Ochrona konsumenta na rynku żywności

Transkrypt

1 Ochrona konsumenta na rynku żywności Dr hab. Irena Ozimek, prof. nadzw. SGGW Katedra Organizacji i Ekonomiki Konsumpcji, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW w Warszawie Warszawa

2 KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Art. 76. Władze publiczne chronią konsumentów, użytkowników i najemców przed działaniami zagrażającymi ich zdrowiu, prywatności i bezpieczeństwa oraz przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi.

3 PŁASZCZYZNY REALIZACJI POLITYKI KONSUMENCKIEJ legislacyjna instytucjonalna inspekcyjno kontrolna sądowa informacyjno - edukacyjna

4 Źródła informacji konsumenckiej personalne marketingowe publiczne osobiste

5 Rozporządzenie ROZPORZĄDZENIE (WE) NR 178/2002 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności cele i zasady prawa żywnościowego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności procedury w sprawie bezpieczeństwa żywności system RASFF

6 Żywność = środek spożywczy jakiekolwiek substancje lub produkty, przetworzone, częściowo przetworzone lub nieprzetworzone, przeznaczone do spożycia przez ludzi lub, których spożycia przez ludzi można się spodziewać.

7 Środek spożywczy obejmuje napoje, gumę do żucia i wszelkie substancje, łącznie z wodą, świadomie dodane do żywności podczas jej wytwarzania, przygotowania lub obróbki.

8 Środek spożywczy nie obejmuje: a) pasz; b) zwierząt żywych, chyba że mają być one wprowadzone na rynek do spożycia przez ludzi; c) roślin przed dokonaniem zbiorów; d) produktów leczniczych; e) kosmetyków;

9 Środek spożywczy nie obejmuje: f) tytoniu i wyrobów tytoniowych; g) narkotyków lub substancji psychotropowych w rozumieniu Jedynej konwencji o środkach odurzających z 1961 r. oraz Konwencji o substancjach psychotropowych z 1971 r.; h) pozostałości i kontaminantów.

10 przepisy ustawowe, wykonawcze administracyjne Prawo żywnościowe regulujące sprawy żywności w ogólności, a jej bezpieczeństwo w szczególności, zarówno na poziomie Wspólnoty, jak i na poziomie krajowym; definicja obejmuje wszystkie etapy produkcji, przetwarzania i dystrybucji żywności oraz pasze produkowane dla zwierząt hodowlanych lub używane do żywienia zwierząt hodowlanych.

11 Prawo żywnościowe ma za zadanie: 1) realizację takich celów, jak: wysoki poziom ochrony zdrowia i życia ludzi, ochrona interesów konsumentów, z uwzględnieniem uczciwych praktyk w handlu żywnością, ochrona zdrowia i warunków życia zwierząt, zdrowia roślin i środowiska naturalnego. 2) zapewnienie swobodnego przepływu żywności i pasz we Wspólnocie, wyprodukowanych lub wprowadzanych do obrotu.

12 Ochrona interesów konsumentów Prawo żywnościowe ma na celu ochronę interesów konsumentów powinno stanowić podstawę dokonywania przez konsumentów świadomego wyboru związanego ze spożywaną przez nich żywnością.

13 Ochrona interesów konsumentów Ma na celu zapobieganie: oszukańczym lub podstępnym praktykom, fałszowaniu żywności, wszelkim innym praktykom mogącym wprowadzić konsumenta w błąd.

14 USTAWA z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.) określa wymagania i procedury niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa żywności i żywienia zgodnie z przepisami rozporządzenia 178/2002

15 Nadzór nad: przestrzeganiem przepisów prawa żywnościowego wykonywaniem urzędowych kontroli żywności minister właściwy do spraw zdrowia, który działa w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw rolnictwa oraz ministrem właściwym do spraw rynków rolnych.

