Spotkanie z Lokalnymi Grupami Działania (LGD) GRANTY, PROJEKTY WSPÓŁPRACY, OPERACJE WŁASNE.

Transkrypt

1 1 Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Instytucja Zarządzająca PROW Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Materiał współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Spotkanie z Lokalnymi Grupami Działania (LGD) GRANTY, PROJEKTY WSPÓŁPRACY, OPERACJE WŁASNE r. 1) wzmocnienia kapitału społecznego, w tym przez podnoszenie wiedzy społeczności lokalnej w zakresie ochrony środowiska i zmian klimatycznych, także z wykorzystaniem rozwiązań innowacyjnych; 4) rozwoju rynków zbytu produktów i usług lokalnych, z wyłączeniem operacji polegających na budowie lub modernizacji targowisk objętych zakresem wsparcia w ramach działania Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich; 5) zachowania dziedzictwa lokalnego; 6) rozwoju ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej lub rekreacyjnej, lub kulturalnej; 7) budowy lub przebudowy publicznych dróg gminnych lub powiatowych, które: a) umożliwiają połączenie obiektów użyteczności publicznej, w których są świadczone usługi społeczne, zdrowotne, opiekuńczo-wychowawcze lub edukacyjne dla ludności lokalnej, z siecią dróg publicznych albo b) skracają dystans lub czas dojazdu do tych obiektów; 8) promowania obszaru objętego LSR, w tym produktów lub usług lokalnych. 2 1

2 1) Możliwość łączenia zakresów 2) łączniki: i / lub / albo 3) Przykłady wskaźników i odniesieni do zadań związanych z inwestycją lub projektów miękkich (liczba wydarzeń / liczba inicjatyw / liczba spotkań /liczba 3 Forma wsparcia dla LGD w ramach projektu grantowego Pomoc ma formę refundacji części lub całości kosztów kwalifikowalnych. Forma wsparcia Grantobiorcy Pomoc jest udzielana w formie grantów. O formie wypłaty grantów decyduje LGD. W przypadku projektów grantowych pomoc jest wypłacana, jeżeli ponadto granty zostały udzielone grantobiorcom na podstawie umowy o powierzenie grantu. 4 2

3 Osoby fizyczne pełnoletni obywatele państwa członkowskiego UE, - mający miejsce zamieszkania na obszarze wiejskim objętym LSR (w przypadku gdy osoba fizyczna nie wykonuje działalności gospodarczej, do której stosuje się przepisy ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584, z późn. zm.) albo - mający miejsce oznaczone adresem, pod którym wykonuje działalność gospodarczą, wpisanym do CEIDG, znajduje się na obszarze wiejskim objętym LSR (w przypadku gdy osoba fizyczna wykonuje działalność gospodarczą, do której stosuje się przepisy ww. ustawy o swobodzie działalności gospodarczej). Osoby prawne, z wyłączeniem województwa, jeżeli siedziba tej osoby lub jej oddziału znajduje się na obszarze wiejskim objętym LSR (m.in. kółka rolnicze, JST z wyłączeniem województw, ich związki bądź ich jednostki organizacyjne, organizacje pozarządowe, spółdzielnie, kościoły, związki wyznaniowe) Jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym ustawy przyznają zdolność prawną, jeżeli siedziba tej jednostki lub jej oddziału znajduje się na obszarze wiejskim objętym LSR. 5 Jeśli Grantobiorcą jest osoba fizyczna: Miejsce zamieszkania osoby fizycznej znajduje się na obszarze wiejskim objętym LSR Grantobiorca jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej Grantobiorca jest pełnoletni Jeśli Grantobiorcą jest osoba prawna Siedziba / oddział osoby prawnej, znajduje się na obszarze wiejskim objętym LSR (nie dotyczy gmin, których obszar wiejski jest objęty LSR, w ramach której zamierza realizować operację, lecz siedziba znajduje się poza obszarem objętym LSR, a także nie dotyczy powiatów, jeżeli przynajmniej jedna z gmin wchodzących w skład tego powiatu spełnia powyższy warunek dotyczący gmin Ww. wymóg dot. siedziby nie dotyczy Grantobiorcy, który zgodnie ze swoim statutem w ramach swojej struktury organizacyjnej powołał jednostki organizacyjne, takie jak sekcje lub koła, jeżeli obszar działalności Grantobiorcy i jego jednostki organizacyjnej pokrywa się z obszarem wiejskim objętym LSR, a realizacja zadania, na które jest udzielany grant, jest związana z przedmiotem działalności danej jednostki organizacyjnej.) 6 3

4 Grantobiorcą jest inny podmiot niż Województwo Jeśli Grantobiorcą jest jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną Siedziba / oddział jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną, znajduje się na obszarze wiejskim objętym LSR Grantobiorca, realizujący zadanie w ramach projektu grantowego nie wykonuje działalności gospodarczej (wyjątek stanowi Grantobiorca, który zgodnie ze swoim statutem w ramach swojej struktury organizacyjnej powołał jednostki organizacyjne, takie jak sekcje lub koła). Może on wykonywać działalność gospodarczą, jeżeli realizacja zadania, na które jest udzielany grant, nie jest związana z przedmiotem tej działalności ale jest związana z przedmiotem działalności danej jednostki organizacyjnej Grantobiorcy. 7 Pomoc jest przyznawana podmiotowi, któremu został nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności. Zgodnie ze stanowiskiem ARiMR ww. warunek może nie dotyczyć grantobiorców (potwierdzają to Wytyczne MRiRW). 8 4

