estrogenowego α a objawami zespołu menopauzalnego badanych kobiet; estrogenowego α a lipidogramem badanych kobiet;
|
|
- Oskar Walczak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 11.Streszczenie Liczne badania sugerują, że zmniejszenie stężenia endogennych estrogenów po menopauzie jest przyczyną dolegliwości menopauzalnych i może być krytycznym czynnikiem ryzyka chorób nasilających się w tym okresie życia, w tym chorób układu krążenia. Nadal trwają badania nad znalezieniem genetycznych czynników ryzyka dolegliwości i chorób nasilających się po menopauzie. Mimo, iż znaleziono wiele potencjalnych genów kandydatów to nadal niejasna jest w tym zakresie rola genów uczestniczących w działaniu hormonów płciowych. Z tych przesłanek zrodziła się potrzeba podjęcia się problematyki w poniższym badaniu. Celem głównym pracy była ocena związku polimorfizmu receptora estrogenowego α z wybranymi aspektami przebiegu naturalnej menopauzy, ze szczególnym uwzględnieniem zespołu menopauzalnego i występowania czynników ryzyka chorób układu krążenia. Cele szczegółowe to: 1) Analiza związku polimorfizmu receptora estrogenowego α z objawami zespołu menopauzalnego w badanej grupie kobiet; 2) Analiza związku polimorfizmu receptora estrogenowego α ze stężeniem estradiolu w badanej grupie kobiet po menopauzie; 3) Analiza związku polimorfizmu receptora estrogenowego α z BMI, WHR, obwodem talii badanych kobiet; 4) Analiza związku polimorfizmu receptora estrogenowego α z lipidogramem badanych kobiet; 5) Analiza związku polimorfizmu receptora estrogenowego α z subiektywną oceną przebiegu menopauzy u badanych kobiet; 6) Analiza związku interakcji pomiędzy stężeniem estradiolu i polimorfizmem receptora estrogenowego α a objawami zespołu menopauzalnego badanych kobiet; 7) Analiza związku interakcji pomiędzy stężeniem estradiolu i polimorfizmem receptora estrogenowego α a lipidogramem badanych kobiet; 8) Analiza związku interakcji pomiędzy stężeniem estradiolu i polimorfizmem receptora estrogenowego α a BMI, WHR, obwodem talii badanych kobiet. Hipotezy badawcze:
2 1) Nasilenie objawów zespołu menopauzalnego zależy istotnie od polimorfizmu receptora estrogenowego α Xba1 i PvuII; 2) BMI, WHR, lipidogram u kobiet po menopauzie zależą istotnie od polimorfizmu receptora estrogenowego α Xba1 i PvuII; 3) Stężenie estradiolu u kobiet po menopauzie zależy istotnie od polimorfizmu receptora estrogenowego α Xba1 i PvuII; 4) Interakcja stężenia estradiolu z objawami zespołu menopauzalnego istotnie zależy od polimorfizmu receptora estrogenowego α Xba1 i PvuII; 5) Interakcja stężenia estradiolu i lipidogramu u kobiet po menopauzie zależy istotnie od polimorfizmu receptora estrogenowego α Xba1 i PvuII; 6) Interakcja stężenia estradiolu z BMI, WHR, obwodem talii kobiet po menopauzie istotnie zależy od polimorfizmu receptora estrogenowego α Xba1 i PvuII; 7) Wysokość RR i jego zmiana po menopauzie zależą istotnie od polimorfizmu receptora estrogenowego α Xba1 i PvuII. Badanie zostało przeprowadzone w 2013 r. Kryteria włączenia do badania: wiek lat; wykształcenie co najmniej pełne podstawowe; minimum 2 lata od ostatniej miesiączki; FSH > 30 mu/ml. Kryteria wykluczenia z badania: przewlekłe choroby w okresie ostatnich 5 lat, w tym zdiagnozowana choroba tarczycy; choroby psychiczne w wywiadzie; uzależnienia od leków i alkoholu; zdiagnozowana jednostka chorobowa z objawami demencji. Ostatecznie do badania zakwalifikowano 266 kobiet. Badanym została pobrana krew do oznaczenia stężenia estradiolu, FSH, cholesterolu całkowitego (CHOL), HDL-cholesterolu, LDL-cholesterolu, trójglicerydów (TG). Kobiety zakwalifikowane do badania zostały zważone, został zmierzony ich wzrost, oraz obwód talii (W) i obwód bioder (R). Zmierzono również ciśnienie tętnicze. Na podstawie uzyskanych pomiarów został obliczony wskaźnik BMI (kg/wzrost w m 2 ) i WHR. Polimorfizm receptora estrogenowego α oznaczony został metodą multiplet PCR. Uczestniczki badania wypełniały ankietę składającą się z: 1. części opisującej cechy społeczno-demograficzne; 2. części zdrowotnej, dotyczącej wywiadu ginekologicznego oraz nasilenia objawów menopauzalnych, ocenianych wskaźnikiem Kuppermana i Greene a wraz z subiektywną oceną przebiegu menopauzy w zakresie aktywności zawodowej,
3 fizycznej i społecznej. Statystyczną analizę zebranych danych wykonano w statystycznym pakiecie komputerowym STATISTICA. Przyjęto poziom istotności α= 0,05. Średnia wieku badanych kobiet wynosiła 56,4±3,4 lat. Średnie stężenie estradiolu w surowicy krwi wynosiło 23,7±20,22 pg/ml. Większość badanych miała stężenie estradiolu w normie - 88,72%, a u 11,28% stężenie estradiolu przekraczało normę dla kobiet po menopauzie. Prawie połowa badanych kobiet miała genotyp ERα Xba1 AG, około 35% to nosicielki genotypu Xba1 AA, a około 17% - GG. Polimorfizm ERα PvuII najczęściej występował w genotypie TC (45% badanych), zaś pozostałe dwa genotypy tego polimorfizmu występowały z podobną częstością (28% miało TT i 27% CC). Objawy menopauzy trwały od 2 do 5 lat u prawie połowy badanych kobiet. Wykazano że, czas trwania objawów menopauzy u badanych kobiet zależał od posiadanych genotypów polimorfizmu ERα Xba1 oraz PvuII. Kobiety z genotypem AA Xba1 miały istotnie rzadziej objawy menopauzy trwające do 2 lat i częściej objawy menopauzy trwające od 2 do 5 lat (2/3 kobiet), niż badane z pozostałymi genotypami tego polimorfizmu (AG i GG). Kobiety o genotypie TT PvuII miały objawy menopauzy trwające do 2 lat istotnie rzadziej niż badane z pozostałymi genotypami tego polimorfizmu. Natomiast kobiety z genotypem CC miały częściej objawy menopauzy trwające od 2 do 5 lat niż kobiety z pozostałymi genotypami polimorfizmu PvuII. Dodatkowo, kobiety o genotypie TT i TC PvuII miały najmniejsze, a kobiety CC PvuII największe nasilenie objawów naczynioruchowych w skali Greene a. Stwierdzono zależność między stężeniem estradiolu a nasileniem zespołu menopauzalnego, mierzonego wskaźnikiem Kuppermana. Kobiety bez zespołu menopauzalnego miały istotnie niższe stężenie estradiolu niż kobiety z zespołem menopauzalnym. Ciężki zespół menopauzalny częściej dotyczył kobiet ze stężeniem estradiolu w normie, niż kobiet ze stężeniem estradiolu powyżej normy. U badanych kobiet zarówno ciśnienie skurczowe, jak i rozkurczowe, zależały od posiadanych genotypów polimorfizmu Xba1 i PvuII. Kobiety z genotypem GG Xba1 miały istotnie niższe ciśnienie skurczowe i rozkurczowe, niż kobiety z pozostałymi genotypami tego polimorfizmu. Kobiety z genotypem CC PvuII miały najniższe ciśnienie skurczowe i rozkurczowe, nieco wyższe kobiety z TT, a najwyższe z TC. Wzrost ciśnienia tętniczego po menopauzie wystąpił istotnie rzadziej u kobiet z genotypem GG Xba1 i CC PvuII niż u kobiet z pozostałymi genotypami tych polimorfizmów.
