PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK ENERGETYK, O STRUKTURZE PRZEDMIOTOWEJ

Transkrypt

1 ROGRAM NAUZANIA LA ZAWOU TEHNIK ENERGETYK, O STRUKTURZE RZEMIOTOWEJ wersja po recenzjach Warszawa 2012

2 SIS TREŚI 1. TY ROGRAMU: RZEMIOTOWY ROZAJ ROGRAMU: LINIOWY AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA OSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWOOWEGO ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWOOWEGO RZEMIOTY ROZSZERZONE W TEHNIKUM KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA LA ZAWOU TEHNIK ENERGETYK Z OSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO INFORMAJA O ZAWOZIE TEHNIK ENERGETYK UZASANIENIE OTRZEBY KSZTAŁENIA W ZAWOZIE TEHNIK ENERGETYK OWIĄZANIA ZAWOU TEHNIK ENERGETYK Z INNYMI ZAWOAMI ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWOZIE TEHNIK ENERGETYK LAN NAUZANIA LA ZAWOU TEHNIK ENERGETYK ROGRAMY NAUZANIA LA OSZZEGÓLNYH RZEMIOTÓW Elektrotechnika i energetyka Technologie i konstrukcje mechaniczne Instalacje i urządzenia energetyki cieplnej Instalacje i urządzenia elektroenergetyczne ziałalność gospodarcza w energetyce Język obcy w branży energetycznej omiary elektryczne Techniki wytwarzania i konstrukcje mechaniczne omiary i konserwacja instalacji i urządzeń energetyki cieplnej omiary i konserwacja instalacji i urządzeń elektroenergetycznych raktyki zawodowe ZAŁĄZNIKI

3 TY SZKOŁY: TEHNIKUM 1. TY ROGRAMU: RZEMIOTOWY 2. ROZAJ ROGRAMU: LINIOWY 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA Autorzy: mgr inż. Henryk Krystkowiak, mgr inż. Tomasz Madej Recenzenci: mgr inż. ariusz Bartnik, mgr inż. Robert Wanic Konsultanci: mgr Sławomir uch 4. OSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWOOWEGO rogram nauczania dla zawodu TEHNIK ENERGETYK opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: - Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (z. U. z 2004 r. Nr 256, poz z późn. zm.). - Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. rawo energetyczne (z. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 z późn. zm.). - Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej (z. U. Nr 94, poz. 551). - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (z. U. z 2012 r. poz. 7). - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (z. U. poz. 184). - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (z. U. poz. 204). - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (z. U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.). - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (z. U. Nr 228, poz. 1487). - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (z. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.). - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (z. U. Nr 244, poz. 1626). - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkle programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (z. U poz. 752). - Rozporządzenie Ministra Gospodarki, racy i olityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (z. U. Nr 89, poz. 828 z późn. zm.). 2

4 - Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (z. U. Nr 93, poz. 623 z późn. zm.). - Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 15 stycznia 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemów ciepłowniczych (z. U. Nr 16, poz. 92) ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWOOWEGO : elem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. 6. RZEMIOTY ROZSZERZONE W TEHNIKUM W programie nauczania dla zawodu technik energetyk uwzględniono przedmioty ogólnokształcące: fizyka i matematyka realizowane w zakresie rozszerzonym. 3

5 7. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA LA ZAWOU TEHNIK ENERGETYK Z OSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO rogram nauczania dla zawodu technik energetyk uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. rogram uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: 1) umiejętność rozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej. W programie nauczania dla zawodu technik energetyk uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. otyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: matematyka, a także podstawy przedsiębiorczości i edukację dla bezpieczeństwa. W zakresie matematyki uczeń na wcześniejszym etapie kształcenia powinien opanować takie umiejętności, jak: dodawanie, odejmowanie, mnożenie, dzielenie (także z wykorzystaniem kalkulatora) liczb wymiernych zapisanych w postaci ułamków zwykłych lub rozwinięć dziesiętnych, zamieniać ułamki zwykłe na ułamki dziesiętne, zamieniać ułamki dziesiętne skończone na ułamki zwykłe, zaokrąglać rozwinięcia dziesiętne liczb, obliczać wartości nieskomplikowanych wyrażeń arytmetycznych, procent danej liczby, liczbę na podstawie procentu, wartości liczbowe wyrażeń algebraicznych. W ramach podstaw przedsiębiorczości uczeń powinien opanować: poznawanie mechanizmów funkcjonowania gospodarki rynkowej oraz związanych z nią najważniejszych instytucji (bank centralny, giełdy itp.); zapoznanie z podstawowymi zasadami podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej w różnych formach. Edukacja dla bezpieczeństwa ma dać przygotowanie do podjęcia działań ratowniczych oraz umożliwić nabycie umiejętności udzielania pierwszej pomocy, przedstawić typowe zagrożeń zdrowia i życia podczas pożaru, powodzi, paniki itp., scharakteryzować zasady zachowania się ludności po ogłoszeniu alarmu oraz umiejętność zdobywania i krytycznego analizowania informacji, formułowania hipotez i ich weryfikacji. 4

