OBSZAR I: Struktura systemu edukacji w Gminie Goleniów

Transkrypt

1 OBSZAR I: Struktura systemu edukacji w Gminie Goleniów Załącznik do Uchwały Nr XXVIII/371/09 Rady Miejskiej w Goleniowie z dnia 29 kwietnia 2009 r. 1 Organizacja edukacji dzieci i młodzieży w obrębie wspólnoty lokalnej powinna przebiegać przede wszystkim według następujących priorytetów: 1. w planowaniu sieci placówek edukacyjnych gmina kieruje się zarówno rachunkiem ekonomicznym, jak i rachunkiem potrzeb oraz zysków społecznych; 2. gmina nie rości sobie praw do utrzymywania monopolu na rynku usług edukacyjnych; 3. wszystkie dzieci niepełnosprawne (z wyjątkiem uczniów ze wskazaniem do szkół specjalnych, prowadzonych przez Starostwo Powiatowe w Goleniowe) mają zapewniony dostęp do opieki i edukacji w formie: dzieci od 0 do 6 r.ż. - wczesnego wspomagania rozwoju, dzieci od 3. do 6. r.ż. edukacji przedszkolnej w oddziałach integracyjnych lub w formie edukacji włączającej w przedszkolach masowych, uczniowie klas I-VI oraz gimnazjum oddziałów integracyjnych bądź edukacji włączającej w szkołach masowych, uczniowie liceum ogólnokształcącego oddziałów integracyjnych bądź edukacji włączającej w szkole masowej, dowozu do ośrodków edukacji specjalistycznej (dowóz zorganizowany lub zwrot kosztów dowozów rodzinnych); 4. edukacja i opieka przedszkolna jest dostępna dla każdego dziecka w wieku 3-5 lat, także na terenach wiejskich; 5. jednozmianowa edukacja na poziomie szkoły podstawowej jest zapewniona w odległości nie większej niż 10 km od miejsca zamieszkania dziecka, w szkołach liczących nie więcej niż 600 uczniów, wyposażonych w sale gimnastyczne, pracownie techniczne, nowoczesne biblioteki i sprzęt dydaktyczny; 6. edukacja gimnazjalna jest zapewniona w odległości nie większej niż 20 km od miejsca zamieszkania dziecka, w szkołach liczących do 500 uczniów, zapewniających opiekę pedagogiczno-psychologiczną i inną specjalistyczną wg potrzeb uczniów wyposażoną w nowoczesny sprzęt dydaktyczny, biblioteki, a także pracownie, np.: techniczne, fizyczno-chemiczne, biologiczne i językowe. Stworzenie optymalnej sieci szkół i przedszkoli na terenie tak rozległej geograficznie gminy, jest zadaniem skomplikowanym, zarówno ekonomicznie jak i socjalnie. Z punktu widzenia ekonomiki gminy, biorąc pod uwagę także doświadczenia innych, porównywalnych gmin naszego województwa, a także wyznaczone ogólne standardy liczebności szkół, należałoby utrzymać cztery gimnazja (stan obecny) oraz sześć szkół podstawowych (obecnie: 9). Likwidacja trzech placówek nie przyniesie jednak prostej oszczędności, gdyż skomplikowany dowóz uczniów, a także przepełnienie dużych, istniejących szkół podstawowych, przyniesie realne pogorszenie warunków pobierania nauki, głównie dla dzieci wiejskich: wydłużony dowóz uczniów i opóźniony czas powrotu

