taboru szynowego w Polsce

Transkrypt

1 Warszawa, 03 grudnia 2013 r. Metody zwiększania bezpieczeństwa pożarowego taboru szynowego w Polsce dr inż. Jolanta Maria RADZISZEWSKA-WOLIŃSKA

2 DEFINICJA POŻARU Pożar niekontrolowany proces spalania w miejscu do tego nieprzeznaczonym. Warunkiem zapoczątkowania pożaru (podobnie jak w procesie spalania) jest wystąpienie trójkąta spalania: materiał palny utleniacz źródło zapłonu Utleniacz Źródło zapłonu Materiał palny Pożar nie powstanie jeżeli zabraknie któregoś ze składników trójkąta spalania. Za źródło zapłonu uznaje się nie tylko otwarty płomień, ale wszelkie obiekty o temperaturze powyżej 240 C. 2.

3 CECHY PRZEBIEGU POŻARU duży wzrost temperatury efekt termiczny, szybkie rozprzestrzenianie się płomienia, intensywna emisja dymu - gwałtowne ograniczenie widoczności, toksyczność produktów spalania utrudnienie oddychania. 3.

4 PRZYCZYNY POŻARÓW W TABORZE KOLEJOWYM Awarie systemów zasilania w pojeździe, np.: prąd upływowy w tylnym układzie sprzęgłowym, doziemne zwarcie w ostatnim wagonie pociągu, defekt silnika elektrycznego, zwarcie zewnętrznego przewodu elektrycznego, urwany wskutek czynnika zewnętrznego kontakt w zespole ślizgacza, uszkodzenia izolacji kabli pomiędzy bezpiecznikiem topikowym, a akumulatorem jazda lokomotywy z przełącznikami HQOA/HQOA/HOBA w pozycji WYŁĄCZONE, zakleszczenie się przełącznika zaczepów w połowie karbu, krótki obwód pomiędzy przerywaczem w elementach rezystywnych rezystora, przepalenie się elementów rezystywnych rezystora RPS, Awaria systemów grzewczych (zapłon od gorących powierzchni), Inne (np.: praca lokomotywy z ubytkiem oleju transformatorowego), Podpalenia, Zderzenia, wykolejenia, katastrofy kolejowe, Nagły pożar w infrastrukturze (np.: awaria sieci trakcyjnej, zdarzenie w tunelu). 4.

5 PRZYPADKI SZCZEGÓLNE Miejsca z utrudnionym dostępem, czyli z utrudnioną ewakuacją i utrudnieniami w prowadzeniu akcji ratowniczych: tunele, estakady, wiadukty 5.

6 ŚRODKI ZABEZPIECZEŃ PRZECIWPOŻAROWYCH Pasywne: odporność ogniowa taboru (materiały o wymaganych parametrach palno-dymowych oraz bariery ognioodporne), Aktywne: wykrywanie, sygnalizacja i gaszenie pożaru. 6.

7 PIRAMIDA NOWEGO PODEJŚCIA LEGISLACYJNEGO UE ID Dyrektywy Wymagania podstawowe TSIs Techniczne Specyfikacje dla Interoperacyjności European Standards Normy (CEN, CENELEC, ETSI,...) Wymagania dla Podsystemów Wymagania dla składników interoperacyjności 7.

8 PRZEPISY I WYMAGANIA Techniczne Specyfikacje Interoperacyjności, TSI HS RST Tabor dużych prędkości TSI ENE Energia TSI CCS Sterowanie TSI CR LOC&PAS Lokomotywy i wagony pasażerskie TSI WAG Wagony towarowe TSI SRT Bezpieczeństwo w tunelach kolejowych Rozporządzenia Rozporzadzenie MTBiGM z dn. 27 grudnia 2012 r. ws. wykazu właściwych krajowych specyfikacji technicznych i dokumentów normalizacyjnych, których zastosowanie umożliwia spełnienie zasadniczych wymagań dotyczących interoperacyjności systemu kolei (Dz. U. dn r., Poz. 43) Rozporządzenie MTBiGM z dn. 28 maja 2013 r. ws. homologacji typu tramwajów i trolejbusów (Dz. U. RP, dn r. poz. 688) Normy PN-K-02511: normy związane EN 45545:2013 Część