5 1) koszty kwalifikowalne operacji nie są współfinansowane z innych środków publicznych; Wyjątek: operacja realizowana przez JSFP lub organizację pozarządową w rozumieniu art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2016 r. poz i 1948 oraz z 2017 r. poz. 60 i 573), zwaną dalej organizacją pozarządową w zakresie, w jakim nie jest to sprzeczne z art. 59 ust. 8 rozporządzenia nr 1305/2013 (Wydatki współfinansowane przez EFRROW nie są współfinansowane w drodze wkładu z funduszy strukturalnych, Funduszu Spójności lub jakiegokolwiek innego unijnego instrumentu finansowego); a koszty stanowiące podstawę do wyliczenia kwoty grantu 2) operacja będzie realizowana nie więcej niż w 2 etapach, a wykonanie zakresu rzeczowego zgodnie z ZRF, w tym poniesienie przez beneficjenta kosztów kwalifikowalnych operacji oraz złożenie wniosku o płatność końcową wypłacaną po zrealizowaniu całej operacji, nastąpi w terminie 2 lat od dnia zawarcia umowy, lecz nie później niż do dnia 31 grudnia 2022 r.; a etapy realizacji zadania 3) operacja, która obejmuje koszty inwestycyjne, zakłada realizację inwestycji na obszarze wiejskim objętym LSR, chyba że operacja dotyczy inwestycji polegającej na budowie albo przebudowie liniowego obiektu budowlanego, którego odcinek będzie zlokalizowany poza tym obszarem; a miejsce realizacji zadania w ramach projektu grantowego 9 4) inwestycje trwale związane z nieruchomością w ramach operacji będą realizowane na nieruchomości będącej własnością lub współwłasnością podmiotu ubiegającego się o przyznanie pomocy lub podmiot ten posiada prawo do dysponowania nieruchomością na cele określone we wniosku o przyznanie pomocy co najmniej przez okres realizacji operacji oraz okres podlegania zobowiązaniu do zapewnienia trwałości operacji zgodnie z art. 71 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 (nie dot. LGD w projekcie grantowym ale dot. Grantobiorcy) 5) minimalna całkowita wartość operacji wynosi nie mniej niż 50 tys. złotych; a min/max wartości zadania w ramach projektu grantowego 6) podmiot ubiegający się o wsparcie: a) posiada doświadczenie w realizacji projektów o charakterze podobnym do operacji, którą zamierza realizować, lub b) posiada zasoby odpowiednie do przedmiotu operacji, którą zamierza realizować, lub c) posiada kwalifikacje odpowiednie do przedmiotu operacji, którą zamierza realizować, jeżeli jest osobą fizyczną, lub d) wykonuje działalność odpowiednią do przedmiotu operacji, którą zamierza realizować; (nie dot. LGD w projekcie grantowym ale dot. Grantobiorcy) 10 5

6 8) realizacja operacji nie jest możliwa bez udziału środków publicznych a zadanie w ramach projektu grantowego. 9) została wydana ostateczna decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach, jeżeli jej wydanie jest wymagane przepisami odrębnymi 10) W przypadku gdy wysokość kosztów kwalifikowalnych w zakresie danego zadania ujętego w zestawieniu rzeczowo-finansowym operacji przekracza wartość rynkową tych kosztów ustaloną w wyniku oceny ich racjonalności, przy ustalaniu wysokości pomocy uwzględnia się wartość rynkową tych kosztów a racjonalność kosztów stanowiących podstawę do wyliczeni kwoty grantu. 11) Do kosztów kwalifikowalnych nie zalicza się kosztów inwestycji polegającej na budowie albo przebudowie liniowych obiektów budowlanych w części dotyczącej realizacji odcinków zlokalizowanych poza obszarem wiejskim objętym LSR. Wyboru Grantobiorców LGD dokonuje po analizie poszczególnych wniosków o powierzenie grantów i zadań określonych w tych wnioskach w kontekście przyszłej oceny racjonalności dokonywanej przez ZW w stosunku do wniosku o przyznanie pomocy granty zostaną udzielone grantobiorcom na podstawie umowy o powierzenie grantu, do wysokości limitu, który wynosi 100 tys. złotych na jednego grantobiorcę w ramach projektów grantowych realizowanych przez daną LGD; 2. suma grantów planowanych do udzielenia jednostkom sektora finansów publicznych w ramach danego projektu grantowego nie przekracza 20% kwoty pomocy na ten projekt; 3. każdy grantobiorca spełnia warunki określone w 3 ust. 1 lub 4 i 4 ust. 1 pkt 4 i 7 oraz nie wykonuje działalności gospodarczej, z tym że w przypadku grantobiorcy, który zgodnie ze swoim statutem w ramach swojej struktury organizacyjnej powołał jednostki organizacyjne, takie jak sekcje lub koła, pomoc jest przyznawana nawet gdy: warunek określony w 3 ust. 1 pkt 2 nie jest spełniony, jeżeli obszar działalności grantobiorcy i jego jednostki organizacyjnej pokrywa się z obszarem wiejskim objętym LSR, a realizacja zadania, na które jest udzielany grant, jest związana z przedmiotem działalności danej jednostki organizacyjnej, grantobiorca wykonuje działalność gospodarczą, jeżeli realizacja zadania, na które jest udzielany grant, nie jest związana z przedmiotem tej działalności, ale jest związana z przedmiotem działalności jednostki organizacyjnej grantobiorcy. ; 12 6

