Nowe perspektywy rozwoju. województwa podkarpackiego

Transkrypt

1 Nowe perspektywy rozwoju województwa podkarpackiego Rzeszów, 14 maja 2015 r. Władysław Ortyl Marszałek Województwa Podkarpackiego

2 Główne zagadnienia w prezentacji: Stan rozwoju społeczno-gospodarczego województwa w momencie utworzenia w 1999r. Strategia rozwoju województwa - Podkarpackie 2020 Jakie były oczekiwania województwa wobec środków europejskich? Środki europejskie pozyskane przez województwo w latach Planowane środki na lata Czy środki europejskie spełniły oczekiwania województwa? Jakie są dylematy rozwojowe województw po 2020r.? 2

3 Województwo Podkarpackie w 1999 r. Województwo podkarpackie utworzone zostało z dniem 1 stycznia 1999 r. na mocy reformy samorządowej państwa. Powstało w wyniku połączenia byłych województw: rzeszowskiego, przemyskiego, krośnieńskiego oraz częściowo tarnobrzeskiego i tarnowskiego. Podstawowe wskaźniki społeczno - ekonomiczne sytuowały województwo podkarpackie w grupie województw słabiej rozwiniętych. Produkt Krajowy Brutto na 1 mieszkańca: 8,5 tys. zł. Podmioty gospodarki narodowej wpisane do rejestru REGON: Stopa bezrobocia rejestrowanego: 14,5% Wydatki województwa podkarpackiego (wydatki wykonane ogółem) zł, w tym: - bieżące: zł - majątkowe: zł Infrastruktura, w tym: Drogi o nawierzchni twardej: km (2000 r.) Długość sieci kanalizacyjnej: 3 356,5 km Długość czynnej sieci wodociągowej: km Ludność korzystająca z oczyszczalni ścieków: osób 3

4 Strategia rozwoju województwa - Podkarpackie 2020 Cel główny Strategii: Przyjęta przez SWP sierpień 2013 r. Efektywne wykorzystanie zasobów wewnętrznych i zewnętrznych dla zrównoważonego i inteligentnego rozwoju społeczno-gospodarczego drogą do poprawy jakości życia mieszkańców Wizja rozwoju województwa: W 2020 roku województwo podkarpackie będzie obszarem zrównoważonego i inteligentnego rozwoju gospodarczego, wykorzystującym wewnętrzne potencjały oraz transgraniczne położenie, zapewniającym wysoką jakość życia mieszkańców. Cztery kluczowe dziedziny działań strategicznych: konkurencyjna i innowacyjna gospodarka kapitał ludzki i społeczny sieć osadnicza środowisko i energetyka 4

5 5 Konkurencyjna i innowacyjna gospodarka Rozwijanie przewag regionu w oparciu o kreatywne specjalizacje jako przejaw budowania konkurencyjności krajowej i międzynarodowej Przemysł nowoczesnych technologii wzmacniający konkurencyjność regionalnej gospodarki Rozwój konkurencyjnego szkolnictwa wyższego i sfery badawczo-rozwojowej jako kluczowych czynników stymulujących rozwój regionu Budowa konkurencyjnej, atrakcyjnej oferty rynkowej opartej na znacznym potencjale turystycznym regionu Poprawa konkurencyjności sektora rolno spożywczego Rozwój przedsiębiorczości poprzez ofertę instytucji otoczenia biznesu

6 6 Kapitał ludzki i społeczny Rozwój kapitału ludzkiego i społecznego jako czynników: innowacyjności regionu oraz poprawy poziomu życia mieszkańców Dostosowanie systemu edukacji do aktualnych potrzeb i wyzwań przyszłości Rozwinięty i efektywnie wykorzystany potencjał kulturowy regionu Wzmocnienie podmiotowości obywateli, rozwój instytucji społeczeństwa obywatelskiego oraz zwiększenie ich wpływu na życie publiczne Wzrost poziomu adaptacyjności zawodowej i integracji społecznej w regionie Zwiększenie bezpieczeństwa zdrowotnego społeczeństwa poprzez poprawę dostępności i jakości funkcjonowania systemu ochrony zdrowia Zwiększenie aktywności ruchowej oraz rozwoju psychofizycznego społeczeństwa

