Posługiwanie się językiem obcym zawodowym 311[10].Z5.02

Transkrypt

1 MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Halina Kobusińska Posługiwanie się językiem obcym zawodowym 311[10].Z5.02 Poradnik dla ucznia Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji Państwowy Instytut Badawczy Radom 2007

2 Recenzenci: mgr inŝ. Julitta Rosa mgr inŝ. Wanda Brześcińska Opracowanie redakcyjne: mgr Halina Kobusińska Konsultacja: mgr Małgorzata Sienna Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 311[10].Z5.02 Posługiwanie się językiem obcym zawodowym, zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu technik geodeta. Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji Państwowy Instytut Badawczy, Radom

3 SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie 3 2. Wymagania wstępne 4 3. Cele kształcenia 5 4. Materiał nauczania Język zawodowy geodety Materiał nauczania Pytania sprawdzające Ćwiczenia Sprawdzian postępów Kontakty zawodowe Materiał nauczania Pytania sprawdzające Ćwiczenia Sprawdzian postępów Zatrudnienie Materiał nauczania Pytania sprawdzające Ćwiczenia Sprawdzian postępów Sprawdzian osiągnięć Literatura 47 2

4 1. WPROWADZENIE Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o zasadach poprawnego stosowania struktur leksykalnych i gramatycznych w języku angielskim w Ŝyciu codziennym i zawodowym. W poradniku zamieszczono: wymagania wstępne określające umiejętności jakie powinieneś posiadać, abyś mógł korzystać z poradnika, cele kształcenia określające wykaz umiejętności jakie nabędziesz w trakcie pracy z poradnikiem, materiał nauczania wiadomości teoretyczne niezbędne do osiągnięcia załoŝonych celów kształcenia i opanowania umiejętności zawartych w jednostce modułowej, pytania sprawdzające, które pozwolą Ci upewnić się, czy i w jakim stopniu przyswoiłeś sobie materiał danej jednostki, zestaw ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie umiejętności sprawnego posługiwania się językiem angielskim w konkretnych sytuacjach Ŝyciowych i zawodowych, sprawdzian osiągnięć, którego zaliczenie jest potwierdzeniem nabycia wystarczających umiejętności do poprawnego komunikowania treści zawartych w całej jednostce modułowej, wykaz literatury pomocnej w realizacji jednostki modułowej. Warunkiem efektywnej pracy jest przeprowadzenie na jednych z pierwszych zajęć testu diagnozującego poziom umiejętności językowych uczniów, na bazie którego nauczyciel dokonuje podziału uczniów na grupy. 311[10].Z5 Usługi geodezyjne 311[10].Z5.01 Prowadzenie działalności geodezyjnej 311[10].Z5.02 Posługiwanie się językiem obcym zawodowym Schemat układu jednostek modułowych 3

5 2. WYMAGANIA WSTĘPNE Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: korzystać z róŝnych źródeł informacji, współpracować w grupie, posługiwać się słownikiem polsko-angielskim i angielsko-polskim, uŝytkować biurowe programy komputerowe, posługiwać się podstawowym słownictwem z róŝnych obszarów językowych, poprawnie budować wypowiedź pod względem gramatycznym, posługiwać się konstrukcjami gramatycznymi zdania podrzędnie złoŝonego, rozumieć ogólny sens wysłuchanego komunikatu pochodzącego z róŝnych środków przekazu, analizować tekst, prowadzić korespondencję biurową w języku polskim, posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu geodezji w języku polskim, prezentować wykonaną pracę, prezentować się na rozmowie kwalifikacyjnej. 4