6 8. INFORMAJA O ZAWOZIE TEHNIK ENERGETYK Energetyka zajmuje się zagadnieniami wytwarzania, przetwarzania, przesyłania, gromadzenia i wykorzystywania różnych rodzajów energii.. Technik energetyk może być zatrudniony w elektrowniach, elektrociepłowniach i ciepłowniach, jako główny energetyk w przedsiębiorstwach produkujących energię elektryczną oraz cieplną. Może on wykonywać następujące zadania zawodowe: 1) konserwacja, przeglądy i naprawa instalacji i urządzeń energetycznych, 2) pomiary parametrów instalacji i urządzeń energetycznych, 3) nadzór i obsługa maszyn i urządzeń energetycznych. Technik energetyk powinien posiadać wiedzę z zakresu montażu, demontażu i eksploatacji urządzeń wytwarzających i przesyłających ciepło i prąd elektryczny, wykonywania zadań związanych z remontowaniem i eksploatacją maszyn energetycznych stosowanych w elektrowniach, elektrociepłowniach i ciepłowniach oraz powinien znać podstawowe procesy termodynamiczne zachodzące w maszynach energetycznych, a także sposoby sterowania tymi urządzeniami. 9. UZASANIENIE OTRZEBY KSZTAŁENIA W ZAWOZIE TEHNIK ENERGETYK Energetyka jest jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się gałęzi przemysłu. Energetyka jest działem nauki i techniki a także gałęzią przemysłu która zajmuje się przetwarzaniem dostępnych form energii na postać łatwą do wykorzystania przy zasilaniu wszelkich procesów przemysłowych, a także napędzaniu maszyn i urządzeń używanych w życiu codziennym. W codziennym życiu energetyka obejmuje kwestie dostarczania energii w dwóch postaciach: energii elektrycznej - dostarczanej do odbiorcy przewodami elektrycznymi, produkowanej za pomocą turbin i prądnic napędzanych różnymi źródłami energii oraz energii cieplnej - dostarczanej odbiorcy za pośrednictwem transportującego ciepło nośnika, w szczególności może nim być para wodna pod dużym ciśnieniem, ogrzana woda lub inne płyny. o ogrzewania tych nośników stosuje się różne źródła energii. Obserwując stan polskiej energetyki należy stwierdzić, że brakuje w niej średniej kadry technicznej. rzemysł energetyczny potrzebuje średniej kadry technicznej do pracy m.in. w elektrowniach, ciepłowniach i elektrociepłowniach czyli fabrykach, w których energię pierwotną przetwarza się na jej użyteczną postać, oraz w energetycznych sieciach przesyłowych, czyli systemach urządzeń umożliwiających przesyłanie energii do odbiorcy. 10. OWIĄZANIA ZAWOU TEHNIK ENERGETYK Z INNYMI ZAWOAMI odział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Wspólne kwalifikacje mają zawody kształcone na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej i technikum. Technik energetyk nie posiada wspólnej kwalifikacji z innym zawodem. Technik energetyk posiada efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru elektryczno-elektronicznego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów KZ(E.e), efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru budowlanego, stanowiące podbudowę do kształcenia w 5

7 zawodzie lub grupie zawodów KZ(B.g) oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru mechanicznego i górniczo-hutniczego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów KZ(M.a). Zawody, które mają wspólne umiejętności KZ(B.g) to: technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej, technik energetyk. Zawody, które mają wspólne umiejętności KZ(M.a) to: mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych, zegarmistrz, optyk-mechanik, mechanik precyzyjny, mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych, mechanik-monter maszyn i urządzeń, mechanik pojazdów samochodowych, operator obrabiarek skrawających, ślusarz, kowal, monter kadłubów okrętowych, blacharz samochodowy, blacharz, lakiernik, technik optyk, technik mechanik lotniczy, technik mechanik okrętowy, technik budownictwa okrętowego, technik pojazdów samochodowych, technik mechanizacji rolnictwa, technik mechanik, monter mechatronik, elektromechanik pojazdów samochodowych, technik mechatronik, technik transportu drogowego, technik energetyk, modelarz odlewniczy, technik wiertnik, technik górnictwa podziemnego, technik górnictwa otworowego, technik górnictwa odkrywkowego, technik przeróbki kopalin stałych, technik odlewnik, technik hutnik, operator maszyn i urządzeń odlewniczych, operator maszyn i urządzeń metalurgicznych, operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej, operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych, złotnik-jubiler. 11. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWOZIE TEHNIK ENERGETYK Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik energetyk powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) wykonywania konserwacji, przeglądów i napraw instalacji i urządzeń energetycznych; 2) wykonywania pomiarów parametrów instalacji i urządzeń energetycznych; 3) nadzorowania i obsługiwania maszyn i urządzeń w elektrociepłowniach, elektrowniach i ciepłowniach. o wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik energetyk, na które składają się: - efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (BH, G, JOZ, KS, OMZ); - efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru elektryczno-elektronicznego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów KZ(E.e), efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru budowlanego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów KZ(B.g) oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru mechanicznego i górniczo-hutniczego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów KZ(M.a); - efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie: E.22. Eksploatacja instalacji i urządzeń do wytwarzania i przesyłania energii cieplnej przeznaczono oraz E.23. Eksploatacja instalacji i urządzeń do wytwarzania i przesyłania energii elektrycznej. 6

8 12. LAN NAUZANIA LA ZAWOU TEHNIK ENERGETYK Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w technikum minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1470 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne przeznaczono 735 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 735 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik energetyk minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: - na efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru elektrycznoelektronicznego oraz obszaru mechanicznego i górniczo-hutniczego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów 450 godzin, - na efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji E.22. Eksploatacja instalacji i urządzeń do wytwarzania i przesyłania energii cieplnej 450 godzin, - na efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji E.23. Eksploatacja instalacji i urządzeń do wytwarzania i przesyłania energii elektrycznej 450 godzin. Tab ela 3. lan nau czan ia dla prog ram u o stru ktur ze prze Nazwa przedmiotu Klasa I II III IV I II I II I II I seme seme seme semes seme seme seme str str str tr str str str II seme str Liczba godzin tygodniow o Liczba godzin w czterolet nim okresie nauczania 7

