Zajęcia e-kompetencje

Transkrypt

1 Zajęcia e-kmpetencje Internet. Jak z nieg bezpiecznie krzystać? Prjekt pt:. E-dzi@dek, e-b@bcia i nauczyciel wnuczek 1

2 Plan dzisiejszych zajęć instalacja i zapznanie z pdstawami bsługi przeglądarki internetwej na przykładzie Firefxa. zasadami wprwadzania adresów strn internetwych: dmeny rganizacyjne dmeny gegraficzne C mżna znaleźć w Internecie i na jakich rdzajach strn www? wyszukiwarki służą d pszukiwania treści w Internecie serwery pcztwe pczta fra dyskusyjne prady, wymiana dświadczeń (pjęcia z nimi związane: wpis, frum, wątek, pst) prtale: infrmacyjne aktualnści z kraju i świata aukcyjne mżna kupić i sprzedać niemal wszystk spłecznściwe facebk, nasza klasa serwisy internetwe z filmami np. Yutube nagrania wide i muzyczne 2

3 Plan dzisiejszych zajęć cd. C mżna znaleźć w Internecie i na jakich rdzajach strn www? Cd. sklepy internetwe zakupy internetwe blgi, ftblgi pamiętniki internetwe Zasady bezpieczeństwa w Internecie: 3

4 Internet, przeglądarka internetwa Wrld Wide Web (p angielsku: gólnświatwa sieć ), w skrócie Web lub częściej WWW internetwy system infrmacyjny party na publicznie dstępnych, twartych standardach IETF i W3C. WWW jest usługą internetwą, która ze względu na zdbytą ppularnść bywa błędnie utżsamiana z całym Internetem. Określenia: Wrld Wide Web i Internet są częst stswane zamiennie w życiu cdziennym. Jednak Wrld Wide Web i Internet nie są jednym i tym samym. Internet t glbalny system płącznych ze sbą sieci kmputerwych. W przeciwieństwie d Web, która jest jedną z usług działających w Internecie. WWW jest zbirem pwiązanych ze sbą zasbów i dkumentów, płącznych hiperłączami i URL-ami. Krótk mówiąc, Web jest aplikacją działającą w Internecie. 4

5 Internet, przeglądarka internetwa Przeglądarka internetwa lub przeglądarka WWW (ang. Web brwser) prgram kmputerwy służący d pbierania i wyświetlania strn internetwych udstępnianych przez serwery WWW, a także dtwarzania plików multimedialnych, częst przy użyciu ddatkwych rzszerzeń, zwanych wtyczkami. Ot kilka najppularniejszych przeglądarek: Firefx Ggle Chrme Internet Explrer Opera Safari 5

6 Internet, przeglądarka internetwa Przeglądanie strn internetwych WWW zwykle rzpczyna się alb d wpisania adresu strny w przeglądarce internetwej, alb pprzez pdanie linku d tej strny lub linku d knkretneg zasbu. Następnie przeglądarka wysyła d serwera WWW, na którym zlkalizwana jest strna, szereg niewidzialnych dla nas zapytań, aby później pbrać zawartść danej strny i wyświetlić ją na ekranie mnitra. 6

7 Przeglądarka internetwa: Firefx Mzilla Firefx twarta przeglądarka internetwa parta na silniku Geck, stwrzna i rzwijana przez Krprację Mzilla raz chtników. Obecnie zajmuje trzecią pzycję (25,27% w grudniu 2011) w rankingu najppularniejszych przeglądarek na świecie pd względem liczby użytkwników raz pierwszą w Plsce z udziałem w wyskści 44,73% (dane z kresu ). Prace nad prjektem rzpczęt w Celem przyświecającym pwstaniu Firefksa był stwrzenie nwej przeglądarki internetwej. Prgramiści z całeg świata pstawili sbie za cel zaprjektwanie aplikacji nie bciążającej zbytni kmputera i łatwej d pbrania pprzez Internet. Miała być szybka i przyjazna dla użytkwnika, a struktura prjektu miała ułatwiać jeg rzwijanie (pczątkw prgram miał psiadać tylk najważniejsze pcje, by dzięki rzszerzenim mżliwe był jeg rzbudwywanie według ptrzeb i chęci). 7

8 Przeglądarka internetwa: Firefx Pbranie przeglądarki Firefx należy rzpcząć d uruchmienia w Windwsie prgramu Internet Explrer: i wpisaniu w pasku adresu: 8