4 W badanej grupie kobiet 86,84% miało cholesterol całkowity powyżej normy, 43,23% kobiet miało LDL powyżej normy, 83,83% - HDL poniżej normy. Wykazano istotną zależność stężenia cholesterolu całkowitego od Xba1 oraz zależność stężenia trójglicerydów od polimorfizmów Xba1 i PvuII. Badane kobiety z genotypem GG Xba1 miały istotnie wyższe stężenie całkowitego cholesterolu niż kobiety z pozostałymi genotypami tego polimorfizmu. Najwyższe stężenie trójglicerydów stwierdzono u kobiet z genotypem GG Xba1 oraz genotypem CC PvuII. Niższe stężenia trójglicerydów wystąpiły u kobiet z genotypem AA Xba1 oraz genotypem TT PvuII, a najniższe stężenia stwierdzono u kobiet z genotypem AG Xba1 oraz genotypem TC PvuII. Badane kobiety ze stężeniem trójglicerydów w normie miały istotnie wyższe stężenie estradiolu niż kobiety ze stężeniem trójglicerydów powyżej normy. Wyższym stężeniom estradiolu towarzyszyły niższe stężenia trójglicerydów. Stężenia HDL, LDL i trójglicerydów korelowały różnokierunkowo ze stężeniem estradiolu w zależności od posiadanych genotypów polimorfizmu ERα. Wyższemu stężeniu estradiolu u kobiet o genotypach: a) GG Xba1 i TC PvuII odpowiadało wyższe stężenie HDL; b) TT PvuII odpowiadało niższe stężenie HDL; c) TC PvuII odpowiadało niższe stężenie LDL; d) AG Xba1 i TC PvuII odpowiadało niższe stężenie trójglicerydów. Średnia wartość BMI u badanych kobiet wynosiła 26,40 kg/m 2. 40% badanych kobiet miało BMI w normie, 40% miało nadwagę, 19% miało otyłość, a 6 kobiet niedowagę. U większości badanych kobiet nastąpił wzrost masy ciała po menopauzie (59%), u 34% - masa ciała nie zmieniła się, zaś u 7,5% - zmniejszyła się. Wykazano zależność wyników w przedziałach BMI od polimorfizmu PvuII. Badane kobiety o genotypach TT i CC PvuII miały najczęściej masę ciała w normie, podczas gdy kobiety z genotypem TC tego polimorfizmu miały najczęściej nadwagę. Około połowa kobiet z TT i CC miała masę ciała poniżej normy lub w normie, zaś większość kobiet z TC nadwagę lub otyłość. Stwierdzono że, większy obwód talii był związany z niższym stężeniem estradiolu. Stwierdzono istotnie niższe stężenie estradiolu u kobiet otyłych w porównaniu z kobietami z nadwagą i masą ciała w normie. U badanych kobiet z genotypem AA polimorfizmu Xba1 oraz z genotypem TT polimorfizmu PvuII wykazano, że im wyższe było stężenie estradiolu, tym miały one mniejszy obwód talii i mniejszy stosunek obwodu talii do obwodu bioder. U badanych kobiet nie wykazano zależności między polimorfizmem Xba1 i PvuII a subiektywną oceną wpływu menopauzy na obniżenie jakości życia. Stwierdzono istotnie niższe
5 stężenie estradiolu u kobiet z lekkim obniżeniem jakości życia po menopauzie niż u kobiet ze średnim lub silnym obniżeniem jakości życia i u kobiet nie deklarujących obniżenia jakości życia. Na podstawie przeprowadzonego badania wyciągnięto następujące wnioski: 1.Objawy menopauzalne dłużej utrzymywały się u kobiet z polimorfizmami ERα XbaI AA i PvuII TT. Objawy naczynioruchowe były najsilniej wyrażone u nosicielek polimorfizmu PvuII CC. 2.Genotyp ERα XbaI AG i PvuII TC był związany z wyższymi wartościami ciśnienia skurczowego i rozkurczowego oraz ze wzrostem RR po menopauzie. 3.Genotyp ERα PvuII TC był związany z częstszym występowaniem nadwagi i otyłości u badanych kobiet. 4.Polimorfizm ERα XbaI AA i PvuII TT wpływał na korzystny efekt oddziaływania estradiolu na rozmieszczenie tkanki tłuszczowej po menopauzie. 5.Genotyp ERα XbaI GG i PuvII CC związany był z wyższymi wynikami cholesterolu całkowitego i trójglicerydów. 6.Genotyp ERα XbaI i PuvII wpływa na efekt oddziaływania estradiolu na stężenie lipidów w badanej grupie: w podgrupie XbaI GG oraz PvuII TC wyższe stężenie estradiolu było związane z wyższym stężeniem cholesterolu HDL i niższym LDL w podgrupie PvuII TT wyższe stężenie estradiolu było związane z niższym stężeniem cholesterolu HDL w podgrupie XbaI AG oraz PvuII TC wyższe stężenie estradiolu było związane z niższym stężeniem trój glicerydów 7. Istnieje potrzeba badań wpływu terapii hormonalnej na występowanie objawów menopauzalnych w zależności od posiadanych polimorfizmów ERα, ponieważ nie stwierdzono oddziaływania posiadanych polimorfizmów ERα na związek stężenia endogennego estradiolu z nasileniem objawów menopauzalnych. 8.Na podstawie badań polimorfizmów ERα można zidentyfikować grupę kobiet bardziej zagrożoną na rozwój chorób układu krążenia.
6 9.Dalsze badania polimorfizmów ERα mogą ułatwić podejmowanie decyzji co do słuszności zastosowania terapii hormonalnej w profilaktyce pierwotnej chorób układu krążenia.
