Projekt budowlany instalacji sanitarnych i drenażu opaskowego dla remontu budynku leśniczówki w Strzeleckim Gaju, Budzyń.

Transkrypt

1 PRZEDSIĘBIORSTWO INSTALACYJNO INWESTYCYJNE ul. Ogrodowa Chodzież tel Projekt budowlany instalacji sanitarnych i drenażu opaskowego dla remontu budynku leśniczówki w Przedsiębiorstwo Instalacyjno Inwestycyjne CEZARY ŚWIST ul. Ogrodowa 3, Chodzież, tel , swist_c@o2.pl NIP PKO BP SA O/CHODZIEŻ PROJEKT BUDOWLANY OBIEKT: ZAKRES: INWESTOR: ADRES OBIEKTU: ZAŁĄCZNIKI: REMONT BUDYNKU LEŚNICZÓWKI, BUDOWA BUDYNKU GOSPODARCZEGO I CHŁODNII KONTENEROWEJ Wymiana wewnętrznej instalacji centralnego ogrzewania, wody użytkowej i kanalizacji sanitarnej w zakresie zmiany lokalizacji biura oraz łazienki na kondygnacji parteru. Nadleśnictwo Podanin Podanin Chodzież Strzelecki Gaj Budzyń Opis techniczny Rysunki Zestawienia Kosztorysy i SWiR (osobna teczka) Specyfikacja robót Oświadczenie projektanta: Niniejszym oświadczam, iż projekt wykonano zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej w związku z art. 20 ust. 4 ustawy z dnia Prawo budowlane ze zmianami z dnia Dz. U. Nr 93, poz.888. STANOWISKO IMIĘ I NAZWISKO PODPIS Projektant mgr inż. Cezary Świst WKP/0283/PWOS/04. Asystent projektanta mgr inż. Łukasz Pietruszczak 1

2 SPIS ZAWARTOŚCI TECZKI: 1. WSTĘP Przedmiot opracowania Podstawa opracowania oraz obowiązujące akty prawne i przepisy wykonawcze Zakres opracowania i wykorzystana dokumentacja Charakterystyka budynku Bilans cieplny budynku Obciążenie cieplne rozpatrywanej części obiektu Założenia wyjściowe dla branży sanitarnej ROZWIĄZANIA TECHNICZNE DLA POSZCZEGÓLNYCH INSTALACJI Instalacja centralnego ogrzewania Źródło ciepła: Pompa obiegowa: Przyjęte systemy rur i prowadzenie instalacji: Przyjęte rodzaje grzejników Ogrzewanie podłogowe Pomieszczenie kotłowni Odpowietrzenie instalacji Izolacja instalacji Próba szczelności instalacji grzewczej Instalacja wodociągowa na cele użytkowe Źródło ciepłej wody Wymiana zestawu wodomierzowego Przewody instalacja wewnętrzna Izolacja instalacji Próby i odbiór instalacji Kanalizacja sanitarna Założenia ogólne Przewody instalacja wewnętrzna Próby i odbiór instalacji Odwodnienie dachu obiektu mieszkalnego WYTYCZNE BRANŻOWE Wytyczne branżowe dla instalacji sanitarnych Demontaż istniejącej instalacji UWAGI KOŃCOWE RYSUNKI ZAŁĄCZNIKI Zestawienie elementów instalacji c.o Zestawienie rur, kształtek i złączek...26 Zestawienie zaworów i armatury...27 Zestawienie grzejników...27 Zestawienie izolacji Zestawienie elementów instalacji wody...29 Zestawienie rur, kształtek i złączek...29 Zestawienie izolacji Zestawienie elementów instalacji kanalizacji sanitarnej Zestawienie elementów instalacji drenażu opaskowego

3 SPIS RYSUNKÓW: Projekt budowlany instalacji sanitarnych i drenażu opaskowego dla remontu budynku leśniczówki w Nr rys. Treść skala IS_C.O._01 Rzut piwnicy instalacja centralnego ogrzewania 1: 50 IS_C.O._02 Rzut parteru instalacja centralnego ogrzewania 1: 50 IS_C.O._03 Rzut poddasza instalacja centralnego ogrzewania 1: 50 IS_Sch._04 Schemat instalacji grzewczej IS_W.U._05 Rzut piwnicy instalacja zimnej i ciepłej wody użytkowej 1: 50 IS_W.U._06 Rzut parteru instalacja zimnej i ciepłej wody użytkowej 1: 50 IS_K.S._07 Rzut piwnicy instalacja kanalizacji sanitarnej 1: 50 IS_K.S._08 Rzut parteru instalacja kanalizacji sanitarnej i odwodnienia dachu 1: 50 IS_K.S._09 Rzut poddasza instalacja kanalizacji sanitarnej 1: 50 3

4 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot opracowania Przedmiotem niniejszego opracowania jest przeprojektowanie istniejącej instalacji sanitarnej na potrzeby zmiany sposobu użytkowania kondygnacji parteru w rozpatrywanym obiekcie. Wymiana instalacji centralnego ogrzewania w całym obiekcie, za wyjątkiem istniejącego kotła na paliwo stałe Podstawa opracowania oraz obowiązujące akty prawne i przepisy wykonawcze Formalną podstawą wykonania niniejszego opracowania jest zlecenie Inwestora. Opracowanie sporządzono w oparciu o następujące akty prawne: Ustawę Prawo Budowlane z dnia z późniejszymi zmianami (jednolity tekst Ustawy Dz.U. Nr 106 poz z 2001 r.), oraz przepisy wykonawcze: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia (Dz. U. Nr 75 poz. 690) w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U nr 80 poz. 563) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 16 czerwca 2003 r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 121, poz i 1137). Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Ustawę z dnia o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków (Dz. U. Nr 72 poz. 747), Polskie Normy: PN-82/B Temperatury obliczeniowe zewnętrzne, PN EN ISO 6946 Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła, PN-EN Norma strat ciepła EN ISO 6946 Norma obliczeń cieplnych przegród PN-82/B Ogrzewnictwo. Temperatury ogrzewanych pomieszczeń w budynkach. PN-82/B Ogrzewnictwo. Temperatury obliczeniowe zewnętrzne. PN-92/B Instalacje wodociągowe, PN-81/B Wodociągi. Przewody zewnętrzne. Wymagania i badania przy odbiorze., PN-EN-1717:2003 Ochrona przed wtórnym zanieczyszczeniem wody w instalacjach wodociągowych i ogólne wymagania dotyczące urządzeń zapobiegających zanieczyszczeniu przez przepływ zwrotny. PN-EN :2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewnątrz budynku. 4

