzenie go i pamięć. Dwie takie kartki otrzymałam. Gałczyński pracował nad przekładem jednego z liryków Safony. Postać jej żywo poruszała jego wyobraźnię, bo często się na nią powoływał. Jeśli miał jakieś wątpliwości co do swojej greki, radził się Anny Kowalskiej. Na odwrocie zdjęcia z Zakopanego, na którym uchwycony jest razem z kompozytorem Janem Krenzem, znajduje się dedykacja, zakończona apostrofą: Prośba: Julio, zostań Safą słowiańską. Dobry żart. W mojej bibliotece znajdują się książki, które czytał. W tomie Alcools Apollinaire a wynalazł dla siebie wiersz, który szczególnie podziwiał. Były to Les sapins. Z tomu Valery ego najczęściej wybierał Cimetiere marin, które cytował całymi strofami. Na kartkach, które przysłał mi ze szpitala, znajdują się zręczne i zabawne trawestacje właśnie z Cmentarza morskiego. luty 2003 Wojciech Kass fot. Archiwum c z e g o ś w i ę c e j 13

14 Luty 2010 n o w o ś c i w y d a w n i c z e Jacek Bocheński Stan po zapaści W latach 80. Jacek Bocheński był czołową postacią niezależnej, jawnie antykomunistycznej kultury. Najważniejsza publikacja autora z tego okresu to powieść Stan po zapaści, która ukazała się w obiegu nieoficjalnym w 1987 roku i w tymże roku została wyróżniona Nagrodą Solidarności. Powieść o pierwszych miesiącach stanu wojennego oglądanych z perspektywy szpitalnego łóżka. Jest to książka o Polsce, która wtedy zaczęła się rodzić. Bohater trafi a do szpitala z powodu zapaści, której przyczyna nie jest dla lekarzy całkiem jasna, a trochę też ze wskazań społecznych. Wydawnictwo Bellona Lothar-Günther Buchheim Twierdza. Rozkaz wyjazdu Twierdza jest 5-tomowym cyklem powieściowym Lothara-Günthera Buchheima, liczącym ponad 1500 stron, napisanym 20 lat po słynnym na cały świat Okręcie i będącym jego bezpośrednią kontynuacją. U-96 powraca do portu Brest z kolejnego bojowego rejsu. Porucznik Buchheim zostaje oddelegowany do Berlina, żeby na zamówienie Josepha Goebbelsa namalować portret admirała Dönitza w otoczeniu największych asów floty podwodnej. Od tego absurdalnego zważywszy sytuację wojenną rozkazu rozpoczyna się jego dramatyczna odyseja przez Francję i nękane alianckimi nalotami Niemcy. F. Scott Fitzgerald Czuła jest noc Wydawnictwo Bellona Czasy wydają się prawie dzisiejsze. Samochody, jachty, Hollywood w tle, nowoczesna klinika podszyta psychoanalizą... I na tym tle historia wielkiego uczucia. Wspominając książkę i autora, chętnie powtarza się oklepane opinie o straconym pokoleniu lat dwudziestych XX wieku, o erze jazzu i Amerykanach w Paryżu. Niewiele dziś to znaczy. Ciekawsze za to, czy w naszych czasach dalekich, a wciąż bliskich mit miłości jako losu i tajemnicy, a więc miłości trudnej, może konkurować z wyobrażeniami XXI wieku, z jego poszukiwaniem psychicznej wygody. Wydawnictwo Rebis Simon Cox Odczytując Zaginiony symbol Simon Cox przygląda się tajemniczym i frapującym zjawiskom, które pojawiają się na kartach Zaginionego symbolu. Ułożone alfabetycznie obszerne hasła dotyczą m.in. masonów, różokrzyżowców, postaci historycznych, jak Francis Bacon, Benjamin Franklin, Jerzy Waszyngton, a także tajemniczych symboli, sekretów wiedzy starożytnej i przepowiedni końca świata. Wszystko to sprawia, że tę książkę czyta się z takim samym zainteresowaniem jak powieści Dana Browna. Wydawnictwo Rebis II wojna światowa II wojna światowa zadecydowała nie tylko o kształcie terytorialnym państwa polskiego, lecz także o jego losach w następnym półwieczu. Autorzy tomu przedstawiają polski wkład w II wojnę światową: dzieje kampanii wrześniowej, polskich formacji zbrojnych na obczyźnie, podziemia