Rzeczpospolita Babska

Transkrypt

1 4 10 kwietnia 2014 r. 29 Rzeczpospolita Babska Lista 20 najbardziej przedsiębiorczych kobiet fot.: Fotolia

2 kwietnia 2014 r. NAJBARDZIEJ PRZEDSIĘBIORCZE KOBIETY WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO 1 Dorota Włoch prezes zarządu KGHM ZANAM SP Z O O Barbara Maria Zarzecka prezes zarządu CITRONEX I SP Z O O Elisabeth Lurenbaum prezes zarządu SOLVADIS POLSKA SP Z O O Agnieszka Joanna Orłowska prezes zarządu GLOBAL E BUSINESS OPERATIONS SP Z O O 5 Czesława Kazimiera Sito prezes zarządu SKI4YOU SP Z O O Katarzyna Wierska-Kuberka prezes zarządu TAURON OBSŁUGA KLIENTA SP Z O O Bożena Teresa Bednarz prezes zarządu IS POLSKA SP Z O O Katarzyna Judyta Malicka prezes zarządu INDUSTRIE MAURIZIO PERUZZO COMFORT SP Z O O 9 Barbara Mróz prezes zarządu, WOJEWÓDZKIE zastępca dyrektora PRZEDSIĘBIORSTWO ENERGETYKI CIEPLNEJ W LEGNICY S A 10 Jadwiga Maria Mękarska prezes zarządu GOLDEN PLAY BIS SP Z O O Anna Małgorzata Kowalska prezes zarządu SPOŁEM POWSZECHNA SPÓŁDZIELNIA SPOŻYWCÓW PÓŁNOC WE WROCŁAWIU 12 Renata Marta Maślanka prezes zarządu UZDROWISKA KŁODZKIE SA GRUPA PGU 13 Monika Agnieszka Pilch prezes zarządu CASETECH POLSKA SP Z O O Monica Alegre Olmos prezes zarządu SILESIA PLASTIC SP Z O O Dagmara Rogińska-Sawicka prezes zarządu CENTRUM ZAOPATRZENIA MEDYCZNEGO CEZAL S A WROCŁAW 16 Jadwiga Ludmiła Domanowska prezes zarządu MAMUT SP Z O O Wanda Czerniak prezes SPOŁEM POWSZECHNA SPÓŁDZIELNIA SPOŻYWCÓW POŁUDNIE WE WROCŁAWIU 18 Andrea Sassoli prezes zarządu STEEL S POLAND SP Z O O Barbara Małgorzata Adamowicz prezes zarządu CLEANING PARTNER SP Z O O Joanna Mazurowska- prezes zarządu G4 GARAGE SP Z O O Woźniczko NAJBARDZIEJ PRZEDSIĘBIORCZE KOBIETY WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO 1 Łucja Kończal prezes zarządu K C B INTERLIGHT SP Z O O Justyna Magda Seydak-Mazurek prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO SJ SP Z O O Edyta Monika Kopycińska prezes zarządu SUPRAVIS GROUP S A Aleksandra Krystyna Purzycka-Gralik prezes zarządu KVERNELAND GROUP POLSKA SP Z O O 5 Grażyna Maria Wrukowska prezes zarządu BETPOL S A Aleksandra Grabałowska prezes zarządu TZMO MATOPAT SP Z O O Bożena Helena Szymańska prezes zarządu APTEKI CEFARM SP Z O O Aurelia Ewa Nowakowska prezes STALER MARKET SP Z O O Elżbieta Żelazna prezes zarządu ZAKŁADY PRZETWÓRSTWA ZBOŻOWO-MŁYNARSKIEGO SP Z O O W KRUSZWICY 10 Jolanta Alicja Polkowska prezes zarządu TORUŃSKIE ZAKŁADY GRAFICZNE ZAPOLEX SP Z O O 11 Hanna Cendrowska prezes zarządu STOVIT GROUP SP Z O O Grażyna Bernadetta Szczech prezes AGROCOMEX SP Z O O Alicja Jezierska prezes INVEST TECH SP Z O O Beata Maria Jakubowska prezes zarządu FIRMA INŻYNIERYJNO DROGOWA DROGTOM SP Z O O 15 Grażyna Danuta Jaworska prezes zarządu DYNAMIC MOTORS SP Z O O Maria Desamparados Pons Sancho prezes zarządu DOMAT SP Z O O Wioletta Mielcarek prezes zarządu GRUPA PRODUCENTÓW BĄKOWSCY SP Z O O 18 Aneta Magdalena Omelan prezes zarządu POLSER SP Z O O Iwona Monika Szczęsna-Dymel prezes zarządu ZBYCH POL & MOBET SP Z O O Magdalena Karolina Mańczak prezes zarządu POL DAW SP Z O O NAJBARDZIEJ PRZEDSIĘBIORCZE KOBIETY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO 1 Danuta Małgorzata Sławińska-Gargol prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO DYSTRYBUCJI FARMACEUTYCZNEJ SLAWEX SP Z O O 2 Grażyna Maria Kuś prezes zarządu PKP LINIA HUTNICZA SZEROKOTOROWA SP Z O O 3 Jadwiga Chorąży prezes zarządu PH CONKRET SP Z O O Dorota Joanna Walczak prezes zarządu NEPTUN SP Z O O Maria Szostek prezes zarządu AGRICOLA LUBLIN SP Z O O Anna Kyselevska prezes zarządu EURO INWESTYCJE SP Z O O Gabriele Perris Magnetto prezes zarządu MW LUBLIN SP Z O O Zofia Krystyna Prószyńska prezes PE ES ZHS SP Z O O Sukces bez względu na płeć Silne, odważne, znakomicie wykształcone oraz kompetentne, a do tego przełamujące stereotypy takie są kobiety sukcesu zarządzające największymi firmami w Polsce. Dzięki zaangażowaniu i wierze we własne umiejętności osiągnęły szczyt kariery i tym samym pokazały, że zjawisko szklanego sufitu ich nie dotyczy. Z roku na rok grono pań pełniących najbardziej znaczące funkcje staje się coraz większe. Zasługują one na wyróżnienie. Szczególnie zaś należy docenić wkład kobiet-prezesów, które otwierają drogę do rozwoju dla innych przedstawicielek płci pięknej w przedsiębiorstwach, którymi zarządzają. Gazeta Finansowa wspiera kobiety biznesu oraz promuje równouprawnienie w miejscach pracy, dlatego też w bieżącym specjalnym dodatku Rzeczpospolita Babska przedstawiamy ranking ponad 300 największych firm zarządzanych przez kobiety. Został on podzielony wg województw oraz uszeregowany wg wysokości osiągniętych przychodów ze sprzedaży. Zdecydowaliśmy się przedstawić biografie 20 pań, które są wzorem dla każdej Polki chcącej odnieść sukces. Życzymy wszystkim Paniom odwagi i wiary w swoje kompetencje, a wyróżnionym bizneswoman, które znalazły się na naszej liście, gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów. Redakcja

3 4 10 kwietnia 2014 r. 31 Różnorodność jest potrzebna! Rozmową z Krystyną Boczkowską, prezesem zarządu Robert Bosch sp. z o.o. i reprezentantką Grupy Bosch w Polsce Tak, jak nie każdy mężczyzna może być liderem, tak nie każda kobieta chce albo ma predyspozycje, aby nim zostać. Aby zostać liderką, potrzebne są takie uniwersalne cechy, jak: odwaga, pasja, gotowość do ciągłego uczenia się i podnoszenia kwalifikacji, optymizm połączony z umiejętnością kwestionowania status quo Co jest dzisiaj potrzebne kobiecie do osiągnięcia sukcesu w biznesie? Podstawowym warunkiem sukcesu jest działanie w obszarze, w którym kobieta chciałaby się realizować. Kolejnym czynnikiem jest wola robienia kariery wsparta sprzyjającym otoczeniem korporacyjnym, które różnorodność w biznesie postrzega jako szansę. Bardzo cennym elementem wspierającym karierę kobiet, jak i mężczyzn, jest posiadanie doświadczonego i życzliwego mentora w firmie, który wspiera rozwój kariery, przekazując informacje zwrotne. Jeżeli te warunki są spełnione, wystarczy tylko dodać do nich wysokie kompetencje, zaangażowanie, determinację, optymizm oraz samomotywację. Wiele ze znanych mi polskich menedżerek, zanim objęło posady prezesów, długie lata pracowało w firmach na różnych stanowiskach, zarządzając nimi z drugiego szeregu. Ten wydłużony okres próbny, sprawdzający ich umiejętności w najtrudniejszych dla przedsiębiorstwa momentach, wytrzymują tylko najsilniejsze. Są firmy, które talenty i wysiłek swoich pracownic dostrzegają i nagradzają pozycją prezesa. Taka menedżerka po przejściach z niezwykłym bagażem doświadczeń i dogłębną znajomością biznesu to prawdziwy skarb dla firmy i pracowników. Czy trudno jest kobiecie kierować firmą zdominowaną przez mężczyzn? Jak Pani się to udaje? Jako kobieta zarządzająca zdecydowanie męskim zespołem muszę potwierdzić, że wymaga to oprócz ciągłego uzupełniania wiedzy, wielkiej dyplomacji i zrozumienia. Dyplomacja, szacunek dla wzajemnych osiągnięć, wspieranie działań kolegów, stworzenie atmosfery, w której wszyscy mamy jeden cel to przepis pozwalający na utrzymywanie zdrowych relacji z gronem menedżerów. Czy każda kobieta może stać się liderką? J. Welch powiedział, że lider, a nawet dobry lider, nie ma płci. Tak, jak nie każdy mężczyzna może być liderem, tak nie każda kobieta chce albo ma predyspozycje, aby nim zostać. Aby zostać liderką potrzebne, są takie uniwersalne cechy, jak: odwaga, pasja, gotowość do ciągłego uczenia się i podnoszenia kwalifikacji, optymizm połączony z umiejętnością kwestionowania status quo. Niezbędne też są umiejętność komunikacji i budowania relacji. Część z cech i umiejętności, które wymieniłam, można wyćwiczyć, jednak przydaje się pewien kapitał początkowy, który będzie bazą późniejszego sukcesu. W Grupie Bosch aktywnie promuje się różnorodność. Jak przejawia się to w Polsce? Różnorodność to atut i czynnik sukcesu Boscha, który jest głęboko zakorzeniony w korporacyjnych wartościach. Na całym świecie zatrudniamy ponad 300 tysięcy osób 111 różnych narodowości, o odmiennych korzeniach etnicznych, wieku czy religii. Takie zróżnicowanie pozwala firmie wzrastać i ciągle się rozwijać, a wspieranie różnorodności ma solidne uzasadnienie ekonomiczne: międzynarodowe badania wykazują, że najefektywniej pracują zespoły mieszane. To one generują bardziej kreatywne rozwiązania i tworzą więcej innowacji. W konsekwencji pomagają osiągnąć lepsze wyniki finansowe. W 2007 r. Bosch podpisał niemiecką Kartę Różnorodności i oficjalnie zobowiązał się do uznawania i cenienia różnic w zakresie płci, rasy, narodowości, pochodzenia etnicznego, religii, przekonań, sprawności fizycznej, wieku, orientacji seksualnej i tożsamości swoich pracowników. Firmie zależy przede wszystkim na dywersyfikacji w takich obszarach jak płeć, wiek, narodowość i kultura pracy. Pierwszym krokiem w dążeniu do pełnej różnorodności jest projekt Gender Diversity, który skupia się na promowaniu współpracy między mężczyznami a kobietami. W Polsce szczególnie mamy się czym pochwalić, ponieważ co trzeci menedżer jest u nas kobietą i jest to jeden z najwyższych wskaźników w organizacjach Bosch na świecie. Coraz więcej polskich menedżerek jest docenianych w międzynarodowych korporacjach. Jaka Pani zdaniem jest tego przyczyna? Polskie menedżerki wyróżniają się niezwykłą przedsiębiorczością, są samodzielne i odpowiedzialne w swoim działaniu. Takie zachowanie ma swoje uwarunkowania historyczne. W okresach zaborów i powstań mężczyźni walczyli, kobiety zarządzały majątkami, domami, rodzinami. Samodzielność i rozwój kobiet wspierał również system komunistyczny poprzez równouprawnienie, prawo do pracy i nauki. To wtedy powstała infrastruktura w postaci żłobków, przedszkoli, świetlic i kolonii, dzięki której kobiety mogły się realizować zawodowo. Siłą polskich menedżerek jest łączenie silnego przywództwa z wrażliwością, empatią i inteligencją emocjonalną. Ta unikalna mieszanka pozwala na prowadzenie coraz bardziej złożonych i wymagających grup pracowników (generacja Y, X, baby boomers) w coraz bardziej skomplikowanych warunkach ekonomicznych. Niezwykle cenną zaletą polskich menedżerek jest wysoka identyfikacja z firmą, co powoduje, że sprawy przedsiębiorstwa zajmują w ich życiu pierwszorzędne miejsce. Czy kobiety potrzebują parytetów? Jeszcze trzy lata temu byłam parytetom przeciwna, teraz jednak jestem ich wielkim orędownikiem. O ile nowoczesny biznes nieźle sobie radzi z wspieraniem karier kobiet (chociaż i tu niepokojące są statystyki potwierdzające, że liczba menedżerek nie tylko nie rośnie, lecz nawet maleje), o tyle w obszarze polityki bez parytetów kobiety nie mają szans. A przecież kobiecy rozsądek, zaradność, gospodarność, wrażliwość, przedsiębiorczość, praktyczność są niezwykle potrzebne przy zarządzaniu naszym wspólnym budżetem. Kto, jak nie tysiące kobiet, zarządza na co dzień rodzinnymi finansami z sukcesem? Dlaczego zatem nie daje im się szansy robienia tego na większą skalę? Gratuluję panu premierowi, że awansując panią Elżbietę Bieńkowską na wicepremiera, dał wyraz swojemu zaufaniu i szacunkowi dla rozsądku i mądrości, z jaką pani minister poradziła sobie ze środkami europejskimi otrzymanymi przez Polskę do roku Gdyby wszystkie ministerstwa z równą starannością obchodziły się z własnymi budżetami, na pewno bylibyśmy jedną z czołowych gospodarek europejskich.

