RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W MIEŚCIE STOŁECZNYM WARSZAWA W I PÓŁROCZU 2008 ROKU

Transkrypt

1 URZĄD PRACY m. st. WARSZAWY RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W MIEŚCIE STOŁECZNYM WARSZAWA W I PÓŁROCZU 2008 ROKU Warszawa, wrzesień 2008 r.

2 1

3 1. WSTĘP Cel opracowania jest zgodny z założeniami i merytorycznymi zaleceniami prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Opracowanie zawiera analizę skali i struktury bezrobocia w grupach i zawodach oraz popytu na pracę dla poszczególnych zawodów z punktu widzenia ofert zatrudnienia zgłaszanych do Urzędu Pracy m.st. Warszawy. Poddano w nim także analizie zawody wykazujące deficytowość lub nadwyżkę pracowników oraz określono kierunki zmian w odniesieniu do zawodów wywierających największy wpływ na rynek pracy. Podstawą niniejszego opracowania są dane zawarte w załączniku 2 Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miesiąca pracy oraz oferty pracy oraz w załączniku 3 Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności - do sprawozdania MPiPS 01 o rynku pracy, za okres Raport przygotowano na podstawie wskazówek zawartych w opracowaniu Zalecenia metodyczne do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, Departamentu Rynku Pracy Warszawa 2003 oraz na podstawie analizy mierników zawartych w tabelach raportu. Raport dotyczy 29 dużych grup zawodowych, 360 grup elementarnych oraz 1153 zawodów i specjalności określonych w Klasyfikacji zawodów i specjalności wprowadzonej do stosowania Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania. 2. ANALIZA BEZROBOCIA WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW) Analiza liczby osób bezrobotnych i struktury bezrobocia, zwłaszcza ta, uwzględniająca określony zawód bezrobotnego, a także przynależność do danej grupy zawodowej osób długotrwale bezrobotnych i młodzieży pozwalają ocenić istniejące i pojawiające się zagrożenia i tendencje na rynku pracy. W Urzędzie Pracy Miasta Stołecznego Warszawy na dzień 30. czerwca 2008r. zarejestrowanych było osób bezrobotnych, w tym kobiet (54% ogółu bezrobotnych), czyli o osób mniej w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego. W Warszawie reprezentowane są określone grupy zawodowe i specjalności, które od lat generują stały napływ bezrobotnych, a jednocześnie dużą grupę stanowią osoby reprezentujące zawody stale poszukiwane na stołecznym rynku pracy. Biorąc pod uwagę wartości bezwzględne należy podkreślić, że wśród pozycji określających zawody bezrobotnych, zaledwie tylko w 129 przypadkach nie odnotowaliśmy 2

4 reprezentantów danego zawodu. Natomiast wiele z przedstawionych zawodów reprezentowanych jest przez wyjątkowo liczne grupy bezrobotnych. Bezrobotni wg zawodów w Warszawie (wybrane grupy) stan na koniec I-półrocza Bezrobotni Lp Kod zawodu Nazwa zawodu powyżej 12 Bezrobotni Bezrobotne m-cy razem ogółem kobiety (poprzednio pracujący) 1 "000000" Bez zawodu "522107" Sprzedawca "419101" Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych] "914103" Robotnik gospodarczy "341902" Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik ekonomista] "913207" Sprzątaczka "241102" Ekonomista "311502" Technik mechanik "722204" Ślusarz "413103" Magazynier "832101" Kierowca samochodu osobowego "241912" 13 "341501" Specjalista do spraw marketingu i handlu [sprzedaży] Handlowiec [zawód szkolny: Technik handlowiec] "515902" Pracownik ochrony mienia i osób [zawód szkolny: Technik ochrony fizycznej osób i mienia] "411101" Sekretarka "343201" Księgowy [samodzielny] "343101" Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji] "743304" Krawiec "512302" Kelner

5 20 "723105" Mechanik samochodów osobowych "341503" Przedstawiciel handlowy [przedstawiciel regionalny] "931301" Robotnik budowlany "311401" Technik elektronik "512201" Kucharz "714101" Malarz budowlany "421102" Kasjer handlowy "913204" Pomoc kuchenna "514102" Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich] "832302" Kierowca samochodu ciężarowego "915202" Dozorca "722304" Tokarz "713604" Monter instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych "933104" Robotnik magazynowy "311204" Technik budownictwa "932104" Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym "311302" Technik elektryk "121102" Dyrektor wykonawczy "724201" Elektromonter [elektryk] zakładowy "512301" Bufetowy [barman] "712102" Murarz "341601" Zaopatrzeniowiec "244104" Pedagog "734502" Introligator poligraficzny "241203" Specjalista bankowości "241915" Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych "916201" Robotnik placowy "741201" Cukiernik "224101" Pielęgniarka

6 49 "932103" Pakowacz "241990" Pozostali specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania gdzie indziej niesklasyfikowani Łącznie w tych zawodach zarejestrowanych było bezrobotnych według stanu na koniec czerwca 2008r. Najliczniejszą grupę osób zarejestrowanych stanowią osoby bez zawodu osób, w tym 374 osoby długotrwale bezrobotne poprzednio pracujące. W rejestrze Urzędu nadal pozostaje wiele osób mających zawód sprzedawcy, pracownika biurowego, robotnika gospodarczego, asystenta ekonomicznego oraz sprzątaczki. Nie należy jednak analizować tego złożonego problemu zwracając uwagę tyko na liczby bezwzględne, gdyż nie wskazują one na główne problemy występujące na rynku pracy. Elementem analizy znakomicie wskazującym zagrożenia ujawniające się na stołecznym rynku pracy jest badanie struktury bezrobocia wg tzw. dużych grup zawodowych, prowadzone z uwzględnieniem procentowego wskaźnika udziału każdej z nich w całej populacji osób bezrobotnych. Lp Struktura bezrobotnych wg grup zawodowych (kod 2-cyfrowy) w Warszawie stan na koniec I-półrocza Kod grupy zawodów Nazwa grupy zawodów Bezrobotni ogółem (%) Bezrobotne kobiety (%) Bezrobotni absolwencirazem (%) Bezrobotni powyżej 12 m-cy razem (%) (poprzednio pracujący) 1 "34" Pracownicy pozostałych specjalności 10,731 14,042 8, , "24" Pozostali specjaliści 10, , ,5182 8,569 3 "41" Pracownicy obsługi biurowej 10,294 14,0503 4, , "52" Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 9, ,7281 3, , "91" Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach 9, ,3916 2,721 9, "72" Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn 7,5186 0,8919 1,3605 7,7761 i urządzeń 7 "31" Średni personel techniczny 7,0269 3,6952 4,0817 7,765 8 "51" Pracownicy usług osobistych i ochrony 5,6388 6,6429 2,3809 5, "71" Górnicy i robotnicy budowlani 3,8604 0,17 0,3401 4,1193 5

