PROCEDURA ODPRAWY CZASOWEJ. Instrukcja dla przedsiębiorców

Transkrypt

1 PROCEDURA ODPRAWY CZASOWEJ Instrukcja dla przedsiębiorców Wersja 1.0 z dnia 12 września 2011 r.

2 1. Podstawa prawna Podstawowe zasady stosowania procedury Systemy procedury odprawy czasowej Całkowite zwolnienie z naleŝności przywozowych Częściowe zwolnienie z naleŝności przywozowych Karnet ATA i CPD Pozwolenie na stosowanie procedury odprawy czasowej Wniosek o udzielenie pozwolenia Wniosek w formie pisemnej pełnej Wniosek w formie pisemnej skróconej Wniosek w formie karnetu ATA lub CPD Wniosek w formie ustnej Wniosek w innej formie Warunki uzyskania pozwolenia Warunki podmiotowe Warunki związane z kontrolą celną Identyfikacja towarów Zabezpieczenie Obowiązki posiadacza pozwolenia Objęcie procedurą Szczegółowe zasady stosowania procedury dla niektórych kategorii towarowych Palety Kontenery Środki transportu Kontrola wykorzystania pozwolenia i stosowania procedury Zmiana pozwolenia Terminy Transfer przemieszczanie towarów w ramach procedury zawieszającej Przeniesienie praw i obowiązków Dług celny Zakończenie procedury odprawy czasowej i rozliczanie procedury

3 1. Podstawa prawna art , rozporządzenia Rady (EWG) Nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny, (zwanego dalej WKC), (Dz. Urz. WE L 302 z , str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdział 2, t. 4, str. 307, z późn. zm.), art , rozporządzenia Komisji (EWG) nr 2454/93 z dnia 2 lipca 1993 r. ustanawiającego przepisy w celu wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny, (zwanego dalej RWKC), (Dz. Urz. WE L 253 z , str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdział 2, t. 6, str. 3, z późn. zm.), zwanego dalej RWKC, ustawa z dnia 19 marca 2004 r. - Prawo celne (Dz. U. Nr 68, poz. 622, z późn. zm.), Konwencja dotycząca odprawy czasowej sporządzona w Stambule dnia 26 czerwca 1990 r. (Dz. U. Nr 14, poz. 61, z późn. zm.), zwana dalej Konwencją stambulską, rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 lipca 2011 r. w sprawie wzorów formularzy stosowanych w sprawach celnych (Dz. U. Nr 166, poz. 995). 2. Podstawowe zasady stosowania procedury Procedura odprawy czasowej jest gospodarczą procedurą celną pozwalającą na przywóz na obszar celny Unii towarów niewspólnotowych z całkowitym lub częściowym zwolnieniem z naleŝności celnych i bez stosowania wobec tych towarów środków polityki handlowej. Towary muszą być przywiezione w określonym celu i muszą być powrotnie wywiezione w określonym czasie, uzasadnionym ich wykorzystaniem. Towary nie mogą być poddawane Ŝadnym zmianom, z wyjątkiem zwykłych ubytków spowodowanych ich uŝytkowaniem (obniŝenia wartości tych towarów wynikającego ze zuŝycia). 3. Systemy procedury odprawy czasowej 3.1 Całkowite zwolnienie z naleŝności przywozowych Dotyczy tylko określonych kategorii towarów, wymienionych w RWKC: W przypadku całkowitego zwolnienia z naleŝności przywozowych w momencie objęcia towaru procedurą celną nie powstaje obowiązek uiszczenia naleŝności przywozowych. NaleŜności te są zawieszone, ale organ celny w określonych przypadkach moŝe zaŝądać złoŝenia zabezpieczenia na poczet mogących powstać naleŝności przywozowych oraz naleŝności podatkowych. Zabezpieczenie to jest zwracane w przypadku powrotnego wywozu towaru poza obszar celny Unii Europejskiej. 3

4 Towary, które mogą być czasowo przywiezione z całkowitym zwolnieniem z naleŝności celnych: środki transportu drogowego, morskiego powietrznego i szynowego palety i kontenery rzeczy osobistego uŝytku i towary do celów sportowych przywoŝone przez podróŝnych, majątek marynarzy, uŝywany na statkach biorących udział w międzynarodowym ruchu morskim, towary przywoŝone w celu likwidacji klęsk Ŝywiołowych, sprzęt medyczny chirurgiczny i laboratoryjny, jako poŝyczka na prośbę szpitala lub innej instytucji medycznej, nośniki dźwięku, obrazu lub danych, materiały reklamowe, wyposaŝenie zawodowe, materiały pedagogiczne i naukowe, zwierzęta na sezonowy wypas lub wypas albo do prowadzenia prac lub transportu, opakowania wielokrotnego uŝytku, towary słuŝące do testów lub podlegające testom, formy, szkice, narzędzia pomiarowe, kontrolne lub badawcze oraz podobne artykuły próbki, zastępcze środki produkcji, towary przywoŝone na targi, wystawy lub podobne imprezy, części zamienne, sprzęt radiowy i telewizyjny do produkcji i nadawania oraz pojazdy specjalnie przystosowane do powyŝszych celów wraz z wyposaŝeniem, przywoŝone przez organizacje publiczne lub prywatne mające swoją siedzibę poza obszarem celnym Unii i zaakceptowane przez organy celne, które wydały pozwolenie na dokonanie odprawy czasowej takiego sprzętu i pojazdów instrumenty i aparaty niezbędne dla lekarzy przy niesieniu pomocy pacjentom czekającym na organ do przeszczepu, inne towary, które przywoŝone są okazjonalnie i na okres nie przekraczający trzech miesięcy lub w konkretnych sytuacjach nie mających skutków gospodarczych. 4

