PL B1. Instytut Metali Nieżelaznych,Gliwice,PL

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: (22) Data zgłoszenia: (51) Int.Cl. C22B 7/00 ( ) C25D 21/16 ( ) C25D 21/22 ( ) (54) Sposób wydzielania złota i platynowców z surowców o różnej zawartości tych metali (73) Uprawniony z patentu: Instytut Metali Nieżelaznych,Gliwice,PL (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 23/04 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 04/09 (72) Twórca(y) wynalazku: Grzegorz Benke,Gliwice,PL Krystyna Anyszkiewicz,Gliwice,PL Katarzyna Leszczyńska-Sejda,Zabrze,PL Ryszard Kalinowski,Legnica,PL Bogusław Kuleba,Legnica,PL Zygmunt Kurek,Legnica,PL Andrzej Domagała,Gliwice,PL Tadeusz Grabowski,Gliwice,PL Grażyna Machelska,Gliwice,PL Krystyna Witman,Gliwice,PL PL B1 (57) Przedmiotem wynalazku jest sposób wydzielania złota i platynowców z surowców o różnych zawartościach tych metali, w którym surowce roztwarza się w mieszaninie HCl i utleniaczy i dodaje do otrzymanego roztworu, zawierającego chlorkowe kompleksy złota, platyny, palladu i rodu, znanego selektywnego ekstrahenta złota, następnie rozdziela się fazy, z ekstraktu redukuje się Au a do rafinatu dodaje się chlorku amonu, otrzymując chloroplatynian amonu z którego otrzymuje się platynę, z kolei z roztworu otrzymanego po odfiltrowaniu chloroplatynianu amonu uzyskuje się osad wodorotlenków, głównie rodu, i roztwór zawierający pallad, po czym z tego roztworu wydziela się pallad, natomiast z osadów wodorotlenków uzyskuje się rod. Wynalazek charakteryzuje się tym, że z powstających na wszystkich etapach rozdziału i rafinacji metali odpadowych roztworów porafinacyjnych i poredukcyjnych, zawierających metale szlachetne o stężeniu łącznie poniżej 5 g/dm 3, wydziela się metale szlachetne na drodze sorpcji na jonicie w formie polistyrenu usieciowanego grupami tiomocznikowymi, następnie nasycony metalami szlachetnymi jonit spala się w temperaturze około 800 C a pozostałość po spaleniu jonitu, stanowiącą bogaty koncentrat metali szlachetnych, zawraca się do etapu roztwarzania surowca.

2 2 PL B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest sposób wydzielania złota i platynowców z surowców o różnej zawartości złota, platyny, palladu i rodu, również z koncentratów metali szlachetnych o niskiej zawartości tych metali. Szerokie stosowanie złota i platynowców w różnych gałęziach gospodarki jest przyczyną rosnącego popytu na te metale, co wobec ograniczonej bazy surowcowej powoduje konieczność przerabiania materiałów zawierających coraz mniejsze ilości metali szlachetnych. Do takich materiałów należą: zużyte katalizatory, odpady porafinacyjne, ubogie koncentraty, powstające na różnych etapach produkcji i przetwórstwa metali szlachetnych. Materiały te, po wstępnym przygotowaniu hutniczym, poddaje się ługowaniu roztworami kwasu chlorowodorowego z dodatkiem utleniaczy. Efektem tego działania są roztwory zawierające chlorkowe kompleksy złota i platynowców o stosunkowo niskich stężeniach tych metali, nie przekraczających kilku gramów w litrze, a wynoszących często poniżej 1 g/dm 3. Roztwory o tak niskich stężeniach powstają również, jako odpadowe, w trakcie rafinacji metali szlachetnych. Odzysk metali szlachetnych z takich roztworów wymaga zwykle dodatkowych, często skomplikowanych, wielostopniowych operacji prowadzących do wydzielenia koncentratów możliwych do przerobu znanymi metodami w głównym ciągu technologicznym zakładu produkcyjnego. Znane sposoby otrzymywania metali szlachetnych, z uwagi na specyfikę tych metali, są trudne i długotrwałe i są stosowane do przerobu bogatych surowców o ustabilizowanych