9 PRZEPISY I WYMAGANIA Techniczne Specyfikacje Interoperacyjności 9.

10 KATEGORIE BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO PASAŻERSKIEGO TABORU KOLEJOWEGO (TSI SRT p ) Tabor dla tuneli o długości do 5 km kategoria A (p ) 4 min (80km/h) do obszaru bezpiecznego (ewakuacja boczna lub wyjechanie z tunelu), Tabor dla wszystkich tuneli sieci transeuropejskiej kategoria B (p ) przegrody ogniowe 15 min + dodatkowe środki pozwalające dojechać do obszaru bezpiecznego (wyjechać z tunelu), Tabor dla tuneli z podziemnymi stacjami (p ) przy odległościach pomiędzy stacjami (wyznaczonymi w planie awaryjnym jako miejsca ewakuacji) oraz stacjami skrajnymi a wjazdem/wyjazdem z tunelu do 5 km kategoria A. 10.

11 WYMAGANIA TSI SRT DLA PODSYSTEMU INFRASTRUKTURA 1. Liczba zwrotnic i rozjazdów jak najmniejsza; 2. Uniemożliwiony dostęp osób niepowołanych do wyjść ewakuacyjnych i pomieszczeń technicznych - blokada wejścia; 3. Wymagania przeciwpożarowe dla konstrukcji wytrzymałość zapewniająca w przypadku pożaru bezpieczną ewakuację i prowadzenie działań służb ratowniczych; 4. Wymagania przeciwpożarowe dla materiałów (wg EN :2002): budowlanych - klasyfikacja A, wyposażeniowych klasyfikacja B. 11.

12 WYMAGANIA TSI SRT DLA PODSYSTEMU INFRASTRUKTURA 5. Wyposażenie pomieszczeń technicznych w system wykrywania i sygnalizacji pożaru; 6. Dostęp do obszaru bezpiecznego; 7. Poziome i pionowe wyjścia ewakuacyjne (co < 1000m); 8. Przejścia do innego tunelu (co < 500m); 9. Chodniki ewakuacyjne (dla tuneli > 500m); 10.Oświetlenie awaryjne dróg ewakuacyjnych - 1lx, 90min (dla tuneli >500m), 11.Oznakowanie ewakuacyjne - co < 50m (dla tuneli > 100m) 12.

13 WYMAGANIA TSI SRT DLA PODSYSTEMU INFRASTRUKTURA 12. Zapewnienie łączności awaryjnej (GMS-R): pociąg w tunelu <-> sterownia, umożliwienie funkcjonowania sprzętu łączności służb ratowniczych; 13. Dostęp do tunelu dla służb ratowniczych (łącznie z dojazdem); 14. Obszary ratownicze na zewnątrz tuneli (500m 2 ); 15. Zaopatrzenie w wodę (800 l/min przez 2h); 16.Kontrola stanu tunelu (wg planu utrzymania) coroczna kontrola wzrokowa szczegółowe kontrole wg planu utrzymania, kontrole specjalne po wypadkach i zdarzeniach naturalnych, które mogą mieć wpływ na warunki w tunelu, Podczas realizacji robót odnowieniowych i/lub modernizacyjnych i po ich zakończeniu, a przed przywróceniem ruchu pociągów w tunelu (w celu sprawdzenia wytrzymałości konstrukcji oraz prawidłowości skrajni). 13.

14 WYMAGANIA TSI SRT DLA PODSYSTEMU ENERGIA 1. Segmentacja zasilania (dla tuneli >5 km); 2. Uziemienie sieci trakcyjnej lub zasilania trzeciej szyny; 3. Zaopatrzenie w energię elektryczną dla służb ratowniczych; 4. Ochrona przeciwpożarowa kabli elektrycznych; 5. Niezawodność instalacji elektrycznych Instalacje mające wpływ na bezpieczeństwo zdefiniowane przez zarządcę infrastruktury lub podmiot zamawiający powinny być chronione przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz wpływem wysokiej temperatury i ognia. 14.