4 kwietnia 2014 r. 9 Maria Wawrzaszek- -Gruszka prezes zarządu SPOŁEM POWSZECHNA SPÓŁDZIELNIA SPOŻYWCÓW ROBOTNIK W ZAMOŚCIU Dorota Sokołowska prezes zarządu HUTTENES ALBERTUS POLSKA SP Z O O 11 Renata Joanna Frączkiewicz prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO PRZEMYSŁU PASZOWEGO BACUTIL SP Z O O W BEDLNIE RADZYŃSKIM 12 Karolina Małgorzata Pastusiak prezes zarządu ZAK SP Z O O Ewa Małgorzata Jaszczuk prezes zarządu CHEŁMSKA SPÓŁDZIELNIA MIESZKANIOWA W CHEŁMIE 14 Maria Danuta Zatorska prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO ROBÓT DROGOWO-MOSTOWYCH SP Z O O 15 Małgorzata Bożena Tymochowicz prezes zarządu TOWARZYSTWO INWESTYCYJNE ELEKTROWNIA WSCHÓD S A 16 Ewa Słotwińska prezes zarządu ELTEM SP Z O O Barbara Chwesiuk prezes zarządu BIALCON SA Beata Aniela Klimek- prezes zarządu KRYSTOZAM SP Z O O Kańczugowska 19 Beata Agnieszka Kurant prezes zarządu SAKO SP Z O O Teresa Królikowska prezes zarządu LUBELSKIE DWORCE SA NAJBARDZIEJ PRZEDSIĘBIORCZE KOBIETY WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO 1 Magdalena Marlena Wojtasiak prezes zarządu FAURECIA GORZÓW S A Izabela Flejsierowicz prezes zarządu HAJDUK GRUPA PRODUCENTÓW PIECZAREK SP Z O O 3 Alicja Jacek prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO TRANSPORTOWO HANDLOWE TRANSHAND SP Z O O 4 Maria Mularska prezes zarządu GRUPA PRODUCENTÓW OWOCÓW I WARZYW GOSPODARSTWO OGRODNICZE T MULARSKI SP Z O O 5 Maria Łasek prezes zarządu KOOPERACJA SP Z O O Maria Krystyna Ćwiklik- -Konofalska prezes zarządu POLI ECO TWORZYWA SZTUCZNE SP Z O O Jolanta Janina Sienkiewicz prezes SŁONECZKO SP Z O O Elżbieta Marańska- prezes zarządu OR SAT ZAKŁAD PRACY Napadło CHRONIONEJ SP Z O O 9 Małgorzata Dorota Bartkiewicz prezes zarządu M A B PRZEDSIĘBIORTWO HANDLOWE SP Z O O 10 Grażyna Aniszewski prezes zarządu POLNEX GENETICS SP Z O O Janina Bortnowska prezes GANDIA SP Z O O Anna Piosik prezes zarządu ELWIZ SA Teresa Sokołowska prezes zarządu KTM SP Z O O Małgorzata Barańska prezes zarządu NOWY SZPITAL WE WSCHOWIE SP Z O O 15 Magdalena Ewa Ciszek-Kozłowska prezes zarządu PROMET CARGO SP Z O O Barbara Szymura prezes zarządu COWAN MOBEL SP Z O O Sylwia Justyna Mikołajczak prezes zarządu RONSON SP Z O O Marzena Kucharska prezes zarządu NIEPUBLICZNY ZAKŁAD OPIEKI ZDROWOTNEJ SZPITAL IM DR NAUK MEDYCZNYCH RADZIMIRA ŚMIGIELSKIEGO SP Z O O 19 Katarzyna Joanna Langner- prezes zarządu GRANAT SP Z O O Kaczmarek 20 Jolanta Dorota Trocka prezes zarządu PLASTBUD SP Z O O NAJBARDZIEJ PRZEDSIĘBIORCZE KOBIETY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO 1 Anna Maria Socha prezes zarządu POLSKA GRUPA FARMACEUTYCZNA S A 2 Beatrix Peter Knauf prezes zarządu KNAUF BEŁCHATÓW SP Z O O Anna Maria Durdyn prezes zarządu MEDANA PHARMA S A Kamila Leś-Kałuża prezes zarządu ELBEST SP Z O O Irena Maria Miedzińska prezes zarządu OKRĘGOWA SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA WART MILK 6 Beatrix Peter Knauf prezes zarządu KNAUF BAUPRODUKTE POLSKA SP Z O O 7 Magdalena Janiak-Furmaniak prezes zarządu R H S SP Z O O Jadwiga Maria Pawęzka prezes zarządu FABRYKA TRANSFORMATORÓW W ŻYCHLINIE SP Z O O 9 Aneta Edyta Jabłońska prezes zarządu BEAUTY GALLERY SP Z O O Ewa Katarzyna Wendołowska prezes zarządu BIZNES PARTNER SP Z O O Halina Katarzyna Wróbel prezes zarządu HAZBI SP Z O O Aniela Anna Rygalska prezes zarządu OKRĘGOWA SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA W SKIERNIEWICACH 13 Anna Urszula Kowalska prezes zarządu CZECH OIL SP Z O O Kobiety w zarządach klucz do 12 proc. kobiet w polskich zarządach Według danych Komisji Europejskiej, w zarządach największych polskich spółek giełdowych zasiada jedynie 12 proc. kobiet, przy średniej dla całej Unii Europejskiej wynoszącej niespełna 14 proc. Pod tym względem Polska plasuje się w środku stawki dotychczasowych 27 unijnych państw. Wypadamy gorzej od Czechów i Litwinów (15 proc. kobiet w zarządach) oraz Niemców (16 proc.). Południowe kraje, co zresztą nie powinno dziwić, w zestawieniu wypadają najgorzej. We Włoszech kobiety stanowią tylko 6 proc. członków zarządu, w Grecji 7 proc. W północnych krajach i tych należących do Unii Europejskiej najlepszy wy- sukcesu firmy W polskim biznesie coraz większy nik osiągnęła Finlandia (27 proc.). Niewiele udział odgrywają kobiety. To cieszy mniej, 26 proc., ma Łotwa. W całej Europie niezmiernie, bowiem powszechnie niedoścignionym wzorem jest pozostająca poza wiadomo, że wykorzystanie Unią Norwegia, gdzie odsetek kobiet w zarządach wynosi blisko 50 proc. potencjału drzemiącego w paniach jest niezwykle ważne dla rozwoju firmy lub instytucji. Tomasz Starzyk Kobiety, w przeciwieństwie do mężczyzn, poprzez wrodzoną empatię, intuicję, umiejętność planowania działań i bardzo dobre zorganizowanie czasu pracy, częściej doprowadzają do realizacji pomysłów i w racjonalny sposób uzasadniają podejmowane decyzje. Doświadczenie uczy, że zróżnicowane kulturowo, pod względem wieku, płci i doświadczenia zespoły osiągają lepsze wyniki od tych jednolitych. METODOLOGIA Zestawienie Najbardziej przedsiębiorczych kobiet w Polsce powstało przy współpracy wywiadowni gospodarczej Bisnode D&B Polska oraz Gazety Finansowej. Celem przyświecającym twórcom zestawienia było wyłonienie i nagrodzenie kobiet piastujących czołowe funkcje w największych w regionie firmach. Proces przebiegał w kilku etapach. W pierwszej fazie wyodrębniono przedsiębiorstwa, które wykazały się w 2012 r. największym Unia Europejska na straży równości Niestety, w dalszym ciągu zdarza się, że nawet ten niewielki procent wynika z odgórnie narzuconej polityki, zarządzeń i przepisów. W związku z tym Unia Europejska, wzorem Norwegii, zaproponowała wprowadzenie regulacji dotyczących kwestii większej reprezentacji kobiet na stanowiskach zarządczych. Według opublikowanych założeń, do 2015 r. we wszystkich unijnych państwach odsetek kobiet w zarządach firm notowanych na giełdach ma wynosić 30 proc., a pięć lat później ma się zwiększyć do 40 proc. Pod znakiem zapytania pozostaje realizacja tych propozycji, biorąc pod uwagę protesty złożone przez część państw, w tym przez Polskę. Sejm RP na początku 2013 r. odrzucił projekt tej dyrektywy jako niezgodny z zasadą pomocniczości. Pozytywny wpływ kobiet Tymczasem, jak udowadnia raport firmy doradczej Deloitte z marca 2013 r. Women in the boardroom: A global perspective, większa liczba kobiet na stanowiskach zarządczych i kierowniczych ma dobry wpływ na funkcjonowanie firm. Równowaga płci nie tylko korzystnie wpływa na wynik finansowy firmy, lecz przede wszystkim na relacje z klientami i partnerami biznesowymi. Autor jest ekspertem firmy Bisnode D&B Polska przychodem. Następnie, zgodnie z wpisami w Krajowym Rejestrze Sądowym wyłuskaliśmy te podmioty, w których funkcję prezesa pełnią Panie. W dalszej kolejności firmy zostały uszeregowane według województw. To w konsekwencji pozwoliło na wyłonienie Pań zajmujących kluczowe stanowiska w największych w regionie firmach. Wszystkim Panią serdecznie gratulujemy! Źródło: Bisnode D&B Polska

5 4 10 kwietnia 2014 r. 33 NAJLEPSZY PRACODAWCA W POLSCE 2014 Rozmowa z Alicją Wiecką, dyrektorem zarządzającym SAS Institute Polska - zdobywcy pierwszego miejsca w rankingu Great Place to Work Institute Kierując SAS Institute Polska od 22 lat, jest Pani najdłużej urzędującym szefem polskiego oddziału zagranicznego dostawcy technologii informatycznych. Co roku jest Pani wyróżniana w prestiżowych rankingach najlepszych menedżerów w Polsce. Jaki jest Pani przepis na sukces? Patrząc z perspektywy czasu powiedziałabym, że to miks osobowości, pracy i przeznaczenia. Gdy zaczynałam moją karierę w Polsce na początku lat 90., oferowałam polskim firmom zaawansowane technologie Business Intelligence (BI) i udowadniałam ich przydatność, gdy klienci nawet nie zdawali sobie sprawy, że ich potrzebują. Było to naprawdę duże wyzwanie, które wymagało wiedzy technologicznej, doświadczenia biznesowego, a także umiejętności w obszarze komunikacji i zarządzania. Bardzo pomogły mi na tym etapie doświadczenia zawodowe zdobyte wcześniej podczas pracy w USA i Wielkiej Brytanii. Ale widziałam też, jak dużą rolę odegrały moje indywidualne cechy intuicja, umiejętność zajmowania się wieloma sprawami naraz, dbałość nie tylko o strategię i wizję działania, lecz także o szczegóły ich realizacji. No i jeszcze pracowitość Przez te wszystkie lata SAS w Polsce wdrażał bardzo ważne systemy dla sektora publicznego i firm z niemal wszystkich branż. Doświadczenia zdobyte podczas projektów realizowanych dla polskich klientów są naszym wielkim atutem dziś, gdy analityka biznesowa stała się jedną z kluczowych technologii dla biznesu. Klienci są coraz bardziej świadomi, że narzędzia analityczne budują ich przewagę konkurencyjną, a my dostarczamy im innowacyjne rozwiązania, które przynoszą wymierne efekty i korzyści biznesowe. Od samego początku SAS jest liderem rynku oprogramowania Business Intelligence w Polsce. W jaki sposób udało się Pani osiągnąć regularny wzrost przychodów i dynamiczny rozwój organizacji, pomimo trudnych i zmiennych warunków rynkowych? Kryzys nie spowodował spadku zainteresowania rozwiązaniami Business Intelligence, a wręcz przeciwnie w okresie spowolnienia oferowane przez nas rozwiązania stają się coraz bardziej powszechne, ponieważ pozwalają z jednej strony optymalizować koszty, a z drugiej zwiększać przychody. Doskonale rozumiemy rolę analityki w biznesie i bardzo konkretnie pomagamy naszym klientom budować ich przewagę na rynku. Nasza oferta to oczywiście najlepsza technologia wraz z konsultingiem wdrożeniowym i biznesowym oraz branżową wiedzą ekspercką. Są to skuteczne narzędzia zarówno w obszarze finansów, zarządzania ryzykiem i wykrywania nadużyć, jak i w marketingu oraz zarządzaniu relacjami z klientem. Służą też do optymalizacji łańcucha dostaw i prognozowania popytu na towary. Jeśli dysponuje się skutecznym narzędziem do optymalizacji oferty i dostosowania jej do indywidualnych potrzeb, dużo łatwiej jest zdobyć klienta i przekonać go do zakupu. Od początku mojej pracy w SAS kładę ogromny nacisk na jeszcze jeden bardzo ważny aspekt, który decyduje o naszym sukcesie rynkowym budowanie zaufania i trwałych relacji z klientami. Na każdym etapie współpracy chcemy być wiarygodnym i kompetentnym partnerem. To podejście jest zauważane i doceniane przez naszych klientów i buduje markę SAS na polskim rynku. Zarządza Pani 250-osobowym zespołem złożonym z wysoko wykwalifikowanych specjalistów. Jakie kompetencje i umiejętności pomogły Pani zbudować zespół zorientowany na sukces? W SAS dajemy możliwość działania i rozwoju osobom, które nie boją się brać steru w swoje ręce i mają inicjatywę i pomysły wyznaczające kierunek, w którym podąży firma. Zapewniam moim współpracownikom autonomię i swobodę działania, pełne zaufanie i szacunek te pryncypia obowiązują i sprawdzają się doskonale już przez dwie dekady. Uważam, że przez wiarę w człowieka, stawianie ambitnych celów i uczciwe docenienie efektów jego pracy menedżer dodaje pracownikowi skrzydeł i wyzwala energię, która niesłychanie buduje i pracownika, i menedżera, i firmę. SAS Polska zajął pierwsze miejsce na liście najlepszych miejsc pracy w Polsce ogłoszonej pod koniec marca przez Great Place to Work Institute. 96 proc. pracowników potwierdziło, że SAS jest wspaniałym miejscem pracy to spektakularny sukces. W jaki sposób można zostać najlepszym pracodawcą w kraju? Tytuł najlepszego pracodawcy w Polsce przyjęliśmy z ogromną dumą i satysfakcją, gdyż zwycięstwo to potwierdza, że tworzymy wyjątkowy i bardzo zgrany zespół, a realizowane w firmie działania i praktyki skutecznie realizują nasze założenie strategiczne zapewnienia pracownikom środowiska pracy wspierającego kreatywność, innowacyjność i zaangażowanie. Wiele wysiłku wkładamy w proces rekrutacji, aby wyłonić kandydatów najlepiej dopasowanych do kultury organizacyjnej firmy i potrzeb biznesowych klientów. Przy dużej skali działalności firmy nie straciliśmy też indywidualnego podejścia do każdego pracownika. Niezwykle bogata jest oferta programów i działań wspierających ich rozwój. Staramy się również wykorzystywać fakt, że jesteśmy korporacją międzynarodową. Wymieniamy się doświadczeniami z innymi krajami, przeprowadzamy szkolenia lub w nich uczestniczymy, pracujemy wspólnie przy projektach, mamy też przykłady globalnych karier pracowników z Polski. Realizujemy również wiele innych inicjatyw dla pracowników, takich jak kafeteria benefitowa i program BeWell@SAS. Bardzo istotnym aspektem naszej kultury jest również świętowanie sukcesów oraz spotkania i wyjazdy integracyjne. Najważniejsze jednak wydaje się to, że SAS przyciąga elitę mądrych ludzi, z którymi wszystko można ustalić, włącznie z regułami współpracy. Podsumowując naszą rozmowę, proszę powiedzieć, co zdecydowało o tym, że osiągnęła Pani tak spektakularne wyniki w biznesie i zarządzaniu? Wiedza, talent, doświadczenie, a może innowacyjność? Moje silne strony to na pewno wizja działania, pasja rozwoju zastosowań informatyki w gospodarce i społeczeństwie, intuicja i kreatywność sprzyjające budowaniu współpracy i wdrażaniu nowatorskich rozwiązań. Nie bez znaczenia są duże i cały czas niewyczerpane pokłady energii, optymizmu i wiary w powodzenie, którymi zarażam otoczenie. Przyznaję, że niechętnie analizuję negatywne scenariusze i zawsze z pełną determinacją walczę o sukces. Od początku swojej kariery pracuję samodzielnie, nie obciążam swoich szefów rozwiązywaniem moich problemów, szukam rozwiązań we współpracy z moim zespołem, klientami i szeroką społecznością użytkowników SAS w Polsce. Każdy rok rozpoczynam od poszukiwania nowatorskich rozwiązań i sposobów stymulujących rozwój w każdym aspekcie działania naszej firmy. Każdego dnia wraz z moim zespołem kreujemy i realizujemy pomysły, które wytyczają nowe trendy, transformują biznes naszych klientów i zapewniają dynamiczny rozwój naszej firmy. To właśnie innowacyjności jako najsilniejszej naszej broni zawdzięczamy sukces SAS w Polsce. Każdy rok rozpoczynam od poszukiwania nowatorskich rozwiązań i sposobów stymulujących rozwój w każdym aspekcie działania naszej firmy. Każdego dnia wraz z moim zespołem kreujemy i realizujemy pomysły, które wytyczają nowe trendy, transformują biznes naszych klientów i zapewniają dynamiczny rozwój naszej firmy. To właśnie innowacyjności jako najsilniejszej naszej broni zawdzięczamy sukces SAS w Polsce