właściwościach i składzie. Przykładem znanych technologii otrzymywania metali szlachetnych, wykorzystywanych w sposób przemysłowy, jest metoda ich rozdziału, która polega na roztworzeniu surowców w HCI z dodatkiem utleniaczy, a następnie dwustopniowej redukcji złota z otrzymanego roztworu. Redukcję złota przeprowadza się najpierw przedmuchując roztwór gazowym SO 2, a następnie pozostały roztwór odparowuje się do sucha i dodaje roztworu azotanu (III) sodu w celu dalszej redukcji. Z tak otrzymanego roztworu, działaniem chlorku amonu wytrąca się platynę w postaci chloroplatynianu amonu. Z roztworu po wydzieleniu platyny, działając metanolowym roztworem dimetyloglikoksymu (DMG), wytrąca się pallad w postaci kompleksu z tym związkiem. Proszek platyny otrzymuje się przez termiczny rozkład chloroplatynianu amonu w piecu muflowym w temperaturze 800 C, a kompleks palladu najpierw suszy się w parownicy o temperaturze 1200 C, w czasie 1-1,5 h, a następnie stapia się redukcyjnie rozdzielając metal od żużla. Pozostałość platyny i palladu wytrąca się przez cementację rozdrobnionym żelazem, cynkiem lub glinem. Niedogodnością tej metody jest uzyskiwanie - w drugim etapie redukcji - złota, wymagającego dodatkowej rafinacji. Niedogodnością tego sposobu jest również konieczność wielokrotnego powtarzania operacji odparowywania roztworów kierowanych do etapu wytrącania chloroplatynianu amonu. Natomiast zastosowanie metanolowego roztworu dimetyloglikoksymu (DMG) powoduje, że osad palladowy zanieczyszczony jest innymi metalami, redukowanymi przez metanol. Inną metodą, wykorzystywaną w sposób przemysłowy, jest rozdział metali szlachetnych ze szlamów anodowych po elektrorafinacji srebra, polegający na ługowaniu tych szlamów w mieszaninie HCI z dodatkiem H 2 O 2, a następnie 2-3 krotnemu rozcieńczeniu uzyskanego roztworu, w celu wytrącenia srebra w postaci AgCI. Po oddzieleniu AgCI roztwór zatęża się do osiągnięcia stężenia złota minimum 100 g/dm 3. Redukcję złota przeprowadza się jednoetapowe, działaniem krystalicznego siarczanu (IV) sodu. Otrzymane złoto, zanieczyszczone głównie palladem, oczyszcza się przez ługowanie na gorąco w stężonych roztworach HNO 3. Metoda ta nie obejmuje rozdziału platyny od palladu, wydziela się je łącznie w postaci kolektywnego koncentratu z połączonych roztworów powstających po redukcji i oczyszczeniu złota. Koncentrat platynowo-palladowy strąca się przy użyciu pyłu cynkowego, przy wstępnej neutralizacji do ph około 2 za pomocą NaOH. Uzyskiwany w ten sposób koncentrat jest ubogi, dlatego poddaje się go wykwaszeniu kwasem mineralnym od nadmiaru cynku i współstrąconych metali nieszlachetnych. Podstawowymi niedogodnościami tej metody są: brak rozdziału platyny od palladu oraz niska wydajność przy przerobie roztworów o niskim stężeniu metali szlachetnych. W kolejnej metodzie, wykorzystywanej w sposób przemysłowy do produkcji metali szlachetnych ze szlamu anodowego z elektrorafinacji srebra, pierwszym etapem jest ługowanie szlamu w rozcieńczonym roztworze kwasu chlorowodorowego, w celu usunięcia miedzi i bizmutu. Odmiedziowany