7 Koszty które są uzasadnione zakresem operacji, niezbędne do osiągnięcia jej celu oraz racjonalne i obejmują koszty: 1) ogólne, o których mowa w art. 45 ust. 2 lit. c rozporządzenia nr 1305/2013, takie jak: honoraria architektów, inżynierów, opłaty za konsultacje, opłaty za doradztwo w zakresie zrównoważenia środowiskowego i gospodarczego, w tym studia wykonalności; 2) zakupu robót budowlanych lub usług, 3) zakupu lub rozwoju oprogramowania komputerowego oraz zakupu patentów, licencji lub wynagrodzeń za przeniesienie autorskich praw majątkowych lub znaków towarowych, 4) najmu lub dzierżawy maszyn, wyposażenia lub nieruchomości, 5) zakupu nowych maszyn lub wyposażenia, a w przypadku operacji w zakresie zachowania dziedzictwa lokalnego również używanych maszyn lub wyposażenia, stanowiących eksponaty, 6) zakupu rzeczy innych niż wyżej wymienione, w tym materiałów, 7) podatku od towarów i usług (VAT), zgodnie z art. 69 ust. 3 lit. c rozporządzenia nr 1303/2013 (podatek od wartości dodanej (VAT), z wyjątkiem podatku którego nie można odzyskać na mocy prawodawstwa krajowego VAT) 13 Koszty kwalifikowalne podlegają refundacji w pełnej wysokości, jeżeli zostały: 1) poniesione: a) od dnia, w którym została zawarta umowa, a w przypadku kosztów ogólnych od r., b) zgodnie z przepisami o zamówieniach publicznych, a gdy te przepisy nie mają zastosowania w wyniku wyboru przez beneficjenta wykonawców poszczególnych zadań ujętych w ZRF z zachowaniem konkurencyjnego trybu ich wyboru określonego w umowie, c) w formie rozliczenia pieniężnego, a w przypadku transakcji, której wartość, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 1 tys. złotych w formie rozliczenia bezgotówkowego; 2) uwzględnione w oddzielnym systemie rachunkowości albo do ich identyfikacji wykorzystano odpowiedni kod rachunkowy, o których mowa w art. 66 ust. 1 lit. c ppkt i rozporządzenia nr 1305/2013. Koszty planowane do poniesienia przez grantobiorcę mieszczą się w zakresie kosztów, o których mowa w 17 ust. 1 pkt 1-5 oraz 7-9, i nie są kosztami inwestycji polegającej na budowie albo przebudowie liniowych obiektów budowlanych w części dotyczącej realizacji odcinków zlokalizowanych poza obszarem wiejskim objętym LSR. 14 7

8 Kwoty kosztów kwalifikowalnych poniesionych w ramach realizacji operacji przez jednostkę sektora finansów publicznych w wysokości przekraczającej kwotę kosztów kwalifikowalnych określoną w umowie nie uwzględnia się przy ustalaniu wysokości kosztów kwalifikowalnych podlegających refundacji. Suma grantów udzielonych jednostkom sektora finansów publicznych w ramach danego projektu grantowego nie może przekroczyć 20% kwoty środków przyznanych na ten projekt. 15 Pomoc na operację w zakresie zachowania dziedzictwa lokalnego albo rozwoju ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej lub rekreacyjnej, lub kulturalnej jest przyznawana, jeżeli operacja służy zaspokajaniu potrzeb społeczności lokalnej. Pomoc na operację w zakresie promowania obszaru objętego LSR, w tym produktów lub usług lokalnych jest przyznawana, jeżeli operacja: 1) służy wspólnej promocji produktów lub usług lokalnych; 2) nie dotyczy organizacji wydarzeń cyklicznych, z wyjątkiem wydarzenia inicjującego cykl wydarzeń lub wydarzenia specyficznego dla danej LSR, wskazanych i uzasadnionych w LSR, Przez wydarzenie cykliczne rozumie się wydarzenie organizowane więcej niż jeden raz oraz poświęcone przynajmniej w części tej samej tematyce. 16 8

9 Granty: 1) wysokość każdego grantu, jaki ma być udzielony grantobiorcy, nie będzie wyższa niż 50 tys. zł oraz niższa niż 5 tys. zł; 2) w ramach projektu grantowego jest planowane wykonanie co najmniej dwóch zadań służących osiągnięciu celu projektu grantowego, a wartość każdego z tych zadań nie będzie wyższa niż 50 tys. zł oraz niższa niż 5 tys. zł; 3) Intensywność pomocy do 100%. 17 Przy ustalaniu wysokości środków pozostałych do wykorzystania w ramach limitu, uwzględnia się sumę kwot pomocy wypłaconej na zrealizowane operacje i kwot pomocy przyznanej na operacje, których realizacja nie została jeszcze zakończona. 18 9

10 19 Po zakończeniu naboru wniosków o powierzenie grantów LGD przystępuje do wyboru Grantobiorców, z tym że: wniosek Grantobiorcy podlega ocenie zgodności z LSR przede wszystkim poprzez ocenę zgodności z zakresem projektu grantowego, w ramach którego ma być realizowane zadanie przez Grantobiorcę, art. 21 ust. 2 ustawy RLKS stosuje się odpowiednio, przed rozpoczęciem wyboru Grantobiorców należy dokonać wstępnej oceny wniosków o powierzenie grantów, pod kątem spełnienia wymagań określonych w ogłoszeniu naboru wniosków o powierzenie grantów, wyboru Grantobiorców dokonuje Rada LGD, w kartach oceny dotyczących wyboru Grantobiorców (procedurach LGD) konieczne jest uwzględnienie punktów kontrolnych, które zostały ujęte w Załączniku nr 3 do Wytycznych, przekazywana do Grantobiorcy informacja o wyniku wyboru, musi zawierać pouczenie o możliwości wniesienia odwołania wraz ze wskazaniem warunków, trybu i podmiotu, do którego należy wnieść odwołanie. Powyższe informacje powinny być zawarte w załącznikach nr 8 i 9 do umowy ramowej oraz upublicznione na stronie internetowej LGD

