POLITYKA OCHRONY DZIECI PRZED KRZYWDZENIEM

Transkrypt

1 Zespół Żłobków m. st. Warszawy Żłobek Nr 18, Warszawa, ul. Smocza 1A, nr tel. 22/ ; ŻŁOBEK NR 18 POLITYKA OCHRONY DZIECI PRZED KRZYWDZENIEM Podstawa prawna: Konwencja o Prawach Dziecka Ustawa z dnia 6 stycznia 2000 roku o Rzeczniku Praw Dziecka Artykuł 72. Konstytucji RP Ustawa z dnia 4 lutego 2011 roku o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 Regulamin organizacyjny Żłobka nr 18 w Warszawie Standardy opieki w żłobku opracowane przez psychologów Zespołu Żłobków m. st. Warszawy Standardy usług świadczonych przez żłobek, klub dziecięcy, dziennego opiekuna oraz osobę pracującą z małym dzieckiem w mieście stołecznym Warszawa, w oparciu o funkcje opiekuńcze, wychowawcze i edukacyjne zapisane w Ustawie o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 Kodeks postępowania karnego art Kodeks postępowania cywilnego art Polska Deklaracja w sprawie przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie (1995) Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z 29 lipca 2005 roku art. 12. Regulamin Ochrony Danych Osobowych w Zespole Żłobków m. st. Warszawy

2 Preambuła W naszym Żłobku przyjmujemy, że działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie, jest najwyższą wartością uznawaną przez cały personel placówki. Mając na uwadze, że małe dziecko do prawidłowego rozwoju potrzebuje szczególnej opieki i troski ze strony swoich opiekunów, deklarujemy, że: Wszystkich naszych wychowanków traktujemy podmiotowo, z szacunkiem, starając się uwzględnić ich indywidualne potrzeby rozwojowe. Dołożymy wszelkich starań, aby wyeliminować i zapobiec przypadkom szeroko rozumianej przemocy wobec dzieci, tj. zaniedbaniu (zaniechaniu), urazom i krzywdzeniu fizycznemu, przemocy werbalnej, przemocy psychologicznej i emocjonalnej, nadużyciom seksualnym oraz komercyjnemu wykorzystaniu wizerunku dziecka. W realizację Polityki ochrony dzieci zaangażowany jest cały personel żłobka. W ramach realizacji powyższych założeń podejmujemy współpracę z rodzicami naszych podopiecznych, ich prawnymi opiekunami oraz odpowiednimi instytucjami, w tym realizujemy Program Chronimy Dzieci Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę (dawniej Fundacja Dzieci Niczyje). 2

3 Rozdział I Objaśnienie terminów 1 1. Pracownikiem żłobka jest każda osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia a także wolontariusze, stażyści, praktykanci. 2. Dzieckiem jest każda osoba przyjęta do żłobka w toku postępowania rekrutacyjnego, po dopełnieniu wszelkich niezbędnych formalności przez rodziców. Do żłobka mogą uczęszczać dzieci po skończeniu 20. tygodnia życia i jednocześnie przed skończeniem 4. roku życia. 3. Opiekunem dziecka jest osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego przedstawiciel ustawowy (rodzic, opiekun prawny) lub inna osoba uprawniona do reprezentacji na podstawie przepisów szczególnych lub orzeczenia sądu. W myśl niniejszego dokumentu opiekunem dziecka jest także rodzic zastępczy. W treści stosujemy zapis Rodzic/ce 4. Zgoda opiekuna dziecka oznacza zgodę co najmniej jednego z opiekunów dziecka. Jednak w przypadku braku porozumienia między opiekunami dziecka należy poinformować opiekunów o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd. 5. Przez krzywdzenie dziecka rozumie się wszelkie formy zachowań lub zaniechań bądź niedbałego traktowania przez jakąkolwiek osobę dorosłą, w tym pracownika żłobka, w wyniku którego dziecko odnosi lub istnieje prawdopodobieństwo odniesienia przez nie szkód zdrowotnych, rozwojowych, które negatywnie wpływają na szanse przetrwania dziecka i naruszają jego godność, a które to zachowania i sytuacje odbywają się w kontekście relacji odpowiedzialności za dziecko, zaufania lub władzy. 6. Za Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem odpowiedzialny jest każdy pracownik placówki, a nadzór nad jego realizacją sprawuje zespół koordynujący, w skład którego wchodzą osoby wyznaczone przez kierownika żłobka. 7. Danymi osobowymi dziecka jest każda informacja umożliwiająca identyfikację dziecka. 8. Zespół interwencyjny zespół powołany przez kierownika Żłobka w przypadkach podejrzenia krzywdzenia dziecka. W skład zespołu mogą wejść: psycholog, opiekunki z grupy dziecka, kierownik, inni pracownicy, mający wiedzę o krzywdzeniu dziecka. 3