5 Część 1: Postanowienia ogólne i wymagania. PN-EN :2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewnątrz budynku. Część 2: Kanalizacja sanitarna. Projektowanie układu i obliczenia. PN-92/B Instalacje kanalizacyjne, PN-92/B Kanalizacja. Przewody kanalizacyjne. Wymagania i badania przy odbiorze., PN-76/B Zabezpieczenie urządzeń ciepłej wody użytkowej. Wymagania. PN-B Izolacja cieplna przewodów, PN-83/B Wentylacja w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej. Wymagania wraz ze zmianą PN-83/B-03430/Az3 z dnia 8 lutego Zakres opracowania i wykorzystana dokumentacja Projekt budowlany swym zakresem obejmuje: projekt wymiany instalacji centralnego ogrzewania (c.o.), za wyjątkiem kotła stałopalnego; projekt zmiany instalacji wody użytkowej (c.w.u., z.w.u.) na potrzeby zmiany sposobu użytkowania kondygnacji parteru w rozpatrywanym obiekcie zamiana pomieszczenia biura i łazienki z wydzieleniem pomieszczenia wc); projekt zmiany instalacji kanalizacji sanitarnej (k.s.) na potrzeby zmiany sposobu użytkowania kondygnacji parteru w rozpatrywanym obiekcie (zamiana pomieszczenia biura i łazienki z wydzieleniem pomieszczenia wc) projekt odwodnienia dachu; Podczas opracowywania niniejszego projektu budowlanego instalacji sanitarnych wykorzystano następujące dokumentacje oraz opracowania: projekt architektoniczny, projekt inwentaryzacji uzgodnienia z Inwestorem oraz uzgodnienia między branżowe, przeprowadzoną wizję lokalną Charakterystyka budynku Rozpatrywanym budynkiem jest istniejący obiekt należący do Nadleśnictwa Podanin w miejscowości Strzelecki Gaj. Budynek znajduje się w II strefie klimatycznej (projektowa temperatura zewnętrzna dla okresu zimowego 0 t e = 18 C ). Opracowywana część obiektu posiada następujące przegrody: zewnętrzne: ściany zewnętrzne, ściany fundamentowe, okna, drzwi oraz stropodach. wewnętrzne: ściany wewnętrzne, okna, drzwi, oraz stropy wewnętrzne Bilans cieplny budynku Do wyznaczenia całkowitego zapotrzebowania na pokrycie strat ciepła w analizowanych pomieszczeniach przez przegrody budowlane oraz wentylację wykorzystano dane z podkładów 5

6 architektoniczno-budowlanych, uzgodnień z architektem prowadzącym oraz inwestorem. Skorzystano miedzy innymi z wymagań norm i przepisów zawartych w punkcie 1.2. opracowania. Wszystkie obliczenia zostały wykonane w programie komputerowym firmy InstalSoft, na podstawie którego przyjmując odpowiednie założenia wyznaczono dane niezbędne do zaprojektowania instalacji centralnego ogrzewania Obciążenie cieplne rozpatrywanej części obiektu Zestawienie wyników dla budynku Współczynniki strat ciepła W/K Współczynnik strat ciepła przez przenikanie: do otoczenia przez obudowę budynku ΣHT,ie 141 do otoczenia przez przestrzeń nieogrzewaną ΣHT,iue 86 do gruntu ΣHT,ig 30 do sąsiedniego budynku ΣHT,ij 0 Współczynnik strat ciepła na wentylację ΣHV 154 Sumaryczny współczynnik strat ciepła ΣH 411 Straty ciepła budynku W Sumaryczna strata ciepła przez przenikanie ΣΦT 9803 Strata ciepła na wentylację minimalną ΣΦV,min 5862 Strata ciepła przez inflitrację 0,5 ΣΦV,inf 2137 Strata ciepła przez wentylację mechaniczną, nawiewną Strata ciepła w wyniku działania instalacji wywiewnej ΣΦV,su 0 ΣΦV,mech,inf 0 Sumaryczna strata ciepła na wentylację ΣΦV 5862 Obciążenie cieplne budynku W Sumaryczna strata ciepła budynku ΣΦ Sumaryczna nadwyżka mocy cieplnej (wskutek czasowego obniżenia temp.) ΣΦRH --- Projektowe obciążenie cieplne budynku ΦHL Własności budynku Obciąż. cieplne / ogrz. pow. budynku Aogrz,bud 189 m² ΦHL / Aogrz,bud 82,8 W/m² 6