7 10 "74" Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 3,2905 4, , "21" Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych 3,1391 1,818 10,5442 3,3374 i technicznych 12 "93" Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, 3,0653 1,8434 0,6802 3,2273 budownictwie i transporcie 13 "83" Kierowcy i operatorzy pojazdów 2,6148 0,0765 0,6802 2, "42" Pracownicy obrotu pieniężnego i obsługi 2,2749 3,7971 0,3401 2,1146 klientów 15 "82" Operatorzy i monterzy maszyn 1,7925 1,0196 1,3604 1, "12" Kierownicy dużych i średnich organizacji 1,6821 1,2064 1,0203 1, "22" Specjaliści nauk przyrodniczych i ochrony 1,5214 2,1918 9,5238 1,4209 zdrowia 18 "23" Specjaliści szkolnictwa 1,4431 1,9708 2,3809 1, "32" Średni personel w zakresie nauk biologicznych 1,42 1,8434 2,7209 1,4648 i ochrony zdrowia 20 "73" Robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy wyrobów 1,319 1,1044 0,6802 1,454 galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i pokrewni 21 "13" Kierownicy małych przedsiębiorstw 0,3814 0,2889 0,3401 0, "81" Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych 0,3678 0, ,3743 i przetwórczych 23 "62" Ogrodnicy 0,2666 0,3228 0,3401 0, "61" Rolnicy 0,1012 0, , "33" Nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy 0,0781 0, , "01" Siły zbrojne 0, , "64" Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby 0,0138 0, , "92" Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni 0, Najliczniej reprezentowanymi grupami zawodowymi wśród wszystkich zarejestrowanych (według dużych grup zawodowych - kod 2-cyfrowy) są: pracownicy pozostałych specjalności, pozostali specjaliści, pracownicy obsługi biurowej, modelki, sprzedawcy i demonstratorzy, pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach. Natomiast najniższy wskaźnik można 6

8 odnotować w grupach: robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby, siły zbrojne, nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy, rolnicy, ogrodnicy. W rejestrze Urzędu nadal pozostaje wiele osób bezrobotnych, które wykazują bierną postawę, zainteresowanych tylko uzyskaniem ubezpieczenia zdrowotnego dla siebie i rodziny, bądź też postawę roszczeniową, co znamienne implikowaną nieadekwatnością posiadanych kwalifikacji w stosunku do nowych wyzwań rynku pracy, stale potęgowanych przez dokonujący się postęp techniczny. W okresie od stycznia do czerwca 2008r. w Urzędzie Pracy m.st. Warszawy zarejestrowało się bezrobotnych (tj. o osób mniej niż w analogicznym okresie roku poprzedniego). W czerwcu br. w Urzędzie Pracy m.st. Warszawy zarejestrowano bezrobotnych, w tym kobiet, czyli: o 258 bezrobotnych mniej, niż w analogicznym okresie ubiegłego roku, o 60 bezrobotnych kobiet mniej, niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Kolejna tabela przedstawia zawody, w których odnotowano największy napływ bezrobotnych według zawodów w Warszawie w pierwszym półroczu 2008 roku. Lp Napływ bezrobotnych wg zawodów w Warszawie w I-półroczu 2008r. (wybrane grupy kod 6-cyfrowy) Bezrobotni Bezrobotni Bezrobotne Nazwa zawodu absolwencirazem ogółem kobiety Kod zawodu Bezrobotni absolwencikobiety 1 "000000" Bez zawodu "522107" Sprzedawca Pracownik biurowy [Zawód "419101" szkolny: Technik prac biurowych] "914103" Robotnik gospodarczy "913207" Sprzątaczka Asystent ekonomiczny "341902" [zawód szkolny: Technik ekonomista] "241102" Ekonomista "413103" Magazynier "311502" Technik mechanik "722204" Ślusarz "515902" 12 "241912" 13 "832101" Pracownik ochrony mienia i osób [zawód szkolny: Technik ochrony fizycznej osób i mienia] Specjalista do spraw marketingu i handlu [sprzedaży] Kierowca samochodu osobowego

9 14 "341501" Handlowiec [zawód szkolny: Technik handlowiec] "512201" Kucharz "343201" Księgowy [samodzielny] "913204" Pomoc kuchenna "421102" Kasjer handlowy "411101" Sekretarka Mechanik samochodów "723105" osobowych Kierowca samochodu "832302" ciężarowego "512302" Kelner "931301" Robotnik budowlany "714101" Malarz budowlany "343101" Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji] "341503" Przedstawiciel handlowy [przedstawiciel regionalny] "514102" Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich] "915202" Dozorca Monter instalacji "713604" wodociągowych i kanalizacyjnych 30 "743304" Krawiec "311401" Technik elektronik "933104" Robotnik magazynowy "244204" Politolog "241915" Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych "244104" Pedagog Elektromonter [elektryk] "724201" zakładowy "722304" Tokarz "343104" Sekretarz asystent "241990" Pozostali specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania gdzie indziej niesklasyfikowani "741201" Cukiernik

10 W omawianym okresie najwięcej zarejestrowało się osób, które nie posiadają żadnego zawodu; w dalszej kolejności były to osoby, które posiadały zawód sprzedawcy, pracownika biurowego, robotnika gospodarczego, asystenta ekonomicznego. Poniższa tabela przedstawia strukturę napływu osób bezrobotnych według dużych grup zawodowych w Warszawie w pierwszej połowie 2008r. Struktura napływu bezrobotnych według grup zawodowych w Warszawie w I-półroczu 2008r. (kod 2-cyfrowy) Kod Bezrobotni Bezrobotni Lp grupy Nazwa grupy zawodów absolwencirazem (%) ogółem (%) zawodów 1 "24" Pozostali specjaliści 12, , "91" Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach 10,4902 1, "34" Pracownicy pozostałych specjalności 10,1202 9, "52" Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 9,0195 2, "41" Pracownicy obsługi biurowej 8,9839 4, "72" Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń 7,5984 1, "51" Pracownicy usług osobistych i ochrony 6,4689 3, "31" Średni personel techniczny 6,0719 3, "71" Górnicy i robotnicy budowlani 3,8933 0, "74" Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 2,9992 0, "93" Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 2,9991 0, "21" Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 2, , "83" Kierowcy i operatorzy pojazdów 2,8983 0, "42" Pracownicy obrotu pieniężnego i obsługi klientów 2,515 1, "22" Specjaliści nauk przyrodniczych i ochrony zdrowia 2, ,53 16 "82" Operatorzy i monterzy maszyn 1,9635 0,6103 9