4 Rozdział II Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci 2 1. Pracownicy placówki posiadają wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci. 2. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka pracownicy placówki podejmują rozmowę rodzicami, przekazując informację na temat dostępnej oferty wsparcia i motywują ich do szukania dla siebie pomocy. 3. Pracownicy żłobka regularnie monitorują sytuację i dobrostan dziecka. Rozdział III Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka 3 1. W przypadku zauważenia oznak wskazujących na to, że dziecko jest krzywdzone lub będąc świadkiem stosowania przemocy wobec dziecka, pracownik ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania rzetelnej informacji osobie koordynującej Politykę ochrony dzieci. 2. Kierownik żłobka wraz z psychologiem lub koordynatorem powołuje zespół interwencyjny, w skład którego oprócz nich mogą wejść starsza pielęgniarka lub inne osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem w żłobku. 3. W przypadkach bardziej skomplikowanych (np. zaobserwowanie przez personel żłobka sińców lub możliwych symptomów przemocy fizycznej na ciele dziecka, które mają charakter powtarzający się lub też uraz stwierdzony po raz pierwszy, lecz nie budzi on wątpliwości w ocenie personelu, że dziecko doznało przemocy fizycznej lub molestowania), kierownik wraz z zespołem interwencyjnym informuje rodziców o obowiązku zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia dziecka do najbliższej jednostki policji (Regulamin Żłobka, 6, ust. 6-10). 4. Po poinformowaniu rodziców kierownik żłobka składa zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do prokuratury/policji lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do Sądu Rejonowego, Wydziału Rodziny i Nieletnich. 5. Z przebiegu interwencji sporządza się Kartę interwencji (Załącznik nr 1). 6. Kartę załącza się do karty pielęgnacyjnej dziecka. 7. Wszyscy pracownicy żłobka i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych otrzymały informacje o fakcie krzywdzenia dziecka lub posiadają inne informacje 4

5 z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacji w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych. Postępowanie w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka przez rodziców 4 1. Kierownik wzywa rodziców dziecka na rozmowę, w której informuje ich, że podejrzewani są o krzywdzenie dziecka. W rozmowie tej oprócz wyżej wymienionych osób uczestniczy psycholog oraz ewentualnie inne osoby z zespołu interwencyjnego. 2. W trakcie rozmowy rodzice dziecka są informowani o powołaniu zespołu interwencyjnego w tej sprawie. Jeżeli podejrzenie krzywdzenia dziecka, zgłosiła inna osoba można wezwać ją w celu uzupełnienia zgłoszenia. 3. Kierownik sporządza notatkę z przebiegu rozmowy z rodzicami/opiekunami prawnymi dziecka. 4. Psycholog wraz z powołanym zespołem opracowuje plan pomocy na podstawie informacji uzyskanych o dziecku. 5. Plan pomocy powinien zawierać: a) Działanie żłobka w celu zapewnienia dziecku bezpieczeństwa (w tym również zgłoszenia podejrzenia do odpowiedniej instytucji); b) Zakres oferowanego wsparcia dla dziecka; c) Skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki pomocy dziecku, jeżeli istnieje taka potrzeba. Procedura postępowania w sytuacji podejrzenia krzywdzenia dziecka przez pracownika żłobka 5 1. Procedura działania w przypadku skarg w związku z podejrzeniem krzywdzenia dzieci przez pracowników żłobka zgłaszanych przez rodziców w żłobku. Reguluje ją zapis Zarządzenia Nr 20/2011 Dyrektora Zespołu Żłobków m. st. Warszawy z dnia 4 kwietnia 2011r. (Załącznik nr 2). 2. Procedura działania w przypadku podejrzenia krzywdzenia dzieci przez pracowników żłobka zgłaszanych przez innego pracownika placówki: a) Osoba, która zauważyła, że jakiekolwiek dziecko jest krzywdzone przez pracownika żłobka, zobowiązana jest niezwłocznie powiadomić o tym kierownika placówki, a w 5