11 Terminy przyjęte w procedurach wyboru Grantobiorców, przed podjęciem ostatecznej decyzji przez Radę LGD, muszą przewidywać czas potrzebny na rozpatrzenie ewentualnych odwołań Grantobiorców. Po dokonaniu wyboru Grantobiorców (w tym zakończeniu ewentualnej procedury odwoławczej) LGD może: zawrzeć z Grantobiorcą umowę o powierzeniu grantu, wówczas istotne jest aby umowa zawierała klauzulę warunkowości zawarcia tej umowy (umowa będzie realizowana w zakresie i na kwotę określoną w umowie pod warunkiem, że LGD uzyska pomoc na realizację projektu grantowego, tj. dojdzie do zawarcia umowy o przyznaniu pomocy z ZW) oraz informację, iż ostateczna kwota i zakres grantu mogą ulec zmianie (kwota może być zmniejszona), po zawarciu umowy o przyznaniu pomocy pomiędzy LGD a ZW lub poinformować Grantobiorcę, że grant został wybrany do realizacji w ramach projektu grantowego, a zawarcie umowy o powierzeniu grantu nastąpi po zawarciu umowy o przyznaniu pomocy z ZW, z tym że ostateczna kwota i zakres grantu mogą ulec zmianie (kwota może być zmniejszona). 21 Ocena ZW może skutkować koniecznością dokonania przez LGD ponownego wyboru Grantobiorców w ramach tego samego konkursu albo ponownego przeprowadzenia konkursu. W wyniku weryfikacji wniosku o przyznanie pomocy na projekt grantowy, np. w wyniku analizy racjonalności kosztów, ZW może zakwestionować lub skorygować cześć kosztów planowanych do poniesienia przez Grantobiorcę w ramach danego grantu. Umowa o powierzenie grantu powinna odzwierciedlać wysokość zobowiązań oraz zakres grantu wynikający z umowy o przyznanie pomocy. Jeśli LGD nie dokona odpowiednich zmian w zawartych umowach o powierzenie grantów refundacja będzie dotyczyć jedynie tej części grantu, która została uznana za racjonalną

12 LGD przekazuje Grantobiorcom środki finansowe na realizację zadań służących realizacji projektu grantowego, zgodnie z postanowieniami umów o powierzenie grantu, w wysokości i w terminach niezbędnych dla prawidłowej realizacji zadań w ramach projektu grantowego. W przypadku, gdy LGD wnioskowała o wyprzedzające finansowanie operacji i zostało ono przyznane na podstawie umowy o przyznaniu pomocy na projekt grantowy, wypłata środków z tego tytułu następuje na wyodrębniony rachunek LGD, po zawarciu i przedstawieniu w ZW umów o powierzeniu grantu. 23 1) wysokość każdego grantu, jaki ma być udzielony grantobiorcy, nie będzie wyższa niż 50 tys. zł oraz niższa niż 5 tys. zł; 2) w ramach projektu grantowego jest planowane wykonanie co najmniej dwóch zadań służących osiągnięciu celu projektu grantowego, a wartość każdego z tych zadań nie będzie wyższa niż 50 tys. zł oraz niższa niż 5 tys. zł; 3) koszty planowane do poniesienia przez grantobiorcę mieszczą się w zakresie kosztów, o których mowa w 17 ust. 1 pkt 1-5 oraz 7-9, i nie są kosztami inwestycji polegającej na budowie albo przebudowie liniowych obiektów budowlanych w części dotyczącej realizacji odcinków zlokalizowanych poza obszarem wiejskim objętym LSR

13 25 Zasady ubiegania się o przyznanie pomocy a terminy na wykonanie określonych czynności przez LGD, beneficjenta oraz podmiot wdrażający. Pomoc na projekt grantowy jest przyznawana na podstawie art. 17 ust. 3 pkt 1 ustawy RLKS. Wniosek na projekt grantowy LGD składa do ZW po wyborze Grantobiorców. Szczególną uwagę przy ubieganiu się o przyznanie pomocy na projekt grantowy oraz przy wyborze Grantobiorców należy zwrócić na przepisy 13, 15 ust. 7 pkt 1, 20 ust. 2, 27 ust. 2 i 29 ust. 4-7 rozporządzenia LSR, a także art. 35 i 36 ustawy w zakresie polityki spójności w związku z art. 17 ust. 4 oraz ust. 5 pkt 2 ustawy RLKS. Zakres rzeczowy i finansowy projektu grantowego jest określony w Zestawieniu rzeczowo finansowym operacji, stanowiącym załącznik nr 1 do umowy. W przypadku projektu grantowego do kosztów kwalifikowalnych zalicza się wyłącznie granty

14 27 zawarcie z grantobiorcami wybranymi do realizacji operacji, umów o powierzenie grantu; wykonanie zakresu rzeczowego operacji, zgodnie z zestawieniem rzeczowo- finansowym stanowiącym załącznik nr 1 do umowy; poniesienie przez Beneficjenta kosztów z tytułu udzielonych grantów, nie później niż do dnia złożenia wniosku o płatność, a gdy został wezwany do usunięcia braków w tym wniosku nie później niż w terminie 14 dni od dnia doręczenia tego wezwania; z zastrzeżeniem zachowania terminów na zakończenie realizacji operacji i złożenie wniosku o płatność końcową wskazanych w 8 ust. 1 pkt 4; udokumentowanie wykonania zakresu rzeczowego operacji zgodnie z zestawieniem rzeczowo - finansowym, stanowiącym załącznik nr 1 do umowy poprzez przedstawienie wykazu faktur lub dokumentów o równoważnej wartości dowodowej wraz z dokumentami potwierdzającymi płatność i przechowywanie dokumentów potwierdzających realizację operacji; osiągnięcie celu operacji oraz wskaźników jego realizacji określonych w ust. 3 do dnia złożenia wniosku o płatność, o którym mowa w 8 ust. 1 pkt