7 7 Sieć osadnicza Podniesienie dostępności oraz poprawa spójności funkcjonalno-przestrzennej jako element budowania potencjału rozwojowego regionu Poprawa zewnętrznej i wewnętrznej dostępności przestrzennej województwa ze szczególnym uwzględnieniem Rzeszowa jako ponadregionalnego ośrodka wzrostu Rozbudowa wysokiej jakości sieci telekomunikacyjnej oraz zwiększenie wykorzystania technologii informacyjnych na terenie całego województwa Wzmacnianie pozycji Rzeszowa w przestrzeni krajowej i europejskiej dynamizujące procesy rozwojowe w obrębie województwa Obszary wiejskie wysoka jakość przestrzeni do zamieszkania, pracy i wypoczynku Wzmacnianie podstaw rozwojowych oraz dywersyfikacja funkcji biegunów wzrostu, w tym ośrodków subregionalnych w wymiarze regionalnym, krajowym i międzynarodowym

8 8 Środowisko i energetyka Racjonalne i efektywne wykorzystanie zasobów z poszanowaniem środowiska naturalnego sposobem na zapewnienie bezpieczeństwa i dobrych warunków życia mieszkańców oraz rozwoju Zabezpieczenie mieszkańców województwa podkarpackiego przed negatywnymi skutkami zagrożeń wywołanych czynnikami naturalnymi oraz wynikającymi z działalności człowieka Osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu środowiska oraz zachowanie bioróżnorodności poprzez zrównoważony rozwój województwa Zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego i efektywności energetycznej województwa podkarpackiego poprzez racjonalne wykorzystanie paliw i energii z uwzględnieniem lokalnych zasobów, w tym odnawialnych źródeł energii

9 Oczekiwania województwa Upodmiotowienie samorządu województwa odpowiedzialność za określenie strategii rozwoju województwa i wskazanie celów strategicznych polityki rozwoju województwa. Środki pochodzące z Unii Europejskiej miały być istotnym instrumentem umożliwiającym realizację polityki regionalnej, ukierunkowanej na: zwiększenie konkurencyjności regionu w wymiarze krajowym i europejskim rozwój stolicy regionu i sieci ośrodków miejskich oraz obszarów wiejskich województwa przyspieszenie rozwoju gospodarki regionu i dokończenie restrukturyzacji sektorów zwiększenie liczby podmiotów gospodarczych i zapewnienie im warunków rozwoju zmniejszenie liczby osób bezrobotnych zwiększenie zewnętrznej i wewnętrznej dostępności komunikacyjnej regionu poprawa stanu infrastruktury ochrony środowiska zwiększenie dostępu mieszkańców do podstawowych usług zapewnienie wyższego poziomu życia jego mieszkańców 9

10 Pozyskane środki europejskie Lata Łączna kwota środków przedakcesyjnych i pomocowych (Phare, ISPA, SAPARD, Bank Światowy) pozyskanych przez podmioty z obszaru województwa: 226,81 mln EUR. Lata W województwie podkarpackim łączny wkład Unii Europejskiej w ramach podpisanych umów w latach osiągnął ok. 483,7 mln EUR (włączając umowy podpisane w ramach ZPORR). Lata RPO WP alokacja EFRR w wysokości 1 198,79 mln EUR PO KL - Komponent Regionalny alokacja EFS w wysokości 548,3 mln EUR PO RPW dofinansowanie projektów ze środków EFRR na łączną kwotę 487,47 mln EUR Środki finansowe z funduszy strukturalnych alokowanych na RPO WP na lata alokacja EFRR: 1 523,1 mln EUR, EFS: 589,1 mln EUR Łączna kwota: 2 114,2 mln EUR 10

11 Kontraktacja w RPO wg województw 11

12 Co udało się osiągnąć? Uniwersyteckie Centrum Innowacji i Transferu Wiedzy Techniczno Przyrodniczej Uczelnia otrzymała na nie prawie 115 mln zł dotacji z RPO WP. Centrum specjalizuje się w takich zagadnieniach, jak: technologia i inżynieria wytwarzania materiałów dla przemysłu, robotyka, informatyka i matematyka stosowana oraz prognozy finansowe, gospodarcze i społeczne Budowa, rozbudowa i modernizacja bazy naukowobadawczej Politechniki Rzeszowskiej Projekt dofinansowano kwotą 67,5 mln zł. Zakupienie w ramach projektu nowoczesnej aparatury i oprogramowania umożlwiającego przeprowadzenie skomplikowanych 12 badań znacząco zwiększyło potencjał badawczy uczelni. 12

13 Co udało się osiągnąć? Modernizacja taboru kolejowego i komunikacji miejskiej W ramach RPO WP Zakupiono 5 pojazdów szynowych - Zakupiono 81 pojazdów komunikacji miejskiej Uruchomienie nowych linii komunikacyjnych na obszarze wiejskim oraz zakup nowoczesnego taboru i infrastruktury technicznej dla Zakładu Miejskiej Komunikacji Samochodowej w Stalowej Woli Źródło: Zakup pojazdów szynowych na potrzeby kolejowych przewozów osób w województwie podkarpackim 13