15 WYMAGANIA TSI SRT DLA PODSYSTEMU STEROWANIE Detektory zagrzanych osi Zarządca infrastruktury wyznacza miejsca instalacji przytorowych detektorów oraz zaznacza ich lokalizację w rejestrze infrastruktury. Przewoźnik kolejowy zamieszcza informacje o tych urządzeniach w opisie trasy. 15.

16 WYMAGANIA TSI SRT DLA PODSYSTEMU RUCH KOLEJOWY 1. Kontrola stanu pociągów i podejmowanie odpowiednich działań przed oddaniem pociągu do eksploatacji przewoźnik kolejowy, w trakcie czynności utrzymaniowych przewoźnik kolejowy lub podmiot odpowiedzialny za utrzymanie taboru, podczas jazdy pociągu przewoźnik kolejowy. w zakresie urządzeń zapewniających bezpieczeństwo, przypadki zagrzanych osi. 2. Plan postępowania na wypadek zdarzenia niebezpiecznego dla tuneli oraz ćwiczenia; 16.

17 WYMAGANIA TSI SRT DLA PODSYSTEMU RUCH KOLEJOWY 3. Opis trasy; 4. Kompetencje drużyny pociągu i pozostałego personelu dotyczące tuneli: wymagana wiedza dotycząca właściwego zachowania bezpieczeństwa w tunelach, a w szczególności umiejętność przeprowadzenia ewakuacji pociągu w tunelu. 5. Przekazywanie pasażerom informacji dotyczących zasad bezpieczeństwa i zdarzeń niebezpiecznych; 17.

18 INFORMOWANIE PASAŻER ERÓW 18.

19 INFORMOWANIE PASAŻER ERÓW 19.

20 WYMAGANIA TSI SRT DLA PODSYSTEMU TABOR Właściwości materiałów konstrukcyjnych taboru pasażerskiego (p ) Do czasu wdrożenia normy EN lub załącznika do niniejszej TSI, zgodność z wymaganiami określonymi w p będzie uznana za spełnioną poprzez weryfikację zgodności materiałów z wymaganiami pochodzących z następujących pakietów norm: BS6853, GM/RT2120 wyd. 2 i AV/ST9002 wyd.1, NF F :1988 i NF F :1992, DIN : wymagania dot. toksyczności z innych pakietów do czasu uzupełnienia normy DIN o ten zakres, UNI CEI :2005 i UNI CEI :2005, PN-K-02511:2000 i PN-K-02502:

21 WYMAGANIA TSI SRT DLA PODSYSTEMU TABOR Gaśnice dla taboru pasażerskiego (p ) Tabor musi być wyposażony w odpowiednią ilość wystarczająco wydajnych gaśnic zawierających wodę z domieszkami, zgodnych z wymaganiami norm EN3-3:1994, EN3-6:1999 i EN3-7:2004 rozmieszczonych w odpowiednich miejscach 21.

22 WYMAGANIA TSI SRT DLA PODSYSTEMU TABOR Przegrody ogniowe dla taboru pasażerskiego (p ) W celu uzyskania kategorii B bezpieczeństwa pożarowego taboru warunek co najmniej 15 min integralności konstrukcji wg EN :1999 dla: przegród zamykających całkowicie przekrój poprzeczny w obszarach dla pasażerów/załogi rozmieszczonych co < 28m, barier ogniowych między: kabiną maszynisty, a przestrzenią pasażerską, silnikiem spalinowym, a przestrzenią pasażerską/załogi, przedziałem zasilania i/lub napędu elektrycznego, a przestrzenią pasażerską/załogi. 22.