15 Pomoc jest przyznawana na wniosek o jej przyznanie. Wniosek o przyznanie pomocy składa się w terminie wskazanym w ogłoszeniu o naborze wniosków o przyznanie pomocy (z wyjątkiem projektów grantowych oraz operacji realizowanych przez LGD jako operacje własne). Rozpatrzenie wniosku o przyznanie pomocy powinno nastąpić w terminie nie dłuższym niż niezbędny do należytego wyjaśnienia sprawy, w tym do przeprowadzenia kontroli administracyjnych i kontroli na miejscu oraz innych kontroli podmiotu ubiegającego się o przyznanie pomocy przeprowadzanych przez podmiot wdrażający na podstawie ustawy. Pomoc jest przyznawana na podstawie umowy o przyznaniu pomocy zawieranej, pod rygorem nieważności, w formie pisemnej. 29 1) oznaczenie jej przedmiotu i stron; 2) określenie warunków, terminu i miejsca realizacji operacji; 3) określenie celu operacji oraz wskaźników jego osiągnięcia; 4) określenie wysokości pomocy; 5) określenie warunków i terminów wypłaty środków finansowych z tytułu pomocy; 6) zobowiązanie do poddania się kontroli prowadzonej przez instytucję zarządzającą, agencję płatniczą, właściwy podmiot wdrażający, właściwą instytucję pośredniczącą, jednostkę certyfikującą, przedstawicieli Komisji Europejskiej oraz innych instytucji uprawnionych do przeprowadzenia kontroli; 7) określenie warunków rozwiązania umowy; 8) określenie warunków, wysokości i form stosowanych kar administracyjnych, o których mowa w art. 63 ust. 2 rozporządzenia nr 1306/2013; 9) określenie warunków i sposobu zwrotu środków finansowych z tytułu pomocy, w przypadku gdy pomoc jest nienależna

16 1) Zapewnienia trwałości operacji zgodnie z art. 71 rozporządzenia nr 1303/2013, a w przypadku beneficjenta prowadzącego mikroprzedsiębiorstwo albo małe przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu zapewnienie trwałości operacji do dnia, w którym upłynie 3 lata od dnia wypłaty płatności końcowej; 2) spełniania warunków określonych w 3 do dnia złożenia wniosku o płatność końcową; 3) osiągnięcia wskaźników realizacji celu operacji w określonym terminie; 4) niefinansowania kosztów kwalifikowalnych operacji z innych środków publicznych zgodnie z warunkami przyznania pomocy; 5) przechowywania dokumentów związanych z przyznaną pomocą do dnia, w którym upłynie 5 lat od dnia wypłaty płatności końcowej; 31 6) warunków i sposobu pozyskiwania od beneficjenta danych, które jest on obowiązany udostępnić na podstawie przepisów prawa, oraz warunków i sposobu pozyskiwania przez LGD od beneficjenta danych dotyczących realizacji operacji, niezbędnych do monitorowania wskaźników określonych w LSR; 7) uwzględniania wszystkich transakcji związanych z operacją w oddzielnym systemie rachunkowości albo wykorzystywania do ich identyfikacji odpowiedniego kodu rachunkowego, o których mowa w art. 66 ust. 1 lit. c ppkt i rozporządzenia nr 1305/2013; 8) poniesienia kosztów kwalifikowalnych, stanowiących podstawę wyliczenia przysługującej Beneficjentowi pomocy od dnia w którym została zawarta umowa, a w przypadku kosztów ogólnych od dnia 1 stycznia 2014 r. w formie rozliczenia pieniężnego, a w przypadku transakcji której wartość, bez względu na liczbę wynikającej z niej płatności przekracza 1 tys. złotych w formie rozliczenia bezgotówkowego; 32 16

17 W przypadku operacji w zakresie innym niż podejmowanie działalności gospodarczej środki finansowe z tytułu pomocy są wypłacane, jeżeli beneficjent: 1) zrealizował operację lub jej etap zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu i w umowie oraz w innych przepisach dotyczących inwestycji objętych operacją, w tym poniósł związane z tym koszty, nie później niż do dnia złożenia wniosku o płatność, a gdy został wezwany do usunięcia braków w tym wniosku zgodnie z 31 ust. 1 lub 2 nie później niż w terminie 14 dni od dnia doręczenia tego wezwania 2) zrealizował lub realizuje zobowiązania określone w umowie; 3) udokumentował zrealizowanie operacji lub jej etapu, w tym poniesienie kosztów kwalifikowalnych z tym związanych. 33 1) granty zostały udzielone grantobiorcom na podstawie umowy o powierzenie grantu, w wysokości nieprzekraczającej limitu wynoszącego 100 tys. złotych na jednego grantobiorcę w ramach projektów grantowych realizowanych przez daną LGD; 2) suma grantów udzielonych jednostkom sektora finansów publicznych w ramach danego projektu grantowego nie przekracza 20% kwoty środków przyznanych na ten projekt; 3) każdy grantobiorca spełnia warunki określone w 3 ust. 1 lub 4 i 4 ust. 1 pkt 4 i 7 oraz nie wykonuje działalności gospodarczej, z tym że w przypadku grantobiorcy, który zgodnie ze swoim statutem w ramach swojej struktury organizacyjnej powołał jednostki organizacyjne, takie jak sekcje lub koła, pomoc jest wypłacana nawet gdy: a) warunek określony w 3 ust. 1 pkt 2 nie jest spełniony, jeżeli obszar działalności grantobiorcy i jego jednostki organizacyjnej pokrywa się z obszarem wiejskim objętym LSR, a realizacja zadania, na które jest udzielany grant, jest związana z przedmiotem działalności danej jednostki organizacyjnej, b) grantobiorca wykonuje działalność gospodarczą, jeżeli realizacja zadania, na które jest udzielany grant, nie jest związana z przedmiotem tej działalności, ale jest związana z przedmiotem działalności jednostki organizacyjnej grantobiorcy. 4) W przypadku projektów grantowych pomoc jest wypłacana, jeżeli ponadto granty zostały udzielone grantobiorcom na podstawie umowy o powierzenie grantu