3 PL B1 3 szlam roztwarza się w kwasie chlorowodorowym, w obecności gazowego chloru, w temperaturze 80 C, w czasie 3-6 h. Po zakończeniu ługowania roztwór podgrzewa się do 100 C, w celu zredukowania palladu z +4 na +2 stopień utlenienia. Po ostygnięciu, odstaniu i przefiltrowaniu roztworu, wytrąca się ponad 95% złota, działaniem NaHSO 3. Uzyskiwane złoto wykazuje czystość powyżej 99,9%. Natomiast pozostający po redukcji roztwór, w celu wytrącenia pozostałego złota zadaje się siarczanem(iv) sodu. Wytrącone w tym etapie złoto zawraca się do etapu roztwarzania szlamu. Roztwór po zredukowaniu złota, zawierający platynowce, kieruje się do wytrącania koncentratu platynowo- -palladowego, działaniem stałego mrówczanu sodu, w temperaturze C, przy ph = 2-3. Metoda ta daje jednak niski uzysk pierwszego stopnia redukcji złota oraz straty platyny do roztworu w etapie odmiedziowania szlamu. Znany jest z polskiego opisu patentowego nr , sposób otrzymywania platyny i palladu z roztworów. Obejmuje on procesy wytrącania platyny w postaci chloroplatynianu amonowego przy użyciu chlorku amonowego oraz wyodrębniania palladu przez wytrącanie kwasem solnym chlorku dwuamminopalladu(ll) - [Pd(NH 3 ) 2 ]CI 2. Proces wydzielania platyny prowadzi się w trzech etapach. W l etapie chloroplatynian amonowy wytrąca się bezpośrednio z kwaśnego roztworu otrzymanego po redukcji złota, zawierającego platynę i pallad, dodając do tego roztworu chlorek amonowy. Otrzymany chloroplatynian amonowy, po odfiltrowaniu i korzystnie przemyciu roztworem chlorku amonowego, poddaje się redukcji przy użyciu znanych reduktorów, korzystnie przy użyciu siarczanu hydrazyny w środowisku alkalicznym. W wyniku tego otrzymuje się platynę surową, którą następnie roztwarza się w mieszaninie kwasów solnego i azotowego. Uzyskany roztwór kieruje się do II etapu wydzielania platyny, z tym że roztwór ten uprzednio rozcieńcza się wodą, a po odstaniu, usuwa się z niego osad, a do roztworu dodaje się chlorek amonowy i tak jak w l etapie przeprowadza się proces redukcji chloroplatynianu amonowego oraz roztwarzania wyredukowanej platyny w mieszaninie kwasów. Następnie roztwór zawierający platynę odparowuje się do sucha, pozostałość roztwarza w wodzie, a po schłodzeniu filtruje i kieruje do III etapu, w którym proces wytrącania chloroplatynianu amonowego oraz jego redukcji prowadzi się jak w etapach poprzednich. Pallad z kolei odzyskuje się z roztworu uzyskanego w l etapie wydzielania platyny po wytrąceniu i oddzieleniu chloroplatynianu amonowego. Roztwór ten alkalizuje się wodorotlenkiem amonowym, oddziela osad wodorotlenków, a roztwór zadaje się kwasem solnym i wytrąca chlorek dwuamminopalladu(ll), który po odfiltrowaniu oczyszcza się znaną metodą hydrolityczną z użyciem roztworów wodorotlenku amonowego i kwasu solnego, usuwa osad wodorotlenków, po czym redukuje się znanym reduktorem, korzystnie siarczanem hydrazyny w środowisku alkalicznym, do metalicznego Pd. Roztwory pozostałe po wytrąceniu i oddzieleniu chloroplatynianu amonowego z II i III etapu wydzielania platyny można zawracać do jednego z poprzednich etapów tego procesu. Z kolei osady wodorotlenków powstałe w operacjach wydzielania i oczyszczania palladu redukuje się przy użyciu znanych reduktorów, korzystnie siarczanem hydrazyny w środowisku alkalicznym, a następnie przemywa roztworem kwasu solnego i odfiltrowuje osad. Zasadniczą niedogodnością tego sposobu jest niska wydajność operacji i wytrącania chloroplatynianu amonu w przypadku gdy stężenie platyny, w przerabianym roztworze, jest niższe niż 10 g/dm 3. Znany z polskiego opisu patentowego nr sposób rozdziału palladu, platyny i rodu, polega na tym, że do roztworu chlorkowego zawierającego Pd, Pt i Rh dodaje się ekstrahenta platyny, korzystnie w postaci 50% roztworu trójbutylofosforanu w nafcie, który ponadto dodatkowo zawiera dwumetyloglioksym w ilości zapewniającej 5-10% jego nadmiar w stosunku do zawartości Pd w przerabianym roztworze. Następnie całość miesza się intensywnie w temperaturze otoczenia, przez minut. Po tym czasie całość filtruje się. Otrzymany osad zawierający Pd przemywa się roztworem HCI i ponownie filtruje. Uzyskane