Ekspertyza dotycząca gromadzenia i przenoszenia osiągnięć w szkolnictwie wyższym w Polsce zastosowanie ECTS. Ryszard Rasiński

Transkrypt

1 Ekspertyza dotycząca gromadzenia i przenoszenia osiągnięć w szkolnictwie wyższym w Polsce zastosowanie ECTS Ryszard Rasiński

2 Plan ekspertyzy 1. Wprowadzenie 2. Podstawowe pojęcia i zasady ECTS 3. ECTS - narzędzie reform europejskiego szkolnictwa wyższego 3.1. ECTS jako system transferu osiągnięć 3.2. ECTS jako system akumulacji osiągnięć 3.3. Przebieg i stan implementacji ECTS w Europie 4. Implementacja ECTS w szkolnictwie wyższym w Polsce 4.1. Okres Okres Okres od Przykłady implementacji ECTS w polskich uczelniach 6. ECTS w procesie oceny kierunków studiów przez PKA 7. Podsumowanie

3 1. Wprowadzenie ECTS funkcjonuje od 1987 roku, początkowo pod nazwą Europejski System Transferu Punktów, od 2004 jako Europejski System Transferu i Akumulacji Punktów. W latach służy do usprawnienia międzynarodowej wymiany studentów w ramach projektu pilotażowego realizowanego na potrzeby programu edukacyjnego ERASMUS. Od 1999 jest kluczowym narzędziem Procesu Bolońskiego, rekomendowanym przez Komisję Europejską jako europejski system transferu i akumulacji osiągnięć w szkolnictwie wyższym.

4 2. Podstawowe pojęcia i zasady ECTS Akumulacja punktów (ECTS) [ang. (ECTS) credit accumulation] Proces gromadzenia punktów zaliczeniowych przyznawanych za osiągnięcie efektów kształcenia/uczenia się związanych z zaliczaniem komponentów edukacyjnych programu lub innych zajęć edukacyjnych. Efekty kształcenia/uczenia się [ang. learning outcomes] Określenie tego co student powinien wiedzieć, rozumieć i potrafić wykonać po ukończeniu etapu kształcenia z oceną pozytywną. Punkt zaliczeniowy (ECTS) [ang. (ECTS) credit] Jednostka liczbowa używana do określenia nakładu pracy przeciętnego studenta potrzebnego do osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia/uczenia się na danym poziomie

5 2. Podstawowe pojęcia i zasady ECTS Kwalifikacja [ang. qualification] Formalne potwierdzenie, w postaci dyplomu, świadectwa, certyfikatu, że osoba ucząca się osiągnęła efekty kształcenia/uczenia się zgodne ze standardami określonymi dla danego tytułu zawodowego, stopnia naukowego, uprawnień zawodowych. Przenoszenie osiągnięć [ang. credit transfer] Uznawanie w danym kontekście kształcenia punktów zaliczeniowych uzyskanych w innym kontekście kształcenia. Przyporządkowanie punktów zaliczeniowych [ang. allocation of credit] Przyporządkowywanie liczby punktów zaliczeniowych kwalifikacjom, programom, komponentom edukacyjnym.

6 2. Podstawowe pojęcia i zasady ECTS 60 punktów ECTS odpowiada rocznemu nakładowi pracy przeciętnego studenta studiów stacjonarnych i osiągniętym (w roku akademickim) efektom kształcenia/uczenia się. Nakład pracy studenta wynosi od 1500 do 1800 godzin w roku akademickim, co oznacza, że jeden punkt ECTS odpowiada godzinom pracy. Punkty są przyznawane studentom (studiów stacjonarnych i niestacjonarnych) po zaliczeniu zajęć ujętych w formalnym programie studiów lub pojedynczego komponentu programu kształcenia oraz po uzyskaniu pozytywnej oceny osiągniętych efektów kształcenia/uczenia się.

