Energetyka mikrowiatrowa oraz wiatrowa, dyrektywa 2009/28/WE BŹ ilab EPRO 3.10

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Energetyka mikrowiatrowa oraz wiatrowa, dyrektywa 2009/28/WE BŹ ilab EPRO 3.10"

Transkrypt

1 Energetyka mikrowiatrowa oraz wiatrowa, dyrektywa 29/28/WE BŹ ilab EPRO 3.1 Politechnika Śląska Prowadzący: Opracował: Kierunek studiów: Rodzaj studiów: Przedmiot: prof. dr hab. inż. Jan Popczyk inż. Mateusz Jędrzejczyk Elektrotechnika II stopnia Zarządzanie i organizacja w EE Gliwice, 214

2 Spis treści 1. WSTĘP Cel raportu Motywacja Uwarunkowania wykorzystania energetyki wiatrowej POTENCJAŁ ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE Charakterystyka warunków wiatrowych na terenie Polski Charakterystyka pracy turbin wiatrowych Pomiary prędkości wiatru Produkcja energii elektrycznej z wykorzystaniem turbin wiatrowych Wiatrowe doby referencyjne Rozwój energetyki wiatrowej w Polsce Prognozy wzrostu zapotrzebowania na energię elektryczną w KSE TURBINY MAŁEJ MOCY - PRZYKŁADOWE ZASTOSOWANIE Szacunkowy rozwój MEW MEW w 215 roku MEW w 22 roku PODSUMOWANIE LITERATURA

3 1. Wstęp 1.1.Cel raportu Raport ma na celu analizę energetyki wiatrowej i mikrowiatrowej. W niniejszym opracowaniu zostaną omówione zagadnienia związane z wykorzystaniem wiatru do produkcji energii elektrycznej na terenie Polski. Zostanie przedstawione obecny stan energetyki wiatrowej oraz perspektywy jej rozwoju. W raporcie zostanie podjęta próba zniwelowania deficytu mocy powstałego w latach przez turbiny wiatrowe dużej mocy. Zostanie poruszony również temat wykorzystania mikrowiatraków Motywacja Motywacją do powstania poniższego raportu są zagadnienia zamieszczone w dyrektywie 29/28/WE oraz w dyrektywie 21/75. Pierwsza z wymienionych dyrektyw zatwierdzona w dniu 23 kwietnia 29r. odnosi się do promowania stosowania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii (OZE). Natomiast dyrektywa 21/75 dotyczy konieczności wycofania części bloków węglowych, co może to doporowadzić do powstania deficytu mocy w latach Według bilansu wycofywanych z eksploatacji bloków energetycznych oraz budowy nowych szacowany deficyt mocy dyspozycyjnej w szczycie zapotrzebowania wynosi [1]: dla szczytu zimowego od ok. 95 MW w 215 r., do ok. 8 MW w roku 216 oraz do ok. 11 MW w 217 r., dla szczytu letniego od ok. 52 MW w 216 r., poprzez ok. 68 MW w 217 r., do ok. 3 MW w 218 r. Ze względu na długi czas budowy dużych jednostek wytwórczych w perspektywie roku 215 konieczne jest inwestowanie w OZE Uwarunkowania wykorzystania energetyki wiatrowej Wykorzystanie energetyki wiatrowej do produkcji energii elektrycznej stawia wiele wyzwań przed całą energetyką. Farmy wiatrowe są źródłami pracującymi bardzo niestabilnie ze względu na zróżnicowany charakter wiatru. Rozwój elektrowni wiatrowych na terenie Polski stwarza nowe uwarunkowania w kształtowaniu sieci a zwłaszcza powiązań obszarów ich lokalizacji poprzez sieci ze źródłami systemowymi. Kolejnym wymogiem rozwoju energetyki wiatrowej jest kształtowanie rezerw w konwencjonalnych źródłach systemowych, które muszą zapewnić pokrycie zapotrzebowania na energię elektryczną w przypadku braku generacji ze strony FW. W celu realizacji założeń pakietu klimatycznego 3x2, udział zużycia energii elektrycznej wytworzonej w OZE spowoduje konieczność ich przyłączenia do sieci przesyłowej oraz sieci dystybucyjnej. Wyżej wymienione warunki powinny być spełniane przy prognozowaniu krajowym zużyciu energii elektrycznej oraz prognozowaniu średnim czasie pracy FW w ciągu roku.[1] Ochrona środowiska jest kolejną barierą do pokonania w celu efektywnego wykorzystania energetyki wiatrowej, bowiem wykorzystanie energetyki wiatrowej pociąga za sobą pewne niedogodności także i w tym zakresie. Podstawową barierą jest poziom emitowanego hałasu, monotonność emitowanego hałasu oraz wpływ na psychikę człowieka. Dlatego w promieniu 5 m od masztu turbiny wiatrowej powinna być wydzielona strefa ochronna. Ponadto, do barier związanych z ochroną środowiska należy zaburzenie krajobrazu spowodowane dużymi gabarytami turbin wiatrowych.[13] 3

4 Rodzaj źródła OZE Elektrownie wiatrowe Rodzaj źródła OZE Elektrownie wiatrowe 2. Potencjał energetyki wiatrowej w Polsce Duża liczba firm inwestująca w energetykę wiatrową na terenie Polski spowodowała dynamiczny rozwój Odnawialnych Źródeł Energii w zakresie prdukcji energii elektrycznej z wiatru. Na podstawie danych z Urzędu Regulacji Energetyki (URE), w Polsce w ostatnich trzech latach przybyło 1464,5 MW mocy zainstalowanej. Do 31 marca 213 roku przybyło 148,15 MW mocy zainstalowanej.[1] Energetyka wiatrowa stanowi obecnie 57,6% mocy zainstalowanej wykluczając technologie współspalania wszystkich źródeł energii elektrycznej o pochodzeniu odnawialnym. Na pierwszym miejscu wśród odnawialnych źródeł energii znalazła się elektrownie wiatrowe już w 29 roku. Tab.2.1. Moc zainstalowana (w MW) stan na r. Ilość MW 26 r. 27 r. 28 r. 29 r. 21 r. 211 r. 212 r. 213 r. 152,56 287,99 451,9 724, , , , , 898 Tab.2.2. Produkcja energii elektrycznej (w MWh) stan na r. Ilość TWh 26 r. 27 r. 28 r. 29 r. 21 r. 211 r. 212 r. 213 r.,26,47,8 1 1,8 3,1 4,5, Charakterystyka warunków wiatrowych na terenie Polski Na podstawie wieloletnich obserwacji prowadzonych w profesjonalnych stacjach meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW), w zakresie obserwacji kierunkowych i prędkościowych wiatru stwierdzono bardzo dużą możliwość rozwoju energetyki w sektorze wiatrowym.[2] Najbardziej korzystnymi rejonami w Polsce pod względem zasobów wiatru są: Najbardziej wysunięte na północ części wybrzeża od Koszalina po Hel, Suwalszczyzna Środkowa część Wielkopolski i Mazowsza, Beskid Śląski i Żywiecki. Rozkład prędkości wiatru zależy od lokalnych warunków topograficznych. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej podzielił obszar Polski na pięć stref wietrznych zobrazowanych na rys i 2.2. Strefa I wybitnie korzystna Strefa II bardzo korzystna Strefa III - korzystna 4

5 Strefa IV - mało korzystna Strefa V niekorzystna Rys Strefy wietrzne na terenie Polski Rys Średnie prędkości wiatru, okres obserwacji

6 2.2. Charakterystyka pracy turbin wiatrowych Działanie turbin wiatrowych opiera się na wykorzystaniu energii kinetycznej wiatru i na jej zamianie w energię mechaniczną. W generatorze natomiast następuje jej przemiana w energię elektryczną. Obecnie w turbinach wiatrowych stosuje się dwa rodzaje generatorów: synchroniczne i asynchroniczne. Znając wartość prędkości wiatru oraz gęstość powietrza można wyznaczyć energię kinetyczną strugi wiatru napływającą na wirnik turbiny.[3] Dzięki energii kinetycznej można określić moc tej strugi przepływającą przez powierzchnię zataczania łopat elektrowni wiatrowej wg zależoności: (2.1) gdzie: S w powierzchnia zataczana łopatami wirnika (w m 2 ), w prędkość wiatru (w m/s), c p sprawność aerodynamiczna turbiny (współczynnik wydajności turbiny), największa teoretyczna wartość sprawności aerodynamicznej turbiny wynosi,687, η m sprawność mechaniczna (wał generatora, przekładnia oborów, itp.), η g sprawność elektryczna generatora. Cechą charakterystyczną pracy turbiny wiatrowej jest brak możliwości wykorzystania całej mocy strugi wiatru. Dzięję się tak, ponieważ wiatr wiejący z pewną prędkością po przejściu przez wirnik turbiny malałby do zero. Wyznacznikiem pracy turbiny wiatrowej jest jej charakterystyka mocy, która przedstawia zależność mocy generowanej przez turbinę wiatrową od chwilowej wartości prędkości wiatru. Charakterytstyka mocy jest uzależniona od konstrukcji turbiny, rodzaju zastosowanej mechaniki oraz systemów sterowania. Dodatkowo charakterystyka mocy każdej elektrowni waitrowej jest określana przez następujące parametry: P n moc zainstalowana, V r prędkość rozruchowa (<3 m/s), V n prędkość osiągnięcia mocy znamionowej (13-25 m/s), V w prędkość wyłączenia (<25 m/s). Moc osiągana przez turbinę wiatrową zmienia się w zależności między prędkością wiatru rozruchową a prędkością wiatru znamionową. Po przekroczeniu prędkości wiatru wyłączeniowej ze względu bezpieczeństwa (zagrożenia mechaniczne konstrukcji) turbina wiatrowa zostaje wyłączona.[4] Przykładowe charakterystki mocy zostały przedstawione na rysunkach rys Pierwszy z wymienionych rysunków dotyczy turbiny wiatrowej Vestas 112 o średnicy łopat wirnika 56,5 m i mocy 3 MW oraz turbiny wiatrowej Vestas 9 o średnicy łopat wirnika 36 m i mocy 3 MW. 6

7 Rys Moc generowana w zależności od średnicy wirnika i prędkości wiatru Pomiary prędkości wiatru Występowanie wiatru ma charakter stochastyczny. Prędkość wiatru natomiast w dużej mierze zależy od ukształtowania terenu (szorstkości) oraz od wysokości nad powierzchnią tego terenu. Najważniejszym elementem w budowie farm wiatrowych jest ich lokalizacja. W celu odpowiedniego usytuowania elektrowni wiatrowych niezbędnym elementem jest pomiar prędkości wiatru na wybranym obszarze. Pomiar prędkości wiatru oraz jego parametrów ma na celu pozyskanie danych, które uwzględnią zmienność parametrów w zależności od pór roku. Najczęściej obserwacje tego parametru trwają rok. Urządzeniem do pomiaru prędkości wiatru jest maszt pomiarowy. Lokalizacja masztu pomiarowego nie powinna przekraczać 1 km od planowej lokalizacji turbiny wiatrowej. Ze względu na duże możliwości techniczne, w dzisiejszych czasach aparaturę pomiarową instaluje się na różnych wysokościach, najczęściej od 2 m nawet do 125 m. Montaż aparatury pomiarowej do masztu musi być przeprowadzony zgodnie z normami określonymi przez International Energy Agency (IEA) oraz International Electrotechnical Commission (IEC).[5] W niniejszym raporcie wykorzystano dane dotyczące warunków wietrznych z wybranych obszarów zostały pobrane z oficjalnej strony Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej. Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO) stacje meteorologiczne dokonujące pomiaru prędkości wiatru, standardowo znajdują się na wysokości ok. 1 m nad poziomem gruntu.[14] Dlatego też, dane dotyczące prędkości wiatru należy przeliczyć zgodnie ze wzorem podanym niżej. 7