2 2 do domu, także wydłużenie czasu pracy szkół (zmianowość), utrudnienie rodzicom kontaktu z nauczycielami, pozbawienie miejscowości wiejskiej ośrodka oddziaływań społeczno-kulturowych, jakim jest szkoła. Pozostawienie szkół wiejskich w sieci niezmienionej niesie inne niebezpieczeństwo brak możliwości rozwoju zarówno tych szkół, jak i pozostałych, miejskich, ze względu na rozproszenie środków finansowych i pozostałego kapitału, jakim jest na przykład baza dydaktyczna, środki i pomoce dydaktyczne, niezbędne do realizacji wdrażanych przez MEN zmian pracownie specjalistyczne, środki na doskonalenie nauczycieli, prowadzenie zajęć pozalekcyjnych i inne. Propozycja, jaką zawiera niniejsze opracowanie, to wyjście pośrednie: uspołecznienie najmniejszych szkół wiejskich, lecz nie poprzez partycypację finansową rodziców, a poprzez partycypację w organach prowadzących szkoły, czyli przekazanie ich w pierwszej kolejności organizacjom pozarządowym działającym na terenie wsi, w drugiej innym organizacjom lub osobom fizycznym, posiadającym potencjał i doświadczenie w realizacji zadań edukacyjnych. Szkoły wiejskie powinny pozostać dobrem społecznym danej miejscowości, działać bez zysku, zaspokajać potrzeby edukacyjne dzieci i młodzieży wg koncepcji samych mieszkańców i nauczycieli. W tym wariancie możliwe jest takie prowadzenie wiejskich szkół publicznych/niepublicznych, które w jednym miejscu będzie zapewniało opiekę i edukację od przedszkola po gimnazjum. Wówczas miejskie szkoły gimnazjalne mają szanse wrócić do pierwotnie planowanego standardu (reforma z 1999 r.) szkół o liczebności do 400 uczniów. W dzisiejszych czasach, a przede wszystkim w ciągu najbliższych 10 lat, na które to niniejszy dokument programuje zmiany w gminnym systemie edukacji, życie we wszystkich obszarach: gospodarka, transport, bankowość, kultura, nauka i inne - będzie podlegać jeszcze większemu uelastycznieniu, zmianom i konfiguracjom. Sfera edukacji nie powinna pozostawać poza oddziaływaniem tych przemian. Niekoniecznie to, co było dobre i korzystne dla naszej społeczności jeszcze 10, a nawet 5 lat temu, będzie korzystne jutro, czy tym bardziej za lat 10. Być może należałoby, wzorem gminy Białołęka, rozwijającej się podobnie do Goleniowa, przystąpić do wariantu budowy modułowych obiektów szkolnych, które w każdej chwili można powiększyć o dostawione skrzydło lub też zmniejszyć, przenosząc daną część do innej miejscowości w gminie, która akurat wymaga rozbudowy na najbliższe 5-7 lat. Stratega ujmuje także stopniowe przekształcanie placówek przedszkolnych z samorządowych na prywatne lub społeczne. W przypadku przedszkoli, które z założenia przewidują partycypację finansową rodziców, proces ten jak pokazują przykłady z naszego województwa i z całej Polski jest korzystny tak dla rozwoju placówki jak i dla jakości pracy przedszkola. Zagrożeniem może być tu natomiast niewłaściwe zarządzanie: bez wizji rozwoju, bez odpowiedniej polityki kadrowej i umiejętności prowadzenia spraw finansowych. Dlatego szczególnie istotne wydaje się uważne wyłonienie koncepcji na prowadzenie przedszkoli prywatnych bądź społecznych. Kierunek ten nie jest niczym nowym w rzeczywistości polskiej, przyjmuje go wiele miast i gmin: od Warszawy, Poznania, Wrocławia i Szczecina, po małe gminy wiejskie w naszym województwie.

3 3 W zaproponowanym wariancie, pozwalającym na przekształcenie szkół wiejskich oraz przedszkoli w prywatne lub społeczne, wzięto pod uwagę następujące przesłanki wykazane w badaniach socjologicznych oraz w Diagnozie systemu edukacji (Focus Group): większe zaangażowanie w sprawy edukacji i wychowania nauczycieli szkół wiejskich, gotowość rodziców do partycypacji w zarządzaniu i finansowaniu edukacji dzieci, potrzebę dokapitalizowania przedszkoli (które przez lata nie wykorzystywały środków na ich prowadzenie oraz uprawnień kierowniczych dyrektorów zakładów budżetowych), uwolnienie szkół wiejskich oraz przedszkoli - wymagających autorskiego, własnego planu rozwoju i elastycznego zarządzania od barier wskazanych przez dyrektorów szkół w Diagnozie systemu edukacji: Karty Nauczyciela, zbyt dużego wpływu organu prowadzącego, Związków Zawodowych oraz przepisów finansowych dotyczących szkół publicznych samorządowych.

4 Priorytet 1: Zaspokojenie potrzeb mieszkańców w sferze edukacji, wychowania i opieki nad dzieckiem objętym obowiązkiem szkolnym i obowiązkiem nauki 4 Cel: 1.1. Zaspokojenie społecznych potrzeb młodych rodziców - opieki nad małym dzieckiem do czasu rozpoczęcia obowiązku szkolnego Gmina wspiera finansowo podmioty prowadzące działalność opiekuńczą na rzecz małych dzieci do 3 roku życia a) Gmina zleca badania rynku w zakresie zapotrzebowania na opiekę nad dziećmi do 3 r.ż b) Gmina ogłasza konkurs na wsparcie podmiotu prowadzącego placówkę opieki żłobkowej od c) Gmina podpisuje umowę i realizuje zadanie wspierania finansowego opieki nad małymi dziećmi do 3 lat (do 75% średnich kosztów utrzymania dziecka w trzech analogicznych placówkach w regionie) d) Gmina corocznie monitoruje zapotrzebowanie wśród mieszkańców na opiekę nad małymi dziećmi. W razie potrzeby ponawia działanie a) e) Gmina realizuje zadanie wspierania finansowego opieki nad małymi dziećmi do 3 lat