9 dmi oto wej dla zaw odu tech nik ener gety k Lp. rzedmioty w kształceniu zawodowym teoretycznym 1 Elektrotechnika i energetyka Technologie i konstrukcje mechaniczne Instalacje i urządzenia energetyki cieplnej Instalacje i urządzenia elektroenergetyczne ziałalność gospodarcza w energetyce Język obcy w branży energetycznej rzedmioty w kształceniu zawodowym praktycznym* Łączna liczba godzin omiary elektryczne Techniki wytwarzania i konstrukcje mechaniczne omiary i konserwacja instalacji i urządzeń energetyki cieplnej omiary i konserwacja instalacji i urządzeń elektroenergetycznych Łączna liczba godzin

10 Łączna liczba godzin kształcenia zawodowego raktyki zawodowe 4 tygodnie 160 *kształcenie praktyczne może odbywć się w: pracowniach szkolnych, placówkach kształcenia praktycznego, placówkach kształcenia ustawicznego oraz przedsiębiorstwach energetyki cieplnej i elektroenergetyki. Egzamin potwierdzający pierwszą kwalifikację K1 (E.22. Eksploatacja instalacji i urządzeń do wytwarzania i przesyłania energii cieplnej) odbywa się pod koniec klasy trzeciej. Egzamin potwierdzający drugą kwalifikację K2 (E.23. Eksploatacja instalacji i urządzeń do wytwarzania i przesyłania energii elektrycznej) odbywa się pod koniec pierwszego semestru klasy czwartej. 9

11 Wykaz przedmiotów i działów programowych dla zawodu technik energetyk Liczba godzin Nazwa przedmiotu Nazwa działu programowego przewidziana na dział programowy 1. Elektrotechnika i energetyka 1.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy odstawy elektrotechniki 1.3. odstawy energetyki 2. Technologie i konstrukcje mechaniczne 2.1. odstawy konstrukcji maszyn Techniki wytwarzania Instalacje i urządzenia energetyki cieplnej 3.1. Kotły parowe Urządzenia pomocnicze kotłów 3.3. Gospodarka paliwowa, wodna, spalinowa i wodno-paliwowa 3.4. Sieci i układy cieplne 4. Instalacje i urządzenia elektroenergetyczne 4.1. Maszyny elektryczne 4.2. Sieci i stacje elektroenergetyczne 5. ziałalność gospodarcza w energetyce 5.1. odstawy prawne zakładania działalności w branży energetycznej 5.2. rowadzenie firmy w branży energetycznej 6. Język obcy w branży energetycznej 6.1. Terminologia branży energetycznej 6.2. okumentacja techniczna i komunikacja w języku obcym 7. omiary elektryczne 7.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy przy pomiarach elektrycznych 7.2. omiary wielkości elektrycznych 8. Techniki wytwarzania i konstrukcje mechaniczne 8.1. Rysunek techniczny 8.2. omiary mechaniczne i cieplne 9. omiary i konserwacja instalacji i urządzeń energetyki cieplnej 10. omiary i konserwacja instalacji i urządzeń elektroenergetycznych 9.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy przy pomiarach instalacji i urządzeń energetyki cieplnej 9.2. omiary instalacji i urządzeń do wytwarzania energii cieplnej 9.3. omiary instalacji i urządzeń do przesyłania energii cieplnej Bezpieczeństwo i higiena pracy przy pomiarach instalacji i urządzeń elektroenergetycznych

12 10.2. omiary instalacji i urządzeń do wytwarzania energii elektrycznej omiary instalacji i urządzeń do przesyłania energii elektrycznej

13 13. ROGRAMY NAUZANIA LA OSZZEGÓLNYH RZEMIOTÓW 1. Elektrotechnika i energetyka 90 godzin 2. Technologie i konstrukcje mechaniczne 90 godzin 3. Instalacje i urządzenia energetyki cieplnej 240 godzin 4. Instalacje i urządzenia elektroenergetyczne 240 godzin 5. ziałalność gospodarcza w energetyce 30 godzin 6. Język obcy w branży energetycznej 60 godzin 7. omiary elektryczne 120 godzin 8. Techniki wytwarzania i konstrukcje mechaniczne 150 godzin 9. omiary i konserwacja instalacji i urządzeń energetyki cieplnej 240 godzin 10. omiary i konserwacja instalacji i urządzeń elektroenergetycznych 240 godzin 11. raktyki zawodowe 160 godzin W programie nauczania dla zawodu technik energetyk zastosowano taksonomię celów AB Bolesława Niemierko. 12

14 1. Elektrotechnika i energetyka 1.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy 1.2. odstawy elektrotechniki 1.3. odstawy energetyki 1.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: BH(1)1. określić pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią BH(1)2. zastosować pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią BH(2)1. rozróżnić zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce BH(2)2. opisać zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce BH(3)1. określić prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy BH(3)2. opisać prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy BH(4)1. określić zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych BH(4)2. opisać zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna B B B B Materiał kształcenia organizacja służb bhp, podstawy prawne bezpieczeństwa i higieny pracy, zarządzanie bezpieczeństwem pracy, obowiązki pracodawcy w zakresie bhp, prawa i obowiązki pracownika w zakresie bhp, instytucje w zakresie bhp w olsce: aństwowa Inspekcja racy, aństwowa Inspekcja Sanitarna, Urząd ozoru Technicznego, profilaktyczna ochrona zdrowia, charakterystyka wybranych czynników szkodliwych i uciążliwych, środki ochrony indywidualnej i zbiorowej, ochrona przeciwporażeniowa, ochrona środowiska, pierwsza pomoc. 13