7 12.Summary Numerous studies suggest that the reduction in endogenous estrogen after menopause is the cause of menopausal symptoms and can be a fatal disease risk factor worsening in this period of life, including cardiovascular disease. Researches are still continued in order to find the genetic ailments and disease risk factors worsening after the menopause. Although many potential candidate genes were found, the role of the genes involved in the activity of female sex hormones is still unclear. From these premises was the need to take up the issues in this study. The main aim of this study was to evaluate the association of estrogen receptor α polymorphisms of selected aspects in the course of natural menopause, with particular emphasis on menopausal syndrome and risk factors for cardiovascular disease. The specific objectives are: 1) Analyzing the connection between estrogen receptor α polymorphism with menopausal symptoms of the women in the study group; 2) The analysis of estrogen receptor α polymorphism with estradiol concentration in the study group of postmenopausal women; 3) Analysis of the connection of estrogen receptor α polymorphism with BMI, WHR, waist circumference of the studied women; 4) Analyzing the connection of estrogen receptor α polymorphism with the lipid profile of the studied women; 5) Analysis of the connection of estrogen receptor α polymorphism with the subjective evaluation of the course of menopause in tested women; 6) Analysis of the connection of the interaction between the concentration of estradiol and estrogen receptor α polymorphism and the menopausal symptoms in studied women. 7) Analysis of the connection of interaction between the concentration of estradiol and estrogen receptor α polymorphism and the lipid profile of women studied; 8) Analysis of the connection of interaction between concentrated estradiol and estrogen receptor α polymorphism and BMI, WHR, waist circumference in women studied.
8 Research hypotheses: 1) The severity of the symptoms of menopause are indeed dependent on polymorphism of the estrogen receptor α Xba1 and PvuII; 2) BMI, WHR, the lipid profile in postmenopausal women depend significantly on the polymorphism of the estrogen receptor α Xba1 and PvuII; 3) The concentration of estradiol in postmenopausal women materially depends on estrogen receptor α polymorphism Xba1 and PvuII; 4) Interaction of estradiol concentration with symptoms of menopause syndrome significantly depends on the polymorphism of estrogen receptor α Xba1 and PvuII; 5) Interaction of estradiol concentrations and the lipid profile in postmenopausal women significantly depends on the polymorphism of estrogen receptor α Xba1 and PvuII; 6) Interaction of estradiol concentration with BMI, WHR, waist circumference in postmenopausal women significantly depends on estrogen receptor α polymorphism Xba1 and PvuII; 7) The level of RR and its change after menopause significantly depend on the polymorphism of estrogen receptor α Xba1 and PvuII. The study was conducted in The inclusion criteria: women age years; at least primary education level; a minimum of 2 years from the last menstrual period; FSH> 30 mu / ml. The exclusion criteria from the study: chronic illnesses in the last 5 years, including a diagnosed thyroid disease; history of mental illness; addiction to drugs and alcohol; diagnosed disease with dementia symptoms. The study group consisted of 266 women which fulfilled the above criteria. From the study group blood samples were taken to mark the concentration of estradiol, FSH, total cholesterol (CHOL), HDL-cholesterol, LDL-cholesterol, triglycerides (TG). The women qualified for the study were weighed, their height, waist (W) and hips (R) were measured. Their blood pressure was also measured. The achieved data was used to calculate BMI (kg/height/ in m2) and WHR. The estrogen receptor α polymorphism determined by multiplet PCR method. The participants were asked to fill in a two part questionnaire survey. Part 1 consisted of: sociodemographic characteristics;. Part 2 consisted of gynecological history and the intensification of the
9 menopausal symptoms estimated by Kupperman i and Greene index along with the subjective evaluation in terms of physical, social and job activity. The gained data was statistically analyzed by computer software STATISTICA. The significance α = 0.05 level was assumed. The average age of women was 56.4 ± 3.4 years. The average estradiol concentration in blood serum was 23.7 ± pg / ml. Most of the participants had normal levels of estradiol % % of tested women had exceeded the norm level of estradiol for women after the menopause. Almost half of the tested women had ERα Xba1 AG genotype, about 35% are carriers of AA Xba1 genotype, and about 17% - GG. ERα PvuII polymorphism occurred most frequently in the TC genotype (45%), while the other two genotypes of polymorphism occurred with similar frequency (28% had TT and 27% CC). The menopausal symptoms lasted from 2 to 5 years in nearly half of the studied group of women. It has been shown that the duration of menopausal symptoms depend on the type of polymorphism genotype ERα,Xba1 and PvuII. The menopausal symptoms which lasted to 2 years were significantly less observed in the group of women with AA Xba1 genotype. In 2/3 of these women the symptoms lasted from 2 to 5 years than in those who had AG and GG polymorphism genotype. The women with genotype TT PvuII had menopausal symptoms lasting up to two years, significantly less than the women with other types of this polymorphism genotype. Women with the CC genotype had menopausal symptoms lasting from 2 to 5 years more often than those with other types of PvuII polymorphism genotypes. Additionally, women with TT and TC PvuII genotype had the lowest, and women CC PvuII the highest intensification of vasomotor symptoms on the Greene scale. The connection between estradiol concentration and the severity of menopausal syndrome, measured by the Kupperman index was found. Women without menopausal syndrome had significantly lower levels of estradiol than women with menopausal syndrome. Serious menopausal syndrome more frequently occurred to women with the concentration of estradiol in the standard, than to women with estradiol levels above normal. In the studied group of women both systolic and diastolic blood pressure dependeded on their Xba1 and PvuII polymorphism genotypes. Women with GG Xba1genotype had significantly lower systolic and diastolic blood pressure than women with other genotypes of this polymorphism. Women with CC PvuII genotype had the lowest systolic and diastolic blood pressure, slightly