23 WYMAGANIA TSI SRT DLA PODSYSTEMU TABOR Dodatkowe środki dla utrzymania zdolności ruchu taboru pasażerskiego z pożarem na pokładzie (p ) Ogólne przepisy i wymagania (p ) Wymagania w celu zachowania zdolności do jazdy : przez 4 min dla taboru kategorii A spełnienie p (hamulce), przez 15 min dla taboru kategorii B - spełnienie p (hamulce) i p (trakcja), w tunelach > 20 km (dodatkowe zabezpieczenia dla infrastruktury tunelu). Wymagania dotyczące hamulców (p ) dla taboru kategorii A i B hamulce nie mogą włączyć się automatycznie i zatrzymać pociąg w wyniku awarii układu spowodowanej pożarem. Wymagania dotyczące trakcji (p ) dla taboru kategorii B rezerwa 50% mocy trakcyjnej lub automatyczna instalacja gaśnicza. 23.

24 WYMAGANIA TSI SRT DLA PODSYSTEMU TABOR Pokładowe czujki pożarowe (p ) Dla taboru kolei konwencjonalnych oraz kolei dużych prędkości wg TSI HS RST Tabor p Wymagania działania automatyczne : przedziały techniczne: powiadomienie maszynisty, odcięcie wymuszonej wentylacji i wysokiego napięcia/paliwa do urządzeń dotkniętych pożarem, przedziały sypialne: powiadomienie maszynisty i kierownika pociągu odpowiedzialnego za obszar, włączenie lokalnego alarmu dźwiękowego. 24.

25 WYMAGANIA TSI SRT DLA PODSYSTEMU TABOR Środki łączności w pociągach (p ) Wymagany zapewniony przez 3 godziny kontakt: personel do pasażerów, pasażerowie do personelu, personel z maszynistą i między sobą. 25.

26 WYMAGANIA TSI SRT DLA PODSYSTEMU TABOR Blokada (zadziałania) ręcznego hamulca bezpieczeństwa (p ) Zainstalowane układy powinny umożliwić maszyniście ingerowanie w proces hamowania w taki sposób, aby był w stanie wybrać miejsce, w którym pociąg się zatrzyma. 26.

27 WYMAGANIA TSI SRT DLA PODSYSTEMU TABOR System oświetlenia awaryjnego w pociągach (p ) Dla taboru kolei dużych prędkości oraz kolei konwencjonalnych (za wyjątkiem możliwości samodzielnej pracy przez 90 min po awarii zasilania głównego) Oświetlenie awaryjne minimalny czas działania: 3 godziny od utraty głównego zasilania, natężenie światła na poziomie podłogi: > 5 lx 27.

28 WYMAGANIA TSI SRT DLA PODSYSTEMU TABOR Wyłączanie klimatyzacji w pociągach (p ) Obszary w pociągu dla pasażerów oraz obsługi wyposażone w klimatyzację Możliwość wyłączenia lub zamknięcia wszystkich dróg dopływu powietrza z zewnątrz oraz wyłączenia klimatyzacji (zdalnie lub na poziomie pojedynczych pojazdów) 28.

29 WYMAGANIA TSI SRT DLA PODSYSTEMU TABOR Projektowanie dróg ewakuacji dla taboru pasażerskiego (p ) Wyjścia ewakuacyjne dla pasażerów (p ) A Rozmieszczenie (< 16 m od każdego miejsca do siedzenia) B Działanie (po wypchnięciu szyby: okna, drzwi przedziałów, drzwi wejściowe), C Oznakowanie (jednoznaczne piktogramy). Dostępność drzwi wejściowych dla pasażerów (p ) Dostęp do urządzeń otwierających w sytuacji awaryjnej wewnątrz i z zewnątrz przy prędkości < 10 km/h lub niezależnie od prędkości (uruchamiane przez wykonanie kolejno przynajmniej 2 czynności) 29.