8 gdzie: - prędkość wiatru obliczona na wysokości h, - prędkość wiatru zmierzona na wysokości h, - wysokość usytuowania wiatromierza dla pomiarów prędkości wiatru, - wysokość, dla której oblicza się prędkość wiatru, - wykładnik potęgowy zależny od klasy szorstkości terenu, określony na drodze doświadczalnej. (2.2) W raporcie przyjęto, że wartość wykładnika potęgowego zależnego od klasy szorstkości terenu wynosi =,27. Co oznacza 4 klasę szorstkości terenu oraz teren z licznymi przeszkodami w niedużej odległości od siebie tj. skupiska drzew, budynków w odległości min. 3 m od miejsca obserwacji.[15] Rys Poglądowy schemat pomiaru, zapisywania, przesyłania i pobierania danych prędkości wiatru W celu uwiarygodnienia pomiarów muszą one zachować ciągłość w całym okresie badań. Niezbędny do tego jest regularne serwisowanie. serwis prewencyjny (jest realizowany cyklicznie, co kwartał, albo dwa razy w roku i polega na regulacji naciągu lin odciągowych, kontrolę zabezpieczeń mocowania lin przy kotwach, sprawdzaniu funkcjonowania urządzeń pomiarowych, wykonaniu pomiarów ustawień instrumentów pomiarowych); serwis awaryjny (polega na natychmiastowym usuwaniu wykrytej usterki na maszcie pomiarowym); 8

9 serwis wysokościowy (jest stosowany w celu usunięcia usterek instrumentów zainstalowanych na maszcie, bez konieczności składania masztu). Konieczność cotygodniowej kontroli zapewnia poprawność zapisów danych oraz ewentualne wykrycie błędów pomiarowych.[6] Owe błędy mogą być spowodowane: rozbieżnościami w zapisie kierunku wiatru pomiędzy dwoma czujnikami kierunku, przerwami w zapisie danych, oblodzeniami czujników pojedynczych, zawyżonymi wskazaniami anemometrowymi, tzw. pikami Produkcja energii elektrycznej z wykorzystaniem turbin wiatrowych Produkcja energii elektrycznej w elektrowniach wiatrowych jest uzależniona od kilku ważnych czynników. Największy wpływ na ilość wyprodukowanej energii elektrycznej w turbinach wiatrowych mają panujące warunki atmosferyczne, głównie prędkość wiatru. Prędkość wiatru jest uzależniona od wysokości usytuowania gondoli oraz całego turbozespołu wiatrowego. Kolejnymi z kluczowych parametrów wpływających na proces produkcji energii elektrycznej są konstrukcja wirnika, powierzchnia omiatana łopatami wirnika oraz sprawności mechaniczne i elektryczne wirnika. W niniejszym raporcie została przedstawiona próba oszacowania mocy osiąganej przez turbiny wiatrowe usytuowane w poszczególnych miejscach województwa śląskiego i okolic m.in.: Bielsko-Biała Częstochowa Katowice Opole Racibórz Do analizy przyjęto jedną turbinę zlokalizowaną w powyżej wymienionych miejscowościach. Analizowana turbina typy Vestas 112 o mocy znamionowej P n =3 MW, wysokość masztu 1 m, średnicy łopat wirnika 56,5 m. Dane dotyczące warunków wietrznych z wybranych obszarów zostały pobrane z oficjalnej strony Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej. Dane dotyczą typowych lat meteorologicznych, opracowane na podstawie 3-letnich ciągów pomiarowych. Dane odnoszące się do prędkości wiatru są mierzone przez lokalne stacje meteorologiczne. Pomiar odbywa się co godzinę przez 876 godzin w ciągu roku. 9

10 Fragment danych źródłowych N M D H WS Tab gdzie: N godzina roku, M miesiąc, D dzien tygodnia, H godzina doby (-24 h), WS prędkość wiatru. Powodem przeprowadzenia poniższej analizy jest nasilenie restrykcji w regulacjach dotyczących standardów emisji zanieczyszczeń do środowiska w sektorze wytwarzania ennergii elektrycznej. System handlu uprawnieniami do emisji CO 2 jest głównym powodem bezpośredniego wycofania węglowych bloków elektroenergetycznych i inwestowania w OZE z wyszczególnieniem energetyki wiatrowej. Ze względu na brak istotnych inwestycji w duże jednostki wytwórcze w najbliższych latach obserwuje się obniżenie mocy dyspozycyjnej w Krajowym Systeme Elektroenergetycznym (KSE). Jednoczesny rozwój cywilizacyjny przyczynił się do wzrostu szczytowego zapotrzebowania na moc. Szacuje się wystąpienie deficytu mocy w szczycie zimowym i letnim w latach [8] W takim krótkim czasie polska energetyka nie jest wstanie wybudować dużych jednostek wytórczych, które wspomogłyby w zniwelowaniu powstałego deficytu mocy. Dlatego też inwestycja w odnawialne źródła energii jest jednym z kilku wariantów umożliwiających rozwiązanie omawianego problemu. Szacuje się, że największe zapotrzebowanie na moc występuje w okresie zimowym w środy. Rys. 2.5 i 2.7 przedstawiają moc osiąganą przez turbiny wiatrowe zlokalizowane na rozpatrywanych obszarach. Do wykreślenia przebiegu mocy poza danymi związanymi z prędkością wiatru wykorzystano zależność (2.1). Przebiegi rys. 2.6 i 2.8 obrazują zapotrzebowanie na moc w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym w dniach 4 i 18 stycznia 212 roku, zestwione z łączną mocą osiąganą przez turbiny wiatrowe w badanych dniach w pięciu miejscowościach. 1

11 Moc KSE (MW) suma mocy generowanej przez TW (MW) Moc TW (MW) moc generowana przez TW-B.Biała moc generowana przez TW-Katowicach moc generowana przez TW - Racibórz moc generowana przez TW-Częstochowie moc generowana przez TW-Opole 3,5 3 2,5 2 1,5 1,5 Rys Moc generowana przez TW Vestas 112 w dniu r. (środa) zapotrzebowanie w KSE suma mocy generowanej przez TW ,5 1 9,5 9 8,5 8 7,5 7 Rys Zapotrzebowanie na moc w KSE, suma mocy generowanej przez turbiny wiatrowe w dniu r. (środa) 11

12 Moc TW (MW) Moc (MW) zapotrzebowanie w KSE moc generowana przez 5 TW w odniesieniu do 3 MW mocy zainstalowanej profil KSE po odjęciu mocy osiąganej w FW Rys Zapotrzebowanie na moc w KSE, mocy generowanej przez turbiny wiatrowe w odniesieniu do 3 MW mocy zainstalowanej w dniu r. (środa) moc generowana przez TW-B.Biała moc generowana przez TW-Katowicach moc generowana przez TW - Racibórz moc generowana przez TW-Częstochowie moc generowana przez TW-Opole 3,5 3 2,5 2 1,5 1,5 Rys Moc generowana przez TW Vestas 112 w dniu r. (środa) 12

13 Moc KSE (MW) Moc KSE (MW) suma mocy generowanej przez TW (MW) zapotrzebowanie w KSE suma mocy generowanej przez TW Rys Zapotrzebowanie na moc w KSE, suma mocy generowanej przez turbiny wiatrowe w dniu r. (środa) zapotrzebowanie w KSE moc generowana przez 5 TW w odniesieniu do 3 MW mocy zainstalowanej profil KSE po odjęciu mocy osiąganej w FW Rys Zapotrzebowanie na moc w KSE, mocy generowanej przez turbiny wiatrowe w odniesieniu do 3 MW mocy zainstalowanej w dniu r. (środa) Duże zróżnicowanie prędkości wiatru w analizowanych miejscowościach wpływa na niestabilną prace turbin wiatrowych. Łączna moc osiągana przez turbiny w dniach 4 i 18 stycznia waha się w granicach 3-7 MW w godzinach Najkorzystniejsze warunki w dniu 4 stycznia panowały w miejscowości Racibórz, średnia moc osiągana przez turbinę 13

14 Moc KSE (MW) suma mocy generowanej przez TW (MW) Moc TW (MW) wiatrową wynosiła ok. 2,9 MW. Natomiast turbina zainstalowana w Częstochowie osiągnęła największa średnia moc w dniu 18 stycznia. moc generowana przez TW-B.Biała moc generowana przez TW-Katowicach moc generowana przez TW - Racibórz moc generowana przez TW-Częstochowie moc generowana przez TW-Opole 3,5 3 2,5 2 1,5 1,5 Rys Moc generowana przez TW Vestas 112 w dniu r. (niedziela) zapotrzebowanie w KSE suma mocy generowanej przez TW Rys Zapotrzebowanie na moc w KSE, suma mocy generowanej przez turbiny wiatrowe w dniu r. (niedziela) 14

15 Moc KSE (MW) zapotrzebowanie w KSE moc generowana przez 5 TW w odniesieniu do 3 MW mocy zainstalowanej profil KSE po odjęciu mocy osiąganej w FW Rys Zapotrzebowanie na moc w KSE, mocy generowanej przez turbiny wiatrowe w odniesieniu do 3 MW mocy zainstalowanej w dniu r. (niedziela) Okres letni charakteryzuje się mniejszym zapotrzebowaniem na moc w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym. Na poniższych przebiegach został zestawiony jeden losowo wybrany dzień tego okresu. Rysunek 2.9 przedstawia przebiegi mocy osiąganej przez turbiny wiatrowe zainstalowane w rozpatrywanych miejscowościach. W miejscowościach Bielsku Białej i Częstochowie dnia panowały najkorzystniejsze warunki wietrzne, co spowodowało osiągniecie największej mocy średniej, kolejno 1,5 MW i 1,1 MW. Maksymalne zapotrzebowanie na moc w KSE wynosiło ok. 2 MW, natomiast średnia moc maksymalna osiągana przez wszystkie turbiny wiatrowe Vestas 112 oscylowała na poziomie ok. 4 MW, co stanowi,2% mocy maksymalnej w KSE. Mała wartość procentowa jest spowodowana prędkościami wiatru w rozpatrywanym dniu Wiatrowe doby referencyjne W tym podrozdziale zostaną zestawione referencyjne doby wiatrowe. Doby będą obejmować moce osiągane przez wszystkie turbiny wiatrowe w KSE. Szacuje się, że w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym pracują farmy wiatrowe o łącznej mocy ok. 3 MW. Referencyjna doba wiatrowa zostanie przedstawiona przy największej i najmniejszej średniej prędkości wiatru w ciągu dnia, dla okresu zimowego (październik marzec) oraz okresu letniego (kwiecień wrzesień). Przebiegi na rysunkach 2.14 i 2.16 obrazują zapotrzebowanie mocy w KSE oraz moce osiągane przez farmy wiatrowe dla okresu zimowego. Przebiegi 2.15 i 2.17 przedstawiają referencyjne doby dla okresu letniego. 15

16 Moc (MW) Prędkość wiatru (m/s) Moc (MW) Prędkość wiatru (m/s) Moc osiągana przez TW w odniesieniu do 3 MW mocy zainstalowanej Zapotrzebowanie w KSE Prędkość wiatru Rys Referencyjna doba wiatrowa o największej średniej prędkości wiatru w ciągu dnia. Okres zimowy r. (czwartek) Moc osiągana przez TW w odniesieniu do 3 MW mocy zainstalowanej Zapotrzebowanie w KSE Prędkość wiatru Rys Referencyjna doba wiatrowa o największej średniej prędkości wiatru w ciągu dnia. Okres letni r. (sobota) 16

17 Moc (MW) Prędkość wiatru (m/s) Moc (MW) Prędkość wiatru (m/s) Prędkość wiatru w maksymalnej dobie referencyjnej (na wysokości 1 m.n.p.g.) waha się od m/s w okresie zimowym, podczas gdy w okresie letnim oscyluje w granicach 9 33 m/s. Duża prędkość wiatru spowodowała wyłączenie turbin wiatrowych z pracy w godzinach 1 16 (okres zimowy), 3-9 (okres letni). Moc osiągana przez TW w odniesieniu do 3 MW mocy zainstalowanej Zapotrzebowanie w KSE profil KSE po odjęciu mocy osiąganej w FW Prędkość wiatru Rys Referencyjna doba wiatrowa o najmniejszej średniej prędkości wiatru w ciągu dnia. Okres zimowy r. (sobota) Moc osiągana przez TW w odniesieniu do 3 MW mocy zainstalowanej Zapotrzebowanie w KSE profil KSE po odjęciu mocy osiąganej w FW Prędkość wiatru Rys Referencyjna doba wiatrowa o najmniejszej średniej prędkości wiatru w ciągu dnia. Okres letni r. (sobota) 17