9 Przeglądarka internetwa: Firefx P zainstalwaniu na ekranie pjawi się kn Firefxa: 9

10 Przeglądarka internetwa: Firefx Główne elementy kna Firefxa: Pasek menu 10

11 Przeglądarka internetwa: Firefx Główne elementy kna Firefxa: Pasek kart 11

12 Przeglądarka internetwa: Firefx Główne elementy kna Firefxa: Pasek nawigacyjny 12

13 Przeglądarka internetwa: Firefx Główne elementy kna Firefxa: Pasek adresu 13

14 Przeglądarka internetwa: Firefx Główne elementy kna Firefxa: Pasek zakładek 14

15 Przeglądarka internetwa: Firefx Główne elementy kna Firefxa: bszar rbczy gdzie wyświetlane są strny www 15

16 Dmeny rganizacyjne i gegraficzne Dmena internetwa element adresu DNS wykrzystywaneg d nazywania urządzeń w Internecie. Dla przykładu adres Wikipedii pl.wikipedia.rg składa się z trzech nazw dmenwych rzdzielnych krpkami. Aby lepiej zrzumieć sens dmeny internetwej dbrze jest przeanalizwać elementy adresu Wikipedii: rg t dmena najwyższeg pzimu mająca najbardziej gólne znaczenie przypisywana jest strnm wszystkich rganizacji, wikipedia t nazwa dmeny wykupinej przez fundację Wikimedia i dnsi się d prjektu nazwie Wikipedia, natmiast dmena pl identyfikuje jeg plską wersję. 16

17 Dmeny rganizacyjne, gegraficzne i krajwe Jak widać na pwyższym przykładzie, dmeny twrzą hierarchię, która pzwala katalgwać kmputery w sieci według pewnych kategrii, dzięki czemu adresy internetwe stają się uprządkwane, c ułatwia pruszanie się w miliardach strn dstępnych w glbalnej składnicy infrmacji. W sieci przepływ infrmacji jest bardz szybki i dległść gegraficzna nie ma większeg znaczenia pdczas szukania ptrzebnych infrmacji. Dmeny internetwe są pdstawą nawigacji w wirtualnej przestrzeni, b wyznaczają kierunki w przestrzeni ludzkiej wiedzy. Każda z nazw dmenwych mże zawierać litery, cyfry lub znak '-', a wielkie i małe litery nie są dróżniane (becnie mżliwe jest także stswanie nardwych znaków diakrytycznych w dmenach typu IDN). Wiele nazw dmen jest płatnych. Dmeny rganizacyjne Dmeny gegraficzne i krajwe.cm kmercyjne.edu edukacyjne.gv rządwe, plityczne.mil militarne.net sieciwe.rg rganizacyjne.int rganizacje międzynardwe (d 1988).berlin Berlin.lndn Lndyn.nyc Nwy Jrk.paris Paryż.pl Plska.br Brazylia.ru Rsja.cz - Czechy.de Niemcy.ua Ukraina.by - Białruś.hr Chrwacja.lt Litwa.lv Łtwa.sk - Słwacja 17

18 Dmeny rganizacyjne, gegraficzne i krajwe Plskie dmeny rganizacyjne Plskie dmeny reginalne.cm.pl, biz.pl strny bizneswe, należące d firm.net.pl strny związane z internetem.art.pl strny związane ze sztuką.edu.pl strny związane z edukacją.rg.pl,.ng.pl strny rganizacji.gv.pl strny rządwe.inf.pl strny infrmacyjne.mil.pl strny wjskwe.waw.pl,.warszawa.pl Warszawa.wrc.pl,.wrclaw.pl Wrcław.krakw.pl Kraków.katwice.pl Katwice.pznan.pl Pznań.ldz.pl Łódź.gda.pl,.gdansk.pl Gdańsk.radm.pl Radm.szczecin.pl Szczecin.lublin.pl Lublin.bialystk.pl Białystk.czest.pl Częstchwa.jedrzejw.pl Jędrzejów 18

19 Wyszukiwarki internetwe: szukaj.wp.pl szukaj.net.pl bing.pl pl.yah.cm C mżna znaleźć w Internecie i na jakich rdzajach strn www? 19

20 Serwery pcztwe: pczta.2.pl pczta.wp.pl pczta.net.pl pczta.gazeta.pl pczta.interia.pl gmail.cm C mżna znaleźć w Internecie i na jakich rdzajach strn www? 20