6 przypadku jego nieobecności osobę go zastępującą, oraz sporządzić notatkę służbową, zawierającą dokładny opis zaistniałej sytuacji. b) Kierownik wzywa na rozmowę pracownika, w sprawie którego została sporządzona notatka. W rozmowie oprócz wyżej wymienionych osób uczestniczy psycholog lub inne osoby z zespołu interwencyjnego. c) Kierownik sporządza notatkę służbową, zawierającą przebieg rozmowy, listę osób w niej uczestniczących, a także wnioski i postanowienia. d) W przypadku potwierdzenia podejrzenia, że fakt krzywdzenia miał miejsce, na wniosek kierownika żłobka, pracownik zostaje oddany do dyspozycji Kadr i właściwy organ wszczyna postępowanie zmierzające do ukarania pracownika karą porządkową lub dyscyplinarną. Wobec pracownika podejmuje się kroki zgodne z Kodeksem Pracy oraz Regulaminem Pracy obowiązującym w Zespole Żłobków m. st. Warszawy. e) Dziecko i rodzice zostają objęci pomocą psychologa żłobkowego oraz poinformowani są o lokalnych punktach wsparcia dla dziecka i rodziny. wykaz instytucji i organizacji zajmujących się przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie jest udostępniony na tablicy ogłoszeń w Żłobku. Rozdział IV Procedura postępowania w trakcie odbierania dziecka ze żłobka 6 1. Dziecko powinno być odbierane ze żłobka przez rodziców lub pisemnie upoważnioną przez nich osobę, zapewniającą dziecku pełne bezpieczeństwo i odpowiednią opiekę. 2. Osoba upoważniona, o której mowa w ust. 1, w każdym przypadku zobowiązana jest okazać opiekunce swój dowód tożsamości (Regulamin żłobka - 10, ust. 3). 3. W sytuacji szczególnej, gdy dziecko ma odebrać osoba pełnoletnia, która nie została wcześniej wpisana do obowiązującego upoważnienia, rodzic może pisemnie wystawić jednorazowe upoważnienie dla danej osoby i przesłać je do kancelarii żłobka faksem lub pocztą elektroniczną (skan upoważnienia). 4. Osobom bez pisemnego upoważnienia złożonego osobiście przez rodziców/opiekunów prawnych dziecka, osobom niepełnoletnim lub będącym pod wpływem alkoholu, narkotyków lub innych środków odurzających, dziecko nie zostanie oddane (Regulamin żłobka - 10). W takiej sytuacji pozostawia się dziecko w żłobku do momentu przybycia zawiadomionej przez żłobek innej uprawnionej do odbioru dziecka osoby. 6

7 5. Jeśli osoba, której nie wydano dziecko, zachowuje się agresywnie lub zakłóca porządek na terenie placówki, personel żłobka powiadamia policję, prosząc o interwencję. 6. Każdorazowa próba odebrania dziecka ze żłobka przez osobę niepełnoletnią, rodzica lub inną osobę upoważnioną, będącą pod wpływem alkoholu, narkotyków lub innych środków odurzających, musi być zgłoszona do kierownika żłobka. 7. Powtarzające się próby odebrania dziecka przez osobę niepełnoletnią lub będącą pod wpływem alkoholu, narkotyków lub innych środków odurzających, będą w konsekwencji zgłoszone przez kierownika żłobka do OPS w celu podjęcia interwencji w środowisku rodzinnym dziecka. 8. W szczególnych przypadkach kierownik może o zaistniałym incydencie zawiadomić pisemnie Ośrodek Pomocy Społecznej lub Sąd Rodzinny, informując o tym fakcie rodziców. 9. Życzenie rodziców dotyczące nie odbierania dziecka przez jednego z rodziców może być realizowane na podstawie pisemnego wniosku złożonego u kierownika żłobka i przedłożonego do wglądu orzeczenia sądowego o ograniczeniu lub odebraniu praw rodzicielskich. 10. W przypadku nie odebrania dziecka ze żłobka przez rodziców lub inną osobę upoważnioną najpóźniej do godziny zakończenia pracy żłobka, a także w sytuacji nieprzybycia zawiadomionej osoby lub niemożności skontaktowania się z rodzicami (osobą upoważnioną), kierownik żłobka może zwrócić się do policji o pomoc w celu ustalenia miejsca pobytu rodziców. Po rozeznaniu przez policję sytuacji domowej dziecka, gdy nie ma kontaktu z rodzicami, kierownik wspólnie z policją podejmuje decyzję, dotyczącą dalszego postępowania w danej sytuacji (np. umieszczenie dziecka za zgodą sądu opiekuńczego w Domu Małego Dziecka w Warszawie). 11. W przypadkach, gdy rodzic notorycznie odbiera dziecko po godzinach planowanego zamknięcia placówki (tj. po godzinie 17:30) opiekunka prosi rodzica o złożenie pisemnego oświadczenia o naruszeniu Regulaminu Organizacyjnego żłobka (wzór oświadczenia w Załączniku nr 3). Niestosowanie się do zasad obowiązującego Regulaminu może być podstawą do wypowiedzenia przez kierownika żłobka Umowy z rodzicami. Rozdział V Procedura postępowania w przypadku nieszczęśliwego wypadku dziecka 7 Wszelkie drobne urazy fizyczne na ciele dziecka doznane podczas pobytu w dziecka w placówce (np. zadraśnięcie, siniaki, ugryzienie) opiekunki odnotowują na bieżąco w zeszycie 7