18 Niewielkie prędkości wiatru w referencyjnej dobie minimalnej skutkowały niewłączeniem turbin wiatrowych do pracy. Wykres graficzny pracy turbin wiatrowych w okresie zimowym pokazuje, że średnia moc osiągana w ciągu dnia dla okresu zimowego wynosiła 45 MW, co stanowi 15% mocy zainstalowanej Rozwój energetyki wiatrowej w Polsce Z założeń raportu rozwój energetyki wiatrowej w Polsce będzie obejmował najbliższe lata. Plan rozwoju będzie dotyczył roku 215. Obecnie można zauważyć ciągly przyrost farm wiatrowych. Rysunek 2.17 ukazuje rozwój energetyki wiatrowej do 22 r. Odnosząc się do roku 215 obserwujemy, że na obszarze Polski będzie zlokalizowanych 5 elektrowni wiatrowych na lądzie oraz możemy zauważyć stopniowy wzrost małych elektrowni wiatrowych. Największe zasoby wietrzne znajdują się w północnej części Polski ściśle mówiąc na morzu Bałtyckim. Potencjał ten jest jednakże znacznie ograniczony przez uwarunkowania środowiskowe oraz intensywne użytkowanie przestrzeni morskiej na różne cele gospodarcze. Przyczyn nie wykorzystania dużego potencjału wiatru morskiego jest kilka: duża liczebność obszarów szlaków morskich, wykorzystywanie obszaru morskiego na cele militarne, obszary przeznaczone na cele rybołówstwa. Badania podjęte przez Instytut Morski w Gdańsku oszacował powierzchnie obszaru, na której można zlokalizować morskie farmy wiatrowe w wymiarze 359 km 2 co jednoznacznie odpowiada potencjałowi technicznemu 35 GW. Biorąc pod uwagę aspekty ekonomiczne budowy farmy morskiej np. odległość od linii brzegu potencjał ten zmniejsza się do 2 GW. Charakterystyka wzrostu elektrowni wiatrowych w Polsce pokazuje, że inwestycje w farmy wiatrowe na morzu zostaną rozpoczęte dopiero w 218r. Rys Rozwój elektrowni wiatrowych w Polsce do roku 22 18

19 Na rysunku 2.18 zaprezentowano obszary lokalizacji farm wiatrowych dla roku 215. Schemat sieci przesyłowej pokazany na tych rysunkach odnosi się do stanu sieci na 29 rok. Pokazane na tym schemacie wielkości generacji farm wiatrowych zostały uwzględnione w różnych wariantach w ramach analiz technicznych będących podstawą analityczną planu rozwoju.[1] Wiadomości zaczerpnięte w tej analizie są z marca 21 r. dlatego też część inwestycji z poniższego rysunku została już zrealizowana. Rys Obszar lokalizacji farm wiatrowych do roku Prognozy wzrostu zapotrzebowania na energię elektryczną w KSE Od roku 21 obserwuje się średnioroczny wzrost zużycia energii elektrycznej w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym. Zjawisko to przyczynia się do zmian w zapotrzebowaniu mocy szczytowej. Dynamika zmian mocy szczytowej w ciągu jednego roku jest bardzo duża. Głównym wyznacznikiem zmian są pory roku. W niniejszym projekcie zostanie pokazany wzrost zapotrzebowania na moc szczytową w latach 215, 217 oraz 22. Przyjęto, że corocznie wzrost ten będzie wynosił 1,5%. Wartość ta jest równoznaczna z założeniami Polityki Energetycznej Polski do roku 23 [1]. Przebiegi zapotrzebowania na moc w KSE przedstawione na rys odwzorowują wcześniej wspomniany średnioroczny wzrost. 19

20 Zapotrzebowanie mocy w KSE (MW) Zapotrzebowanie mocy w KSE - 213r. Zapotrzebowanie mocy w KSE - 215r. Zapotrzebowanie mocy w KSE - 217r. Zapotrzebowanie mocy w KSE - 22r Rys Prognozowane zapotrzebowanie mocy w KSE w latach 215, 217 oraz 22 dnia r. (środa) Zgodnie z wykresem przedstawionym na rysunku 2.17 zakłada się rozbudowę energetyki wiatrowej w Polsce. Od roku 21 obserwuje się jednostajny wzrost mocy zainstalowanej w elektrowniach wiatrowych. Na koniec 22 roku łączna moc zainstalowana w źródłach wiatrowych ma wynosić ok. 11 MW. Szczegółowo analizując przebieg rozwoju energetyki wiatrowej (rys. 2.17) można oszacować, że od 213 roku do 22 roku zostanie zainstalowane 8 MW, co daje średnioroczny przyrost mocy w energetyce wiatrowej ok. 114 MW/rok. Przebiegi poniżej obrazują prognozę zapotrzebowania na moc w KSE w latach 215, 217 oraz 22. Na rysunkach zostały również naniesione moce osiągane przez turbiny wiatrowe budowane w latach

21 Zapotrzebowanie mocy w KSE (MW) Zapotrzebowanie mocy w KSE (MW) Zapotrzebowanie mocy w KSE - 213r. Zapotrzebowanie mocy w KSE - 215r. Moc osiągana w FW zainstalowanych w latach Sumaryczna moc osiągana w FW na koniec 215 roku profil KSE w 215r. po odjęciu mocy osiąganej w FW w 215r Rys Zestawienie prognozowanego zapotrzebowania na moc w KSE na rok 215, z mocą osiągana przez farmy wiatrowe zainstalowane do końca 215 roku Zapotrzebowanie mocy w KSE - 213r. Zapotrzebowanie mocy w KSE - 215r. Moc osiągana w FW zainstalowanych w latach Sumaryczna moc osiągana w FW na koniec 217 roku profil KSE w 217r. po odjęciu mocy osiąganej w FW w 217r Rys Zestawienie prognozowanego zapotrzebowania na moc w KSE na rok 217, z mocą osiągana przez turbiny wiatrowe zainstalowane do końca 217 roku 21

22 Zapotrzebowanie mocy w KSE (MW) Zapotrzebowanie mocy w KSE - 213r. Zapotrzebowanie mocy w KSE - 215r. Moc osiągana w FW zainstalowanych w latach Sumaryczna moc osiągana w FW na koniec 22 roku profil KSE w 22r. po odjęciu mocy osiąganej w FW w 22r Rok Rys Zestawienie prognozowanego zapotrzebowania na moc w KSE na rok 22, z mocą osiągana przez turbiny wiatrowe zainstalowane do końca 22 roku Po odcięciu pasma mocy osiąganych przez turbiny wiatrowe od profilu zapotrzebowania KSE w danym roku ukazane na rys Można wywnioskować jak może wyglądać profil Krajowego Systemu Elektroenergetycznego w latach 215, 217 i 22 (kolor fioletowy). Moc maksymalna osiągana w TW (MW) Analityczne podsumowanie wykresów Średnia moc osiągana w TW (MW) Energia wygenerowana w TW (GWh) Zapotrzebowanie na energię w KSE (GWh) Pasmo redukcyjne (%) Tab Energia konieczna do wytworzenia w konwencjonalnych źródłach (GWh) ,5 14,3 449, ,5 54,4 19,9 432, ,

23 3. Turbiny małej mocy - przykładowe zastosowanie Turbiny małej mocy innymi słowy małe elektrownie wiatrowe (MEW) (ang. small (distributed) wind energy) są to pojedyncze turbiny wiatrowe najczęściej o mocy nieprzekraczającej 1kW. Lokalizacja MEW jest różna, najczęściej są one umieszczane w pobliżu domostw jako alternatywne źródło energii elektrycznej. Małe elektrownie wiatrowe mają także zastosowanie w przemyśle jako np. oświetlenie znaków drogowych, ulic, parkingów czy bilbordów. Małe elektrownie wiatrowe często współpracują w systemach hybrydowych z modułami fotowoltaicznymi lub generatorami dieslowskimi (spalinowymi).[11,12] Diagram przedstawiony na rysunku pokazuje największą sprzedaż małych turbin wiatrowych wg mocy znamionowej. Największym zainteresowaniem cięszą się turbiny o mocy do 3 kw. Głównymi odbiorcami omawianych turbin są użytkownicy indywidualni. Turbiny o mocy do 5 kw pracują głównie w systemie autonomicznym z wykorzystaniem akumulatorów lub są przeznaczone do ogrzewania ciepłej wody, co pokazuje diagram na rys Natomiast turbiny większej mocy (powyżej 5 kw) pracują w systemie hybrydowym (MEW+PV), ponieważ magazynowanie energii w akumulatorach elektrochemicznych nie byłoby już opłacalne i zwrot kosztów takiej instalacji by się znacznie wydłużył. Turbiny wiatrowe <1 kw przeznaczone są do pracy z siecią elektroenergetyczną.[11,12] Rys Sprzedaż małych turbin wiatrowych w Polsce wg mocy zainstalowanej 23

24 Rys.3.2. Sprzedaż małych turbin wiatrowych w Polsce wg zastosowania Poglądowy schemat zainteresowania zakupem turbin wiatrowych o małej mocy przez potencjalnych klientów został przedstawiony poniżej (rys. 2.13). Duże zainteresowanie małymi turbinami wiatrowymi wykazują prywatni inwestorzy oraz właściciele gospodarstw rolnych. Znaczne zapotrzebowanie na energię elektryczną jak i jej wysoka cena sprzedaży ukierunkowuje właścicieli gospodarstw rolnych w stronę inwestycji w alternatywne źródła energii. Mały popyt na MEW występuje ze strony organizacji pozarządowych, co spowodowane jest malejącą ilością środków publicznych (dotacji) na tego typu urządzenia instalowane w celach edukacyjnych i informacyjnych. Niewielkim zainteresowaniem cieszą się MEW w sektorze budownictwa mieszkaniowego, w szczególności spółdzielni.[11] Rys Zainteresowanie inwestycjami w małe elektrownie wiatrowe ze strony potencjalnych klientów 24

25 Główne problemy związane ze sprzedażą i instalacją MEW: Długotrwałe procedury pozwalające na budowę i instalację małych elektrowni wiatrowych, Niewielkie dofinansowania lub ich całkowity brak, Niska świadomość społeczna w zakresie MEW, Dostatecznie duże koszty jednostkowe zakupu i instalacji MEW, Niska świadomość roli MEW wśród urzędników państwowych i przedsiębiorców energetycznych Szacunkowy rozwój MEW Analizując grafik pokazany na rysunku 2.17 obserwuję się nieznaczny przyrost instalowania elektrowni wiatrowych malej mocy w najbliższych latach. Według Instytutu Energetyki Odnawialnej (IEO) szacuje, że w Polsce mamy ok. 32 małych elektrowni wiatrowych. Część mikroinstalacji nie jest podłączona do sieci elektroenergetycznej (off grid). Liczba małych elektrowni wiatrowych pracujących on i off grid, na koniec roku 212 wynosiła 3. Średnia moc zainstalowana w turbinach wynosiła ok. 3 kw [12]. W celu zobrazowania mocy osiąganej przez MEW, do analizy wybrano przydomową elektrownie wiatrową SWIND 32, która charakteryzuje się parametrami technicznymi zamieszonymi w tabeli 3.1. Założono również, że wszystkie małe turbiny wiatrowe pracują w trybie on grid (połączone z siecią elektroenergetyczną). Parametry techniczne turbiny SWIND 32 Tab Moc znamionowa (1,8 m/s) 3,2 kw Moc maksymalna (15 m/s) 4 kw Średnica wirnika 3,5 m Prędkość wiatru rozruchowa ok. 2,8 m/s Prędkość wiatru maksymalna <15 m/s Generator synchroniczny 3-fazowy Typ przekładni brak Nakierowanie na wiatr statecznik Sterowanie auto-mikroprocesor Masa ok. 9 kg 25

26 Rys Krzywa mocy małej elektrowni wiatrowej SWIND 32 Największy potencjał wiatru dla instalacji małych turbin wiatrowych znajduje się na 3 m nad powierzchnią gruntu. Maszt rozpatrywanej turbiny ma wysokość ok. 2 m. Dlatego też dane dotyczące prędkości wiatru zaczerpnięte ze strony Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej zostaną przeliczone przy pomocy zależności 2.2 na wysokość 2 m nad poziomem gruntu. 26

27 Moc MEW (W) Moc MEW (W) Podobnie jak w pierwszej części raportu do analizy zostały wybrane pięć miejscowości (Bielsko Biała, Katowice, Częstochowa, Racibórz, Opole). Ocena mocy osiąganej przez MEW w poszczególnych miastach zostanie przedstawiona dla tych samych warunków wietrznych przeliczonych na wysokość 2 m (potencjalna wysokość masztu). moc generowana przez TW-B.Biała moc generowana przez TW-Katowicach moc generowana przez TW - Racibórz moc generowana przez TW-Częstochowie moc generowana przez TW-Opole Rys Moc osiągana w MEW w dniu r. (środa) moc generowana przez TW-B.Biała moc generowana przez TW-Katowicach moc generowana przez TW - Racibórz moc generowana przez TW-Częstochowie moc generowana przez TW-Opole Rys Moc osiągana w MEW w dniu r. (środa) 27

