TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) (13) T3 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA (12) POLSKA TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 1701 (13) T3 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: (1) Int. Cl. H04W4/18 (09.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: Europejski Biuletyn Patentowy 09/28 EP 1701 B1 (4) Tytuł wynalazku: Transmisja danych za pośrednictwem kanałów głosowych (30) Pierwszeństwo: GB (43) Zgłoszenie ogłoszono: Europejski Biuletyn Patentowy 07/07 (4) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: Wiadomości Urzędu Patentowego 12/09 (73) Uprawniony z patentu: Mulsys Ltd, Guildford, GB (72) Twórca (y) wynalazku: AL-NAIMI Khaldoon Taha, Guildford, GB VILLETTE Stephane, Dissay sous Courcillon, FR Kondoz Ahmet, Guildford, GB Katugampala Nilantha Nandima, Pannipitiya, LK (74) Pełnomocnik: Sulima Grabowska i Sierzputowska Biuro Patentów i Znaków Towarowych sp.j. rzecz. pat. Grabowska Małgorzata Warszawa skr. poczt. 6 Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).

2 SGS-06/VAL EP B1 Opis 2 30 [0001] Niniejszy wynalazek dotyczy transmisji danych za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnych, a w szczególności transmisji danych cyfrowych za pośrednictwem kanałów głosowych takich sieci. [0002] Wykorzystywanie kanałów głosowych do transmisji danych za pośrednictwem sieci ma w pewnych warunkach zalety związane z tym, Ŝe mają one zwykle wysoki priorytet i stosunkowo niewielkie opóźnienia. Jest to konieczne w celu zapewnienia przesyłania zwykłej mowy bez niedopuszczalnej utraty zrozumiałości, podczas gdy w kanałach stosowanych do przesyłania danych opóźnienia są zwykle większe. Transmisja danych niebędących mową za pośrednictwem kanałów głosowych moŝe być jednak trudna, zwłaszcza w przypadku systemów wykorzystujących kodowanie mowy o niskiej przepływności, na przykład systemów GSM. Systemy te zostały opracowane niedawno i stosowana w nich prędkość transmisji danych jest mniejsza niŝ 0 kb/s, a często mniejsza niŝ kb/s. Typowy kanał głosowy w sieci GSM ma na przykład przepływność 22,8 kb/s, lecz jedynie 13 kb/s z pełnej przepływności wykorzystywane jest do kodowania mowy. [0003] Jednym z problemów związanych z systemami, takimi jak system GSM jest kwestia pełnego bezpieczeństwa. System GSM gwarantuje poufność identyfikacji abonenta oraz zapewnia uwierzytelnianie abonenta, jak równieŝ poufność przekazu i sygnalizacji generowanych przez uŝytkowników. Stwierdzono, Ŝe algorytmy szyfrowania wykorzystywane w systemach GSM skutecznie zapewniają poufność przekazu. JednakŜe poufność przekazu jest zachowywana tylko w radiowym kanale dostępu. Przekaz głosowy jest przesyłany za pośrednictwem rdzeniowych sieci komutowanych w czystej postaci mowy kodowanej za pomocą algorytmu PCM lub ADPCM, co otwiera moŝliwość niepowołanego dostępu do rozmów między abonentami sieci GSM oraz między abonentami sieci GSM i PSTN. W celu zapewnienia pełnego bezpieczeństwa konieczne jest zakodowanie sygnału stosowanego do przesyłania mowy. Oznacza to, Ŝe nie ma on juŝ postaci mowy, a zatem nie moŝe być przesyłany za pośrednictwem kanału głosowego w ten sam sposób, jak mowa niezakodowana. Musi on być więc traktowany tak samo jak ogólnie pojęte dane cyfrowe. Wadą kanału głosowego w sieci GSM jest to, Ŝe jego bezpieczeństwo kontrolowane jest przez operatora sieci, nie zaś przez uŝytkownika końcowego. W niektórych zastosowaniach korzystne jest stosowanie kontroli dokonywanej przez uŝytkownika końcowego. [0004] Do przesyłania zakodowanej transmisji mowy moŝe być wykorzystywany kanał

3 przesyłu danych w sieci GSM, lecz rozwiązanie to ma pewne wady, w szczególności związane ze wspomnianymi powyŝej opóźnieniami. Ustanowienie kanału przesyłu danych w sieci GSM zajmuje zwykle od 28 do 31 sekund, z czego około 18 sekund to czas uzgadniania transmisji przez modem GSM. Łączny czas transmisji w obie strony kanału przesyłu danych w sieci GSM wynosi od 1 do 2 sekund przy percentylu 9. [000] W publikacji patentowej WO ujawniono sposób wysyłania danych za pośrednictwem kanału przesyłu mowy w sieci komunikacji mobilnej. [0006] Wynalazek określony jest przez zastrzeŝenia patentowe. [0007] Przykładowe korzystne postaci niniejszego wynalazku zostaną poniŝej opisane w odniesieniu do rysunków, na których: Figura 1 przedstawia schematycznie system telekomunikacyjny według wynalazku; Figura 2 przedstawia schemat działania modulatora i demodulatora w systemie przedstawionym na Figurze 1; Figura 3 przedstawia schemat modulacji danych wykorzystywanej w systemie przedstawionym na Figurze 1; Figura 4 przedstawia tabelę wykorzystywaną w sposobie przedstawionym na Figurze 3; Figura a przedstawia fragment sygnału kształtu fali generowanego za pomocą sposobu przedstawionego na Figurze 3; Figura b przedstawia fragment sygnału kształtu fali generowanego za pomocą zmodyfikowanego sposobu przedstawionego na Figurze 3; Figura 6 przedstawia schemat modyfikacji modulowanego kształtu fali wykorzystywanego w systemie przedstawionym na Figurze 1 w celu nadania mu właściwości zapewniających przepuszczanie sygnału przez czujniki aktywności głosowej(vad); Figura 7 przedstawia wykres widma fragmentu sygnału przedstawionego na Figurze a; Figura 8 przedstawia funkcję kształtowania widma wykorzystywaną do modyfikacji fragmentu sygnału kształtu fali przedstawionego na Figurze a; Figura 9 przedstawia wykres widma zmodyfikowanego fragmentu sygnału odpowiadającego fragmentowi sygnału przedstawionemu na Figurze a; Figura a przedstawia fragment sygnału kształtu fali przedstawiony na Figurze a po jego modyfikacji; Figura b przedstawia fragment sygnału kształtu fali przedstawiony na Figurze