5 3.2 Częściowe zwolnienie z naleŝności przywozowych Udzielane jest towarom przywoŝonym na czas określony, które: - nie są wymienione w katalogu towarów, które mogą być objęte całkowitym zwolnieniem z naleŝności przywozowych albo - są wymienione w tym katalogu ale nie spełniają wszystkich określonych dla nich przepisami prawa warunków. Kwota naleŝności celnych przywozowych do uiszczenia za towary objęte procedurą odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem z naleŝności przywozowych wynosi 3% od kwoty, która miałaby zostać uiszczona za te towary, gdyby zostały dopuszczone do obrotu w dniu, w którym zostały objęte procedurą odprawy czasowej, za kaŝdy miesiąc lub część miesiąca, w którym towary objęte były procedurą odprawy czasowej. Zwrot rozpoczęty miesiąc nie oznacza miesiąca kalendarzowego, lecz okres miesiąca liczony od pierwszej godziny pierwszego dnia tego okresu do ostatniej godziny dnia ostatniego miesiąca, który przypada na taką samą datę, jak dzień, w którym okres się rozpoczyna. Jeśli taki dzień nie występuje w danym miesiącu (bo miesiąc jest krótszy) okres kończy się z upływem ostatniej godziny ostatniego dnia tego miesiąca. JeŜeli okres objęcia procedurą zawiera część miesiąca przy obliczaniu tych części bierze się pod uwagę miesiąc mający 30 dni. Przykładowo, jeśli objęcie procedurą nastąpiło 30 lipca a zostanie zakończone 10 sierpnia tego samego roku, okres uwzględniany do rozliczenia wynosi jeden miesiąc. Jeśli zaś zakończenie procedury nastąpi 31 sierpnia, okres do rozliczenia będzie wynosił 2 miesiące. Zsumowaną naleŝność za cały okres trwania procedury oblicza się w chwili zakończenia procedury (złoŝenia zgłoszenia do powrotnego wywozu) i pobiera się w trybie przewidzianym dla poboru naleŝności przywozowych. Kwota naleŝności celnych przywozowych do uiszczenia nie moŝe być wyŝsza od tej, która miałaby zostać uiszczona gdyby towary te zostały dopuszczone do obrotu w dniu, w którym zostały objęte procedurą odprawy czasowej (bez odsetek). 4. Karnet ATA i CPD Stanowią one szczególny rodzaj dokumentów, które mogą być stosowane w procedurze odprawy czasowej w celu uproszczenia formalności. Karnet ATA jest stosowany przy czasowym przywozie lub czasowym wywozie towarów pomiędzy państwami będącymi Stronami Konwencji ATA lub Konwencji stambulskiej, czyli 5

6 obecnie jest stosowany w 71 państwach. Dokument ten dotyczy wyłącznie towarów, które mogą być przywoŝone w procedurze odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem z naleŝności przywozowych. Organy celne mogą przyjmować karnety ATA, jeŝeli są one wydane przez zrzeszenie wydające, ustanowione w państwach będących stronami Konwencji ATA albo Konwencji stambulskiej. Szczegółowe informacje na temat Karnetu ATA zawarte są w Instrukcji korzystania z Karnetu ATA. Karnet CPD jest stosowany przy czasowym przywozie lub czasowym wywozie środków transportu pomiędzy państwami będącymi Stronami dwóch konwencji celnych dotyczących przewozu pojazdów drogowych oraz Konwencji stambulskiej. Karnet CPD jest jednocześnie wnioskiem o wydanie pozwolenia na korzystanie z procedury odprawy czasowej, zgłoszeniem celnym i dokumentem zabezpieczającym naleŝności przywozowe. Termin waŝności karnetu wynosi 12 miesięcy. Karnet ten jest bardzo rzadko stosowany przy czasowym przywozie na obszar celny Unii, poniewaŝ wspólnotowe przepisy celne umoŝliwiają bezdokumentacyjny czasowy przywóz środków transportu. 5. Pozwolenie na stosowanie procedury odprawy czasowej Stosowanie procedury odprawy czasowej uzaleŝnione jest od udzielenia pozwolenia przez organ celny. Rodzaje pozwoleń: a) pozwolenie w formie pisemnej - pełnej, b) pozwolenie w formie pisemnej - uproszczonej (na zgłoszeniu celnym), c) pozwolenie na karnecie ATA lub CPD, d) pozwolenie w formie ustnej, e) pozwolenie w formie innej czynności, f) pozwolenie pojedyncze - w przypadku, gdy procedura dotyczy więcej niŝ jednego państwa Unii (nie omówione w tym opracowaniu), g) pozwolenie zintegrowane - kiedy przewidziane jest stosowanie więcej niŝ jednej procedury celnej (w Polsce nie stosowane). 6