28 Moc osiągana w MEW (MW) Moc MEW (W) moc generowana przez TW-B.Biała moc generowana przez TW-Katowicach moc generowana przez TW - Racibórz moc generowana przez TW-Częstochowie moc generowana przez TW-Opole Rys Moc osiągana w MEW w dniu r. (niedziela) moc osiągana w MEW (w odniesieniu do 32 szt.) moc osiągana w MEW (w odniesieniu do 32 szt.) moc osiągana w MEW (w odniesieniu do 32 szt.) ,5 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1,5 Rys Moc osiągana w MEW (odniesiona do liczby MEW zainstalowanej) w poszczególnych dniach Najkorzystniejsze warunki do pracy małych elektrowni wiatrowych panowały 4 stycznia. Wówczas potencjalna liczba 32 mikroinstalacji wiatrowych osiągała łączna moc 5,2 MW. Odnosząc tą wartość do szczytowej mocy zapotrzebowanej w KSE (rys. 2.9) stanowi,2%. W końcowym rozrachunku spowodowało to wyprodukowanie 72 MWh w tym dniu. 28

29 Moc (MW) MEW w 215 roku Bazując na rzeczywistych danych dotyczących mikroinstalacji wiatrowych na koniec roku 212, można oszacować liczbę MEW w roku 215. Informacje zawarte w podrozdziale wskazują, że łączna moc zainstalowana w turbinach wiatrowych małej mocy będzie wynosiła 55 MW. Obecnie w niniejszym raporcie założono 32 małych turbin wiatrowych o średniej mocy 3 kw, co w konsekwencji daje łączną moc 9,6 MW. Dlatego na potrzeby raportu na koniec roku 215 założono trzy warianty: Optymistyczny łączna moc zainstalowana w turbinach wiatrowych małej mocy wyniesie 1 MW Pesymistyczny brak pomocy ze strony państwa w dofinansowaniu energetyki prosumenckiej spowoduje nieznaczny przyrost mikroinstalacji wiatrowych. Sumaryczna moc zainstalowana w MEW będzie wynosiła 15 MW Realistyczny wariant ten będzie zakładał średnioroczny przyrost mocy zainstalowanej w turbinach wiatrowych 2 MW. Licząc od końca roku 213 do roku 215, sumaryczna moc zainstalowana w turbinach wiatrowych małej mocy wyniesie ok. 5 MW a) Rozpatrywanie wariantu optymistycznego: MEW w okres zimowy MEW w okres letni Rys. 3.9.Moc osiągana przez MEW w 215 roku okres zimowy i letni. Przyjęto, że łączna moc zainstalowana wynosi 1 MW (wariant optymistyczny) co daje ok. 33,5 tys. małych turbin wiatrowych o mocy 3 kw 29

30 Zapotrzebowanie w KSE 215r. (MW) zapotrzebowanie w KSE w 215 roku pasmo redukcyjne na rok okres zimowy pasmo redukcyjne na rok okres letni Rys Nałożenie grafiku zapotrzebowania moc w KSE na rok 215 z mocą osiąganą przez MEW w 215 r. Podsumowanie wykresów 3.9 i 3.1 wariant optymistyczny Tab Okres Moc maksymalna osiągana w MEW (MW) Średnia moc osiągana w MEW (MW) Energia wygenerowana w MEW (GWh) Zapotrzebowanie na energię w KSE (GWh) Pasmo redukcyjne (%) Energia konieczna do wytworzenia w konwencjonalnych źródłach (GWh) Zimowy 17,6 9,2,22 524,5,4 524,28 Letni 25 7,9,18 431,6,4 431,42 3

31 Zapotrzebowanie w KSE 215r. (MW) Moc (MW) b) Rozpatrywanie wariantu pesymistycznego MEW w okres zimowy MEW w okres letni 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1,5 Rys Moc osiągana przez MEW w 215 roku okres zimowy i letni. Przyjęto, że łączna moc zainstalowana wynosi 15 MW (wariant pesymistyczny) co daje ok. 5 tys. małych turbin wiatrowych o mocy 3 kw zapotrzebowanie w KSE w 215 roku pasmo redukcyjne na rok okres zimowy pasmo redukcyjne na rok okres letni Rys Nałożenie grafiku zapotrzebowania moc w KSE na rok 215 z mocą osiąganą przez MEW w 215 r. 31

32 Moc (MW) Podsumowanie wykresów 3.11 i 3.12 wariant pesymistyczny Tab Okres Moc maksymalna osiągana w MEW (MW) Średnia moc osiągana w MEW (MW) Energia wygenerowana w MEW (GWh) Zapotrzebowanie na energię w KSE (GWh) Pasmo redukcyjne (%) Energia konieczna do wytworzenia w konwencjonalnych źródłach (GWh) Zimowy 2,6 1,4,33 524,5,6 523,1 Letni 3,7 1,2,28 431,6,6 43,4 c) Rozpatrywanie wariantu realistycznego MEW w okres zimowy MEW w okres letni Rys Moc osiągana przez MEW w 215 roku okres zimowy i letni. Przyjęto, że łączna moc zainstalowana wynosi 5 MW (wariant realistyczny) co daje ok. 16,5 tys. małych turbin wiatrowych o mocy 3 kw 32

33 Zapotrzebowanie w KSE 215r. (MW) zapotrzebowanie w KSE w 215 roku pasmo redukcyjne na rok okres zimowy pasmo redukcyjne na rok okres letni Rys Nałożenie grafiku zapotrzebowania moc w KSE na rok 215 z mocą osiąganą przez MEW w 215 r. Podsumowanie wykresów 3.13 i 3.14 wariant realistyczny Tab Okres Moc maksymalna osiągana w MEW (MW) Średnia moc osiągana w MEW (MW) Energia wygenerowana w MEW (GWh) Zapotrzebowanie na energię w KSE (GWh) Pasmo redukcyjne (%) Energia konieczna do wytworzenia w konwencjonalnych źródłach (GWh) Zimowy 8,8 4,6,11 524,5,2 524,39 Letni 12,5 3,9,9 431,6,2 431,51 33

34 Moc (MW) MEW w 22 roku Dynamiczny rozwój energetyki prosumenckiej wskazuje, że na koniec 22 roku moc zainstalowana w małych turbinach wiatrowych wyniesie 55 MW. Przeliczając moc na liczbę turbin wiatrowych o mocy 3 kw można oszacować, że do 22 roku łączna liczba MEW będzie wynosiła ok. 18 tys. Rok 22 również zostanie rozpatrzony na podstawie trzech wariantów: Optymistyczny łączna moc zainstalowana w turbinach wiatrowych małej mocy wyniesie 7 MW Pesymistyczny sumaryczna moc zainstalowana w MEW będzie wynosiła 3 MW Realistyczny wariant ten opiera się na danych zawartych we wstępie podrozdziału. Łączna moc zainstalowana w małych elektrowniach domowych będzie wynosiła 55 MW Poniżej został zbudowany wykres, który zestawia moce osiągane w turbinach wiatrowych z zapotrzebowaniem w KSE na rok 22. a) Wariant optymistyczny moce osiągane przez MEW w 22 roku Rys Moc osiągana przez MEW w 22 roku okres zimowy. Przyjęto, że łączna moc zainstalowana wynosi 7 MW (wariant optymistyczny) co daje ok. 233,5 tys. małych turbin wiatrowych o mocy 3 kw 34

35 Zapotrzebowanie w KSE 22r. (MW) zapotrzebowanie w KSE w 22 roku pasmo redukcyjne na rok Rys Nałożenie grafiku zapotrzebowania moc w KSE na rok 22 z mocą osiąganą przez MEW w 22 r. Podsumowanie wykresów 3.15 i 3.16 wariant optymistyczny Tab Okres Moc maksymalna osiągana w MEW (MW) Średnia moc osiągana w MEW (MW) Energia wygenerowana w MEW (GWh) Zapotrzebowanie na energię w KSE (GWh) Pasmo redukcyjne (%) Energia konieczna do wytworzenia w konwencjonalnych źródłach (GWh) Zimowy ,3 565,94 559,7 35

36 Zapotrzebowanie w KSE 22r. (MW) Moc (MW) b) Wariant pesymistyczny moce osiągane przez MEW w 22 roku Rys Moc osiągana przez MEW w 22 roku okres zimowy. Przyjęto, że łączna moc zainstalowana wynosi 3 MW (wariant pesymistyczny) co daje ok. 1 tys. małych turbin wiatrowych o mocy 3 kw 3 zapotrzebowanie w KSE w 22 roku pasmo redukcyjne na rok Rys Nałożenie grafiku zapotrzebowania moc w KSE na rok 22 z mocą osiąganą przez MEW w 22 r. 36

37 Moc (MW) Podsumowanie wykresów 3.17 i 3.18 wariant pesymistyczny Tab Okres Moc maksymalna osiągana w MEW (MW) Średnia moc osiągana w MEW (MW) Energia wygenerowana w MEW (GWh) Zapotrzebowanie na energię w KSE (GWh) Pasmo redukcyjne (%) Energia konieczna do wytworzenia w konwencjonalnych źródłach (GWh) Zimowy ,6 2,3 565,4 562,7 c) Wariant realistyczny Rys Moc osiągana przez MEW w 22 roku w okresie zimowym. Przyjęto, że łączna moc zainstalowana wynosi 55 MW co daje ok. 18 tys. małych turbin wiatrowych o mocy 3 kw 37

38 Zapotrzebowanie w KSE 22r. (MW) zapotrzebowanie w KSE w 22 roku pasmo redukcyjne na rok Rys Nałożenie grafiku zapotrzebowania moc w KSE na rok 22 z mocą osiąganą przez MEW w 22 r. Rysunek 3.15 przedstawia moce osiągane przez Małe Elektrownie Wiatrowe zainstalowane do końca 22 roku. Moc maksymalna wynosi 292 MW, natomiast moc średnia jest na poziomie ok. 17 MW. Nałożenie na siebie grafiku zapotrzebowania mocy w KSE i odjęciu od niego mocy osiąganej przez MEW rys w konsekwencji dają moc jaką należy wygenerować w konwencjonalnych źródłach. Proces ten jest niezbędny do zbilansowania Systemu Elektroenergetycznego. Zapotrzebowanie na energię elektryczną analizowanego dnia okresu zimowego w 22 roku wynosi ok. 565 GWh. Energia wygenerowana przez mikroinstalacje wiatrowe w tym samym czasie wynosi ok. 4 GWh, co stanowi,7% sumarycznego zapotrzebowania na energię elektryczną. 4. Podsumowanie Obecnie w Polsce jak i na świecie obserwuje się wzrost inwestycji w źródła OZE. Polska posiada szczególnie dobre warunki do rozwoju energetyki wiatrowej. Wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną w miarę upływu lat przy jednoczesnym odstawianiu bloków węgłowych (ze względu na ich długoletni czas eksploatacji) może doprowadzić do deficytu mocy w KSE. W niniejszym raporcie został przytoczony jeden z możliwych wariantów do uniknięcia deficytu mocy. Do końca 22 roku planowana jest wybudowa farm wiatrowych o łącznej mocy sięgającej 11 GW. Przykładowa ich praca została zobrazowana na rys Rozwój energetyki wiatrowej może doprowadzić do zredukowania mocy generowanej w innych źródłach o 27,6%. Dołączając do tego rozwój energetyki prosumenckiej z jednoczesnym inwestowaniem w MEW, do końca 22 roku łączna moc zainstalowana w małych turbinach wiatrowych ma osiągać 55 MW (wariant realistyczny). Ich praca powoduje redukcję w zapotrzebowaniu na energię elektryczną o,7%. W konsekwencji cała wygenerowana moc w źródłach wiatrowych spowoduję redukcję o 28,3%. 38

39 Literatura [1] [2] [3] 2%E2%8%933-mw#.UoUR7nB945I [4] Gumuła S., Woźniak A. Wpływ charakterystyki elektrowni wiatrowej na wykorzystanie jej mocy nominalnej i wskaźniki ekonomiczne produkcji energii [5] Kramek R., Łaz M., Przebieg kampanii pomiarowej [6] [7] [8] [9] [1] PSE Operator Plan rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na energię elektryczną na lata [11] Instytut Energetyki Odnawialnej Raport małych elektrowni wiatrowych w Polsce [12] Krajowy Plan Rozwoju Mikroinstalacji Odnawialnych Źródeł Energii Do 22 roku [13] Korban Z Wybrane aspekty wykorzystania energetyki wiatrowej w Polsce Politechnika Śłąska w Gliwicach [14] Krzysztof Markowicz Pomiary oraz analizy pola wiatru dla potrzeb energetycznych [15]Wojciech Radzewicz rozprawa doktorska Modelowanie elektrowni wiatrowej w systemie elektroenergetycznym w otoczeniu rynkowym 39