4 b po jego modyfikacji; Figura 11 przedstawia funkcję kształtowania impulsów, która moŝe być wykorzystywana zamiast przekształceń częstotliwości przedstawionych na Figurach 7 do 9; Figura 12 przedstawia adaptacyjny filtr kompensujący kanał wykorzystywany w systemie przedstawionym na Figurze 1; Figura 13 przedstawia wykres ilustrujący impulsy synchronizujące wysyłane przez nadajnik przedstawiony na Figurze 1; Figura 14 przedstawia wykres ilustrujący postać, w jakiej sygnał przedstawiony na Figurze 13 jest po przesłaniu go za pośrednictwem sieci odbierany przez demodulator przedstawiony na Figurze 1; Figura przedstawia wykres sygnału przedstawionego na Figurze 14 po przefiltrowaniu go z wykorzystaniem filtra kompensującego kanał przedstawionego na Figurze 1; Figura 16 przedstawia wykres ilustrujący modulowanym sygnał o kształcie fali zawierający dane wysyłany przez modulator przedstawiony na Figurze 1; Figura 17 przedstawia wykres ilustrujący postać, w jakiej sygnał przedstawiony na Figurze 16 jest po przesłaniu go za pośrednictwem sieci odbierany przez demodulator przedstawiony na Figurze 1; Figura 18 przedstawia wykres sygnału przedstawionego na Figurze 17 po przefiltrowaniu go z wykorzystaniem filtra kompensującego kanał przedstawionego na Figurze 1; Figura 19 i przedstawiają cechy modulowanego kształtu fali, które mogą być wykorzystywane zamiast impulsów przedstawionych na Figurze a i b; oraz Figura 21 przedstawia system do transmisji zakodowanej mowy nie obejmujący systemu przedstawionego na Figurze 1. [0008] Odnośnie figury 1, system komunikacji głosowej obejmuje pierwszy usługowy punkt dostępowy (SAP) umoŝliwiający przesyłanie głosu za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej 12 oraz drugi SAP 14 umoŝliwiający odbieranie głosu za pośrednictwem sieci. Modulator danych 18 umoŝliwia odbieranie danych wejściowych 17 i przekształcanie sygnału danych wejściowych w modulowany kształt fali 19 w celu wprowadzenia go do pierwszego SAP. JeŜeli jako pierwszy SAP wykorzystywany jest przenośny terminal GSM, obejmuje on moduł kompresji mowy w postaci kodera mowy GSM, który przekształca modulowany sygnał 19 w strumień bitów 22 w celu przesłania go do sieci 12. Drugi SAP 14 umoŝliwia odbieranie strumienia bitów 2 z sieci 12 i obejmuje moduł dekompresji mowy przekształcający strumień bitów 2 z powrotem w sygnał o modulowa-

5 nym kształcie fali 27. Demodulator 28 umoŝliwia demodulację odebranego sygnału o modulowanym kształcie fali 27 w celu uzyskania sygnału danych 29 oraz udostępnianie na wyjściu sygnału danych 29. W rzeczywistości obydwa SAP, 14 umoŝliwiają zarówno przesyłanie, jak i odbieranie sygnałów, lecz dla zachowania przejrzystości opisu przedstawiona zostanie jedynie komunikacja jednokierunkowa. [0009] W przypadku konwencjonalnej sieci komunikacji mobilnej wyjście 22 pierwszego SAP przesyła sygnał w postaci sygnału radiowego, zaś sieć 12 obejmuje pewną liczbę stacji bazowych przesyłających i odbierających sygnały radiowe oraz sieć telefoniczną, z którą połączone są stacje bazowe. [00] Odnośnie figury 2, układ modulatora 18 danych obejmuje pewną liczbę modułów umoŝliwiających poddanie danych wejściowych 17 pewnym procesom przetwarzania. Moduły te to moduł 32 kodujący kanał, moduł przeplatający 34, moduł modulujący 36 oraz moduł 38 przeprowadzający kształtowanie widmowe. Układ demodulatora 28 danych obejmuje pewną liczbę modułów umoŝliwiających przetwarzanie odebranego modulowanego kształtu fali. Moduły te to filtr 40 kompensujący kanał, moduł 42 przeprowadzający odwrotne kształtowanie widmowe, moduł demodulujący 44, moduł rozplatający 46 oraz moduł dekodujący kanał 48. [0011] Kodowanie kanału przeprowadzane przez moduł 32 moŝe mieć postać dowolnego odpowiedniego kodowania, na przykład kodowania blokowego, kodowania splotowego lub kodowania turbo. RóŜne przydatne szybkości przesyłania danych uzyskiwane są w zaleŝności od poŝądanej bitowej stopy błędów (BER) z wykorzystaniem róŝnych prędkości kodów i dziurkowania. Jak dobrze wiadomo, kodowanie kanału polega zwykle na dodawaniu redundancji do danych przed ich przesłaniem, dzięki czemu w przypadku utraty podczas transmisji części bitów przesyłanego sygnału w dalszym ciągu moŝliwe jest odtworzenie pierwotnych danych. [0012] Na wyjściu modułu kodującego kanał 32 co ms udostępniana jest 60-bitowa ramka. Modulator 36 umoŝliwia rozdzielenie kaŝdej 60-bitowej ramki na obejmujące bitów ramki o długości ms, co związane jest generowaniem czterech symboli z kaŝdej ramki kodowania kanału. W przedstawionym przykładzie proces przeplatania obejmuje przetwarzanie kaŝdej z 60-bitowych ramek. 60 bitów ramki wprowadzanych jest w następujący sposób do tablicy mającej cztery rzędy po kolumn:

6 [0013] Tablica jest następnie odczytywana rzędami, co prowadzi do uzyskania następującej sekwencji: 1,,9,...7,2,6,,...,9,4,8,12,...,60. [0014] Bity są następnie w zmodyfikowanej kolejności wprowadzane do modulatora, przy czym pierwsze bitów sekwencji jest wykorzystywane do wygenerowania pierwszego symbolu, zaś drugie bitów sekwencji wykorzystywane jest do wygenerowania drugiego symbolu. Trzeci i czwarty symbol generowane są w oparciu o trzecią i czwartą grupę bitów. [00] Moduł rozplatający 46 układu demodulatora 28 poddaje strumień bitów odebrany z demodulatora przetwarzaniu za pomocą procesu przeprowadzanego w odwrotnej kolejności, wprowadzając bity po jednym rzędzie do tablicy oraz odtwarzając je po jednej kolumnie. Zaletą procesu przeplatania jest to, Ŝe w przypadku nieprawidłowej demodulacji jednego symbolu i wystąpienia w nim błędów, błędy te rozpraszane są w strumieniu bitów wprowadzanym do modułu dekodującego kanał 48. UmoŜliwia to zwykle dokładniejsze dekodowanie bitów danych niŝ w przypadku wystąpienia grupy błędnych bitów. [0016] Odnośnie figury 3, kaŝda -bitowa ramka wprowadzana do modułu modulującego 36 jest przekształcana w symbol obejmujący fragment sygnału o modulowanym kształcie fali. KaŜdy symbol ma ms długości przy częstotliwości próbkowania wynoszącej 8 khz, a zatem obejmuje 40 próbek. -bitowa ramka jest dzielona na grupy bitów (w tym przypadku jest to pięć grup po trzy bity), przy czym kaŝda z grup jest wykorzystywana do określania jednego lub większej liczby parametrów odpowiedniej właściwości sygnału o modulowanym kształcie fali. W tym przypadku kaŝda grupa bitów określa połoŝenie próbki w odpowiednim impulsie sygnału o kształcie fali. [0017] Odnośnie Figury 4, 40 próbek symbolu dzielonych jest na pięć ścieŝek, gdzie kaŝda ze ścieŝek obejmuje osiem połoŝeń próbek. PołoŜenia w kaŝdej ze ścieŝek nie sąsiadują ze sobą, lecz są rozmieszczone w symbolu w równych odstępach od siebie. W tym przypadku pierwsze połoŝenia pięciu ścieŝek to odpowiednio połoŝenia od 0 do 4, zaś połoŝenia w kaŝdej ze ścieŝek są od siebie oddalone o pięć połoŝeń. Pierwsza ścieŝka obejmuje na przykład połoŝenia 0,,,,, 2, 30 i 3, tak jak jest to widoczne na Figurze 4. KaŜda ścieŝka jest przydzielana odpowiedniej grupie bitów w -bitowej ramce. Pierwsza ścieŝka jest przydzielona do pierwszych trzech bitów, druga ścieŝka do drugich trzech bitów, itd. Dla kaŝdej ścieŝki tworzony jest impuls tylko na jednym z ośmiu połoŝeń, a wybrane połoŝenie mieści trzy bity danych związanych z tą ścieŝką, jak pokazano w dolnym rzędzie na Figurze 4. PoniewaŜ w kaŝdej ze ścieŝek znajduje się osiem połoŝeń, kaŝde połoŝenie moŝe obejmować trzy bity danych, gdyŝ w grupie trzech bitów istnieje osiem moŝ-

7 liwych kombinacji. [0018] W przedstawionym przykładzie pierwsze trzy bity sekwencji to 1, zaś odpowiadające bitom danych 1 połoŝenie w pierwszej ścieŝce to 2. Impuls generowany jest zatem w połoŝeniu 2 symbolu. Tak jak jest to widoczne na rysunku, pozostałe cztery grupy po trzy bity są przesyłane z wykorzystaniem impulsów w połoŝeniach 16, 32, 13 i 34, a więc w kaŝdym z tych połoŝeń generowane są impulsy. [0019] JeŜeli określono połoŝenia wszystkich impulsów w symbolu, znak impulsów definiowany jest w taki sposób, by zmieniał się naprzemiennie w symbolu. W tym przypadku co drugi impuls rozpoczynając od drugiego ma znak ujemny, zaś pozostałe impulsy mają znak dodatni. Znaki wszystkich impulsów naleŝy więc odwrócić, bowiem pierwszy impuls miał znak ujemny. Cały kształt fali jest wreszcie mnoŝony przez poŝądany współczynnik wzmocnienia, dzięki czemu sygnał nadaje się do dalszego przesyłania. Symbole przesyłane są kolejno w celu wygenerowania ciągłego sygnału o modulowanym kształcie fali. [00] Odnośnie Figury a, sygnał o kształcie fali obejmuje szereg wygenerowanych przez moduł modulujący 36 impulsów o zmieniających się naprzemiennie znakach. W tym przykładzie w symbolach zawartych jest po pięć impulsów, przy czym pierwszy i ostatni impuls w kaŝdym z symboli ma taki sam znak, tj. znak dodatni. W wyniku tego w połączeniu między kaŝdą parą sąsiadujących ze sobą modulowanych symboli występują dwa sąsiadujące ze sobą impulsy o takim samym znaku. W alternatywnym rozwiązaniu przedstawionym na Figurze b znak pierwszego impulsu zmienia się naprzemiennie we wszystkich kolejnych symbolach, dzięki czemu znak impulsów zmienia się naprzemiennie w całym modulowanym sygnale. [0021] W modyfikacji tego sposobu modulowane symbole są przekształcane w taki sposób, by symbole znajdujące się blisko siebie lub podobne do siebie miały równieŝ podobne rozmieszczenia bitów danych, tj. miały podobną odległość Hamminga. W przypadku nieprawidłowej demodulacji symbolu prawdopodobniejsze jest pomylenie go z innym, podobnym do niego symbolem. Przypisanie podobnego rozmieszczenia bitów do podobnych symboli umoŝliwia zminimalizowanie błędów demodulacji bitów. [0022] Po modulacji sygnału kształtu fali poddawany jest kolejnej modyfikacji z wykorzystaniem modułu 38 przeprowadzającego kształtowanie widmowe. Ma to na celu uzyskanie pewności, Ŝe kształt widma sygnału zmienia się w czasie, dzięki czemu Ŝadne czujniki aktywności głosowej w kanale głosowym nie zidentyfikują Ŝadnych części przesyłanego sygnału jako nie zawierającego mowy i nie wytną ich z transmisji. Tak jak jest to widoczne na Figurze 6, moduł 38 przeprowadzający kształtowanie widmowe przeprowadza modyfikację jedynie części modulowanego kształtu fali, przy czym w tym przypadku jest to mo-