15 BH(5)1. określić zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy BH(5)2. opisać zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy BH(6)1. opisać skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka BH(6)2. ocenić skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka B B BH(10)1. wybrać sposób udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia BH(10)2. udzielić pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia lanowane zadania Wyszukaj w dostępnych źródłach informacji opis zawodu technika energetyka. Na podstawie informacji dotyczących zadań technika energetyka zidentyfikuj czynności jakie mogą stwarzać niebezpieczeństwo podczas pracy technika energetyka. Wypisz zagrożenia jakie mogą wystąpić podczas pracy technika energetyka. Zaproponuj indywidualne i zbiorowe środki ochrony podczas pracy technika energetyka. Efekt wykonanej pracy zapisz w postaci elektronicznej oraz na papierze a następnie przedstaw nauczycielowi do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: Kodeks pracy, zbiory ustaw i rozporządzeń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawnictwa z zakresu ochrony środowiska, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz eksploatacji instalacji i urządzeń energetycznych, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące zagrożeń dla zdrowia występujących w pracy technika energetyka. Komputer z dostępem do Internetu, urządzenia multimedialne. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, karty samooceny, karty pracy dla uczniów, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce bezpieczeństwa pracy w zawodzie technik energetyk lub pokrewnych. Filmy dydaktyczne dotyczące zagrożeń pożarowych i zachowań na wypadek pożaru, procedury postępowania w razie wypadku przy pracy, typowy sprzęt gaśniczy, odzież ochronna i sprzęt ochrony indywidualnej, wyposażenie do nauki udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej (fantom). Zalecane metody dydaktyczne Realizacja programu nauczania działu programowego "Bezpieczeństwo i higiena pracy" ma przygotować ucznia do przestrzegania przepisów bhp, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska oraz do udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach przy pracy. 14

16 Zalecane metody dydaktyczne dla tego działu to metoda projektów, przypadków, dyskusji dydaktycznej i ćwiczeń praktycznych. Metodę projektów proponuje się zastosować podczas realizacji treści z zakresu wymagań bhp dotyczących pomieszczeń pracy i pomieszczeń higieniczno-sanitarnych oraz wymagań bezpieczeństwa dotyczących procesu pracy, a także opracowania instrukcji bhp czy poradnika. ominującą metodą będzie wykład oraz ćwiczenia. Uczniowie będą otrzymywać zróżnicowane zadania do wykonania. Ćwiczenia będą poprzedzane pokazem z objaśnieniem. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form nauczania. Zajęcia teoretyczne odbywać się mogą w dużej grupie (klasie), zgodnie z zasadami metod aktywizujących. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie efektów kształcenia będzie przeprowadzone na podstawie prezentacji zdobytych umiejętności oraz na podstawie prezentacji wykonanego zadania. W ocenie prezentacji należy uwzględnić następujące kryteria: poprawność wykonanego zadania, sposób prezentacji wykonanych zadań, tj. czytelność oraz czas wykonania zadania. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 15

17 1.2. odstawy elektrotechniki oziom Uszczegółowione efekty kształcenia wymagań Kategoria Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: programowych taksonomiczna Materiał kształcenia ( lub ) KZ(E.e)(1)1. posłużyć się pojęciami z dziedziny elektrotechniki układ SI, jednostki podstawowe i pochodne, KZ(E.e)(1)2. posłużyć się pojęciami z dziedziny elektroniki prawo oulomba, KZ(E.e)(2)1. rozpoznać elementy elektryczne A natężenie prądu elektrycznego, rodzaje prądu elektrycznego, KZ(E.e)(2)2. rozpoznać elementy elektroniczne A gęstość prądu elektrycznego, KZ(E.e)(3)1. zastosować prawa elektrotechniki do obliczania obwodów prądu napięcie elektryczne, stałego własności elektryczne materii, KZ(E.e)(3)2. zastosować prawa elektrotechniki do obliczania obwodów prądu prąd elektryczny w cieczach, przemiennego źródła energii elektrycznej, KZ(E.e)(3)3. zastosować prawa elektrotechniki do obliczania obwodów elementy i budowa obwodów prądu stałego, magnetycznych prawa dotyczące obwodów prądu stałego - prawo Ohma, I i II prawo Kirchhoffa, KZ(E.e)(4)1. przedstawić przebiegi sinusoidalne przy pomocy wektorów rezystancja, rezystywność, konduktancja, konduktywność, KZ(E.e)(4)2. zastosować rachunek wektorowy do działań na przebiegach sinusoidalnych KZ(E.e)(7)1. określić rolę elementów stosowanych w instalacjach energetycznych KZ(E.e)(7)3. określić rolę elementów stosowanych w urządzeniach energetycznych KZ(B.g)(7)1. zastosować prawa zakresu elektrotechniki KS(1)1. opisać zasady kultury i etyki B KS(1)2. zastosować zasady kultury i etyki KS(2)1. wybrać sposób realizacji zadań KS(2)2. zaplanować realizację zadań moc i energia prądu elektrycznego, stany pracy źródeł napięcia, szeregowe, równoległe i mieszane połączenie rezystorów, kondensatory, szeregowe, równoległe i mieszane połączenie kondensatorów, łączenie źródeł napięcia, sposoby oznaczania zwrotów napięć, prądów, elementy idealne R, L,, szeregowe połączenie elementów R, L,, równoległe połączenie elementów R L,, rezonans napięć i prądów, 16