18 W przypadku projektów grantowych przy ustalaniu wysokości kosztów kwalifikowalnych podlegających refundacji nie uwzględnia się: 1) kwoty grantów udzielonych grantobiorcom w wysokości przekraczającej limit wynoszący 100 tys. złotych na jednego grantobiorcę w ramach projektów grantowych realizowanych przez daną LGD; 2) kwoty grantów udzielonych jednostkom sektora finansów publicznych w wysokości przekraczającej 20% kwoty środków przyznanych na dany projekt grantowy; 3) grantu udzielonego grantobiorcy, który nie spełnia warunków, o których mowa w 13 ust. 1 pkt 6., 35 Beneficjent jest zobowiązany do: 1) spełnienia warunków określonych w Programie, przepisach ustawy, rozporządzenia oraz realizacji operacji zgodnie z postanowieniami umowy, a w szczególności do: a) poniesienia kosztów z tytułu udzielonych grantów od dnia, w którym została zawarta umowa - w formie rozliczenia bezgotówkowego; b) niefinansowania kosztów z tytułu udzielonych grantów z innych środków publicznych; 2) wykonania czynności określonych w art. 36 ustawy w zakresie polityki spójności i w związku z art. 17 ust. 4 ustawy RLKS, obejmujących w szczególności: a) realizację operacji zgodnie z założonym celem, b) zawieranie z grantobiorcami umów o powierzenie grantu, c) rozliczanie wydatków poniesionych przez grantobiorców, d) monitorowanie realizacji zadań przez grantobiorców, e) kontrolę realizacji zadań przez grantobiorców, f) odzyskiwanie grantów w przypadku ich wykorzystania niezgodnie z celami operacji; 36 18

19 a) umożliwienia przedstawicielom ZW i ARiMR dokonywania kontroli i wizyt w miejscu realizacji operacji, b) umożliwienia przedstawicielom ZW, ARiMR, MF, MRiRW, KE, ETO, organów kontroli skarbowej oraz innym podmiotom upoważnionym do takich czynności, dokonywania audytów i kontroli dokumentów związanych z realizacją operacji i wykonaniem obowiązków po zakończeniu realizacji operacji lub audytów i kontroli w miejscu realizacji operacji lub siedzibie Beneficjenta, c) obecności i uczestnictwa osoby upoważnionej przez Beneficjenta albo osoby reprezentującej Beneficjenta w trakcie wizyt, audytów lub kontroli, w terminie wyznaczonym przez upoważnione podmioty, d) niezwłocznego informowania ZW o planowanych albo zaistniałych zdarzeniach związanych ze zmianą sytuacji faktycznej lub prawnej Beneficjenta lub operacji w zakresie mogących mieć wpływ na realizację operacji zgodnie z postanowieniami umowy, wypłatę pomocy lub spełnienie wymagań określonych w Programie, przepisach ustawy i rozporządzenia lub umowie, e) dokumentowania zrealizowania operacji lub jej części oraz przechowywania całości dokumentacji związanej z przyznaną pomocą, f) udostępniania uprawnionym podmiotom informacji niezbędnych do monitorowania i ewaluacji 37 Programu; Zapewnienia iż grantobiorca: spełnia warunki określone w 3 ust. 1 lub 4 rozporządzenia, nie wykonuje działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem 29 ust. 4 pkt 3 rozporządzenia, spełnia warunki określone w 4 ust. 1 pkt 4 i 7 rozporządzenia, stosownie do zakresu zadania: - uzyska wymagane odrębnymi przepisami oraz postanowieniami umowy: opinie, zaświadczenia, uzgodnienia, pozwolenia lub decyzje związane z realizacją zadania; - zamontuje oraz uruchomi nabyte maszyny, urządzenia, infrastrukturę techniczną, w tym wyposażenie oraz wykorzysta zrealizowany zakres rzeczowy zadania do osiągniecia celu, któremu służyła realizacja zadania, nie później niż do ostatniego uzupełnienia wniosku o płatność końcową, o którym mowa w 7 ust. 3; Zapewnienia iż: a) koszty poniesione przez grantobiorców na zadania służące osiągnięciu celu operacji nie będą finansowanie z innych środków publicznych; 38 19