w kraju. Nie pominięto warunków panujących pod obiema okupacjami. O losach Polski rozstrzygnęła polityka mocarstw tworzących Wielką Koalicję, której poświęcono odrębne eseje. Wydawnictwo Bellona Czułe słówka. Słownik Publikacja po raz pierwszy zbiera i prezentuje polskie afektonimy, czyli intymne przezwiska funkcjonujące pomiędzy kochankami, małżonkami i osobami pozostającymi w bliskich relacjach. Książka zawiera ok. 500 określeń typu: bąbelku, kotku, cukiereczku, misiu, aniołku etc., zilustrowanych autentycznymi przykładami użycia wziętymi z blogów, forów internetowych i z literatury. Słownik Czułe słówka to niebanalny prezent na zbliżające się Walentynki, a jego lektura może być świetną zabawą we dwoje lub w gronie znajomych. Aleksander Sołżenicyn Jeden dzień Iwana Denisowicza i inne opowiadania Na tom ten składają się trzy głośne utwory: Jeden dzień Iwana Denisowicza, Zagroda Matriony oraz Zdarzenie na stacji Koczetowka. Więzień łagru, który każdego dnia musi walczyć o przetrwanie; prosta i dobra kobieta, człek sprawiedliwy, biernie poddająca się temu, co przyniesie los; młody lejtnant, prawdziwy człowiek radziecki, który bez wahania wydaje na pewną śmierć zbiegłego jeńca. Czy coś łączy bohaterów tak różnych opowiadań? Jeśli tak, to jest to poszukiwanie przestrzeni dla siebie u każdego na własny sposób w represyjnym, totalitarnym państwie, które każdemu wyznacza miejsce w szeregu. Tom Knox Sekret Genezis Wydawnictwo Naukowe PWN Wydawnictwo Rebis W Turcji archeolodzy odkopują najstarszy kompleks sakralny świata, pochodzący sprzed dwunastu tysięcy lat. W trakcie prac okazuje się, że miejsce to zostało celowo zakopane przed dziesięcioma tysiącami lat. Kto to zrobił i dlaczego? W tym samym czasie w Wielkiej Brytanii dochodzi do serii rytualnych mordów, z jakich słynęły niektóre starożytne cywilizacje. Tylko jeden człowiek zna tak szokujący sekret, który może zagrozić strukturze społecznej ludzkości. Wydawnictwo Rebis 14

15 RABAT Przypominamy, że możecie Państwo zostać posiadaczami Karty Stałego Klienta, która uprawnia do zakupów z wysokimi rabatami. 5% karta niebieska 10% karta srebrna 20% karta złota RABAT 10% Przy okazji różnych akcji promocyjnych w naszych księgarniach możecie Państwo nabyć książki z rabatem do 50%, otrzymać cenny upominek, a także spotkać się z autorami, których zapraszamy do księgarń. k s i ą ż k a t y g o d n i a Dougal Dixon Wielka księga Dinozaurów SBM Bernlef Niewdzięczna pamięć Nasza Księgarnia Marcelus Sedgwick Królowa cieni Nasza Księgarnia Paul McKenna Śpij dobrze G+J p r o m o c j e 10% k s i ą ż k a M I E S I Ą C A Tadeusz Czekalski, Jerzy Hauziński, Jan Leśny Historia Albanii Dzieje Albanii od pojawienia się tam pierwszych śladów człowieka do współczesności. Obecne wydanie zostało znacznie poszerzone. Ostatnia część książki, w poprzednim wydaniu obejmująca okres od początków XIX w. do 1946 r., została napisana na nowo i doprowadzona do początku XXI w. Wydawnictwo Ossolineum 15

16 n a s z e k s i ę g a r n i e Matras Bełchatów, Plac Narutowicza / Matras Będzin, Małachowskiego 7 032/ Matras Wiktoria Białogard, Wojska Polskiego / Matras CHR Sfera Bielsko-Biała, Mostowa 5 033/ Matras Bydgoszcz, Gdańska / Matras Staromiejska Bydgoszcz, Długa / Matras Bydgoszcz, Chodkiewicza / Matras Bydgoszcz, Dworcowa / Matras Kujawska Bydgoszcz, Stary Rynek 15/21 052/ Matras Galeria Pomorska Bydgoszcz, Fordońska 141 (Carrefour) 052/ Matras Pod Arkadami Bydgoszcz, Focha 2 052/ Matras Bytom, Dworcowa 22 (wejście od strony ul. Moniuszki) 032/ Matras Chojnice, Stary Rynek / Matras Chorzów, Wolności / Matras CH AKS