30 PRZEPISY I WYMAGANIA Rozporządzenia 30.

31 ROZPORZĄDZENIE MTBiGMz dn. 27 grudnia 2012 r. ws. wykazu właściwych krajowych specyfikacji technicznych i dokumentów normalizacyjnych, których zastosowanie umożliwia spełnienie zasadniczych wymagańdotyczących interoperacyjności systemu kolei (Dz. U. dn r., Poz. 43) LISTA PREZESA URZĘDU TRANSPORTU KOLEJOWEGO w sprawie właściwych krajowych specyfikacji technicznych i dokumentów normalizacyjnych, których zastosowanie umożliwia spełnienie zasadniczych wymagań dotyczących interoperacyjności systemu kolei z dnia 26 września 2013r. Pozycje na stronie 27 wymieniają normy PN-K w zakresie ochrony przeciwpożarowej 31.

32 ROZPORZĄDZENIE MTBiGMz dn. 28 maja 2013 r. ws. homologacji typu tramwajów i trolejbusów (Dz. U. RP, dn r. poz. 688) 2. Szczegółowy sposób przeprowadzania procedur homologacji typu: 1) tramwaju: a) jednostka uprawniona przeprowadza: pomiar. b) jednostka uprawniona przeprowadza analizę następujących dokumentów:.. świadectw potwierdzających bezpieczeństwo przeciwpożarowe na zgodność z normą PN-K-02511:2000 dla materiałów niemetalowych użytych we wnętrzu tramwaju, świadectw potwierdzających wykonanie przewodów elektrycznych we wnętrzu z materiałów wolnych od halogenów, 32.

33 PRZEPISY I WYMAGANIA Normy 33.

34 PRZEPISY I WYMAGANIA Normy dotyczące taboru i jego elementów w obszarze właściwości ogniowych - krajowe (PN, BS, FS, DIN, NF,.), - Karta UIC 564-2, - EN (+ projekt TRANSFEU). dotyczące taboru i jego elementów w obszarze właściwości funkcjonalnych (elektrycznych, mechanicznych,.) dotyczące infrastruktury w obszarze właściwości ogniowych 34.

35 OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA TABORU NORMY PN-K Wymagania dla pojazdów PN-K-02506:1998 Elektryczne pojazdy trakcyjne. Zabezpieczenie przeciwpożarowe. Wytyczne konstrukcyjne. PN-K-02507:1997 Spalinowe pojazdy trakcyjne - Zabezpieczenie przeciwpożarowe Wymagania dla materiałów i elementów niemetalowych PN-K-02511:2000 Tabor kolejowy. Bezpieczeństwo pożarowe materiałów. Wymagania i metody badań. PN-K-02502:1992 Tabor kolejowy. Podatność na zapalenie siedzeń wagonowych. Wymagania i badania 35.

36 KOMUNIKAT PREZESA PKN Komunikat Nr 2 Prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego z dnia 1 sierpnia 2013 r. w sprawie stosowania Polskich Norm wycofanych jako dokumentów odniesienia w ocenie zgodności Prezes Polskiego Komitetu Normalizacyjnego, na podstawie art. 11 ust. 3 w zw. z art. 4 ust. 2 Ustawy o normalizacji z dnia 12 września 2002 r. (Dz. U. z dnia 11 października 2002 r.) ogłasza: Wykaz Polskich Norm wycofanych, których status pozostaje aktualny w procedurach oceny zgodności określonych w odpowiednich przepisach. Utrata aktualności wymienionych Polskich Norm stosowanych w ocenie zgodności następuje w terminach podanych w ogłoszeniu. Prezes Polskiego Komitetu Normalizacyjnego /-/ dr inż. Tomasz Schweitzer Wykaz wg Sektorów Normalizacyjnych PKN: PN-K- ppoż. wycofane: r. aktualne w ocenie zgodności do: r. 36.