filtraty łączy się i rozdziela na fazę organiczną zawierającą Pt i fazę wodną zawierającą Rh. Fazę wodną kontroluje się analitycznie na zawartość Pt. Jeżeli faza wodna zawiera jeszcze Pt, poddaje się ją powtórnie działaniu ekstrahenta platyny. Natomiast jeżeli faza wodna nie zawiera Pt, wydziela się z niej Rh znanymi metodami, korzystnie na drodze redukcji. Z kolei z fazy organicznej wydziela się znanymi metodami Pt, korzystnie na drodze redukcji alkalicznym roztworem związków hydrazyny. Po wydzieleniu Pt, uzupełnia się w fazie organicznej zawartość ekstrahenta platyny i dwumetyloglioksymu, po czym zawraca się ją do procesu odzysku Pd, Pt i Rh z roztworu chlorkowego. Sposób ten jest skuteczny jedynie w przypadku niskich stężeń metali szlachetnych, a szczególnie palladu, w przerabianych roztworach. Natomiast jeżeli stężenie palladu przekracza 2 g/dm 3,

4 4 PL B1 wzrastająca ilość osadu, zawierającego pallad, powoduje, na skutek okluzji, zmniejszenie skuteczności rozdziału rodu i platyny od palladu. Znane jest z książki Jana Sochy Galwanotechnika metali szlachetnych Wyd. Libra, 1991 r., odzyskiwanie samego złota z roztworów z płuczek odzyskowych pochodzących z galwanicznego procesu złocenia wyrobów (osadzania złota), w których to roztworach występuje tylko złoto i których właściwości i skład są ustabilizowane. Z takich roztworów, w których ilość złota jest mniejsza niż 5 g/dm 3, odzyskuje się samo złoto poprzez sorpcję na jonicie. Nie można jednak tym sposobem przemysłowo odzyskiwać kilku metali szlachetnych jednocześnie na jednym jonicie, z materiałów o zróżnicowanej zawartości tych metali. Większość przedstawionych metod jest skuteczna jedynie przy przerobie bogatych surowców, takich jak przykładowo szlam anodowy z elektrorafinacji srebra. Inne materiały, o obniżonej zawartości metali szlachetnych, muszą być wcześniej wzbogacane aż zawartość metali szlachetnych będzie zbliżona do poziomu aktualnie przerabianego surowca. Z kolei sposób znany z polskiego opisu patentowego nr jest skuteczny jedynie do przerobu roztworów o niskich stężeniach metali szlachetnych, powstających w wyniku ługowania ubogich surowców, natomiast przedstawione w książce J. Sochy Galwanotechnika metali szlachetnych osadzanie złota na jonicie, nie pozwala kompleksowo odzyskiwać jednocześnie kilku metali szlachetnych na jednym jonicie. Wady i niedogodności przedstawionych metod eliminuje sposób według wynalazku, który pozwala na odzysk metali szlachetnych z surowców o zróżnicowanej zawartości poszczególnych metali, w jednej instalacji i przy stosowaniu do rozdziału metali jednolitego sposobu postępowania. Sposób ten polega na roztwarzaniu surowców w mieszaninie HCI i utleniaczy, i dodawaniu do otrzymanego roztworu, zawierającego chlorkowe kompleksy złota, platyny, palladu i rodu, w łącznej ilości przekraczającej 5 g/dm 3, znanego selektywnego ekstrahenta złota, korzystnie eteru dibutylowego glikolu dietylenowego. Następnie rozdziela się fazy uzyskując fazę organiczną - ekstrakt i fazę wodną - rafinat. Z ekstraktu wydziela się Au, korzystnie 5% roztworem kwasu szczawiowego, uzyskując złoto o czystości 99,99% i roztwór poredukcyjny odpadowy. Natomiast do rafinatu dodaje się chlorku amonu, w ilości co najmniej 1 g na każdy gram platyny, otrzymując chloroplatynian amonu z którego, po odfiltrowaniu go od roztworu, znanymi sposobami otrzymuje się platynę o czystości 99,99% i odpadowy roztwór porafinacyjny. Korzystnie platynę otrzymuje się przez wielokrotnie powtarzaną redukcję chloroplatynianu amonu przy użyciu np. N 2 H 4 x H 2 O, roztwarzanie uzyskanej platyny, odparowanie roztworu