21 Fra dyskusyjne: C mżna znaleźć w Internecie i na jakich rdzajach strn www? Frum dyskusyjne t przeniesina d struktury strn WWW frma grup dyskusyjnych, która służy d wymiany infrmacji i pglądów między sbami pdbnych zaintereswaniach przy użyciu przeglądarki internetwej. Fra dyskusyjne są becnie bardz ppularną frmą grup dyskusyjnych w Internecie. Są ne także pwszechne na strnach wielu instytucji, czaspism, przedsiębirstw, uczelni itp. a także sptykane są liczne fra zakładane zupełnie prywatnie. Wątek zbiór wiadmści wysłanych d jednej grupy dyskusyjnej, stanwiących rzwinięcie wiadmści pierwtnej, najczęściej płącznych tym samym tematem (ang. subject). Wątek rzwija się, gdy użytkwnicy grup dyskusyjnych dpwiadają na wcześniejsze wiadmści z daneg wątku. O przynależnści wiadmści d wątku i umieszczeniu jej we właściwym miejscu jeg drzewka przez czytnik news decydują referencje, czyli ple nagłówka "References", które pwinn zawierać przynajmniej identyfikatr pierwszej wiadmści w wątku i wszystkich wiadmści cytwanych w dpwiedzi. 21

22 Fra dyskusyjne: C mżna znaleźć w Internecie i na jakich rdzajach strn www? Pst - (ang. słup głszeniwy, głaszać za pmcą plakatu, przyklejać) wpis ; kmentarz, głs w dyskusji - wiadmść, infrmacja wysłana na grupę lub frum dyskusyjne, napisana w kreślnym temacie wypwiedź. Mże t być pierwsza wiadmść w nwym wątku, wyznaczająca kierunek dyskusji, bądź też będąca dpwiedzią na inny. Obk psta widczna jest zawsze nazwa użytkwnika, który ją napisał, zazwyczaj także infrmacje nim raz data i gdzina napisania. 22

23 C mżna znaleźć w Internecie i na jakich rdzajach strn www? Fra dyskusyjne: mediweb.pl/frums frum.echdnia.eu/wlszczwa-f17/ frum.prtestanci.inf 23

24 C mżna znaleźć w Internecie i na jakich rdzajach strn www? Prtale internetwe: internetwy serwis infrmacyjny pszerzny różnrdne funkcje internetwe, dstępny z jedneg adresu internetweg. W intencji twórców, ma t zachęcać użytkwników d ustawienia adresu prtalu jak strny startwej w przeglądarce WWW i traktwania g jak bramy d Internetu. Zazwyczaj prtal zawiera infrmacje będące przedmitem zaintereswania szerkieg grna dbirców. Jak przykładwą treść prtalu mżna pdać: dział aktualnych wiadmści, prgnza pgdy, katalg strn WWW, czat, frum dyskusyjne raz mechanizmy wyszukiwania infrmacji w nim samym lub w zewnętrznych zasbach Internetu (wyszukiwarki internetwe). Pnadt prtale mgą ferwać darmwe usługi np. pczty elektrnicznej, hstingu. Istnieje tendencja traktwania prtalu jak synnimu serwisu internetweg. 24

25 C mżna znaleźć w Internecie i na jakich rdzajach strn www? Prtale: muzeumtechniki.warszawa.pl chpin.museum/pl ewangeliczniwlszczwa.cm pulawykchwe.dbv.pl bramanadziei.pl

26 Prtale Infrmacyjne: tvn24.pl pwiat-wlszczwa.pl tlw.inf.pl Echdnia.eu C mżna znaleźć w Internecie i na jakich rdzajach strn www? 26

27 Prtale aukcyjne: Allegr.pl swistak.pl ebay.pl C mżna znaleźć w Internecie i na jakich rdzajach strn www? 27

28 C mżna znaleźć w Internecie i na jakich rdzajach strn www? Prtale spłecznściwe: nk.pl nasza klasa 28

29 C mżna znaleźć w Internecie i na jakich rdzajach strn www? Serwisy internetwe z filmami: YuTube.pl 29

30 Sklepy Internetwe: agiti.pl C mżna znaleźć w Internecie i na jakich rdzajach strn www? empik.cm merlin.pl eur.cm.pl ne24.pl sklep.plskieradi.pl 30