6 kwietnia 2014 r. 14 Dominika Wanda Konopacka prezes zarządu PABIANICKIE CENTRUM MEDYCZNE SP Z O O 15 Bożena Helena Szymańska prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO FARMACEUTYCZNE APEXIM S A 16 Magdalena Ewa Wojciechowska prezes zarządu SPÓŁDZIELNIA MIESZKANIOWA OSIEDLE MŁODYCH 17 Teresa Zofia Szczepańska prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO ROBÓT DROGOWO-MOSTOWYCH SP Z O O 18 Jolanta Barbara Górska prezes zarządu ROKICKI SP Z O O Stefania Gąsiorowska prezes zarządu SIERADZKA SPÓŁDZIELNIA MIESZKANIOWA 20 Maria Zuzanna Wieczorek prezes zarządu OKRĘGOWA SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA W OZORKOWIE najbardziej Przedsiębiorcze KOBIETY WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO 1 Edyta Marzena Łabys prezes zarządu ARGE PALIWA SP Z O O Lidia Alina Kostecka prezes zarządu STALPRODUKT CENTROSTAL KRAKÓW SP Z O O Zdzisława Maria Głód prezes zarządu, dyrektor generalny MIEJSKIE PRZEDSIĘBIORSTWO ENERGETYKI CIEPLNEJ S A Magdalena Włodek prezes zarządu PMI SERVICE CENTER EUROPE SP Z O O 5 Agnieszka Harkabuz prezes zarządu BLACHOTRAPEZ SP Z O O Zofia Pławecka prezes zarządu SPÓŁDZIELNIA MIESZKANIOWA PRZYBYSZÓWKA W ŻEGOCINIE 7 Barbara Kopeć prezes zarządu DIAGNOSTYKA SP Z O O Aneta Raczek prezes zarządu FERRO SA Iwona Łach-Kudzia prezes zarządu BLACHPROFIL 2 SP Z O O Lidia Ewa Marzec prezes zarządu METALODLEW S A Anna Maria Czaja prezes zarządu SUPRA & CO SP Z O O Agnieszka Maria Ziółko prezes zarządu KRAKODLEW S A Anna Jadwiga Śpiewak prezes zarządu AUSTROTHERM SP Z O O Maria Rusiecka prezes RUMTEX SP Z O O Kazimiera Madej prezes zarządu HANDLOWA SPÓŁDZIELNIA JUBILAT Agnieszka Magdalena Pająk prezes zarządu BELMEB SP Z O O Paulina Pandyra- -Ostrowska prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO ROBÓT DROGOWO-MOSTOWYCH SA Anita Wieczorek prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCYJNO HANDLOWO USŁUGOWE AGROTEX SP Z O O 19 Joanna Szyman prezes zarządu SCANMED MULTIMEDIS SA NAJBARDZIEJ PRZEDSIĘBIORCZE KOBIETY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO 1 Agnieszka Pachciarz prezes NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA Marynika Woroszylska- prezes zarządu SANOFI AVENTIS SP Z O O Sapieha 3 Katarzyna Wolińska prezes zarządu IMPERIAL TOBACCO POLSKA MANUFACTURING SA 4 Krystyna Jolanta Boczkowska prezes zarządu ROBERT BOSCH SP Z O O Dorota Szopińska-Wójcik prezes zarządu TEVA OPERATIONS POLAND SP Z O O Hanna Krajewska prezes zarządu MIEJSKIE PRZEDSIĘBIORSTWO WODOCIĄGÓW I KANALIZACJI W M ST WARSZAWIE SA 7 Karina Wściubiak-Hankó prezes zarządu, ALCHEMIA SA dyrektor generalny 8 Magdalena Marlena Wojtasiak prezes zarządu FAURECIA AUTOMOTIVE POLSKA SA Małgorzata Teresa Iwanejko prezes zarządu, IMPEXMETAL SA dyrektor generalny 10 Bożenna Janina Kośka prezes zarządu ORGANIZACJA POLSKICH DYSTRYBUTORÓW FARMACEUTYCZNYCH SA 11 Anna Lubowska prezes zarządu MEC SP Z O O Wanda Rapaczynski prezes zarządu AGORA S A Bożena Lublińska- -Kasprzak prezes POLSKA AGENCJA ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI Anna Ewa Rulkiewicz prezes zarządu LUX MED SP Z O O Agnieszka Kosik prezes MEDIACOM WARSZAWA SP Z O O Joanna Maria Smolińska prezes zarządu ANTALIS POLAND SP Z O O Sylwia Maria Mikołajczyk prezes zarządu PETRAX SP Z O O Katarzyna Pawlak prezes zarządu ORACLE POLSKA SP Z O O Ewa Maria Suchowirska prezes zarządu CASINO SP Z O O Iwona Sroka prezes zarządu KRAJOWY DEPOZYT PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH 21 Alicja Wiecka dyrektor zarządzający SAS INSTITUTE polska Mocne strony słabszej płci ocena kompetencji i przedsiębiorczości Polek Z moich obserwacji wynika, że kompetencje zawodowe kobiet zdecydowanie zwiększyły się na przełomie ostatnich kilkudziesięciu lat. Jesteśmy coraz lepiej wykształcone, coraz częściej również otwieramy własne firmy, którymi z sukcesem zarządzamy. Hanna Gehrke-Gut Na rynku dostępnych jest wiele programów promujących kobiecą przedsiębiorczość, z których chętnie korzystamy. Biorąc udział w tego typu inicjatywach, wykorzystujemy nie tylko oferowane nam wsparcie finansowe, lecz także z zapałem dokształcamy się. Jesteśmy otwarte na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i nie mamy problemów ze zmianą branży. Na szkoleniach i seminariach, w których co jakiś czas biorę udział, przeważnie większość stanowią kobiety niezależnie od tego, czy są to kursy językowe, menedżerskie czy dotyczące specyficznych umiejętności zawodowych w tym technicznych. Z pasją w drodze do sukcesu Profil prowadzonych przez kobiety firm często wypływa z naszych potrzeb i zainteresowań. Nierzadko dostarczamy na rynek usługi i produkty, których nam, kobietom, brakuje, znajdując swoją niszę i przekuwając zainteresowania lub niezaspokojone potrzeby w biznes. W prowadzonej działalności łączymy pasję z przedsiębiorczością w myśl zasady zastanów się, co najbardziej lubisz robić i znajdź kogoś, kto ci za to zapłaci. Kobieca współpraca Kobiety dobrze współpracują zarówno z innymi kobietami, jak i z mężczyznami. Z kolei mężczyźni, z którymi rozmawiałam, często wolą pracować z kobietami niż z przedstawicielami własnej płci. Być może ma to związek z uznaniem dla typowo kobiecych cech zarówno prywatnie, jak i zawodowo jesteśmy bowiem troskliwe, opiekuńcze i cierpliwe, podejmujemy także bardziej bezpieczne decyzje, mając na względzie długookresowe cele. Wyróżnia nas duża podzielność uwagi dzięki czemu lepiej godzimy funkcje zawodowe z życiem rodzinnym. W codziennej pracy wykorzystujemy naturalną komunikatywność i empatię, dzięki czemu efektywnie nawiązujemy i podtrzymujemy relacje biznesowe. Stąd tak wiele kobiet związanych jest z branżą public relations. Wykorzystując potencjał Pomimo tego, że kobiety są coraz częściej obecne w rządzie, parlamencie czy na kierowniczych stanowiskach, w dalszym ciągu w mediach króluje obraz eksperta mężczyzny. Niejednokrotnie spotykam się z opinią, że kobieta, by być traktowaną jako ekspert, musi wykazać się naprawdę najwyższym profesjonalizmem, podczas gdy mężczyzna ekspertem staje się niejako samoistnie, ze względu na swoją płeć. Mam nadzieję, że za jakiś czas te stereotypy ulegną zatarciu. Pomimo tego, że jak mawiają antyfeminiści ekspertkami od wnoszenia fortepianu na ósme piętro prawdopodobnie trudno nam będzie zostać, nic nie stoi na przeszkodzie, byśmy dzięki wrodzonej przedsiębiorczości rozwijały dowolną działalność biznesową, która przyniesie nam nie tylko finansową satysfakcję. Autorka reprezentuje firmę GutPR fot.: Fotolia

7 4 10 kwietnia 2014 r. 35 Z kłód rzucanych pod nogi budować niezatapialne tratwy problemy kobiet na drodze do sukcesu Według najnowszych badań, w USA już 40 proc. kobiet jest głównymi żywicielkami rodziny, co oznacza, że albo jako jedyne utrzymują najbliższych, albo zarabiają wyraźnie więcej od mężczyzn. Wskaźnik ten przekroczy niebawem 50 proc., a zatem co druga kobieta będzie odpowiedzialna za byt finansowy rodziny. Krzysztof Przybył Podobne tendencje zauważalne są także w innych krajach, również w Polsce. Zagadnienie wymaga refleksji, gdyż mamy do czynienia z koniecznością pogodzenia aktywności zawodowej z rodzinną i macierzyńską. To ekonomiczno-finansowe odwrócenie proporcji pomiędzy kobietami a mężczyznami wymaga rozwiązań w polityce społeczno-gospodarczej, umożliwiających kobietom godzenie funkcji rodzinnych i zawodowych. To prawda, że kobiety lepiej sobie radzą z życiem codziennym, bo przynajmniej w Polsce od zawsze były przyzwyczajane do wypełniania licznych obowiązków. Kiedy mężczyźni szli na wojnę, kobiety były odpowiedzialne za rodzinę. Sprzyjało to ukształtowaniu się niejako genetycznej odporności na przeciwności losu. Niewykorzystany potencjał Trzeba zastanowić się, czy każda aktywność kobiet jest pożądana (przede wszystkim przez nie same) i efektywna społecznie, nie tylko ze względu na czynnik ekonomiczny, lecz też na skutki rodzinne. Kobiety, choć obecnie lepiej wykształcone od mężczyzn, nie zawsze chcą pracować zawodowo, ze względu choćby na wymogi macierzyństwa. Choć mają coraz większy potencjał, to nie mogą z niego w pełni korzystać, jeśli brakuje odpowiedniej infrastruktury prorodzinnej. Sprawie równouprawnienia kobiet najbardziej przysłużyłyby się prawidłowo funkcjonujące państwo i dobrze zorganizowane społeczeństwo. Czego potrzebują kobiety? Na podstawie wyników ankiety przeprowadzonej przez Fundację Teraz Polska można stwierdzić, że warunki do rozwoju przedsiębiorczości kobiet w Polsce ocenia się jako: ani złe, ani dobre (50 proc.) lub dobre (27 proc.). Nadal najbardziej zwraca uwagę kwestia niższych zarobków kobiet (37 proc.). Panie mają utrudnioną ścieżkę kariery (31 proc.) poprzez konieczność spełnienia wielu ról społecznych, brak elastycznego czasu pracy, brak systemu opieki nad dziećmi i seniorami, brak wsparcia partnera oraz własne bariery mentalne. Kobiety oczekują przede wszystkim: wprowadzenia elastycznego czasu pracy, w tym pracy zdalnej (35 proc.), łatwo dostępnej opieki przedszkolnej i wczesnoszkolnej (28 proc.) oraz systemu stymulowania przedsiębiorczości kobiet poprzez platformy komunikacyjne, system e-szkoleń i kursów z zakresu prowadzenia biznesu, tudzież uproszczony system pozyskiwania finansowania. Rodzina ważniejsza od kariery Dzisiaj nikogo nie dziwi aktywność kobiet na stanowiskach kierowniczych i jako liderek w różnych dziedzinach życia społecznego. Wśród małych i średnich przedsiębiorstw udział kobiet w zarządach i radach nadzorczych firm jest znaczący, również z tego powodu, że wiele z tych firm jest założonych przez kobiety. Natomiast w zarządach większych spółek, gdzie dominują wielkie pieniądze, kobiety stanowią zaledwie 5 proc. w zarządach i 12 proc. w radach nadzorczych, podczas gdy na szczeblu dyrektorskim jest ich 50 proc. Wiele kobiet- -dyrektorów nie korzysta z szansy awansu w obawie o dom, dzieci, a nierzadko także o reakcję partnera. Kobiety muszą się odważyć być odważne, muszą być jeszcze bardziej przedsiębiorcze i wspierać się. Bardzo ważna jest kwestia wsparcia, promocji ról nowoczesnych kobiet-liderów, odpowiedzialnych i skutecznych zarazem Kobiety muszą się odważyć być odważne, muszą być jeszcze bardziej przedsiębiorcze i wspierać się. Bardzo ważna jest kwestia wsparcia, promocji ról nowoczesnych kobiet-liderów, odpowiedzialnych i skutecznych zarazem. Autor jest prezesem Fundacji Polskiego Godła Promocyjnego Teraz Polska JAK DOBRZE ZARZĄDZAĆ NIE TYLKO FIRMĄ Rozmowa z Anną Rulkiewicz, prezesem zarządu LUX MED LUX MED stale się rozwija. Jaka jest recepta na dobre zarządzanie siecią placówek zlokalizowanych w różnych częściach Polski? Zarządzanie dużą, ogólnokrajową siecią centrów medycznych niewątpliwie jest wyzwaniem. Dziś Grupa LUX MED to 143 placówki własne, ponad 10 tysięcy pracowników. Co jest ważne w zarządzaniu tego typu organizacją? Myślę, że przede wszystkim dobra komunikacja i nastawienie na ciągłe zdobywanie wiedzy i dzielenie się nią. Dla nas istotny jest osobisty kontakt, dlatego organizujemy liczne wewnętrzne spotkania, szkolenia czy też konferencje dla pracowników różnych szczebli i wspólnie omawiamy najważniejsze kwestie, z którymi spotykamy się w codziennej pracy. To pozwala nam stale doskonalić nasze standardy oraz je ujednolicać. Ponieważ dobre zarządzanie jest oparte na dobrym porozumiewaniu się, wykorzystujemy liczne narzędzia ułatwiające nam dotarcie z istotnymi informacjami do jak największej liczby osób. Nasi pracownicy korzystają m.in. z platformy e-learningowej, firmowego intranetu, otrzymują newslettery, z których czerpią informacje o ważnych wydarzeniach z życia firmy, regionu czy też danej placówki, tak aby każdy miał poczucie, że jest częścią jednego zespołu, niezależnie od miejsca, w którym pracuje. Oczywiście nie bylibyśmy dziś liderem prywatnych usług medycznych w Polsce, gdybyśmy nie mieli świetnych liderów wewnętrznych. Nasza kadra zarządzająca, zarówno wyższego, jak i średniego szczebla, to doskonali specjaliści, dzięki którym wciąż możemy się rozwijać. Czy to prawda, że większość kadry menedżerskiej LUX MED to kobiety? Tak, to prawda. W LUX MED około 70 proc. kadry zarządzającej stanowią kobiety, które wspaniale sprawdzają się w swojej roli. Oczywiście najważniejsze są zaangażowanie i doświadczenie, a nie płeć, jednak niektóre cechy kobiet sprawiają, że doskonale odnajdują się one na menedżerskich stanowiskach. Z całą pewnością wysoko rozwinięte umiejętności komunikacyjne ułatwiają dialog z pracownikami oraz zarządzanie ich pracą. W branży medycznej niezwykle istotna jest także empatia oraz umiejętność rozwiązywania problemów, które pojawiają się czasami jednocześnie na wielu płaszczyznach. Część z pań poza pracą zapewne zajmuje się rodziną. Czy kobietom biznesu łatwo jest wywiązać się ze wszystkich obowiązków? Kobiety muszą pogodzić kilka ról. Z jednej strony rodzina, z drugiej kariera zawodowa. Jako matka dwójki dzieci wiem, że bywa to ogromnym wyzwaniem. Kiedy rozpoczynałam pracę w LUX MED, jednym z moich priorytetów było urodzenie dzieci, dlatego negocjowałam możliwość ewentualnej dłuższej nieobecności niż urlop macierzyński. Z czasem na świat przyszli moi dwaj synowie, ale ostatecznie urlopu nie wykorzystałam. Udało mi się pogodzić obie role przy dobrej organizacji dnia i dobrych chęciach można jednocześnie wychowywać wspaniałe dzieci, z którymi ma się doskonały kontakt i prowadzić dużą, stale rozwijającą się firmę. Najważniejsza jest samodyscyplina, odpowiedzialność i zdolność do podejmowania odważnych decyzji. Myślę, że należy wymagać od siebie wiele i niestrudzenie dążyć do celu. Praca, rodzina Czy będąc matką i prezesem tak dużej firmy, można mieć jeszcze czas na swoje pasje? Jeżeli ma się wystarczająco dużo energii Nie zawsze jest to łatwe, ale nie jest niewykonalne. Jeśli naprawdę kocha się swoje pasje, zawsze znajdzie się chwila, by je realizować. Ja na przykład uwielbiam żeglarstwo pierwsze kroki na łódce stawiałam w wieku pięciu lat. Teraz, kiedy tylko jest to możliwe, uczę żeglować moje dzieci. W ten sposób spełniam się jako matka i jednocześnie robię to, co uwielbiam. Po pracy z kolei nawet w nocy znajduję czas, by obejrzeć dobry film, bo kocham kino. To pomaga zachować równowagę, uspokaja i jednocześnie dodaje sił do podejmowania kolejnych wyzwań.