PRODUKCJA ENERGII ELEKTRYCZNEJ W ELEKTROWNI WIATROWEJ W ZALEŻNOŚCI OD POTENCJAŁU WIATRU NA RÓZNYCH WYSOKOŚCIACH

PRODUKCJA ENERGII ELEKTRYCZNEJ W ELEKTROWNI WIATROWEJ W ZALEŻNOŚCI OD POTENCJAŁU WIATRU NA RÓZNYCH WYSOKOŚCIACH PRODUKCJA ENERGII ELEKTRYCZNEJ W ELEKTROWNI WIATROWEJ W ZALEŻNOŚCI OD POTENCJAŁU WIATRU NA RÓZNYCH WYSOKOŚCIACH Wojciech RADZIEWICZ Streszczenie: Prędkość wiatru ma kluczowe znaczenie dla podejmowania

Bardziej szczegółowo

Wpływ instrumentów wsparcia na opłacalność małej elektrowni wiatrowej

Wpływ instrumentów wsparcia na opłacalność małej elektrowni wiatrowej II Forum Małych Elektrowni Wiatrowych Warszawa, 13 marca 2012 Wpływ instrumentów wsparcia na opłacalność małej elektrowni wiatrowej Katarzyna Michałowska-Knap Instytut Energetyki Odnawialnej kmichalowska@ieo.pl

Bardziej szczegółowo

Ocena ekonomiczna inwestycji w małe elektrownie wiatrowe

Ocena ekonomiczna inwestycji w małe elektrownie wiatrowe I Forum Małych Elektrowni Wiatrowych Warszawa, 23 marca 2011 Ocena ekonomiczna inwestycji w małe elektrownie wiatrowe Katarzyna Michałowska-Knap Instytut Energetyki Odnawialnej kmichalowska@ieo.pl Opłacalność

Bardziej szczegółowo

Farma elektrowni wiatrowych składa się z zespołu wież, na których umieszczone są turbiny generujące energię elektryczną.

Farma elektrowni wiatrowych składa się z zespołu wież, na których umieszczone są turbiny generujące energię elektryczną. Wind Field Wielkopolska Sp. z o.o. Farma Wiatrowa Wielkopolska Farma elektrowni wiatrowych składa się z zespołu wież, na których umieszczone są turbiny generujące energię elektryczną. 1 Siłownie wiatrowe

Bardziej szczegółowo

Potencjał OZE na obszarach wiejskich

Potencjał OZE na obszarach wiejskich Potencjał OZE na obszarach wiejskich Monitoring warunków pogodowych Z dużą rozdzielczością czasową zbierane są dane o pionowym profilu prędkości i kierunku wiatru, temperaturze, wilgotności, nasłonecznieniu

Bardziej szczegółowo

Elektroenergetyka polska wybrane zagadnienia

Elektroenergetyka polska wybrane zagadnienia Polskie Towarzystwo Fizyczne Oddział Katowicki Konwersatorium Elektroenergetyka polska wybrane zagadnienia Maksymilian Przygrodzki Katowice, 18.03.2015 r Zakres tematyczny System elektroenergetyczny Zapotrzebowanie

Bardziej szczegółowo

MMB Drives 40 Elektrownie wiatrowe

MMB Drives 40 Elektrownie wiatrowe Elektrownie wiatrowe MMB Drives Zbigniew Krzemiński, Prezes Zarządu Elektrownie wiatrowe produkowane przez MMB Drives zostały tak zaprojektowane, aby osiągać wysoki poziom produkcji energii elektrycznej

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA LABORATORYJNA NR 4-EW ELEKTROWNIA WIATROWA

INSTRUKCJA LABORATORYJNA NR 4-EW ELEKTROWNIA WIATROWA LABORATORIUM ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII Katedra Aparatury i Maszynoznawstwa Chemicznego Wydział Chemiczny Politechniki Gdańskiej INSTRUKCJA LABORATORYJNA NR 4-EW ELEKTROWNIA WIATROWA ELEKTROWNIA WIATROWA

Bardziej szczegółowo

WSPÓŁCZYNNIK WYKORZYSTANIA MOCY I PRODUKTYWNOŚĆ RÓŻNYCH MODELI TURBIN WIATROWYCH DOSTĘPNYCH NA POLSKIM RYNKU

WSPÓŁCZYNNIK WYKORZYSTANIA MOCY I PRODUKTYWNOŚĆ RÓŻNYCH MODELI TURBIN WIATROWYCH DOSTĘPNYCH NA POLSKIM RYNKU WSPÓŁCZYNNIK WYKORZYSTANIA MOCY I PRODUKTYWNOŚĆ RÓŻNYCH MODELI TURBIN WIATROWYCH DOSTĘPNYCH NA POLSKIM RYNKU Warszawa, 8 listopada 2017 r. Autorzy: Paweł Stąporek Marceli Tauzowski Strona 1 Cel analizy

Bardziej szczegółowo

Mała energetyka wiatrowa

Mała energetyka wiatrowa Energetyka Prosumencka-Korzyści dla Podlasia" Białystok, 8/04/2014 Mała energetyka wiatrowa Katarzyna Michałowska-Knap Instytut Energetyki Odnawialnej ; kmichalowska@ieo.pl Moc zainstalowana (kolor niebieski)

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM Z PROEKOLOGICZNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII ODNAWIALNEJ

LABORATORIUM Z PROEKOLOGICZNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII ODNAWIALNEJ VIII-EW ELEKTROWNIA WIATROWA LABORATORIUM Z PROEKOLOGICZNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII ODNAWIALNEJ Katedra Aparatury i Maszynoznawstwa Chemicznego Instrukcja ćwiczenia nr 8. EW 1 8 EW WYZNACZENIE ZAKRESU PRACY I

Bardziej szczegółowo

Alternatywne źródła energii. Elektrownie wiatrowe

Alternatywne źródła energii. Elektrownie wiatrowe Alternatywne źródła energii Elektrownie wiatrowe Elektrownia wiatrowa zespół urządzeń produkujących energię elektryczną wykorzystujących do tego turbiny wiatrowe. Energia elektryczna uzyskana z wiatru

Bardziej szczegółowo

Edmund Wach. Bałtycka Agencja Poszanowania Energii

Edmund Wach. Bałtycka Agencja Poszanowania Energii ROZWÓJ J ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE Brodnica 29 maja 2009 Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii Plan prezentacji: 1.Stan aktualny w Polsce i UE 2. Akty prawne w Polsce 3. Procesy planistyczne

Bardziej szczegółowo

Prognoza pokrycia zapotrzebowania szczytowego na moc w latach Materiał informacyjny opracowany w Departamencie Rozwoju Systemu PSE S.A.

Prognoza pokrycia zapotrzebowania szczytowego na moc w latach Materiał informacyjny opracowany w Departamencie Rozwoju Systemu PSE S.A. Prognoza pokrycia zapotrzebowania szczytowego na moc w latach 216 235 Materiał informacyjny opracowany w Departamencie Rozwoju Systemu PSE S.A. Konstancin-Jeziorna, 2 maja 216 r. Polskie Sieci Elektroenergetyczne

Bardziej szczegółowo

- 1 / 7- Ponadto w opracowanej ekspertyzie mogą być zawarte są informacje na temat:

- 1 / 7- Ponadto w opracowanej ekspertyzie mogą być zawarte są informacje na temat: na wykonanie standardowej ekspertyzy dotyczącej oceny zasobów 1 SIŁOWNIA Ekspertyza standardowa dotyczy jednej potencjalnej lokalizacji i jednego typu generatora Wykonywana jest na podstawie 10-letniej

Bardziej szczegółowo

Analiza rynku energii elektrycznej wydzielonego obszaru bilansowania (WME) projekt NMG 1

Analiza rynku energii elektrycznej wydzielonego obszaru bilansowania (WME) projekt NMG 1 Politechnika Śląska Wydział Elektryczny Instytut Elektrotechniki i Informatyki Konwersatorium Inteligentna Energetyka Analiza rynku energii elektrycznej wydzielonego obszaru bilansowania (WME) projekt

Bardziej szczegółowo

Ile można pozyskać prądu z wiatraka na własnej posesji? Cz. II

Ile można pozyskać prądu z wiatraka na własnej posesji? Cz. II Ile można pozyskać prądu z wiatraka na własnej posesji? Cz. II Autorzy: Michał Mrozowski, Piotr Wlazło - WIATROMETR.PL, Gdynia ("Czysta Energia" - nr 6/2014) Czy w miejscu mojego zamieszkania wiatr wieje

Bardziej szczegółowo

Wpływ wybranych czynników na inwestycje w energetyce wiatrowej

Wpływ wybranych czynników na inwestycje w energetyce wiatrowej Wpływ wybranych czynników na inwestycje w energetyce wiatrowej Autor: Katarzyna Stanisz ( Czysta Energia listopada 2007) Elektroenergetyka wiatrowa swój dynamiczny rozwój na świecie zawdzięcza polityce

Bardziej szczegółowo

MMB Drives 40 Elektrownie wiatrowe

MMB Drives 40 Elektrownie wiatrowe Elektrownie wiatrowe MMB Drives Zbigniew Krzemiński, Prezes Zarządu Elektrownie wiatrowe produkowane przez MMB Drives zostały tak zaprojektowane, aby osiągać wysoki poziom produkcji energii elektrycznej

Bardziej szczegółowo

Innowacyjne technologie a energetyka rozproszona.

Innowacyjne technologie a energetyka rozproszona. Innowacyjne technologie a energetyka rozproszona. - omówienie wpływu nowych technologii energetycznych na środowisko i na bezpieczeństwo energetyczne gminy. Mgr inż. Artur Pawelec Seminarium w Suchej Beskidzkiej

Bardziej szczegółowo

Możliwości wprowadzenia do KSE mocy z MFW na Bałtyku

Możliwości wprowadzenia do KSE mocy z MFW na Bałtyku Możliwości wprowadzenia do KSE mocy z MFW na Bałtyku Autor: Sławomir Parys, Remigiusz Joeck - Polskie Sieci Morskie ( Czysta Energia nr 9/2011) Ostatni okres rozwoju energetyki wiatrowej cechuje zwiększona

Bardziej szczegółowo

PGE Dystrybucja S.A. Oddział Białystok

PGE Dystrybucja S.A. Oddział Białystok Warunki przyłączenia elektrowni wiatrowych do sieci elektroenergetycznych w Polsce w oparciu o doświadczenia z obszaru działania Obszar działania jest największym dystrybutorem energii elektrycznej w północno-wschodniej

Bardziej szczegółowo

Prognoza rozwoju MEW w perspektywie 2050 roku

Prognoza rozwoju MEW w perspektywie 2050 roku Prognoza rozwoju MEW w perspektywie 2050 roku Michał Kubecki TRMEW (Robert Szlęzak, Kuba Puchowski, Michał Kubecki) o autorach Robert Szlęzak Działalność społeczna: Członek Zarządu TRMEW odpowiedzialny

Bardziej szczegółowo

Trajektoria przebudowy polskiego miksu energetycznego 2050 dr inż. Krzysztof Bodzek

Trajektoria przebudowy polskiego miksu energetycznego 2050 dr inż. Krzysztof Bodzek Politechnika Śląska Centrum Energetyki Prosumenckiej Wydział Elektryczny Instytut Elektrotechniki i Informatyki Konwersatorium Inteligentna Energetyka Transformacja energetyki: nowy rynek energii, klastry

Bardziej szczegółowo

Rozwój mikroenergetyki wiatrowej. dr inż. Wojciech Radziewicz Politechnika Opolska Wydział Elektrotechniki, Automatyki i Informatyki

Rozwój mikroenergetyki wiatrowej. dr inż. Wojciech Radziewicz Politechnika Opolska Wydział Elektrotechniki, Automatyki i Informatyki Rozwój mikroenergetyki wiatrowej dr inż. Wojciech Radziewicz Politechnika Opolska Wydział Elektrotechniki, Automatyki i Informatyki Wprowadzenie Wzrost mocy zainstalowanej w elektrowniach wiatrowych na

Bardziej szczegółowo

Wniosek: Odpowiedź: Wniosek: Odpowiedź: Wniosek: Odpowiedź:

Wniosek: Odpowiedź: Wniosek: Odpowiedź: Wniosek: Odpowiedź: Wyniki przebiegu konsultacji społecznych w sprawie Projektu założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe gminy Bartoszyce na lata 2015-2030 zwany dalej Projektem założeń.