16 Nadzór nad: przestrzeganiem przepisów prawa żywnościowego wykonywaniem urzędowych kontroli żywności w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego w zakresie określonym w art. 73 ust. 1 pkt 3 sprawuje minister właściwy do spraw rolnictwa oraz minister właściwy do spraw rynków rolnych, działając w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia.

17 Minister właściwy ds. zdrowia organ właściwy w zakresie koordynacji spraw z zakresu zapewnienia bezpieczeństwa w tym działań dotyczących analizy ryzyka; współpracuje z EFSA

18 Ogólne zasady wykonywania kontroli urzędowych dotyczą w szczególności: zapobieganie, eliminowanie lub ograniczanie dopuszczalnych poziomów zagrożenia ludzi i zwierząt, bezpośrednio lub poprzez środowisko naturalne; gwarantowanie uczciwych praktyk w handlu paszami i żywnością; ochronę interesów konsumenta łącznie z etykietowaniem pasz i żywności, a także innymi formami przekazywania informacji konsumentom.

19 Państwowa Inspekcja Sanitarna Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej Dz.U. z 2006 r. Nr 122, poz. 851, z późn. zm.

20 Inspekcja Weterynaryjna ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej. Dz.U. z 2007 r. Nr 121, poz. 842 z późn. zm.

21 Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych Dz.U. z 2005 r. Nr 187, poz z późn. zm.

22 Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa ustawa z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin Dz.U. z 2008 r. Nr 133, poz. 849 z późn. zm.

23 Inspekcja Handlowa ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej Tekst jedn.: Dz.U. z 2009 r. Nr 151, poz z późn. zm.

24 System RASFF system wczesnego ostrzegania o niebezpiecznej żywności i paszach Rapid Alert System for Food and Feed

25 Bezpieczeństwo żywności ogół warunków, które muszą być spełniane, dotyczących w szczególności: a) stosowanych substancji dodatkowych i aromatów, b) poziomów substancji zanieczyszczających, c) pozostałości pestycydów, d) warunków napromieniania żywności, e) cech organoleptycznych, i działań, które muszą być podejmowane na wszystkich etapach produkcji lub obrotu żywnością w celu zapewnienia zdrowia i życia człowieka. u.b.ż.ż.

26 Wymagania higieniczne ROZPORZĄDZENIE (WE) NR 852/2004 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO i RADY z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych ogólne zasady higieny dla pasz i żywności

27 ROZPORZĄDZENIE (WE) NR 853/2004 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO i RADY z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego

28 ROZPORZĄDZENIE (WE) NR 882/2004 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt procedury urzędowej kontroli żywności i pasz

29 ROZPORZĄDZENIE (WE) NR 854/2004 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO i RADY z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące organizacji urzędowych kontroli w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do spożycia przez ludzi zasady postępowania dla organizacji urzędowej kontroli produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do spożycia przez człowieka

30 Pakiet rozporządzeń 1. w sprawie dodatków do żywności; 2. w sprawie środków aromatyzujących i niektórych składników żywności o właściwościach aromatyzujących do użycia w oraz na środkach spożywczych; 3. w sprawie enzymów spożywczych; 4. ustanawiającego jednolitą procedurę wydawania zezwoleń na stosowanie dodatków do żywności, enzymów spożywczych i środków aromatyzujących.

31 ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO i RADY (WE) NR 1331/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. ustanawiające jednolitą procedurę wydawania zezwoleń na stosowanie dodatków do żywności, enzymów spożywczych i środków aromatyzujących

32 ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO i RADY (WE) NR 1332/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie enzymów spożywczych, zmieniające dyrektywę Rady 83/417/EWG, rozporządzenie Rady (WE) nr 1493/1999, dyrektywę 2000/13/WE, dyrektywę Rady 2001/112/WE oraz rozporządzenie (WE) nr 258/97

33 ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (WE) NR 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie dodatków do żywności