14 powiat/miasto realizujące RCTNTW Regionalne Centra Transferu Nowoczesnych Technologii Wytwarzania Źródło: GORZYCE Źródło: STALOWA WOLA Źródło: KOLBUSZOWA Źródło: LEŻAJSK Źródło: ŁAŃCUT Źródło: MIELEC Źródło: DOBRZECHÓW Źródło: RZESZÓW Źródło: ROPCZYCE Źródło: / JASŁO Źródło: KROSNO Źródło: 14 SANOK

15 Czy środki europejskie spełniły oczekiwania? stosunkowo dynamiczny wzrost gospodarczy województwa, jednak niższy, niż przeciętnie w Polsce poprawa jakości regionalnego rynku pracy, ale wciąż wysoka stopa bezrobocia wyraźna poprawa jakości infrastruktury, szczególnie w zakresie ochrony środowiska poprawa jakości infrastruktury transportowej, ale wciąż niewystarczająca dostępność komunikacyjna regionu do stolicy i pozostałych ośrodków regionalnych obserwowane pogłębianie się zróżnicowań wewnątrz regionalnych rozwój stolicy regionu, ale konieczność wsparcia pozostałych ośrodków miejskich w tym miast subregionalnych województwo pozostaje regionem wymagającym dalszych zmian strukturalnych (przemysł, rolnictwo, kapitał ludzki, kapitał społeczny, infrastruktura komunikacyjna i energetyczna, rozwój sieci osadniczej). 15

16 Fundusze europejskie na lata RPO WP przyjęty został decyzją Komisji Europejskiej 12 lutego 2015r., a następnie uchwałą Nr 33/629/15 Zarządu Województwa Podkarpackiego z dnia 3 marca 2015r. Środki finansowe z funduszy strukturalnych alokowanych na RPO WP na lata : alokacja EFRR: 1 523,1 mln EUR alokacja EFS: 589,1 mln EUR Łączna kwota: 2 114,2 mln EUR Ponadto województwo podkarpackie uczestniczy w Programie Operacyjnym Polska Wschodnia, gdzie cała alokacja przewidziana na pięć województw wynosi: 2 mld EUR 16

17 RPO WP CEL: Wzmocnienie i efektywne wykorzystanie gospodarczych i społecznych potencjałów regionu dla zrównoważonego i inteligentnego rozwoju województwa 17

18 Podział alokacji w ramach RPO WP

19 Podział alokacji w ramach RPO WP (mln euro) 19

20 OŚ I KONKURENCYJNA I INNOWACYJNA GOSPODARKA Infrastruktura jednostek naukowych 20 mln. Wsparcie infrastruktury B+R, prac badawczo-rozwojowych i ich wdrożenia; bony na innowacje Aktywizacja inwestycyjna regionu (uzbrojenie terenów, inkubatory przedsiębiorczości, promocja gosp.) Profesjonalizacja usług IOB 85 mln 59 mln 374 mln Nowe technologie i innowacje w MŚP TIK, automatyzacja procesów biznesowych np., B2B; B2C; C2C 210 mln 20

21 OŚ PRIORYTETOWA II CYFROWE PODKARPACKIE Realizacja projektu z zakresu Systemu Informacji Przestrzennej (GIS) E-zdrowie - usługi związane z ochroną zdrowia Działania w obszarze e-administracji - integracja istniejących dotychczas systemów dziedzinowych z elektronicznym obiegiem dokumentacji powstałym np. w ramach projektu PSeAP. PI 2c 81 mln E-usługi publiczne. 21

22 Oś III CZYSTA ENERGIA PI 4a - Wspieranie efektywności energetycznej; rozwój infrastruktury, produkcji i dystrybucji energii z OZE PI 4c - Modernizacja energetyczna budynków w sektorze mieszkaniowym i budynkach użyteczności publicznej PI 4e - Promowanie strategii niskoemisyjnych PI 6e - Ograniczenie emisji zanieczyszczeń i hałasu poprzez wymianę lub modernizację źródeł ciepła 63 mln 125 mln 58 mln 7 mln 253 mln 22

23 OŚ IV OCHRONA ŚRODOWISKA NATURALNEGO I DZIEDZICTWA KULTUROWEGO PI 5b - Zapobieganie zagrożeniom PI 6a - Gospodarka odpadami PI 6b - Gospodarka wodno-ściekowa PI 6c - Ochrona dziedzictwa kulturowego i kultury PI 6d - Ochrona różnorodności biologicznej 19 mln 22 mln 92 mln 39 mln 14 mln 186 mln 23