7 2. Podstawowe pojęcia i zasady ECTS Wartość punktowa ECTS przedmiotu nie zależy od liczby godzin kontaktowych przeznaczonych na jego realizację; Wartość punktowa przedmiotu nie zależy od oceny uzyskanej za jego zaliczenie; Przedmiot, który nie kończy się jakąś formą ewaluacji studenta, nie ma wartości punktowej ECTS; Zasada, że rok akademicki odpowiada nakładowi pracy o wartości 60 ECTS dotyczy wyłącznie studiów stacjonarnych (ang. full time studies), które zakładają stałe tempo studiowania. Studia niestacjonarne (ang. part time studies) powinny toczyć się w tempie wybranym przez studenta, zwykle wolniej niż studia stacjonarne;

8 3. ECTS jako narzędzie reform europejskiego szkolnictwa wyższego projekt pilotażowy wymiany studentów według zasad ECTS w ramach programu Erasmus, 145 uczelni europejskich reprezentowanych przez wydziały lub instytuty oferujące programy studiów w jednym z pięciu obszarach przedmiotowych: administracji, chemii, historii, mechaniki oraz medycyny Deklaracja Bolońska w sprawie utworzenia do 2010 roku Europejskiego Obszaru Szkolnictwa wyższego. Jednym z celów Deklaracji jest ustanowienie systemu punktów zaliczeniowych, takiego jak ECTS Komunikat Praski postulujący stosowanie ECTS jako systemu akumulacji.

9 3. ECTS jako narzędzie reform europejskiego szkolnictwa wyższego Komunikat Berliński potwierdzający status ECTS jako systemu akumulacji oraz jako narzędzia opisu osiągnięć uzyskanych poza paradygmatem kształcenia formalnego, w ramach idei uczenia się przez całe życie (LLL): 2004 publikacja oficjalnego Przewodnika po ECTS z podtytułem Europejski System Transferu i Akumulacji Punktów i Suplement do Dyplomu. Pierwsze definicje oraz przykłady efektów kształcenia/uczenia się Komunikat z Bergen wprowadzający tzw. Bolońską Ramę Kwalifikacji dla trzech stopni kształcenia wyższego. Do kwalifikacji na pierwszym i drugim poziomie Ramy Bolońskiej przypisane są wartości punktowe ECTS.

10 3.1. ECTS jako system transferu osiągnięć Cztery kluczowe dokumenty ECTS jako systemu transferu osiągnięć studenta: 1. Katalog Przedmiotów ECTS (ang. ECTS Course Catalogue) 2. Formularz zgłoszeniowy studenta (ang. Student application form) 3. Porozumienie o programie zajęć (ang. Learning Agreement) 4. Wykaz zaliczeń (ang. Transfer of Records) Transfer punktów ECTS odbywa się na podstawie Wykazu zaliczeń, który wymieniają uczelnia wysyłająca i przyjmująca studenta. W wykazie odnotowuje się wszystkie zajęcia, w których student uczestniczył, z podaniem uzyskanej liczby punktów oraz ocenami przyznanymi zgodnie ze skalą ocen stosowaną w danej uczelni. Wartość punktową ECTS przedmiotu określa uczelnia przyjmująca.

11 3.2. ECTS jako system akumulacji osiągnięć Tabela 3.1. Porównanie tradycyjnego modelu studiów z modelem ECTS Studia tradycyjne Studia w systemie ECTS (akumulacji) W toku studiów zaliczane są semestry. Układ jest sztywny, a uelastycznienie polega na odmiennej, indywidualnej budowie semestru. Ukończenie studiów następuje po zaliczeniu wszystkich semestrów i egzaminie końcowym. Miarą używaną do budowy programów studiów są godziny kontaktowe. Przyjmuje się, że nakład pracy studenta jest proporcjonalny do liczby godzin kontaktowych. System zorientowany na nauczyciela program studiów odzwierciedla wysiłek uczącego. W toku studiów zaliczane są punkty, na tej podstawie dokonuje się wpisu na kolejny semestr. Układ jest elastyczny a dodatkowe ograniczenia powodują jego usztywnienie. Ukończenie studiów następuje po zebraniu wymaganej liczby punktów ECTS oraz zdaniu egzaminu końcowego Miarą używaną do budowy programów studiów są punkty ECTS. Nie ma stałego związku między nakładem pracy studenta a liczbą godzin kontaktowych. System zorientowany na studenta program studiów odzwierciedla wysiłek uczącego się. Źródło: T. Saryusz-Wolski, System akumulacji punktów ECTS jako narzędzie budowy programów studiów (2006)

12 3.3. Przebieg i stan implementacji ECTS w Europie Rys Czy Państwa uczelnia stosuje system transferu punktów ECTS? Źródło: Trends 2010: A decade of change in European Higher Education.

13 3.3. Przebieg i stan implementacji ECTS w Europie Rys Czy Państwa uczelnia stosuje system akumulacji punktów ECTS? Źródło: Trends 2010: A decade of change in European Higher Education.

14 3.3. Przebieg i stan implementacji ECTS w Europie Rys Czy Państwa uczelnia stosuje efekty kształcenia/uczenia się Źródło: Trends 2010: A decade of change in European Higher Education.