7 Informacje na temat pozwoleń z mocą wsteczną znajdują się w odrębnym materiale zatytułowanym Pozwolenie z mocą wsteczną, zamieszczonym na stronie internetowej. 5.1 Wniosek o udzielenie pozwolenia Wniosek w formie pisemnej pełnej Formularz wniosku o udzielenie pozwolenia na odprawę czasową został określony w załączniku nr 67 do RWKC. Zasady wypełniania wniosku W odpowiednich polach formularzy wniosków naleŝy podać informacje zgodnie z Instrukcją wypełniania, która stanowi załącznik nr 67 do RWKC. Dodatkowo w treści wniosku (w polu nr 1) naleŝy podać numer identyfikacyjny EORI, oraz - jeśli wnioskodawca posiada status upowaŝnionego przedsiębiorcy - numer świadectwa AEO. Jeśli informacje, które są wymagane dla poszczególnych pól nie zmieszczą się na formularzu wniosku naleŝy dołączyć dodatkową informację w formie pisemnej. Załączniki W przypadku, gdy wnioskodawca nie posiada statusu AEO - do wniosku naleŝy dołączyć oświadczenie sporządzone według wzoru stanowiącego załącznik nr 5 do rozporządzenia w sprawie wzorów formularzy stosowanych w sprawach celnych. Obowiązek załączania do wniosku dodatkowych dokumentów winien wynikać z przepisów prawa celnego lub przepisów odrębnych. Rodzaj załączanych dokumentów powinien być bezpośrednio powiązany z przedmiotem prowadzonego postępowania i mieć wpływ na jego rozstrzygnięcie, np. ustalenie czy spełnione są warunki skutecznego sprawowania dozoru celnego i kontroli celnej. W przypadku, gdy wymagany dokument został dołączony w toku innego postępowania prowadzonego przez dany organ celny, a informacje w nim zawarte odzwierciedlają aktualny stan faktyczny i stan prawny, wnioskodawca moŝe ograniczyć się do wskazania numeru sprawy, przy której dany dokument został dołączony. Właściwość organu celnego Wniosek składa się do naczelnika urzędu celnego właściwego ze względu na miejsce, w którym towar będzie wykorzystywany. Pozwolenie udzielane jest na formularzu określonym w załączniku nr 67 do RWKC. 7

8 5.1.2 Wniosek w formie pisemnej skróconej Wniosek składa się na formularzu zgłoszenia celnego w formie elektronicznej lub papierowej. W przypadku, gdy wniosek o udzielenie pozwolenia ma formę zgłoszenia celnego, przyjęcie tego zgłoszenia przez organ celny jest jednoznaczne z udzieleniem pozwolenia na objęcie towarów procedurą odprawy czasowej. Sposób wypełniania wniosku W przypadku sporządzenia wniosku za pomocą zgłoszenia celnego w Polu 44 zgłoszenia celnego naleŝy podać informacje na temat planowanego sposobu stosowania procedury (m.in. takie jak miejsce, gdzie będzie dokonywany proces przetwarzania, rodzaj procesu, uzyskiwane produkty kompensacyjne) przy uŝyciu odpowiedniego kodu (0PL05, 0PL06, 0PL07, 0PL08, 0PL09). Szczegółowe zasady stosowania krajowych kodów informacji dodatkowej zostały szczegółowo przedstawione w Instrukcji wypełniania zgłoszeń celnych. Właściwość organu celnego Wniosek skrócony składa się do urzędu celnego mającego uprawnienie do obejmowania towarów procedurą odprawy czasowej oraz właściwego dla miejsca, w którym towar będzie wykorzystywany. Urząd ten staje się urzędem kontrolnym w rozumieniu art. 496 lit. e RWKC. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się złoŝenie wniosku w formie skróconej do urzędu celnego właściwego do przyjęcia zgłoszenia do procedury odprawy czasowej. Pozwolenie udzielane jest poprzez przyjęcie zgłoszenia celnego Wniosek w formie karnetu ATA lub CPD Wniosek składa się na formularzu karnetu ATA lub CPD. Sposób wypełniania wniosku Zgodnie z zasadami wypełniania karnetu ATA lub CPD określonymi w Konwencji stambulskiej i wyjaśnieniach zawartych w formularzu karnetu. Właściwość organu celnego 8

9 Z zasady właściwy jest naczelnik urzędu celnego granicznego, przez który towary są wprowadzane na obszar celny Unii. Właściwym do objęcia towarów procedurą odprawy czasowej moŝe być takŝe urząd wewnętrzny, właściwy dla miejsca, w którym towary mają być wykorzystane, jeśli urząd graniczy nie jest w stanie sprawdzić, czy warunki objęcia procedurą zostały spełnione. W takiej sytuacji towary powinny być przewiezione do tego urzędu w procedurze tranzytu (z wykorzystaniem kart tranzytowych Karnetu ATA lub zgłoszenia celnego w NCTS). Pozwolenie jest udzielane poprzez przyjęcie Karnetu ATA lub CPD Wniosek w formie ustnej Wniosek składa się poprzez ustne zgłoszenie celne (bez składania zgłoszenia celnego w formie elektronicznej lub pisemnej na dokumencie SAD). Dodatkowo naleŝy dołączyć, w dwóch egzemplarzach, dokument, którego wzór został określony w załączniku nr 31 do rozporządzenia w sprawie wzorów formularzy stosowanych w sprawach celnych. Wniosek w takiej formie moŝe być wykorzystany tylko dla niektórych kategorii towarowych, które obejmują: - zwierzęta na sezonowy wypas lub wypas albo do prowadzenia prac lub transportu oraz materiały będącym własnością osoby zamieszkałej w strefie przygranicznej przylegającej do przygranicznej strefy czasowego wwozu i stosowane przez osobę zamieszkałą w przylegającej strefie przygranicznej, przeznaczonym do działalności w szczególnych warunkach strefy przygranicznej, - opakowania przywoŝone z zawartością, które są przeznaczone do powrotnego wywozu puste lub wypełnione, noszące trwałe, nieusuwalne oznakowanie osoby mającej siedzibę poza obszarem celnym Wspólnoty, - sprzęt radiowy i telewizyjny do produkcji i nadawania oraz pojazdy specjalnie przystosowane do powyŝszych celów wraz z wyposaŝeniem, przywoŝone przez organizacje publiczne lub prywatne mające swoją siedzibę poza obszarem celnym Wspólnoty i zaakceptowane przez organy celne, które wydały pozwolenie na dokonanie odprawy czasowej takiego sprzętu i pojazdów, 9