8 kwietnia 2014 r. Lista 20 najbardziej przedsiębiorczych kobiet MONIKA BŁAŻEJEWSKA-GRUDNIOK PREZES ZARZĄDU GEA TECHNIKA CIEPLNA SP. Z O.O., CFO BUSINESS UNIT AFC ST GEA HEAT EXCHANGERS Absolwentka Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu ( ) oraz Internationales Hochschulinstitut w Zittau (Niemcy, ). W okresie kierowała działem finansowym spółki GEA Technika Cieplna Sp. z o.o., a od roku 2000 do 2002 była dyrektorem członkiem zarządu spółki GEA Polska Sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu. W roku 2001 objęła stanowisko dyrektora członka jednoosobowego zarządu spółki GEA Technika Cieplna w Opolu, którą to funkcję pełniła nieprzerwanie do czerwca 2013 r. Od czerwca 2013 r. jest prezesem zarządu w/w spółki. W lipcu 2011 r. objęła dodatkowo funkcję CFO Business Unit Air Fin-Coolers GEA Heat Exchangers, gdzie jest odpowiedzialna za finanse grupy międzynarodowych spółek reprezentujących skonsolidowany obrót w wysokości 250 mln euro. Angażuje się w sprawy lokalnego biznesu, współzałożycielka i członek zarządu Stowarzyszenia Park Przemysłowy Metalchem w Opolu, członek BCC. Mężatka. Ma dwójkę dzieci. Ewa Bobkowska prezes zarządu P.A. NOVA SA Założycielka i wspólniczka w spółce Budoprojekt Sp. z.o.o. oraz akcjonariuszka P.A. Nova. Ukończyła Politechnikę Śląską z tytułem magistra inżyniera budownictwa. Posiada uprawnienia budowlane wykonawcze numer 113/93. Karierę zaczęła w 1980 r. w firmie Alma Service w Katowicach. Ze spółką P.A. NOVA SA związana jest od 1988 r. Od 1988 r. jest prezesem zarządu Budoprojekt Sp. z.o.o. W latach pełniła funkcję członka zarządu spółki Galeria Galena, a od dwóch lat jest jej prezesem. Ponadto jest prezesem zarządu spółki Galeria Zamoyska Sp. z o.o., Galeria Kluczbork Sp. z o.o., Odorzańskie Ogrody Sp. z o.o., P.A. NOVA INVEST 1 Sp. z o.o. oraz P.A. NOVA Parki Handlowe Sp. z o.o. KRYSTYNA BOCZKOWSKA PREZES ZARZĄDU FIRMY ROBERT BOSCH SP. Z O.O. I REPREZENTANT SPÓŁEK GRUPY BOSCH W POLSCE Pełni obecne funkcje od 2006 r. Swoją karierę zawodową rozpoczęła w 1979 r. w Zakładach Radiowych im. M. Kasprzaka na stanowisku konstruktora. W latach pracowała na różnych stanowiskach, w tym na stanowisku kierownika działu importu w Centrali Handlu Zagranicznego Labimex Sp. z o.o. Następnie pracowała jako kierownik biura w przedstawicielstwie amerykańskiej firmy Perkin Elmer. Współpracę z firmą Bosch rozpoczęła w styczniu 1992 r. jako jedna z pierwszych osób zatrudnionych przez to przedsiębiorstwo w Polsce. Początkowo była kierownikiem biura i prokurentem, a po sześciu latach pracy objęła funkcję członka zarządu i dyrektora finansowego spółki. W 2005 r. sześć miesięcy spędziła w centrali Robert Bosch GmbH w Stuttgarcie, biorąc udział w międzynarodowych projektach. Marzena Gradecka prezes Polskiej Grupy Drogeryjnej ANDŻELIKA CIEŚLOWSKA PREZES ZARZĄDU KORPORACJI BUDOWLANEJ DORACO Jest absolwentką Politechniki Gdańskiej, kierunku zarządzanie i marketing. Ukończyła także studia podyplomowe na Uniwersytecie Gdańskim. Swoją pierwszą pracę zawodową rozpoczęła w Korporacji Budowlanej Doraco. W 2001 r. objęła stanowisko dyrektora ekonomicznego, a od 2006 r. pełni funkcję prezesa zarządu. Znając firmę od podszewki, przyczyniała się do jej dynamicznego rozwoju. Dziś dzięki jej zaangażowaniu i doświadczeniu firma ma uznaną markę, jest rozpoznawalna i bardzo dobrze ulokowana w otoczeniu biznesowym, kooperuje z największymi przedsiębiorstwami budowlanymi Europy przy kluczowych projektach inwestycyjnych. Doraco jest największą firma budowlaną Pomorza, swym obszarem działalności obejmuje całą Polskę, należy do grupy kapitałowej Hass Holding. Andżelika Cieślowska jest osobą bezpośrednią i prostolinijną, a w kontaktach biznesowych twardą i konsekwentną. W 2013 r. znalazła się w gronie 100 Kobiet Biznesu. Prywatnie interesuje się neurolingwistyką i psychologią biznesu. Ukończyła handel zagraniczny na Akademii Ekonomicznej w Poznaniu. W 1989 r. założyła i wraz z mężem prowadziła firmę importową w branży spożywczej, a w 1991 r. hurtownię kosmetyków Gradi we Wrocławiu, która dzięki zastosowaniu nowatorskich na owe czasy narzędzi marketingowych szybko zyskała pozycję lidera branży kosmetycznej na Dolnym Śląsku. Liczne fuzje oraz rozwój terytorialny doprowadziły do powstania w 2008 r. Polskiej Grupy Drogeryjnej, której pani Marzena jest twórcą i prezesem. Część dystrybucyjna PGD zapewnia dziś profesjonalną obsługę dla blisko 15 tys. punktów detalicznych na terenie całego kraju. W grupie znajduje się również sieć ponad tysiąca sklepów spożywczych i drogeryjnych pod szyldami Rabat, Jasmin i Aligator. Do niedawna była prezesem Fundacji Polskiego Handlu, a obecnie jest ekspertem Polskiej Izby Handlu. Prywatnie mama czwórki dzieci. W wolnych chwilach podróżuje, jeździ na nartach i gra w golfa. W 2007 r. była Mistrzynią Polski w golfie.

9 4 10 kwietnia 2014 r. 37 AGNIESZKA KOSIK PREZES MEDIACOM WARSZAWA SP. Z O. O. Z sukcesami zarządza MediaCom Warszawa od 11 lat. Karierę rozpoczęła w Optimum Media w 1993 r., czyli w momencie, gdy polski rynek reklamowy zaczął się dopiero rozwijać. Do zespołu MediaComu dołączyła w 2003 r., zajmując stanowisko dyrektora zarządzającego i new business directora. Od momentu objęcia przez nią stanowiska CEO w 2008 r., Media- Com zdobył wielokrotnie tytuł Domu Mediowego Roku oraz dużą liczbę nagród branżowych. Pod jej przywództwem zespół agencji urósł blisko trzykrotnie, pozyskując wielu liczących się na rynku klientów. MediaCom pnie się również w rankingu RECMA. Agnieszka Kosik tworzy strategię firmy i dba o jej pozycję i wizerunek. Wspiera zespół agencji podczas przetargów. Rządzi silną, kobiecą ręką, nie tracąc przy tym dobrego humoru i fantastycznego kontaktu ze współpracownikami. Jest doskonałym przykładem menedżera, który łączy pracę z byciem pełnoetatową mamą. Prywatnie, oprócz zainteresowań marketingiem i reklamą, jej pasją jest taniec. Grażyna KuŚ PREZES ZARZĄDU, DYREKTOR NACZELNY PKP LINIA HUTNICZA SZEROKOTOROWA SP. Z O.O. BOŻENA KWAŚNIAK PREZES ZARZĄDU MEDICARE SP. Z O.O Absolwentka Wydziału Farmaceutycznego Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach. W 1991 r. uzyskała tytuł doktora nauk farmaceutycznych na tejże uczelni. W latach była wieloletnim pracownikiem naukowym Śląskiej Akademii Medyczej oraz aktywnym działaczem Śląskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej w Katowicach, której obecnie jest wiceprezesem. W 2012 r. została odznaczona przez Naczelną Radę Aptekarską prestiżową nagrodą prof. Bronisława Koskowskiego za zasługi dla polskiego aptekarstwa. Była m.in. członkiem zarządu Carbo Katowice Sp. z o.o., gdzie do 2001 r. pełniła również funkcję dyrektora sprzedaży i dyrektora ds. marketingu. W 2001 r. została prezesem zarządu Itero SA, a w 2008 r. również prezesem zarządu Silfarm Sp. z o.o. pełniąc jednocześnie obie funkcje, aktywnie uczestniczyła w konsolidacji tych spółek, przyczyniając się do ich rozwoju. Od 2012 r. jest prezesem zarządu Medicare Sp. z o.o. Mimo że większość czasu poświęca pracy, jest zwolenniczką aktywnego wypoczynku i sportów wodnych. Jej pasją są również podróże. BOŻENA LUBLIŃSKA-KASPRZAK ANNA LUBOWSKA CHAIRMAN CEE, RUSSIA AND CIS W FIRMIE MEC Zarządza MEC na rynkach regionu Europy Środkowo-Wschodniej, Rosji i Wspólnoty Niepodległych Państw. Wspiera rozwój biznesu w 29 krajach. MEC na większości z reprezentowanych przez nią rynków utrzymuje się w pierwszej trójce największych domów mediowych. Od momentu, gdy objęła funkcję w międzynarodowych strukturach MEC, agencja poszerzyła portfolio regionalnych klientów (m.in. o SAB Miller, Johnson & Johnson czy Erste Bank) i rozwinęła usługi sieciowe, przede wszystkim w obszarze internetu oraz badań. Polski dział Analytics & Insight uzyskał w tym czasie status centrum badawczo-analitycznego na region, które tworzy i upowszechnia rozwiązania na rynkach CEE, Rosji i CIS. Przed objęciem funkcji w regionie w 2006 r., Anna Lubowska kierowała polskim biurem MEC. Wraz ze zbudowanym przez nią zespołem menedżerów wprowadziła MEC do czołówki rynku od siedmiu lat MEC w zestawieniach RECMY agencja utrzymuje się na pierwszej pozycji w rankingu największych domów mediowych. Anna Lubowska pracuje w branży reklamowej od 1991 r., a z rynkiem mediów jest związana od ponad 30 lat. Po ukończeniu studiów na Uniwersytecie Warszawskim pracowała jako dziennikarka w tygodniku Przyjaciółka, a następnie w redakcji kultowego programu Studio 2 w Telewizji Polskiej. PREZES POLSKIEJ AGENCJI ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W latach była zatrudniona w Instytucie Ekonomii Rolnictwa i Agrobiznesu Akademii Rolniczej w Lublinie. W latach była doradcą w międzynarodowej firmie konsultingowej, a od 1997 do 1998 r. pracowała w amerykańskim programie pomocowym wspierającym rolnictwo. Od 1999 do 2001 r. pracowała w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Od 2001 r. związana była z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W ARiMR pełniła funkcje zastępcy dyrektora, dyrektora, a od 2005 r. do kwietnia 2008 r. zastępcy prezesa. Od 2009 r. przewodniczy kapitule konkursu Polski Produkt Przyszłości. Od 2010 r. wchodzi w skład zarządu The European Network of Innovation Agencies (TAFTIE). Z PARP związana od kwietnia 2008 r., kiedy to została powołana na stanowisko zastępcy prezesa PARP. W marcu 2009 r. została powołana na stanowisko prezesa Agencji. fot. PKP LHS Absolwentka Akademii Ekonomicznej w Katowicach na Wydziale Zarządzania w zakresie marketingu i zarządzania. Ukończyła Podyplomowe Studia Rachunkowości w Szkole Głównej Handlowej na kierunku zarządzanie i finanse oraz Studium dla Dyrektorów Finansowych z zakresu zarządzania finansami firmy. Pełniła funkcje zarządcze, m.in. w giełdowej spółce B3System SA w Warszawie, Rafinerii Trzebinia SA, PKN ORLEN SA, ORLEN OIL Sp. z o.o., Rafinerii Nafty Jedlicze SA, PZU NFI Management Sp. z o.o., RUCH SA. Makler Beskidzkiego Domu Maklerskiego oraz IB Austria Securities (Austria). Posiada szerokie doświadczenie z zakresu nadzoru kapitałowego zdobyte podczas pełnienia funkcji w radach nadzorczych spółek zarządzanych przez: PZU NFI Management Sp. z o.o., Polski Koncern Naftowy PKN ORLEN SA oraz Rafinerię Trzebinia SA. Była członkiem rady nadzorczej giełdowej spółki Fabryka Kotłów RAFAKO SA. Od maja 2013 r. prezes zarządu, dyrektor naczelny PKP LHS.