6 3. CELE KSZTAŁCENIA W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: posłuŝyć się ustnie i pisemnie językiem obcym na poziomie zaawansowanym w zakresie wykonywanych zadań, porozumieć się z uczestnikami procesu pracy wykorzystując słownictwo ogólne i ogólnotechniczne w języku obcym, wydać instrukcje i polecenia w języku obcym, skorzystać z dwujęzycznych słowników: ogólnego, technicznego oraz z obcojęzycznych słowników specjalistycznych, przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczną korespondencję, literaturę i prasę z zakresu geodezji i kartografii, przeczytać ze zrozumieniem i przetłumaczyć obcojęzyczną instrukcję obsługi instrumentu geodezyjnego, pozyskać w drodze konwersacji telefonicznej informacje dotyczące roboty geodezyjnej, zredagować notatkę w języku obcym z tekstu zawodowego słuchanego i czytanego, rozróŝnić polecenia przy wykonywaniu prac geodezyjnych i kartograficznych, skorzystać z obcojęzycznych zasobów Internetu związanych z tematyką zawodową, przeczytać ze zrozumieniem i przetłumaczyć korespondencję otrzymywaną za pomocą poczty elektronicznej, przetłumaczyć, z zachowaniem zasad gramatyki i ortografii języka obcego, teksty zawodowe napisane w języku polskim, zastosować język obcy w korespondencji biznesowej z firmami, instytucjami i osobami prywatnymi przy uŝyciu poczty tradycyjnej i elektronicznej, zaprezentować się w języku obcym podczas poszukiwania pracy, posłuŝyć się słownictwem związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej. 5

7 4. MATERIAŁ NAUCZANIA 4.1. Język zawodowy geodety Materiał nauczania Wielopłaszczyznowe działania geodety wymagają bardzo szerokiego zasobu słownictwa obejmującego róŝne dziedziny nauki i gospodarki, jak geografia, informatyka, matematyka, fizyka i chemia. geodesy; geodetic surveying (geodezja) geodesist, land surveyor (geodeta) geodetic, geodesic (geodezyjny) geodetic point (punkt geodezyjny) geodesic line (linia geodezyjna) Rys. 1. Rodzina terminu geodezja [opracowanie własne] Tabela 1. Podstawowe pojęcia geodezyjne [opracowanie własne] azymut azimuth biegun pole błąd error błąd dopuszczalny admissible error błąd odczytu reading error, error of reading ciąg sytuacyjny situation traverse fotogrametria photogrammetry futerał case geodezja górnicza mine surveying geodezja inŝynieryjna engineering geodesy geodezja niŝsza surveying geodezja wyŝsza higher geodesy, higher surveying geodynamika geodynamics geofizyka geophysics interpolacja interpolation kąt pionowy vertical angle kąt poziomy horizontal angle klasyfikacja gruntów land classification krzywa przejściowa transition curve luz play 6

8 mapa tematyczna area map mapa topograficzna topographic map miara kontrolna control measure odczyt reading odczyt w przód forward reading odczyt wstecz back reading osnowa matrix parametry techniczne technical parameters pochylenie inclination pochyły inclined pomiar measurement, survey pomiar gruntów land surveying przeźrocza slides rezultat pomiaru survey skala mapy map scale stanowisko stand, station, position stanowisko pomiarowe measuring position, observation stand szkic pomiarowy measure outline śruba sprzęgająca screw, clamp screw, lock screw tachymetria tachymetry współrzędne geodezyjne geodesic coordinates współrzędna coordinate współrzędne biegunowe polar coordinates wysokościowy height Wybrane pojęcia geograficzne: dolina valley krajobraz pagórkowaty hilly landscape nizina lowland równina plain rzeźba terenu sculpture of the (earth) surface, relief skała rock skarpa slope,scarp szczyt top teren terrain teren pagórkowaty hilly country teren płaski flat ground teren pofalowany undulating country teren pofałdowany uneven country ukształtowanie terenu topographical features wzgórze hill Wybrane pojęcia matematyczne Niezwykle waŝną umiejętnością geodety w posługiwaniu się językiem angielskim jest uŝywanie róŝnych wielkości liczbowych, znaków matematycznych oraz jednostek miar. 7