11 17 "12" Kierownicy dużych i średnich organizacji 1,9096 0, "32" Średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia 1,2373 2, "73" Robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy wyrobów galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i pokrewni 1,1027 0, "23" Specjaliści szkolnictwa 1,0288 1, "13" Kierownicy małych przedsiębiorstw 0,3833 0, "81" Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 0, "62" Ogrodnicy 0,3228 0, "61" Rolnicy 0, "33" Nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy 0, "01" Siły zbrojne 0, "64" Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby 0, "92" Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni 0, "11" Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy, zawodowi działacze 0 0 Największy napływ osób bezrobotnych odnotowano w grupach (kod 2-cyfrowy): pozostali specjaliści, pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach, pracownicy pozostałych specjalności. Natomiast żadna osoba nie zarejestrowała się w grupie przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy, zawodowi działacze. Należy wspomnieć, że spośród ogółu zatrudnionych w stolicy najliczniejszą grupę stanowią pracownicy zatrudnieni w sektorze przedsiębiorstw zajmujących się transportem, gospodarką magazynową i łącznością - stanowią oni 32% ogółu; następną najliczniej reprezentowaną grupą są pracownicy sektora handel i naprawy (23%), kolejną dużą grupą pozostają pracownicy zatrudnieni w przemyśle - stanowią oni 18%. Duża grupa pracowników (15%), jest zatrudniona w sektorze obsługi nieruchomości i firm. 1 1 Źródło: Urząd Statystyczny w Warszawie, Przegląd Statystyczny Warszawa, Rok XVII nr 1/2008 kwartalnik 10

12 Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw według sekcji w okresie I-III 2008r. obsługa nieruchomości i firm 15% inne 4% przemysł 18% budownictwo 5% transport, gospodarka magazynowa i łączność 32% hotele i restauracje 3% handel i naprawy 23% Analizując dynamikę zmian zatrudnienia oraz wynagrodzeń można zauważyć, że zarówno przeciętne zatrudnienie, jak i przeciętne wynagrodzenie w I półroczu 2008r. wzrosły. W I kwartale 2008r. przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wynosiło 4.082,30 zł ANALIZA OFERT PRACY WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW) Na uwagę zasługuje liczba ofert pracy według, które wpłynęły do Urzędu Pracy m.st. Warszawy w pierwszym półroczu 2008r. LICZBA OFERT PRACY W LATACH miesiąc rok 2008 rok 2007 rok styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec razem W pierwszym półroczu 2008r. odnotowano nieznaczny spadek liczby zgłoszonych ofert o 3,3% w stosunku do pierwszego półrocza 2007r., czyli zgłoszono o 667 ofert pracy mniej. 2 Źródło: Urząd Statystyczny w Warszawie, Przegląd Statystyczny Warszawa, Rok XVII nr 1/2008 kwartalnik 11

13 LICZBA OFERT PRACY I II III IV V VI W tabeli poniżej przedstawiono zawody, w których zgłoszono najwięcej ofert pracy. Lp Kod zawodu Oferty pracy wg zawodów w m.st. Warszawa w I-półroczu 2008r. Nazwa zawodu Oferty pracy zgłoszone w I-półroczu Oferty pracy zgłoszone w końcu I-półrocza 1 "522107" Sprzedawca "913207" Sprzątaczka "421102" Kasjer handlowy "000000" Bez zawodu "341504" Telemarketer Pracownik ochrony mienia i osób [zawód szkolny: "515902" Technik ochrony fizycznej osób i mienia] "832201" Kierowca autobusu "931301" Robotnik budowlany "832203" Motorniczy tramwaju Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac "419101" biurowych] "413103" Magazynier "512290" Pozostali kucharze "913204" Pomoc kuchenna "916201" Robotnik placowy Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik "343101" administracji] "712302" Stolarz budowlany Operator urządzeń do produkcji wyrobów "822104" kosmetycznych "712190" Pozostali murarze i pokrewni "914103" Robotnik gospodarczy "712102" Murarz Najwięcej ofert pracy w pierwszym półroczu 2008r. wpłynęło do Urzędu w następujących zawodach: sprzedawca, sprzątaczka, kasjer handlowy, telemarketer, pracownik ochrony osób i mienia. Dużo było również ofert przeznaczonych dla osób, które nie posiadają zawodu. 12

14 Struktura ofert pracy wg grup zawodów w Warszawie w I półroczu 2008r. (kod 2-cyfrowy) Oferty pracy Oferty pracy Lp Kod zgłoszone zgłoszone Nazwa zawodu zawodu w I-półroczu w końcu I- (%) półrocza (%) 1 "51" Pracownicy usług osobistych i ochrony 19, ,914 2 "91" Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach 14, , "34" Pracownicy pozostałych specjalności 8,85 12, "71" Górnicy i robotnicy budowlani 8,5031 5, "83" Kierowcy i operatorzy pojazdów 7,327 7, "52" Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 7, , "41" Pracownicy obsługi biurowej 6,2324 4, "42" Pracownicy obrotu pieniężnego i obsługi klientów 5,788 6, "93" 10 "72" Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń 4,742 3,5469 3,8425 3, "82" Operatorzy i monterzy maszyn 3,5605 3, "12" Kierownicy dużych i średnich organizacji 2,5959 1, "24" Pozostali specjaliści 1,5389 1, "74" Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 1,1977 0, "21" 16 "22" Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych Specjaliści nauk przyrodniczych i ochrony zdrowia 1,1382 0,4957 1,1164 1, "31" Średni personel techniczny 0,9485 0, "13" Kierownicy małych przedsiębiorstw 0,4661 0, "23" Specjaliści szkolnictwa 0,2873 0, "33" Nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy 0,2656 0, "73" Robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy wyrobów galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i pokrewni 0,