10 higher - women with TT, and the highest - with TC. Increase in blood pressure after the menopause occurred significantly less frequently in women with GG genotype CC Xba1 and PvuII than in women with other genotypes of these polymorphisms. In the studied group of women 86,84% had total cholesterol above the norm, 43.23% of the women had LDL above the norm, 83.83% - HDL below normal. There was a significant relationship between total cholesterol levels and the Xba1 and the relationship of triglycerides levels from Xba1 and PvuII polymorphisms. The women with GG Xba1 genotype had significantly higher total cholesterol than women with other genotypes of this polymorphism. The highest concentration of triglycerides was observed in women with the GG Xba1genotype and CC PvuII genotype. Lower concentrations of triglycerides occurred in women with AA Xba1 genotype and TT PvuII genotype, and the lowest levels were found in women with AG Xba1 genotype and TC PvuII genotype. The studied group of women with normal triglyceride levels had significantly higher levels of estradiol than women with triglyceride levels above normal. Higher concentrations of estradiol were accompanied by lower triglycerides. HDL, LDL and triglyceride levels correlated multidirectionally with the concentration of estradiol depending on their polymorphism ERα genotypes. Higher concentrations of estradiol in women with genotypes: a) GG Xba1 and TC PvuII corresponded to higher levels of HDL; b) TT PvuII corresponded to the lower concentration of HDL; c) TC PvuII corresponded to lower LDL; d) AG Xba1 and TC PvuII corresponded to lower triglyceride levels. The average value of BMI in tested women was kg / m2. 40% of these women had normal BMI, 40% were overweight, 19% were obese and 6 women were underweight. In the majority of tested women there was an increase in body weight after menopause (59%), in 34% - body weight has not changed, and at 7.5% - has decreased. The dependence of the results in BMI ranges to PvuII polymorphism has been shown.the tested women with TT and CC PvuII genotypes had mostly normal weight, while women with the TC genotype of this polymorphism were mostly overweight. About half of the women with TT and CC had weight below the standard or normal, and the majority of women with TC were overweight or obese. It was alleged that, larger waist circumference was associated with a lower concentration of estradiol. It was alleged that there are significantly lower concentrations of estradiol in obese women compared to overweight women and women with normal weight. In the tested group of
11 women with AA genotype Xba1 polymorphism and TT genotype PvuII polymorphism has been alleged that the higher the level of estradiol, the smaller was their waist circumference and lower the ratio of waist to hip circumference. The tested group of women showed no relationship between Xba1 and PvuII polymorphism and the subjective influence of menopause decreasing the quality of life. It was found that the women with significantly lower concentration of estradiol claimed a slight reduction in the quality of life after menopause than the women with moderate, high or no reduction in quality of life. Based on conducted studies the following conclusions were made: 1. Menopausal symptoms remained longer in women with ERα s XbaI and PvuII AA TT polymorphisms. Vasomotor symptoms were most intensely expressed in carriers PvuII CC polymorphism. 2. ERα PvuII XbaI AG and TC genotype was connected with higher systolic and diastolic blood pressure, and the increase of RR after menopause. 3. ERα PvuII TC genotype was connected with a higher incidence of overweight and obesity in women examined. 4. ERα,XbaI and PvuII AA TT polymorphism had the beneficial effect of estradiol impact on the distribution of body fat after menopause. 5. XbaI GG ERα and PuvII CC genotype was related to higher results in total cholesterol and triglycerides. 6. ERα Xbal and PuvII genotype affect the result of the impact of estradiol on lipid levels in the study group: in the subgroup XbaI and PvuII TC GG higher concentrations of estradiol were associated with higher levels of HDL and lower LDL subgroup PvuII TT higher concentrations of estradiol was associated with lower levels of HDL cholesterol subgroup XbaI and PvuII AG TC higher concentrations of estradiol was associated with lower serum triglycerides
12 7. There is a need for research on the impact of hormone therapy on menopausal symptoms depending on their ERα polymorphisms because there was no impact of ERα polymorphisms of the relationship of the concentration of endogenous estradiol with the severity of menopausal symptoms. 8. On the basis of ERα polymorphisms studies groups of women more at risk for developing cardiovascular disease can be identified. 9. Further studies of ERα polymorphisms can facilitate decision-making as to the advisability of the use of hormone therapy for the primary prevention of cardiovascular disease.
Gdański Uniwersytet Medyczny. Polimorfizm genów receptorów estrogenowych (ERα i ERβ) a rozwój zespołu metabolicznego u kobiet po menopauzie
Gdański Uniwersytet Medyczny Mgr Karolina Kuźbicka Polimorfizm genów receptorów estrogenowych (ERα i ERβ) a rozwój zespołu metabolicznego u kobiet po menopauzie Rozprawa doktorska Promotor: dr hab. n.
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE Celem głównym Materiał i metody
STRESZCZENIE Choroby układu krążenia od lat pozostają jedną z głównych przyczyn śmierci w Europie. W licznych badaniach opisano czynniki ryzyka, które predysponują do rozwoju miażdżycy i wystąpienia choroby
Bardziej szczegółowomgr Karolina Strach Tytuł rozprawy doktorskiej: Promotor rozprawy: Promotor pomocniczy Streszczenie
mgr Karolina Strach Tytuł rozprawy doktorskiej: Zachowania zdrowotne kobiet po menopauzie pracujących w rolnictwie a występowanie wybranych czynników ryzyka chorób układu krążenia Promotor rozprawy: prof.
Bardziej szczegółowoOcena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży
Ewa Racicka-Pawlukiewicz Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych PROMOTOR: Dr hab. n.
Bardziej szczegółowoStreszczenie. menopauzie. Powszechnie uwaza siq, 2e obnizenie stezenia estrogen6w towarzyszqce menopauzie jest czynnikiem odpowiedzialnym za rozw6j
Streszczenie Populacjq kt6ra odnosi znaczne korzysci dzieki postqpowi medycyny, ale kt6r4 jednoczesnie dotycz4 nowe problemy zdrowotne, spoleczne, zawodowe, sq kobiety po menopauzie. Powszechnie uwaza
Bardziej szczegółowoCharakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego
Lek. Łukasz Głogowski Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Opiekun naukowy: Dr hab. n. med. Ewa Nowakowska-Zajdel Zakład Profilaktyki Chorób
Bardziej szczegółowoOcena jakości życia oraz występowania objawów lękowych i depresyjnych u pacjentek z zespołem policystycznych jajników STRESZCZENIE
Ocena jakości życia oraz występowania objawów lękowych i depresyjnych u pacjentek z zespołem policystycznych jajników STRESZCZENIE Zespół policystycznych jajników występuje u 5-10% kobiet w wieku rozrodczym.
Bardziej szczegółowowskaźnik WHR. Ocenie poddano także skład ciała wykorzystując analizator składu ciała TANITA BC 554. Na podstawie uzyskanych wyników wysunięto
STRESZCZENIE Nadwaga i otyłość stanowią globalny problem zdrowotny ze względu na skalę i powszechność jego występowania. Są problemem złożonym, obejmującym nie tylko aspekt medyczny, ale też odzwierciedlającym
Bardziej szczegółowomgr Anna Sobianek Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk o zdrowiu Promotor: prof. dr hab. n. med. Mirosław Dłużniewski
mgr Anna Sobianek,,Ocena wpływu regularnej, kontrolowanej aktywności fizycznej na jakość życia i występowanie czynników ryzyka schorzeń sercowo-naczyniowych w populacji studentek Warszawskiego Uniwersytetu
Bardziej szczegółowoKatarzyna Durda STRESZCZENIE STĘŻENIE KWASU FOLIOWEGO ORAZ ZMIANY W OBRĘBIE GENÓW REGULUJĄCYCH JEGO METABOLIZM JAKO CZYNNIK RYZYKA RAKA W POLSCE
Pomorski Uniwersytet Medyczny Katarzyna Durda STRESZCZENIE STĘŻENIE KWASU FOLIOWEGO ORAZ ZMIANY W OBRĘBIE GENÓW REGULUJĄCYCH JEGO METABOLIZM JAKO CZYNNIK RYZYKA RAKA W POLSCE Promotor: dr hab. prof. nadzw.
Bardziej szczegółowoOcena zależności pomiędzy stężeniami wifatyny i chemeryny a nasileniem łuszczycy, ocenianym za pomocą wskaźników PASI, BSA, DLQI.
Uniwersytet Medyczny w Lublinie Katarzyna Chyl-Surdacka Badania wisfatyny i chemeryny w surowicy krwi u chorych na łuszczycę Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych streszczenie Promotor Prof. dr hab.
