Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej

Transkrypt

1 Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej Biuro Rozpoznawania Zagrożeń St. bryg. dr inż. Paweł Janik Poznań, 11 marca 2015 r.

2 art.5 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane Obiekt budowlany wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy projektować i budować: w sposób określony w przepisach oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając m.in. spełnienie wymagań podstawowych dotyczących bezpieczeństwa pożarowego 2

3 Wspomniane wymagania podstawowe to: zachowanie nośności konstrukcji przez określony czas, ograniczenie powstawania i rozprzestrzeniania się ognia i dymu, ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia na sąsiednie obiekty, zapewnienie możliwości opuszczenia obiektu przez osoby znajdujące się w budynku lub uratowania w inny sposób, uwzględnienie bezpieczeństwa ekip ratowniczych 3

4 5 rozporządzenia MSWiA z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej Dobór urządzeń przeciwpożarowych w obiekcie budowlanym, dostosowany do: wymagań wynikających z przepisów, przyjętego scenariusza rozwoju zdarzeń w czasie pożaru, jako jedna z podstaw uzgodnienia projektu budowlanego. Uwaga! W pojęciu przedmiotowego scenariusza mieszczą się zasady wiedzy technicznej. 4

5 Przykład ignorowania wniosków wynikających z analizy scenariusza rozwoju zdarzeń w czasie pożaru : Koncepcja rezygnacji z wyposażenia obiektu szpitala przeznaczonego dla ponad 600 pacjentów, w system sygnalizacji pożarowej oraz dźwiękowy system ostrzegawczy, pod pretekstem jego podziału w pionie za pomocą ścian oddzielenia przeciwpożarowego na odrębne budynki 5

6 Wnioski wypływające z analizy scenariusza rozwoju zdarzeń w czasie pożaru, w przypadku zastosowania koncepcji omówionej na poprzednim slajdzie : pozbawienie możliwości sterowania przez system sygnalizacji pożarowej zamknięciami otworów, w szczególności drzwiami przeciwpożarowymi, we wspomnianych elementach oddzielenia przeciwpożarowego, przy uwzględnieniu czynników funkcjonalnych występujących w szpitalach (duży ruch wózków na korytarzach), będzie obarczone bardzo dużym prawdopodobieństwem (wynikającym z obserwacji rzeczywistych zachowań użytkowników obiektów) blokowania tych zamknięć, tak że w przypadku pożaru nie będą spełniały one swoje funkcji, w konsekwencji wystąpi niebezpieczeństwo rozprzestrzeniania się pożaru pomiędzy poszczególnymi strefami pożarowymi (budynkami) stanowiącymi strukturę obiektu, 6

7 Wnioski wypływające z analizy scenariusza rozwoju zdarzeń w czasie pożaru, w przypadku zastosowania koncepcji omówionej na poprzednim slajdzie c.d. : wspomniane powyżej niebezpieczeństwo będzie ulegało zwiększeniu w związku z ryzykiem opóźnionego powiadomienia jednostek ratowniczych, wynikającym z faktu, że brak wyposażenia obiektu w system sygnalizacji pożarowej, wyklucza również możliwość jego podłączenia do systemu monitoringu pożarowego, gwarantującego szybkie zaalarmowanie i podjęcie działań przez Państwową Straż Pożarną, wiadomo również, że szpital to obiekt, w którym możliwość szybkiej ewakuacji pacjentów, szczególnie niektórych ich grup, jest bardzo ograniczona (przy jakiejś okazji ktoś oszacował, że pełna ewakuacja kilku oddziałowego szpitala to nawet kwestia kilku dni); natomiast w kontekście dostępnego czasu na ewakuację w przypadku powstania pożaru mówimy raczej o minutach); stąd szybkie wykrycie powstania zdarzenia, ostrzeżenia o tym fakcie użytkowników obiektu i podjęcie działań ratowniczo - gaśniczych w pierwszej fazie jego rozwoju jest czynnikiem kluczowym. 7

