Tytuł. Skazani za słowa. Odpowiedzialność karna za wypowiedzi w Polsce w latach Karol Siemaszko

Transkrypt

1 Tytuł Skazani za słowa. Odpowiedzialność karna za wypowiedzi w Polsce w latach Karol Siemaszko III OGÓLNOPOLSKI OKRĄGŁY STÓŁ SPOŁECZEŃSTWO, WŁADZA, MEDIA: MOWA NIENAWIŚCI A INKLUZJA SPOŁECZNA, GORZÓW WIELKOPOLSKI, 15 STYCZNIA 2019 R.

2 Odpowiedzialność karna za wypowiedzi w II Rzeczypospolitej Kodeks karny z 1932 roku art. 152 k.k. Kto publicznie lży lub wyszydza Naród albo Państwo Polskie podlega karze więzienia do lat 3 lub aresztu do lat 3

3 Odpowiedzialność karna za wypowiedzi w II Rzeczypospolitej Wyrok SN z 5 października 1937 r., sygn. 1 K. 858/37 Zniewagę Narodu lub Państwa Polskiego popełnić można nie tylko przez publiczne użycie słów, bezpośrednio lżących lub wyszydzających Naród lub Państwo Polskie, lecz także przez użycie wyrażeń lżących lub wyszydzających Pierwszego Marszałka Polski śp. Józefa Piłsudskiego. W uzasadnieniu powyższego wyroku Sąd Najwyższy wskazał, że: wyrażenia się inkryminowane oskarżonego o Marszałku Piłsudskim w sposób pośredni również lżą i wyszydzają Naród i Państwo Polskie, które Józefa Piłsudskiego czczą powszechnie jako symbol cnót Narodu.

4 Odpowiedzialność karna za wypowiedzi w II Rzeczypospolitej Bez wątpienia najgłośniejszą sprawą w II RP dotyczącą ochrony czci i dobrego imienia Józefa Piłsudskiego była sprawa Stanisława Cywińskiego, docenta Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Cywińskiego wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 4 czerwca 1938 roku, sygn. akt 1 K.A. 481/38 skazano na karę 1 roku i 6 miesięcy więzienia

5 Odpowiedzialność karna za wypowiedzi w II Rzeczypospolitej Kontrowersje związane ze stosowaniem rozszerzającej interpretacji art. 152 k.k. doprowadziły do uchwalenia ustawy z dnia 7 kwietnia 1938 roku o ochronie imienia Józefa Piłsudskiego, Pierwszego Marszałka Polski Na podstawie przepisów w/w ustawy skazano w latach skazano przynajmniej 5 osób

6 Odpowiedzialność karna za wypowiedzi w Polsce Ludowej Odpowiedzialność karną za wypowiedzi wprowadzał w Polsce Ludowej przede wszystkim tzw. mały kodeks karny z 13 czerwca 1946 roku Art. 22 m.k.k. Ten, kto rozpowszechnia fałszywe wiadomości mogące wyrządzić istotną szkodę interesom państwa polskiego bądź obniżyć powagę jego naczelnych organów, podlega karze więzienia do lat 5 lub aresztu

7 Odpowiedzialność karna za wypowiedzi w Polsce Ludowej Na ogólną liczbę 260 spraw o przestępstwa przewidziane w małym kodeksie karnym, które w latach wpłynęły do Sądu Okręgowego w Krakowie, aż 76 dotyczyło przestępstw z art. 22 m.k.k. lub kwalifikowanych jako art. 22 m.k.k. najczęściej w zbiegu z art. 29 m.k.k. Stanowiło to 29% wszystkich wpływających spraw z małego kodeksu karnego.

8 Odpowiedzialność karna za wypowiedzi w Polsce Ludowej Najczęściej przestępstwa te były popełniane z przypadku. Sprawcy nie podawali w toku śledztwa jako oficjalnej motywacji działania chęci walki z władzą komunistyczną

9 Odpowiedzialność karna za wypowiedzi w Polsce Ludowej Przykładowe sprawy sprawa szewca A. K. W dniu 31 grudnia 1949 roku w restauracji przy ul. Lubicz powiedział dwóm funkcjonariuszom Milicji Obywatelskiej, w obecności których spożywał alkohol,iż pier marszałka Rokossowskiego który przyjechał do Polski zakładać kołchozy, że nie mamy Rządu Polskiego tylko Rosyjski, i h(..) w d( ) Stalinowi, i pierdoli Ustruj [tak w oryginale K.S.] Polski, ze nie chcemy takiego Ustroju, my chcemy Ustruj taki jaki był przed 1939 rokiem oraz wypowiedział się ze pier( ) Milicję Obywatelską Sąd Okręgowy w Krakowie skazał A.K. na karę 6 miesięcy aresztu z zaliczeniem na jej poczet tymczasowego aresztu od dnia 2 stycznia 1950 roku do dnia 29 kwietnia 1950 roku

10 Odpowiedzialność karna za wypowiedzi w Polsce Ludowej Przykładowe sprawy Sprawa F.Z. Sprawca ten miał zgodnie z zeznaniami świadka zdarzenia J.M. określić Bolesława Bieruta słowami ten h( ) przed wojną pasł krowy i barany a teraz jego pomocnicy go wychwalają Sąd Okręgowy w Krakowie uniewinnił F.Z. podkreślając, że akt oskarżenia opierał się tylko na zeznaniach J.M.

11 Dziękuję za uwagę