9 Tabela 2. Znaki matematyczne [opracowanie własne] + plus - minus x times/ multiplied by (razy/pomnoŝyć przez) divided by (podzielić przez) = equals/is (równe, równa się) inequal (nierówne) approximately (w zaokrągleniu/w przybliŝeniu) < smaller than (mniejsze od) > bigger than (większe od) % per cent, percent (procent) 3 2 three squared (trzy do potęgi drugiej) 5 3 five cubed (pięć do sześcianu) 6 10 six to the power of ten (sześć do potęgi dziesiątej) square root of (pierwiastek kwadratowy) Wybrane pojęcia geometryczne: cięciwa koła chord czworokąt tetragon kąt angle kąt ostry acute angle kąt prosty right angle kąt rozwarty obtuse angle kwadrat square odcinek section okrąg circle płaszczyzna plane pod kątem prostym on the square/square to (with sth) powierzchnia (pole) koła area półpłaszczyzna half plane prosta straight line prosta prostopadła normal line przecinać się wzajemnie to cross each other, to intersect romb rhombus równoległe do siebie parallel skośne diagonal średnica diameter trapez trapezium trójkąt triangle Liczebniki i zasady ich pisowni Stosując liczebniki w języku angielskim w pisowni i mowie naleŝy przestrzegać następujących zasad: 1. Liczebniki od 13 do 19 przyjmują końcówkę teen. Szczególną uwagę naleŝy zwrócić na liczebniki 13 i 15 gdzie następuje zmiana w pisowni członu podstawowego: 13 thirteen, 15 fifteen. 2. Natomiast liczebniki od 20 do 90 przyjmują końcówkę ty. W liczebniku 40 utworzonym od four opuszczamy literę u (forty). 3. Dziesiątki z jednościami łączymy za pomocą myślnika, np.: thirty-one. 8

10 4. Przy setkach, tysiącach, milionach, itd. nie dodajemy -s do liczebnika, np.: 3 hundred, 10 million. 5. Przy dłuŝszych liczebnikach przed dziesiątkami uŝywamy spójnika and, np.: 4,789 four thousand seven hundred and eighty-nine. 6. Liczebniki porządkowe od 4 do 19 tworzymy przez dodanie końcówki th do liczebnika głównego, np.: 11 eleventh. 7. Liczebniki porządkowe od 1 do 3 tworzymy nieregularnie: pierwszy first, drugi second, trzeci third. 100 a hundred, one hundred 1,000 a thousand, one thousand 100,000 a hundred thousand 1,000,000 a million, one million 1,000,000,000 a billion, one billion Tabela 3. Ułamki (Fractions) [opracowanie własne] ½ a/one half ⅓ a/one third ¼ a/one quarter, a/one fourth 1/12 one twelfth 1/16 one sixteenth 2/3 two thirds ¾ three quarters, three fourths 9/10 nine tenths Ułamki dziesiętne (Decimals) 79.3 seventy-nine point three three point one four two 0.67 nought point six seven Tabela 4. Jednostki miar [opracowanie własne] Jednostki powierzchni (Surface area measurements) 1 sq in. = 1 square inch 1 cal kwadratowy 1 sq ft = 1 square feet 1 stopa kwadratowa 1 sq yd = 1 square yard 1 jard kwadratowy 1 acre 1 ar 1 sq ml = 1 square mile 1 mila kwadratowa 1 sq cm = 1 square centimetre 1 centymetr kwadratowy 1 sq m = 1 square metre 1 metr kwadratowy 1 sq km = 1 square kilometre 1 kilometr kwadratowy 1 sq h = 1 square hectare 1 hektar kwadratowy it's 200 square metres ma 200 metrów kwadratowych it's 20 metres by 10 metres ma 20 na 10 metrów Temperatura (Temperature) at a temperature of 200 o w temperaturze 200 stopni above 30 o powyŝej 30 stopni over 30 o ponad 30 stopni below 30 o poniŝej 30 stopni it's 40 degrees jest 40 stopni 9

11 Jednostki pojemności (Volume measurements) what is its volume? jaka jest jego/jej objętość 100 cubic metres 100 metrów sześciennych a 200-cubic-metres tank zbiornik o pojemności 200 metrów sześciennych 1 cu. in = 1 cubic inch 1 cal sześcienny 1 cu. ft = 1 cubic feet 1 stopa sześcienna 1 cu. yd = 1 cubic yard 1 jard sześcienny Jednostki cięŝaru (Weight measurements) 1 oz = 1 ounce 1 uncja 1 lb = 1 pound 1 funt 1 st = 1 stone jednostka nie ma odpowiednika w języku polskim 1 ton 1 tona Jednostki objętości (Capacity measurements) 1 fl oz = 1 fluid ounce 1 uncja objętości 1 qt = 1 quart 1 kwarta 1 pt = 1 pint pół kwarty 1 gal = 1 gallon 1 galon degree stopień minute minuta second sekunda grade grad centigrade centygrad decimiligrade decymiligrad Jednostki kątowe (Angle measurements) Instrumenty geodezyjne: busola geodezyjna compass dalmierz optyczny optical rangefinder instrument busolowy compass instrument instrument tachimetryczny tachymetric instrument luneta telescope lupa magnifying glass, reading glass, hand magnifier mikroskop microscope niwelator levelling instrument; survey level niwelator cyfrowy digital levelling instrument, digital level niwelator samopoziomujący self-levelling instrument odbiornik GPS GPS receiver rejestrator polny field recorder ruletka geodezyjna measuring tape soczewka lens, lenticle statyw geodezyjny tripod tachymetr elektroniczny electronic tachymeter tarcza sygnałowa signal disc, target teodolit theodolite tyczka geodezyjna flagpole, range pole 10