34 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1334/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie środków aromatyzujących i niektórych składników żywności o właściwościach aromatyzujących do użycia w oraz na środkach spożywczych oraz zmieniające rozporządzenie Rady (EWG) nr 1601/91, rozporządzenia (WE) nr 2232/96 oraz (WE) nr 110/2008 oraz dyrektywę 2000/13/WE

35 Dodatki do żywności nie mogą one stanowić zagrożenia dla zdrowia konsumentów, ani wprowadzać ich w błąd.

36 Dodatek do żywności każda substancja, która w normalnych warunkach ani nie jest spożywana sama jako żywność, ani nie jest stosowana jako charakterystyczny składnik żywności, bez względu na swoją ewentualną wartość odżywczą, której celowe dodanie, ze względów technologicznych, do żywności w trakcie jej produkcji, przetwarzania, przygotowywania, obróbki, pakowania, przewozu lub przechowywania powoduje, lub można spodziewać się zasadnie, że powoduje, iż substancja ta lub jej produkty pochodne stają się bezpośrednio lub pośrednio składnikiem tej żywności.

37 Zasada quantum satis nie określono maksymalnego poziomu liczbowego; substancje te stosowane są zgodnie z zasadami dobrej praktyki produkcyjnej, na poziomie nie wyższym niż poziom niezbędny do osiągnięcia zamierzonego celu i pod warunkiem, że konsument nie jest wprowadzany w błąd.

38 Prawo żywnościowe ma na celu ochronę interesów konsumentów; powinno stanowić podstawę dokonywania przez konsumentów świadomego wyboru związanego ze spożywaną przez nich żywnością. ROZPORZĄDZENIE (WE) NR 178/2002

39 Etykietowanie, Reklama, Prezentacja żywności z uwzględnieniem kształtu, wyglądu opakowania, używanych opakowań, sposobu ułożenia i miejsca wystawienia informacji udostępnionych na temat żywności w jakikolwiek sposób nie może wprowadzać konsumentów w błąd. ROZPORZĄDZENIE (WE) NR 178/2002

40 USTAWA z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia

41 Oznakowanie środka spożywczego wszelkie informacje w postaci napisów i innych oznaczeń, w tym: znaki towarowe, nazwy handlowe, elementy graficzne i symbole, dotyczące środka spożywczego umieszczone na: opakowaniu, etykiecie, obwolucie, ulotce, zawieszce, w dokumentach, które są dołączone do tego środka spożywczego lub odnoszą się do niego.

42 Oznakowanie środka spożywczego nie może (art. 46 ust. 1): wprowadzać konsumenta w błąd, w szczególności: co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego nazwy, rodzaju, właściwości, składu, ilości, trwałości, źródła lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji, przez przypisywanie środkowi spożywczemu działania lub właściwości, których nie posiada, przez sugerowanie, że środek spożywczy posiada szczególne właściwości, jeżeli wszystkie podobne środki spożywcze posiadają takie właściwości;

43 Oznakowanie środka spożywczego nie może: 2) przypisywać środkowi spożywczemu właściwości zapobiegania chorobom lub ich leczenia albo odwoływać się do takich właściwości, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 4 i art. 33 ust. 4, oraz zawierać oświadczeń żywieniowych lub zdrowotnych niezgodnych z przepisami rozporządzenia nr 1924/2006.

44 Zastrzeżenie Art. 24. ust. 4 Dopuszcza się upowszechnianie wszelkich użytecznych informacji i zaleceń dotyczących środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, kierowanych wyłącznie do osób posiadających kwalifikacje w zakresie medycyny, farmacji lub żywienia.

45 Zastrzeżenie Art. 33, ust. 4. Dopuszcza się znakowanie naturalnych wód mineralnych informacjami: pobudzające trawienie, może polepszyć funkcje wątrobowożółciowe lub oznaczeniami podobnymi, pod warunkiem że wody te spełniają szczególne wymagania.