20 Złożenie wniosku o płatność końcową po zrealizowaniu projektu grantowego ma nastąpić w terminie 2 lat od dnia zawarcia umowy przyznania pomocy na projekt grantowy, lecz nie później niż do dnia 31 grudnia 2022 r. ( 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia LSR), W ogłoszeniu o naborze wniosków o powierzenie grantów, a także we wzorze umowy o powierzeniu grantu, należy określić ramy czasowe, w których możliwa będzie: realizacja przez Grantobiorców zadań w ramach projektu grantowego, oraz złożenie przez LGD wniosku o płatność, potwierdzającego realizację projektu grantowego. Wniosek na projekt grantowy LGD składa do ZW po wyborze Grantobiorców. Wyboru Grantobiorców LGD dokonuje po analizie poszczególnych wniosków o powierzenie grantów i zadań określonych w tych wnioskach w kontekście przyszłej oceny racjonalności dokonywanej przez ZW w stosunku do wniosku o przyznanie pomocy. 39 Okres 6 miesięcy oczekiwania na zwolnienie środków w ramach naboru a zadania w ramach projektu grantowego Uzasadnienie dokonania wyboru - art. 21 ust. 5 pkt. 1) ustawy RLKS: W terminie 7 dni od dnia zakończenia wyboru operacji, LGD: 1) przekazuje podmiotowi ubiegającemu się o wsparcie, o którym mowa w art. 35 ust. 1 lit. b rozporządzenia nr 1303/2013, pisemną informację o wyniku oceny zgodności jego operacji z LSR lub wyniku wyboru, w tym oceny w zakresie spełniania przez jego operację kryteriów wyboru wraz z uzasadnieniem oceny i podaniem liczby punktów otrzymanych przez operację, a w przypadku pozytywnego wyniku wyboru zawierającą dodatkowo wskazanie, czy w dniu przekazania wniosków o udzielenie wsparcia, o którym mowa w art. 35 ust. 1 lit. b rozporządzenia nr 1303/2013, do zarządu województwa operacja mieści się w limicie środków wskazanym w ogłoszeniu o naborze tych wniosków; Kwestia zabezpieczeń (procedura postępowania z dokumentami prawnego zabezpieczenia) oraz kwestia dokonywania zwrotu nienależnie lub nadmiernie wypłaconych środków 40 20

21 1) Okres 6 miesięcy oczekiwania na zwolnienie środków w ramach naboru a zadania w ramach projektu grantowego 2) Uzasadnienie dokonania wyboru - art. 21 ust. 5 pkt. 1) ustawy RLKS: W terminie 7 dni od dnia zakończenia wyboru operacji, LGD: 1) przekazuje podmiotowi ubiegającemu się o wsparcie, o którym mowa w art. 35 ust. 1 lit. b rozporządzenia nr 1303/2013, pisemną informację o wyniku oceny zgodności jego operacji z LSR lub wyniku wyboru, w tym oceny w zakresie spełniania przez jego operację kryteriów wyboru wraz z uzasadnieniem oceny i podaniem liczby punktów otrzymanych przez operację, a w przypadku pozytywnego wyniku wyboru zawierającą dodatkowo wskazanie, czy w dniu przekazania wniosków o udzielenie wsparcia, o którym mowa w art. 35 ust. 1 lit. b rozporządzenia nr 1303/2013, do zarządu województwa operacja mieści się w limicie środków wskazanym w ogłoszeniu o naborze tych wniosków; Kwestia zabezpieczeń (procedura postępowania z dokumentami prawnego zabezpieczenia) oraz kwestia dokonywania zwrotu nienależnie lub nadmiernie wypłaconych środków 41 3) Usuniecie braków / złożenie wyjaśnień / poprawa oczywistych błędów w przypadku wnioskodawcy / beneficjenta a LGD i Grantobiorcy 4) Księgowa wizualizacji w projektach grantowych oraz w stosowanie wymogów w zakresie zadań realizowanych przez Grantobiorców 5) Termin oceny (instrukcyjne lub skutkujące konsekwencjami procesowymi) 6) Odchylenia w liczbie wskaźników na etapie ogłoszenia / ograniczenie możliwości odchyleń na etapie rozliczenia zadania w ramach projektu grantowego oraz operacji 7) Załączniki określone na etapie ubiegania się o wsparcie a załączniki określane w zakresie wezwania do usunięcia braków / złożenia wyjaśnień / poprawy oczywistych omyłek 42 21

22 43 Przygotowanie dokumentacji aplikacyjnej wypełniania WoPP / WoPG oraz kompletowania wymaganych załączników praca na wzorze WoPP / WoPG oraz wykazie załączników 44 Omówienie przebiegu procesu oceny wniosków o powierzenie grantu 22

23 Co do zasady: Ogłaszanie naboru WoPG następuje zgodnie z art. 19 ustawy RLKS, w terminach przewidzianych w Harmonogramie naborów wniosków o udzielenie wsparcia na wdrażanie operacji w ramach LSR. Nabór WoPG przeprowadza LGD. WoPP składa się do LGD zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy RLKS oraz 20 rozporządzenia LSR, przy czym bezpośrednio oznacza: osobiście albo przez pełnomocnika albo przez osobę upoważnioną. LGD może przyjąć podobne rozwiązania dla WoPG. Złożenie WoPG w LGD potwierdzane jest na kopii pierwszej strony WoPG. Potwierdzenie zawiera datę złożenia WoPG, liczbę złożonych wraz z WoPG załączników oraz jest opatrzone pieczęcią LGD i podpisane przez osobę przyjmującą WoPG w LGD. LGD zobowiązana jest nadać każdemu WoPG indywidualne oznaczenie (znak sprawy) i wpisać je na WoPG w odpowiednim polu. Numer ten powinien zostać odzwierciedlony w rejestrze prowadzonym przez LGD. 45 1) wskazanie: a) terminu i miejsca składania tych wniosków; b) formy wsparcia; c) zakresu tematycznego operacji (uszczegółowiony poprzez odwołanie do zakresów operacji, o których mowa w 2 rozporządzenia LSR); 2) obowiązujące w ramach naboru: a) warunki udzielenia wsparcia; b) kryteria wyboru operacji wraz ze wskazaniem minimalnej liczby punktów, której uzyskanie jest warunkiem wyboru operacji; 3) informację o wymaganych dokumentach, potwierdzających spełnienie warunków udzielenia wsparcia oraz kryteriów wyboru operacji (w formie listy dokumentów); 4) wskazanie wysokości limitu środków w ramach ogłaszanego naboru; 5) informację o miejscu udostępnienia LSR, formularza wniosku o udzielenie wsparcia, formularza wniosku o płatność oraz formularza umowy o udzielenie wsparcia