8 dyfikacja trwającego ms fragmentu z kaŝdych 80 ms kształtu fali. Pozostałe 60 ms pozostaje niezmienione, dzięki czemu uzyskiwana jest wymagana zmienność kształtowania widmowego. [0023] Podczas analizy widma częstotliwości sygnału o kształcie fali przedstawionego na Figurze a moŝna stwierdzić, Ŝe ma ono postać przedstawioną na Figurze 7. Moduł 38 przeprowadzający kształtowanie widmowe generuje przedstawioną na Figurze 8 funkcję kształtowania widmowego, która umoŝliwia wprowadzenie wzmocnienia zmieniającego się wraz ze składowymi częstotliwości sygnału o kształcie fali. Wzmocnienie zmienia się w tym przypadku z częstotliwością w sposób sinusoidalny, pomiędzy minimum równym 1 i przypadającym przy 0 Hz, Hz i Hz oraz maksimum równym 4 i przypadającym przy -00 Hz i +00 Hz. JeŜeli widmo sygnału o kształcie fali pomnoŝone zostanie przez tę funkcję kształtującą, jego widmo częstotliwości jest zmieniane do postaci przedstawionej na Figurze 9. jak moŝna zauwaŝyć, jest to mnoŝenie pierwotnego widma częstotliwości przedstawionego na Figurze 7 przez łagodnie zmieniające się widmo częstotliwości przedstawione na Figurze 8. Widmo to róŝni się zatem znacząco od widma modulowanego sygnału nie poddanego modyfikacji. W wyniku tego kształt widmowy sygnału zmienia się co 80 ms, co jest wystarczające do uzyskania pewności, Ŝe sygnał nie zostanie wycięty przez czujnik aktywności głosowej. [0024] To widmo częstotliwości jest następnie poddawane przekształceniu odwrotnemu i normalizowane, dzięki czemu uzyskiwany jest kształt fali przedstawiony na Figurze a. Tak jak jest to widoczne, zmodyfikowany kształt fali jest w rzeczywistości bardzo podobny do pierwotnego kształtu fali przedstawionego na Figurze a, lecz kaŝdy z impulsów, zarówno ujemnych jak i dodatnich, zastąpiony został elementem o kształcie przedstawionym na Figurze 11. Obejmuje on centralny pik znajdujący się w tym samym połoŝeniu co pierwotny impuls i mający ten sam znak oraz dwa piki boczne znajdujące się po obydwu stronach piku centralnego, mające mniejszą amplitudę niŝ pik środkowy i przeciwny znak. Poddanie takiej samej modyfikacji kształtu fali przedstawionego na Figurze b prowadzi do uzyskania kształtu fali przedstawionego na Figurze b. [002] W rzeczywistości moduł 38 przeprowadzający kształtowanie widmowe moŝe zostać znacznie uproszczony przez przeprowadzenie filtrowania w dziedzinie czasu lub operacji splatania, dzięki czemu kaŝdy pojedynczy impuls w sygnale o kształcie fali jest zastępowany elementem o kształcie przedstawionym na Figurze 11. Pozwala to uniknąć konieczności dokonywania opisanych powyŝej operacji przekształcania częstotliwości, modyfikacji i przekształcania odwrotnego. W celu dalszego uproszczenia funkcja 38 kształtowania widmowego moŝe być zintegrowana z modulacją 36, dzięki czemu, jeŝeli jest to

9 konieczne, w utworzonych symbolach umieszczany jest element o wymaganym kształcie. [0026] NaleŜy ponadto zauwaŝyć, Ŝe oprócz lub zamiast opisanego powyŝej kształtowania widmowego mogą być stosowane równieŝ inne sposoby modyfikacji. Celem tych modyfikacji jest uzyskanie sygnału o zmiennych właściwościach, dzięki którym jest on zmienny w czasie, co pozwala na uniknięcie moŝliwości jego wycięcia przez czujnik aktywności głosowej. MoŜliwe jest na przykład modyfikowanie amplitudy kształtu fali sygnału w taki sposób, by uzyskać obwiednię energii zmienną w czasie. [0027] Po ukształtowaniu sygnału kształtu fali z wykorzystaniem modułu przeprowadzającego kształtowanie widmowe, jest on udostępniany na wyjściu modulatora 18 w postaci sygnału 19 o kształcie fali, a następnie wprowadzany do modułu kompresji mowy pierwszego SAP. Moduł kompresji mowy przeprowadza identyfikację róŝnych parametrów sygnału 19 o kształcie fali oraz kodowanie tych parametrów. Skompresowany sygnał przesyłany przez sieć przesyła zatem te parametry. Po przesłaniu skompresowanego sygnału za pośrednictwem sieci 12 moduł dekompresji mowy w drugim SAP 14 wykorzystuje przesłane parametry w celu przeprowadzenia dekodowania pierwotnego sygnału o kształcie fali. [0028] JeŜeli dekodowany sygnał o kształcie fali wprowadzany jest do demodulatora 28 z modułu dekompresji mowy drugiego SAP 14, jest on przepuszczany przez filtr 40 kompensujący kanał. Celem zastosowania tego filtra jest przeciwdziałanie odpowiedzi całego łącza komunikacyjnego między modulatorem 18 a demodulatorem 28. Kanały głosowe publicznych telefonów mobilnych i stacjonarnych mają własną charakterystykę odpowiedzi impulsowej, która moŝe obejmować odpowiedzi wszystkich filtrów kształtujących częstotliwość znajdujących się w nadajnikach i odbiornikach. Odpowiedź impulsowa obejmuje zjawisko rozprzestrzeniania się impulsów modulowanego sygnału. Filtr 40 ma zatem odpowiedź odwrotną do odpowiedzi systemu telekomunikacyjnego, dzięki czemu sygnał staje się wyraźniejszy i moŝliwe jest przywrócenie sygnału bardziej zbliŝonego do pierwotnego modulowanego sygnału. Zapewnia to podwyŝszenie dokładności procesu demodulowania. [0029] Odnośnie Figury 12, filtr 40 umoŝliwia odbieranie zdekompresowanego sygnału, filtrowanie go z wykorzystaniem pewnej liczby współczynników filtra oraz przesyłanie go za pośrednictwem modułu 42 przeprowadzającego odwrotne kształtowanie widmowe do modułu demodulującego 44. Moduł demodulujący 44 przeprowadza demodulację wstępnie przetworzonego kształtu fali przez przeprowadzenie procesu odwrotnego do wykonywanego przez modulator, dzięki czemu moŝliwe jest odtworzenie strumienia bitów wprowadzanego do modułu modulującego 36, co zostanie bardziej szczegółowo przedstawione w dal-