Bardziej szczegółowo

WPŁYW ROZPROSZONYCH INSTALACJI FOTOWOLTAICZNYCH NA BEZPIECZEŃSTWO KRAJOWEGO SYSTEMU ELEKTROENERGETYCZNEGO W OKRESIE SZCZYTU LETNIEGO

WPŁYW ROZPROSZONYCH INSTALACJI FOTOWOLTAICZNYCH NA BEZPIECZEŃSTWO KRAJOWEGO SYSTEMU ELEKTROENERGETYCZNEGO W OKRESIE SZCZYTU LETNIEGO WPŁYW ROZPROSZONYCH INSTALACJI FOTOWOLTAICZNYCH NA BEZPIECZEŃSTWO KRAJOWEGO SYSTEMU ELEKTROENERGETYCZNEGO W OKRESIE SZCZYTU LETNIEGO dr inż. Robert Wójcicki Instytut Informatyki Politechnika Śląska Sytuacja

Bardziej szczegółowo

WPŁYW PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W ŹRÓDŁACH OPALANYCH WĘGLEM BRUNATNYM NA STABILIZACJĘ CENY ENERGII DLA ODBIORCÓW KOŃCOWYCH

WPŁYW PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W ŹRÓDŁACH OPALANYCH WĘGLEM BRUNATNYM NA STABILIZACJĘ CENY ENERGII DLA ODBIORCÓW KOŃCOWYCH Górnictwo i Geoinżynieria Rok 35 Zeszyt 3 2011 Andrzej Patrycy* WPŁYW PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W ŹRÓDŁACH OPALANYCH WĘGLEM BRUNATNYM NA STABILIZACJĘ CENY ENERGII DLA ODBIORCÓW KOŃCOWYCH 1. Węgiel

Bardziej szczegółowo

Energetyka XXI w. na Dolnym Śląsku

Energetyka XXI w. na Dolnym Śląsku Politechnika Śląska Centrum Energetyki Prosumenckiej pod patronatem: K O N F E R E N C J A Sprawiedliwa transformacja energetyczna Dolnego Śląska. Od węgla ku oszczędnej, odnawialnej i rozproszonej energii

Bardziej szczegółowo

*Woda biały węgiel. Kazimierz Herlender, Politechnika Wrocławska

*Woda biały węgiel. Kazimierz Herlender, Politechnika Wrocławska *Woda biały węgiel Kazimierz Herlender, Politechnika Wrocławska Wrocław, Hotel JPII, 18-02-2013 MEW? *Energia elektryczna dla *Centralnej sieci elektroen. *Sieci wydzielonej *Zasilania urządzeń zdalnych

Bardziej szczegółowo

Case study Gmina Kodrąb

Case study Gmina Kodrąb C Politechnika Śląska CEP Wydział Elektryczny Instytut Elektroenergetyki i Sterowania Układów Konwersatorium Inteligentna Energetyka Temat przewodni Nowy rynek energii elektrycznej, energetyka NI i symulator

Bardziej szczegółowo

KARTA INFORMACYJNA PRZEDSIĘWZIECIA

KARTA INFORMACYJNA PRZEDSIĘWZIECIA KARTA INFORMACYJNA PRZEDSIĘWZIECIA -BUDOWA JEDNEJ ELEKTROWNI WIATROWEJ NORDEX N90 NA DZIALCE NR 54/1 W OBRĘBIE MIEJSCOWOŚCI DOBIESZCZYZNA- 1. Rodzaj, skala, usytuowanie przedsięwzięcia, dane adresowe terenu

Bardziej szczegółowo

AGREGAT W PROSUMENCKIM SYSTEMIE GWARANTOWANEGO ZASILANIA WYMIAR KRAJOWY W KONTEKŒCIE SKUTKÓW DYREKTYWY 2010/75 BŹ ilab EPRO 1.1.3, 2.2.

AGREGAT W PROSUMENCKIM SYSTEMIE GWARANTOWANEGO ZASILANIA WYMIAR KRAJOWY W KONTEKŒCIE SKUTKÓW DYREKTYWY 2010/75 BŹ ilab EPRO 1.1.3, 2.2. AGREGAT W PROSUMENCKIM SYSTEMIE GWARANTOWANEGO ZASILANIA WYMIAR KRAJOWY W KONTEKŒCIE SKUTKÓW DYREKTYWY 2010/75 BŹ ilab EPRO 1.1.3, 2.2.1 Wykonał inż. Michał Chodorek Politechnika Śląska Kierunek studiów:

Bardziej szczegółowo

Generacja źródeł wiatrowych cz.2

Generacja źródeł wiatrowych cz.2 Generacja źródeł wiatrowych cz.2 Autor: Adam Klepacki, ENERGOPROJEKT -KATOWICE S.A. Średnioroczne prawdopodobieństwa wystąpienia poszczególnych obciążeń źródeł wiatrowych w Niemczech dla siedmiu lat kształtują

Bardziej szczegółowo

ANALIZA WYKORZYSTANIA ELEKTROWNI WIATROWEJ W DANEJ LOKALIZACJI

ANALIZA WYKORZYSTANIA ELEKTROWNI WIATROWEJ W DANEJ LOKALIZACJI ANALIZA WYKORZYSTANIA ELEKTROWNI WIATROWEJ W DANEJ LOKALIZACJI Autorzy: Alina Bukowska (III rok Matematyki) Aleksandra Leśniak (III rok Fizyki Technicznej) Celem niniejszego opracowania jest wyliczenie

Bardziej szczegółowo

Moce interwencyjne we współczesnym systemie elektroenergetycznym Wojciech Włodarczak Wartsila Polska Sp. z o.o.

Moce interwencyjne we współczesnym systemie elektroenergetycznym Wojciech Włodarczak Wartsila Polska Sp. z o.o. Moce interwencyjne we współczesnym systemie elektroenergetycznym Wojciech Włodarczak Wartsila Polska Sp. z o.o. 1 Wärtsilä lipiec 11 Tradycyjny system energetyczny Przewidywalna moc wytwórcza Znana ilość

Bardziej szczegółowo

EKONOMIA ALTERNATYWNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII

EKONOMIA ALTERNATYWNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII C Politechnika Śląska CEP Wydział Elektryczny Instytut Elektroenergetyki i Sterowania Układów Debata NOWE ŹRÓDŁA ENERGII JAKA ENERGIA DLA POLSKI? EKONOMIA ALTERNATYWNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII Jan Popczyk Warszawa,

Bardziej szczegółowo

Projekt ElGrid a CO2. Krzysztof Kołodziejczyk Doradca Zarządu ds. sektora Utility

Projekt ElGrid a CO2. Krzysztof Kołodziejczyk Doradca Zarządu ds. sektora Utility Projekt ElGrid a CO2 Krzysztof Kołodziejczyk Doradca Zarządu ds. sektora Utility Energetyczna sieć przyszłości, a może teraźniejszości? Wycinki z prasy listopadowej powstanie Krajowa Platforma Inteligentnych

Bardziej szczegółowo

ENERGETYKA WIATROWA W POLSCE

ENERGETYKA WIATROWA W POLSCE ENERGETYKA WIATROWA W POLSCE PAWEŁ TARCZEWSKI ACCIONA ENERGY POLAND SP. Z O.O. UL. SIENNA 86/7 00-815 WARSAW Warszawa, 2011-03-16 PLAN PREZENTACJI CZĘŚĆ I ENERGETYKA WIATROWA 1. TURBINA WIATROWA JAK TO

Bardziej szczegółowo

Kierunki działań zwiększające elastyczność KSE

Kierunki działań zwiększające elastyczność KSE Kierunki działań zwiększające elastyczność KSE Krzysztof Madajewski Instytut Energetyki Oddział Gdańsk Elastyczność KSE. Zmiany na rynku energii. Konferencja 6.06.2018 r. Plan prezentacji Elastyczność

Bardziej szczegółowo

Wypieranie CO 2 z obszaru energetyki WEK za pomocą technologii OZE/URE. Paweł Kucharczyk Pawel.Kucharczyk@polsl.pl. Gliwice, 28 czerwca 2011 r.

Wypieranie CO 2 z obszaru energetyki WEK za pomocą technologii OZE/URE. Paweł Kucharczyk Pawel.Kucharczyk@polsl.pl. Gliwice, 28 czerwca 2011 r. Politechnika Śląska Instytut Elektroenergetyki i Sterowania Układów Wypieranie CO 2 z obszaru energetyki WEK za pomocą technologii OZE/URE Paweł Kucharczyk Pawel.Kucharczyk@polsl.pl Gliwice, 28 czerwca

Bardziej szczegółowo

RYNEK FOTOWOLTAICZNY. W Polsce. Instytut Energetyki Odnawialnej. Warszawa Kwiecień, 2013r

RYNEK FOTOWOLTAICZNY. W Polsce. Instytut Energetyki Odnawialnej. Warszawa Kwiecień, 2013r 2013 RYNEK FOTOWOLTAICZNY W Polsce Instytut Energetyki Odnawialnej Warszawa Kwiecień, 2013r STRONA 2 2013 IEO RAPORT Rynek Fotowoltaiczny w Polsce Podsumowanie roku 2012 Edycja PIERWSZA raportu Autorzy

Bardziej szczegółowo

FOTOWOLTAIKA i inwestycje w branży w świetle nowej ustawy OZE

FOTOWOLTAIKA i inwestycje w branży w świetle nowej ustawy OZE FOTOWOLTAIKA Przyszłość i inwestycje w branży w świetle nowej ustawy OZE EC BREC Instytut Energetyki Odnawialnej Grzegorz Wiśniewski gwisniewski@ieo.pl (+48 22) 825-46 46-52 wew. 108 www.ieo.pl (C) IEO

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej

Zagadnienia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej Zagadnienia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej Stabilizacja sieci - bezpieczeństwo energetyczne metropolii - debata Redakcja Polityki, ul. Słupecka 6, Warszawa 29.09.2011r. 2 Zagadnienia bezpieczeństwa

Bardziej szczegółowo

Laboratorium LAB1. Moduł małej energetyki wiatrowej

Laboratorium LAB1. Moduł małej energetyki wiatrowej Laboratorium LAB1 Moduł małej energetyki wiatrowej Badanie charakterystyki efektywności wiatraka - kompletnego systemu (wiatrak, generator, akumulator) prędkość wiatru - moc produkowana L1-U1 Pełne badania

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie potencjału źródeł kogeneracyjnych w bilansie energetycznym i w podniesieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski

Wykorzystanie potencjału źródeł kogeneracyjnych w bilansie energetycznym i w podniesieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski Wykorzystanie potencjału źródeł kogeneracyjnych w bilansie energetycznym i w podniesieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski dr inż. Janusz Ryk Podkomisja stała do spraw energetyki Sejm RP Warszawa,

Bardziej szczegółowo

Energetyczne projekty wiatrowe

Energetyczne projekty wiatrowe Energetyczne projekty wiatrowe Potencjał i moŝliwości w warunkach polskich Marcin Kaniewski CIBET REenergy Sp. z o.o. Al. Krakowska 197; 02-180 Warszawa Tel.: 022 57 39 733 Email: info@cibetreenergy.pl

Bardziej szczegółowo

prof. dr hab. inż. Jan Popczyk Gliwice, 2013r.

prof. dr hab. inż. Jan Popczyk Gliwice, 2013r. Kierunek studiów: Elektrotechnika Rodzaj studiów: II stopnia Przedmiot: Energetyka rynkowa Prowadzący: prof. dr hab. inż. Jan Popczyk Opracował: inż. Łukasz Huchel Gliwice, 13r. SPIS TREŚCI 1. Założenia

Bardziej szczegółowo

Wiatr w śmigła, czyli właściwy wybór lokalizacji dla elektrowni wiatrowych.