otrzymanego kwasu chloroplatynowego, roztworzenia w wodzie uzyskanego osadu i wytrącenie kolejnego osadu chloroplatynianu amonu. Z kolei z roztworu otrzymanego po filtracji, uzyskuje się znanymi metodami pallad o czystości 99,99%, korzystnie poprzez hydrolizę amoniakalną. Po odfiltrowaniu osadu wodorotlenków, głównie rodu, roztwór zawierający pallad zakwasza się kwasem chlorowodorowym do ph 1,5-2,0. Wytrącony [Pd(NH 3 ) 2 ]CI 2, rafinuje się poprzez wielokrotną redukcję, korzystnie w środowisku alkalicznym (ph=12), przy użyciu wodzianu hydrazyny. Natomiast z osadów wodorotlenków znanymi metodami, korzystnie metodą trójamminową, uzyskuje się rod o czystości 99,9% oraz odpadowy roztwór porafinacyjny. Z powstających na wszystkich etapach rozdziału i rafinacji metali odpadowych roztworów porafinacyjnych i poredukcyjnych, zawierających metale szlachetne o stężeniu łącznie poniżej 5 g/dm 3 metali szlachetnych, wydziela się te metale na drodze sorpcji na jonicie w formie polistyrenu usieciowanego grupami tiomocznikowymi. Następnie nasycony metalami szlachetnymi jonit spala się w temperaturze około 800 C i przy dostępie nadmiaru powietrza, a pozostałość po spaleniu jonitu, stanowiącą bogaty koncentrat metali szlachetnych, zawraca się do etapu roztwarzania surowca lub ewentualnie stanowi ona gotowy produkt handlowy. W przypadku uzyskania, w wyniku roztwarzania ubogich surowców, roztworu o stężeniu metali szlachetnych łącznie poniżej 5 g/dm 3, roztwór ten kieruje się bezpośrednio do etapu sorpcji na jonicie. Nieoczekiwanie okazało się, że w sposób kompleksowy i powtarzalny, a więc nadający się do przemysłowego stosowania, można wydzielać złoto, platynę, pallad i rod z dowolnych surowców odpadowych o zróżnicowanej zawartości poszczególnych metali, pod warunkiem, że zastosuje się takie czynności i ich parametry oraz taką ich kolejność jak w sposobie według wynalazku. Taki sposób, w stosunku do znanych sposobów, pozwala na istotne podwyższenie całkowitego uzysku metali szlachetnych oraz umożliwia bezpośredni przerób roztworów o niskiej zawartości metali szlachetnych, pochodzących z ługowania ubogich materiałów. Sposób według wynalazku przedstawiono dokładniej w przykładach wykonania.

5 PL B1 5 P r z y k ł a d 1 10 kg koncentratu zawierającego: 40% Pt, 40% Pd, 5% Au, 1% Rh roztworzono w mieszaninie kwasu chlorowodorowego i utleniacza H 2 O 2, uzyskując 50 dm 3 roztworu o następującym składzie: 9,99 g/dm 3 Au, 79,60 g/dm 3, 79,84 g/dm 3 Pd, 1,98 g/dm 3 Rh. Następnie z roztworu, używając 50 dm 3 50% roztworu eteru dibutylowego glikolu dietylenowego w toluenie, wyekstrahowano złoto. Po rozdzieleniu faz, z fazy organicznej, stosując 5% roztwór kwasu szczawiowego, wydzielono 497,5 g Au o czystości 99,99%. Z rafinatu, używając chlorku amonu, wytrącono chloroplatynian amonu, z którego w procesie rafinacji otrzymano 3924 g Pt o czystości 99,99%. Z roztworu po wydzieleniu chloroplatynianu amonu, w wyniku hydrolizy amoniakalnej i rafinacji, otrzymano 3928 g Pd o czystości 99,99%. Z osadów wodorotlenkowych powstałych w trakcie wydzielania i oczyszczania palladu, po roztworzeniu ich w wodzie królewskiej, stosując azotynowanie, a następnie metodą trójaminową, wytworzono 95 g Rh o czystości 99,9%. W trakcie rozdziału i rafinacji wymienionych metali otrzymano następujące roztwory odpadowe: - 50 dm 3 roztworu, pozostałego po redukcji złota, zawierającego 0,02 g/dm 3 Au, - 30 dm 3 roztworu, powstałego w trakcie rafinacji platyny zawierającego: 1,1 g/dm 3 Pt, 0,5 g/dm 3 Pd, 0,006 g/dm 3 Rh, - 80 dm 3 roztworu, powstałego w trakcie rafinacji palladu, zawierającego : 0,18 g/dm 3 Pt, 0,4 