10 szej części opisu. Strumień bitów jest następnie przetwarzany w module rozplatającym 46 i module 48 dekodującym kanał w celu uzyskania opisanego powyŝej wyjściowego strumienia bitów. [0030] Filtr 40 jest filtrem adaptacyjnym, zaś współczynniki filtra dostosowywane są przez moduł 0 dostosowujący współczynniki. Moduł 0 dostosowujący współczynniki odbiera z kanału modulowany kształt fali i porównuje go z sygnałem referencyjnym w celu określenia, czy i w jaki sposób naleŝy dostosować współczynniki filtra. Adaptacja filtra przeprowadzana jest w dwóch etapach. W pierwszym etapie pierwszy moduł modulujący 18 przesyła z góry określoną sekwencję uczącą, zaś moduł 0 dostosowujący współczynniki porównuje odebrany sygnał z zapisanym wcześniej w pamięci 2 sygnałem referencyjnym, który jest identyczny jak przesłana sekwencja ucząca. Moduł 0 dostosowujący współczynniki połączony jest z pamięcią 2 za pośrednictwem przełącznika 60. UmoŜliwia to ustawienie poŝądanych wartości początkowych współczynników filtra. [0031] Po zakończeniu sekwencji uczącej i ustaleniu początkowych współczynników filtra przełącznik 60 moŝe zostać ustawiony w połoŝeniu P2, w którym proces dostosowywania jest wstrzymany. MoŜe to być uŝyteczne w przypadku niezmiennej w czasie odpowiedzi kanału komunikacji głosowej. JeŜeli jednak odpowiedź kanału komunikacji głosowej jest zmienna w czasie, przełącznik ustawiany jest w połoŝeniu P3, zaś moduł 0 dostosowujący współczynniki przełączany jest w tryb ciągłego dostosowywania. W tym trybie sygnały referencyjne generowane są w oparciu o dekodowany strumień bitów danych wyjściowych. Dane wyjściowe są kodowane w kanale z wykorzystaniem lokalnego modułu 4 kodującego kanał, przeplatane z wykorzystaniem lokalnego modułu przeplatającego 6, a następnie modulowane z wykorzystaniem lokalnego modułu modulującego 8, który połączony jest z modułem 0 dostosowującym współczynniki za pośrednictwem przełącznika 60. Moduły te działają w taki sam sposób jak odpowiadające im moduły modulatora 18 w pierwszym SAP. Przyjmując zatem, Ŝe wyjściowy strumień danych został prawidłowo zdekodowany, sygnał referencyjny będzie identyczny jak modulowany kształt fali generowany przez modulator 18 w pierwszym usługowym punkcie dostępowym. Moduł 0 dostosowujący współczynniki moŝe zatem w sposób ciągły dostosowywać współczynniki filtra w celu zapewnienia kompensacji wszelkich zmian odpowiedzi kanału. [0032] JeŜeli w dowolnym momencie transmisji nie jest moŝliwe precyzyjne generowanie sygnału referencyjnego, przełącznik ustawiany jest ponownie w połoŝeniu P2, zaś proces dostosowywania zostaje wstrzymany. [0033] Na początku kaŝdej komunikacji z modulatora 18 do demodulatora 28 wysyłany jest sygnał synchronizujący, dzięki któremu moŝliwa jest interpretacja przesyłanego sygna-

11 łu. Na Figurze 13 przedstawiono fragment takiego sygnału synchronizującego, który obejmuje pewną liczbę impulsów rozmieszczonych w róŝnych, z góry określonych odstępach czasu od siebie. Po odebraniu impulsów synchronizujących przez filtr 40 odpowiedź łącza telekomunikacyjnego ma na przykład postać przedstawioną na Figurze 14. Tak jak jest to widoczne, kaŝdy impuls sygnału synchronizującego został zmieniony, dzięki czemu nie ma on charakterystyki pojedynczego impulsu. Po przetworzeniu odebranego sygnału przez filtr 40 jest on modyfikowany w taki sposób, by ponownie miał postać zbliŝoną do sygnału pierwotnego, tak jak to pokazano na Figurze. Sekwencja synchronizująca filtrowana jest przez filtr 40 z wykorzystaniem stałego zestawu współczynników określającego średnią odwrotną odpowiedź docelowego łącza komunikacji głosowej. W tym przypadku widoczne jest, Ŝe sygnał obejmuje pewną liczbę impulsów o znacznie większej amplitudzie niŝ w przypadku pozostałych impulsów. Są to rzeczywiste impulsy pochodzące z pierwotnie przesyłanego sygnału, które zostały wzmocnione, co umoŝliwia ich odróŝnienie. UmoŜliwia to rozpoznawanie sygnału synchronizującego, a zatem pozwala na przeprowadzenie synchronizacji modulatora i demodulatora. [0034] Podczas przesyłania za pośrednictwem sieci obejmującego dane sygnału o kształcie fali, pierwotny sygnał o kształcie fali ma postać taką jak przedstawiona na Figurze 16. Jest to taka sama postać jak przedstawiona na Figurze a i obejmuje pewną liczbę symboli składających się z pięciu impulsów, przy czym impulsy w kaŝdym z symboli mają naprzemiennie zmieniające się znaki. W tym przypadku odebrany i wprowadzony do filtra 40 sygnał ma postać przedstawioną na Figurze 17. Tak jak jest to widoczne, niemoŝliwe jest rozpoznanie impulsów sygnału pierwotnego. Po przeprowadzeniu wstępnej synchronizacji sekwencja ucząca i dane przesyłane są w sposób opisany powyŝej. [003] Wracając do figury 2, wyjście filtra 40 kompensującego kanał poddawane jest przetwarzaniu z wykorzystaniem modułu 42 przeprowadzającego odwrotne kształtowanie widmowe. Usuwa on wprowadzone modyfikacje, dzięki czemu sygnał wprowadzany do modułu demodulującego 44 jest tak zbliŝony do sygnału udostępnianego na wyjściu modułu modulującego 36, jak to tylko jest moŝliwe. [0036] Moduł demodulujący 44 przeprowadza proces demodulacji odebranego sygnału, którego wynik jest zasadniczo odwrotny do procesu modulacji przeprowadzanego przez moduł modulujący 36, co opisano powyŝej i przedstawiono na Figurach 3 i 4. ChociaŜ moŝliwe jest wykorzystanie procesu odwrotnego do procesu modulacji, demodulacja jest w rzeczywistości przeprowadzana przez porównanie symboli odebranego sygnału z pewną liczbą sygnałów referencyjnych. Odebrany sygnał o modulowanym kształcie fali poddany filtrowaniu z wykorzystaniem filtra kompensującego kanał i odwrotnemu kształtowaniu