Wiatr w śmigła, czyli właściwy wybór lokalizacji dla elektrowni wiatrowych. Wiatr w śmigła, czyli właściwy wybór lokalizacji dla elektrowni wiatrowych. W związku ze sporym zainteresowaniem czytelników warunkami wietrznymi w Polsce postaram się przedstawić ten jak bardzo nurtujący

Bardziej szczegółowo

Dlaczego system wsparcia małych elektrowni wodnych konieczny jest do utrzymania w długoterminowej perspektywie? RADOSŁAW KOROPIS

Dlaczego system wsparcia małych elektrowni wodnych konieczny jest do utrzymania w długoterminowej perspektywie? RADOSŁAW KOROPIS Dlaczego system wsparcia małych elektrowni wodnych konieczny jest do utrzymania w długoterminowej perspektywie? RADOSŁAW KOROPIS DOTYCHCZASOWE WARUNKI SYSTEMU WSPARCIA ANALIZA RENTOWNOŚCI MEW ILE KOSZTUJE

Bardziej szczegółowo

Prognoza kosztów energii elektrycznej w perspektywie 2030 i opłacalność inwestycji w paliwa kopalne i w OZE

Prognoza kosztów energii elektrycznej w perspektywie 2030 i opłacalność inwestycji w paliwa kopalne i w OZE Debata Scenariusz cen energii elektrycznej do 2030 roku - wpływ wzrostu cen i taryf energii elektrycznej na opłacalność inwestycji w OZE Targi RE-energy Expo, Warszawa, 11 października 2018 roku Prognoza

Bardziej szczegółowo

Bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej w horyzoncie długoterminowym

Bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej w horyzoncie długoterminowym Urząd Regulacji Energetyki Bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej w horyzoncie długoterminowym Adres: ul. Chłodna 64, 00-872 Warszawa e mail: ure@ure.gov.pl tel. (+48 22) 661 63 02, fax (+48 22) 661

Bardziej szczegółowo

Potencjał rozwoju nowych małych elektrowni wodnych do roku 2020

Potencjał rozwoju nowych małych elektrowni wodnych do roku 2020 Potencjał rozwoju nowych małych elektrowni wodnych do roku 2020 Przedmiot i cel analizy Niniejsza analiza przedstawia możliwości uruchamiania nowych mocy wytwórczych w małych elektrowniach wodnych (MEW)

Bardziej szczegółowo

ENERGETYKA PROSUMENCKA MOŻLIWOŚCI I WYZWANIA.

ENERGETYKA PROSUMENCKA MOŻLIWOŚCI I WYZWANIA. ENERGETYKA PROSUMENCKA MOŻLIWOŚCI I WYZWANIA. Chmiel Tadeusz SEP O/Rzeszów Prosument odbiorca dokonujący zakupu energii elektrycznej na podstawie umowy kompleksowej, wytwarzający energię elektryczną wyłącznie

Bardziej szczegółowo

Rozwój energetyki wiatrowej w Polsce w kontekście planów przekształcenia polskiej gospodarki z wysokoemisyjnej na niskoemisyjną

Rozwój energetyki wiatrowej w Polsce w kontekście planów przekształcenia polskiej gospodarki z wysokoemisyjnej na niskoemisyjną Rozwój energetyki wiatrowej w Polsce w kontekście planów przekształcenia polskiej gospodarki z wysokoemisyjnej na niskoemisyjną Polska energetyka wiatrowa szybki rozwój i duży potencjał dalszego wzrostu

Bardziej szczegółowo

Perspektywy rozwoju OZE w Polsce

Perspektywy rozwoju OZE w Polsce Perspektywy rozwoju OZE w Polsce Beata Wiszniewska Polska Izba Gospodarcza Energetyki Odnawialnej i Rozproszonej Warszawa, 15 października 2015r. Polityka klimatyczno-energetyczna Unii Europejskiej Pakiet

Bardziej szczegółowo

Prawda o transformacji energetycznej w Niemczech Energiewende

Prawda o transformacji energetycznej w Niemczech Energiewende Dr inż. Andrzej Strupczewski, prof. NCBJ 12.09.2018 Prawda o transformacji energetycznej w Niemczech Energiewende https://www.cire.pl/item,168580,13,0,0,0,0,0,prawda-o-transformacji-energetycznej-w-niemczechenergiewende.html

Bardziej szczegółowo

ENERGIA WIATRU. Dr inŝ. Barbara Juraszka

ENERGIA WIATRU. Dr inŝ. Barbara Juraszka ENERGIA WIATRU. Dr inŝ. Barbara Juraszka Prognozy rozwoju energetyki wiatrowej Cele wyznacza przyjęta w 2001 r. przez Sejm RP "Strategia rozwoju energetyki odnawialnej". Określa ona cel ilościowy w postaci

Bardziej szczegółowo

Trendy i uwarunkowania rynku energii. tauron.pl

Trendy i uwarunkowania rynku energii. tauron.pl Trendy i uwarunkowania rynku energii Plan sieci elektroenergetycznej najwyższych napięć źródło: PSE Porównanie wycofań JWCD [MW] dla scenariuszy optymistycznego i pesymistycznego w przedziałach pięcioletnich

Bardziej szczegółowo

PERSPEKTYWY ROZWOJU INSTALACJI FOTOWOLTAICZNYCH W KRAJU

PERSPEKTYWY ROZWOJU INSTALACJI FOTOWOLTAICZNYCH W KRAJU PERSPEKTYWY ROZWOJU INSTALACJI FOTOWOLTAICZNYCH W KRAJU Światowy potencjał energii odnawialnej i nieodnawialne Roczny strumień energii promieniowania słonecznego docierający do powierzchni Ziemi przekracza

Bardziej szczegółowo

Energia z Bałtyku dla Polski pytań na dobry początek

Energia z Bałtyku dla Polski pytań na dobry początek 5 pytań na dobry początek Warszawa, 28 luty 218 r. 1 5 pytań na dobry początek 1. Czy Polska potrzebuje nowych mocy? 2. Jakich źródeł energii potrzebuje Polska? 3. Jakie technologie wytwarzania energii

Bardziej szczegółowo

Laboratorium z Konwersji Energii. Silnik Wiatrowy

Laboratorium z Konwersji Energii. Silnik Wiatrowy Laboratorium z Konwersji Energii Silnik Wiatrowy 1.0.WSTĘP Silnik wiatrowy to silnik wirnikowy zamieniający energię kinetyczną wiatru na pracę mechaniczną łopat wirnika, dzięki której wytwarzana jest energia

Bardziej szczegółowo

Polityka zrównoważonego rozwoju energetycznego w gminach. Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A.

Polityka zrównoważonego rozwoju energetycznego w gminach. Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. Polityka zrównoważonego rozwoju energetycznego w gminach Toruń, 22 kwietnia 2008 Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. Zrównoważona polityka energetyczna Długotrwały rozwój przy utrzymaniu

Bardziej szczegółowo

Rozwój energetyki wiatrowej w Unii Europejskiej

Rozwój energetyki wiatrowej w Unii Europejskiej Rozwój energetyki wiatrowej w Unii Europejskiej Autor: dr inż. Tomasz Surma, Vestas Poland, Szczecin ( Czysta Energia nr 5/212) Polityka energetyczna Unii Europejskiej oraz Polski nadaje odnawialnym źródłom

Bardziej szczegółowo

Krok 1 Dane ogólne Rys. 1 Dane ogólne

Krok 1 Dane ogólne Rys. 1 Dane ogólne Poniższy przykład ilustruje w jaki sposób można przeprowadzić analizę technicznoekonomiczną zastosowania w budynku jednorodzinnym systemu grzewczego opartego o konwencjonalne źródło ciepła - kocioł gazowy

Bardziej szczegółowo

OCENA PARAMETRÓW JAKOŚCI ENERGII ELEKTRYCZNEJ DOSTARCZANEJ ODBIORCOM WIEJSKIM NA PODSTAWIE WYNIKÓW BADAŃ

OCENA PARAMETRÓW JAKOŚCI ENERGII ELEKTRYCZNEJ DOSTARCZANEJ ODBIORCOM WIEJSKIM NA PODSTAWIE WYNIKÓW BADAŃ OCENA PARAMETRÓW JAKOŚCI ENERGII ELEKTRYCZNEJ DOSTARCZANEJ ODBIORCOM WIEJSKIM NA PODSTAWIE WYNIKÓW BADAŃ Jerzy Niebrzydowski, Grzegorz Hołdyński Politechnika Białostocka Streszczenie W referacie przedstawiono

Bardziej szczegółowo

INTEGRATOR MIKROINSTALACJI ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII ZYGMUNT MACIEJEWSKI. Wiejskie sieci energetyczne i mikrosieci. Warszawa, Olsztyn 2014

INTEGRATOR MIKROINSTALACJI ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII ZYGMUNT MACIEJEWSKI. Wiejskie sieci energetyczne i mikrosieci. Warszawa, Olsztyn 2014 INTEGRATOR MIKROINSTALACJI ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII w ramach projektu OZERISE Odnawialne źródła energii w gospodarstwach rolnych ZYGMUNT MACIEJEWSKI Wiejskie sieci energetyczne i mikrosieci Warszawa,

Bardziej szczegółowo

DYLEMATY POLSKIEJ ENERGETYKI W XXI WIEKU. Prof. dr hab. Maciej Nowicki

DYLEMATY POLSKIEJ ENERGETYKI W XXI WIEKU. Prof. dr hab. Maciej Nowicki DYLEMATY POLSKIEJ ENERGETYKI W XXI WIEKU Prof. dr hab. Maciej Nowicki 1 POLSKI SYSTEM ENERGETYCZNY NA ROZDROŻU 40% mocy w elektrowniach ma więcej niż 40 lat - konieczność ich wyłączenia z eksploatacji

Bardziej szczegółowo

Komfort Int. Rynek energii odnawialnej w Polsce i jego prespektywy w latach 2015-2020

Komfort Int. Rynek energii odnawialnej w Polsce i jego prespektywy w latach 2015-2020 Rynek energii odnawialnej w Polsce i jego prespektywy w latach 2015-2020 Konferencja FORUM WYKONAWCY Janusz Starościk - KOMFORT INTERNATIONAL/SPIUG, Wrocław, 21 kwiecień 2015 13/04/2015 Internal Komfort

Bardziej szczegółowo

Kompleksowy system wsparcia energetyki odnawialnej w Polsce oraz planowane zmiany. Warszawa, 2 października 2014 r.

Kompleksowy system wsparcia energetyki odnawialnej w Polsce oraz planowane zmiany. Warszawa, 2 października 2014 r. Kompleksowy system wsparcia energetyki odnawialnej w Polsce oraz planowane zmiany Warszawa, 2 października 2014 r. Miejsce OZE w bilansie energetycznym Zastosowanie OZE ma na celu: wykorzystanie lokalnie

Bardziej szczegółowo

ELEKTROWNIA WIATROWA TOMASZÓW MAZOWIECKI ZAWADA I

ELEKTROWNIA WIATROWA TOMASZÓW MAZOWIECKI ZAWADA I ELEKTROWNIA WIATROWA TOMASZÓW MAZOWIECKI ZAWADA I Memorandum informacyjne Memorandum informacyjne Tomaszów Zawada I Strona 1/11 Spis treści I. Informacje o inwestycji.... 3 II. Typ oraz obsługa jednostki

Bardziej szczegółowo

Rozwój morskiej energetyki wiatrowej w Polsce perspektywy i ocena wpływu na lokalną gospodarkę

Rozwój morskiej energetyki wiatrowej w Polsce perspektywy i ocena wpływu na lokalną gospodarkę Rozwój morskiej energetyki wiatrowej w Polsce perspektywy i ocena wpływu na lokalną gospodarkę 27 lutego 207 r. POUFNE I PRAWNIE ZASTRZEŻONE Korzystanie bez zgody zabronione McKinsey jest największą firmą

Bardziej szczegółowo

GMINNA GOSPODARKA ENERGETYCZNA WPROWADZENIE

GMINNA GOSPODARKA ENERGETYCZNA WPROWADZENIE C Politechnika Śląska CEP Wydział Elektryczny Instytut Elektroenergetyki i Sterowania Układów Konwersatorium Inteligentna Energetyka Temat przewodni Symulator hybrydowy gminnej gospodarki energetycznej

Bardziej szczegółowo

Dlaczego warto liczyć pieniądze

Dlaczego warto liczyć pieniądze Przyświeca nam idea podnoszenia znaczenia Polski i Europy Środkowo-Wschodniej we współczesnym świecie. PEP 2040 - Komentarz Dlaczego warto liczyć pieniądze w energetyce? DOBRZE JUŻ BYŁO Pakiet Zimowy Nowe

Bardziej szczegółowo

Przyszłość energetyki słonecznej na tle wyzwań energetycznych Polski. Prof. dr hab. inż. Maciej Nowicki

Przyszłość energetyki słonecznej na tle wyzwań energetycznych Polski. Prof. dr hab. inż. Maciej Nowicki Przyszłość energetyki słonecznej na tle wyzwań energetycznych Polski Prof. dr hab. inż. Maciej Nowicki Polski system energetyczny na rozdrożu 40% mocy w elektrowniach ma więcej niż 40 lat - konieczność