15 3.3. Przebieg i stan implementacji ECTS w Europie Rys W moim kraju ECTS opiera się na efektach kształcenia wcale w niewielu uczelniach w połowie uczelni w większości uczelni we wszystkich uczelniach Źródło: Bologna with Student Eyes (2012)

16 3.3. Przebieg i stan implementacji ECTS w Europie Rys W moim kraju ECTS opiera się na oszacowaniu nakładu pracy studenta wcale w niewielu uczelniach w połowie uczelni w większości uczelni we wszystkich uczelniach Źródło: Bologna with Student Eyes (2012)

17 3.3. Przebieg i stan implementacji ECTS w Europie Najczęściej spotykane problemy implementacyjne według badań studenckich z 2010 roku (Bologna with Student Eyes, 2012): Brak odniesienia punktacji ECTS do efektów kształcenia/ uczenia się; Niewłaściwe lub nieobecne odniesienie punktacji ECTS do nakładu pracy studenta; Brak pełnego uznania okresów studiów realizowanych poza uczelnią macierzystą; Słaba modularyzacja programów studiów, utrudniająca stosowanie ECTS.

18 4. Implementacja ECTS w szkolnictwie wyższym w Polsce , okres pionierskich implementacji ECTS jako systemu transferu, finansowanych z funduszy unijnych głównie na uczelniach realizujących wymianę studentów w ramach programu Erasmus; , okres implementacji systemowej rozpoczęty prawnym umocowaniem ECTS jako obowiązującego w Polsce systemu transferu i akumulacji osiągnięć na mocy ustawy Prawo o Szkolnictwie Wyższym z 27 lipca 2005r., Rozporządzenia w sprawie warunków i trybu przenoszeniu osiągnięć z 6 października 2006r. i Rozporządzenia z 27 lipca 2007r. w sprawie standardów kształcenia na poszczególnych kierunkach studiów oraz poziomów kształcenia. od 2011, okres zapoczątkowany nowelizacją ustawy PSW wprowadzającą Krajową Ramę Kwalifikacji dla szkolnictwa wyższego (KRK).

19 4. 1. Okres /99 - Przystąpienie Polski do programu ERASMUS. 46 polskich uczelni podpisuje tzw. Kontrakt Uczelniany z Komisją Europejską, pozwalający finansować mobilność studentów. Według danych FRSE w okresie 1998/ /04 polskie uczelnie otrzymują ponad 160 grantów na wprowadzenie ECTS Powołanie przez Komisję Europejską krajowej grupy Doradców ds. ECTS. Promocja dobrych praktyk i merytoryczne wsparcie dla instytucji korzystających z grantu na implementację ECTS. Grupa stanowi zalążek krajowego Zespołu Promotorów Bolońskich (aktualnie Zespołu Ekspertów Bolońskich). 2003/04 - Kontrakt Uczelniany zastępuje Karta Uczelni Erasmusa, zmiany zasad finansowania grantów na rozwój ECTS Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 23 lipca 2004r. Obliguje uczelnie do wydawania od 1 stycznia 2005 bezpłatnego suplementu do dyplomu absolwentom wszystkich kierunków i rodzajów studiów.

20 4. 2. Okres wprowadzenie Ustawy Prawo o Szkolnictwie Wyższym (dalej PSW) z 27 lipca 2005, uwzględniającej niektóre cele Procesu Bolońskiego: Wprowadzenie systemu studiów trójstopniowych; Uprawomocnienie suplementu do dyplomu; Włączenie studentów i doktorantów do organów decyzyjnych (np. senatów uczelni); Podział na studia stacjonarne i niestacjonarne; Uprawomocnienie makrokierunków oraz studiów międzykierunkowych; Dopuszczenie możliwości wspólnego prowadzenia studiów przez dwie uczelnie, w tym uczelnię zagraniczną. Źródło: T. Szulc, Prawo o jakości szkolnictwa wyższego, Forum akademickie nr 12/