12 widmowemu, a zatem przypominający sygnał przedstawiony na Figurze 18, jest odbierany, po czym identyfikowane są poszczególne symbole. Dla kaŝdego symbolu przeprowadzane jest porównanie kształtu fali z referencyjnymi kształtami fali, zaś dla kaŝdego referencyjnego kształtu fali tworzona jest metryka dopasowania określająca, jak bardzo jest on zbli- Ŝony do odebranego kształtu fali. Metryka wykorzystywana jest do określenia referencyjnego kształtu fali, który jest najbardziej zbliŝony do odebranego kształtu fali. Dla kaŝdej moŝliwej kombinacji bitów symbolu istnieje oddzielny referencyjny kształt fali. Bity odpowiadające wybranemu referencyjnemu kształtowi fali są następnie udostępniane na wyjściu modułu demodulującego. KaŜdy moŝliwy kształt fali dla kaŝdego z symboli ma odpowiadające mu unikatowe rozmieszczenie bitów danych. PoniewaŜ w kaŝdym symboli zawartych jest bitów, istnieje 2, t moŝliwych referencyjnych kształtów fali lub symboli. Proces 42 odwrotnego kształtowania widmowego moŝe być zintegrowany z demodulacją 44 przez wykorzystane wymaganego kształtu elementu w referencyjnych kształtach fali symboli, jeŝeli jest to konieczne. [0037] Interfejs między modemem a usługowym punktem dostępowym wybranego systemu telekomunikacyjnego moŝe być cyfrowy lub analogowy. MoŜliwe jest równieŝ wykorzystywanie analogowych sekcji w systemie telekomunikacyjnym. Takie analogowe sekcje mogą być przyczyną dwóch problemów. Próbki odbierane przez demodulator mogą róŝnić się od próbek wysyłanych przez modulator, co jest wynikiem stałego przesunięcia fazowego impulsów taktujących przetwornika cyfrowo-analogowego i przetwornika analogowocyfrowego (DAC i ADC). Impulsy taktujące DAC i ADC mogą ponadto nieznacznie róŝnić się od siebie, co skutkuje rozciągnięciem lub ściśnięciem sygnału, poza utratą elementów próbkowania. [0038] Filtr kompensujący kanał 40 moŝe kompensować i ponownie wyrównywać niezgodności w kilku próbkach, jak równieŝ synchronizować wyjście filtra w celu uzyskania dokładnie takiego samego połoŝenia jak w sygnale referencyjnym. Nie powoduje to Ŝadnych negatywnych efektów ani obniŝenia wydajności filtra kompensującego kanał, poniewaŝ po ustanowieniu kanału głosowego efekt ten jest niezmienny w czasie. Aby jednak wyeliminować nawarstwianie się większych niezgodności na skutek róŝniących się od siebie częstotliwości zegarów, przeprowadza się pomiar i korekcję opóźnień między sygnałem wstępnie przetworzonym a sygnałem referencyjnym. [0039] Zmiany częstotliwości zegara wykrywane są przez estymację opóźnienia odpowiadającego maksymalnej korelacji krzyŝowej między wyjściem filtra 40 kompensującego kanał a sygnałem referencyjnym. W przypadku przesyłania danych i lokalnego generowania sygnału referencyjnego przez demodulator 28, w celu uniknięcia utraty synchronizacji

13 opóźnienie korelacji krzyŝowej estymowane jest z dokładnością do ułamka próbki. Ułatwia to płynne śledzenie zmian częstotliwości zegara i umoŝliwia wyeliminowanie nagłych utrat synchronizacji. Estymacja z dokładnością do ułamka próbki moŝe być uzyskiwana przez upsampling próbki referencyjnej i filtrowanie wyjścia z większą częstotliwością próbkowania, zmierzenie opóźnienia względem najbardziej zbliŝonej liczby próbek, korekcję opóźnienia i downsampling w celu uzyskanie pierwotnej częstotliwości próbkowania. [0040] Ułamkowa korekcja opóźnienia przeprowadzana jest przed dostosowaniem współczynników filtra kompensującego kanał. Pozwala to wyeliminować próby modelowania przez filtr zjawiska kurczenia lub rozszerzania się odbieranego sygnału i obniŝenie wydajności filtra. Uzyskano to przez korekcję wyrównywania sygnału kanału i sygnału referencyjnego zgodnie z wykrytym opóźnieniem. Korekcja ta przeprowadzana jest przez upsampling sygnału kanału lub sygnału referencyjnego, korekcję opóźnienia oraz downsampling z właściwym opóźnieniem. Śledzenie zmian częstotliwości zegara przy wyŝszej częstotliwości próbkowania umoŝliwia równieŝ przeprowadzanie korekcji opóźnienia szybciej niŝ dostosowywanie współczynników, a zatem uniknięcie modelowania przez filtr zmian częstotliwości zegara. [0041] Istnieją przypadki, w których róŝnica w metryce dopasowania między najlepszym dopasowaniem a jednym lub wieloma innymi kształtami fali symbolu jest niewielka. Podczas podejmowania miękkich decyzji dopasowania te brane są pod uwagę, co umoŝliwia podwyŝszenie wydajności dekodera kanału. W demodulatorze przeprowadzana jest estymacja wagi kaŝdego z bitów, nie zaś twarda decyzja o wartości jeden lub zero. Dekoder kanału wykorzystuje wartości wagi w celu przeprowadzenia estymacji najlepszego moŝliwego dekodowanego wyjściowego strumienia bitów. [0042] KaŜdemu symbolowi modulacji/demodulacji odpowiada unikatowe rozmieszczenie bitów danych. Na przykład bitów w symbolu prowadzi do uzyskania 2 = symboli dla wszystkich moŝliwych rozmieszczeń bitów. Demodulator umoŝliwia odnalezienie wartości wagi dla kaŝdego z bitów odebranego symbolu, tj. oddzielnych wartości wag dla bitów. [0043] Demodulator porównuje odebrany symbol ze wszystkimi moŝliwymi symbolami referencyjnymi i przeprowadza estymację miary podobieństwa S i dla kaŝdego symbolu referencyjnego: 3 [0044] Ta miara podobieństwa moŝe być na przykład funkcją korelacji krzyŝowej lub błędu średniokwadratowego między odebranym symbolem a rozpatrywanym symbolem refe-