8 zdarzeń, informują o nich rodziców (osoby upoważnionej) podczas odbioru dziecka ze żłobka, wymagając jednocześnie podpisu osoby odbierającej dziecko w zeszycie zdarzeń. 1. Opiekunka zapewnia opiekę i udziela dziecku doraźnej pomocy przedmedycznej (samodzielnie lub z pomocą starszej pielęgniarki). 2. Opiekunka powiadamia niezwłocznie kierownika żłobka lub starszą pielęgniarkę oraz rodziców/opiekunów prawnych dziecka o nieszczęśliwym wypadku. 3. Jeśli zachodzi konieczność, kierownik, starsza pielęgniarka lub opiekunka wzywa na miejsce lekarza (pogotowie ratunkowe). 4. W razie konieczności hospitalizacji i nieobecności w tym czasie rodzica/opiekuna prawnego dziecka, w drodze do szpitala dziecku towarzyszy oddelegowany pracownik żłobka najlepiej, gdy jest to osoba dobrze znana dziecku. 5. Starsza pielęgniarka dokumentuje zdarzenie w karcie pielęgnacyjnej dziecka (opinia lekarza, zaświadczenie, wypis ze szpitala itp.). 6. Rozdział VI Procedura postępowania w przypadku zauważenia u dziecka niebezpiecznych przedmiotów 8 1. Dziecko uczęszczające do żłobka ze względu na bezpieczeństwo nie może nosić żadnej biżuterii (Regulamin żłobka - 13, ust. 5). 2. W przypadku zauważenia u dziecka niebezpiecznego przedmiotu opiekun powinien odebrać go dziecku i odpowiednio zabezpieczyć. 3. Podczas odbioru dziecka ze żłobka opiekun uświadamia rodzica/opiekuna prawnego o zaistniałym zagrożeniu i oddaje mu niebezpieczny przedmiot. Rozdział VII Kodeks postępowania z dzieckiem 9 Motto: Nie ma dzieci, są ludzie (Janusz Korczak) 1. Obowiązujący w naszym żłobku Kodeks postępowania z dzieckiem opisuje szczegółowo zasady bezpiecznych relacji na linii personel żłobka dziecko. 8