18 KS(2)3. wykonać konsekwentnie zadania moc i energia prądu sinusoidalnego, KS(4)1. przewidzieć zmiany obwody trójfazowe, układy połączeń w KS(4)2. prześledzić zmiany obwodach trójfazowych wielkości charakteryzujące obwody trójfazowe i KS(4)3. zanalizować skutki zmian zależności pomiędzy nimi, KS(4)4. zastosować efekty zmian moc w obwodach trójfazowych, KS(5)1. określić sposoby radzenia sobie ze stresem instalacje energetyczne - pojęcie i rodzaje KS(5)2. opisać sposoby radzenia sobie ze stresem B KS(5)3. zastosować sposoby radzenia sobie ze stresem KS(6)1. zanalizować postęp technologiczny KS(6)2. zaktualizować wiedzę i udoskonalić umiejętności zawodowe KS(7)1. dochować tajemnicy zawodowej KS(7)2. przyjąć odpowiedzialność za tajemnicę zawodową lanowane zadania Instrukcja dla nauczyciela Uczeń rozwiązuje 20 zadań testowych wielokrotnego wyboru z zakresu podstaw elektrotechniki. W każdym zadaniu jest tylko jedna poprawna odpowiedź. Uczeń zaznacza poprawną odpowiedź wstawiając znak X we właściwe pole w karcie odpowiedzi. W przypadku pomyłki bierze błędną odpowiedź w kółko i zaznacza właściwą. W trakcie rozwiązywania testu uczeń może korzystać z kalkulatora. Na rozwiązanie testu uczeń ma 40 minut oraz 5 minut na zapoznanie się z instrukcją. o zakończeniu testu uczeń podnosi rękę i czeka aż nauczyciel odbierze od niego pracę. Instrukcja dla ucznia Uważnie przeczytaj instrukcję masz na to 5 minut. Jeżeli masz wątpliwości to zapytaj nauczyciela. odpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych. Test zawiera 20 pytań. o każdego pytania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi. Tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa. Za każdą poprawną odpowiedź otrzymasz 1 punkt, za błędną, lub brak odpowiedzi 0 punktów. W czasie rozwiązywania zadań możesz korzystać z kalkulatora. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi; zaznacz poprawną odpowiedź wstawiając znak X w odpowiednie pole w karcie odpowiedzi. W przypadku pomyłki weź błędną odpowiedź w kółko, a następnie zaznacz odpowiedź prawidłową. racuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. Kiedy udzielenie odpowiedzi na kolejne pytanie będzie i sprawiało trudność, odłóż jego rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie i wolny czas. Na rozwiązanie testu masz 40 minut. o zakończeniu testu podnieś rękę i 17

19 zaczekaj, aż nauczyciel odbierze od iebie pracę. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni elektrotechniki wyposażonej w rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, wizualizer (opcjonalnie), komputer multimedialny z dostępem do Internetu i drukarką, stanowisko do demonstracji. Nauczyciel prowadzący zajęcia powinien posiadać wykształcenie techniczne o kierunku elektrotechnika lub energetyka. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, karty samooceny, karty pracy dla uczniów, katalogi podzespołów elektrycznych, układy demonstracyjne, foliogramy i fazogramy, plansze poglądowe, filmy dydaktyczne i prezentacje multimedialne związane z treściami kształcenia w zawodzie technik energetyk, czasopisma branżowe, katalogi, normy ISO i N. Zalecane metody dydaktyczne Nauczyciel dobierając metodę kształcenia powinien zwrócić uwagę na kształtowanie umiejętności rozróżniania wielkości elektrycznych i ich jednostek, poprawnego posługiwania się terminologią techniczną dla zawodu technik energetyk. szczególną uwagę należy zwrócić na zagadnienia oraz wykonywanie obliczeń w obwodach prądu stałego, jednofazowego i trójfazowego. ominującą metodą będzie wykład i ćwiczenia. Uczniowie będą otrzymywać zróżnicowane zadania do wykonania. Ćwiczenia będą poprzedzane pokazem z objaśnieniem. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form nauczania. Zajęcia teoretyczne odbywać się mogą w dużej grupie (klasie). ominująca forma organizacyjna pracy uczniów to zbiorowa praca jednolita lub praca indywidualna. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Test składa się 20 zadań wielokrotnego wyboru.. Za każdą poprawną odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt, za błędną lub brak odpowiedzi uczeń otrzymuje 0 punktów. Skala ocen za rozwiązanie testu powinna być zgodna z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania w danej szkole. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia odstawy energetyki oziom Uszczegółowione efekty kształcenia wymagań Kategoria Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: programowych taksonomiczna Materiał kształcenia ( lub ) KZ(E.e)(2)3. rozpoznać instalacje energetyczne A rawo energetyczne, charakterystyka i zasady KZ(E.e)(2)4. rozpoznać urządzenia energetyczne A KZ(E.e)(7)1. określić rolę elementów stosowanych w funkcjonowania rynku energii: paliwa, energii elektrycznej i ciepła. 18