37 TESTY BADAWCZE wg PN-K-02511:2000 PN-K-02512:2000 PN-K-02501:2000 PN-K-02505:1993 PN ISO PN-K-02508:1999 PN-K-02502:

38 EN RAILWAY APPLICATION FIRE PROTECTION OF RAILWAY VEHICLES Część 1 Postanowienia ogólne. Część 2 Wymagania dla materiałów i elementów w zakresie właściwości palnych. Część 3 Wymagania odporności ogniowej dla barier i ścian przeciwpożarowych. Część 4 Wymagania bezpieczeństwa pożarowego przy projektowaniu pojazdów szynowych. Część 5 Wymagania bezpieczeństwa pożarowego dla urządzeń elektrycznych trolejbusów, autobusów szynowych i pojazdów na poduszkach magnetycznych. Część 6 Systemy sygnalizacji pożarowej. Część 7 Wymagania bezpieczeństwa pożarowego dla instalacji palnych cieczy i gazów. 38.

39 EN Część 1 Postanowienia ogólne Zakres stosowania normy lokomotywy i inne pojazdy szynowe z własnym napędem, jednostki trakcyjne, wagony pasażerskie, lekkie pojazdy kolejowe (autobusy szynowe), pojazdy metra, tramwaje, bagażowe i pocztowe wagony w składzie pociągów pasażerskich, przedziały pasażerskie pojazdów torowych, szerokotorowe autobusy, pojazdy na poduszkach magnetycznych. Klasyfikacja pojazdów kategorie projektowe kategorie operacyjne Terminologia 39.

40 EN Część3 Wymagania odporności ogniowej dla barier przeciwpożarowych Klasyfikacja i wymagania dotyczące barier ogniowych zależne od kategorii taboru i miejsca ich lokalizacji w pojeździe, Metodyka badań odporności ogniowej. 40.

41 EN Część4 Wymagania bezpieczeństwa pożarowego przy projektowaniu pojazdów szynowych Omawia wszystkie aspekty, które powinny być brane pod uwagę przy projektowaniu pojazdów szynowych w celu minimalizowania ryzyka powstania pożaru, w przypadku jego wystąpienia ograniczenia do minimum rozprzestrzenianie się ognia i dymu do wewnątrz i na zewnątrz pojazdu. Wymagania dotyczące: przedziałów gastronomicznych i kuchennych, przestrzeni pasażerskiej, przedziałów bagażowych i schowków, uniemożliwienia dostępu do przestrzeni o wysokim ryzyku wystąpienia pożaru, środków ewakuacyjnych, zdolności do jazdy z pożarem na pokładzie. 41.

42 EN Część5 Wymagania bezpieczeństwa pożarowego dla urządzeńelektrycznych trolejbusów, autobusów szynowych i pojazdów na poduszkach magnetycznych Wymagania dotyczące elementów instalacji elektrycznych w zakresie: projektowania, eksploatacji, modernizacji, niezbędnych testów badawczych. 42.

43 EN Część 6 Systemy sygnalizacji pożarowej Zasady: sygnalizacji, alarmowania, gaszenia, zasilania w energię elektryczną na wypadek pożaru. awaryjne: oświetlenie, oznakowanie w celu prowadzenia ewakuacji. 43.

44 EN Część7 Wymagania bezpieczeństwa pożarowego dla instalacji palnych cieczy i gazów Wymagania dotyczące konstrukcji i lokalizacji: zbiorników na paliwo ciekłe i gazowe, butli gastronomicznych, przewodów instalacji palnych cieczy i gazów. Wymagania dla personelu obsługującego. 44.

45 EN Część2 Wymagania dla materiałów i elementów w zakresie właściwości palnych Wymagania w zakresie reakcji na ogień dla materiałów i elementów stosowanych w pojazdach szynowych zdefiniowanych w Części 1. Poziomy zagrożenia pożarowego w zależności od kategorii projektowej i operacyjnej pojazdów. Wymagania dla poszczególnych grup (rodzaje testów oraz wymagane wartości). Zasady grupowania materiałów niewyspecyfikowanych (schemat blokowy). Metodyki wybranych testów (będących modyfikacją testów standardowych). 45.