12 łata niwelacyjna levelling rod węgielnica square zwierciadlana węgielnica optical square Instrukcja obsługi instrumentu geodezyjnego W pracach geodezyjnych wykorzystuje się róŝne typy instrumentów geodezyjnych. KaŜdy z producentów sprzętu załącza do sprzedanego produktu instrukcję obsługi, która szczegółowo opisuje czynności, jakie powinien wykonać uŝytkownik. Dla duŝej grupy instrumentów pewne polecenia są zbieŝne. Tabela 5. Instrukcje i polecenia o charakterze zawodowym [opracowanie własne] dobierz sprzęt do select the equipment to dobrać to match/to select dziennik polowy field record nanieść to mark objaśnić to explain oblicz współrzędne calculate coordinates obliczenie calculations obliczyć (np. wysokość) to calculate oblicz pole powierzchni calculate square obserwacja observation obserwować to observe obsługa urządzenia operating a machine określ warunki techniczne pomiaru determine technical specifications of measurement określić to define opisać to describe opracować to develop opracuj projekt prepare a draft opracuj zasady develop principles przelicz na komputerze wyniki wykonanych pomiarów convert on the computer taken measurements przetwórz wyniki pomiaru process the measurement result scharakteryzować zasady wykonania to charakterise the principles sklasyfikuj szczegóły classify the details skompletować to complete sporządź opis make/abstract a description sporządź plan lay out a plan sporządź wykres abstract a graph/plot sprawdzić to check ustawić to set up wyjąć to take out wykonać to make wykonaj obliczenia make calculations wykonaj odczyt make/take a reading wykonaj pomiary take/make measurements wykonaj próbę carry out a test wykonaj wywiad terenowy make/do field inspection wykonaj zadanie perform a task 11

13 wykreślić to draught, to draw wypełnij dziennik fill in the record wyrównać to equalize; to level out wytyczyć to set up wyznacz krzywą determine a curve zaktualizować to update zastosować to use zaznaczyć to mark zbierać dane to collect data zdjąć to take down zestawić dane to set data zlokalizować to situate, to place zmierz wysokość sygnału measure the signal height Wybrane dane techniczne W geodezji posługujemy się róŝnymi instrumentami w zaleŝności od rodzaju wykonywanego pomiaru, wymogów dokładnościowych czy wykonywanego zadania. Technik geodeta często sięga do danych technicznych instrumentów geodezyjnych. Dane techniczne: dokładność accuracy minimalna odległość minimal distance pojemność pamięci wewnętrznej inner storage capacity pole widzenia np. lunety visual field, field of view waga weight wielkość ekranu screen size zakres np. kompensatora compensator range zasięg pomiaru measurement range Organizacja stanowiska pracy Organizacja stanowiska pracy zaleŝy od rodzaju i miejsca wykonywanych prac. Inne wymagania ma praca wykonywana w terenie, a inne praca wykonywana w biurze. Prace wykonywane w terenie wymagają udziału zespołu pomiarowego (measuring team), w skład którego wchodzi: kierownik a manager, obserwator an observer, protokolant a recorder, pomiarowy a rodman. Poza pracami polowymi technik geodeta moŝe wykonywać takŝe prace biurowe (office works). Są one integralnym elementem działalności firmy. Większość czynności biurowych to działania typowe powtarzalne, wykonywane na wielu stanowiskach pracy. Dobra organizacja pracy biurowej wpływa na sprawne zarządzanie przedsiębiorstwem. Do prac biurowych naleŝą: wykonywanie obliczeń geodezyjnych doing geodesic calculations, wykonywanie szkiców/rysunków/planów making sketches, drafts/drawings/plans, kreślenie map drawing maps, wykonywanie zestawień, wykazów, tabel preparing tabulations/lists/charts, kontaktowanie się z urzędami i instytucjami contacting various offices and institutions. 12