9 2. Poniższy Kodeks określa jasno, jakie zachowania i praktyki wychowawców wobec dzieci są naszym zdaniem niedozwolone, a jakie pożądane w kontekście zapobiegania zjawisku krzywdzeniu dziecka, w tym przeciwdziałaniu przemocy instytucjonalnej. 3. Do przestrzegania Kodeksu postępowania z dzieckiem zobowiązani są wszyscy pracownicy żłobka, w tym także praktykanci, stażyści oraz wolontariusze. 4. Kodeks udostępniony jest na tablicach ogłoszeń w każdej szatni przygrupowej. Rozdział VIII Zasady ochrony danych osobowych Dane osobowe dziecka podlegają ochronie na zasadach określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych oraz w Regulaminie Ochrony Danych Osobowych w Zespole Żłobków m. st. Warszawy 2. Każde dziecko ma prawo do ochrony jego danych osobowych. 3. Dane osobowe dzieci wykorzystywane są wyłącznie zgodnie z przeznaczeniem, do którego zostały udostępnione. 4. Rodzicom/opiekunom prawnym dzieci przysługuje wgląd do danych osobowych dziecka z możliwością ich zmiany. Zmiany dokonywane są przez kierownika żłobka tylko na pisemny wniosek rodzica/opiekuna prawnego 5. Pracownicy żłobka, bezpośrednio sprawujący opiekę nad dziećmi, zostają upoważnieni do przetwarzania danych osobowych na podstawie: Upoważnienie Nr/ ZŻ/2012 (Załącznik nr 4). 6. Żłobek zapewnia środki techniczne i organizacyjne zapewniające ochronę danych osobowych przed wglądem osób nieupoważnionych, utratą, uszkodzeniem lub zniszczeniem. 7. Pieczę nad dokumentami zawierającymi dane osobowe dzieci sprawuje kierownik żłobka. 8. Pracownik instytucji może wykorzystać informacje o dziecku w celach szkoleniowych lub edukacyjnych wyłącznie z zachowaniem anonimowości dziecka oraz w sposób uniemożliwiający identyfikację dziecka. 9. Pracownicy żłobka nie udostępniają przedstawicielom mediów informacji o dzieciach i ich opiekunach. 10. Pracownicy nie kontaktują przedstawicieli mediów z dziećmi. 11. W uzasadnionych sytuacjach pracownik może skontaktować się z opiekunami dziecka i zapytać o zgodę na podanie danych kontaktowych osobom zainteresowanym. 9

10 Rozdział IX Zasady ochrony wizerunku dziecka Żłobek zobowiązuje się do chronienia wizerunku dziecka. 2. Upublicznienie wizerunku dziecka utrwalonego w jakiejkolwiek formie wymaga pisemnej zgody rodzica/opiekuna prawnego. 3. Opiekunowie wyrażają pisemną zgodę na umieszczanie zdjęć dziecka na stronach internetowych żłobka i wykorzystywanie wizerunku dziecka w materiałach promocyjnych żłobka (Załącznik nr 5). 4. Zdjęcia dzieci nie mogą godzić w ich godność, intymność ani być obraźliwe. 5. Personel żłobka czuwa nad emocjonalnym bezpieczeństwem dzieci podczas wykonywania zdjęć oraz nad tym, by osoba robiąca zdjęcia lub nagrywająca film nie spędzała czasu z dziećmi ani nie miała do nich dostępu bez nadzoru. 6. Publikując zdjęcia na stronie internetowej, nie używamy imion i nazwisk dzieci. Rozdział X Monitoring stosowania Polityki Polityka ochrony dzieci w placówce dotyczy wszystkich pracowników żłobka. 2. Wszyscy pracownicy żłobka podpisują oświadczenie mówiące o zapoznaniu się z Polityką ochrony dzieci i przyjęciem jej do realizacji (Załącznik nr 6). 3. Żłobek monitoruje swoich pracowników w celu zapobiegania krzywdzeniu dzieci. 4. Każdy z pracowników podpisuje oświadczenie o niekaralności za przestępstwa seksualne oraz przestępstwa z użyciem przemocy na szkodę małoletniego (Załączniki nr 7 i 8). 5. Kierownik żłobka wyznacza zespół koordynujący, którego zadaniem jest monitorowanie realizacji Polityki ochrony dzieci w żłobku. W skład zespołu koordynującego wchodzi starsza pielęgniarka oraz psycholog żłobka. Trzecim członkiem zespołu jest opiekunka wyznaczona przez kierownika lub inna osoba dobrowolnie wyrażająca swoją chęć pełnienia tej funkcji. W roku 2017 kierownik żłobka wyznacza na osobę wspierającą pracę zespołu panią Annę Kosiec. 6. Każdy pracownik może zgłaszać zmiany do Polityki i wskazywać naruszenie Polityki w żłobku. 10

11 7. Osoby odpowiedzialne za monitorowanie Polityki przeprowadzają co pół roku ankietę monitorującą poziom realizacji Polityki (przykładowa ankieta w Załączniku nr 9), opracowują wyniki ankiety, a wnioski przedstawiają kierownikowi żłobka. 8. Kierownik wprowadza zmiany do Polityki i przedstawia je pracownikom. Pracownik potwierdza swoim podpisem, że zapoznał się z wprowadzonymi zmianami 11