10 kwietnia 2014 r. ELENA ŁUKANOWA PREZES FIRMY ADAMPOL SA W firmie ADAMPOL SA rozpoczęła pracę w 1996 r. na stanowisku specjalisty ds. współpracy z krajami WNP, a od 1997 r. pełni funkcję prezesa zarządu spółki. Pracowała w produkcji, rolnictwie, bankowości i zatrzymała się w branży bez granic usługach transportowych, najbardziej wyrafinowanym biznesie. Uwielbia literaturę, kocha operę i muzykę klasyczną, która jest rozumiana niezależnie od narodowości, podobnie jak logistyka. Prywatnie mama dwójki dzieci. Anna Rulkiewicz Prezes Zarządu LUX MED Sp. z o.o. Anna Rulkiewicz Absolwentka Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu (równoległe studia na Uniwersytecie w Hamburgu), studiów podyplomowych w Polsko-Francuskim Instytucie Ubezpieczeń przy Instytucie Francuskim oraz cyklu szkoleń z zakresu m.in. zarządzania, sprzedaży, komunikacji, marketingu (w tym 3-letnich studiów menedżerskich) w ramach certyfikowanego programu branży ubezpieczeniowej LIMRA Marketing Strategies for Executive Advancement (LIMRA Executive Development Group). Ukończyła również wiele kursów z zakresu zarządzania, sprzedaży, finansów, marketingu oraz bankowości. Z LUX MED związana jest od 2002 r., gdzie początkowo pełniła funkcję Członka Zarządu, Dyrektora Sprzedaży i Marketingu. W 2007 r. została Prezesem Grupy LUX MED. Od końca 2011 roku pełni także funkcję Dyrektora Zarządzającego LMG Försäkrings AB, którego oddział działa w Polsce pod marką LUX MED Ubezpieczenia. Pełni również funkcję Prezesa Zarządu Związku Pracodawców Medycyny Prywatnej. W czerwcu 2013 roku została powołana na stanowisko Członka Rady Nadzorczej Banku Handlowego SA (Citi Handlowy). Anna Socha prezes zarządu Polskiej Grupy Farmaceutycznej SA Agnieszka Orłowska prezes Globalnego Centrum Biznesowego Hewlett-Packard Pełni funkcję prezesa Globalnego Centrum Biznesowego HP od 1 stycznia 2012 r. Posiada 18-letnie doświadczenie w realizacji projektów z obszaru m.in.: HR, marketingu, sprzedaży, finansów i księgowości. Jest związana z Hewlett-Packard od 2007 r. Początkowo była odpowiedzialna za projekty z zakresu zarządzania wiedzą, jakością, komunikacją oraz HR dla centrów usług HP w regionie Europy, Bliskiego Wschodu i Afryki (EMEA). W latach obejmowała stanowisko GBS operations managera we wrocławskim Centrum HP. W 2011 r. pełniła globalną rolę, zarządzając operacjami dostarczającymi usługi z obszaru łańcucha dostaw dla jednego z kluczowych klientów wewnętrznych HP. W latach jako członek zarządu w firmie Wabco Polska, pełniła funkcję dyrektora ds. human resources. Realizowała również projekty marketingowe w polskim oddziale międzynarodowego koncernu Danone oraz wspierała operacje finansowo- -księgowe w Skanska Polska. Ukończyła Wydział Zarządzania i Marketingu na Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu, a także studia podyplomowe z zakresu zarządzania zasobami ludzkimi. Posiada certyfikat zarządzania jakością Green Belt Six Sigma. Laureatka prestiżowego rankingu 100 Kobiet Biznesu 2013 przeprowadzonego przez redakcję dziennika Puls Biznesu oraz plebiscytu 50 Najbardziej Wpływowych Kobiet w Polsce w roku 2013 organizowanego przez magazyn Home&Market. DR IWONA SROKA PREZES ZARZĄDU KRAJOWEGO DEPOZYTU PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH ORAZ KDPW_CCP Jest magistrem inżynierem budowlanym. Ukończyła studia na Wydziale Budownictwa i Architektury Politechniki Łódzkiej, a następnie studia MBA w Polsko Amerykańskim Centrum Zarządzania University of Maryland. Od stycznia 2013 r. piastuje stanowisko prezesa zarządu Polskiej Grupy Farmaceutycznej SA, drugiego pod względem udziałów w rynku dystrybutora leków w Polsce. Od początku kariery zawodowej jest związana ze spółkami Pelion Healthcare Group (dawniej PGF SA). W 1993 r. rozpoczęła pracę w Hurtowni Leków Medicines, przekształconej po debiucie giełdowym w 1998 r. w PGF SA. Od 1995 r. pełniła funkcję dyrektora ds. kredytowania aptek. Od 1999 r. nieprzerwanie zasiada w zarządach spółek hurtowych Polskiej Grupy Farmaceutycznej, pełniąc funkcje wiceprezesa, a następnie prezesa. Absolwentka Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, gdzie uzyskała stopień doktora nauk ekonomicznych w zakresie nauk o zarządzaniu. Od wielu lat związana z rynkiem finansowym w Polsce. Odpowiada za prowadzenie dwóch kluczowych instytucji obsługujących rynek kapitałowy: centralnego depozytu papierów wartościowych (KDPW) oraz izby rozliczeniowej (KDPW_CCP). Wiceprezydent Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej. Przewodnicząca Platformy Finansowej, działającej w ramach organizacji, która była inicjatorem Indeksu Optymizmu Przedsiębiorców, publikowanego od marca 2014 r. Z dniem 18 kwietnia 2012 r. została powołana w skład Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych. Pełni funkcję członka Rady Dyrektorów Europejskiego Stowarzyszenia Centralnych Depozytów Papierów Wartościowych (ECSDA) oraz członka Rady ds. Systemu Płatniczego przy NBP, zaangażowana w prace Rady ds. Rozwoju Rynku Finansowego. Przewodnicząca Rady Fundacji Młodzieżowej Przedsiębiorczości. Członek Rady Fundacji 2065 im. Lesława A. Pagi. Adiunkt w Katedrze Gospodarki Narodowej na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego.

11 AGNIESZKA ŚWIERGIEL PREZES ZARZĄDU I DYREKTOR GENERALNY IMPERIAL TOBACCO POLSKA Obecne stanowiska zajmuje od stycznia 2010 r. Jako pierwsza kobieta na stanowisku prezesa firmy Imperial Tobacco Polska zapoczątkowała innowacyjny styl zarządzania, co znacznie umocniło pozycję firmy na rynku i jej szeroką rozpoznawalność. Jest absolwentką Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, a w Imperial Tobacco Polska pracuje od 1995 r. Wcześniej zajmowała stanowiska w dziale finansowym, w tym m.in. kierownika rachunkowości finansowej i dyrektora ds. finansów. Wyróżniona Medalem Solidarności Społecznej za działalność charytatywną i społeczną wrażliwość. Laureatka wielu prestiżowych wyróżnień w dziedzinie biznesu: 1. miejsca w konkursie Bizneswoman Roku 2010 w kategorii korporacja i 5. miejsca w rankingu 100 Kobiet Biznesu W 2012 r. dziennik Rzeczpospolita uznał ją za jedną z 10 wschodzących gwiazd biznesu, a Gazeta Finansowa za Perłę Polskiego Biznesu jedną z najbardziej przedsiębiorczych kobiet w Polsce. W latach 2013 i 2014 znalazła się także w rankingu najbardziej wpływowych kobiet w Polsce organizowanym przez miesięcznik biznesowy Home&Market kwietnia 2014 r. 39 Krystyna Wawrzyniak prezes zarządu Zakładów Porcelany Stołowej Lubiana SA ALICJA WIECKA DYREKTOR ZARZĄDZAJĄCY SAS INSTITUTE POLSKA Pomysłodawczyni, założycielka i dyrektor zarządzający polskiego oddziału SAS Institute. Od ponad 20 lat zarządza firmą, która odnotowuje dynamiczny wzrost przychodów i zatrudnienia i jest najszybciej rozwijającą się filią SAS Institute w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Zbudowała silną pozycję firmy na polskim rynku oprogramowania SAS jest liderem analityki i Business Intelligence, znajduje się również w czołówce firm świadczących usługi doradcze w naszym kraju. Od samego początku stawiała na innowacyjny model zarządzania i wdrażanie procesów biznesowych umożliwiających ekspansję firmy na rynku oraz zróżnicowanie jej oferty. Od 1992 r. promuje wykorzystanie informatyki do wspomagania procesów podejmowania decyzji jako prelegent rozlicznych konferencji, uczestnik debat redakcyjnych, autorka artykułów o rosnącej roli analityki w zarządzaniu. Aktywnie wspiera rozwój firm i instytucji poprzez wykorzystanie zaawansowanych technologii do budowy systemów informacyjnych w bankach, instytucjach ubezpieczeniowych, telekomunikacji, przemyśle, administracji publicznej i wielu innych branżach. Dzięki długofalowej wizji działania i autorskiemu podejściu do wsparcia procesów zmian zachodzących w polskich firmach i instytucjach, SAS odegrał istotną rolę w transformacji polskiej gospodarki. DOROTA WŁOCH PREZES ZARZĄDU SPÓŁKI KGHM ZANAM SP. Z O.O. Ceniony menedżer polskiego przemysłu miedziowego. Po ukończeniu Wydziału Geologii na Uniwersytecie Wrocławskim (1993 r.) podwyższała swoje kwalifikacje w Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu (mgr zarządzania MBA 1997 r.), The George Washington University oraz warszawskiej SGH (Międzynarodowe Standardy Rachunkowości i Sprawozdawczości Finansowej). Obecnie prezes zarządu spółki KGHM ZANAM Sp. z o.o., wcześniej przez ponad rok pełniła funkcję wiceprezesa zarządu KGHM Polska Miedź SA w Lubinie. Największe doświadczenie menedżerskie ma w zarządzaniu dużymi projektami inwestycyjnymi. Pod jej kierownictwem rozpoczęto i zrealizowano wiele inwestycji, dzięki którym KGHM Polska Miedź SA stała się spółką globalną i jedną z najnowocześniejszych na świecie. Wcześniej kierowała projektami inwestycyjnymi, pracując na stanowiskach dyrektora departamentu inwestycji w biurze zarządu ( ) oraz dyrektora naczelnego ds. inwestycji i rozwoju ( ). KARINA WŚCIUBIAK-HANKÓ PREZES ZARZĄDU ALCHEMIA SA Absolwentka Politechniki Gdańskiej rodowita Kaszubka. Od 1997 r. zarządza największą firmą produkującą porcelanę stołową w Europie. Potencjał Lubiany ok. 14,700 ton rocznie, to ok. 9 proc. europejskiego potencjału, a z Polskimi Zakładami Porcelany Ćmielów i Chodzież których Lubiana jest właścicielem to ok. 15 proc. zdolności produkcyjnych w Europie. W czasie zarządzania spółką udało się wprowadzić produkty Lubiany do 43 krajów na świecie na wszystkich kontynentach oraz ustanowić wysoką pozycję marki oraz dostawcy do gastronomii w świecie. Lubiana jest też poważnym graczem na rynku promocji do znanych światowych marek. Dzięki prowadzonej prorozwojowej polityce udało się stworzyć nowoczesną, dobrze zorganizowaną i wyposażoną technicznie i technologicznie firmę, która w tym regionie jest też największym pracodawcą, zatrudniając powyżej pracowników. Jest magistrem zarządzania ze specjalizacją w finansach przedsiębiorstw. Posiada również tytuł Master of Business Administration zdobyty na Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu. Ukończyła Wyższą Szkołę Języków Obcych i Ekonomii w Częstochowie, Akademię Ekonomiczną we Wrocławiu oraz Podyplomowe Studia Rachunkowości i Controllingu w Częstochowie. Swoje doświadczenia zawodowe zdobyła w giełdowej spółce Boryszew SA, a następnie w Skotan SA. Pełniła również funkcję członka rady nadzorczej w kilku spółkach, m.in.: Skotan SA (do dziś), Midas SA. W tej ostatniej przez okres dwóch lat była również prezesem zarządu. Tę samą funkcję pełni w Alchemii od 2001 r. Pod jej sterami nastąpiła konsolidacja polskich producentów rur bez szwu Alchemia stała się potężną firmą w segmencie stalowym. Uwielbia muzykę klasyczną, gra na pianinie. Płynnie mówi po włosku, węgiersku i angielsku. Jest mamą dwóch córek.