7 Obciąż. cieplne / ogrz. kub. budynku Vogrz,bud 473 m³ Powierzchnia oddająca ciepło A 827 m² ΦHL / Vogrz,bud 33,1 W/m³ W obliczeniach przyjęto ocieplenie ścian zewnętrznych zgodnie z obowiązującymi Warunkami Technicznymi. Przyjęta obliczeniowa wartość współczynnika przenikania ciepła U wynosi 0,30 W/(m 2 K) Założenia wyjściowe dla branży sanitarnej Podczas realizacji niniejszego opracowania przyjęto następujące założenia wyjściowe: istniejącą instalację centralnego ogrzewania (c.o.) w całym budynku należy zdemontować i wymienić na nowo projektowaną, za wyjątkiem istniejącego kotła na paliwo stałe (kocioł Hajnówka o mocy 23kW, max. temp. pracy 95 0 C, rok produkcji 2012 rok) ze względu na zastosowanie kotła na paliwo stałe projektuje się instalację przyjmując temperaturę zasilania i powrotu równą t z /t p =80/65 0 C woda na cele bytowo-gospodarcze pobierana będzie z istniejącej instalacji; zaleca się wymianę podejścia wodomierzowego oraz wodomierza sprzężonego na cele podlewania zieleni (stan opomiarowania i przyłącza w złym stanie) za przygotowanie ciepłej wody użytkowej (c.w.u.) odpowiadać będzie istniejący system przygotowania c.w.u. (pojemnościowy podgrzewacz c.w.u. z podwójną wężownicą U typ: SGW(L)x2 firmy Galmet) - sugerowana wymiana na nowy model; ścieki sanitarne z przeprojektowywanej łazienki oraz doprojektowywanego pomieszczenia wc należy podłączyć do istniejącego przewodu k.s. Ø160 pod stropem kondygnacji piwnicznej, należy doprojektować dwa nowe piony kanalizacji sanitarnej; 2. ROZWIĄZANIA TECHNICZNE DLA POSZCZEGÓLNYCH INSTALACJI 2.1. Instalacja centralnego ogrzewania Źródło ciepła: Źródłem ciepła dla wymienianej instalacji grzewczej obiektu będzie istniejący kocioł na paliwo stałe Hajnówka moc 23 kw firmy LUBPOL (produkcja 2012 rok) wraz z automatyką Atos i zaworem bezpieczeństwa 2,5 bar Pompa obiegowa: Parametry pompy obiegowej: 1,620 m³/h, H=10,1kPa (zastosować istniejącą pompę obiegową 3 stopniową typ: 25POr 40C firmy LFP). Schemat instalacji dołączony w części rysunkowej opracowania Przyjęte systemy rur i prowadzenie instalacji: Instalację w pomieszczeniu kotłowni należy wykonać z rur stalowych bez szwu i rozprowadzać pod stropem pomieszczenia. Od wyjścia instalacji z pomieszczenia kotłowni (nr 004 wg rys instalacji c.o.), instalację należy wykonać z rur wielowarstwowych np. TECEflex firmy TECE i należy je łączyć zgodnie z wymogami i 7

8 zaleceniami producenta rur. Średnice i sposób prowadzenia przewodów ukazany w części graficznej opracowania. Podstawowe informacje dotyczące przewodów wykonanych z rur stalowych bez szwu: Przewody należy łączyć ze sobą przez spawanie, dopuszczalne jest też łączenie na gwint przewodów o średnicy do 75mm, pracujących pod ciśnieniem do 0,1 MPa w temperaturze do 115 o C. Spawanie gazowe należy stosować do rur o grubości ścianki do 5mm, natomiast do rur o ściankach powyżej 5mm należy stosować spawanie elektryczne. Złącza należy wykonać tak aby krawędzie rur były dokładnie przetopione, a spoina była pozbawiona wad spawalniczych. Końcówki sąsiednich elementów przygotowanych do spawania powinny mieć kształt kołowy i powinny być wzajemnie dopasowane. Króćce i odgałęzienia powinny być przyspawane bez odchylenia i przesunięcia osi, oraz powinny mieć równoległe płaszczyzny końcówek w stosunku do osi głównej elementu. Zaleca się również aby połączenia spawane znajdowały się między podporami, w odległości 1/3 do 1/5 od punktu podparcia. Należy unikać umieszczania połączeń spawanych na podporach i pośrodku odległości pomiędzy podporami. W przypadku, gdy spoina musi znaleźć się nad podporą powinna być wzmocniona nakładkami Przyjęte rodzaje grzejników Instalację centralnego ogrzewania (c.o.) zasilającą grzejniki na adaptowanej kondygnacji poddasza, zaprojektowano przyjmując temperaturę zasilania i powrotu równą t z /t p =80/65 0 C, oraz armaturę np. firmy BRUGMAN (grzejniki płytowe, naścienne), zastosowane grzejniki naścienne: grzejniki płytowe z wkładką zaworową np.: Universalny VK (oznaczenie na rys. VK) grzejnik pionowy płytowy bez wkładki zaworowej np.: Verti Universal Kompakt (oznaczenie na rys. VUK) Grzejnik łazienkowy grzejnik drabinkowy łazienkowy np.: Cosmo Wave firmy V&N (oznaczenie na rys. C_WAVE) Ogrzewanie podłogowe Dla pomieszczenia łazienki zaprojektowano instalację ogrzewania podłogowego jako instalację komfortu cieplnego (40%pokrycia zapotrzebowania na ciepło dla pomieszczenia), oraz instalację centralnego ogrzewania która składa się z drabinkowego grzejnika łazienkowego (60%pokrycia zapotrzebowania na ciepło dla pomieszczenia) dogrzewającego pomieszczenie. a) Przyjęty typ zasilania: Ze względu na ogrzewanie tylko pomieszczenia łazienki (jedna pętla grzewcza) o powierzchni grzewczej 7,11m 2 zastosowano systemowy ogranicznik temperatury RTL DN20 np.: firmy TECE z wbudowanym ręcznym odpowietrznikiem pętli grzewczej. Ogranicznik temperatury należy zamontować na powrocie (zawór RTL) jest samoczynnie działającym regulatorem proporcjonalnym do regulacji temperatury wody na powrocie z pętli ogrzewania 8