Bardziej szczegółowoSWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu. Karolina Horodyska
SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu Karolina Horodyska Warunki skutecznego promowania zdrowej diety i aktywności fizycznej: dobre praktyki w interwencjach psychospołecznych
Bardziej szczegółowoLek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.
Lek. Ewelina Anna Dziedzic Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n. med. Marek Dąbrowski
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE / ABSTRACT
STRESZCZENIE / ABSTRACT Wstęp: Rtęć jest metalem o silnym działaniu neuro, nefro i hepatotoksycznym oraz zwiększającym ryzyko chorób układu krążenia. Pracownicy zatrudnieni w zakładach przemysłowych wykorzystujących
Bardziej szczegółowoAleksandra Stańska-Perka ZABURZENIA METABOLICZNE U DZIECI ZAKAŻONYCH HIV. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych
Aleksandra Stańska-Perka ZABURZENIA METABOLICZNE U DZIECI ZAKAŻONYCH HIV Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Kierownik
Bardziej szczegółowoZałożenia i cele: Postanowiłam zbadać i przeanalizować:
Streszczenie. Wstęp: Starzejące się społeczeństwa całej Europy, skutki wysoko rozwiniętej cywilizacji urbanistyczno-technicznej, oddalenie człowieka od natury, ogromny postęp nauki i techniki, powodują
Bardziej szczegółowoUnit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society
Prof. Piotr Bledowski, Ph.D. Institute of Social Economy, Warsaw School of Economics local policy, social security, labour market Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing
Bardziej szczegółowo1. STESZCZENIE. Wprowadzenie:
1. STESZCZENIE Wprowadzenie: Przewlekła niewydolność serca (PNS) stanowi nie tylko problem medyczny, ale także społeczny, ponieważ prowadzi do zmniejszenia tolerancji wysiłkowej, zwiększenia częstości
Bardziej szczegółowoOcena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją
234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle
Bardziej szczegółowoEDYTA KATARZYNA GŁAŻEWSKA METALOPROTEINAZY ORAZ ICH TKANKOWE INHIBITORY W OSOCZU OSÓB CHORYCH NA ŁUSZCZYCĘ LECZONYCH METODĄ FOTOTERAPII UVB.
Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Uniwersytet Medyczny w Białymstoku EDYTA KATARZYNA GŁAŻEWSKA METALOPROTEINAZY ORAZ ICH TKANKOWE INHIBITORY W OSOCZU OSÓB CHORYCH NA ŁUSZCZYCĘ
Bardziej szczegółowoROZPRAWA DOKTORSKA. Mateusz Romanowski
Mateusz Romanowski Wpływ krioterapii ogólnoustrojowej na aktywność choroby i sprawność chorych na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa ROZPRAWA DOKTORSKA Promotor: Dr hab., prof. AWF Anna Straburzyńska-Lupa
Bardziej szczegółowoJustyna Kinga Stępkowska
Warszawski Uniwersytet Medyczny Wydział Nauki o Zdrowiu Justyna Kinga Stępkowska Ilościowa ocena wybranych antygenów nowotworowych u zdrowych kobiet stosujących dwuskładnikową antykoncepcję hormonalną
Bardziej szczegółowoOcena częstości występowania bólów głowy u osób chorych na padaczkę.
lek. med. Ewa Czapińska-Ciepiela Ocena częstości występowania bólów głowy u osób chorych na padaczkę. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor Prof. dr hab. n. med. Jan Kochanowski II Wydział
Bardziej szczegółowoCENTRALNA PRZYCHODNIA REHABILITACYJNO- LECZNICZA POLSKIEGO ZWIĄZKU NIEWIDOMYCH w WARSZAWIE KRZYSZTOF STARZYK
CENTRALNA PRZYCHODNIA REHABILITACYJNO- LECZNICZA POLSKIEGO ZWIĄZKU NIEWIDOMYCH w WARSZAWIE KRZYSZTOF STARZYK OCENA JAKOŚCI ŻYCIA OSÓB SŁABOWIDZĄCYCH STOSUJĄCYCH POMOCE OPTYCZNE PROMOTOR: PROF. DR HAB.
Bardziej szczegółowoAnaliza epidemiologiczna występowania i uwarunkowań pylicy górników kopalń węgla kamiennego w województwie śląskim w latach
mgr inż. Alina Mroczek Analiza epidemiologiczna występowania i uwarunkowań pylicy górników kopalń węgla kamiennego w województwie śląskim w latach 2003-2011 Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych
Bardziej szczegółowoPOZYTYWNE I NEGATYWNE SKUTKI DOŚWIADCZANEJ TRAUMY U CHORYCH PO PRZEBYTYM ZAWALE SERCA
POZYTYWNE I NEGATYWNE SKUTKI DOŚWIADCZANEJ TRAUMY U CHORYCH PO PRZEBYTYM ZAWALE SERCA mgr Magdalena Hendożko Praca doktorska Promotor: dr hab. med. Wacław Kochman prof. nadzw. Gdańsk 2015 STRESZCZENIE
Bardziej szczegółowoOcena zależności stężeń interleukin 17, 22 i 23 a wybranymi parametrami klinicznymi i immunologicznymi w surowicy chorych na łuszczycę plackowatą
Agnieszka Nawrocka Ocena zależności stężeń interleukin 17, 22 i 23 a wybranymi parametrami klinicznymi i immunologicznymi w surowicy chorych na łuszczycę plackowatą Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą
Bardziej szczegółowoUniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska
Uniwersytet Medyczny w Łodzi Wydział Lekarski Jarosław Woźniak Rozprawa doktorska Ocena funkcji stawu skokowego po leczeniu operacyjnym złamań kostek goleni z uszkodzeniem więzozrostu piszczelowo-strzałkowego
Bardziej szczegółowoKatedra i Zakład Biochemii Kierownik Katedry: prof. dr hab. n. med. Ewa Birkner
mgr Anna Machoń-Grecka Cytokiny i czynniki proangiogenne u pracowników zawodowo narażonych na oddziaływanie ołowiu i jego związków Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: prof. dr hab. n.