15 22 "32" Średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia 0,2494 0, "62" Ogrodnicy 0,2168 0, "81" 25 "92" Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni 0, ,0596 0, "61" Rolnicy 0, "01" Siły zbrojne "11" 29 "64" Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy, zawodowi działacze Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby W I półroczu 2008r. największy udział w ogólnej liczbie pozyskanych miejsc pracy miały oferty zatrudnienia w następujących grupach (kod 2-cyfrowy): pracowników usług osobistych i ochrony, pracowników przy pracach prostych w handlu i usługach, pracownicy pozostałych specjalności, górników i pracowników budowlanych, kierownicy i operatorzy pojazdów. Niski wskaźnik zapotrzebowania na pracę wykazują następujące grupy zawodowe: robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy wyrobów galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i pokrewni, średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia, ogrodnicy, operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych, robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni, rolnicy. Jest to zgodne ze specyfiką lokalnego rynku pracy. Są również 3 grupy zawodów, których wskaźnik zapotrzebowania na pracę jest równy 0. Są to następujące grupy: siły zbrojne; przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy, zawodowi działacze; rybacy pracujący na własne potrzeby. Najczęściej zgłaszane oferty pracy: Wyższe: Inżynierowie: inżynierowie budownictwa (często z uprawnieniami i znajomością języka obcego przeważnie angielskiego) 4500 zł 5000 zł, inżynierowie elektrycy/elektronicy od 3500 zł, inżynierowie informatycy (programiści - administrowanie bazami danych oraz analitycy systemów komputerowych) od 5000 zł, inżynierowie inżynierii środowiska (instalacji sanitarnych) - od 4500 zł. Ekonomiści: główni księgowi (staż pracy na samodzielnym stanowisku minimum 3 lata, znajomość programów księgowych: Płatnik, Raks, Symfonia) od 5000 zł, 14

16 księgowi/samodzielni księgowi (staż pracy minimum 1 rok, znajomość programów księgowych: Płatnik, Raks, Symfonia oraz rozliczenia ZUS, VAT) zł, specjaliści ds. finansów (staż pracy minimum 1 rok) zł, pomoce księgowe zł, doradcy finansowi ok 2000 zł, w zasadzie są to wynagrodzenia prowizyjne. Zarządzanie i ekonomia: specjalista ds. handlu i marketingu (doświadczenie zawodowe, znajomość rynków zagranicznych szczególnie: Rosja, Ukraina, Daleki Wschód) zł, zarządcy i pośrednicy nieruchomości (licencje) zł lub prowizja. Prawnicy (znajomość prawa, często międzynarodowego oraz znajomością języka obcego, przeważnie: angielskiego, rosyjskiego i ukraińskiego) od 4000 zł. specjaliści ds kadr (samodzielne kadrowe) ze znajomością Kadr i Płac, programów kadrowych, rozliczanie ZUS zł. Nauczyciele i wykładowcy języków obcych (gł. jęz. angielski i hiszpański.) - od 3500 lub stawka godzinowa. Technicy - średni personel techniczny: Technicy budownictwa najczęściej z uprawnieniami budowlanymi i doświadczeniem od 3500 zł, technicy urządzeń sanitarnych z uprawnieniami zł, technicy elektrycy z uprawnieniami SEP od 1 kv, uprawnieniami wykonawczymi (ale również bez takich uprawnień) zł, przeważnie praca na budowach, technicy elektronicy (instalacja, konserwacja maszyn i urządzeń) zł. Pracownicy w ochronie zdrowia: Pielęgniarki, opiekunki (dziecięce, osób starszych, w domach opieki, salowe) zł. Agenci i pośrednicy ubezpieczeniowi ze średnim i z wyższym wykształceniem wynagrodzenie prowizyjne lub samozatrudnienie. Agenci ds. sprzedaży: handlowcy, przedstawiciele handlowi (w różnych branżach) podstawa (od 1600 zł) + prowizja, telemarketerzy (wykształcenie minimum średnie, również bez doświadczenia) wynagrodzenie 10,00 15,00 zł/h, telemarketerzy ze znajomością języka obcego: angielskiego, niemieckiego, rosyjskiego, ukraińskiego od 15 zł/h. Pracownicy administracyjni i biurowi: sekretarki, asystentki (średnie, często wyższe wykształcenie) znajomość języków obcych najczęściej występujące: angielski, niemiecki, obsługa komputera, urządzeń biurowych od 2800 zł, pracownicy obsługi biurowej (recepcjonistki) ze znajomością obsługi urządzeń biurowych, pożądaną znajomością języków obcych: angielskiego, niemieckiego lub rosyjskiego zł. Gastronomia: Kucharze najchętniej z doświadczeniem i znajomością kuchni z różnych regionów świata od zł, bufetowy, kelner, barman chętnie z doświadczeniem w zawodzie od 1500 zł + prowizja, pomoc kuchenna, zmywająca chętnie z doświadczeniem w gastronomii zł (+często 15