9 podłogowego. Temperatura wody przenoszona jest z korpusu zaworu na czujnik. Jeśli nastawiona na głowicy wartość temperatury jest niższa od temperatury wody (maksymalna temperatura dla zasilania ogrzewania podłogowego to 550C), regulator się zamyka, a jeśli wyższa regulator się otwiera. Dokładna lokalizacja zaworu RTL oraz rozmieszczenie płaszczyzn grzewczych pokazano na rysunkach. b) Ilość obiegów Zaprojektowany układ posiada 1 przyłącze, zasilające 1 płaszczyznę grzewczą. Temperatura w obiegu grzewczym regulowana jest za pomocą naściennego zaworu RTL np.: firmy TECE stosowanego do ogrzewania podłogowego o maksymalnej powierzchni jednej pętli m 2. Zestaw posiada wbudowany ręczny odpowietrznik pętli grzewczej. c) Przekrój przez konstrukcję podłogi dla wszystkich płaszczyzn Dobrana konstrukcja podłogi spełnia następujące wymagania grzejnika podłogowego nad pomieszczeniem ogrzewanym. Minimalny opór cieplny izolacji R=0,75m 2 K/W: 9

10 d) Wyniki obliczeń dla poszczególnych obiegów i powierzchni grzewczych Symbol PG Okładzina Rλb [(m² K)/W] Φ wym [W] Nadw Φ [W] θ [K] SB SW pow. [m²] T [mm] θpp/q [ C]/[W/m²] Φprz [W] Liczba pętli Dł. rur łącznie prz.+pęt. Przep. [kg/h] [m/s] Strata ciśn. rura + kszt. z.z.; z.p. [kpa] Kondygnacja: 1 rzut parteru; Jednostka budynku: 01 Powierzchnie zasilane działkami, przypisane do źrodła: 004 Pomieszczenie: 101; θi = 24 C; Φ wym = 399 W; Nadwyżka Φ = W; Wynik. Φop = 561 W; Liczba PG: 1; w tym do innych rozdzielaczy: 1; 101 ceramika - 0, SW: 7, ,3/ ,1 0,0+71,1 10,2 0,018 0,15 0,00; 0,00 e) Podstawowe informacje obiegu ogrzewania podłogowego: Instalację wykonać z rur np. TECEflex PE-Xc firmy TECE Płaszczyzny grzejne - rurowe, wodne ogrzewanie podłogowe, zaprojektowano w oparciu o system TECE IZOROL. Konstrukcję podłogi przewidziano zgodną z wytycznymi producenta i podano ją w podpunkcie c. Szczeliny dylatacyjne w konstrukcjach podłogowych należy sytuować w następujący sposób: nad szczelinami dylatacyjnymi budynków w tym samym miejscu i w tej samej szerokości, między poszczególnymi polami jastrychu przy użyciu profilu dylatacyjnego samoprzylepnego, jako szczeliny skrajne przy wszystkich graniczących elementach budowli przy pomocy taśmy dylatacyjnej TF 180/10 lub TF 150/8. Szczeliny dylatacyjne oddzielają całą konstrukcję podłogi od folii ochronnej wzgl. od powierzchni elementów podstawowych, aż do powierzchni pokrycia. Należy je sytuować prostoliniowo i pod kątem prostym, a zamykać należy je profilami do spoin lub elastycznymi wypełniaczami. Rury grzejne TECE w tym miejscu prowadzić należy w rurze ochronnej Peschla na długości 30 cm przed i za dylatacją. W obrębie jednego pomieszczenia lub jednej strefy pracy w przejściach drzwiowych należy w jastrychu umieszczać szczeliny dylatacyjne. Szczeliny te należy rozmieszczać prostoliniowo i prostopadle, zabezpieczyć przed uskokami wysokości, a w pokryciu podłogi wykonać jako szczeliny dylatacyjne. Obliczenie płaszczyzn grzejnych wraz z zestawieniem niezbędnych materiałów wykonano za pomocą programu komputerowego Instal o.p. na licencji producenta - firmę TECE. Do obliczeń instalacji założono wg wytycznych projektu architektonicznego właściwe dla poszczególnych pomieszczeń okładziny posadzki. Po ułożeniu rur grzewczych należy przeprowadzić próbę ciśnieniową. Próbę należy przeprowadzać według normy DIN 4725 T4, przed zalaniem rur jastrychem. f) Rozruch systemu ogrzewczego Rozgrzanie jastrychu cementowego może nastąpić po 28 dniach od wylania i powinno być poprzedzone przeprowadzeniem próby szczelności. 10

11 Rozgrzewanie jastrychu rozpocząć od temperatury wody grzewczej 200C podnosząc ją co 24 godziny o 5 C, aż do osiągnięcia maksymalnej temperatury obliczeniowej. Uwaga: Niedopuszczalne jest rozgrzewanie jastrychu w okresie twardnienia. Podczas montażu płaszczyzn grzejnych oraz uruchomienia ogrzewania należy bezwzględnie stosować się do wytycznych montażu producenta - firmy TECE Pomieszczenie kotłowni Zgodnie z obowiązującymi Warunkami Technicznymi, jakimi powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie oraz danymi z normy PN-87/B istniejące pomieszczenie kotłowni (przeznaczone na kocioł o mocy do 25kW) wydzielone na kondygnacji piwnicznej (oznaczenie 004 wg rysunku instalacji c.o.) wraz z pomieszczeniem przeznaczonym na składowanie opału powinno spełniać następujące założenia: Podłoga w kotłowni musi być wykonana z materiałów niepalnych lub powinna być obita blachą stalową grubości 0,7 mm na szerokości minimum 0,5 m od krawędzi kotła. Piec centralny powinien być umieszczony na fundamencie z materiałów niepalnych wystającym 0,05 m ponad poziom podłogi, okrawędziowanym stalowymi kątownikami; pomieszczenie, w którym znajduje się kocioł, musi mieć oświetlenie sztuczne, zalecane jest też oświetlenie naturalne (istnieje oświetlenie naturalne i sztuczne); odległość kotła od przegród pomieszczenia kotłowni powinna umożliwić swobodny dostęp do kotła w czasie czyszczenia i konserwacji. Odległość tyłu kotła od ściany nie może być mniejsza niż 0,7 m, boku kotła od ściany nie mniejsza niż 1 m, natomiast przodu kotła od ściany przeciwległej nie mniejsza niż 2 m; wysokość pomieszczenia kotłowni powinna wynosić co najmniej 2,2 m. W istniejących budynkach dopuszcza się wysokość pomieszczenia kotłowni 1,9 m pod warunkiem zapewnienia poprawnej wentylacji; wentylacja nawiewna musi się odbywać za pomocą niezamykalnego otworu o przekroju minimum 200 cm2 umieszczonego do 1 m nad poziomem podłogi. Wentylacja wywiewna powinna być realizowana kanałem wywiewnym z materiału niepalnego o przekroju minimalnym 14 x 14 cm, z otworem wlotowym pod stropem pomieszczenia kotłowni. Kanał wywiewny należy wyprowadzić ponad dach; przekrój komina nie może być mniejszy niż 20 x 20 cm; w podłodze pomieszczenia kotłowni powinien się znajdować wpust podłogowy, w pobliżu pomieszczenia kotłowni musi się znajdować skład paliwa, najlepiej w wydzielonym pomieszczeniu. Powierzchnia składu opału musi być taka, aby można było zgromadzić opał na cały sezon grzewczy; popiół i żużel trzeba gromadzić w metalowych pojemnikach, które powinny być codziennie opróżniane. Należy sprawdzić drożność istniejącej wentylacji nawiewnej i wywiewnej. 11