46 WYMAGANIA wg EN Wymagania dla produktów wyspecyfikowanych (58 poz.) Podział na 5 grup głównych: - IN (wewnątrz), - EX (na zewnątrz), - F (meble), - E (wyposażenie elektrotechniczne), - M (elementy mechaniczne). Wymagania dla każdego produktu w zakresie R1 - R26, Wymaganie R1-R26 to (1 do 5) parametrów (badań), których spełnienie określają trzy kryteria klasyfikacyjne zależne od poziomu zagrożenia pożarowego pojazdów (HL1 HL3), Wymagania dla produktów nie wyspecyfikowanych (zależne od wymiarów i lokalizacji, określane na podstawie algorytmu) 46.

47 Poziomy zagrożenia pożarowego (zależne od kategorii projektowej i operacyjnej pojazdów) Kategoria projektowa Kategoria operacyjna N Pojazdy standardowe A Pociągi automatyczne bez przeszkolonej ratowniczo drużyny D Pojazdy piętrowe S Wagony sypialne i kuszetki piętrowe lub jednopoziomowe 1/ otwarta przestrzeń HL1 HL1 HL1 HL2 2/ tunele z ewakuacją HL2 HL2 HL2 HL2 3/ tunele z dług. czasem ewakuacji HL2 HL2 HL2 HL3 4/ tunele bez ewakuacji HL3 HL3 HL3 HL3 47.

48 WYMAGANIA PALNO-DYMOWE DLA FOTELA wg EN : 2013 R18 R21 R6 R2 48.

49 EN Zasady grupowania materiałów (źródło: EN ) 49.

50 TESTY BADAWCZE wg EN PN EN ISO Determination of burning behaviour by oxygen index Part 2 : Ambient temperature test OI - Oxygen content 50.

51 TESTY BADAWCZE wg EN ISO Fire test Reaction to fire Part1 Rate of heat release (metoda kalorymetru stożkowego) MARHE max wartość wydzielania ciepła, kw/m 2 51.

52 TESTY BADAWCZE wg EN ISO Reaction to fire tests Spread of flame. Part 2 Lateral spread on building products in vertical configuration CFE krytyczny strumień ciepła kw/m 2 52.

53 TESTY BADAWCZE wg EN EN Annex C Gas analysis in the smoke box EN ISO , using FTIR technique (ISO 19702) CIT - standardowy indeks toksyczności (CO 2, CO, HBr, HCl, HCN, HF, No x, SO 2 ) EN ISO Plastic Smoke generation. Part 2 : Determination of optical density by a single chamber test D s (4) - gęstość optyczna dymu w 4 min VOF4 - wartość zaciemnienia dymu w 4 min 53.

54 TESTY BADAWCZE wg EN EN ISO Reaction to fire tests for floorings Part1 Determination of the burning behaviour using a radiant heat source CHF krytyczny strumień ciepła kw/m 2 54.

55 TESTY BADAWCZE wg EN EN Annex A Standard vandalisation test for seat coverings 55.

56 TESTY BADAWCZE wg EN ISO/TR Reaction to fire tests Full scale tests or surface products MAHRE - max wartość wydzielania ciepła, kw/m 2 HRR(t) szybkość wydzielania ciepła, kw/m 2 56.

57 TESTY BADAWCZE wg EN EN Measurement of smoke density of cables burning under defined conditions Part 2 Test procedure and requirements Transmission 57.

58 TESTY BADAWCZE wg EN EN Tests on electric and optical fibre cables under fire conditions Part 1-2: Test for vertical flame propagation for a single insulated wire or cable Procedure for 1 kw premixed flame Unburned length (długość nie spalona) 58.

59 TESTY BADAWCZE wg EN EN Common test methods for cables under fire conditions test for vertical flamespead of vertically-mounted bunched wires or cables Part 2-4 Procedures; Category C - Burned length 59.