17 premia uznaniowa), piekarze, cukiernicy od zł. Sprzedawcy: Sprzedawcy i kasjerzy najczęściej w sklepach ogólnospożywczych i dużych sieciach handlowych, obsługa kasy fiskalnej, ale również bez wymagań do przyuczenia zł, Pracownicy hali od 1200 zł, Magazynierzy (często z uprawnieniami na wózki widłowe i obsługą programów magazynowych np. WF MAG komputer) od zł. Najczęściej poszukiwane zawody usługowe: fryzjerzy, kosmetyczki (osoby po szkole lub z ukończonym kursem) głównie system prowizyjny lub 1200 zł + prowizja, agenci ochrony osób i mienia (z licencją lub bez) od 7,00-9,00 zł/h brutto. Robotnicy wykwalifikowani W budownictwie: murarze, zbrojarze, cieśle, stolarze, malarze budowlani, brukarz, glazurnik, posadzkarz, tynkarz z doświadczeniem w zawodzie praca na budowie płaca na ogół akordowa zł, monterzy instalacji sanitarnych wewnętrznych i zewnętrznych minimum 1 rok stażu pracy od 2500 zł wzwyż lub wynagrodzenia ze stawką 12 zł/godz. instalatorzy elektrycy uprawnienia SEP od 1 kv, chętnie ze stażem pracy od 2500 zł. Obróbka metali i mechanicy maszyn i urządzeń: mechanicy samochodowi (lakiernicy, blacharze, elektrycy, elektronicy samochodowi) osoby z doświadczeniem 3 5 lat, ale również osoby tuż po szkole od zł + przy niższych stawkach często prowizja, Spawacze zł, Ślusarze zł. Kierowcy: Kierowcy z prawem jazdy kat. CE w transporcie towarów, praktyka w zawodzie minimum 1 2 lata zł, kierowcy w transporcie międzynarodowym (podstawowa znajomość języka obcego głównie: rosyjskiego, ukraińskiego, angielskiego i podstawy przepisów celnych) wynagrodzenie zryczałtowane, operatorzy urządzeń do prac ziemnych i budowlanych, również przy budowie dróg: koparki, ładowarki, operatorzy innych maszyn i urządzeń drogowych koniecznie z uprawnieniami na obsługę tych urządzeń i z kilkuletnią praktyką w zawodzie od 2500 zł (w zależności od kwalifikacji i stażu pracy). Ogrodnicy: ogrodnicy i pracownicy terenów zielonych z wykształceniem średnim lub zasadniczym zawodowym, często z uprawnieniami na traktor 1500 zł 2300 zł. Robotnicy niewykwalifikowani: Prace proste bez zawodu: sprzątacze, dozorcy, pokojowe, czyściciele pojazdów, robotnicy gospodarczy, robotnicy w transporcie, często z minimum rocznym stażem pracy od 1300 zł 1800, pakowacze/sortowacze od 1200 zł. 16

18 4. ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTWYCH I NADYŻKOWYCH Analizując dane zawarte w Tabeli T-II/P-4 Zawody deficytowe i nadwyżkowe w m.st. Warszawa w 2008r. i przyjmując metodykę określoną w wytycznych, należy szczególnie podkreślić, że wśród pozycji określających zawody i specjalności na lokalnym rynku pracy - biorąc za podstawę wyliczeń oferty zgłoszone w Urzędzie - deficyt podaży pracy wystąpił w 211 grupach zawodowych, zrównoważenie popytu na pracę i podaży pracy wystąpiło w 37 przypadkach, m.in. były to zawody: ogrodnik terenów zieleni, kucharz, sprzedawca, kierownik działu marketingu i sprzedaży, administrator systemów komputerowych, inżynier geodeta, lekarz choroby wewnętrzne, nauczyciel przedszkola, fotoedytor, inspektor BHP, technik ortopeda, pracownik kancelaryjny, intendent, mechanik samochodów ciężarowych. Aż w 892 przypadkach odnotowujemy mniejsze zapotrzebowanie na prezentowane zawody i specjalności niż odnotowana liczba osób poszukujących pracy w tych grupach. Dodać należy, że zawody nadwyżkowe i deficytowe są analizowane na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) W. Wskaźnik ten określa stosunek średniomiesięcznego napływu ofert pracy do średniomiesięcznego napływu osób do bezrobocia w tym samym zawodzie i w tym samym czasookresie. Dla zawodów nadwyżkowych wskaźnik ten przyjmuje wartość W<0,9, dla zawodów w równowadze 0,9 W 1,1, a dla zawodów deficytowych W >1,1. Ranking 30 zawodów nadwyżkowych wg wskaźnika intensywności nadwyżki na poziomie 6-cyfrowego kodu zawodu Wskaźnik Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu intensywności nadwyżki zawodów 1 "311502" Technik mechanik 0,004 2 "241915" Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych 0, "932104" Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 0, "241203" Specjalista bankowości 0, "341902" Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik ekonomista] 0, "241102" Ekonomista 0, "214102" Architekt krajobrazu 0, "242904" Prawnik legislator 0, "341901" Asystent bankowości 0, "232108" Nauczyciel języka obcego 0, "512202" Kucharz małej gastronomii 0, "723304" Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 0,05 13 "833401" Kierowca operator wózków jezdniowych 0,05 14 "245203" Artysta malarz 0, "322303" Technik dentystyczny 0,

19 16 "247901" Specjalista administracji publicznej 0, "825102" Maszynista maszyn offsetowych 0,06 19 "321402" Technik żywienia i gospodarstwa domowego 0, "342204" Spedytor [zawód szkolny: Technik spedytor] 0, "223903" Fizjoterapeuta 0, "714103" Malarz tapeciarz 0, "244401" Psycholog 0, "241917" Specjalista do spraw reklamy 0, "341401" Organizator obsługi turystycznej [zawód szkolny: Technik obsługi turystycznej] 0, "514109" Fryzjer damski 0, "214505" Inżynier mechanik środki transportu 0, "244104" Pedagog 0, "245107" Redaktor wydawniczy 0, "744202" Kaletnik 0, "221201" Biotechnolog 0,1 Najniższy wskaźnik intensywności nadwyżki na poziomie 6-cyfrowego kodu zawodu odnotowano w zawodach: technik mechanik, specjalista ds. organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych, robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym, specjalista bankowości, asystent ekonomiczny, ekonomista, architekt krajobrazu. W tych zwodach na rynku pracy występuje mniejsze zapotrzebowanie, niż liczba osób poszukujących w nich pracy. Należy zwrócić uwagę na fakt, że zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej zostały pominięte zawody, w których wskaźnik miał wartość 0 oraz zawody, których kod zawodu kończy się cyfrą 90 (Pozostali ). Ranking 30 zawodów deficytowych wg wskaźnika intensywności deficytu na poziomie 6-cyfrowego kodu zawodu Wskaźnik Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu intensywności deficytu zawodów Operator urządzeń do produkcji wyrobów "822104" 1 kosmetycznych "341504" Telemarketer 44, "832203" Motorniczy tramwaju 43,2 4 "515908" Strażnik miejski 33, "725113" Instalator systemów alarmowych 25 6 "915108" Kolporter 20 7 "331105" Nauczyciel/instruktor praktycznej nauki zawodu 19,5 8 "712903" Monter konstrukcji budowlanych 19 9 "121103" Prezes 17,25 10 "832201" Kierowca autobusu 16, "725104" Monter elektronik - elektroniczny sprzęt sygnalizacyjny i systemy sygnalizacyjne 16 18