10 - instrumenty i aparaty niezbędne dla lekarzy przy niesieniu pomocy pacjentom czekającym na organ do przeszczepu, - środki transportu, rzeczy osobistego uŝytku i towary do celów sportowych przywoŝone przez podróŝnego, majątek marynarzy, uŝywany na statkach biorących udział w międzynarodowym ruchu morskim Inne towary, np. zwierzęta domowe towarzyszące podróŝnemu, materiały do pomocy w sytuacjach klęski Ŝywiołowej, wyposaŝenie medyczne, chirurgiczne lub laboratoryjne, jako poŝyczka na prośbę szpitala lub innej instytucji medycznej, która pilnie potrzebuje takiego sprzętu jako uzupełnienie ich własnego niedostatecznego wyposaŝenia i gdy jest on przeznaczony dla celów diagnostycznych lub leczniczych mogą być zgłoszone do procedury w formie ustnej, jeśli organ celny wyrazi na to zgodę. W przypadku, gdy rzeczy osobistego uŝytku, towary przywoŝone do celów sportowych lub środki transportu są zgłaszane ustnie, organ celny moŝe zaŝądać zgłoszenia celnego w formie pisemnej, jeŝeli suma naleŝności przywozowych jest wysoka lub istnieje powaŝne ryzyko niespełnienia wymogów procedury. Właściwość organu celnego Właściwy jest naczelnik urzędu celnego granicznego, przez który towary są wprowadzane na obszar celny Unii. Pozwolenie jest równieŝ udzielane poprzez przyjęcie zgłoszenia celnego w formie ustnej. Organ celny zatrzymuje jeden egzemplarz dokumentu dodatkowego a drugi potwierdza i wydaje zgłaszającemu. Uwaga: urząd objęcia procedurą powinien poinformować zgłaszającego o sposobie postępowania z dokumentem dodatkowym w celu zakończenia procedury (opisane w rozdziale dotyczącym zakończenia procedury) Wniosek w innej formie Jest to najprostsza i najbardziej liberalna forma zgłaszania towarów do procedury, poniewaŝ nie jest wymagany Ŝaden dokument pisemny. Wniosek składa się poprzez zgłoszenie celne w 10

11 formie innej czynności niŝ forma pisemna lub ustna, np. przejście pasem zielonym lub "nic do oclenia" w urzędzie celnym granicznym. Towary, które mogą być objęte takim wnioskiem to przykładowo: - rzeczy osobistego uŝytku i sprzęt sportowy przywoŝony przez podróŝnych, - środki transportu, w tym takŝe palety i kontenery, - majątek marynarzy, uŝywany na statkach biorących udział w międzynarodowym ruchu morskim. W przypadku, gdy rzeczy osobistego uŝytku, towary przywoŝone do celów sportowych lub środki transportu są zgłaszane w innej formie organy celne mogą zaŝądać zgłoszenia celnego w formie pisemnej, jeŝeli suma naleŝności przywozowych jest wysoka lub istnieje powaŝne ryzyko niespełnienia wymogów procedury. Właściwość urzędu celnego Właściwy jest urząd celny graniczy, przez który towary są wprowadzane na obszar celny Unii. Pozwolenie udzielane jest poprzez przyjęcie zgłoszenia celnego równieŝ w innej formie (dorozumianej). 5.2 Warunki uzyskania pozwolenia Pozwolenie moŝe być udzielone osobie spełniającej warunki określone w przepisach WKC i RWKC Warunki podmiotowe Pozwolenie na stosowanie procedury odprawy czasowej moŝe być udzielone osobie, która uŝytkuje towary lub organizuje ich uŝytkowanie. Osoba, której udzielane jest pozwolenie musi spełniać wszelkie przesłanki, pozwalające uznać, iŝ gwarantuje ona prawidłowy przebieg procedury. Weryfikacja kryteriów podmiotowych w tym właśnie zakresie następuje na podstawie informacji zawartych we wniosku oraz załączonych dokumentach, a takŝe po dokonaniu sprawdzenia w resortowych systemach informatycznych. 11