24 OŚ V INFRASTRUKTURA KOMUNIKACYJNA PI 7b - Infrastruktura drogowa PI 7d - Infrastruktura kolejowa PI 4e - Rozwój transportu publicznego PI 7c - Infrastruktura terminali przeładunkowych 211 mln 134 mln 51 mln 10 mln 406 mln 24

25 OŚ VI SPÓJNOŚĆ PRZESTRZENNA I SPOŁECZNA Wsparcie projektów w obszarze istniejącego potencjału uzdrowiskowego regionu Infrastruktura ochrony zdrowia i pomocy społecznej Rewitalizacja przestrzeni regionalnej Infrastruktura edukacyjna 20 mln 88 mln 52 mln 57 mln 218 mln 25

26 OP VII REGIONALNY RYNEK PRACY 5 priorytetów inwestycyjnych 2 priorytety na bazie znanych i efektywnych rozwiązań 3 priorytety to zupełnie nowe metody rozwoju rynku pracy w regionie 8i Aktywizacja bezrobotnych 8iii Samozatrudnienie 8iv żłobki, kluby dziecięce 8v Rejestr Usług Rozwojowych 8vi Aktywne i zdrowe starzenie 137 mln 57 mln 18 mln 9,3 mln 5,4 mln 226,7 mln 26

27 nacisk na odciążenie osób zajmujących się osobami niesamodzielnymi, ich powrót na rynek pracy OP VIII INTEGRACJA SPOŁECZNA 3 priorytety inwestycyjne wspieranie rozwoju integracji społecznej jako skuteczna metoda walki z bezrobociem 9i Aktywne włączenie (np. proj. OPS) 9iv Usługi społeczne i zdrowotne 9v Wspieranie przedsiębiorczości społecznej 62 mln 63 mln 43 mln 168 mln 27

28 języki obce i nauki ICT w przedszkolach; potwierdzanie kwalifikacji pozaszkolnych OP IX JAKOŚĆ EDUKACJI I KOMPETENCJI W REGIONIE 3 priorytety inwestycyjne 10i dobra jakość wczesnej edukacji 10iii uczenie się przez całe życie (LLL) 10iv szkolnictwo zawodowe dalszy, sukcesywny rozwój szkolnictwa zawodowego województwa, praktyczne umiejętności gwarancją zatrudnienia 55 mln 16 mln 57 mln 128 mln 28

29 Krajowe Programy Operacyjne na lata ,6 Inteligentny Rozwój 5,4 Wiedza Edukacja Rozwój 2,0 Polska Wschodnia 27,4 Infrastruktura i Środowisko 2,2 Polska Cyfrowa 0,7 Europejska Współpraca Terytorialna 29 Alokacja w mld euro 29

30 Dylematy rozwojowe województw postępująca integracja polityczno gospodarcza (Ukraina aspirująca do UE znajduje się w sferze bezpośredniego lub potencjalnego oddziaływania na województwo podkarpackie) zmiany demograficzne starzenie się społeczeństwa, migracje, koncentracja ludności w ośrodkach miejskich pogłębiająca się dywergencja pomiędzy regionami bogatymi, a biednymi, zarówno w skali europejskiej, jak i krajowej wzrost znaczenia innowacji w działalności gospodarczej wzrost znaczenia czynników środowiskowych w procesach społeczno gospodarczych (w tym zmiany klimatyczne, bezpieczeństwo energetyczne, ale także kwestie jakości życia) wzrost znaczenia korporacji transnarodowych w procesach gospodarczych i społecznych (inwestycje zagraniczne, społeczna odpowiedzialność biznesu ) intensyfikacja konkurencji miedzy krajami, regionami i innymi jednostkami terytorialnymi o czynniki rozwojowe (marketing terytorialny), różne tempo rozwoju województw wyraźnie zaznaczona nierówność procesów rozwojowych pomiędzy podregionami Wewnątrzregionalne zróżnicowania pogłębiają się szczególnie wyraźnie od 2006 r. 30

31 Gdzie szukać informacji o Funduszach? 1. Sieć Punktów Informacyjnych: Rzeszów Krosno Mielec Przemyśl Sanok Tarnobrzeg 2. Szkolenia dostosowane do potrzeb wnioskodawców 3. Konferencje sektorowe 4. Portale internetowe:

32 Dziękuję za uwagę 32