46 Przepis art. 46, ust. 1 stosuje się również do: reklamy do prezentacji środków spożywczych, w tym, w szczególności w odniesieniu do ich kształtu, wyglądu lub opakowania, zastosowanych materiałów opakowaniowych, sposobu prezentacji oraz otoczenia, w jakim są prezentowane.

47 Środki spożywcze muszą być oznakowane w sposób zrozumiały dla konsumenta, napisy muszą być wyraźne, czytelne nieusuwalne, umieszczone w widocznym miejscu, nie mogą być w żaden sposób ukryte, zasłonięte lub przesłonięte innymi nadrukami lub obrazkami.

48 Środki spożywcze wprowadzane do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej muszą być oznakowane w języku polskim; mogą być ponadto oznakowane w innych językach. Ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia, 2006

49 Oznakowanie środka spożywczego zawiera informacje istotne dla ochrony zdrowia i życia człowieka, w szczególności: 1) nazwę, pod którą środek spożywczy jest wprowadzany do obrotu, 2) inne dane umożliwiające identyfikację oraz odróżnienie środka spożywczego od innych środków spożywczych.

50 Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych Dz.U. z 2007 r. Nr 137, poz. 966 z późn. zm. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie sposobu znakowania żywności wartością odżywczą Dz.U. z 2007 r. Nr 137, poz. 967 z późn. zm.

51 Termin przydatności do spożycia termin, po upływie którego środek spożywczy traci przydatność do spożycia; termin ten jest podawany w przypadku środków spożywczych nietrwałych mikrobiologicznie, łatwo psujących się; data powinna być poprzedzona określeniem należy spożyć do:

52 Data minimalnej trwałości datę, do której prawidłowo przechowywany środek spożywczy zachowuje swoje właściwości; data powinna być poprzedzona określeniem najlepiej spożyć przed albo określeniem najlepiej spożyć przed końcem

53 Zasady znakowania Datę minimalnej trwałości w oznakowaniu opakowanego środka spożywczego podaje się, określając w kolejności dzień, miesiąc i rok, z tym, że w przypadku środków spożywczych o trwałości: nieprzekraczającej 3 miesięcy można podać jedynie dzień i miesiąc; od 3 do 18 miesięcy można podać jedynie miesiąc i rok; powyżej 18 miesięcy można podać jedynie rok.

54 Środki spożywcze oznakowane datą minimalnej trwałości lub terminem przydatności do spożycia mogą znajdować się w obrocie do tej daty lub terminu.

55 Art Oznakowanie środka spożywczego powszechnie spożywanego nie może zawierać określenia dietetyczny lub w inny sposób sugerować, że jest to środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego.

56 Środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego środek spożywczy: który ze względu na specjalny skład lub sposób przygotowania wyraźnie różni się od środków spożywczych powszechnie spożywanych zgodnie z informacją zamieszczoną na opakowaniu jest wprowadzany do obrotu z przeznaczeniem do zaspokajania szczególnych potrzeb żywieniowych:

57 Środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego zgodnie z informacją zamieszczoną na opakowaniu jest wprowadzany do obrotu z przeznaczeniem do zaspokajania szczególnych potrzeb żywieniowych: a) osób, których procesy trawienia i metabolizmu są zachwiane lub osób, które ze względu na specjalny stan fizjologiczny mogą odnieść szczególne korzyści z kontrolowanego spożycia określonych substancji zawartych w żywności taki środek spożywczy może być określany jako dietetyczny, b) zdrowych niemowląt i małych dzieci w wieku od roku do 3 lat.