12 Zabezpieczenie i osprzęt obiegu dla kotła na paliwo stałe: 2 Zgodnie z 133 ust.1 rozporządzenia 2 oraz z normą 3 kotły na paliwo stałe muszą być wyposażone w wodny system otwarty. Schemat instalacji przedstawiono na rys. nr 1 Schemat instalacji c.o. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. (Dz. U. Nr 75, poz. 690, zmiana: Dz. U. z 2003r. Nr 33, poz. 270) 3 PN-91/B Zabezpieczenie instalacji ogrzewań wodnych systemu otwartego. Wymagania. rys.1 Schemat instalacji z kotłem na paliwo stałe. Pozostałe elementy dobrane w celu zabezpieczenia pieca: otwarte naczynie wzbiorcze Vu =,1 V ρ v 1 [dm 3 ] gdzie: V pojemność instalacji ogrzewania wodnego, na którą składa się pojemność kotła wymiennika ciepła, przewodów w kotłowni pomiędzy wymiennikiem a kotłem [m 3 ] ρ - gęstość wody instalacyjnej w temperaturze początkowej t 1 =10 0 C. 999,70 [kg/m 3 ] 12

13 v - przyrost objętości właściwej wody instalacyjnej przy jej ogrzaniu od temperatury początkowej t 1 do średniej temperatury obliczeniowej t =,5 ( t + t ), [m 3 /kg] m 0 z p t z obliczeniowa temperatura wody instalacyjnej na zasilaniu, 80 [ 0 C] t P - obliczeniowa temperatura wody instalacyjnej na powrocie, 65 [ 0 C] t m 72,5 0 C (976,29kg/m 3 ) Vu = 1,1 0, ,7 23,41 = 4,27 [dm 3 ] Należy przyjąć naczynie wzbiorcze otwarte o pojemności minimum 6dm 3 co stanowi 3,6% zładu planowanej instalacji. Ze względu na pojemność naczynia należy wyposażyć je w otwór rewizyjny powyżej króćca rury przelewowej. Naczynie wzbiorcze należy umieścić na takiej wysokości, aby podczas pracy instalacji w żadnym punkcie jej obiegów wodnych nie nastąpiła przerwa w przepływie wody oraz tak, aby istniała możliwość odpowietrzenia instalacji zgodnie z normą 4. Naczynie należy umieścić na wysokości H>0,3m od najwyżej umieszczonego odbiornika ciepła do dna naczynia wzbiorczego. Naczynie zlokalizowane jest pod stropem kondygnacji poddasza (lokalizacja pozostaje bez zmian w stosunku do istniejącej). Jeżeli istniejące otwarte naczynie wzbiorcze spełnia minimalne wymaganie V u i jest sprawne technicznie (nie jest uszkodzone ani skorodowane) można je wykorzystać. Naczynie należy zabezpieczyć przed możliwością zamarznięcia np.: kablem grzejnym z termostatem. 4 PN-91/B Ogrzewnictwo - Odpowietrzanie instalacji ogrzewań wodnych Wymagania. rura bezpieczeństwa RB d RB d RB = 8,08 3 Qźr [mm] 3 = 8,08 23 = 23 [mm] Przyjęto średnicę rury bezpieczeństwa RB równą DN 32 mm rura wzbiorcza RW d RW d RW = 5,23 3 Qźr [mm] 3 = 5,23 23 = 15 [mm] Przyjęto średnicę rury bezpieczeństwa RW równą DN 20 mm rura przelewowa RP Przyjęto wewnętrzną średnicę rury przelewowej RP równą DN 32 mm. Rurę przelewową należy wyprowadzić nad zlew lub kratkę kanalizacyjną w pomieszczeniu kotłowni w taki sposób, aby wypływ z niej wody mógł być kontrolowany z miejsca obsługi i miejsca napełniania instalacji ogrzewania. Rury tej nie wolno łączyć bezpośrednio z kanalizacją ani wyprowadzać na zewnątrz budynku. 13