Bardziej szczegółowoOcena potrzeb pacjentów z zaburzeniami psychicznymi
Mikołaj Trizna Ocena potrzeb pacjentów z zaburzeniami psychicznymi przebywających na oddziałach psychiatrii sądowej Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab.n.med. Tomasz Adamowski,
Bardziej szczegółowoChronotyp i struktura temperamentu jako predyktory zaburzeń nastroju i niskiej jakości snu wśród studentów medycyny
WYDZIAŁ LEKARSKI Chronotyp i struktura temperamentu jako predyktory zaburzeń nastroju i niskiej jakości snu wśród studentów medycyny Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych lek. Łukasz Mokros Praca
Bardziej szczegółowoCzynniki ryzyka zaburzeń związanych z używaniem alkoholu u kobiet
Czynniki ryzyka zaburzeń związanych z używaniem alkoholu u kobiet Risk factors of alcohol use disorders in females Monika Olejniczak Wiadomości Psychiatryczne; 15(2): 76 85 Klinika Psychiatrii Dzieci i
Bardziej szczegółowoCzynniki genetyczne sprzyjające rozwojowi otyłości
Czynniki genetyczne sprzyjające rozwojowi otyłości OTYŁOŚĆ Choroba charakteryzująca się zwiększeniem masy ciała ponad przyjętą normę Wzrost efektywności terapii Czynniki psychologiczne Czynniki środowiskowe
Bardziej szczegółowoINSTYTUT GENETYKI I HODOWLI ZWIERZĄT POLSKIEJ AKADEMII NAUK W JASTRZĘBCU. mgr inż. Ewa Metera-Zarzycka
INSTYTUT GENETYKI I HODOWLI ZWIERZĄT POLSKIEJ AKADEMII NAUK W JASTRZĘBCU mgr inż. Ewa Metera-Zarzycka Profil metaboliczny osocza krwi i wartość biologiczna mleka krów w gospodarstwach ekologicznych Praca
Bardziej szczegółowoUdział czynników demograficznych w kształtowaniu wyników leczenia raka jajnika na podstawie materiału Gdyńskiego Centrum Onkologii
Lek. med. Andrzej Kmieć Udział czynników demograficznych w kształtowaniu wyników leczenia raka jajnika na podstawie materiału Gdyńskiego Centrum Onkologii Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Zakład
Bardziej szczegółowoOcena stężenia wybranych miokin u dziewcząt z jadłowstrętem psychicznym i otyłością
lek. Agata Mikołajczak-Będkowska Ocena stężenia wybranych miokin u dziewcząt z jadłowstrętem psychicznym i otyłością rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab. n. med. Joanna Oświęcimska
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 218 SECTIO D 2003
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 218 SECTIO D 2003 Zakład Biochemii Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie Departments of Biometry *Physiology,
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE Wstęp Założenia i cel pracy Materiał i metodyka
STRESZCZENIE Wstęp Perimenopauza wiąże się z naturalnymi procesami zachodzącymi w organizmie każdej kobiety. Pomimo dokładnego poznania mechanizmów zmian hormonalnych, strukturalnych i funkcjonalnych u
Bardziej szczegółowoRozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych w zakresie medycyny
Lek. Maciej Jesionowski Efektywność stosowania budezonidu MMX u pacjentów z aktywną postacią łagodnego do umiarkowanego wrzodziejącego zapalenia jelita grubego w populacji polskiej. Rozprawa na stopień
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE Słowa kluczowe: Wstęp Cel pracy
STRESZCZENIE Słowa kluczowe: Noworodek urodzony przedwcześnie, granulocyt obojętnochłonny, molekuły adhezji komórkowej CD11a, CD11b, CD11c, CD18, CD54, CD62L, wczesne zakażenie, posocznica. Wstęp W ostatnich
Bardziej szczegółowoEvaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme
Pracownia Naukowo-Edukacyjna Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme and the contribution by ESF funds towards the results achieved within specific
Bardziej szczegółowoThis copy is for personal use only - distribution prohibited.
- - - - - ARTYKUŁ ORYGINALNY / ORIGINAL ARTICLE Zaangażowanie Autorów A Przygotowanie projektu badawczego B Zbieranie danych C Analiza statystyczna D Interpretacja danych E Przygotowanie manuskryptu F
Bardziej szczegółowoIs there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report
Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Czy istnieje zależność pomiędzy wiekiem i stroną, po której umiejscawia się ciąża ektopowa jajowodowa?
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE Lek. Łukasz Kłodziński Promotor - Prof. dr hab. n. med. Małgorzata Wisłowska
STRESZCZENIE Lek. Łukasz Kłodziński Promotor - Prof. dr hab. n. med. Małgorzata Wisłowska Porównanie współchorobowości u pacjentów z Reumatoidalnym Zapaleniem Stawów, Toczniem Rumieniowatym Układowym i
Bardziej szczegółowoKrytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami
Seweryn SPAŁEK Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami MONOGRAFIA Wydawnictwo Politechniki Śląskiej Gliwice 2004 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE 5 1. ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI W ORGANIZACJI 13 1.1. Zarządzanie
Bardziej szczegółowoTRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH
INŻYNIERIA W ROLNICTWIE. MONOGRAFIE 16 ENGINEERING IN AGRICULTURE. MONOGRAPHS 16 WIESŁAW GOLKA TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH TRANSPORTATION IN RURAL FAMILY FARMS Falenty 2014 WYDAWNICTWO
Bardziej szczegółowoaforementioned device she also has to estimate the time when the patients need the infusion to be replaced and/or disconnected. Meanwhile, however, she must cope with many other tasks. If the department
Bardziej szczegółowoGdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej. Beata Wieczorek-Wójcik
Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej Beata Wieczorek-Wójcik Poziom obsad pielęgniarskich a częstość i rodzaj zdarzeń
Bardziej szczegółowoTHE INTERDEPENDENCE OF NUTRITIONAL STATUS AND BLOOD PRESSURE IN FEMALE STUDENTS
Medical and Biological Sciences, 2013, 27/2, 49-55 ORIGINAL ARTICLE / PRACA ORYGINALNA THE INTERDEPENDENCE OF NUTRITIONAL STATUS AND BLOOD PRESSURE IN FEMALE STUDENTS WSPÓŁZALEŻNOŚĆ MIĘDZY STANEM ODŻYWIENIA
Bardziej szczegółowoHas the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950?
Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950? Joanna Wibig Department of Meteorology and Climatology, University of Lodz, Poland OUTLINE: Motivation Data Heat wave frequency measures
Bardziej szczegółowopośrednich wykładników insulinooporności (lipidogram, BMI) oraz stężenia fetuiny A w momencie rozpoznania cukrzycy typu 1 na wystąpienie i czas
Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Wydział Lekarski Aleksandra Pyziak-Skupień Rozprawa doktorska: Ocena klinicznych i biochemicznych wykładników występowania częściowej remisji klinicznej w przebiegu cukrzycy
Bardziej szczegółowoOcena jakości życia pacjentów chorujących na nadciśnienie tętnicze według ankiety SF-36
PRACE STUDENCKICH KÓŁ NAUKOWYCH PRACA ORYGINALNA Ocena jakości życia pacjentów chorujących na nadciśnienie tętnicze według ankiety SF-36 The assessment of hypertesive patients life quality according to
Bardziej szczegółowoNADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY
NADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY Poradnik dla pacjenta i jego rodziny Konsultacja: prof. dr hab. med. Zbigniew Gaciong CO TO JEST ZESPÓŁ METABOLICZNY Nadciśnienie tętnicze (inaczej podwyższone ciśnienie
Bardziej szczegółowoEuropean Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014
European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014 Załącznik nr 1 General information (Informacje ogólne) 1. Please specify your country. (Kraj pochodzenia:) 2. Is this your country s ECPA
Bardziej szczegółowoZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH
S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 1 2005 Władimir Bożiłow 1, Małgorzata Roślak 2, Henryk Stolarczyk 2 1 Akademia Medyczna, Bydgoszcz 2 Uniwersytet Łódzki, Łódź ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ
Bardziej szczegółowoMarta Uzdrowska. PRACA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH Promotor: Dr hab. n. med. prof. UM Anna Broniarczyk-Loba
Marta Uzdrowska Ocena wad refrakcji i przyczyn niedowidzenia u osób z niepełnosprawnością intelektualną z wykorzystaniem zdalnego autorefraktometru Plusoptix PRACA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH Promotor:
Bardziej szczegółowoZEWNĄTRZKOMÓRKOWEJ U PACJENTÓW OPEROWANYCH Z POWODU GRUCZOLAKA PRZYSADKI
Daniel Babula AKTYWNOŚĆ WYBRANYCH METALOPROTEINAZ MACIERZY ZEWNĄTRZKOMÓRKOWEJ U PACJENTÓW OPEROWANYCH Z POWODU GRUCZOLAKA PRZYSADKI ROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH - streszczenie Promotor:
Bardziej szczegółowoSTOSUNEK HEMODIALIZOWANYCH PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI
Wojciech Marcin Orzechowski STOSUNEK HEMODIALIZOWANYCH PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI DEPRESYJNYMI DO LECZENIA TYCH ZABURZEŃ Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk o zdrowiu Promotor: prof. dr hab. n. med.,
Bardziej szczegółowoPatients price acceptance SELECTED FINDINGS
Patients price acceptance SELECTED FINDINGS October 2015 Summary With growing economy and Poles benefiting from this growth, perception of prices changes - this is also true for pharmaceuticals It may
Bardziej szczegółowoEkonomiczne i społeczno-demograficzne czynniki zgonów osób w wieku produkcyjnym w Polsce w latach
UNIWERSTYTET EKONOMICZNY W POZNANIU WYDZIAŁ EKONOMII Mgr Marta Majtkowska Ekonomiczne i społeczno-demograficzne czynniki zgonów osób w wieku produkcyjnym w Polsce w latach 2002-2013 Streszczenie rozprawy
Bardziej szczegółowoCzy Polakom grozi niealkoholowe stłuszczenie wątroby? NAFL (non-alkoholic fatty liver ) Czy można ten fakt lekceważyć?
Czy Polakom grozi niealkoholowe stłuszczenie wątroby? NAFL (non-alkoholic fatty liver ) Czy można ten fakt lekceważyć? Beata Cywińska-Durczak SAPL.PCH.18.10.1754 NAFLD (non-alkoholic fatty liver disease)
Bardziej szczegółowoRozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów
Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta www.michalbereta.pl 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów Wiemy, że możemy porównywad klasyfikatory np. za pomocą kroswalidacji.
Bardziej szczegółowoBADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI
14 BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI 14.1 WSTĘP Ogólne wymagania prawne dotyczące przy pracy określają m.in. przepisy
Bardziej szczegółowoObrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych
Lekarz Daria Dziechcińska-Połetek Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: Dr hab. n. med. Ewa Kluczewska, prof. nadzw.
Bardziej szczegółowoEwa Raczkowska. Wpływ modyfikacji składu wybranych potraw jarskich na odpowiedź glikemiczną w zależności od stanu odżywienia i wieku badanych
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Wydział Nauk o Żywności Ewa Raczkowska Wpływ modyfikacji składu wybranych potraw jarskich na odpowiedź glikemiczną w zależności od stanu odżywienia i wieku badanych
Bardziej szczegółowoPiotr Dudek Promotor: prof. dr hab. med. Wojciech Zgliczyński Klinika Endokrynologii, Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego
STRESZCZENIE Praca na stopień doktora nauk medycznych Wpływ wyrównywania niedoboru testosteronu na jakość życia, skład ciała, gęstość mineralną kości, stężenie leptyny i białka C-reaktywnego u starszych
Bardziej szczegółowoPONS (łac. most) Kielce, 18 marca 2011
Kielce, 18 marca 2011 Badanie PONS PONS (łac. most) POlish-Norwegian i Study Projekt PONS jest współfinansowany przez Polsko-Norweski Fundusz Badań Naukowych. Głównym wykonawcą projektu jest Centrum Onkologii
Bardziej szczegółowoSamoocena zmian jakości życia i systemu wartości życiowych chorych na wirusowe zapalenie wątroby typu C
mgr Mariola Śleziona Samoocena zmian jakości życia i systemu wartości życiowych chorych na wirusowe zapalenie wątroby typu C Rozprawa na stopień doktora nauk o zdrowiu Promotor: dr hab. n. o zdr. Monika
Bardziej szczegółowoKinga Janik-Koncewicz
Kinga Janik-Koncewicz miażdżyca choroby układu krążenia cukrzyca typu 2 nadciśnienie choroby układu kostnego nowotwory Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że około 7-41% nowotworów jest spowodowanych
Bardziej szczegółowoJak oceniać otyłość brzuszną u pacjentów z pierwotnym nadciśnieniem tętniczym?
Joanna Dziwura-Ogonowska 1, Rafał Heryć 2, Karolina Mierska 2, Anna Modrzejewska 2, Tomasz Miazgowski 1, Krystyna Widecka 1 PRACA ORYGINALNA 1 Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych Pomorskiego
Bardziej szczegółowoIX STRESZCZENIE. Celami szczegółowymi badania były:
IX STRESZCZENIE Łagodny rozrost gruczołu krokowego (BPH) i zaburzenia metaboliczne są ważnymi czynnikami wpływającymi na jakość życia uwarunkowaną stanem zdrowia (HRQoL Health Related Quality of Life)
Bardziej szczegółowoAkademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny
Akademia Morska w Szczecinie Wydział Mechaniczny ROZPRAWA DOKTORSKA mgr inż. Marcin Kołodziejski Analiza metody obsługiwania zarządzanego niezawodnością pędników azymutalnych platformy pływającej Promotor:
Bardziej szczegółowolek. Natalia Pasierb
lek. Natalia Pasierb Bezsenność u pracowników Huty Cynku w Miasteczku Śląskim Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: Dr hab.n.med. Robert Pudlo Katedra i Oddział Kliniczny Psychiatrii Kierownik
Bardziej szczegółowoWarsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją
Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją Ocena wiarygodności badania z randomizacją Każda grupa Wspólnie omawia odpowiedź na zadane pytanie Wybiera przedstawiciela, który w imieniu grupy przedstawia
Bardziej szczegółowoczynnikami ryzyka i chorobami układu sercowo-naczyniowego.