5 a) Gmina zapewnia Gmina wyłania nowe organy opiekę nad dziećmi prowadzące dla dwóch w wieku 3-5 lat przedszkoli poprzez i przygotowuje ich prowadzenie przekształcenie jednego przedszkola samorządowego, oddziałów przedszkolnych oraz wspieranie finansowe podmiotów niepublicznych prowadzących przedszkola, zespoły lub punkty przedszkolne b) Gmina wspiera finansowo przekształcone przedszkola i pozostałe niepubliczne oraz prowadzi trzy samorządowe przedszkola i oddziały przedszkolne c) Gmina wyłania nowe organy prowadzące dla dwóch przedszkoli i przygotowuje ich przekształcenie d) Gmina wspiera finansowo przekształcone przedszkola i pozostałe niepubliczne oraz prowadzi jedno samodzielne, samorządowe przedszkole i oddziały przedszkolne e) Gmina monitoruje zapotrzebowanie na opiekę przedszkolną, prowadzi jedno samodzielne samorządowe przedszkole, oddziały przedszkolne i wspiera finansowo przedszkola publiczne, niepubliczne, zespoły lub punkty przedszkolne

6 Cel: 1.2. Zapewnienie realizacji obowiązku szkolnego na poziomie szkoły podstawowej Gmina, zgodnie z ustawą o SO zapewnia realizację obowiązku szkolnego na poziomie szkoły podstawowej poprzez prowadzenie szkół samorządowych oraz wspieranie finansowe szkół niepublicznych i publicznych prowadzonych przez podmioty inne niż JST a) Gmina przekształca w publiczne/niepubliczne szkoły podstawowe powyżej progu finansowego: średni koszt ucznia w szkole samorządowej x 2 (Białuń, Komarowo, Lubczyna) b) Gmina prowadzi sześć szkół podstawowych samorządowych oraz przekazuje środki finansowe na funkcjonowanie szkół niesamorządowych (publicznych i niepublicznych)

7 Cel: 1.3. Zapewnienie realizacji obowiązku szkolnego na poziomie gimnazjum Gmina zapewnia realizację obowiązku szkolnego na poziomie gimnazjum poprzez prowadzenie szkół samorządowych oraz przekazywanie środków na finansowanie gimnazjów prowadzonych przez podmioty inne niż JST a) Gmina prowadzi cztery gimnazja samorządowe oraz przekazuje środki finansowe na funkcjonowanie gimnazjów niesamorządowych (publicznych i niepublicznych) Kontynuacja zadania a)

8 Cel: 1.4. Zapewnienie kontynuacji nauki absolwentom klas integracyjnych gminnego gimnazjum Gmina prowadzi kształcenie integracyjne/ włączające na poziomie liceum ogólnokształcącego a) Gimnazjum integracyjne, w porozumieniu z Gminą przygotowuje koncepcję funkcjonowania zespołu szkół gimnazjalno -licealnego o charakterze integracyjnym c) Gmina prowadzi integracyjne liceum ogólnokształcące b) Gmina podpisuje porozumienie z Powiatem na prowadzenie liceum z oddziałami integracyjnymi

9 Cel: 1.5. Zapewnienie sprawnego, efektywnego i racjonalnego zarządzania szkołami oraz realizacji Strategii Rozwoju Systemu Edukacji WE koordynuje wdrażanie Strategii oraz prowadzi sprawy bieżącego nadzoru nad szkołami a) WE opracowuje schemat zarządzania oświatą w dwóch pionach: bieżącego nadzoru nad szkołami oraz realizacji Strategii b) Burmistrz powołuje inspektorów szkolnych oraz zespół ds. monitoringu i ewaluacji wdrażania Strategii c) Zespół corocznie przedstawia Radzie Miejskiej i środowisku oświatowemu stan wdrożenia Strategii, uwagi realizacyjne, zgłasza potrzeby zmiany

10 Zakładane rezultaty/wskaźniki: W gminie funkcjonuje placówka opieki nad małym dzieckiem do 3 r.ż., wspierana ze środków publicznych. 2. Gmina prowadzi 1 samodzielne przedszkole samorządowe i oddziały przedszkolne. 3. Gmina przekazuje środki finansowe na prowadzenie przedszkoli niepublicznych, publicznych oraz innych form wychowania przedszkolnego. 4. Gmina prowadzi 6 szkół podstawowych samorządowych, w tym dwie z oddziałami integracyjnymi. 5. Gmina przekazuje środki finansowe na działalność podstawowych szkół niepublicznych i publicznych prowadzonych przez podmioty inne niż JST. 6. Gmina prowadzi 4 gimnazja samorządowe, w tym jedno z oddziałami integracyjnymi. 7. Gmina przekazuje środki finansowe na działalność gimnazjów niepublicznych i publicznych prowadzonych przez podmioty inne niż JST. 8. Gmina prowadzi integracyjne/włączające liceum ogólnokształcące. 9. Wydział Edukacji UGiM pracuje w dwóch pionach zadaniowych: nadzoru nad Strategią oraz nadzoru nad bieżącą działalnością szkół w systemie inspektorskim.