20 12 "235910" Wykładowca na kursach [edukator, trener] 14,5 13 "712302" Stolarz budowlany 14, "513103" Opiekunka dziecięca domowa "721403" Monter konstrukcji stalowych 11, "712904" Monter rusztowań "721402" Monter konstrukcji aluminiowych "828204" Monter maszyn elektrycznych "932106" Sortowacz 9,4 20 "913101" Pomoc domowa 9, "512203" Szef kuchni [kuchmistrz] 9 22 "712202" Betoniarz zbrojarz 8, "223901" Diagnosta laboratoryjny 8 24 "713201" Glazurnik 7, "512101" Gospodyni 7 26 "833104" Kierowca ciągnika rolniczego 7 27 "812403" Tłoczarz w metalu 6, "421102" Kasjer handlowy 6, "712301" Cieśla 6, "213104" Inżynier systemów komputerowych 6 Najwyższy wskaźnik intensywności deficytu na poziomie 6-cyfrowego kodu zawodu odnotowano w zawodach: operator urządzeń do produkcji wyrobów kosmetycznych, telemarketer, motorniczy tramwaju, strażnik miejski, instalator systemów alarmowych, kolporter, nauczyciel/instruktor praktycznej nauki zawodu. W tym przypadku również zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej zostały pominięte zawody, w których wskaźnik miał wartość MAX oraz zawody, których kod zawodu kończy się cyfrą 90 (Pozostali ). Wysoki wskaźnik intensywności deficytu odnotowano również m.in. w grupach zawodów: pozostali kucharze, pozostali zastępcy dyrektorów generalnych, pozostali informatycy gdzie indziej nie sklasyfikowani, pozostali operatorzy urządzeń nadawczych, pozostali agenci biur pomagających w prowadzeniu działalności gospodarczej i pośrednicy handlowi gdzie indziej niesklasyfikowani, pozostali monterzy maszyn i urządzeń mechanicznych. Biorąc pod uwagę ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w ujęciu 2-cyfrowych grup zawodów (T-II/P-5) najwyższy wskaźnik intensywności deficytu zawodów ma grupa 92 robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni (11,0000). Dalej ze wskaźnikiem 7,0000 plasują się nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy, pracownicy usług osobistych i ochrony - 3,6611, kierowcy i operatorzy pojazdów , pracownicy obrotu pieniężnego i obsługi klientów 2,8556. Wskaźnik równy 0 odnotowano w 3 grupach zawodów: 19

21 siły zbrojne, rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby, przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy, zawodowi działacze. Pozostałe grupy zawodowe notują wskaźnik 0,1000 2,7098. Warto zwrócić uwagę na zawody, w których wskaźnik intensywności deficytu jest większy od 1,1 (W>1,1) i średniomiesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w I-półroczu 2008r. jest wysoka. W ten sposób możemy wyodrębnić zawody, które są deficytowe, a równocześnie duży jest napływ ofert pracy. Wybrane zawody deficytowe w m.st. Warszawa w I-półroczu 2008r. (według średniomiesięcznej liczby ofert pracy i wskaźnika intensywności deficytu zawodów) Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w I-półroczu Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 1 "913207" Sprzątaczka 208,8333 3, "421102" Kasjer handlowy 167,6667 6,327 3 "341504" Telemarketer 124, , Pracownik ochrony mienia i osób "515902" [zawód szkolny: Technik ochrony 104,5 2,6345 fizycznej osób i mienia] 5 "832201" Kierowca autobusu 81, , "931301" Robotnik budowlany 79,6667 3, "832203" Motorniczy tramwaju 72 43,2 8 "413103" Magazynier 67 1, "913204" Pomoc kuchenna 53,6667 2, "916201" Robotnik placowy 51,8333 4, Pracownik administracyjny [zawód "343101" szkolny: Technik administracji] 49 2, "712302" Stolarz budowlany 43, , Operator urządzeń do produkcji "822104" wyrobów kosmetycznych 43, "712102" Murarz 32,5 3, "513301" Opiekunka domowa 28,6667 5, "832302" Kierowca samochodu ciężarowego 27,6667 1, Przedstawiciel handlowy "341503" [przedstawiciel regionalny] 26,3333 1, "121103" Prezes 23 17,25 19 "932103" Pakowacz 22 2,4 20 "224101" Pielęgniarka 22 3, "913101" Pomoc domowa 21,5 9, "933104" Robotnik magazynowy 20,1667 1, "712204" Zbrojarz 17,8333 5, "515908" Strażnik miejski 16, , "913206" Salowa 15,6667 3, "414101" Listonosz 15,6667 4, "713201" Glazurnik 15,3333 7, "712301" Cieśla 13,1667 6, "913203" Pokojowa [w hotelu] 11 1,

22 30 Inżynier budownictwa "214203" budownictwo ogólne 10,6667 2, Kierownik małego "131401" przedsiębiorstwa w handlu 10,3333 3,2632 hurtowym i detalicznym 32 "743604" Szwaczka 10,1667 1, "712202" Betoniarz zbrojarz 8,6667 8, "513103" Opiekunka dziecięca domowa 8, Spawacz ręczny łukiem "721203" elektrycznym 8,3333 5, "915103" Dostawca potraw 8,3333 5, Opiekun w domu pomocy "346102" społecznej "932106" Sortowacz 7,8333 9,4 39 "721202" Spawacz ręczny gazowy 6,8333 1, "915108" Kolporter 6, Do tych zawodów deficytowych należą m.in.: sprzątaczka, kasjer handlowy, telemarketer, pracownika ochrony osób i mienia, kierowca autobusu. Warto również zwrócić uwagę na zawody, w których wskaźnik intensywności deficytu jest mniejszy od 0,9 (W<0,9) i średniomiesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w I-półroczu 2008r. jest wysoka. W ten sposób możemy wyodrębnić zawody, które są nadwyżkowe i duży jest napływ osób bezrobotnych. Wybrane zawody nadwyżkowe w m.st. Warszawa w I-półroczu 2008r. (według średniomiesięcznej liczby średniomiesięcznej liczby zarejestrowanych i wskaźnika intensywności deficytu zawodów) Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w I-półroczu Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 1 "000000" Bez zawodu 576,6667 0, Pracownik biurowy [Zawód szkolny: "419101" Technik prac biurowych] 125,3333 0, "914103" Robotnik gospodarczy 82,8333 0, Asystent ekonomiczny [zawód "341902" szkolny: Technik ekonomista] 61,3333 0, "241102" Ekonomista 53,8333 0, "311502" Technik mechanik 42 0,004 7 "722204" Ślusarz 40,6667 0, Specjalista do spraw marketingu "241912" i handlu [sprzedaży] 37,3333 0, "832101" Kierowca samochodu osobowego 35,3333 0, Handlowiec [zawód szkolny: Technik "341501" handlowiec] 34,5 0,