8 Wnioski wypływające z analizy przebiegu pożaru zaistniałego w styczniu br. w jednym z pawilonów domu pomocy społecznej na terenie województwa podkarpackiego: najprawdopodobniej opóźnione wykrycie pożaru ze względu no porę nocną (zauważenie zdarzenia o godz. 2:41) i niedziałającą instalację sygnalizacji pożaru, utrudniona ewakuacja części pensjonariuszy upośledzonych mentalnie (m.in. opieranie się przed opuszczeniem pomieszczeń), 4 ofiary śmiertelne i 16 rannych, pomimo faktu, że obiekt był niewielki, parterowy, projektowo przeznaczony dla nie więcej niż 30 osób ( w chwili pożaru przebywało w nim faktycznie 18 pensjonariuszy i dwie osoby personelu). Jaki byłby przebieg takiego, późno zauważonego, pożaru w wielobudynkowym, wielokondygnacyjnym szpitalu dla ponad 600 osób? 8

9 Stosowanie narzędzi inżynierii bezpieczeństwa pożarowego w celu wykazania zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa pożarowego w przypadku rozwiązań zamiennych i zastępczych 9

10 Opracowywanie i uzgadnianie rozwiązań zamiennych oraz zastępczych w związku z występowaniem z wnioskiem o: udzielenie odstępstwa od przepisów techniczno budowlanych w trybie określonym art. 9 cyt. ustawy Prawo budowlane, uzgodnienie innego sposobu spełnienia wymagań przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie w przypadkach dotyczących nadbudowy, przebudowy lub zmiany sposobu użytkowania budynków istniejących, oraz dostosowania do wymagań bezpieczeństwa pożarowego w zakresie warunków techniczno-budowlanych, jeżeli budynek uznany został za zagrażający życiu ludzi, na podstawie postanowień 2 tego rozporządzenia, 10

11 Opracowywanie i uzgadnianie rozwiązań zamiennych oraz zastępczych w związku z występowaniem z wnioskiem o: uzgodnienie rozwiązań zamiennych na podstawie postanowień 1 ust. 2 rozporządzenia MSWiA z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, w stosunku do urządzeń przeciwpożarowych wymienionych w: 19, (instalacje wodociągowe przeciwpożarowe i hydranty wewnętrzne), 27 (stałe urządzenia gaśnicze), 28 (systemy sygnalizacji pożaru), 29 (dźwiękowe systemy ostrzegawcze) i 38 (pasy przeciwpożarowe w lasach) 11

12 Opracowywanie i uzgadnianie rozwiązań zamiennych oraz zastępczych w związku z występowaniem z wnioskiem o: uzgodnienie rozwiązań zamiennych w stosunku do przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę i do dróg pożarowych, na podstawie postanowień 8 ust. 3 i 13 ust. 4 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych, uzgodnienie rozwiązań zastępczych przy przebudowie obiektów budowlanych lub ich części, przeznaczonych do magazynowania, przeładunku i dystrybucji ropy naftowej oraz produktów naftowych, na podstawie postanowień 3 ust. 4 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie dotyczy możliwości zastosowania 12

13 Przykłady innych okoliczności, w których zastosowanie mają narzędzia inżynierii : sfera projektowania poszczególnych urządzeń przeciwpożarowych, proces oceny zagrożenia wybuchem, opracowanie instrukcji zabezpieczenia prac niebezpiecznych pod względem pożarowym, opracowywanie procedur w zakresie postępowania na wypadek pożaru, w tym ewakuacji i wielu innych tym podobnych kwestii 13

14 Ocena ryzyka pożarowego, jako podstawa ustaleń inżynierskich: Identyfikacja zagrożenia pożarem Oszacowanie prawdopodobieństwa powstania Analiza ryzyka Oszacowanie (modelowanie) skutków Proces interaktywny Akceptacja ryzyka Uwzględnienie wpływu zabezpieczeń ppoż. Redukcja ryzyka w przypadku jego nieakceptowalności Rysunek nr 1. Proces oceny ryzyka pożarowego 14

15 Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej Biuro Rozpoznawania Zagrożeń St. bryg. dr inż. Paweł Janik Poznań, 11 marca 2015 r.