12 kwietnia 2014 r. NAJBARDZIEJ PRZEDSIĘBIORCZE KOBIETY WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO 1 Monika Błażejewska- prezes zarządu GEA TECHNIKA CIEPLNA SP Z O O Grudniok 2 Lucyna Piotrowicz prezes zarządu SPÓŁDZIELNIA PRACY CUKRY NYSKIE Wiktoria Radzik-Wakuła prezes DROBIARSTWO OPOLSKIE SP Z O O Gracjana Ewa Woźniczka- prezes zarządu VTO DEKOR SP Z O O Pawlak 5 Małgorzata Skrobisz prezes zarządu MTB SP Z O O Jolanta Gądek-Rypel prezes zarządu MIEJSKI ZAKŁAD ENERGETYKI CIEPLNEJ SP Z O O 7 Barbara Ermisch prezes zarządu MIEJSKIE WODOCIĄGI I KANALIZACJA W KĘDZIERZYNIE- -KOŹLU SP Z O O 8 Janina Leśniewska prezes zarządu PRO NAFT PALIWA SP Z O O Krystyna Fulas prezes zarządu GMINNA SPÓŁDZIELNIA SAMOPOMOC CHŁOPSKA 10 Joanna Teresa Kampa prezes zarządu INWEST PREBET SP Z O O Halina Kozieł prezes PRZEDSIĘBIORSTWO USŁUG ROLNICZO-GOSPODARCZYCH AGRA SP Z O O 12 Agata Katarzyna Kaczmarek prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO WIELOBRANŻOWE LAS FORM SP Z O O 13 Maria Kaczmarek prezes zarządu EKO RENT SP Z O O Barbara Puchalska prezes BAREKS SP Z O O Renata Maria Trzeciak prezes zarządu ORFEUSZ SP Z O O Małgorzata Alina Panek prezes zarządu CENTRUM TANICH LEKÓW SP Z O O Sabina Józefa Nowosielska prezes zarządu ZAKSA SA Małgorzata Kozera-Franczak prezes zarządu KOZERA SP Z O O Izabela Niedziela prezes zarządu EUROPEX SP Z O O Aniela Mieczysława Miszkiewicz prezes zarządu SPÓŁDZIELCZA KASA OSZCZĘDNOŚCIOWO KREDYTOWA IM. POWSTAŃCÓW ŚLĄSKICH NAJBARDZIEJ PRZEDSIĘBIORCZE KOBIETY WOJEWÓDZTWA PODKAPARCKIEGO 1 Beata Bożena Ziembicka prezes TABAK SP Z O O Iwona Maria Sierżęga prezes zarządu ELEKTROCIEPŁOWNIA NOWA SARZYNA SP Z O O 3 Monika Barbara Bąk prezes zarządu AUTOPART S A Grażyna Teresa Podhajski prezes zarządu EUROSERVICE ZAKŁADY PRZEMYSŁU TŁUSZCZOWEGO W SUROCHOWIE SP Z O O 5 Irena Olczak prezes zarządu VITA SP Z O O Renata Kasprzycka prezes zarządu AUTO CENTRUM SP Z O O Agnieszka Lidia Morel- prezes zarządu STEK ROL SP Z O O Starczewska 8 Barbara Inglot prezes zarządu INGLOT RSC SP Z O O Marta Iwona Półtorak prezes zarządu DEVELOP INVESTMENT SP Z O O Regina Ewa Wiech prezes FIRMA TARAPATA SP Z O O Agnieszka Maria Bielecka prezes zarządu WOBI STAL SP Z O O Halina Jaroń prezes zarządu RENTRANS EAST SP Z O O Katarzyna Sylwia Nowińska prezes zarządu WILSKO SP Z O O Małgorzata Miśko prezes zarządu RESTAL PLUS SP Z O O Katarzyna Twardzik prezes zarządu NTB SP Z O O Grażyna Danuta Buryło prezes zarządu SKAREM SP Z O O Anna Elżbieta Chciuk prezes zarządu DANGAARD SP Z O O Bożena Witek prezes zarządu GMINNA SPÓŁDZIELNIA SAMOPOMOC CHŁOPSKA W BOGUCHWALE 19 Aleksandra Opalińska prezes zarządu FART SP Z O O Małgorzata 20 Dorota Teresa Leniard prezes zarządu CHMIELNIK ZDRÓJ SA NAJBARDZIEJ PRZEDSIĘBIORCZE KOBIETY WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO 1 Elena Łukanova prezes zarządu ADAMPOL S A Irena Anna Dobrakowska prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO ZAOPATRZENIA APTEK MULTI PHARME S A 3 Katarzyna Rutkowska prezes AC S A Bożena Dobrzyń prezes zarządu SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA SUDOWIA 5 Karolina Janczewska prezes zarządu HIGHFINGER INDUSTRIAL SERVICES SP Z O O Skruszyć szklany sufit czyli co zrobić, by zwiększyć udział kobiet na stanowiskach kierowniczych Rośnie rola kobiet na rynku pracy Działania na rzecz równouprawnienia na rynku pracy zaczynają przynosić efekty. To jednak dopiero początek zmian, co potwierdzają zróżnicowane poglądy Polaków na ten temat. Z sondażu przeprowadzonego na zlecenie Work Service przez instytut Millward Brown wynika, że 40 proc. badanych wciąż dostrzega dyskryminację kobiet na rynku pracy, około 30 proc. jest przeciwnego zdania lub nie ma zdecydowanej opinii. Krzysztof Inglot Przeprowadzone badanie wskazuje, że poglądy na temat sytuacji kobiet na rynku pracy są zróżnicowane. Wśród ankietowanych 40 proc. stwierdziło, że kobiety mają nierówne szanse. Przeciwnego zdania było nieco mniej osób 30 proc. ankietowanych. Co ciekawe, kobiety pytane o własną sytuację na rynku pracy mają bardziej zdecydowane opinie niż mężczyźni. Aż 51 proc. badanych przedstawicielek płci żeńskiej uważa, że na rynku pracy kobiety są dyskryminowane, zaś wśród mężczyzn pogląd ten podziela już tylko 36,3 proc. Dwukrotnie więcej mężczyzn niż kobiet zdecydowanie nie zgadza się z tym, że rynek pracy dyskryminuje pracowników płci żeńskiej. Rośnie rola kobiet na rynku pracy. Coraz więcej kobiet obejmuje kierownicze stanowiska w firmach, często w branżach zdominowanych przez mężczyzn. Wspinając się po szczeblach kariery zawodowej, kobiety przełamują stereotypy, które od lat funkcjonowały na rynku. Dyskryminacja wraz z wiekiem Czy to zmiana społeczna idąca w kierunku rosnącej roli matriarchatu w społeczeństwie? Nawet jeśli taki będzie kierunek przemian, to biznes z pewnością na tym zyska. Kobiety są znacznie lepiej wykształcone, częściej decydują się na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i doskonale odnajdują się w roli lidera. Wyniki badania pokazują ponadto, że przewaga przekonanych o dyskryminacji kobiet nad niedostrzegającymi jej jest silniejsza wśród osób powyżej 45. roku życia. Wpływ na postrzeganie roli kobiety na rynku pracy ma także poziom wykształcenia osoby z niskim poziomem wykształcenia częściej twierdziły, że zjawisko dyskryminacji kobiet rzeczywiście istnieje. Częściej o dyskryminacji pań na rynku pracy były przekonane też osoby o niskich dochodach i niestabilnym zatrudnieniu (umowa zlecenie, praca w niepełnym wymiarze godzin). Te grupy pracowników są naturalnie narażone na przejawy dyskryminacji na rynku pracy, bo ich szanse na znalezienie stabilnego zatrudnienia są ograniczone. Brak wykształcenia czy wiek mogą negatywnie wpływać na warunki pracy, co wyjaśnia przekonanie o istnieniu dyskryminacji. Optymistyczna prognoza Organizacja Gender Equality Project podaje, że w Polsce na co dziesiątym stanowisku kierowniczym zasiada kobieta. Różnice w poziomie wynagrodzenia kobiet i mężczyzn w Polsce nadal są wysokie panie zarabiają średnio o 20 proc. mniej niż panowie. Jednak można oczekiwać, że w najbliższych latach te dysproporcje będą się stopniowo zmniejszały, a coraz więcej pracodawców zaangażuje się w kruszenie szklanego sufitu. Zgodnie z założeniami strategii rozwoju Europa 2020 przyjętej przez Komisję Europejską, Polska powinna zwiększyć udział kobiet na rynku pracy, w tym także na stanowiskach kierowniczych. Będzie to wymagało inwestycji w opiekę nad dziećmi i nauczanie przedszkolne, ale te zmiany w perspektywie długofalowej przełożą się na wzrost konkurencyjności polskiej gospodarki. Autor jest dyrektorem działu Rozwoju Rynków, rzecznikiem prasowym w firmie Work Service SA WYNIKI BADANIA WORK SERVICE I MILLWARD BROWN Czy na rynku pracy w Polsce istnieje dyskryminacja kobiet? 30,4% 15,8% Zdaniem mężczyzn 24,9% 20,5* 18,4* 19,3* 16,9* 13,7% Zgadzam się Raczej się zgadzam Raczej się nie zgadzam 23,6% Nie zgadzam się Trudno powiedzieć 16,5% 28,0% 11,6* Zgadzam się Raczej się zgadzam Raczej się NIE zgadzam NIE zgadzam się Trudno powiedzieć 9,4* Zdaniem kobiet 27,5%* 23,5* Badanie zrealizowano na ogólnopolskiej reprezentatywnej próbie dorosłych Polaków o liczebności N=1000 osób, w dniach r. Zgadzam się Raczej się zgadzam Raczej się NIE zgadzam NIE zgadzam się Trudno powiedzieć

13 Kobiety nieco inaczej niż mężczyźni definiują poczucie satysfakcji w miejscu pracy. Oznacza to, że inne czynniki wpływają na efektywność kobiet i mężczyzn. Pracodawcy powinni więc inaczej podchodzić do pracownic i pracowników, aby uzyskać ich satysfakcję. Ta bowiem przekłada się na efekty ich pracy, a co za tym idzie wyniki całej firmy. Aleksandra Duda Usatysfakcjonowany pracownik jest bardziej wydajny od biernego, niezadowolonego z życia i warunków pracy, który ma poczucie, że pracodawcy na nim nie zależy. Metody budowania satysfakcji pracowników należy dobierać uważnie i indywidualnie, biorąc pod uwagę także ich płeć. Inaczej mówiąc, motywowanie pracownic i pracowników wygląda inaczej. W firmie Prodialog staramy się, dzięki analizom, poznać potrzeby pracowników, aby móc jak najlepiej dostosować programy zwiększające poziom satysfakcji z pracy. Dzięki temu pracodawcy uzyskują lepsze wyniki. Zyskuje też wizerunek firmy, a pracownicy mają szansę poprawić stan zdrowia i warunki pracy. Kobieta a mężczyzna w pracy Przez wieki podkreślano różnice między kobietami a mężczyznami oraz wynikające z nich konsekwencje możliwości udziału kobiet w rynku pracy, życiu społecznym i politycznym. Obecnie nadszedł czas, by skupić się raczej na podobieństwach pracowników i pracownic w zakresie ich możliwości i potrzeb w miejscu pracy. Na potrzeby niniejszego artykułu skupmy się jednak na psychologicznych aspektach satysfakcji, motywacji i efektywności pracy kobiet, jakie ujawniają się na rynku pracy. Pochwała lepsza niż podwyżka Kobiety bardziej reagują na wyrazy uznania, a nieco mniej na nagrody pieniężne. Poszukują szacunku i zauważania ich wysiłków, podczas gdy mężczyźni pragną poczucia wielkości oraz odgrywania ważnej roli. Kobiety mniej konkurują, za to lepiej współpracują w zespole. Dysponują emocjonalną motywacją, co czyni je wrażliwszymi na okazywane im emocje. Pozytywne emocje będą dla nich motywujące, negatywne zaś będą demotywować. Mężczyźni natomiast lepiej motywowani będą podwyżką lub awansem. Harmonia między karierą a życiem rodzinnym Charakterystyczne dla kobiet jest poszukiwanie pracy, w której będą mogły pracować zawodowo, jednocześnie wychowując dzieci lub opiekując się osobami starszymi. Pracodawca powinien zatem być na tyle uważny, by ułatwić możliwość godzenia obowiązków zawodowych i rodzinnych. Zauważmy jednocześnie, że obecnie coraz częściej także mężczyźni podejmują się czynności opiekuńczych i dobrze, by pracodawca był przygotowany na zmieniające się potrzeby pracowników w tej dziedzinie. Motywacyjne działania Kobiety częściej potrzebują psychicznego komfortu i poczucia bezpieczeństwa (w tym przypadku również nie rozważamy źródeł takich postaw, ale stwierdzamy stan faktyczny). Od pracodawcy zatem oczekują równego traktowania zapewnienia im takiego samego dostępu do możliwości szkolenia i awansu, jak Od czego zależy efektywność współczesnej bizneswoman? mężczyznom, bez dyskryminacji. Oczekują też, by ich potrzeby związane z wychowywaniem dzieci były brane pod uwagę. Jeżeli pracodawcy zadbają o takie aspekty funkcjonowania kobiet, zyskają ich większą lojalność wobec firmy. Doradzam swoim klientom, aby bez zmrużenia oka uwzględniali potrzeby matek, które mają zebrania w szkole lub opiekują się chorym dzieckiem. Chociaż jednocześnie namawiam do systematycznego zwiększenia udziału ojców w opiece nad osobami zależnymi. Elastyczna droga sukcesu Zwiększenie elastyczności zatrudniania może stać się bardzo pomocne dla pracowników- -opiekunów, może ono wyrazić się wprowadzeniem elastycznych form pracy i zatrudnienia (np. na część etatu, ale z możliwością szkoleń i awansu), które umożliwi godzenie życia zawodowego z rodzinnym. Dobrym rozwiązaniem są również elastyczne godziny pracy, elastyczne miejsce wykonywania pracy, firmowe przedszkole i żłobek, utrzymywanie kontaktu z firmą podczas urlopu macierzyńskiego, szkolenia w trakcie urlopu. Czy elastyczne formy pracy odnoszą się jedynie do kobiet oczywiście nie, wciąż jednak ze względu na niewspółmiernie większe obciążenie kobiet obowiązkami opiekuńczymi, to bardziej paniom zależy na ich wykorzystywaniu. Zwracam uwagę na różniące się potrzeby kobiet i mężczyzn w miejscu pracy, mając jednocześnie nadzieję, że w dziedzinie opiekuńczej różnice te nie będą wkrótce odgrywały tak dużej roli, ponieważ część zadań przejmą mężczyźni ojcowie i synowie, dając kobietom więcej swobody w podążaniu ścieżkami karier zawodowych. Usatysfakcjonowany pracownik jest bardziej wydajny od biernego, niezadowolonego z życia i warunków pracy, który ma poczucie, że pracodawcy na nim nie zależy. Metody budowania satysfakcji pracowników należy dobierać uważnie i indywidualnie, biorąc pod uwagę także ich płeć Wellness w firmie a efektywność Uwzględnianie potrzeb pracowników jest inwestycją w ich zaangażowanie i lojalność wobec firmy. A wracając do tytułowego pytania: od czego zależy efektywność pracy współczesnej kobiety? Biorąc pod uwagę większe zaangażowanie kobiet w czynności opiekuńcze wobec dzieci i innych osób zależnych, ogromne znaczenie będzie miało poczucie pracownicy, że firma zauważa te potrzeby i wychodzi im naprzeciw. Nie ma w tym strat dla firmy, potrzeba jedynie dokonać rozeznania i przeprowadzić dialog pracodawcy z pracownikiem. Satysfakcja obu stron jest możliwa. Autorka jest konsultantem i doradcą Prodialogu w zakresie zarządzania różnorodnością w firmie w zakresie równości kobiet i mężczyzn. Prowadzi warsztaty gender dla biznesu 4 10 kwietnia 2014 r Wiera Pawluczuk prezes zarządu OKRĘGOWA SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA W HAJNÓWCE 7 Małgorzata Małyszko prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO USŁUGOWO HANDLOWO PRODUKCYJNE AMBIT SP Z O O 8 Jolanta Osińska prezes zarządu FABRYKA KABLI ELPAR II SP Z O O Karolina Tymińska prezes zarządu POLKO TECH SP Z O O Krystyna Jurczak prezes PRZEDSIĘBIORSTWO HANDLOWO USŁUGOWO PRODUKCYJNE MOTOZBYT SP Z O O 11 Grażyna Anna Rytel prezes zarządu TARDES SP Z O O Grażyna Kamińska prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCYJNO HANDLOWE EKTO SP Z O O 13 Katarzyna Wasilewicz prezes zarządu NORD AUTO SP Z O O Małgorzata Nowikowska prezes zarządu AGROCHEMIA SP Z O O Antonina Turkowicz prezes zarządu SPOŁEM POWSZECHNA SPÓŁDZIELNIA SPOŻYWCÓW W BIELSKU PODLASKIM 16 Danuta Rafałowska prezes zarządu DANTE SP Z O O Maria Paciorko prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCYJNO HANDLOWE MELIOREX SP Z O O 18 Agnieszka Maria Kulbacka prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO WIELOBRANŻOWE KRAM SP Z O O 19 Danuta Zofia Nubert prezes GMINNA SPÓŁDZIELNIA SAMOPOMOC CHŁOPSKA W SEJNACH 20 Mieczysława Alina Bogdanowicz prezes zarządu SPOŁEM POWSZECHNA SPÓŁDZIELNIA SPOŻYWCÓW W HAJNÓWCE NAJBARDZIEJ PRZEDSIĘBIORCZE KOBIETY WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO 1 Maria Magdalena Jasińska prezes BALTIMA SP Z O O Anh Phuong Le Thi prezes zarządu TAN VIET INTERNATIONAL SA Andżelika Maria Cieślowska prezes zarządu KORPORACJA BUDOWLANA DORACO SP Z O O 4 Hanna Barbara Siek-Zagórska prezes zarządu VTS SP Z O O Krystyna Barbara Wawrzyniak prezes zarządu, dyrektor generalny ZAKŁADY PORCELANY STOŁOWEJ LUBIANA SA Dorota Magdalena Raben prezes zarządu ZARZĄD MORSKIEGO PORTU GDAŃSK S A 7 Agnieszka Gosz prezes zarządu UBOJNIA DROBIU GOSZ SP Z O O Ewa Elżbieta Bereśniewicz- -Kozłowska prezes zarządu TOWARZYSTWO FINANSOWE SPÓŁDZIELCZYCH KAS OSZCZĘDNOŚCIOWO KREDYTOWYCH S A Alicja Łencio prezes zarządu SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA POLMLEK MAĆKOWY 10 Maria Beszterda prezes zarządu CONTI CO SP Z O O Danuta Roczkowska prezes zarządu ASSEL SP Z O O Danuta Urszula Hartuna prezes zarządu MOLEX PREMISE NETWORKS SP Z O O 13 Małgorzata Bożena Dzięgielewska prezes zarządu KORPORACJA BUDOWLANA DOM SP Z O O 14 Anna Stanisława Pielak prezes zarządu CEDAT SP Z O O Katarzyna Aleksandra Gomułkiewicz- prezes zarządu DLS TRANS LTD SP Z O O Majchrowicz 16 Małgorzata Dombrowska prezes zarządu NFM PRODUCTION SP Z O O Halina Teresa Skriabin prezes zarządu ALLCOM SP Z O O Jolanta Elżbieta Dymowska prezes PRZEDSIĘBIORSTWO USŁUGOWO PRODUKCYJNE COMPLEX SP Z O O 19 Anna Maria Połomska prezes zarządu POL EURO LINIE ŻEGLUGOWE S A NAJBARDZIEJ PRZEDSIĘBIORCZE KOBIETY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO 1 Bożena Kwaśniak prezes zarządu MEDICARE SP Z O O Ewa Maria Krain-Dudek prezes zarządu SCHNEIDER ELECTRIC ENERGY POLAND SP Z O O 3 Ewa Maria Bobkowska prezes zarządu P A NOVA SA Beata Jolanta Nowak prezes zarządu GRAMMER AUTOMOTIVE POLSKA SP Z O O 5 Katarzyna Joanna Borkowy prezes BORIM SP Z O O Ewa Byrczek prezes zarządu ZAKŁADY CHEMICZNE ORGANIKA AZOT S A 7 Elwira Dziewa prezes zarządu AUTOROBOT STREFA SP Z O O Longina Wanda Kugiel prezes zarządu ZAKŁADY ENERGETYKI CIEPLNEJ S A Barbara Helena Winiarska prezes zarządu ŁAKOĆ SP Z O O Krystyna Piasecka prezes zarządu KATOWICKA SPÓŁDZIELNIA MIESZKANIOWA