20 instalacjach energetycznych lokalne rynki energii Urząd Regulacji Energetyki (URE) KZ(E.e)(7)2. określić rolę podzespołów stosowanych w Giełda energii elektrycznej instalacjach energetycznych planowanie i zarządzanie pracą elektrowni KZ(E.e)(7)3. określić rolę elementów stosowanych w pierwotne nośniki energii; formy energii urządzeniach energetycznych przetworzonej przetwarzanie paliw pierwotnych na pracę, KZ(E.e)(7)4. określić rolę podzespołów stosowanych w ciepło i energię elektryczną urządzeniach energetycznych węgiel kamienny i brunatny oraz inne kopalne KZ(E.e)(8)1. rozróżnić materiały konstrukcyjne B paliwa stałe KZ(E.e)(8)2. rozróżnić materiały eksploatacyjne B biomasa energetyczna własności gazów KZ(E.e)(8)3. określić zastosowanie materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych KZ(E.e)(9)1. określić przyczyny zużycia instalacji energetycznych KZ(E.e)(9)2. określić przyczyny zużycia urządzeń energetycznych KZ(E.e)(9)3. określić skutki zużycia instalacji energetycznych KZ(E.e)(9)4. określić skutki zużycia urządzeń energetycznych KZ(B.g)(1)1. określić źródła energii konwencjonalnej KZ(B.g)(1)2. określić źródła energii niekonwencjonalnej KZ(B.g)(1)3. porównać źródła energii konwencjonalnej i niekonwencjonalnej KZ(B.g)(2)1. scharakteryzować zasoby energii w olsce KZ(B.g)(2)2. scharakteryzować możliwości wykorzystania zasobów energii w olsce KZ(B.g)(3)1. scharakteryzować procesy wytwarzania energii elektrycznej KZ(B.g)(3)2. scharakteryzować procesy wytwarzania energii mechanicznej KZ(B.g)(3)3. scharakteryzować procesy wytwarzania energii cieplnej KZ(B.g)(4)1. rozróżnić obiekty energetyczne B pierwsza i druga zasada termodynamiki spalanie paliw ciekłe paliwa naturalne i sztuczne gazowe paliwa naturalne i sztuczne paliwa rozszczepialne zasoby energii wód energia promieniowania słonecznego. energia geotermalna energia wiatru formy magazynowania energii: elektrownie pompowe, sprężanie gazów, akumulatory energii cieplnej, akumulatory bezwładnościowe, akumulatory elektryczne, nadprzewodzące magnesy skojarzona gospodarka energetyczna (kogeneracja) elektrownie, elektrociepłownie i ciepłownie sprawność obiegu w gospodarce rozdzielonej rodzaje i ilość zanieczyszczeń emitowanych w procesach spalania paliw dopuszczalne wielkości emisji pyłów O 2, SO 2 i NO x w Unii Europejskiej 19

21 KZ(B.g)(4)2. określić wpływ na środowisko obiektów energetycznych KZ(B.g)(5)1. rozróżnić systemy energetyki odnawialnej B KZ(B.g)(5)2. opisać systemy energetyki odnawialnej B KZ(B.g)(6)1. określić możliwości zastosowania urządzeń i systemów energetyki odnawialnej w budownictwie KZ(B.g)(6)2. ocenić możliwości zastosowania urządzeń i systemów energetyki odnawialnej w budownictwie KZ(B.g)(7)2. zastosować prawa zakresu mechaniki płynów KZ(B.g)(7)3. zastosować prawa zakresu spalania paliw KZ(B.g)(8)1. obliczyć parametry charakteryzujące przepływ cieczy KZ(B.g)(8)2. obliczyć parametry charakteryzujące przepływ gazu KZ(B.g)(11)1. określić przepisy prawa budowlanego KZ(B.g)(11)2. określić przepisy prawa energetycznego KZ(B.g)(11)3. zastosować przepisy prawa budowlanego KZ(B.g)(11)4. zastosować przepisy prawa energetycznego KZ(B.g)(13)1. określić korzyści wynikające ze stosowania energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych; KZ(B.g)(13)2. porównać efekty wynikające ze stosowania energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych; KZ(B.g)(14)1. określić zasady racjonalnej gospodarki energią KZ(B.g)(14)2. zastosować zasady racjonalnej gospodarki energią 20

22 KZ(B.g)(14)3. uzasadnić zasady racjonalnej gospodarki energią lanowane zadania Instrukcja dla nauczyciela Uczeń rozwiązuje 20 zadań testowych wielokrotnego wyboru z zakresu podstaw energetyki. W każdym zadaniu jest tylko jedna poprawna odpowiedź. Uczeń zaznacza poprawną odpowiedź wstawiając znak X we właściwe pole w karcie odpowiedzi. W przypadku pomyłki bierze błędną odpowiedź w kółko i zaznacza właściwą. W trakcie rozwiązywania testu uczeń może korzystać z kalkulatora. Na rozwiązanie testu uczeń ma 40 minut oraz 5 minut na zapoznanie się z instrukcją. o zakończeniu testu uczeń podnosi rękę i czeka aż nauczyciel odbierze od niego pracę. Instrukcja dla ucznia Uważnie przeczytaj instrukcję masz na to 5 minut, jeżeli masz wątpliwości zapytaj nauczyciela. odpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych. Test zawiera 20 pytań. o każdego pytania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi. Tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa. Za każdą poprawną odpowiedź otrzymasz 1 punkt, za błędną, lub brak odpowiedzi 0 punktów. W czasie rozwiązywania zadań możesz korzystać z kalkulatora. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi; zaznacz poprawną odpowiedź wstawiając znak X w odpowiednie pole w karcie odpowiedzi. W przypadku pomyłki weź błędną odpowiedź w kółko, a następnie zaznacz odpowiedź prawidłową. racuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. Kiedy udzielenie odpowiedzi na kolejne pytanie będzie i sprawiało trudność, odłóż jego rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie i wolny czas. Na rozwiązanie testu masz 40 minut. o zakończeniu testu podnieś rękę i zaczekaj, aż nauczyciel odbierze od iebie pracę. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni energetyki wyposażonej w rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, wizualizer (opcjonalnie), komputer multimedialny z dostępem do Internetu i drukarką, stanowisko do demonstracji. Nauczyciel prowadzący zajęcia powinien posiadać wykształcenie techniczne o kierunku energetyka lub elektrotechnika. Środki dydaktyczne Tablice poglądowe przedstawiające schematy siłowni cieplnych, wiatrowych, wodnych itp. Tablice poglądowe przedstawiające kompozycje elektrowni i elektrociepłowni. Modele maszyn i urządzeń energetycznych. Eksponaty maszyn i urządzeń energetycznych. Modele silników cieplnych. Eksponaty obrazujące wybrane elementy różnych siłowni cieplnych, wiatrowych, wodnych, pomp ciepła, kolektorów słonecznych itp. Rysunki techniczne maszyn i urządzeń energetycznych. Tablice poglądowe maszyn i urządzeń. olskie Normy. Katalogi handlowe maszyn i urządzeń. Filmy dydaktyczne dotyczące budowy, montażu, eksploatacji maszyn i urządzeń energetycznych. Zestaw komputerowy z oprogramowaniem biurowym i dostępem do Internetu. Zalecane metody dydaktyczne 21