21 4. 2. Okres wchodzi w życie Rozporządzenie MNiSW z 3 października 2006r. w sprawie warunków i trybu przenoszenia osiągnięć studenta, prawna wykładnią funkcjonowania ECTS w polskim szkolnictwie wyższym. Uznanie punktu ECTS za jednostkę miary osiągnięć studenta. Przyjęcie zasady, że 1 punkt ECTS odpowiada efektom kształcenia, których uzyskanie wymaga godzin nakładu pracy przeciętnego studenta. Określenie zasad przyznawania punktów ECTS studentowi. Określenie liczby punktów ECTS przypisanych do roku akademickiego (nie mniej niż 60 ECTS) oraz wymaganych do ukończenia studiów pierwszego stopnia ( ECTS), drugiego stopnia ( ECTS) i jednolitych studiów magisterskich ( ECTS). Określenie warunków i trybu uznawania osiągnięć uzyskanych na innej niż macierzysta uczelni, w tym uczelni zagranicznej. Sformułowanie (par. 3 ust. 4): Liczba punktów ECTS przewidziana planem studiów dla roku akademickiego wynosi nie mniej niż 60. może prowadzić do niezgodnych z kanonem bolońskim uczelnianych implementacji ECTS.

22 4. 2. Okres wchodzi w życie Rozporządzenie MNiSW z 12 lipca 2007r. w sprawie standardów kształcenia. Opublikowanie standardów kształcenia dla 118 kierunków studiów. W standardach poza określeniem liczby punktów ECTS przypisanych do całego programu studiów podaje się też minimalną liczbę godzin zajęć. Również na poziomie bardziej szczegółowym standardy operują zarówno punktami ECTS, jak i wymaganą liczbą godzin zajęć. Wśród standardów są przykłady określenia kwalifikacji absolwenta oraz prawidłowego sformułowania efektów kształcenia. Standardy proponują uczelniom skodyfikowany sposób myślenia o programach studiów, pokazują różnicę między treściami kształcenia i efektami kształcenia, wprowadzają system ECTS do obiegu publicznego. Standardy nie zamykają uczelniom możliwości wprowadzania rozwiązań innowacyjnych, tworzenia elastycznych programów studiów, czy realizacji własnych pro-bolońskich strategii rozwojowych.

23 4. 3. Okres od października 2011 roku - nowelizacja ustawy PSW z 2005r. Przestają obowiązywać Rozporządzenie z dnia 3 października 2006r. w sprawie warunków i trybu przenoszenia osiągnięć studenta i Rozporządzenie z 12 lipca 2007 w sprawie standardów kształcenia. Najważniejsze postanowienia nowelizacji: Wprowadzenie Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego - studenci, którzy rozpoczęli studia w październiku 2011 roku będą studiować według nowych planów studiów. Likwidacja centralnej listy kierunków studiów i standardów kształcenia; Uprawnienie senatów uczelni do samodzielnego kształtowania programów i kierunków studiów. Wprowadzenie odpłatności za drugi kierunek studiów. Uczelnie otrzymują prawo pobierać opłaty od studentów, którzy studiują na studiach stacjonarnych na drugim lub kolejnym kierunku studiów. Wprowadzenie limitu punktów ECTS, które student może uzyskać nieodpłatnie.

24 4. 3. Okres od 2011 Ustawa z dn. 27 lipca 2005 r. Prawo o Szkolnictwie Wyższym (po nowelizacji z 18 marca 2011) Art Użyte w ustawie określenia oznaczają: [ ] 14b) program kształcenia - opis określonych przez uczelnię spójnych efektów kształcenia, zgodny z Krajowymi Ramami Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego, oraz opis procesu kształcenia, prowadzącego do osiągnięcia tych efektów, wraz z przypisanymi do poszczególnych modułów tego procesu punktami ECTS; [ ] Art. 8a Studia podyplomowe trwają nie krócej niż dwa semestry. Program kształcenia powinien umożliwiać uzyskanie przez słuchacza co najmniej 60 punktów ECTS, przy czym uczelnia jest obowiązana do określenia ich efektów kształcenia oraz sposobu ich weryfikowania i dokumentacji. Omówienie: Studia podyplomowe zostały objęte systemem ECTS. Jednak bez dopowiedzenia, czy semestr takich studiów może mieć wartość mniejszą niż 30 ECTS, ten zapis utrudni uczelniom rzetelną organizację tych studiów, ze względu na wielkość oczekiwanego nakładu pracy słuchacza ( godzin).