14 kwietnia 2014 r. 11 Anna Niedbała- Poziemba prezes zarządu AVANTOR PERFORMANCE MATERIALS POLAND SA Elżbieta Ilona Krawczyk prezes zarządu MARELL SP Z O O Irena Katarzyna Sobczak prezes zarządu BINGO CENTRUM SP Z O O Helena Maria Ulanowska prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ KATOWICE SP Z O O 15 Teresa Helena Horbowy prezes zarządu SPÓŁDZIELNIA MIESZKANIOWA LOKATOR 16 Maria Pia Bersano prezes zarządu SFA POLSKA SP Z O O Anna Stelmach prezes zarządu GÓRNOŚLĄSKA CENTRALA ZAOPATRZENIA MEDYCZNEGO ZARYS SP Z O O 18 Anna Maria Uzdejczyk prezes zarządu NEXTRADE POLAND SP Z O O Małgorzata Nowakowska prezes TRANS JAN SP Z O O Żaneta Bajor prezes zarządu DOSPEL SP Z O O NAJBARDZIEJ PRZEDSIĘBIORCZE KOBIETY WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO 1 Helena Gontarz prezes SPOŁEM POWSZECHNA SPÓŁDZIELNIA SPOŻYWCÓW 2 Maria Magdalena Dąbrowska prezes zarządu DELKO OTTO SP Z O O Dorota Sulasz prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO USŁUG SPECJALISTYCZNYCH TERMATEX SP Z O O 4 Bożena Stuleblak prezes zarządu KIELCEDIS SP Z O O Elżbieta Śreniawska prezes MIEJSKIE PRZEDSIĘBIORSTWO KOMUNIKACJI SP Z O O W KIELCACH 6 Justyna Barbara Krawiec prezes zarządu QUICKPACK POLSKA SP Z O O Maria Anna Kulina prezes PALKO SP Z O O Inga Lidia Kamińska prezes zarządu POLSKIE FABRYKI PORCELANY ĆMIELÓW I CHODZIEŻ S A 9 Anna Barbara Magdziak prezes MAGTRANS SP Z O O Anna Maria Grzegorczyk prezes HOLZEXPORT SP Z O O Barbara Marianna Goszczyńska prezes GMINNA SPÓŁDZIELNIA SAMOPOMOC CHŁOPSKA W STASZOWIE 12 Wioletta Dziwok prezes FISCHER AUTOMOTIVE ONE SP Z O O Elżbieta Florys prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO KOMUNIKACJI SAMOCHODOWEJ W STASZOWIE SP Z O O 14 Mirosława Barbara Michalska prezes AGROMA KIELCE SP Z O O Agnieszka Sawczuk prezes zarządu FINOW POLSKA SP Z O O Małgorzata Foks prezes TABEX OZMO SP Z O O Urszula Twaróg prezes GMINNA SPÓŁDZIELNIA SAMOPOMOC CHŁOPSKA 18 Wiesława Janina Osiecka prezes SPÓŁDZIELNIA MIESZKANIOWA W PIŃCZOWIE 19 Maria Teresa Aleksandrowicz prezes SANDOMIERSKA SPÓŁDZIELNIA MIESZKANIOWA 20 Anna Magdalena Mierzejewska- prezes zarządu MULTI AP SP Z O O Grudziecka NAJBARDZIEJ PRZEDSIĘBIORCZE KOBIETY WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO 1 Anna Szymczak prezes zarządu IŁAWSKIE PRZEDSIĘBIORSTWO BUDOWLANE IPB SP Z O O 2 Anna Łuczko-Staszków prezes zarządu OKRĘGOWA SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA W OLECKU 3 Daniela Ruszczyńska prezes zarządu AGROPARTNER SP Z O O Anna Maria Kochowicz prezes zarządu CENTROWET SP Z O O Wioletta Maria Jaroszewska prezes DANN TRANS LKW SP Z O O Anna Zgłobicka prezes zarządu POLSKI ZWIĄZEK MOTOROWY OKRĘGOWY ZESPÓŁ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ SP Z O O 7 Henryka Balcerzak prezes PRZEDSIĘBIORSTWO ROBÓT DROGOWYCH W EŁKU SP Z O O 8 Joanna Agnieszka Przedlacka prezes zarządu BRATEK SP Z O O Urszula Lech prezes zarządu LABORATORIUM GALENOWE OLSZTYN SP Z O O 10 Aurelia Nenczak prezes zarządu CARGOSPED TERMINAL BRANIEWO SP Z O O 11 Małgorzata Wioleta Kwiatkowska- prezes zarządu WARMILA SP Z O O Czochara 12 Anna Daśko prezes zarządu AGRO SOKOŁÓW SP Z O O Ewa Teresa Przybyłek prezes SPÓŁDZIELNIA MIESZKANIOWA NAD JAREM W ELBLĄGU MATKA POLKA Łączenie obowiązków domowych i opieki nad dziećmi z pracą oraz rozwojem zawodowym jest dużym wyzwaniem. Zdecydowanie częściej przychodzi podejmować je kobietom niż mężczyznom. Zgodnie z polską zwyczajowością i kulturą, to kobieta jest piastunką domowego ogniska, która w sytuacji choroby dziecka idzie na zwolnienie i wychodzi wcześniej z pracy, by obejrzeć szkolne przedstawienie. I nawet, jeśli akurat w konkretnym przypadku tak nie jest, to przeświadczenie pracodawców, że kobiety są mniej mobilne i dyspozycyjne niż mężczyźni, jest mocno utrwalone. Ewa Misiak Dlatego bardzo często już w momencie rekrutacji pracowników firmy analizują, czy zatrudnienie młodej matki lub kobiety, która być może jest na etapie planowania rodziny, zwyczajnie im się opłaci. Podobne obawy dotyczą awansu. Pracodawca czuje się pewniej, inwestując w pracownika, gdy jest on mężczyzną i to jemu powierza funkcje zarządcze. Jak pokazują aktualne dane, w Polsce kobieta zasiada na co dziesiątym stanowisku kierowniczym. To daje nam pozycję w ogonie Europy. Rok z dzieckiem rok bez pracy Sytuację kobiet paradoksalnie pogorszyły dodatkowo zmiany ustawowe wprowadzone w 2013 r. Wydłużenie urlopu macierzyńskiego do roku było pozornym ukłonem w stronę matek. Miało pomóc im w wychowaniu i sprzyjać budowaniu więzi z dzieckiem. Tymczasem zmiany odbiły się negatywnie na matkach jako pracownikach. Rok to z punktu widzenia funkcjonowania przedsiębiorstwa długi okres. Często zmienia się sytuacja firmy i jej otoczenia, a pewne kompetencje i wiedza pracownika, która nie była aktualizowana, ulegają degradacji. Powrót do środowiska pracy po urlopie macierzyńskim staje się więc dotkliwy i wdrożenie na Marta Tęsiorowska W dzisiejszych czasach trudno jest mówić o unikalnych zaletach posiadanych przez którąkolwiek z płci. Łatwiej jest wskazać swego rodzaju genotyp sukcesu, czyli zbiór umiejętności, predyspozycji, wiedzy i zdolności, które sprawiają, że konkretna osoba osiąga sukces. Panie, tak samo jak przedsiębiorczy Panowie, lubią wyzwania i rywalizację, które motywują do stałego zdobywania wiedzy nowo w tryb zawodowych zajęć często okazuje się czasochłonnym i kosztogennym procesem, który działa na niekorzyść wszystkich i samej kobiety, i całego przedsiębiorstwa. Pracodawca staje przed szeregiem dylematów i problemów. Czy inwestować w nowego pracownika, który został zatrudniony na zastępstwo? Jak rozwiązać sytuację, gdy kobieta chce wrócić do pracy, ale na pół etatu, do czego zgodnie z ustawą ma prawo, a firma potrzebuje pracownika pełnoetatowego? Takie sytuacje powodują destabilizację pracy oraz dodatkowe koszty dla firmy. Kobieta do pieluch, mężczyzna do firmy Choć nasza kultura stopniowo się zmienia i widoczny jest trend aktywniejszego uczestnictwa mężczyzn w wychowaniu dzieci, to jednak pracodawcy wciąż mają poczucie, że dziecko oznacza mniejszą dyspozycyjność kobiety i ryzyko w dużej mierze także finansowe. A ponieważ pracodawcy chcą kierować się dobrem firmy i unikać ryzykownych sytuacji, to często rezygnują z zatrudnienia, awansowania matek, czy kobiet w ogóle. Dobre wzorce Aby poprawić sytuację, potrzebne są rozwiązania win-win, które pokażą, że zatrudnienie młodej mamy nie musi generować problemów. Polski rynek jest dopiero na starcie, jeśli chodzi o pomoc ze strony pracodawcy Kobiety nie gęsi... po Przedsiębiorcze Polki już od wielu lat nie oglądają się na obowiązujące stereotypy i wytrwale dążą do umacniania swojej pozycji w biznesie. Są doceniane nie tylko za posiadaną wiedzę czy doświadczenie, lecz także coraz częściej za swój profesjonalizm i energię, która pomaga im realizować wszystkie wyznaczone cele i zadania i którą potrafią przekazać podwładnym oraz współpracownikom. i doświadczenia oraz wyznaczania nowych celów. Dlatego tak ważna jest różnorodność i równowaga w zespole, w którym kobiety i mężczyźni spełniają zupełnie inne role i wykonują zadania, zwracając uwagę na inne aspekty realizowanego projektu. Dzięki unikalnym umiejętnościom posiadanym przez poszczególnych członków grupy, przedstawicieli obu płci, możliwe jest jego sprawne prowadzenie i zakończenie. Panie w większym stopniu skupiają się bowiem nie tylko na realizacji określonych zadań, lecz także potrafią budować relacje ze współpracownikami, w czym pomaga im łatwość w komuniko-