23 Nauczyciel dobierając metodę kształcenia powinien zwrócić uwagę na kształtowanie umiejętności posługiwania się zagadnieniami z dziedziny energetyki oraz poprawnego posługiwania się terminologią techniczną dla zawodu technik energetyk. Szczególną uwagę należy zwrócić na zagadnienia oraz wykonywanie obliczeń związanych prawami mechaniki płynów ominującą metodą będzie wykład i ćwiczenia. Uczniowie będą otrzymywać zróżnicowane zadania do wykonania. Ćwiczenia będą poprzedzane pokazem z objaśnieniem. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form nauczania. Zajęcia teoretyczne odbywać się mogą w dużej grupie (klasie). ominująca forma organizacyjna pracy uczniów to zbiorowa praca jednolita lub praca indywidualna. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru. Za każdą poprawną odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt, za błędną lub brak odpowiedzi uczeń otrzymuje 0 punktów. Skala ocen za rozwiązanie testu powinna być zgodna z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania w danej szkole. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 22

24 2. Technologie i konstrukcje mechaniczne 2.1. odstawy konstrukcji maszyn 2.2. Techniki wytwarzania 2.1. odstawy konstrukcji maszyn Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia KZ(E.e)(1)3. posłużyć się pojęciami z dziedziny mechaniki ruchy i siły KZ(M.a)(4)1. sklasyfikować części maszyn oraz opisać ich przeznaczenie tarcie praca, moc, sprawność KZ(M.a)(4)2. dobrać znormalizowane części maszyn dla określonego przypadku obciążenia, naprężenia KZ(M.a)(4)3. uzasadniać wybór znormalizowanych części maszyn KZ(M.a)(5)1. sklasyfikować połączenia ze względu na możliwość rozłączności A KZ(M.a)(5)2. dobrać sposób połączenia ze względu na rodzaj obciążenia KZ(M.a)(5)3. uzasadnić wybór sposobu połączenia dla konkretnego przypadku KZ(M.a)(6)1. sklasyfikować tolerancje ze względu na sposób doboru odchyłek KZ(M.a)(6)2. sklasyfikować pasowania ze względu na efekt połączenia KZ(M.a)(6)3. dobrać tolerancje wymiarów dla typowych przypadków KZ(M.a)(6)4. dobrać pasowania dla typowych przypadków KZ(M.a)(6)5. oznaczyć tolerancje i pasowania na rysunkach technicznych KZ(M.a)(7)1. rozróżnić materiały konstrukcyjne stosowane w budowie maszyn i urządzeń KZ(M.a)(7)2. rozróżnić materiały eksploatacyjne stosowane w budowie maszyn i urządzeń KZ(M.a)(16)1. zanalizować budowę maszyn i urządzeń KZ(M.a)(16)2. zanalizować działanie maszyn i urządzeń na podstawie B B ścinanie, wyboczenie, zginanie, skręcanie wytrzymałość zmęczeniowa pasowanie według zasady stałego otworu pasowanie według zasady stałego wałka tolerancje kształtu i położenia rodzaje stali obróbka cieplna i cieplno-chemiczna metale lekkie metale ciężkie tworzywa sztuczne badanie materiałów połączenia rozłączne i nierozłączne 23

25 dokumentacji oraz ich budowy KZ(M.a)(16)3. wyodrębnić w maszynach i urządzeniach zespoły i podzespoły A KZ(M.a)(16)4. wyodrębnić w zespołach i podzespołach części i elementy konstrukcyjne A KZ(M.a)(17)1. rozróżnić dokumentację techniczną maszyn i urządzeń oraz normy dotyczące rysunku technicznego KZ(M.a)(17)2. rozróżnić sposoby oznaczeń materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych w dokumentacji technicznej maszyn i urządzeń KZ(M.a)(17)3. zastosować sposoby oznaczeń materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych w dokumentacji technicznej maszyn i urządzeń KZ(M.a)(17)4. określić na podstawie dokumentacji technicznej, oraz norm materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne KZ(B.g)(7)2. zastosować prawa z zakresu mechaniki płynów KZ(B.g)(8)1. obliczyć parametry charakteryzujące przepływ cieczy KZ(B.g)(8)2. obliczyć parametry charakteryzujące przepływ gazów lanowane zadania Uczeń rozwiązuje 20 zadań testowych wielokrotnego wyboru z zakresu podstaw konstrukcji maszyn. W każdym zadaniu jest tylko jedna poprawna odpowiedź. Uczeń zaznacza poprawną odpowiedź wstawiając znak X we właściwe pole w karcie odpowiedzi. W przypadku pomyłki bierze błędną odpowiedź w kółko i zaznacza właściwą. W trakcie rozwiązywania testu uczeń może korzystać z kalkulatora. Na rozwiązanie testu uczeń ma 40 minut oraz 5 minut na zapoznanie się z instrukcją. o zakończeniu testu uczeń podnosi rękę i czeka aż nauczyciel odbierze od niego pracę. Instrukcja dla ucznia Uważnie przeczytaj instrukcję masz na to 5 minut, jeżeli masz wątpliwości zapytaj nauczyciela. odpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych. Test zawiera 20 pytań. o każdego pytania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi. Tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa. Za każdą poprawną odpowiedź otrzymasz 1 punkt, za błędną, lub brak odpowiedzi 0 punktów. W czasie rozwiązywania zadań możesz korzystać z kalkulatora. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi; zaznacz poprawną odpowiedź wstawiając znak X w odpowiednie pole w karcie odpowiedzi. W przypadku pomyłki weź błędną odpowiedź w kółko, a następnie zaznacz odpowiedź prawidłową. racuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. Kiedy udzielenie odpowiedzi na kolejne pytanie będzie i sprawiało trudność, odłóż jego rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie i wolny czas. Na rozwiązanie testu masz 40 minut. o zakończeniu testu podnieś rękę i zaczekaj, aż nauczyciel odbierze od iebie pracę. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni technologii i konstrukcji mechanicznych wyposażonej w rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, wizualizer (opcjonalnie), B B 24