31 C mżna znaleźć w Internecie i na jakich rdzajach strn www? Blgi, ftblgi i wideblgi: Blg (ang. web lg - dziennik sieciwy) rdzaj strny internetwej zawierającej drębne, uprządkwane chrnlgicznie wpisy. Blgi umżliwiają zazwyczaj archiwizację raz kategryzację i tagwanie wpisów, a także kmentwanie ntatek przez czytelników daneg dziennika sieciweg. Ogół blgów traktwany jak medium kmunikacyjne nsi nazwę blgsfery. Blg d wielu innych strn internetwych różni się zawartścią. Niegdyś weblgi utżsamian ze strnami sbistymi (czy dmwymi). Dziś ten pgląd wydaje się nieuzasadniny, wciąż jednak d innych strn internetwych blgi dróżnia bardziej persnalny charakter treści: częściej stswana jest narracja pierwszsbwa, a fakty nierzadk przeplatają się z piniami autra. Pnadt mżna sptkać się z definicją blga jak spsbu kmunikacji 31

32 C mżna znaleźć w Internecie i na jakich rdzajach strn www? Blgi, ftblgi i wideblgi: bramanadziei.pl/blg/strefa-blgwania/ - blg Lubelskieg zbru KCHWE rbertdanieluk.cm ftblg blg.plus.pl wide blg telefnach kmórkwych 32

33 Zasady bezpieczeństwa w Internecie 1. Nie ufaj sbm pznanym przez Internet. Nigdy nie masz pewnści, z kim naprawdę rzmawiasz. 2. Nie pdawaj swich danych: imienia i nazwiska, adresu, numeru telefnu czy nazwy i adresu szkły. 3. Psługuj się nickiem. Nie używaj nicka, w którym pdajesz datę urdzenia lub wiek np.: karlina1993 lub jacek14 lepiej, żeby nikt bcy nie wiedział ile masz lat. Wykrzystaj imię bhatera ulubineg filmu lub słw z pisenki. Użyj swjej fantazji. Na pewn wymyślisz cś ciekaweg! 4. Dbaj bezpieczeństw swich przyjaciół. Nie pdawaj nikmu ich danych, nie publikuj zdjęć bez ich zgdy. Nie wiesz, jaki ktś zrbi z nich użytek, a kiedy je wysyłasz lub umieszczasz w Internecie, nie masz już nad nimi kntrli. 5. Gdy cś w Internecie Cię zaniepki: jeśli ktś przysłał Ci wulgarneg a lub nęka Cię za pmcą kmunikatra pwiadm rdzinę. Pwiedz też, jeśli szukając infrmacji, trafiłeś na strnę, która namawia d nienawiści lub d czegś dziwneg. 6. Bądź strżny, gdy sptykasz się z kimś pznanym w Sieci. Zabierz na pierwsze sptkanie zaufaneg przyjaciela lub przynajmniej klegę lub kleżankę. Sptykaj się tylk w miejscach publicznych. 33

34 Zasady bezpieczeństwa w Internecie 7. Internet daje złudne pczucie annimwści i bezkarnści. Wcale tak nie jest! Szanuj innych użytkwników Internetu i wymagaj, by Ciebie szanwan. Chć nie zdajemy sbie z teg sprawy, zstawiamy w Internecie wiele śladów. Gdy ktś narusza Twje prawa, mżna g dnaleźć. Sam też staraj się nie naruszać czyichś praw! 8. Dbaj swje hasł jak największą tajemnicę. Wymyśl takie, które będzie trudne d dgadnięcia. Niech t nie będzie Twje imię ani imię najlepszej przyjaciółki. Dlaczeg trzeba dbać hasł? Ktś mże wejść d Twjej skrzynki pcztwej i wysłać z niej e- maile w Twim imieniu alb udawać Cię na frum internetwym mgą być z teg kłpty. 9. Zabezpiecz kmputer. Używaj dbreg prgramu antywirusweg, dbaj by baza wirusów była aktualna. Nie twieraj i d nieznajmych, nie klikaj na linki pdesłane przez bcą sbę mgą Ci zawiruswać kmputer! 10.Szanuj praw własnści w Sieci. Zawsze pdawaj źródł pchdzenia materiałów znalezinych w Internecie. Chć wydaje się, że wszyscy wkół ściągają z Internetu muzykę i filmy, trzeba pamiętać, łamią w ten spsób praw. Zastanów się, czy wart ryzykwać. Istnieją strny z bezpłatnym dstępem d muzyki. 11.Rzmawiaj z rdziną Internecie. Prawdpdbnie mże mógłbyś się czegś nauczyć? Pkaż im, które strny Cię interesują. 34

35 Zajęcia e-kmpetencje D zbaczenia na następnych zajęciach i Dziękuję za uwagę 35