14 rura sygnalizacyjna RS Przyjęto wewnętrzną średnicę rury sygnalizacyjnej DN 25 mm. Rurę sygnalizacyjną należy wyprowadzić nad zlew lub kratkę kanalizacyjną w pomieszczeniu kotłowni a na jej wylocie powinien być umieszczony zawór odcinający i hydrometr. Wylot z rury sygnalizacyjnej powinien być tak umieszczony, aby mógł być kontrolowany z miejsca obsługi i miejsca napełnienia instalacji ogrzewania. Rury tej nie wolno wyprowadzać na zewnątrz budynku ani łączyć bezpośrednio z kanalizacją. UWAGA - na rurach: bezpieczeństwa, wzbiorczej, przelewowej i odpowietrzającej nie można umieszczać armatury umożliwiającej całkowite lub częściowe zamknięcie przepływu, ani urządzeń i armatury zmniejszających pole ich przekroju wewnętrznego Odpowietrzenie instalacji Zgodnie z normą 5 instalacje należy odpowietrzać za pomocą miejscowych urządzeń odpowietrzających. 5 PN-91/B Ogrzewnictwo - Odpowietrzanie instalacji ogrzewań wodnych Wymagania. W najwyższych miejscach instalacji centralnego ogrzewania należy zamontować automatyczne odpowietrzniki Izolacja instalacji Przewody c.o. izoluje się termicznie przed utratą ciepła. W przypadku przewodów układanych pod tynkiem oraz w posadzce, izolacja pełni również funkcję zabezpieczenia przed uszkodzeniami mechanicznymi rur na skutek kontaktu z tynkiem, zaprawą itp. oraz umożliwia swobodne ruchy termiczne przewodów. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie izolacja cieplna przewodów ciepłej wody użytkowej (w tym cyrkulacyjnych) powinna spełniać następujące wymagania: Lp Rodzaj przewodu Minimalna grubość izolacji cieplnej (materiał 0,035 W/(m 2 K)) 1 Średnica wewnętrzna do 22 mm 20 mm 2 Średnica wewnętrzna do 35 mm 30 mm 3 Średnica wewnętrzna od 35 do 100 mm równa średnicy wewnętrznej rury 4 Średnica wewnętrzna ponad 100 mm 100 mm 5 Przewody i armatura wg poz. 1-4, przechodzące przez ½ wymagań z poz. 1-4 ściany lub stropy, skrzyżowania przewodów 6 Przewody ogrzewań centralnych wg pozycji 1-4 ½ wymagań z poz. 1-4 ułożone w komponentach budowlanych między ogrzewanymi pomieszczeniami różnych użytkowników 7 Przewody wg poz. 6 ułożone w podłodze 6 mm 8 Przewody ogrzewania powietrznego (ułożone 40 mm 14

15 wewnątrz izolacji cieplnej budynku) 9 Przewody ogrzewania powietrznego (ułożone na 80 mm zewnątrz izolacji cieplnej budynku) 10 Przewody instalacji wody lodowej prowadzone ½ wymagań z poz. 1-4 wewnątrz budynku (izolacja wykonana jako powietrznoszczelna) 11 Przewody instalacji wody lodowej prowadzone na 100% wymagań z poz. 1-4 zewnątrz budynku (izolacja wykonana jako powietrznoszczelna) Minimalna grubość izolacji cieplnej przewodów przechodzących przez ściany, stropy, skrzyżowania przewodów, ułożone w komponentach budowlanych między pomieszczeniami wynosi ½ wymagań z powyższej tabelki. Instalację układane pod tynkiem zabezpieczyć otuliną grubości 6 mm. W celu minimalizacji strat cieplnych rury należy zaizolować termicznie za pomocą otulin termoizolacyjnych, np. typu Thermaflex FRZ firmy Thermaflex Próba szczelności instalacji grzewczej Po zmontowaniu instalacji c.o. przed jej zakryciem, oraz przed wykonaniem izolacji cieplnej należy wykonać badanie szczelności. Powinno być one wykonane wodą zimną. Próba szczelności musi być przeprowadzona zgodnie z Wymaganiami technicznymi COBRTI INSTAL - Zeszyt 6 pkt Przed przystąpieniem do badań należy od instalacji odłączyć naczynie wzbiorcze, zaślepić rurę wzbiorczą i inne rury zabezpieczające. Po napełnieniu instalacji wodą zimną i po dokładnym jej odpowietrzeniu należy, przy ciśnieniu statycznym słupa wody, dokonać starannego przeglądu instalacji. Badanie szczelności instalacji wodą należy rozpocząć po okresie, co najmniej jednej doby od stwierdzenia jej gotowości do takiego badania i nie wystąpienia w tym czasie przecieków wody lub roszenia. Po potwierdzeniu gotowości układu do podjęcia badania szczelności należy zwiększyć ciśnienie w instalacji za pomocą pompy, kontrolując jego wartość w najniższym punkcie instalacji. Instalację poddajemy badaniu na ciśnienie próbne o wartości ciśnienie roboczego w najniższym punkcie instalacji zwiększoną o 0,2 MPa, lecz nie mniejszą niż wartość ciśnienia próbnego 0,4 MPa i obserwujemy instalację przez czas 0,5h. Po zakończeniu badania szczelności na zimno należy ponownie dołączyć instalację do źródła ciepła (jeżeli była odłączona), podłączyć naczynie wzbiorcze, sprawdzić napełnienie instalacji wodą oraz sprawdzić czy ciśnienie początkowe w naczyniu jest zgodne z projektem technicznym, uruchomić pompy obiegowe, a następnie przeprowadzić badanie działania na zimno, to znaczy we wskazanych w projekcie punktach instalacji, sprawdzić zgodność wartości ciśnienia i różnicy ciśnienia z wartościami zaprojektowanymi Instalacja wodociągowa na cele użytkowe. W rozpatrywanym obiekcie ze względu na zmianę lokalizacji pomieszczenia łazienki oraz wydzielenia pomieszczenia WC i przyległej do niego umywalni należało doprojektować brakującą instalację zimnej i ciepłej wody użytkowej do doprojektowanych odbiorników. 15