12 Sprawdzenie kryterium powinno następować zawsze z uwzględnieniem przebiegu operacji, które mają być przedmiotem pozwolenia. W przypadku odprawy czasowej towarów przez osoby fizyczne w formie innej czynności badanie tego kryterium będzie z oczywistych powodów uproszczone. Inaczej będzie wyglądać przy wniosku o wykorzystanie procedury w celach gospodarczych. Weryfikacja warunków podmiotowych dotyczy w szczególności sprawdzenia, czy wnioskodawca: - nie naruszył przepisów prawa celnego lub podatkowego, - nie zalega z płatnościami naleŝności celnych oraz w podatkach wobec urzędu skarbowego, - nie jest podmiotem, wobec którego prowadzone jest postępowanie egzekucyjne lub upadłościowe, - rzetelnie wywiązuje się z obowiązków określonych w przepisach prawa celnego i podatkowego w toku dotychczasowej działalności związanej z przywozem lub wywozem towarów Warunki związane z kontrolą celną Organ celny udziela pozwolenia pod warunkiem, jeśli moŝe zapewnić właściwy dozór i kontrolę procedury bez konieczności ponoszenia przez administrację nakładów niewspółmiernych w stosunku do istniejącej potrzeby gospodarczej. Stwierdzenie, czy spełniona została powyŝsza przesłanka spoczywa nie na wnioskodawcy, lecz na organie celnym, który musi dokonać rzetelnej oceny zakresu przewidywanych obowiązków jakie powstaną w związku z koniecznością przeprowadzania kontroli procedury, której dotyczy wniosek. Ocenia, czy nakłady finansowe, które będzie musiała ponieść w związku z tym administracja, nie są zbyt wysokie, w stosunku do oczekiwanych skutków gospodarczych związanych z korzystaniem przez podmiot z procedury gospodarczej Identyfikacja towarów W przypadku wystąpienia z wnioskiem o udzielenie pozwolenia na korzystanie z procedury odprawy czasowej konieczne jest wskazanie danych dotyczących identyfikacji przywoŝonych towarów. Zabezpieczeniem toŝsamości towaru moŝe być znak identyfikacyjny (określone symbole, numery, litery, itp.). JeŜeli brak jest takich znaków, zabezpieczeniem identyfikacji towarów moŝe być opis towaru, fotografie, itp. W takim przypadku we wniosku zgodnie z formularzem z załącznika nr 67 do RWKC naleŝy wpisać kod 8 w polu nr 12. Organy celne mogą wyrazić zgodę na zastosowanie procedury odprawy czasowej nie upewniając się czy 12

13 towary mogą zostać zidentyfikowane, jeŝeli uwzględniając rodzaj towarów lub zamierzony sposób ich wykorzystania, brak środków identyfikacyjnych nie spowoduje naduŝycia tej procedury. 6. Zabezpieczenie Zasadą jest, Ŝe zabezpieczenie składane jest w przypadku objęcia towarów procedurą odprawy czasowej z zastosowaniem pisemnego zgłoszenia celnego, z wyjątkiem towarów zgłoszonych z zastosowaniem karnetu ATA i karnetu CPD oraz towarów określonych w załączniku nr 77 do RWKC, do których naleŝą: - materiały przynaleŝące do linii lotniczej, spółek Ŝeglugi morskiej lub kolejowych albo operatorów pocztowych i stosowane przez nie w ruchu międzynarodowym, podlegające konieczności noszenia wyraźnych oznaczeń, - opakowania przywoŝone jako puste, noszące nieścieralne i nieusuwalne oznaczenia, - materiały pomocy w razie katastrof przeznaczone dla państwa lub zatwierdzonych organów, - sprzęt medyczny chirurgiczny lub laboratoryjny przeznaczony dla szpitali lub instytucji medycznej, potrzebującej pilnie takiego wyposaŝenia, - towary transferowane w przypadku, gdy poprzedni posiadacz objął towary procedurą odprawy czasowej z zastosowaniem ustnego zgłoszenia lub w formie innej czynności niŝ pisemna lub ustna forma zgłoszenia. W przypadku ustnego zgłoszenia towaru do procedury odprawy czasowej lub zgłoszenia w formie innej czynności niŝ ustna lub pisemna, zasadniczo nie pobiera się zabezpieczenia. JednakŜe organ celny moŝe uzaleŝnić objęcie towarów procedurą odprawy czasowej od złoŝenia zabezpieczenia w celu zapewnienia uiszczenia długu celnego mogącego powstać w stosunku do tych towarów, w szczególności jeśli istnieje ryzyko, Ŝe potencjalny dług celny nie zostanie uiszczony w terminie. Z obowiązku składania zabezpieczenia zwolnione są organy publiczne, co oznacza nie tylko organy administracji publicznej (instytucje publiczne i samorządowe będące organami władzy państwowej lub samorządowej) ale teŝ instytucje utworzone i nadzorowane przez te organy, które pełnią w państwie funkcje publiczne (np. muzea). 7. Obowiązki posiadacza pozwolenia 13

14 Osoba, której moŝe być udzielone pozwolenie przejmuje zobowiązanie do wykorzystania towarów zgodnie z warunkami pozwolenia i do jego powrotnego wywozu, ewentualnie nadania innego przeznaczenia celnego. To zobowiązanie moŝe być przeniesione na inne osoby w odpowiednim przewidzianym przepisami trybie (omówionym w odrębnym opracowaniu). 8. Objęcie procedurą Objęcie towarów procedurą następuje poprzez złoŝenie zgłoszenia celnego do danej procedury. Towary niewspólnotowe powinny zostać zgłoszone do procedury w urzędzie celnym wskazanym w pozwoleniu, jako urząd objęcia, jeŝeli jest to pozwolenie wydane z wykorzystaniem wzoru określonego w załączniku nr 67 do RWKC. W przypadku pozwolenia w trybie skróconym, zgłoszenia o objęcie procedurą moŝna dokonać w dowolnym urzędzie celnym. W przypadku formy ustnej i innej czynności niŝ forma pisemna i ustna zasadniczo towary są zgłaszane w urzędzie celnym granicznym. 9. Szczegółowe zasady stosowania procedury dla niektórych kategorii towarowych 9.1. Palety Definicja palety została określona w art.1 ust.1 lit.b Konwencji europejskiej dotyczącej postępowania celnego dla palet uŝywanych w przewozach międzynarodowych sporządzona w Genewie dnia 9 grudnia 1960 r. (Dz.U. Nr33 z 1969 r., poz.280) i w konwencji stambulskiej. Paleta oznacza urządzenie podnośnikowo-transportowe, na którego powierzchni moŝe zostać zgromadzona pewna ilość towarów, aby tworzyły jednostkę ładunkową w celu jej transportowania, obsługiwania lub układania przy pomocy urządzeń mechanicznych. Urządzenie to składa się z dwóch płaszczyzn oddzielonych wspornikami lub z jednej płaszczyzny podtrzymywanej przez podstawki; całkowita wysokość urządzenia jest zmniejszona do minimum umoŝliwiającego obsługiwanie go za pomocą wózków widłowych lub paletowych; moŝe ono mieć nadbudowę lub moŝe jej nie mieć. Palety mogą być obejmowane procedurą odprawy czasowej z zastosowaniem: - zgłoszenia celnego w formie innej czynności niŝ forma ustna lub pisemna, - zgłoszenia ustnego, - zgłoszenia celnego w formie pisemnej lub elektronicznej, 14