25 4. 3. Okres od 2011 Art. 164a 1. Wynikającym z planu studiów i programu kształcenia zajęciom zaliczonym przez studenta przypisuje się punkty ECTS. 2. W celu uzyskania dyplomu ukończenia studiów pierwszego stopnia student jest zobowiązany uzyskać co najmniej 180 punktów ECTS, studiów drugiego stopnia - co najmniej 90 punktów ECTS, jednolitych studiów magisterskich - co najmniej 300 punktów ECTS w systemie studiów pięcioletnich oraz 360 punktów ECTS w systemie studiów sześcioletnich. 3. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego może określić, w drodze rozporządzenia, wyższą liczbę punktów ECTS konieczną do uzyskania dyplomu ukończenia studiów uwzględniając obszary kształcenia, kierunki studiów i poziomy kształcenia. Omówienie: Ten artykuł ustawy zawiera niestety sformułowania nieprecyzyjne, które mogą prowadzić do interpretacji niezgodnych z kanonem ECTS. Określenie co najmniej 300 punktów ECTS w systemie studiów pięcioletnich sugeruje, że dopuszczalny jest program studiów pięcioletnich o wartości, na przykład 312 ECTS. Kwalifikacji o takiej objętości nie ma w żadnym kraju europejskim, który prawidłowo stosuje zasady ECTS.

26 5. Przykłady implementacji ECTS w polskich uczelniach PG - Politechnika Gdańska (posiadacz ECTS Label od 2009 roku) PL- Politechnika Łódzka (posiadacz ECTS Label od 2011 roku) UAM Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Tabela 5.4. Katalog Przedmiotów i opisy przedmiotów PG PŁ UAM Katalog ECTS, także anglojęzyczny Opisy w języku efektów kształcenia od 2010/11 od 2010/11 od 2012/13* Uczelniana karta opisu przedmiotu od 2010/11 od 2010/11 od 2012/13* *wcześniej karta nie zawierała osobnej rubryki na efekty kształcenia Tabela 5.5. Wartości punktowe ECTS wybranych okresów/składników studiów PG PŁ UAM Semestr studiów stacjonarnych 30 ECTS 30 ECTS ECTS* Semestr studiów niestacjonarnych 30 ECTS 30 ECTS zmienna* Semestr studiów podyplomowych zmienna* ---** zmienna Praca dyplomowa dla studiów I stopnia 10 ECTS zmienna zmienna Praca magisterska 20 ECTS stała dla wydziału zmienna Wychowanie fizyczne (30 godzin) 1 ECTS 0 ECTS 1 ECTS * przy zachowaniu sumy 60 ECTS w cyklu rocznym ** studia prowadzone poza systemem ECTS do roku 2011/12

27 5. Przykłady implementacji ECTS w polskich uczelniach Trzy przykłady dobrych praktyk związanych z implementacją systemu ECTS na zaproszonych do badania uczelniach: Przykład 5.1. Organizacja Katalogu Przedmiotów ECTS na stronie www Politechniki Łódzkiej Przykład 5.2. Opis i realizacja przedmiotu wychowanie fizyczne na Politechnice Gdańskiej 497&siatka_strumien_id=-2&siatka_specjalnosc_id=137&siatka_profil_dyp Przykład 5.3. Opis modułu Teoria przekładu, Wydział Polonistyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu *

28 6. ECTS w procesie oceny kierunków studiów przez PKA Państwowa Komisja Akredytacyjna (PKA) rozpoczęła swą działalność 1 stycznia Jest umocowanym ustawowo organem szkolnictwa wyższego działającym na rzecz jakości kształcenia. Komisja swoją działalnością obejmuje dziś wszystkie uczelnie działające na podstawie ustawy Prawo o Szkolnictwie Wyższym z 2005 roku. Od czasu nowelizacji ustawy w marcu 2011 roku działa pod nazwą Polska Komisja Akredytacyjna. Poddanie się ocenie PKA jest obligatoryjne, a jej negatywna opinia zobowiązuje ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego do wydania decyzji o cofnięciu lub zawieszeniu uprawnienia do kształcenia na danym kierunku studiów i poziomie kształcenia. PKA dokonuje oceny kierunku studiów korzystając w dużej mierze z informacji * zawartych w kwestionariuszu (raporcie) samooceny, który przygotowuje jednostka poddająca się akredytacji. Raport samooceny programowej zawiera wyróżnioną sekcję I.4 będącą zapytaniem o funkcjonowanie systemu ECTS, gdzie zawarta jest następująca instrukcja: I.4. System ECTS Należy przedstawić zasady budowania systemu ECTS, ocenić ich zgodność z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa oraz dokonać analizy wykorzystania przez studentów możliwości stwarzanych przez ten system.