16 W pomieszczeniu starej łazienki (zmiana funkcji pomieszczenia po wprowadzonych zmianach architektonicznych) należy częściowo w miarę możliwości zdemontować istniejący rurarz a końcówki trwale i szczelnie zaślepić (przed przykryciem np. tynkiem sprawdzić szczelność wykonanych zaślepek). Należy również zdemontować istniejące przybory sanitarne. Wszystkie przejścia przewodów przez przegrody budowlane będące w różnej klasie oddzielenia ogniowego należy zabezpieczyć termicznie masą ogniochronną lub manszetami p.poż. o wytrzymałości ogniowej równej lub większej od wytrzymałości ogniowej przegrody przez którą przechodzą przewody. Lokalizacja armatury i trasa prowadzenia przewodów została zlokalizowana w części rysunkowej opracowania Źródło ciepłej wody Źródłem ciepła na cele przygotowania ciepłej wody użytkowej dla przeprojektowywanej instalacji będzie istniejący podgrzewacz (wymiennik) c.w.u. z podwójną wężownicą U typ: SGW(L)x2 firmy Galmet, zasilany z istniejącego kotła o parametrach pracy dla wężownicy wodnej 80/65 0 C. Opcjonalnie można zamontować pompę obiegową, dla obiegu ładowania podgrzewacza c.w.u.. Na podejściu wody zimnej do podgrzewacza należy zamontować grupę bezpieczeństwa wg obowiązujących przepisów. UWAGA: Należy pamiętać o okresowej wymianie anody magnezowej (wg wytycznych producenta). 16

17 Raz w tygodniu w porze nocnej (ze względów bezpieczeństwa ) należy przeprowadzić przegrzew instalacji przy temp. wody powyżej 70 0 C. Do przygotowania c.w.u. na potrzeby kąpieli poza sezonem grzewczym wykorzystywano przepływowy elektryczny trójfazowy podgrzewacz c.w.u. typ: UFESA DH 24kW firmy Siemens. Podstawowe dane techniczne: sterowanie hydrauliczne bez zaworu zwrotnego moc 24 kw, 400V, 32 A wysokość 472 mm szerokość 236 mm głębokość: 124 mm podwójne zabezpieczenie ochronne, składa się z wyłącznika ciśnieniowego i podwójnego wyłącznika temperaturowego brak zjawiska przegrzewania wody Podgrzewacz elektryczny należy zdemontować i ponownie zamontować w nowoprojektowanej łazience w miejscu wskazanym w części rysunkowej opracowania. W celu swobodnego korzystania z dostępnych źródeł przygotowania c.w.u. projektuje się układ wody użytkowej z zaworami odcinającymi w łazience w celu odłączania danego obiegu w ramach potrzeb użytkownika instalacji c.w.u.. Schemat podłączenia podgrzewacza zawarty w części rysunkowej opracowania Wymiana zestawu wodomierzowego Po przeprowadzonej wizji lokalnej stwierdza się konieczność wymiany zestawu pomiarowego wraz z rurarzem na nowy (zestaw pomiarowy główny i na cele podlewania zieleni). Schemat zestawu wodomierzowego przedstawiono w części rysunkowej opracowania (rys. nr IS_K.S._06) Przewody instalacja wewnętrzna Średnice projektowanych przewodów dobrano na podstawie normy PN-92/B i w oparciu o przeliczenia sekundowych przepływów w poszczególnych odcinkach instalacji, przy równoczesnym uwzględnieniu dopuszczalnych prędkości przepływu w rurociągach. Instalacja zasila wszystkie punkty poboru wody. Instalację zimnej i cieplej wody użytkowej w pomieszczeniu kotłowni należy wykonać z rur stalowych bez szwu (przystosowanych do transportu wody pitnej) i rozprowadzać pod stropem pomieszczenia. Po przejściu instalacji na kondygnację parteru należy stosować rury tworzywowe np.: wielowarstwowe z wkładką aluminiową np. PE-Xc/Al./PE-X producent TECE. Kształtki należy montować tej samej firmy co rury. Instalacje należy łączyć za pomocą systemu zaciskowego. Należy zastosować kompensację wydłużeń za pomocą kompensacji naturalnej u-kształtnej według wytycznych producenta zastosowanych rur. Podejścia do przyborów sanitarnych prowadzić w bruzdach ściennych, lub w przestrzeni wypełnionej warstwą wełny mineralnej (lub styropianu) w przypadku wykonania ściany na stelażu z płyt g-k. Przy przejściu instalacji przez przegrody budowlane należy stosować przepust w tulei ochronnej. Przy wykonywaniu robot budowlanych należy stosować wyroby budowlane, które zostały dopuszczone do 17

18 obrotu i powszechnego lub jednostkowego stosowania w budownictwie. Przy montażu instalacji wodociągowej należy zachować normatywne odległości przewodów od innych instalacji oraz wysokości zamontowania przyborów sanitarnych. Wszystkie przejścia przewodów przez przegrody budowlane będące w różnej klasie oddzielenia ogniowego należy zabezpieczyć termicznie masą ogniochronną lub manszetami p.poż. o wytrzymałości ogniowej równej lub większej od wytrzymałości ogniowej przegrody przez którą przechodzą przewody np. firmy Hilti. Na odgałęzieniach wody ciepłej i zimnej należy zamontować zawory kulowe odcinające ze spustem umożliwiające spuszczenie wody. Do odcinania przepływu wody na rurociągach zastosowano zawory kulowe ćwierć obrotowe gwintowane Izolacja instalacji Przewody c.w.u izoluje się termicznie przed utratą ciepła, a wody zimnej przed podgrzewaniem się wody. W przypadku przewodów układanych pod tynkiem oraz w posadzce, izolacja pełni również funkcję zabezpieczenia przed uszkodzeniami mechanicznymi rur na skutek kontaktu z tynkiem, zaprawą itp. oraz umożliwia swobodne ruchy termiczne przewodów. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie izolacja cieplna przewodów ciepłej wody użytkowej (w tym cyrkulacyjnych) powinna spełniać następujące wymagania: Lp Rodzaj przewodu Minimalna grubość izolacji cieplnej (materiał 0,035 W/(m 2 K)) 1 Średnica wewnętrzna do 22 mm 20 mm 2 Średnica wewnętrzna do 35 mm 30 mm 3 Średnica wewnętrzna od 35 do 100 mm równa średnicy wewnętrznej rury 4 Średnica wewnętrzna ponad 100 mm 100 mm 5 Przewody i armatura wg poz. 1-4, przechodzące przez ½ wymagań z poz. 1-4 ściany lub stropy, skrzyżowania przewodów 6 Przewody ogrzewań centralnych wg pozycji 1-4 ułożone w ½ wymagań z poz. 1-4 komponentach budowlanych między ogrzewanymi pomieszczeniami różnych użytkowników 7 Przewody wg poz. 6 ułożone w podłodze 6 mm 8 Przewody ogrzewania powietrznego (ułożone wewnątrz 40 mm izolacji cieplnej budynku) 9 Przewody ogrzewania powietrznego (ułożone na zewnątrz 80 mm izolacji cieplnej budynku) 10 Przewody instalacji wody lodowej prowadzone wewnątrz ½ wymagań z poz. 1-4 budynku (izolacja wykonana jako powietrznoszczelna) 11 Przewody instalacji wody lodowej prowadzone na zewnątrz 100% wymagań z poz. 1-4 budynku (izolacja wykonana jako powietrznoszczelna) 18