14 13 rencyjnym. Estymowana wartość wagi dla danego połoŝenia bitu j określona jest wzorem: 2 30 gdzie n i,j wynosi +1, jeŝeli bit j symbolu referencyjnego i jest równy jeden oraz wynosi -1, jeŝeli bit j symbolu referencyjnego i jest równy jeden. Mówiąc innymi słowami wartości wag przyjmuje początkowo wartości zerowe, po czym kaŝda z wartości wag jest zwiększana lub zmniejszana o miarę podobieństwa, jeŝeli odpowiadający jej bit symbolu referencyjnego wykorzystanego do estymacji miary podobieństwa jest równy jeden lub zero. Wagi są następnie wprowadzane do dekodera kanału, gdzie wykorzystywane są podczas estymacji wartości kaŝdego z dekodowanych bitów danych. [004] W przypadku wyszukiwań suboptymalnych, gdzie wykorzystywana jest jedynie część symboli referencyjnych, w wybranym zakresie przeszukiwania symboli referencyjnych stosowane są takie same zasady. Sprawdzane symbole referencyjne wybierane są z wykorzystaniem algorytmu wstępnego przetwarzania. [0046] W razie konieczności dekoder kanału moŝe przeprowadzać normalizację wartości wag. JeŜeli na przykład jednej ramce kodowania kanału odpowiadają cztery symbole, odpowiadających im 60 wartości wag poddawanych jest normalizacji w celu dopasowania ich do zakresu kwantyzatora miękkich decyzji dekodera kanału. KaŜda grupa 60 wartości wag odpowiadających czterem symbolom i ramka kodowania kanału normalizowane są niezaleŝnie od siebie. [0047] W opisanej powyŝej postaci wynalazku dane zawarte są jedynie w połoŝeniach impulsów w modulowanym kształcie fali. NaleŜy jednak zauwaŝyć, Ŝe do przesyłania danych wykorzystywana moŝe być zarówno amplituda kaŝdego z impulsów, jak i znak kaŝdego impulsu. W przypadku na przykład modyfikacji systemu przedstawionego na Figurze 3, kaŝdy impuls moŝe mieć dwie moŝliwe amplitudy, przy czym jedna z nich jest dwa razy większa od drugiej. Amplituda kaŝdego z impulsów jest zatem wykorzystywana do przesyłania jednego bitu. Oznacza to, Ŝe w przedstawionym przykładzie kaŝda ścieŝka umoŝliwia przesyłanie czterech, nie zaś trzech bitów. W kolejnej modyfikacji znak kaŝdego z impulsów nie jest ustawiany w taki sposób, by zmieniał się naprzemiennie, lecz jest on wykorzystywany do przesyłania kolejnego bitu. W ten sposób znak i połoŝenie wykorzystywane są do przesyłania czterech bitów danych. [0048] W kolejnych postaciach zamiast pojedynczych impulsów w sygnale o kształcie fali generowane są inne elementy umoŝliwiające przesyłanie danych. MoŜliwe jest na przykład zastąpienie przedstawionych na Figurach a i b impulsów elementami przedstawionymi na Figurze 19 lub Figurze. W takim przypadku do przesyłania danych w sposób opisany

15 14 powyŝej w odniesieniu do impulsów wykorzystywana jest jedna lub wiele cech wybranych spośród połoŝenia, znaku i amplitudy elementu. [0049] Odnośnie Figury 21, w jednej z postaci wynalazku opisany powyŝej system do transmisji danych wykorzystywany jest jako część systemu telekomunikacyjnego do przesyłania mowy. Cały system umoŝliwia w szczególności odbieranie sygnału 8 mowy, który moŝe mieć postać sygnału analogowego lub cyfrowego. System obejmuje moduł 60 kompresji mowy umoŝliwiający przetwarzanie sygnału wejściowego z wykorzystaniem standardowego algorytmu kompresji mowy oraz moduł szyfrujący 62 umoŝliwiający szyfrowanie skompresowanego sygnału mowy. Na wyjściu modułu szyfrującego 62 udostępniany jest strumień 64 bitów, który wykorzystywany jest jako dane wejściowe 17 układu modulatora 18 przedstawionego na Figurze 1. Po stronie odbiorczej dane wyjściowe 29 pochodzące z układu demodulatora 28 tworzą strumień 66 bitów, który wprowadzany jest do modułu deszyfrującego 68. Wyjście modułu deszyfrującego połączone jest z wejściem modułu 70 dekompresji mowy, na wyjściu którego udostępniany jest sygnał 72 mowy odpowiadający wprowadzanemu do systemu sygnałowi 8. [000] System ten zapewnia zatem sposób przesyłania zakodowanej mowy z wykorzystaniem kanału głosowego o niskiej przepływności. ZastrzeŜenia patentowe System do przesyłania danych wejściowych za pośrednictwem kanału głosowego sieci obejmujący: modulator umoŝliwiający generowanie sygnału o modulowanym kształcie fali przez przekształcenie danych przeznaczonych do przesłania za pośrednictwem sieci; gdzie modulator umoŝliwia, przez transformację danych, przekształcanie danych w sekwencję symboli, przy czym kaŝdy symbol obejmuje segment sygnału o modulowanym kształcie fali, i gdzie modulator umoŝliwia ponadto modyfikowanie cech sygnału o modulowanym kształcie fali, dzięki czemu jest on zmienny w czasie, a więc przepuszczany przez czujnik aktywności głosowej; filtr kompensujący kanał umoŝliwiający filtrowanie zmodyfikowanego sygnału o modulowanym kształcie fali po jego przesłaniu za pośrednictwem kanału głosowego w celu kompensacji odpowiedzi kanału głosowego; oraz demodulator umoŝliwiający odzyskiwanie danych z filtrowanego zmodyfi-