58 Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, ze względu na swoje przeznaczenie, obejmują w szczególności następujące grupy: preparaty do początkowego żywienia niemowląt, w tym mleko początkowe, oraz preparaty do dalszego żywienia niemowląt, w tym mleko następne; środki spożywcze uzupełniające, obejmujące produkty zbożowe przetworzone i inne środki spożywcze dla niemowląt i małych dzieci w wieku od roku do 3 lat; środki spożywcze stosowane w dietach o ograniczonej zawartości energii w celu redukcji masy ciała; dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego; środki spożywcze zaspokajające zapotrzebowanie organizmu przy intensywnym wysiłku fizycznym, zwłaszcza sportowców; środki spożywcze dla osób z zaburzeniami metabolizmu węglowodanów (cukrzyca); środki spożywcze niskosodowe, w tym sole dietetyczne o niskiej zawartości sodu lub bezsodowe; środki spożywcze bezglutenowe.

59 Suplementy diety wprowadzane do obrotu, prezentowane i reklamowane pod nazwą suplement diety, która nie może być zastąpiona nazwą handlową (wymyśloną) tego środka spożywczego; jeżeli suplement diety jest oznakowany dodatkowo nazwą handlową (wymyśloną), określenie suplement diety jest zamieszczane w bezpośrednim sąsiedztwie tej nazwy; oznakowanie, prezentacja i reklama suplementów diety nie mogą zawierać informacji stwierdzających lub sugerujących, że zbilansowana i zróżnicowana dieta nie może dostarczyć wystarczających dla organizmu ilości składników odżywczych.

60 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 października 2007 r. w sprawie składu oraz oznakowania suplementów diety Dz.U. z 2007 r. Nr 196, poz z późn. zm.

61 Art Oznakowanie wód przeznaczonych do spożycia przez ludzi, niebędących naturalnymi wodami mineralnymi, nie może wprowadzać konsumenta w błąd informacjami, które sugerowałyby, że woda ta jest naturalną wodą mineralną, w szczególności nie może zawierać oznaczenia naturalna woda mineralna.

62 ROZPORZĄDZENIE (WE) NR 1924/2006 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO i RADY z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności

63 Oświadczenie każdy komunikat lub przedstawienie które nie są obowiązkowe, łącznie z przedstawieniem obrazowym, graficznym lub symbolicznym w jakiejkolwiek formie, które stwierdza, sugeruje, lub daje do zrozumienia, że żywność ma szczególne właściwości.

64 Oświadczenie żywieniowe każde oświadczenie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że dana żywność ma szczególne właściwości odżywcze ze względu na: energię (wartość kaloryczną), której dostarcza, dostarcza w zmniejszonej lub zwiększonej ilości, nie dostarcza, lub substancje odżywcze lub inne substancje, które zawiera, które zawiera w zmniejszonej lub zwiększonej ilości, których nie zawiera;

65 Oświadczenia żywieniowe niska wartość energetyczna zmniejszona wartość energetyczna nie ma wartości energetycznej niska zawartość tłuszczu nie zawiera tłuszczu niska zawartość tłuszczów nasyconych nie zawiera tłuszczów nasyconych

66 Oświadczenia żywieniowe niska zawartość cukrów nie zawiera cukrów bez dodatku cukrów niska zawartość sodu/soli bardzo niska zawartość sodu/soli nie zawiera sodu/soli

67 Oświadczenia żywieniowe źródło błonnika pokarmowego wysoka zawartość błonnika pokarmowego źródło białka wysoka zawartość białka źródło witamin/y lub składnika/składników mineralnych wysoka zawartość witamin/y lub składnika/składników mineralnych zawiera... o podwyższonej zawartości... o obniżonej zawartości lekki naturalnie/naturalny

68 źródło kwasów tłuszczowych omega-3 wysoka zawartość kwasów tłuszczowych omega-3 wysoka zawartość tłuszczów jednonienasyconych wysoka zawartość tłuszczów wielonienasyconych wysoka zawartość tłuszczów nienasyconych

69 Oświadczenie zdrowotne każde oświadczenie, które: stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia kategoria żywności dana żywność lub jeden z jej składników zdrowie

70 Oświadczenie o zmniejszaniu ryzyka choroby każde oświadczenie zdrowotne, które: stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia spożycie danej kategorii żywności, danej żywności lub jednego z jego składników znacząco zmniejsza jakiś czynnik ryzyka w rozwoju choroby dotykającej ludzi.