Chorzów, Parkowa / Matras Chrzanów, Al. Henryka / Matras Cieszyn, Głęboka / Matras Częstochowa, Al. NMP / Matras Częstochowa, Al. NMP / Matras Elipsa Człuchów, Królewska 8 059/ Matras Wiedza Drawsko Pomorskie, 4 Marca 4 094/ Matras CH Ogrody Elbląg, Płk. Dąbka 152 (Carrefour) 055/ Matras CH Morena Gdańsk, Schuberta 102a (Carrefour) 058/ Matras CH Osowa Gdańsk, Spacerowa 48 (Real) 058/ Matras Galeria Przymorze Gdańsk,Obrońców Wybrzeża1(E. Leclerc) 058/ Matras CH Wzgórze Gdynia, K. Górskiego 2 (Real) 058/ Matras Biały Kruk Gdynia, 10 Lutego 11 (CH Batory) 058/ Matras CH Forum Gliwice, Lipowa 1 032/ Matras Gliwice, Zwycięstwa / Matras Goleniów, Konstytucji 3-go Maja / Matras CH Askana Gorzów Wlkp., Al. Konstytucji 3-go Maja 095/ Matras Grudziądz, Wybickiego / Matras Inowrocław, Solankowa 3 052/ Matras Inowrocław, NMP / Matras Jastrzębie Zdrój, Podhalańska / Matras Jawor, Staszica / Matras CH Galeria Kalisz II Kalisz, Poznańska / Matras Katowice, Stawowa / Matras Papirus Kędzierzyn Koźle, Poniatowskiego 1/3 077/ Matras Edukacja Kołobrzeg, Ratuszowa 2d 094/ Matras Fala Kołobrzeg, Giełdowa 8a 094/ Matras Morska Kołobrzeg, Walki Młodych / Matras Naukowa Koszalin, Rynek Staromiejski 2 094/ Matras Pegaz Koszalin, Zwycięstwa / Matras Galeria Emka Koszalin, Jana Pawła II / Matras Kraków, Rynek Główny / Matras Galeria Krakowska Kraków, Pawia 5 012/ Matras Kraków, al.pokoju 44 (CH Plaza) 012/ Matras Kwidzyn, Chopina 15/8 055/ Matras Lubin,Gen.Sikorskiego20(CH Cuprum-Arena) 076/ Matras Lublin,Staszica2(wej od Krak.Przed) 081/ Matras Lubliniec, Plac Kopernika 1 034/ Matras Łódź, Al. Piłsudskiego 15/23 (Galeria Łódzka) 042/ Matras Łódź, Piorkowska / Matras Manufaktura Łódź, Jana Karskiego 5 042/ Matras Nakło, Rynek 9 052/ Matras Oława, Rynek 4 071/ Matras Opole, Plac Teatralny / Matras Ostrów Wielkopolski, Rynek 12a 062/ Matras Piotrków Trybunalski, Słowackiego / Matras Płock, Pl. Nowy Rynek 3 (D.H. Promenada) 024/ Matras Polkowice, Moniuszki 1a/1 076/ Matras CH King Cross Poznań, Bukowska 156 (Marcelin) 061/ Matras Radom, Żeromskiego / Matras Radomsko, Plac 3 Maja / Matras Ruda Śląska, 1 Maja 310 (CH Plaza) 032/ Matras Staromiejska Słupsk, Stary Rynek / Matras Sosnowiec, Modrzejowska / Matras Starogard Gdański, Ks.Kellera 7 058/ Matras Quo Vadis Strzelce Opolskie, Rynek / Matras CH Turzyn Szczecin, Bohaterów Warszawy 42 (Carrefour) 091/ Matras Eureka Szczecinek, Kardynała Wyszyńskiego 5 094/ Matras Świdnica, Rynek / Matras Świecie, Duży Rynek / Matras Tarnowskie Góry, Krakowska 9 032/ Matras Toruń, Rynek Staromiejski / Matras CH Bielawy Toruń, Olsztyńska 12 (Carrefour) 056/ Matras Toruń, Szeroka / Matras Toruń, Wojska Polskiego 43/45 056/ Matras Tuchola, Świecka / Matras Biały Ptak Tychy, Bocheńskiego / Matras Ustroń, Daszyńskiego 12B 033/ Matras Wałbrzych, Słowackiego 1 074/ Matras Wałcz, Kilińszczaków / Matras im. S. Żeromskiego Warszawa, Al. Solidarności 119/ / Matras CH Arkadia Warszawa, Al. Jana Pawła II / Matras Leksykon Warszawa, Nowy Świat / Matras, Księgarnia WNT Warszawa, ul. Mazowiecka 2/4 022/ Matras CH Wileńska Warszawa, Targowa 72 (Carrefour) 022/ Matras Warszawa, Al. Niepodległości 121/ / Matras Wejherowo, Sobieskiego / Matras Włocławek, 3 Maja 34/36 054/ Matras CH Borek Wrocław, Hallera 52 (Carrefour) 071/ Matras Dolnośląska Wrocław, Świdnicka / Matras Zabrze, 3 Maja 5 032/ Matras Zabrze, ul. Wolności / Matras Zduńska Wola, Królewska 1 (przy Łaskiej) 043/ Matras Profesja Zielona Góra, Sobieskiego / Matras Atena Złocieniec, Józefa Piłsudskiego 2 094/ Matras Złotów, Wojska Polskiego / Matras Żywiec, Zielona 9 (CH Lider) 033/