23 11 "343201" Księgowy [samodzielny] 27,1667 0, "411101" Sekretarka 24,6667 0, "723105" Mechanik samochodów osobowych 23,5 0, "512302" Kelner 21,6667 0,4 15 Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, "514102" Technik usług fryzjerskich] 18,3333 0, "915202" Dozorca 18,3333 0, Monter instalacji wodociągowych "713604" i kanalizacyjnych 18,1667 0, "743304" Krawiec 18 0, "311401" Technik elektronik 15,8333 0,2421 Specjalista do spraw organizacji usług 20 "241915" gastronomicznych, hotelarskich 14 0,0119 i turystycznych 21 "244104" Pedagog 14 0, "724201" Elektromonter [elektryk] zakładowy 13,8333 0, "722304" Tokarz 13,6667 0, "343104" Sekretarz asystent 13 0, "741201" Cukiernik 12,5 0, "247901" Specjalista administracji publicznej 12,1667 0, Robotnik pomocniczy w przemyśle "932104" przetwórczym 12 0, "311302" Technik elektryk 11,8333 0, "422201" Recepcjonista 11,5 0, "512301" Bufetowy [barman] 11,1667 0,6119 Do tych zawodów nadwyżkowych należą m.in.: pracownik biurowy, robotnik gospodarczy, asystent ekonomiczny, ekonomista, technik mechanik, ślusarz. Omawiając 331 czterocyfrowych grup zawodów i specjalności wskaźnik intensywności nadwyżki lub deficytu zawodów aż w 111 przypadkach równy jest 0,0000, natomiast w 11 przypadkach miał wartość MAX. Niski wskaźnik intensywności nadwyżki odnotowano w grupach zawodów: technicy mechanicy 0,0147, fotografowie i operatorzy urządzeń do rejestracji obrazu i dźwięku 0,0175, organizatorzy turystyki i pokrewni 0,0213, pracownicy do spraw transportu 0,0312, ekonomiści 0,0340. Wśród pozostałych na szczególną uwagę zasługują wysokie wskaźniki dla operatorów urządzeń do produkcji wyrobów farmaceutycznych, kosmetycznych i sanitarnych 260, robotników czyszczących konstrukcje budowlane i pokrewni 41, kierowców autobusów i motorniczych tramwajów 23, aktorów cyrkowych i pokrewnych 20. Tabela T-II/P-7 obejmująca ranking zawodów generujących długotrwałe bezrobocie każe nam wskazać kilka grup zawodów, które są postrzegane jako potencjalne źródło przyszłego napływu osób bezrobotnych. Tu można wskazać grupy zawodów: przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy, zawodowi działacze, nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy, pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy, średni personel techniczny. 22

24 Analizując dalej wspomniany aspekt i biorąc pod uwagę bardziej szczegółowe elementarne grupy zawodów należy zwrócić uwagę na fakt, że wskaźnik długotrwałego bezrobocia osiągnął wartość 1 w 24 na 331 określonych w ramach tej klasyfikacji. Są wśród nich m.in.: nauczyciele szkół specjalnych, technicy górnictwa, metalurgii i pokrewni, higieniści, kierownicy małych przedsiębiorstw w przemyśle przetwórczym, kontrolerzy robotów przemysłowych, kontrolerzy ruchu lotniczego i pokrewni, żołnierze nadterminowej zasadniczej służby wojskowej. Natomiast na drugim biegunie ze wskaźnikiem równym 0,0000 jest 39 elementarnych grup zawodów, obejmujących m.in.: ogrodników, sadowników i pokrewnych, biotechnologów, animatorów kultury, żołnierzy zawodowych, urzędników organów udzielających licencji. Tu należy zwrócić uwagę, że wszystkie dane dotyczą tylko bezrobocia rejestrowanego i ofert pracy, które wpłynęły do Urzędu co nie oddaje w pełni obrazu stołecznego rynku pracy. Wiele informacji o rzeczywistym zapotrzebowaniu na pracowników nie trafia do Urzędu i nie znajduje swojego odzwierciedlenia w analizowanych danych statystycznych. Sama analiza ilościowa nie jest wystarczająca, aby móc przedstawić pełny obraz sytuacji. Zaproponowane wskaźniki również zaburzają obraz lokalnego rynku pracy, a ich analiza może doprowadzić do mylnych wniosków. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia w zawodzie tak naprawdę nic nam nie mówi o potencjalnych źródłach długotrwałego bezrobocia, gdyż wystarczy, że chociaż jedna osoba będzie pozostawała w rejestrze Urzędu dłużej niż 12 miesięcy, wskaźnik będzie miał wartość 1, czyli wskaże dany zawód jako potencjalne źródło długotrwałego bezrobocia. Kolejnym istotnym zbiorem danych podlegającym analizie są liczby obrazujące strukturę bezrobotnych i ofert pracy według PKD (T-II/P-9a). W 2008r. zarejestrowało się najwięcej osób, które zakończyły pracę w handlu hurtowym i detalicznym, naprawach pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego (wskaźnik 16,9897), obsłudze nieruchomości, wynajmie i usługach związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (wskaźnik 14,4912), działalności usługowej komunalnej, społecznej i indywidualnej (wskaźnik 12,8300), przetwórstwie przemysłowym (wskaźnik 10,6152), budownictwie (wskaźnik 4,3284). Wysoki wskaźnik ofert zatrudnienia przypadał w sekcjach PKD: obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej 26,7022, handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego 17,3043. Najniższy wskaźnik ofert zatrudnienia odnotowano w sekcjach: organizacje i zespoły eksterytorialne - 0,0052, co chyba nie wymaga specjalnego komentarza. 23