Bardziej szczegółowo

Bilans energetyczny (miks)

Bilans energetyczny (miks) Politechnika Śląska PPTE2050 Konwersatorium Inteligentna Energetyka Temat przewodni REAKTYWNY PROGRAM ODDOLNEJ ODPOWIEDZI NA PRZESILENIE KRYZYSOWE W ELEKTROENERGETYCE POTRZEBNY W LATACH 2019-2020 Bilans

Bardziej szczegółowo

Polityka energetyczna Województwa Zachodniopomorskiego (strategia, planowane inwestycje, finasowanie)

Polityka energetyczna Województwa Zachodniopomorskiego (strategia, planowane inwestycje, finasowanie) Polityka energetyczna Województwa Zachodniopomorskiego (strategia, planowane inwestycje, finasowanie) Udział produkcji energii ze źródeł odnawialnych w całkowitej produkcji energii w województwie zachodniopomorskim

Bardziej szczegółowo

RAPORT Rozwój polskiego rynku fotowoltaicznego w latach

RAPORT Rozwój polskiego rynku fotowoltaicznego w latach RAPORT 216 Rozwój polskiego rynku fotowoltaicznego w latach 21-22 Opracowanie: Stowarzyszenie Branży Fotowoltaicznej Polska PV Współpraca: Redakcja GLOBEnergia Moc [MWp] MOC SKUMULOWANA W ELEKTROWNIACH

Bardziej szczegółowo

Gdansk Possesse, France Tel (0)

Gdansk Possesse, France Tel (0) Elektrownia wiatrowa GP Yonval 40-16 została zaprojektowana, aby osiągnąć wysoki poziom produkcji energii elektrycznej zgodnie z normą IEC 61400-2. Do budowy elektrowni wykorzystywane są niezawodne, europejskie

Bardziej szczegółowo

GOLICE WIND FARM SP. Z O.O. UL. SIENNA 86/ WARSAW

GOLICE WIND FARM SP. Z O.O. UL. SIENNA 86/ WARSAW BUDOWA FARMY WIATROWEJ O MOCY 38MW WRAZ Z NIEZBĘDNĄ INFRASTRUKTURĄ TOWARZYSZĄCĄ W POBLIŻU MIEJSCOWOŚCI GOLICE No.: CCI 2010PL161PR034 PAWEŁ TARCZEWSKI PEŁNOMOCNIK GOLICE WIND FARM SP. Z O.O. UL. SIENNA

Bardziej szczegółowo

Analiza wpływu źródeł PV i akumulatorów na zdolności integracyjne sieci nn dr inż. Krzysztof Bodzek

Analiza wpływu źródeł PV i akumulatorów na zdolności integracyjne sieci nn dr inż. Krzysztof Bodzek Politechnika Śląska Centrum Energetyki Prosumenckiej Konwersatorium Inteligentna Energetyka Energetyka prosumencka na jednolitym rynku energii elektrycznej OZE Analiza wpływu źródeł PV i akumulatorów na

Bardziej szczegółowo

AEROCOPTER 450 posiada deklarację zgodności z dyrektywami Unii Europejskiej i został oznakowany znakiem CE.

AEROCOPTER 450 posiada deklarację zgodności z dyrektywami Unii Europejskiej i został oznakowany znakiem CE. O PIONOWEJ OSI OBROTU VAWT Cicha praca, Duża sprawność aerodynamiczna, Wysoka bezawaryjność turbiny, Bezpieczeństwo, deklaracja CE, Montaż na słupie w pobliżu budynku, Dla domów jednorodzinnych, Wykorzystanie

Bardziej szczegółowo

Lokalne systemy energetyczne

Lokalne systemy energetyczne 2. Układy wykorzystujące OZE do produkcji energii elektrycznej: elektrownie wiatrowe, ogniwa fotowoltaiczne, elektrownie wodne (MEW), elektrownie i elektrociepłownie na biomasę. 2.1. Wiatrowe zespoły prądotwórcze

Bardziej szczegółowo

Eksperymentalnie wyznacz bilans energii oraz wydajność turbiny wiatrowej, przy obciążeniu stałą rezystancją..

Eksperymentalnie wyznacz bilans energii oraz wydajność turbiny wiatrowej, przy obciążeniu stałą rezystancją.. Eksperyment 1.2 1.2 Bilans energii oraz wydajność turbiny wiatrowej Zadanie Eksperymentalnie wyznacz bilans energii oraz wydajność turbiny wiatrowej, przy obciążeniu stałą rezystancją.. Układ połączeń

Bardziej szczegółowo

XIX Konferencja Naukowo-Techniczna Rynek Energii Elektrycznej REE 2013. Uwarunkowania techniczne i ekonomiczne rozwoju OZE w Polsce

XIX Konferencja Naukowo-Techniczna Rynek Energii Elektrycznej REE 2013. Uwarunkowania techniczne i ekonomiczne rozwoju OZE w Polsce XIX Konferencja Naukowo-Techniczna Rynek Energii Elektrycznej REE 2013 Uwarunkowania techniczne i ekonomiczne rozwoju OZE w Polsce Dorota Gulbinowicz, Adam Oleksy, Grzegorz Tomasik 1 7-9 maja 2013 r. Plan

Bardziej szczegółowo

Informatyka w PME Między wymuszonąprodukcjąw źródłach OZE i jakościowązmianąużytkowania energii elektrycznej w PME

Informatyka w PME Między wymuszonąprodukcjąw źródłach OZE i jakościowązmianąużytkowania energii elektrycznej w PME Politechnika Śląska Centrum Energetyki Prosumenckiej Wydział Elektryczny Instytut Elektrotechniki i Informatyki Konwersatorium Inteligentna Energetyka Bilansowanie mocy i energii w Energetyce Prosumenckiej

Bardziej szczegółowo

Energetyka rozproszona w drodze do niskoemisyjnej Polski. Szanse i bariery. Debata online, Warszawa, 28 maja 2014 r.

Energetyka rozproszona w drodze do niskoemisyjnej Polski. Szanse i bariery. Debata online, Warszawa, 28 maja 2014 r. Energetyka rozproszona w drodze do niskoemisyjnej Polski. Szanse i bariery Debata online, Warszawa, 28 maja 2014 r. Mariusz Wójcik Fundacja na rzecz Zrównoważonej Energetyki Debata ekspercka 28.05.2014

Bardziej szczegółowo

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Kursy: 11 grup z zakresu:

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Kursy: 11 grup z zakresu: SCHEMAT REALIZACJI USŁUG W RAMACH PROJEKTU EKO-PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ Kursy: 11 grup z zakresu: 1. Kurs zawodowy dla dekarzy, elektryków i hydraulików w zakresie pozyskiwania energii słonecznej za pomocą ogniw

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie potencjału lokalnego gminy na rzecz inwestycji w OZE - doświadczenia Gminy Kisielice

Wykorzystanie potencjału lokalnego gminy na rzecz inwestycji w OZE - doświadczenia Gminy Kisielice Wykorzystanie potencjału lokalnego gminy na rzecz inwestycji w OZE - doświadczenia Gminy Kisielice GG Tomasz Koprowiak Burmistrz Kisielic, Wiceprzewodniczący Zarządu SGPEO Wstęp Cele które wyznaczyła sobie

Bardziej szczegółowo

AEROCOPTER 450 posiada deklarację zgodności z dyrektywami Unii Europejskiej i został oznakowany znakiem CE.

AEROCOPTER 450 posiada deklarację zgodności z dyrektywami Unii Europejskiej i został oznakowany znakiem CE. O PIONOWEJ OSI OBROTU Cicha praca Duża sprawność aerodynamiczna Wysoka bezawaryjność turbiny Bezpieczeństwo, deklaracja CE Montaż na słupie lub budynku Zastosowanie do zasilania budynków, oświetlenia,

Bardziej szczegółowo

Polska energetyka scenariusze

Polska energetyka scenariusze Warszawa 10.10.2017 Polska energetyka 2050 4 scenariusze Dr Joanna Maćkowiak Pandera O nas Forum Energii to think tank działający w obszarze energetyki Naszą misją jest tworzenie fundamentów efektywnej,

Bardziej szczegółowo

Jak zintegrować elektrownię jądrową w polskim systemie elektroenergetycznym? Zbigniew Uszyński Departament Rozwoju Systemu 15 listopada 2017 r.

Jak zintegrować elektrownię jądrową w polskim systemie elektroenergetycznym? Zbigniew Uszyński Departament Rozwoju Systemu 15 listopada 2017 r. Jak zintegrować elektrownię jądrową w polskim systemie elektroenergetycznym? Zbigniew Uszyński Departament Rozwoju Systemu 15 listopada 2017 r. Integracja elektrowni jądrowej w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym

Bardziej szczegółowo

STAN I PERSPEKTYWY ROZWOJU SEKTORA MORSKIEJ ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE

STAN I PERSPEKTYWY ROZWOJU SEKTORA MORSKIEJ ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE Part-financed by the European Union (European Regional Development Fund) STAN I PERSPEKTYWY ROZWOJU SEKTORA MORSKIEJ ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE Mariusz Witoński Wiceprezes Zarządu Polskiego Towarzystwa

Bardziej szczegółowo

POLSKA AKADEMIA NAUK INSTYTUT GOSPODARKI SUROWCAMI MINERALNYMI I ENERGIĄ

POLSKA AKADEMIA NAUK INSTYTUT GOSPODARKI SUROWCAMI MINERALNYMI I ENERGIĄ POLSKA AKADEMIA NAUK INSTYTUT GOSPODARKI SUROWCAMI MINERALNYMI I ENERGIĄ WYKORZYSTANIE ENERGII WIATRU DO PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W KAMIENICY ŚLĄSKIEJ Studium Celowości ZAŁĄCZNIK NR 5 Kraków, marzec

Bardziej szczegółowo

Ustawa o promocji kogeneracji

Ustawa o promocji kogeneracji Ustawa o promocji kogeneracji dr inż. Janusz Ryk New Energy User Friendly Warszawa, 16 czerwca 2011 Ustawa o promocji kogeneracji Cel Ustawy: Stworzenie narzędzi realizacji Polityki Energetycznej Polski

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z badań jakości powietrza wykonanych ambulansem pomiarowym w Tarnowskich Górach w dzielnicy Osada Jana w dniach

Sprawozdanie z badań jakości powietrza wykonanych ambulansem pomiarowym w Tarnowskich Górach w dzielnicy Osada Jana w dniach WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W KATOWICACH DELEGATURA W CZĘSTOCHOWIE ul. Rząsawska 24/28 tel. (34) 369 41 20, (34) 364-35-12 42-200 Częstochowa tel./fax (34) 360-42-80 e-mail: czestochowa@katowice.wios.gov.pl

Bardziej szczegółowo

PROJEKT DZIADOWA KŁODA

PROJEKT DZIADOWA KŁODA PROJEKT DZIADOWA KŁODA Dziadowa Kłoda, wrzesień 2011 Kim jesteśmy? GREENPOL system Sp. z o.o. Firma z polskim kapitałem działająca w branży energetyki wiatrowej; Obecnie rozwijamy projekty farm wiatrowych

Bardziej szczegółowo

RAPORT. Rozwój polskiego rynku fotowoltaicznego

RAPORT. Rozwój polskiego rynku fotowoltaicznego RAPORT Rozwój polskiego rynku fotowoltaicznego w latach 21-22 Opracowanie Stowarzyszenie Branży Fotowoltaicznej Polska PV ul. Cechowa 51 3-617 Kraków www.polskapv.pl biuro@polskapv.pl Współpraca: Redakcja

Bardziej szczegółowo

Modelowe ISE dla Resortu Turystyki SPA

Modelowe ISE dla Resortu Turystyki SPA Modelowe ISE dla Resortu Turystyki SPA Spotkanie klastra seanergia Kołobrzeg, dnia 27-28 marca 2014 Opracował: Radosław Silski Marcin Wolny Projekt ISE Resort SPA Założenia programu ISE Eliminacja zagrożeń

Bardziej szczegółowo

Gaz szansa i wyzwanie dla Polskiej elektroenergetyki

Gaz szansa i wyzwanie dla Polskiej elektroenergetyki SPOŁECZNA RADA NARODOWEGO PROGRAMU REDUKCJI EMISJI Gaz szansa i wyzwanie dla Polskiej elektroenergetyki Prof. Krzysztof Żmijewski Sekretarz Generalny KOHABITACJA. ROLA GAZU W ROZWOJU GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ

Bardziej szczegółowo