LEK. ALICJA DUDZIK-PŁOCICA KATEDRA I KLINIKA KARDIOLOGII, NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO I CHORÓB WEWNĘTRZNYCH WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY KIEROWNIK KATEDRY I KLINIKI: PROF. MAREK KUCH Ocena użyteczności
Bardziej szczegółowo1. STRESZCZENIE Wstęp: Cel badania: Materiał i metody: Wyniki:
1. STRESZCZENIE Wstęp: Sen stanowi jedną z podstawowych potrzeb fizjologicznych każdego człowieka. Pozwala na regenerację organizmu, nabranie sił, stąd też jest konieczny dla właściwego funkcjonowania
Bardziej szczegółowoŁukasz Supronowicz ZASTOSOWANIE NIEINWAZYJNYCH BIOMARKERÓW DO DIAGNOSTKI ALKOHOLOWYCH CHORÓB WĄTROBY
Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Uniwersytet Medyczny w Białymstoku Łukasz Supronowicz ZASTOSOWANIE NIEINWAZYJNYCH BIOMARKERÓW DO DIAGNOSTKI ALKOHOLOWYCH CHORÓB WĄTROBY Rozprawa
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoProfil alergenowy i charakterystyka kliniczna dorosłych. pacjentów uczulonych na grzyby pleśniowe
lek. Krzysztof Kołodziejczyk Profil alergenowy i charakterystyka kliniczna dorosłych pacjentów uczulonych na grzyby pleśniowe Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab. n. med. Andrzej
Bardziej szczegółowoWPŁYW AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ NA STAN FUNKCJONALNY KOBIET PO 65 ROKU ŻYCIA Z OSTEOPOROZĄ
WPŁYW AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ NA STAN FUNKCJONALNY KOBIET PO 65 ROKU ŻYCIA Z OSTEOPOROZĄ Streszczenie: Wstęp: Proces starzenia się w naturalny sposób wpływa na ograniczenie sprawności, nawet w sytuacji zachowania
Bardziej szczegółowoOcena polimorfizmów genów receptorów estrogenowych ESR-1 i ESR-2 u pacjentów z jaskrą otwartego kąta
Uniwersytet Medyczny w Lublinie I Wydział Lekarski z Oddziałem Stomatologicznym Małgorzata Sagan Ocena polimorfizmów genów receptorów estrogenowych ESR-1 i ESR-2 u pacjentów z jaskrą otwartego kąta Rozprawa
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoZakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition)
Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Zakopane,
Bardziej szczegółowoSargent Opens Sonairte Farmers' Market
Sargent Opens Sonairte Farmers' Market 31 March, 2008 1V8VIZSV7EVKIRX8(1MRMWXIVSJ7XEXIEXXLI(ITEVXQIRXSJ%KVMGYPXYVI *MWLIVMIWERH*SSHTIVJSVQIHXLISJJMGMEPSTIRMRKSJXLI7SREMVXI*EVQIVW 1EVOIXMR0E]XS[R'S1IEXL
Bardziej szczegółowoOCENA SPOSOBU ŻYWIENIA KOBIET O ZRÓŻNICOWANYM STOPNIU ODŻYWIENIA
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLII, 2009, 3, str. 718 722 Ewa Stefańska, Lucyna Ostrowska, Danuta Czapska, Jan Karczewski OCENA SPOSOBU ŻYWIENIA KOBIET O ZRÓŻNICOWANYM STOPNIU ODŻYWIENIA Zakład Higieny i Epidemiologii
Bardziej szczegółowoKarta badania profilaktycznego w Programie profilaktyki chorób układu krążenia
Pieczątka świadczeniodawcy nr umowy z NFZ Karta badania profilaktycznego w Programie profilaktyki chorób układu krążenia Uwaga! Kartę należy wypełnić drukowanymi literami, twierdzące odpowiedzi na pytania
Bardziej szczegółowoOcena wartości badań kwestionariuszowych, laboratoryjnych i pomiarów wybranych cech skóry w atopowym zapaleniu skóry
Lek. Kamila Zawadzińska-Halat Ocena wartości badań kwestionariuszowych, laboratoryjnych i pomiarów wybranych cech skóry w atopowym zapaleniu skóry Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor:
Bardziej szczegółowoAneks III Zmiany w charakterystyce produktu leczniczego oraz w ulotce dla pacjenta
Aneks III Zmiany w charakterystyce produktu leczniczego oraz w ulotce dla pacjenta Uwaga: Niniejsze zmiany do streszczenia charakterystyki produktu leczniczego i ulotki dla pacjenta są wersją obowiązującą
Bardziej szczegółowoMgr Paweł Musiał. Promotor Prof. dr hab. n. med. Hanna Misiołek Promotor pomocniczy Dr n. med. Marek Tombarkiewicz
Mgr Paweł Musiał Porównanie funkcjonowania podstawow-ych i specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego na przykładzie Samodzielnego Publicznego Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w Staszowie Rozprawa
Bardziej szczegółowoRadiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji. żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo.
Renata Zielińska Radiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Zakład Stomatologii
Bardziej szczegółowoLek. med. Arkadiusz Soski. Streszczenie
Lek. med. Arkadiusz Soski Streszczenie Wstęp Rozwojową dysplazję stawu biodrowego (DDH developmental dysplasia of the hip) uznaje się za najczęstszą wadę u noworodków i niemowląt. Wada ta powstać może
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA WARSZAWSKA. Wydział Zarządzania ROZPRAWA DOKTORSKA. mgr Marcin Chrząścik
POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Zarządzania ROZPRAWA DOKTORSKA mgr Marcin Chrząścik Model strategii promocji w zarządzaniu wizerunkiem regionu Warmii i Mazur Promotor dr hab. Jarosław S. Kardas, prof.
Bardziej szczegółowopowstawanie zaburzeń głosu z powodu stresu mają czynniki osobowościowe i temperamentalne. Najistotniej odznaczał się w tym aspekcie neurotyzm
VII. Streszczenie Celem pracy była ocena wpływu stresu jako czynnika ryzyka na pojawiające się zaburzenia głosu u śpiewaków zawodowych, przy współistnieniu innych chorób somatycznych oraz analiza czynników
Bardziej szczegółowois being observed in developing countries what is related to worldwide epidemic of obesity due to atherogenic diet rich in calories, genetic
Streszczenie Cukrzyca jako choroba społeczna i cywilizacyjna przybrała na przełomie XX i XXI wieku rozmiary epidemii. Szczególnie wzrost liczby chorych na cukrzycę typu 2 (T2DM) obserwuje się w krajach
Bardziej szczegółowomgr Maurycy Pawlak Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami
mgr Maurycy Pawlak Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu Badanie wpływu wybranych polimorfizmów genu receptora endokannabinoidowego
Bardziej szczegółowo1. Ocena zmian w układzie krzepnięcia i fibrynolizy oraz wybranych parametrów biochemicznych u mężczyzn z rozpoznanym uzależnieniem alkoholowym.
STRESZCZENIE Wokół alkoholu od wielu lat pojawiają się liczne dyskusje naukowe. Z jednej strony bowiem, istnieje wiele przekonywujących danych o jego korzystnym wpływie modyfikującym istotne czynniki ryzyka
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie
Bardziej szczegółowoEmployment. Number of employees employed on a contract of employment by gender in 2012. Company
Im not found /sites/eneacsr2012.mess-asp.com/themes/eneacsr2012/img/enea.jpg Employt Capital Group is one of the largest companies in the energy industry. Therefore it has an influence, as an employer,
Bardziej szczegółowoERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS.
ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. Strona 1 1. Please give one answer. I am: Students involved in project 69% 18 Student not involved in
Bardziej szczegółowo