14 Do wykonywania prac biurowych wykorzystywany jest odpowiedni sprzęt biurowy (office equipment) oraz kreślarski (drafting equipment). WyposaŜenie biura geodezyjnego: artykuły biurowe office articles automatyczna sekretarka answering machine bindownica binder dziurkacz punch gilotyna do papieru paper cutter kalkulator calculator klej w sztyfcie glue stick korektor w sztyfcie correction fluid/tipp Ex kserokopiarka Xerox copier naklejka samoprzylepna self-adhesive label/sticker niszczarka do dokumentów paper destroyer paczka papieru paper box, pack of paper pieczątka stamp ryza papieru ream of paper segregator folder skoroszyt file skorowidz index spinacz paper clip taca na dokumenty desk tray taśma samoprzylepna sticky tape telefax/fax fax machine zszywacz stapler zszywki staples Pytania sprawdzające Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Na czym polega praca biurowa technika geodety? 2. Jakie są angielskie nazwy podstawowych instrumentów geodezyjnych? 3. Jakie są angielskie odpowiedniki róŝnych jednostek miary? 4. Jakie polecenia moŝna znaleźć w instrukcji obsługi? 5. Jakie są podstawowe polecenia zawodowe w języku angielskim? 6. Jakie jest podstawowe słownictwo z zakresu geodezji? 7. Jak nazwać podstawowe elementy wyposaŝenia biurowego? 8. Jak scharakteryzujesz podstawowe instrumenty geodezyjne? 13

15 Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Wykonaj test diagnozujący poziom kompetencji językowych, który otrzymasz od nauczyciela. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) przeczytać polecenie, 2) zapoznać się dokładnie z treścią testu kompetencyjnego, 3) podpisać test, 4) rozwiązać poprawnie test zgodnie z poleceniem, 5) sprawdzić poprawność wykonanego testu. WyposaŜenie stanowiska pracy: arkusz testu kompetencyjnego. Ćwiczenie 2 Dokonaj analizy własności technicznych porównywalnych, zagranicznych instrumentów geodezyjnych róŝnych producentów. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) przeczytać uwaŝnie polecenie, 2) zidentyfikować w Internecie lub zagranicznej prasie fachowej interesujące Cię instrumenty geodezyjne róŝnych producentów, 3) zapoznać się z danymi technicznymi tych instrumentów, 4) przetłumaczyć pisemnie dane techniczne na język polski, 5) sporządzić w języku polskim tabelę danych technicznych wybranych instrumentów, 6) dokonać pisemnie analizy tych własności w języku angielskim, 7) zaprezentować swoją pracę na forum grupy. WyposaŜenie stanowiska pracy: techniczny i specjalistyczny słownik polsko-angielski i angielsko-polski, arkusze papieru i artykuły piśmienne, arkusz do ćwiczenia, komputer z dostępem do Internetu, fachowe czasopisma zagraniczne, drukarka, poradnik dla ucznia. 14

16 Ćwiczenie 3 Twoja firma ma zamiar zakupić nowy instrument geodezyjny. Przetłumacz na język polski jego instrukcję obsługi. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) przeczytać uwaŝnie polecenie, 2) zidentyfikować w Internecie lub zagranicznej prasie fachowej interesujący Cię instrument geodezyjny, 3) zapoznać się w całości z angielską instrukcją obsługi wybranego instrumentu, 4) wyszukać w słowniku angielsko-polskim słowa, których znaczenia nie rozumiesz lub nie jesteś pewien, 5) przetłumaczyć pisemnie instrukcję obsługi instrumentu na język polski, 6) sprawdzić poprawność tłumaczenia, 7) zaprezentować przetłumaczoną instrukcję na forum grupy. WyposaŜenie stanowiska pracy: techniczny i specjalistyczny słownik angielsko-polski, arkusze papieru i artykuły piśmienne, arkusz do ćwiczenia, komputer z dostępem do Internetu, zagraniczna prasa fachowa, drukarka, poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 4 Przetłumacz wybrane polecenia przy wykonywaniu prac geodezyjnych i wpisz w tabelkę brakującą wersję polecenia fachowego. Tabela 6. Polecenia do tłumaczenia [opracowanie własne] Polecenie w języku polskim Zamontuj urządzenie pomiarowe na statywie. Spoziomuj instrument. Przestrzegaj zasad bezpieczeństwa. Sposób wykonania ćwiczenia Polecenie w języku angielskim Abstract a graph. Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) przeczytać uwaŝnie polecenie, 2) przeczytać dokładnie podane polecenie fachowe, 3) wyszukać w słowniku określenia, których nie znasz, Select the equipment to a proper task. Process the measurement results. Calculate coordinates. 15