24 Weryfikacja zgodności operacji z LSR i Programem, a także wybór operacji oraz ustalenie kwoty wsparcia muszą być dokonane w terminie 45 dni od dnia następującego po ostatnim dniu terminu składania wniosków o przyznanie pomocy, zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy RLKS. Podczas dokonywania wyboru operacji należy: zastosować procedurę wyboru i oceny operacji w ramach LSR zapewniającą bezstronność członków Rady, stanowiącą załącznik nr 3 umowy ramowej, dokonać wyboru operacji w oparciu o kryteria wyboru operacji, zapewnić skład Rady zgodny z wymaganiami określonymi w art. 32 ust. 2 lit. b rozporządzenia nr 1303/2013, zapewnić zachowanie parytetu określonego w art. 34 ust. 3 lit. b rozporządzenia nr 1303/2013, ustalić kwotę wsparcia. 47 I. Ocena zgodności z LSR obejmuje: 1) ocenę WoPG pod względem zgodności operacji z ogłoszeniem naboru WoPG, obejmującą w szczególności: złożenie WoPG w miejscu i terminie wskazanym w ogłoszeniu naboru WoPG, zgodności operacji z zakresem tematycznym, który został wskazany w ogłoszeniu naboru WoPG, zgodności operacji z formą wsparcia wskazaną w ogłoszeniu naboru WoPG, spełniania dodatkowych warunków udzielenia wsparcia obowiązujących w ramach naboru

25 2) Ocena zgodność z celami LSR oraz Programem, obejmującą w szczególności: 1) Operacja zakłada realizację celów głównych i szczegółowych LSR, przez osiąganie zaplanowanych w LSR wskaźników; 2) Operacja jest zgodna z programem, w ramach którego jest planowana realizacja tej operacji. LGD weryfikuje zgodność operacji z Programem zgodnie z procedurą określoną w LSR oraz przy zastosowaniu karty weryfikacji, w ramach której konieczne jest uwzględnienie także punktów kontrolnych ujętych w Załączniku nr 2 do Wytycznych. II. Ocena wg lokalnych kryteriów wyboru. 49 Wybór operacji jest dokonywany przez Radę zgodnie z art. 21 ust. 4 ustawy RLKS, tj.: Rada dokonuje wyboru operacji realizowanych przez podmioty inne niż LGD: 1) spośród operacji, które: a) są zgodne z LSR, b) zostały złożone w miejscu i terminie wskazanym w ogłoszeniu o naborze wniosków o udzielenie wsparcia, c) są zgodne z zakresem tematycznym, który został wskazany w ogłoszeniu o naborze wniosków o udzielenie wsparcia, o którym mowa w art. 35 ust. 1 lit. b rozporządzenia nr 1303/2013; 2) na podstawie kryteriów wyboru określonych w LSR

26 LGD ogłasza konkurs oraz przyjmuje wnioski o powierzenie grantów od Grantobiorców, zgodnie z zasadami określonymi w LSR. LGD ma możliwość ogłoszenia naboru wniosków o powierzenie grantów jedynie w sytuacji, jeśli nie są osiągnięte zakładane przez LGD w LSR wskaźniki i ich wartości, dla celów i przedsięwzięć, w które wpisuje się projekt grantowy. Zgodnie z 15 ust. 7 pkt 1 rozporządzenia LSR, wysokość pomocy przyznanej LGD na jeden projekt grantowy nie może przekroczyć 300 tys. zł (maksymalna kwota ogłoszenia). 51 Realizacja przez LGD projektów grantowych jest możliwa, jeżeli zostały one uwzględnione w LSR, m.in. poprzez wskazanie przy danym przedsięwzięciu (Rozdział V Cele i wskaźniki Tabela) w Kolumnie Sposób realizacji ( ), iż będzie mogło być realizowane przez projekt grantowy

27 LGD zamierzająca realizować projekt grantowy w pierwszej kolejności musi przeprowadzić otwarty nabór wniosków o powierzenie grantów, a następnie przeprowadzić wybór Grantobiorców w ramach projektu grantowego. Do przeprowadzenia naboru wniosków o powierzenie grantów konieczne będzie sporządzenie: wniosku o powierzenie grantu, umowy o powierzenie grantu, wniosku o rozliczenie grantu, sprawozdania z realizacji przez Grantobiorcę zadania, a także zastosowanie procedury wyboru i oceny Grantobiorców stanowiącej załącznik nr 8 umowy ramowej. 53 Przy określeniu planowanych do osiągnięcia wskaźników, LGD wypełnia Załącznik nr 1 do Wytycznych MRiRW. Dokument jest pomocny przy określaniu wypełnianiu WoPP. Cel ogólny LSR Cel(e) szczegółowe LSR Przedsięwzięcia Wskaźnik Lp. 1 Nazwa wskaźnika ujętego w LSR Jedn. miary Wartość wskaźnika z LSR Wartość zrealizowanych wskaźników z LSR Wartość wskaźnika planowana do osiągnięcia w związku z realizacją operacji Wartość wskaźnika z LSR pozostająca do realizacji 54 27

28 Spotkanie z Lokalnymi Grupami Działania (LGD) GRANTY, PROJEKTY WSPÓŁPRACY, OPERACJE WŁASNE. Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Operacja wspófinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Wszystkich zainteresowanych współpracą z KSOW zachęcamy do odwiedzenia portalu poprzez który można dołączyć do KSOW jako partner, po wypełnieniu formularza rejestracyjnego. 28