15 - karnetu ATA. Procedura jest zakończona równieŝ, jeśli palety tego samego rodzaju i zasadniczo tej samej wartości są wywoŝone lub powrotnie wywoŝone. Części zapasowe, akcesoria i wyposaŝenie towarzyszące paletom są równieŝ obejmowane procedurą odprawy czasowej Kontenery Definicja kontenera jest zawarta w Konwencji celnej w sprawie kontenerów, sporządzonej w Genewie dnia 2 grudnia 1972 r. (Dz. U. Nr 7 z 1983 r., poz.36) oraz w Konwencji stambulskiej. Kontener to urządzenie umoŝliwiające transport (przenośna skrzynia, ruchoma cysterna lub inna podobna konstrukcja): 1) całkowicie lub częściowo zamknięty, aby tworzył pomieszczenie przeznaczone do umieszczenia w nim towarów, 2) o stałym charakterze i odpowiednio wytrzymały, aby nadawał się do wielokrotnego uŝytku, 3) specjalnie skonstruowany, aby ułatwić przewóz towarów przez jeden lub więcej środków transportu bez konieczności dokonywania przeładunków jego zawartości, 4) skonstruowany w sposób zapewniający łatwą obsługę, szczególnie w przypadkach przenoszenia z jednego środka transportu na inny, 5) skonstruowany tak, aby łatwo go było załadować i rozładować oraz 6) posiadający pojemność jednego metra sześciennego lub więcej, chyba Ŝe jest to kontener stosowany w transporcie lotniczym, który moŝe mieć pojemność mniejszą niŝ jeden metr sześcienny. Kontener obejmuje akcesoria i wyposaŝenie kontenera stosowne dla danego typu, pod warunkiem Ŝe takie akcesoria i wyposaŝenie są przewoŝone wraz z kontenerem. Akcesoriami i elementami wyposaŝenia kontenerów są w szczególności następujące urządzenia, takŝe wówczas, gdy są one zdejmowane: 1) urządzenia do nadzoru (monitorowania), zmiany i utrzymywania stałej temperatury w kontenerach; 2) małe urządzenia (do rejestracji temperatury i wartości szczytowych itd.), które wskazują i rejestrują zmiany temperatury oraz wartości szczytowe; 15

16 3) ściany działowe, regały, ramy, haki i podobne urządzenia słuŝące do składowania towarów. Określenie "kontener" nie obejmuje pojazdów, akcesoriów lub części zapasowych do pojazdów ani teŝ opakowań lub palet. "Nadwozia zdejmowane" są traktowane jako kontenery. Platformy ładunkowe (flats) są równowaŝne kontenerom. Dotyczy to platform ładunkowych bez nadbudowy lub z niepełną nadbudową, które wzdłuŝ i wszerz mają takie same wymiary podstawowe jak kontenery i które są wyposaŝone w okucia na górnych i dolnych rogach, aŝeby mogły być stosowane takie same uchwyty i podnośniki jak w przypadku kontenerów. Całkowite zwolnienie z naleŝności przywozowych jest przyznawane kontenerom pod warunkiem, Ŝe są oznaczone i zidentyfikowane w sposób określony w RWKC Środki transportu Definicja środków transportu została zawarta w Konwencji stambulskiej. Są nimi wszelkie statki (włącznie z pokładowymi lub bez pokładowymi lichtugami i barkami oraz wodolotami), poduszkowce, samoloty, pojazdy drogowe (włącznie z rowerami wyposaŝonymi w silniki, przyczepami, naczepami i pojazdami kombinowanymi) i tabor kolejowy; wraz z ich normalnymi częściami zamiennymi, akcesoriami i wyposaŝeniem przewoŝonym na pokładzie środka transportu (włącznie z dodatkowym wyposaŝeniem do załadunku, wyładunku, obsługi i zabezpieczenia towaru). RWKC wprowadza szereg szczegółowych zasad i pewnego rodzaju ograniczeń, mających na celu eliminację naduŝyć w wykorzystaniu środków transportu w odprawie czasowej z całkowitym zwolnieniem z naleŝności celnych. MoŜliwe jest zastosowanie procedury odprawy czasowej do więcej niŝ jednego środka transportu uŝytkowanego w celach prywatnych przez osobę fizyczną z kraju trzeciego, jeśli wykaŝe ona, Ŝe będzie uŝywała wszystkich środków transportu. 10. Kontrola wykorzystania pozwolenia i stosowania procedury Urząd, który udzielił pozwolenia sprawuje kontrolę wykorzystania pozwolenia i to on koordynuje działania kontrolne mające na celu ustalenie, czy procedura została prawidłowo zakończona. 16