17 4) przetłumaczyć pisemnie podane w tabelce polecenie, 5) sprawdzić poprawność wykonanego ćwiczenia, 6) porównać swoje tłumaczenie z wersją kolegi, 7) wybrać trafniejsze tłumaczenia. WyposaŜenie stanowiska pracy: techniczny i specjalistyczny słownik polsko-angielski i angielsko-polski, arkusz do ćwiczenia, poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 5 Poruszasz się po polach rzucając kostką. KaŜdy kwadrat zawiera polecenie do wykonania w języku angielskim. Jeśli Twoja odpowiedź jest bardzo dobra/perfekcyjna, to rzucasz kostką ponownie. Jeśli jest to odpowiedź dobra, to zostajesz na swoim polu. Jeśli natomiast Twoja odpowiedź jest niewłaściwa, to cofasz się na pole, z którego przyszedłeś. Twoi przeciwnicy oceniają odpowiedzi, więc odpowiadaj i słuchaj bardzo uwaŝnie. Tabela 7. Gra planszowa [opracowanie własne] START Zapytaj, gdzie jest zszywacz. Wymień 5 instrumentów geodezyjnych. Podaj w języku angielskim odpowiedniki zwrotów: wyznacz krzywą, wykonaj obliczenia, błąd dopuszczalny. Podaj w 5 zdaniach instrukcję obsługi wybranego instrumentu geodezyjnego. Podaj 3 przykładowe wpisy do dziennika pomiarowego. Wymień angielskie jednostki metryczne. Wydaj 3 polecenia w trakcie wykonywania zadań polowych. Wytłumacz koledze zasady obsługi wybranego instrumentu tachimetrycznego. Wymień 6 przedmiotów wchodzących w skład wyposaŝenia biurowego. Podaj następujące wielkości: 0.125; 1 ¾ ; 6.05; 12 m 2 ; 12,680,005. Podaj następujące wielkości: 9/10; 0.63; 50 m x 80 m; 1 cal sześcienny; 1 uncja; 1 kwarta. Podaj dane techniczne wybranego instrumentu geodezyjnego. KONIEC Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) przeczytać uwaŝnie polecenie, 2) dobrać się w pary lub zespoły 3 4 osobowe, 16

18 3) ustalić, kto rozpoczyna grę, 4) kolejno rzucić kostką i wykonać ustnie polecenie zapisane w danym polu, 5) wysłuchać uwaŝnie wykonanego przez przeciwników polecenia, 6) ocenić poprawność wykonanego polecenia przez druŝynę przeciwną, 7) śledzić poprawność przebiegu gry. WyposaŜenie stanowiska pracy: przygotowane wcześniej plansze do gry i kostki, techniczny i specjalistyczny słownik polsko-angielski, poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 6 Przetłumacz na język angielski sprawozdanie z prac geodezyjnych przeprowadzonych w terenie dla swojego zagranicznego partnera. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) przeczytać uwaŝnie polecenie, 2) przypomnieć sobie zasady pisania sprawozdania z terenowych prac geodezyjnych, 3) przygotować w języku polskim sprawozdanie z prac geodezyjnych przeprowadzonych w terenie, 4) upewnić się Ŝe znasz odpowiedniki terminologii fachowej w języku angielskim, 5) przetłumaczyć pisemnie sprawozdanie na język angielski, 6) sprawdzić poprawność wykonanego tłumaczenia, 7) zaprezentować sprawozdanie w języku angielskim na forum grupy. WyposaŜenie stanowiska pracy: arkusze papieru i artykuły piśmienne, techniczny i specjalistyczny słownik polsko-angielski, arkusz do ćwiczenia, poradnik dla ucznia Sprawdzian postępów Czy potrafisz: Tak Nie 1) nazwać róŝne jednostki miary? 2) rozróŝnić podstawowe polecenia zawodowe? 3) przeczytać ze zrozumieniem instrukcję obsługi instrumentu geodezyjnego? 4) scharakteryzować róŝne instrumenty geodezyjne? 5) posłuŝyć się fachowym słownictwem związanym z wykonywaniem zawodu geodety? 6) przetłumaczyć tekst zawodowy w języku polskim na język angielski? 17