26 komputer multimedialny z dostępem do Internetu i drukarką, stanowisko do demonstracji. Nauczyciel prowadzący zajęcia powinien posiadać wykształcenie techniczne o kierunku energetyka lub mechanika i budowa maszyn. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, karty samooceny, karty pracy dla uczniów, katalogi podzespołów mechanicznych, układy demonstracyjne, foliogramy, plansze poglądowe, filmy dydaktyczne i prezentacje multimedialne związane z treściami kształcenia w zawodzie technik energetyk, czasopisma branżowe, katalogi, normy ISO i N. Zalecane metody dydaktyczne Nauczyciel dobierając metodę kształcenia powinien zwrócić uwagę na kształtowanie umiejętności posługiwania się zagadnieniami z dziedziny mechaniki oraz poprawnego posługiwania się terminologią techniczną dla zawodu technik energetyk. Szczególną uwagę należy zwrócić na zagadnienia dotyczące posługiwania się symbolami, oznaczeniami. ominującą metodą będzie wykład i ćwiczenia. Uczniowie będą otrzymywać zróżnicowane zadania do wykonania. Ćwiczenia będą poprzedzane pokazem z objaśnieniem. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form nauczania. Zajęcia teoretyczne odbywać się mogą w dużej grupie (klasie). ominująca forma organizacyjna pracy uczniów to zbiorowa praca jednolita lub praca indywidualna. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru. Za każdą poprawną odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt, za błędną lub brak odpowiedzi uczeń otrzymuje 0 punktów. Skala ocen za rozwiązanie testu powinna być zgodna z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania w danej szkole Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia Techniki wytwarzania oziom Uszczegółowione efekty kształcenia wymagań Kategoria Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: programowych taksonomiczna Materiał kształcenia ( lub ) KZ(M.a)(8)1. sklasyfikować środki transportu wewnętrznego metody obróbki ręcznej i maszynowej KZ(M.a)(8)2. sklasyfikować i określić przeznaczenie urządzeń dźwigowych metody oceny stanu powierzchni po procesie KZ(M.a)(8)3. sklasyfikować i określić przeznaczenie urządzeń transportowych wózkowych i przenośnikowych KZ(M.a)(9)1. określić potrzeby dotyczące obiektów podlegających transportowi KZ(M.a)(9)2. dobrać środki transportu adekwatnie do zdefiniowanych potrzeb obróbki metody łączenia elementów wykonanych z identycznych oraz różnych materiałów konstrukcyjnych planowanie procesu technologicznego 25

27 KZ(M.a)(10)1. scharakteryzować rodzaje korozji sposoby wytwarzania dla produkcji KZ(M.a)(10)2. określić źródło korozji na podstawie analizy warunków pracy i symptomów zewnętrznych KZ(M.a)(10)3. scharakteryzować rodzaje ochrony przed korozją KZ(M.a)(10)4. wskazać sposób ochrony przed korozją KZ(M.a)(11)1. określić techniki wytwarzania części maszyn i urządzeń KZ(M.a)(11)2. wymienić metody wytwarzania części maszyn i urządzeń A KZ(M.a)(11)3. zaproponować metody wytwarzania części maszyn i urządzeń zależnie od skali produkcji KZ(M.a)(12)1. wymienić rodzaje obróbki ręcznej A KZ(M.a)(12)2. wymienić rodzaje obróbki maszynowej A KZ(M.a)(12)3. rozróżnić maszyny do obróbki ręcznej i maszynowej B KZ(M.a)(12)4. rozróżnić urządzenia do obróbki ręcznej i maszynowej B KZ(M.a)(12)5. rozróżnić narzędzia do obróbki ręcznej i maszynowej B KZ(M.a)(13)1. sklasyfikować przyrządy pomiarowe do obróbki ręcznej i maszynowej KZ(M.a)(13)2. dobrać przyrządy pomiarowe do obróbki ręcznej i maszynowej KZ(M.a)(16)1. zanalizować budowę maszyn i urządzeń KZ(M.a)(16)2. zanalizować działanie maszyn i urządzeń na podstawie dokumentacji oraz ich budowy KZ(M.a)(16)3. wyodrębnić w maszynach i urządzeniach zespoły i podzespoły A KZ(M.a)(16)4. wyodrębnić w zespołach i podzespołach części i elementy konstrukcyjne A jednostkowej, małoseryjnej, seryjnej i masowej koszty związane z procesem technologicznym wytwarzania źródła korozji i jej rodzaje ochrona przed korozją transport elementów, podzespołów i zespołów w procesie produkcyjnym części maszyn elementy maszyn i urządzeń budowa maszyn i urządzeń dokumentacja techniczna maszyn i urządzeń KZ(M.a)(17)1. rozróżnić dokumentację techniczną maszyn i urządzeń oraz normy dotyczące rysunku technicznego KZ(M.a)(17)2. rozróżnić sposoby oznaczeń materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych w dokumentacji technicznej maszyn i urządzeń KZ(M.a)(17)3. zastosować sposoby oznaczeń materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych w dokumentacji technicznej maszyn i urządzeń B B 26