g/dm 3 Pd, - 5 dm 3 roztworu, powstałego w trakcie rafinacji rodu, zawierającego : 0,2 g/dm 3 Au, 1,7 g/dm 3 Pt, 0,76 g/dm 3 Rh. Roztwory te sukcesywnie przepuszczano przez kolumnę jonitową, zawierającą 4 kg jonitu w postaci usieciowanego grupami tiomocznikowymi polistyrenu. Po zakończeniu sorpcji jonit przemyto niewielką ilością wody. Wyciek z kolumny stanowił roztwór odpadowy, który skierowano do zakładowej oczyszczalni ścieków. Łączna objętość tego roztworu wynosiła 130 dm 3, a w 1 dm 3 zawierał on 0,001 g Au, 0,001 g Pd, 0,002 g Pt i 0,003 g Rh. Przemyty wodą jonit wysuszono a następnie spalono i przeprażono w temperaturze przekraczającej 800 C, w obecności nadmiaru powietrza. Uzyskano w ten sposób 130,4 g koncentratu, zawierającego wagowo: 42,75% Pt, 48,98% Pd, 2,76% Rh, 1,43% Au. Koncentrat ten zawrócono do etapu ługowania następnej porcji surowca. P r z y k ł a d 2 Do operacji sorpcji na 1000 g jonitu, w postaci usieciowanego polistyrenu grupami tiomocznikowymi, skierowano 10 dm 3 roztworu o następującym składzie: 1,3 g/dm 3 Pt, 1,6 g/dm 3 Pd, 0,08 g/dm 3 Rh, 0,12 g/dm 3 Au, uzyskanego w wyniku ługowania złomu elektronicznego. Otrzymano 11 dm 3 wycieku zawierającego: 0,002 g/dm 3 Au, 0,002 g/dm 3 Pt, 0,0015 g/dm 3 Pd i 0,002 g/dm 3 Rh. Jonit, po odmyciu wodą, wysuszono i spalono w temperaturze przekraczającej 800 C. Pozostałość po spaleniu w ilości 35,6 g stanowiła koncentrat metali szlachetnych zawierający wagowo: 3,34% Au, 36,45% Pt, 44,89% Pd i 0,16% Rh. Koncentrat ten stanowił surowiec do dalszego wydzielania metali szlachetnych znanymi metodami. Zastrzeżenia patentowe 1. Sposób wydzielania złota i platynowców z surowców o różnych zawartościach tych metali, w którym surowce roztwarza się w mieszaninie HCI i utleniaczy i dodaje do otrzymanego roztworu, zawierającego chlorkowe kompleksy złota, platyny, palladu i rodu, w łącznej ich ilości co najmniej 5 g/dm 3, znanego selektywnego ekstrahenta złota, korzystnie eteru dibutylowego glikolu dietylenowego, następnie rozdziela się fazy na ekstrakt i rafinat, z którego to ekstraktu redukuje się Au, otrzymując również odpadowy roztwór poredukcyjny, natomiast do rafinatu dodaje się chlorku amonu, otrzymując chloroplatynian amonu z którego, po odfiltrowaniu go od roztworu, znanymi sposobami otrzymuje się platynę i odpadowy roztwór porafinacyjny, z kolei z roztworu otrzymanego po filtracji, korzystnie poprzez hydrolizę amoniakalną i filtrację, uzyskuje się osad wodorotlenków, głównie rodu, i roztwór zawierający pallad, po czym z tego roztworu wydziela się pallad, korzystnie poprzez hydrolizę amoniakalną, uzyskując także odpadowy roztwór porafinacyjny, natomiast z osadów wodorotlenków, znanymi metodami, korzystnie metodą trójamminową, uzyskuje się rod oraz odpadowy roztwór porafinacyjny, znamienny tym, że z powstających na wszystkich etapach rozdziału i rafinacji metali odpadowych roztworów porafinacyjnych i poredukcyjnych, zawierających metale szlachetne o stężeniu łącznie poniżej 5 g/dm 3, wydziela się metale szlachetne na drodze sorpcji na jonicie

6 6 PL B1 w formie polistyrenu usieciowanego grupami tiomocznikowymi, następnie nasycony metalami szlachetnymi jonit spala się w temperaturze około 800 C i przy dostępie nadmiaru powietrza, a pozostałość po spaleniu jonitu, stanowiącą bogaty koncentrat metali szlachetnych, zawraca się do etapu roztwarzania surowca 2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że uzyskany w wyniku roztwarzania surowców roztwór zawierający poniżej 5 g/dm 3, kieruje się bezpośrednio do etapu sorpcji na jonicie. Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,00 zł.