19 4.2. Kontakty zawodowe Materiał nauczania W kontaktach zawodowych niezwykle waŝnym elementem oprócz znajomości słownictwa fachowego oraz zasad posługiwania się językiem angielskim, jest takŝe umiejętność rozumienia usłyszanego komunikatu. Zrozumienie informacji zawartych w wypowiedziach ustnych jest niezbędnym i integralnym elementem komunikacji językowej. Ćwiczenia na rozumienie ze słuchu dają niepowtarzalną okazję do ukształtowania właściwych nawyków wymowy, właściwej intonacji i akcentu. Ćwicząc sprawność rozumienia ze słuchu naleŝy korzystać z róŝnych, dostępnych, nowoczesnych technologii. MoŜna słuchać nagrań w języku angielskim nie tylko w radiu i telewizji czy materiałów nagranych na taśmie, ale równieŝ w komputerze, discmanie, MP3, MP4, itd. W niektórych sytuacjach oprócz słuchania wypowiedzi moŝemy takŝe obserwować język ciała rozmówcy. Wszelkie gesty, mimika, postawa rozmówcy w znacznym stopniu ułatwiają zrozumienie komunikatu słownego. Wysłuchując danego komunikatu nie ma potrzeby rozumienia poszczególnych wyrazów. Zadaniem ucznia jest zrozumienie ogólnego sensu wypowiedzi i domyślenie się znaczenia nieznanych słów z kontekstu. Rozmowy telefoniczne W dobie komputerów i Internetu telefon pozostaje ciągle najpowszechniejszym sposobem komunikowania się. Scenariusz rozmowy telefonicznej (Telephone call scenario) Osoba dzwoniąca caller Osoba do której dzwonimy receiver Rozpoczęcie rozmowy: Tabela 8. Przykładowe zwroty rozpoczynania rozmowy telefonicznej[opracowanie własne] Receiver 1.Park and Garden, good morning. Hello, Sales Department. Hello, Sales. 2.How can I help you? What can I do for you? 3.Who s calling, please?/kto mówi? Caller 4. Can I have your name again? 4.Yes, it s Could you spell that?/czy mogę prosić o przeliterowanie? 5. Is that Mary?/Marysia? 5.Yes, speaking. 2.Could I speak to? Can I speak to? I d like to speak to. Extension123, please. 3.This is Tom Brown/Mówi Tom Brown. Tom Brown speaking. Tom Brown from Biomax International. It s Tom here. 18