15 4 10 kwietnia 2014 r. 43 CZY BIZNESWOMAN? fot.: Fotolia sukces idą śmiało waniu się, niezbędna nie tylko w zawodowych relacjach. Zawody bez podziałów Nie można mówić dziś także o męskich czy damskich branżach lub zadaniach, których kobiety nie mogłyby, czy też nie potrafiły zrealizować, ponieważ wymagają posiadania męskiego pierwiastka. Niektóre branże, np.: logistyczna, budowlana czy nieruchomości, choć kojarzone z męskim światem, mogą pochwalić się coraz większą liczbą kobiet, które dzięki wykształceniu, doświadczeniu i przebojowości są bardzo cenionymi partnerami i zajmują wysokie stanowiska. Przeważająca część Pań, zarówno zatrudnionych w firmach, jak również prowadzących własny biznes, ma w sobie ogromną determinację taką, którą rzadziej obserwuję u Panów, a która wynika najprawdopodobniej z faktu, że kobiety czują znacznie większą potrzebę udowadniania swojej wartości, co determinuje je do działania. W każdym biznesie najważniejsze są profesjonalizm i kompetencje i nie ma znaczenia, czy cechy te posiadają mężczyźni, czy kobiety. Szanse obu tych grup są coraz bardziej wyrównane. Silniejsze i bardziej zmotywowane niż kiedyś Mam wrażenie, że obecnie kobiety w biznesie są coraz bardziej odważne i jeszcze bardziej przedsiębiorcze. Nie dają za wygraną i nie boją się porażki, gdyż z każdego niepowodzenia potrafią wyciągnąć naukę na przyszłość. Coraz częściej łączą się również w różnego rodzaju organizacjach i stowarzyszeniach, by wspierać się wzajemnie i dzielić w zapewnieniu tej równowagi pomiędzy życiem zawodowym a osobistym. Widać pewne trendy i chęć działania firm zgodnie z ideą Work-life Balance, jak choćby coraz popularniejsze elastyczne godziny pracy dla młodych mam, czy możliwość pracy z domu. Jednak to wciąż za mało, by rozwiązać niektóre problemy. Dlatego wraz zespołem ekspertów prezydenta Bronisława Komorowskiego wypracowujemy w przedsiębiorstwach rozwiązania, które ułatwią rodzicom codzienne godzenie pracy z opieką nad dziećmi. Są to np. przedszkola przyzakładowe. Lokalizacja placówki opiekuńczej w miejscu pracy i dostosowanie jej do trybu działalności firmy, ułatwia rodzicom opiniami oraz doświadczeniami zdobytymi na polu zawodowym, ale również w codziennym życiu. Kobiety świetnie radzą sobie z łączeniem obowiązków zawodowych z rodzinnymi, a umiejętność ta jeszcze dodaje im skrzydeł do działania. Nie bez znaczenia dla ich sukcesów jest również bardzo dobre wykształcenie, którym może pochwalić się niejedna bizneswoman, oraz dobrze rozwinięte umiejętności miękkie. Polska krajem równości płci Mamy to szczęście, że żyjemy w czasach i w kraju, w których płeć, wiek czy pochodzenie nie determinują naszej przyszłości, tym bardziej zawodowej. Możemy same decydować o tym, co chcemy robić i co osiągnąć w życiu i wybrać taką pracę, o jakiej marzymy. Osobiście podziwiam wszystkie bizneswoman, które mając taką możliwość, wykorzystały swoją przedsiębiorczość i wybrały drogę zawodowego rozwoju. Ich rola w rozwoju polskich przedsiębiorstw i ogólnie całej gospodarki jest coraz większa, a liczba pań zajmujących kluczowe stanowiska lub prowadzących własną działalność stale rośnie. Kobiety w biznesie muszą nadal walczyć ze szklanym sufitem, choć sytuacja ta również się zmienia i być może za kilka lub kilkanaście lat również w kwestii wynagrodzeń będziemy mogli mówić o prawdziwej równości płci. Niezwykle ważna jest również kobieca solidarność, która, niestety, nie zawsze jest widoczna wewnątrz organizacji oraz w codziennych relacjach biznesowych. Autorka pracuje jako interim head of marketing & communications w firmie Prologis Europe oraz jako vice president, marketing & communications CEE Imperial Tobacco Polska odpowiedzialna firma Imperial Tobacco Polska SA jest jedną z największych firm tytoniowych w kraju, zajmując pierwsze miejsce na krajowym rynku w sprzedaży tytoniu do palenia, trzecie miejsce na rynku papierosów, i jednym z wiodących dystrybutorów cygar i cygaretek. W Polsce działają dwie firmy z grupy Imperial Tobacco: Imperial Tobacco Polska SA z siedzibą w Tarnowie Podgórnym k. Poznania oraz Imperial Tobacco Polska Manufacturing SA z siedzibą w Radomiu. Obie zatrudniają około osób. Najważniejszą inwestycją Imperial Tobacco Polska SA było wybudowanie nowoczesnej fabryki w Tarnowie Podgórnym k. Poznania, która następnie została rozbudowana w dwóch etapach. Do tej pory grupa Imperial Tobacco zainwestowała w rozwój swojej działalności w Polsce ponad 1,9 mld złotych (od 1996 r., tj. od momentu prywatyzacji, do 30 września 2013 r.). Zgodnie z prestiżowymi rankingami Lista 100 największych krajowych przedsiębiorstw opublikowana przez tygodnik FORBES oraz Lista 500 Polityki w roku 2012 Imperial Tobacco Polska należało do elitarnej grupy 50 wiodących firm działających w Polsce. Imperial Tobacco Polska jest także cenionym pracodawcą, o czym świadczą liczne wyróżnienia dla firmy, w tym jedna z najbardziej prestiżowych nagród Top Employer 2014, którą Spółka otrzymała już po raz czwarty z rzędu. całą logistykę. Pracująca mama nie musi się martwić, że z powodu przedłużającego się spotkania biznesowego nie zdąży odebrać dziecka z przedszkola, a gdy żłobek jest tuż obok biura, to podczas lunchowej przerwy może pobyć z maleństwem. Kilka pionierskich programów, które mają ułatwiać codzienne łączenie życia zawodowego z rodzinnym, stworzyliśmy także pod szyldem Baby&Care. Są to np. pakiety opieki godzinowej, które pracodawca może dowolnie rozdysponować pomiędzy pracowników i w sytuacji, gdy przy ważnym projekcie zdarzą się nadgodziny, pracownik ma zapewnioną natychmiastową opiekę dla swojego dziecka. Wprowadzamy w przedsiębiorstwach program Family care, który ma na celu zapewnienie domowej opieki pielęgniarskiej nad bliską osobą pracownika w stanie nagłego zachorowania. Dzięki temu pracownik nie musi nagle brać wolnego na opiekę nad dzieckiem czy seniorem, bo zapewnia ją profesjonalny personel medyczny. Co więcej, usługę tę można finansować z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Proponujemy także legalizację opiekunek pracujących w domach pracowników wraz z ich przeszkoleniem z zakresu pierwszej pomocy przedmedycznej. Firma może objąć takim programem swój zespół i zapewnić mu bezpieczną i legalną opiekę nad dziećmi. To są narzędzia, które stworzyliśmy dla przedsiębiorców, by dać im możliwość wspierania swoich pracowników w zachowaniu równowagi i wyeliminowania stresu związanego z ciągłym balansowaniem pomiędzy domem a pracą. Są komunikatem od pracodawcy Nie musisz wybierać pomiędzy pracą a rodziną. Obie wartości są ważne i chcemy pomóc ci je pogodzić. Staramy się przetrzeć szlaki, by to, co w wielu państwach jest standardem, stało się codziennością również w Polsce. Autorka jest prezesem firmy Baby&Care. Należy do 15-osobowego zespołu ekspertów prezydenta Bronisława Komorowskiego, który zajmuje się wypracowaniem rozwiązań w przedsiębiorstwach, mających sprzyjać rodzinie i pracy rodziców. Jest także ekspertem do spraw prorodzinnych i socjalnych u Prezydenta Pracodawców RP Andrzeja Malinowskiego Agnieszka Świergiel Prezes Zarządu Imperial Tobacco Polska SA Aktualnie największym problemem firmy jest szara strefa wyrobów tytoniowych spowodowana nadmiernymi podwyżkami akcyzy. Obecnie papierosy bez opłaconej polskiej akcyzy stanowią już ok. 15 proc. całej konsumpcji papierosów w Polsce, a nielegalny rynek tytoniu do palenia sięga 70 proc. Konieczne są pilne zmiany w prawie wprowadzające kontrolę uprawy i obrotu surowcem tytoniowym, jak również zaostrzenie wymogów dla pośredniczących podmiotów tytoniowych i pierwszych przetwórców oraz eliminacja działalności polegającej na wytwarzaniu papierosów na skalę niemalże przemysłową przy użyciu maszyn znajdujących się w punktach sprzedaży detalicznej, udostępnianych konsumentom na zasadzie najmu lub dzierżawy bez podatku akcyzowego.

16 kwietnia 2014 r. 14 Anna Matuszewska- prezes zarządu ATC AGRO TRADE CENTER SP Z O O Banasiak 15 Małgorzata Wioleta Kwiatkowska- prezes zarządu JUTRZENKA DOBRE MIASTO SP Z O O Czochara 16 Ewa Mariola Michałowska prezes zarządu SZPITAL MIEJSKI W MORĄGU SP Z O O 17 Iwona Anna Kocik prezes zarządu EUROTTER RK SP Z O O Sylwia Elżbieta Van Verseveld prezes zarządu EASYSOFA SP Z O O Agnieszka Godlewska prezes zarządu GOMAR SP Z O O Joanna Teresa Lehrmann prezes zarządu SEDIA LINE SP Z O O NAJBARDZIEJ PRZEDSIĘBIORCZE KOBIETY WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO 1 Agnieszka Świergiel prezes zarządu IMPERIAL TOBACCO POLSKA S A Katarzyna Kazimiera Muszkat prezes zarządu ZESPÓŁ ELEKTROWNI PĄTNÓW ADAMÓW KONIN S A 3 Solange Olszewska prezes SOLARIS BUS & COACH S A zarządu, osoba zarządzająca 4 Anna Agnieszka Pajęcka prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO WIELOBRANŻOWE PIEPRZYK SP Z O O 5 Sławomira Maria Wołoszyn prezes zarządu PIOTR I PAWEŁ ZACHÓD SP Z O O Marzena Anna Gradecka prezes zarządu PGD POLSKA SP Z O O Lucjana Kuźnicka-Tylenda prezes TFP SP Z O O Agata Maria Maćkowiak prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO WIELOBRANŻOWE ALICJA SP Z O O 9 Halina Maria Florek prezes zarządu WERNER KENKEL SP Z O O Danuta Żynda prezes ZAKŁADY MIĘSNE HENRYKA STOKŁOSY SP Z O O 11 Teresa Dryl-Rydzyńska prezes zarządu FRESENIUS NEPHROCARE POLSKA SP Z O O 12 Karolina Brodziak prezes zarządu MEDIVET S A Anna Bołcharewska prezes zarządu MPT TABO SP Z O O Barbara Małgorzata Woźniak prezes zarządu BEST OIL SP Z O O Agata Anna Kwarcińska prezes zarządu DESTYLACJE POLSKIE SP Z O O Iwona Joanna Nawrowska prezes zarządu NAPENA SP Z O O Maria Czwojdrak prezes zarządu ŚREDZKA SPÓŁDZIELNIA MLECZARSKA JANA 18 Ewa Michalak prezes zarządu OKECHAMP S A Edyta Młynarczyk prezes zarządu AGRO TRANSHANDEL SP Z O O Barbara Małgorzata Woźniak prezes zarządu OVOTEK SP Z O O NAJBARDZIEJ PRZEDSIĘBIORCZE KOBIETY WOJEWÓDZTWA ZACHODNIO-POMORSKIEGO w 2012 r. (w zł.) 1 Iwona Anna Poncyljusz prezes zarządu ATR AGROHANDEL SP Z O O Małgorzata Marzena Rybak prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO HANDLOWO USŁUGOWE B J B SP Z O O 3 Ewa Bogacka prezes zarządu BACKER OBR SP Z O O Katarzyna Maja Rudzka-Kęsik prezes zarządu ENERGA OPERATOR TECHNICZNA OBSŁUGA ODBIORCÓW SP Z O O 5 Aleksandra Krukowska prezes zarządu VICTORIA CYMES SP Z O O Dorota Magdalena Bireta- prezes zarządu INVENA S A Tomaszewska 7 Małgorzata Agata Pawliszak prezes SEAMOR INTERNATIONAL LTD SP Z O O 8 Wanda Alicja Stypułkowska prezes zarządu MPS INTERNATIONAL LTD SP Z O O Emilia Teresa Modlińska prezes zarządu DEGA S A Grażyna Maria Bielawska-Cieśla prezes zarządu MIEJSKA ENERGETYKA CIEPLNA SP Z O O 11 Krystyna Łazarz prezes zarządu PRD NOWOGARD S A Lidia Maria Rawecka prezes zarządu PRZEDSIĘBIORSTWO BUDOWLANO MONTAŻOWE SCANBET SP Z O O 13 Marianna Przychodni prezes REGIONALNE WODOCIĄGI I KANALIZACJA SP Z O O W BIAŁOGARDZIE 14 Magdalena Wiśniewska prezes zarządu KONIG TRANS INTERNATIONALE SPEDITION SP Z O O 15 Iwona Regina Uszakiewicz prezes zarządu RIMASTER POLAND SP Z O O Ingrid Weber prezes zarządu WEBER POLSKA SP Z O O Wiesława Wędołowicz prezes AMBERLINE SP Z O O Jolanta Maria Nowicka prezes zarządu PRUSZYŃSKI NOWICKI SP Z O O Wioleta Kucińska prezes zarządu INTERTRANSPORTS CENTRE POLSKA SP Z O O Źródło: Bisnode D&B Polska AKTYWNE W KAŻDYM WIEKU Ponad 60 proc. instytucji zajmujących się kształceniem ustawicznym w Polsce w swojej ofercie nie ma szkoleń dedykowanych dla osób 50+. Firmy, które nie posiadają zajęć dla tej grupy, zazwyczaj nie chcą się mierzyć z trudnościami z rekrutacją osób dojrzałych. Wśród osób po 50. roku życia, którzy wybrali nieustanne uczenie się, dominują kobiety. Obecne trendy pokazują, że wśród osób 50+, to kobiety w większym stopniu niż mężczyźni przykładają wagę do aktywnego uczestniczenia w życiu społecznym. Panie dbają o podnoszenie swoich kompetencji zarówno związanych z pracą zawodową, jak i w celu rozwijania swoich osobistych zainteresowań. Częściej korzystają z zajęć w ramach uniwersytetów trzeciego wieku, szkoleń, a nawet propozycji biur podróży. W tym celu z powodzeniem wykorzystują nowe technologie. Mimo że tylko 14 proc. osób po 50. roku życia korzysta biegle z zasobów komputera i internetu, dzięki organizowanym kursom odsetek ten nieustannie rośnie. W przeciętnym uniwersytecie trzeciego wieku odsetek mężczyzn wśród słuchaczy wynosi 15 proc., kobiety to aż 85 proc. uczestników kursów. Otwartość na coraz to nowe doświadczenia, stałe podnoszenie swoich kompetencji oraz pewność siebie i swoich umiejętności to podstawowe czynniki umożliwiające długą karierę i osobisty rozwój. W kontekście starzejącego się społeczeństwa, zachowanie wszechstronnej aktywności jest szczególnie istotne mówi Anna Świebocka-Nerkowska, dyrektor Departamentu Rozwoju Kapitału Ludzkiego w Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Szkolenia dla osób dojrzałych Ludzie dojrzali bardzo często nie są zainteresowani uczestnictwem w zajęciach dydaktycznych i kursach podnoszących kwalifikacje. Taka postawa może wynikać z niskiej samooceny, wypalenia zawodowego lub trudności z odnalezieniem się na dynamicznie zmieniającym się rynku pracy. Przeszkody natury finansowej również ograniczają osoby w wieku 50+ w podejmowaniu prób podnoszenia swoich kwalifikacji. Jak ktoś tylko chce, znajdzie dla siebie atrakcyjną ofertę edukacyjną. Możliwość przebywania w grupie zróżnicowanej wiekowo, przyjemność zdobywania nowej wiedzy i umiejętności powodują, że posiadam w sobie więcej energii i życiowego optymizmu niż niejeden młodzieniec mówi 64-letnia pani Anna, która uczy się języka francuskiego w ramach uniwersytetu otwartego. Szkolenia dla 50+ Osoby w wieku 50+, szczególnie bezrobotne, często poszukują szkoleń finansowanych przez państwo lub ze środków Unii Europejskiej. Odpowiedzią na tego typu problemy jest uczestnictwo w kursach dedykowanych wyłącznie dla osób dojrzałych oraz współfinansowanych z EFS, które znaleźć można w bazie mówi Anna Świebocka-Nerkowska. Aby ułatwić wyszukiwanie szkoleń dedykowanych dla osób starszych w menu portalu, wystarczy zaznaczyć opcję szkolenia dla osób 45+. Portal to największa baza ofert kursów edukacyjnych. W tej chwili można tam znaleźć około 28 tys. komercyjnych i ponad szkoleń współfinansowanych z EFS oraz szeroką ofertę studiów podyplomowych ponad ofert komercyjnych i około 260 współfinansowanych z EFS. Źródło: PARP; Diagnoza obecnej sytuacji kobiet i mężczyzn 50+ na rynku pracy w Polsce, pod redakcją E. Kryńskiej, J. Krzyszkowskiego, B. Urbaniak, J. Wiktorowicz, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Łódź 2013; Zoom na Uniwersytety Trzeciego Wieku, pod redakcją A. Gołdys, Ł. Krzyżanowska, M. Stec, Ł. Ostrowski, Towarzystwo Inicjatyw Twórczych ę, Warszawa 2012.