17 11. Zmiana pozwolenia Osoba posiadająca pozwolenie ma obowiązek informować organ celny, o kaŝdej zmianie, która nastąpiła po wydaniu tego pozwolenia i która mogła mieć wpływ na jego utrzymanie lub zakres. Te informacje mogą mieć wpływ na podjęcie decyzji np. o zmianie pozwolenia. Przykładowo moŝe być to zmiana terminu powrotnego wywozu lub powiadomienie o planowanych zmianach, co do rodzaju lub ilości towaru będącego przedmiotem procedury. Wniosek o zmianę pozwolenia i zmiana pozwolenia powinny być sporządzone na formularzu stanowiącym załącznik nr 67 do RWKC. W celu właściwej identyfikacji dokumentu w polu 3 wniosku naleŝy wpisać kod 2 oraz wskazać numer pozwolenia, które ma zostać zmienione. Pozostałe pola wniosku naleŝy wypełnić, w sposób analogiczny, jak w przypadku wnioskowania o udzielenie nowego pozwolenia. W polu 16 wniosku naleŝy podać numery pól, których treść ulega zmianie, z jednoczesnym wskazaniem ich nowego brzmienia. W przypadku, gdy zmiana dotyczy przedłuŝenia waŝności posiadanego pozwolenia, wniosek musi dotyczyć takich samych towarów i takich samych planowanych działań, których dotyczy wydane pozwolenie. W przypadku wnioskowania o dokonanie zmiany pozwolenia udzielonego poprzez przyjęcie zgłoszenia celnego, wniosek jest rozpatrywany w trybie art. 23 ust. 5 ustawy Prawo celne, czyli poprzez zmianę przyjętego zgłoszenia celnego. Zmiana jest dokonywana w drodze postanowienia, na które przysługuje zaŝalenie. Organem właściwym do rozpatrzenia ww. wniosku jest organ celny, który poprzez przyjęcie zgłoszenia celnego udzielił pozwolenia na stosowanie procedury odprawy czasowej. 12. Terminy Termin pozostawania towaru pod procedurą wynika z celu przywozu towaru i musi być wystarczająco długi, by został osiągnięty cel, jakim jest dopuszczone w drodze pozwolenia wykorzystanie tego towaru. JeŜeli są to towary przeznaczone na targi lub wystawy, to jest to okres trwania wystawy, z uwzględnieniem czasu jej przygotowania, likwidacji i przygotowania towarów do wywozu (minimum 6 miesięcy). Maksymalny okres trwania procedury wynosi 2 lata, z moŝliwością jego przedłuŝenia w uzasadnionych sytuacjach, na wniosek osoby zainteresowanej i we właściwych granicach. 17

18 Przepisy szczególne wprowadzają równieŝ krótsze okresy trwania procedury, np. dla prywatnych środków transportu lotniczego termin ten wynosi 6 miesięcy, a dla prywatnych środków transportu śródlądowego lub morskiego - 18 miesięcy. Data rozpoczęcia stosowania procedury (objęcia towarów procedurą) nie moŝe być wcześniejsza niŝ data wydania pozwolenia (z wyjątkiem pozwoleń z mocą wsteczną). Okresem zakończenia procedury jest termin powrotnego wywozu towarów albo nadania im innego przeznaczenia celnego. Po uzgodnieniu z wnioskodawcą/posiadaczem pozwolenia, mając na uwadze czas potrzebny do wykorzystania towarów zgodnie z celem określonym we wniosku, organ celny w pozwoleniu w polu 13 określa ten okres w miesiącach. 13. Transfer przemieszczanie towarów w ramach procedury zawieszającej Przepisy prawa celnego pozwalają na skorzystanie w ramach procedury odprawy czasowej, jako jednej z procedur zawieszających, z instytucji transferu, która umoŝliwia przemieszczanie towarów przywoŝonych lub produktów przetworzonych pomiędzy róŝnymi miejscami albo do pomieszczeń innego posiadacza, bez zakończenia tej procedury. Podczas przemieszczania z wykorzystaniem transferu towary przywoŝone lub produkty przetworzone pozostają przez cały czas pod procedurą odprawy czasowej. Przemieszczenie moŝe zostać równieŝ dokonane w trybie i na warunkach określonych przez przepisy prawa celnego dla procedury tranzytu. Objęcie towarów procedurą tranzytu powoduje zakończenie procedury odprawy czasowej. Jeśli wnioskodawca zamierza dokonać transferu (przemieszczenia/ przewozu) towarów przywoŝonych lub produktów przetworzonych w ramach procedury odprawy czasowej pomiędzy róŝnymi miejscami albo do pomieszczeń innego posiadacza, bez zakończenia tej procedury, to powinien we wniosku o udzielenie pozwolenia wskazać proponowane formalności transferowe. WyróŜnia się następujące sposoby realizowania transferu: 1) transfer bez formalności celnych między róŝnymi miejscami określonymi w jednym pozwoleniu (np. pomiędzy róŝnymi miejscami wykorzystania towarów); 2) transfer z urzędu objęcia do pomieszczeń lub miejsca uŝycia towarów, naleŝących do wnioskodawcy bądź podwykonawcy (operatora) na mocy zgłoszenia o objęcie procedurą celną. Transfer z urzędu objęcia do miejsca uŝycia naleŝącego do wnioskodawcy bądź podwykonawcy (operatora), moŝe być przeprowadzony na podstawie zgłoszenia celnego o objęcie procedurą. 18