71 ROZPORZĄDZENIE (WE) NR 1925/2006 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO i RADY z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie dodawania do żywności witamin i składników mineralnych oraz niektórych innych substancji

72 USTAWA z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz z późn. zm.

73 Czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest w szczególności: reklama sprzeczna z przepisami prawa, dobrymi obyczajami lub uchybiająca godności człowieka; reklama wprowadzająca klienta w błąd i mogąca przez to wpłynąć na jego decyzję co do nabycia towaru lub usługi; reklama odwołująca się do uczuć klientów przez wywoływanie lęku, wykorzystywanie przesądów lub łatwowierności dzieci; wypowiedź, która, zachęcając do nabywania towarów lub usług, sprawia wrażenie neutralnej informacji; reklama, która stanowi istotną ingerencję w sferę prywatności, w szczególności przez uciążliwe dla klientów nagabywanie w miejscach publicznych, przesyłanie na koszt klienta niezamówionych towarów lub nadużywanie technicznych środków przekazu informacji.

74 Reklama porównawcza Reklama umożliwiająca bezpośrednio lub pośrednio rozpoznanie konkurenta albo towarów lub usług oferowanych przez konkurenta stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami.

75 Reklama porównawcza nie jest sprzeczna z dobrymi obyczajami, jeżeli łącznie spełnia następujące przesłanki: nie jest reklamą wprowadzającą w błąd; w sposób rzetelny i dający się zweryfikować na podstawie obiektywnych kryteriów porównuje towary lub usługi zaspokajające te same potrzeby lub przeznaczone do tego samego celu; w sposób obiektywny porównuje jedną lub kilka istotnych, charakterystycznych, sprawdzalnych i typowych cech tych towarów i usług, do których może należeć także cena; nie powoduje na rynku pomyłek w rozróżnieniu między reklamującym a jego konkurentem, ani między ich towarami albo usługami, znakami towarowymi, oznaczeniami przedsiębiorstwa lub innymi oznaczeniami odróżniającymi;

76 Reklama porównawcza... nie dyskredytuje towarów, usług, działalności, znaków towarowych, oznaczeń przedsiębiorstwa lub innych oznaczeń odróżniających, a także okoliczności dotyczących konkurenta; w odniesieniu do towarów z chronionym oznaczeniem geograficznym lub chronioną nazwą pochodzenia odnosi się zawsze do towarów z takim samym oznaczeniem; wykorzystuje w nieuczciwy sposób renomy znaku towarowego, oznaczenia przedsiębiorstwa lub innego oznaczenia odróżniającego konkurenta ani też chronionego oznaczenia geograficznego lub chronionej nazwy pochodzenia produktów konkurencyjnych; nie przedstawia towaru lub usługi jako imitacji czy naśladownictwa towaru lub usługi opatrzonych chronionym znakiem towarowym, chronionym oznaczeniem geograficznym lub chronioną nazwą pochodzenia albo innym oznaczeniem odróżniającym.

77 Zakazuje się nadawania reklam telewizyjnych i radiowych nawołujących bezpośrednio małoletnich do nabywania produktów lub usług, zachęcających małoletnich do wywierania presji na rodziców lub inne osoby w celu skłonienia ich do zakupu reklamowanych produktów lub usług, wykorzystujących zaufanie małoletnich, jakie pokładają oni w rodzicach, nauczycielach i innych osobach, w nieuzasadniony sposób ukazujących małoletnich w niebezpiecznych sytuacjach, oddziałujących w sposób ukryty na podświadomość.