25 5. WNIOSKI Przedstawiona powyżej analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych, będąca wynikiem zastosowanych sposobów liczenia wskaźników nie może jednoznacznie wskazywać na główne kierunki problemowe. Przedstawiona analiza nie ukazuje pełnego obrazu lokalnego rynku pracy. W niniejszym opracowaniu analizowane są tylko dane, które były dostępne w systemie informatycznym PULS. A zatem analizie tej podlega to, co wynika z dokumentacji przedstawionej przez osoby bezrobotne lub pracodawców, którzy zetknęli się z Urzędem. Nie ma możliwości włączenia w badanie wszystkich osób, które w rzeczywistości nie pracują, jednak nie pozostają w oficjalnych rejestrach. Również gdy idzie o oferty zatrudnienia można mówić tylko o danych, jakie można odczytać z propozycji pozostających w dyspozycji Urzędu. Jak wiadomo w Warszawie istnieje wiele firm zajmujących się pośrednictwem pracy, a ponadto pracodawcy zgłaszają swoje zapotrzebowanie na pracowników w internecie lub w prasie. Wiele informacji o rzeczywistym popycie na pracę mimo zapisów ustawowych nie trafia do Urzędu i nie znajduje swojego odzwierciedlenia w dokonanej analizie, gdyż nie ma żadnych metod kontroli przepływu informacji na ten temat. Analiza suchych liczb i wskaźników pokazuje tylko wycinek problemu i nie diagnozuje jego przyczyn. Analiza ilościowa nie dostarcza kompleksowej wiedzy o przyczynach pozostawania bez pracy, czy też niechęci do podnoszenia kwalifikacji, które można zbadać technikami jakościowymi. Wyciągnięcie zatem wniosków z opracowań ilościowych zawsze będzie obarczone błędem i stanowić jedynie częściową diagnozę, do której należy zawsze dodać wiedzę i spostrzeżenia specjalistów zajmujących się problematyką rynku pracy. Warto też pamiętać, że sytuacja na lokalnym rynku pracy zmienia się powoli. W rejestrze Urzędu nadal pozostaje wiele osób bezrobotnych, które wykazują bierną postawę, zainteresowanych najczęściej uzyskaniem ubezpieczenia zdrowotnego dla siebie i rodziny, bądź też postawę roszczeniową, co znamienne implikowaną nieadekwatnością posiadanych kwalifikacji w stosunku do nowych wyzwań rynku pracy, stale potęgowanych przez dokonujący się postęp techniczny. Pośród wielu przyczyn pozostawania bez pracy najważniejsze to brak motywacji, chęci uczenia się i podnoszenia kwalifikacji, umiejętności samodzielnego poszukiwania pracy, sumienności, rzetelności czyli zestaw cech, których zbadanie metodą ilościową nie jest możliwe. Warszawa, jako metropolia rozwija się i realizuje inwestycje, które generują miejsca pracy w bardzo określonych zawodach, najczęściej wymagających wysokich kwalifikacji. Jednakże 24

26 należy zauważyć, że w ostatnim okresie na warszawskim rynku pracy odnotowano zwiększoną aktywność zawodową wśród osób posiadających wykształcenie zasadnicze zawodowe oraz bez kwalifikacji. Brak istotnych - z punktu widzenia pracodawców - kwalifikacji, niedostosowanie kompetencji do potrzeb lokalnego rynku pracy mimo teoretycznie deklarowanej przynależności do danej grupy zawodowej - powoduje, że mimo istniejącego zapotrzebowania na pracownika na dane stanowisko, nie można znaleźć wśród osób zarejestrowanych odpowiedniego kandydata. Należy również wspomnieć, że w 2007r. na zlecenie Urzędu Pracy m.st. Warszawy zostało przygotowane przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych opracowanie naukowo-badawcze warszawskiego rynku pracy. Przedmiotem ekspertyzy była analiza popytu i podaży na pracę. Badanie przeprowadzono wśród 308 warszawskich pracodawców i 310 osób poszukujących zatrudnienia w Warszawie. Opracowanie dostępne jest na stronie internetowej Urzędu Pracy m.st. Warszawy Wyniki ukazały obszar branż, zawodów, kwalifikacji zawodowych i kompetencji społecznych jakie są poszukiwane i pożądane na warszawskim rynku pracy. W raporcie została zwrócona uwaga na następujące aspekty: Główną przyczyną problemów w procesach naborów i rekrutacji jest nieadekwatność kwalifikacji zawodowych osób poszukujących pracy do oczekiwań przedstawicieli firm. Zapotrzebowanie pracodawców na poszczególne zawody/stanowiska jest generowane również poprzez zmiany aktywności ekonomicznej podmiotów, jak i obserwowane w całej gospodarce. Czynniki zewnętrzne (EURO 2012, popyt na mieszkania itp.) wywoływać mogą zmiany tych potrzeb, odnoszące się do pracowników budowlanych, fizycznych, robotników itp. Stanowiska/zawody, na które występować będzie, bądź występowało dotychczas zapotrzebowanie na lokalnym rynku pracy generowane jest przede wszystkim przez dominujący na tym rynku rodzaj działalności gospodarczej, determinowany przez metropolitalny i stołeczny charakter miasta. Pracodawcy przede wszystkim potrzebują pracowników do działalności usługowej i handlowej, przy czym w sposób szczególny nastawieni są na zatrudnianie pracowników obsługi klienta w różnych sekcjach PKD oraz magazynierów. Ponadto potrzebni będą przedstawiciele kadry kierowniczej. Jednocześnie należałoby podkreślić, że zawody te w dość ograniczony sposób reprezentowane były przez uczestniczące w badaniach osoby poszukujące pracy. Decydującymi o przyjęciach pracowników cechami zawodowymi i osobowościowymi są przede wszystkim te, które wpływają na efekty osiągane przez firmę, a więc wiedza, umiejętności zawodowe, doświadczenie, umiejętność pracy w zespole, kreatywność. Znacznie mniejszą wagę przykładają oni do formalnego potwierdzenia uprawnień, stażu 25

27 pracy, prezencji. Cechy te maja charakter decydujący o przyjęciu pracownika do pracy. Natomiast deficyty kwalifikacji zawodowych, występujące w opiniach pracodawców niezadowolonych z dokonanego wyboru zatrudnionego, dotyczyły braku wiedzy i umiejętności, doświadczenia, specjalistycznej wiedzy oraz chęci, motywacji do pracy, umiejętności pracy w zespole i kreatywności. Generalnie powyższe opinie pracodawców potwierdzone zostały w wypowiedziach osób poszukujących pracy, przy czym swoja pozycję konkurencyjną na rynku pracy uzależniali oni również od ważnych ich zdaniem dodatkowych umiejętności, jakimi są obsługa komputera oraz znajomość języków obcych, a przede wszystkim języka angielskiego. 26