60 TESTY BADAWCZE wg EN EN ISO 1716 Determination of the heat of combustion Q - ciepło spalania, kj/kg 60.

61 TESTY BADAWCZE wg EN cd. NF X Anallysis of gseous effluents- Part 1 methods for analysing geses stemming degradation. Part 2: tubular furnace thermal degradation method (CIT NLI - standardowy indeks toksyczności dla nie wyspecyfikowanych elementów) EN Railway applications Railway Rolling stock cables having special fire performance -Test methods EN ISO /-4 Textiles - Burning behaviour of bedding items Part 3 : General test methods for the ignitability by an small open flame, Part 4 : Specific test methods for the ignitability by an small open flame EN ISO Reaction to fire tests Part 2 Single flame source test EN ISO 1182 Reaction to fire Non combustibility test 61.

62 Metody badawcze dla elementów taboru towarowego wg TSI WAG Wagony Towarowe materiały: zapalność metodą wskaźnika tlenowego wg PN-EN ISO ; oznaczenie stopnia palności bocznego rozprzestrzeniania się płomienia na produktach w konfiguracji pionowej wg ISO ; oznaczenie właściwości dymowych materiałów niemetalowych wg EN ISO ; kable: kable o specjalnych parametrach ogniowych dla taboru kolejowego wg EN 50355; podłoga: badania odporności ogniowej wg EN ; 62.

63 WPŁYW NA BEZPIECZEŃSTWO I INNE SKUTKI WDROŻENIA EN Niezbędne: wyposażenie laboratoriów i zwalidowanie metodyk (badania porównań) - nakłady finansowe, dopracowanie poszczególnych Części (1-7) w celu uzyskania spójnego pakietu norm jednoznacznie interpretowanego przez wszystkie zainteresowane strony (projektantów, producentów, badaczy, użytkowników, jednostki certyfikujące, ) 2. Zwiększenie bezpieczeństwa poprzez: zunifikowanie europejskiego podejścia do zagadnień ochrony przeciwpożarowej w taborze szynowym, kompleksowe działania obejmujące wszystkie aspekty (projektowanie, badanie, dobór materiałów, środki zabezpieczeń, zarządzanie, ) łatwiejsze pozyskiwanie materiałów (możliwość jednokrotnego badania) 3. Inne: skrócenie przygotowania i realizacji kontraktów. 63.

64 SYSTEM ZAPEWNIENIA BEZPIECZEŃSTWA wg Raportu CR SRT Efficiency 1 2 Prevention Mitigation 3 Escape Rescue 4 1- zapobieganie, 2- łagodzenie skutków, 3 ewakuacja, 4 - ratownictwo 64.

65 PRZYKŁADY SKUTKÓW POŻARÓW Katastrofa samolotu Boeing-777, San Francisco Źródło : Francisco-Airport html w dniu

66 PRZYKŁADY SKUTKÓW POŻARÓW Pożar w podwoziu wagonu Metra Warszawskiego, r. (Źródło : ) 66.

67 ZAPOBIEGANIE POŻAROM Ograniczanie wystąpienia wszystkich składników trójkąta spalania Źródło zapłonu Utleniacz Materiał palny 67.

68 PODSUMOWANIE NIEZBĘDNE DZIAŁANIA KOMPLEKSOWE Stosowanie właściwych (certyfikowanych) materiałów i wyrobów, Bieżące utrzymanie urządzeń, których wadliwa praca może być przyczyną awarii i pożaru (monitorowanie, konserwacje, serwisowanie), Stosowanie automatycznych systemów wykrywania i sygnalizacji pożaru, Stosowanie instalacji gaszących, Kompetencje personelu, Procedury działań standardowych oraz na wypadek zdarzenia niebezpiecznego (powiadamianie, kolejność dalszych działań ratowniczych: odcięcie zasilania, gaszenie, ewakuacja ), Ćwiczenia w zakresie działań jw.. Statystyki zdarzeń, ich analizy z uwzględnieniem przyczyn i okoliczności oraz wyciąganie wniosków w zakresie działań zapobiegawczych i korygujących, modernizacji urządzeń, weryfikacji procedur, instrukcji itp. 68.

69 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ! 69.