19 3) transfer do urzędu zakończenia i - w ramach powrotnego wywozu - transfer do urzędu wyprowadzenia odbywający się w ramach procedury. W przypadku powrotnego wywozu procedura dopiero wtedy jest zakończona, kiedy towary, którym zostało nadane przeznaczenie powrotnego wywozu, faktycznie opuszczą obszar celny Wspólnoty. Dowód wyprowadzenia towaru powinien być dostarczony przy rozliczeniu procedury. 4) transfer od jednego posiadacza pozwolenia do drugiego, zgodnie z załącznikiem 68 do Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego. Warunkiem koniecznym do stosowania takiego sposobu przemieszczania jest, aby osoba przyjmująca towar była takŝe posiadaczem pozwolenia na stosowanie drugiej procedury gospodarczej i jednocześnie posiadaczem pozwolenia na stosowanie procedury uproszczonej, o której mowa w art. 76 lit. c Wspólnotowego Kodeksu Celnego. Przekazujący towar posiadacz pozwolenia powinien więc upewnić się, czy osoba przyjmująca posiada w tym zakresie odpowiednie pozwolenie. Formalności celne, które naleŝy spełnić, zostały uregulowane w załączniku 68 do Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego. Przy transferze towarów o podwyŝszonym ryzyku, wymienionych w załączniku 44 c do Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego, wymagane jest złoŝenie zabezpieczenia, na warunkach odpowiadających warunkom przewidzianym dla procedury tranzytu. 14. Przeniesienie praw i obowiązków Prawa i obowiązki osoby uprawnionej do korzystania z procedury odprawy czasowej mogą zostać, za zgodą organów celnych, przeniesione na inną osobę w ramach tego samego pozwolenia na stosowanie procedury odprawy czasowej bez zakończenia procedury. Przeniesienie praw i obowiązków dotyczy wyłącznie towarów juŝ objętych procedurą odprawy czasowej. Warunki przeniesienia określa organ celny. Osoba, na którą przenoszone są prawa i obowiązki musi spełniać warunki wymagane do korzystania z procedury odprawy czasowej. Tak więc nowa osoba korzystająca z procedury, chociaŝ nie jest i nie będzie posiadaczem tego pozwolenia, to jednak musi spełniać takie same warunki do korzystania z procedury odprawy czasowej jakie zostały przewidziane dla posiadacza pozwolenia. 15. Dług celny W przypadku gdy towar objęty procedurą odprawy czasowej nie zostanie powrotnie wywieziony w terminie wyznaczonym w pozwoleniu lub nie zostanie mu nadane w tym terminie inne przeznaczenie celne albo teŝ zostaną naruszone warunki korzystania z tej procedury, to z mocy prawa powstaje dług celny wobec tego towaru. 19

20 Dług celny dla towarów objętych procedurą odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od naleŝności celnych przywozowych powstaje w chwili zgłoszenia towaru do procedury dopuszczenia do obrotu lub w przypadku naruszenia przepisów prawa lub warunków procedury. Dług celny dla towarów objętych procedurą odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem od naleŝności celnych przywozowych powstaje w chwili objęcia takiego towaru procedurą odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem z naleŝności celnych przywozowych. 16. Zakończenie procedury odprawy czasowej i rozliczanie procedury Procedura odprawy czasowej kończy się gdy towary zostaną powrotnie wywiezione poza obszar celny Wspólnoty lub zostanie im nadane nowe przeznaczenie celne. Zakończeniem procedury moŝe być zatem objęcie towaru m.in. procedurą składu celnego, uszlachetniania czynnego albo dopuszczenia do obrotu. Zakończenie procedury poprzez powrotny wywóz następuje poprzez dokonanie odpowiednio zgłoszenia w formie ustnej lub w formie innej czynności niŝ forma pisemna lub ustna, jeŝeli objęcie procedurą nastąpiło w tej formie. JeŜeli zgłoszenie towaru do procedury nastąpiło z zastosowaniem formy pisemnej (zgłoszenie celne w formie elektronicznej, na dokumencie SAD lub karnet ATA) to zgłoszenie towaru do powrotnego wywozu następuje równieŝ w tej formie. W przypadku gdy towary zostały objęte procedurą na podstawie dwóch lub więcej zgłoszeń celnych z zastosowaniem jednego pozwolenia, przypisanie towarów lub produktów do nowego przeznaczenia celnego jest uwaŝane za zakończenie procedury dla towarów przywoŝonych objętych na mocy najwcześniejszej z deklaracji (zasada "fifo" - first in first out). Zakończenie procedury dla pozwoleń udzielonych w formie ustnej Urząd celny, który udzielił pozwolenia, tzw. urząd objęcia procedurą jest jednocześnie urzędem kontrolnym. JeŜeli zakończenie procedury następuje w innym polskim urzędzie celnym niŝ ten, który udzielił pozwolenia, to urząd zakończenia przesyła niezwłocznie kserokopię dodatkowego dokumentu, zawierającego w polach potwierdzenie powrotnego wywozu towaru lub nadania mu nowego przeznaczenia celnego, do urzędu celnego, który udzielił pozwolenia. JeŜeli urzędem zakończenia jest urząd celny ustanowiony w innym państwie członkowskim, to korzystający z procedury powinien przedstawić 20

21 urzędowi kontrolnemu dodatkowy dokument zawierający w polach potwierdzenie powrotnego wywozu towaru lub nadania mu nowego przeznaczenia celnego. Przepisy nie przewidują specjalnego sposobu rozliczenia procedury odprawy czasowej. JeŜeli zgłoszenie celne nadające towarowi inne dopuszczalne przeznaczenie celne, stanowi zakończenie procedury odprawy czasowej, to nie ma konieczności przedkładania organom celnym dodatkowych rozliczeń. 21