20 Jeśli telefonujesz w sprawach słuŝbowych do krajów anglojęzycznych, powinieneś podać imię i nazwisko oraz tytuł osoby, z którą chcesz rozmawiać (Mr, Mrs, Ms). Kiedy rozmawiasz z obcokrajowcem i podajesz mu swoje nazwisko, nazwę firmy lub adres, bardzo często proszony jesteś o przeliterowanie. Poszczególne litery w alfabecie angielskim wymawia się inaczej niŝ w języku polskim. Dzwoniąc w sprawach słuŝbowych do osoby, którą znasz, dobrze jest rozpocząć rozmowę od kilku zwrotów grzecznościowych np. spytać o pogodę, co słychać w interesach itp. Często prowadząc rozmowę telefoniczną kontrolujemy jej przebieg: prosząc, aby osoba mówiła wolniej np. Could you speak more slowly, please? prosząc osobę o powtórzenie np. Pardon? prosząc osobę o potwierdzenie najwaŝniejszych danych/faktów np. Could you repeat the dates, please? prosząc osobę o podanie informacji w momencie kiedy ty uwaŝasz za stosowne np. Can I have the invoice number, please? prosząc o przeliterowanie konkretnych danych np. Can you spell the street for me, please? Próby połączenia 1. Ann Smith in Finance, please. 1. One moment, please. I m putting you through. Sorry to keep you waiting. I m afraid you ve got the wrong extension. I ll try to transfer you postaram się przełączyć. 2. I phoned a minute ago but I was cut off. 2. I m afraid the line s busy/engaged. I m sorry but there s no reply.. 3. Do you want to hold or you call back later? 3. I ll hold zaczekam. Could you put me through to her secretary 4. I m afraid is on the other line obawiam się, iŝ rozmawia przez inny telefon. I m afraid is off obawiam się, iŝ wyszedł. I m afraid is tied up right now obawiam się, iŝ jest teraz zajęty. I m afraid is in a meeting obawiam się, iŝ jest na spotkaniu. Rys. 2. Schemat przeprowadzenia próby połączenia [opracowanie własne] Zakończenie rozmowy Jeśli udało nam się porozmawiać, to na zakończenie rozmowy stosujemy jeden ze zwrotów poŝegnalnych stosownych do sytuacji. Jeśli natomiast nie udało nam się porozmawiać z daną osobą z róŝnych przyczyn, to kończymy rozmowę: mówiąc: I ll call back later. Thank you. Good bye., zostawiając wiadomość u osoby z którą rozmawialiśmy, zostawiając informację na automatycznej sekretarce. W wypadku, gdy to my odbieramy telefon, kończąc rozmowę zawsze dziękujemy za rozmowę uŝywając np. zwrotu: Thank you for calling. 19

21 Zostawianie wiadomości: Could I leave a message? Czy mógłbym zostawić wiadomość? Could you tell Mr/Mrs.that Czy mógłby pan powiedzieć panu/pani Ŝe. Could you ask him/her to ring/call me? Czy mógłby pan poprosić jego/ją aby do mnie zadzwonił/a? Can you tell him/her I called? Czy mógłby pan przekazać mu/jej, Ŝe dzwoniłem/-łam? Automatyczna sekretarka (Voic /Answerphone machine) W momencie, gdy włącza się automatyczna sekretarka moŝesz usłyszeć następujący komunikat: You re through to the voic of.i m not at my desk now, but if you leave a message, I ll get back to you/call you back. Po sygnale zostawiasz wiadomość. Koniecznie podaj swój numer kontaktowy: I m available on Here in Warsaw I m available on Ustalanie terminu spotkania W kontaktach międzyludzkich, a w kontaktach zawodowych w szczególności, ustalając termin spotkania najczęściej korzystamy z telefonu. WyraŜenie chęci spotkania biznesowego / formalnego: Can/shall we fix / arrange an appointment / a meeting? Czy moglibyśmy ustalić termin spotkania? Would it be useful to meet up soon? Czy nie dobrze byłoby wkrótce się spotkać? I d like to make an appointment to see /with Chciałbym umówić się na spotkanie z I d like to see Chciałbym spotkać się z Would you like to come and see Czy zechciałby pan przyjść i spotkać się z Would it be possible to meet? Czy byłaby moŝliwość spotkania? Korespondencja We wszystkich typach korespondencji handlowej/urzędowej w języku angielskim dwoma, najwaŝniejszymi elementami są: układ graficzny i styl. W zaleŝności od formalności sytuacji stosujemy język formalny, na wpół formalny lub nieformalny, bez względu na typ korespondencji. Z reguły faksy i e są mniej oficjalne niŝ pisma. JednakŜe, jeśli kontaktujemy się z kimś po raz pierwszy, to równieŝ w faksach i ach uŝywamy stylu listu formalnego. KaŜdy list powinien zawierać co najmniej 3 paragrafy: pierwszy paragraf, w którym wyjaśniamy cel pisma, drugi paragraf, w którym podajemy szczegóły, trzeci paragraf, stanowiący grzeczne zakończenie. Zawsze staramy się wyraŝać precyzyjnie, ograniczając stosowanie interpunkcji, szczególnie przy podawaniu adresu. Umiejętność zwięzłego wyraŝania myśli w liście lub innej formie pisemnej komunikatu, jak równieŝ odpowiednia jego forma, układ graficzny, znajomość ogólnie przyjętych i stosowanych sformułowań decyduje o poprawnym napisaniu listu biznesowego. Umiejętność ta jest niezwykle waŝna, poniewaŝ dobrze napisany list/faks/ stanowi wizytówkę naszej firmy. 20