29 6. ECTS w procesie oceny kierunków studiów przez PKA Przykład 6.3. (Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie, kierunek zarządzanie, data wizytacji PKA: czerwca 2010 roku, ocena końcowa: wyróżniająca) Ogólne zasady systemu ECTS sformułowane zostały w regulaminie studiów. Punkty przypisywane są wszystkim przedmiotom ujętym w planie studiów, które kończą się zaliczeniem bądź egzaminem. Na studiach pierwszego stopnia łączna liczba punktów, jaką musi uzyskać absolwent wynosi 180. Na stacjonarnych studiach pierwszego stopnia na kierunku zarządzanie realizowanych w języku angielskim BBA Program in Management łączna liczba punktów ECTS wynosi 186. Na studiach drugiego stopnia łączna liczba punktów ECTS wynosi 120. Na studiach stacjonarnych drugiego stopnia na kierunku zarządzanie prowadzonych w języku angielskim (MSc in International Business and Management) liczba punktów ECTS wynosi 132. Minimalna liczba punktów, jaką musi uzyskać student w danym roku wynosi 60, a w semestrze 30. Punkty uzyskiwane ponad ten limit mogą być zaliczone na poczet kolejnego semestru. Komentarz do Przykładu 6.3. * Brak w ocenie jednoznacznego potwierdzenia, że system punktowy oparty jest na oszacowaniu nakładu pracy studenta koniecznego do osiągnięcia planowanych efektów kształcenia. Ocena dopuszcza niezgodną z zasadami ECTS interpretację Rozporządzenia z r. Wartości sumaryczne, 187 ECTS dla programu studiów I stopnia oraz 132 ECTS dla programu II stopnia, są nieprawidłowe i powinny zostać zakwestionowane. Rozporządzenie nie wymaga natomiast, wbrew sugestii Zespołu Oceniającego, aby liczba punktów do uzyskania w semestrze wynosiła min. 30 ECTS. Opis przypisania punktów ECTS do praktyk zawodowych (sekcji 3.4 raportu końcowego) sugeruje, że praktyki nie mają stałej wartości punktowej. Rozwiązanie polegające na przydzielaniu punktów ECTS za praktyki przez Pełnomocnika Rektora na podstawie dokumentacji dostarczonej przez studenta wydaje się niepraktyczne, kosztowne, a przede wszystkim niezgodne z zasadą przejrzystości stosowania systemu ECTS. Student nie powinien dowiadywać się post factum o wartości punktowej pracy, którą wykonał w ramach praktyki. Akceptacja takiego rozwiązania przez Zespół Oceniający wydaje się być decyzją wątpliwą.

30 7. Podsumowanie Deklarowana przez krajowe uczelnie powszechność stosowania ECTS po 2005 roku, nie idzie w parze z jakością uczelnianych implementacji systemu punktowego. Prowadzone w ramach działań ZEB (Zespołu Ekspertów Bolońskich) analizy wybranych opisów realizacji ECTS z tego okresu, na przykład wniosków zgłoszonych do konkursu o certyfikat ECTS Label, potwierdzają obecność niedobrych praktyk, do których należy zaliczyć: Nieuprawnione przypisanie wartości sumarycznej ECTS do programów studiów; Arbitralne przypisania wartości punktowych ECTS do przedmiotów/modułów, bez oszacowania nakładu pracy studenta; Niespójne (odmienne) przypisania wartości ECTS do tych samych (w sensie efektów kształcenia) przedmiotów na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych; Brak opisów programów studiów/przedmiotów/modułów w języku efektów kształcenia. W niniejszym opracowaniu podjęto też próbę wykazania, iż niektóre z opisanych w tekście wątpliwych praktyk implementacyjnych wynikają z niedoskonałości stanowionego prawa, w szczególności zaś niewłaściwego sformułowania kluczowego dla implementacji ECTS Rozporządzenia z dnia 3 października 2006 roku w sprawie warunków i trybu przenoszenie osiągnięć, które obowiązywało do 1 października 2011 roku. Również nowelizacja ustawy PSW z marcu 2011 oraz towarzyszące jej Rozporządzenie z dnia 14 września 2011r. w sprawie warunków i trybu przenoszenia zajęć zaliczonych przez studenta zawierają sformułowania nieostre i wieloznaczne, które, jak się wydaje, nie będą sprzyjać uczelniom w realizacji właściwych form implementacji ECTS.

31 Projekt systemowy Opracowanie założeń merytorycznych i instytucjonalnych wdrażania Krajowych Ram Kwalifikacji oraz Krajowego Rejestru Kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Instytut Badań Edukacyjnych Biuro Projektu Krajowych Ram Kwalifikacji ul. Górczewska 8, Warszawa tel.: (22) , krkbiuro@ibe.edu.pl