16 kowanego sygnału o modulowanym kształcie fali. 2. System według zastrzeŝenia 1, w którym modulator obejmuje ponadto koder kanału umoŝliwiający kodowanie danych wejściowych w kanale przed jego modulacją. 3. System według zastrzeŝenia 2, w którym demodulator obejmuje dekoder kanału umoŝliwiający dekodowanie danych w kanale. 4. System według któregokolwiek z powyŝszych zastrzeŝeń, w którym modulator umoŝliwia modyfikację modulowanego sygnału przez wprowadzenie okresowości.. System według któregokolwiek z powyŝszych zastrzeŝeń, w którym modulator umoŝliwia modyfikację modulowanego sygnału przez kształtowanie widmowe. 6. System według któregokolwiek z powyŝszych zastrzeŝeń, w którym demodulator umoŝliwia modyfikację sygnału o modulowanym kształcie fali z wykorzystaniem procesu odwrotnego do przeprowadzanego w modulatorze. 7. System według któregokolwiek z powyŝszych zastrzeŝeń, w którym kaŝdy symbol obejmuje co najmniej jeden element mający połoŝenie, amplitudę i znak, przy czym co najmniej jeden element wybrany z grupy obejmującej połoŝenie, amplitudę i znak jest uzaleŝniony od danych. 8. System według zastrzeŝenia 7, w którym połoŝenie elementu uzaleŝnione jest od danych. 9. System według zastrzeŝenia 7 albo 8, w którym kaŝdy symbol obejmuje wiele elementów mających połoŝenie, amplitudę i znak, przy czym co najmniej jedna cecha kaŝdego z elementów wybrana z grupy obejmującej połoŝenie, amplitudę i znak uzaleŝniona jest od danych.. System według zastrzeŝenia 9, w którym znak elementów zmienia się naprzemiennie z jednego elementu na drugi, dzięki czemu jest uzyskiwany sygnał przemienny. 11. System według zastrzeŝenia 9 albo, w którym symbol obejmuje wiele połoŝeń próbek, które są podzielone na grupy, przy czym do kaŝdej z grup jest przyporządkowany jeden element, dzięki czemu w kaŝdej z grup połoŝeń jest zawarty jeden element. 12. System według zastrzeŝenia 11, w którym połoŝenie kaŝdego z elementów określa grupę bitów danych. 13. System według zastrzeŝenia 12, w którym kaŝda grupa połoŝeń próbek przyporządkowana jest do odpowiedniej grupy bitów danych. 14. System według któregokolwiek z zastrzeŝeń od 7 do 13, w którym kaŝdy symbol jest wykorzystywany do przesyłania wielu bitów danych, zaś demodulator umoŝliwia określenie wartości wagi dla kaŝdego z bitów w oparciu o podobieństwo sym-

17 bolu do kaŝdego z symboli referencyjnych naleŝących do określonego zakresu.. System według zastrzeŝenia 14, w którym dekoder kanału umoŝliwia estymację bitów w oparciu o wartości wagi. 16. System według dowolnego z powyŝszych zastrzeŝeń, w którym demodulator umoŝliwia monitorowanie opóźnienia czasowego w odbieranym modulowanym sygnale oraz dokonywanie odpowiedniej korekcji. 17. System według zastrzeŝenia 16, w którym demodulator umoŝliwia przeprowadzenie korekcji opóźnienia czasowego przed demodulacją odbieranego sygnału o modulowanym kształcie fali. 18. System według zastrzeŝenia 16 albo 17, w którym modulowany kształt fali jest generowany i wykrywany przy pierwszej częstotliwości próbkowania, zaś demodulator umoŝliwia przeprowadzenie upsamplingu odebranego sygnału o kształcie fali przy wyŝszej częstotliwości próbkowania przed dokonaniem korekcji w oparciu o opóźnienie czasowe. 19. System według dowolnego z powyŝszych zastrzeŝeń obejmujący ponadto moduł kompresji mowy umoŝliwiający generowanie danych wejściowych w oparciu o wejściowy sygnał mowy oraz moduł dekompresji mowy umoŝliwiający dekodowanie wyjściowego sygnału mowy w oparciu o uzyskane dane.. System według zastrzeŝenia 19 obejmujący ponadto moduł szyfrujący umoŝliwiający szyfrowanie skompresowanego strumienia bitów oraz moduł deszyfrujący umoŝliwiający generowanie skompresowanego strumienia bitów w oparciu o odebrane dane. 21. System według któregokolwiek z powyŝszych zastrzeŝeń, w którym filtr kompensujący kanał umoŝliwia wykorzystywanie zestawu współczynników reprezentujących średnią odpowiedź odwrotną do odpowiedzi kanału głosowego. 22. Modem umoŝliwiający komunikację za pośrednictwem kanału głosowego sieci obejmujący: modulator umoŝliwiający generowanie sygnału o modulowanym kształcie fali przez przekształcenie danych przeznaczonych do przesłania za pośrednictwem sieci; gdzie modulator umoŝliwia, przez transformację danych, przekształcanie danych w sekwencję symboli, przy czym kaŝdy symbol obejmuje segment sygnału o modulowanym kształcie fali, i gdzie modulator umoŝliwia ponadto modyfikowanie elementów sygnału modulowanego, dzięki czemu jest on zmienny w czasie, a więc przepusz-

18 17 czany przez czujnik aktywności głosowej; filtr kompensujący kanał umoŝliwiający odbieranie i filtrowanie zmodyfikowanego sygnału o modulowanym kształcie fali po jego przesłaniu za pośrednictwem kanału głosowego w celu kompensacji odpowiedzi kanału głosowego; oraz demodulator umoŝliwiający odzyskiwanie danych z filtrowanego zmodyfikowanego sygnału o modulowanym kształcie fali. 23. Modem według zastrzeŝenia 22 mający ponadto cechy określone w dowolnym z zastrzeŝeń od 2 do Sposób przesyłania danych wejściowych za pośrednictwem kanału głosowego sieci obejmujący: generowanie sygnału o modulowanym kształcie fali przez przekształcenie danych wejściowych przeznaczonych do przesłania za pośrednictwem sieci; gdzie przekształcanie danych obejmuje przekształcenie danych w sekwencję symboli, przy czym kaŝdy symbol obejmuje segment sygnału o modulowanym kształcie fali, i modyfikowanie sygnału o modulowanym kształcie fali, dzięki czemu jest on zmienny w czasie, a więc przepuszczany przez czujnik aktywności głosowej; filtrowanie zmodyfikowanego sygnału o modulowanym kształcie fali po jego przesłaniu za pośrednictwem kanału głosowego w celu kompensacji odpowiedzi kanału głosowego; oraz odzyskiwanie danych z filtrowanego zmodyfikowanego sygnału o modulowanym kształcie fali. Uprawniony: Mulsys Ltd Pełnomocnik: mgr inŝ. Małgorzata Grabowska Rzecznik patentowy

19 18

20 19

21

22 21

23 22

24 23

25 24

26 2

27 26

28 27

29 28

30 29

31 30

32 31