19 Minimalna grubość izolacji cieplnej przewodów przechodzących przez ściany, stropy, skrzyżowania przewodów, ułożone w komponentach budowlanych między pomieszczeniami wynosi ½ wymagań z powyższej tabelki. Instalację układane pod tynkiem zabezpieczyć otuliną grubości 6 mm. Przewody zimnej wody należy zaizolować otuliną o minimalnej grubości 13 mm. W celu minimalizacji strat cieplnych rury należy zaizolować termicznie za pomocą otulin termoizolacyjnych, np. typu Thermaflex FRZ firmy Thermaflex Próby i odbiór instalacji Instalację po montażu, lecz przed zaizolowaniem, należy poddać kontroli w zakresie: użycia właściwych materiałów i armatury (wymagane atesty i aprobaty techniczne), prawidłowości wykonania połączeń zgrzewanych i gwintowanych, prawidłowości wykonania podparć i uchwytów montażowych. Obowiązkowe próby szczelności instalacji poprzedzić napełnieniem instalacji wodą przepuszczoną przez filtry oczyszczające wodę tak, aby nie powstały poduszki powietrzne. Instalację wodociągową należy poddać próbie szczelności o ciśnieniu 1,5 razy większym od ciśnienia roboczego. Po przeprowadzonej próbie, instalację należy przepłukać z zanieczyszczeń montażowych. Płukanie przeprowadzić wodą z sieci wodociągowej, przepuszczanej przez filtr. Baterie czerpalne montować dopiero po przepłukaniu instalacji Kanalizacja sanitarna Założenia ogólne Projektowaną instalacje kanalizacji sanitarnej (k.s.) należy podłączyć do istniejącego przewodu k.s. Ø160 wg załączonej części rysunkowej opracowania. Należy wyprowadzić dwa nowe piony k.s. ponad dach na wysokość 0,6-1,0m i zakończyć wywiewką kanalizacyjną Przewody instalacja wewnętrzna Pion kanalizacyjny zaopatrzyć u dołu (na najniższej kondygnacji) w otwór rewizyjny (tzw. czyszczak), który należy zabezpieczyć drzwiczkami rewizyjnymi (rewizja umieszczona 0,4m od poziomu posadzki). Instalację kanalizacji sanitarnej należy wykonać z rur i kształtek kanalizacyjnych kielichowych PVC, koloru popielatego produkcji np. "Wavin Metalplast Buk". W kielichach tych rur osadzone są fabrycznie dwuwargowe uszczelki gumowe z tworzywowym pierścieniem stabilizującym. W kondygnacji piwnicznej należy wykonać instalację k.s. z rur PVC-u. Przewody PVC montowane pod stropem poddasza należy przytwierdzić za pomocą zawiesi, obłożyć wełną tłumiącą, oraz obudować płytą np. płytą g-k. Przejścia rur przez przegrody budowlane wykonać w tulejach ochronnych z rur o średnicach wewnętrznych większych o około 5 cm od średnicy zewnętrznej przewodu. Wszystkie przejścia przewodów przez przegrody budowlane będące w różnej klasie oddzielenia ogniowego należy zabezpieczyć termicznie masą ogniochronną lub manszetami p.poż. o wytrzymałości ogniowej równej lub większej od wytrzymałości ogniowej przegrody przez którą przechodzą przewody np. firmy Hilti. 19

20 Przewody z tworzyw sztucznych należy mocować do ścian budynku wg wytycznych danego producenta lub: średnica 50mm co 0,9m średnica 110mm co 1,7m średnica 160mm co 2,4m Mocowanie najlepiej zrobić pod samym kielichem, na małych średnicach należy wykonać co drugie jako stałe aby kompensować wydłużenia od temperatury. Trasa i średnice przewodów według części graficznej opracowania. Wyprowadzenie wywiewki ponad dach: gdzie: 1 - nasadka wentylacyjna, 2 - rozeta ochronna, 3 - obróbka blacharska stabilizująca rurę wywiewną, 4 - złączka redukcyjna Średnicę wywiewki należy zamontować o jedną średnicę większą od średnicy pionu. Ponadto przewód wywiewny należy wyprowadzić ponad połać dachu na wysokość 0,5-1,0m Próby i odbiór instalacji Instalację po montażu, lecz przed zakryciem przewodów należy poddać kontroli w zakresie: użycia właściwych materiałów i armatury (wymagane atesty i aprobaty techniczne), prawidłowości wykonania połączeń, prawidłowości wykonania podparć i uchwytów montażowych. Badanie szczelności wykonać wodą. Instalację kanalizacji sanitarnej poddać próbie szczelności obserwując swobodny przepływ wody. 20