78 Reklama nie może: naruszać godności ludzkiej, zawierać treści dyskryminujących ze względu na rasę, płeć i narodowość, ranić przekonań religijnych lub politycznych, zagrażać fizycznemu, psychicznemu lub moralnemu rozwojowi małoletnich, sprzyjać zachowaniom zagrażającym zdrowiu, bezpieczeństwu lub ochronie środowiska. TELESPRZEDAŻ!!!

79 Zasady uwidaczniania cen towarów i usług Ustawa z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach Dz. U. z 2001 r. Nr 97, poz. 1050; z późn. zm.

80 ROZPORZĄDZENIE Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży Dz. U. z 2002 r. Nr 99, poz. 894 z późn. zm.

81 USTAWA z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego Dz. U. z 2002 r. Nr 141, poz z późn. zm.

82 Ustawę stosuje się do: dokonywanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedaży rzeczy ruchomej osobie fizycznej, która nabywa tę rzecz w celu niezwiązanym z działalnością zawodową lub gospodarczą (towar konsumpcyjny).

83 Informacje, jakich powinien udzielić sprzedawca kupującemu: jasne, zrozumiałe, niewprowadzające w błąd informacje w języku polskim, wystarczające do prawidłowego i pełnego korzystania ze sprzedanego towaru konsumpcyjnego.

84 W szczególności należy podać: nazwę towaru, określenie producenta lub importera, znak zgodności wymagany przez odrębne przepisy, informacje o dopuszczeniu do obrotu w Rzeczypospolitej Polskiej oraz, stosownie do rodzaju towaru, określenie jego energochłonności, a także inne dane wskazane w odrębnych przepisach.

85 Zgodnie z ustawą o zasadach sprzedaży konsumenckiej: sprzedawca jest obowiązany podać do wiadomości kupującego cenę oferowanego towaru konsumpcyjnego oraz jego cenę jednostkową (cenę za jednostkę miary), chyba że wyrażają się one tą samą kwotą; przy sprzedaży towaru konsumpcyjnego oferowanego luzem jest wymagane podanie jedynie ceny jednostkowej; taki sam sposób podawania cen powinien być stosowany w reklamie.

86 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 30 stycznia 2003 r. w sprawie terminów zawiadomienia sprzedawcy o stwierdzeniu niezgodności towaru żywnościowego z umową (Dz. U. Nr 31, poz. 258)

87 Kupujący traci uprawnienia z tytułu niezgodności towaru żywnościowego z umową, jeżeli nie zawiadomi o tym sprzedawcy niezwłocznie po stwierdzeniu niezgodności towaru z umową, jednak nie później niż: w terminie 3 dni od dnia otwarcia opakowania w przypadku towaru paczkowanego; w terminie 3 dni od dnia sprzedaży lub otrzymania towaru - w przypadku towaru sprzedawanego luzem, odmierzanego w miejscu zakupu lub dostarczanego do miejsca zamieszkania kupującego.

88 Zawiadomienie o stwierdzeniu niezgodności z umową powinno nastąpić nie później niż: przed upływem daty minimalnej trwałości towaru lub terminu jego przydatności do spożycia.

89 Ustawa z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny Dz.U. z 2000 r. Nr 22, poz. 271 z późn. zm.

90 Umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa Umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa Klauzule umowne niedozwolone Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny

91 Ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym Dz.U. Nr 171, poz. 1206

92 Prawo do reprezentacji

93 USTAWA z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów Dz. U. z 2007 r. Nr 50, poz. 331 z późn. zm.

94 URZĄD OCHRONY KONKURENCJI i KONSUMENTÓW UOKiK

95 Zadania samorządu powiatowego w zakresie ochrony praw konsumentów powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów

96 USTAWA z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (RPO) (Dz. U. z 2001 r. Nr 14, poz. 147 z późn. zm.)

97 ORGANIZACJE KONSUMENCKIE w POLSCE Federacja Konsumentów 1981 r. Stowarzyszenie Konsumentów Polskich 1995 r.