Rozdział Wymagania podstawowe Wymagania rozszerzające Wymagania dopełniające

Transkrypt

1 Rozdział Wymagania podstawowe Wymagania rozszerzające Wymagania dopełniające I Zapoznaj się z historią 1. Uczeń wyjaśnia, na czym polega praca historyka. 2. Uczeń rozpoznaje źródła historyczne. 3. Uczeń posługuje się podstawowymi określeniami czasu historycznego: epoka, okres p.n.e., okres n.e., tysiąclecie, wiek, rok. 4. Uczeń wskazuje sposoby mierzenia czasu w historii i posługuje się pojęciami historycznymi. 5. Uczeń lokalizuje w przestrzeni procesy, zjawiska i fakty historyczne przy wykorzystaniu map i planów historycznych. 6. Uczeń zna różne rodzaje zegarów. 7. Uczeń umieszcza wydarzenia na osi czasu; wie co to chronologia; określa na podstawie daty rocznej wiek i jego połowę (w odniesieniu do naszej ery); oblicza czas, który upłynął między wydarzeniami z okresu naszej ery. 8. Uczeń wie, co to są mapa, plan, tytuł mapy, legenda mapy. 9. Uczeń wie, jakie są rodzaje map i planów historycznych. Wskazuje na mapie konkretne miejsca i określa i przynależność państwową. 1. Uczeń wie, w jakim celu i gdzie sporządzono pierwsze kalendarze. Rozumie, jakie znaczenie w poznawaniu i nauce historii ma chronologia. 2. Uczeń rozumie, dlaczego inaczej liczymy czas w odniesieniu do okresów przed naszą erą i naszej ery. Na podstawie daty rocznej określa wiek (w odniesieniu do czasów przed naszą erą). 3. Uczeń odróżnia różne rodzaje map historycznych. Wskazuje różnice między mapą dawną i współczesną. 4. Uczeń rozumie znaczenie czytania mapy dla poznania zjawisk i procesów historycznych. 1. Uczeń na podstawie daty rocznej określa połowę wieku (w odniesieniu do czasów przed naszą erą). 2. Uczeń odczytuje legendę dowolnej mapy historycznej i wskazuje zamieszczone w legendzie symbole na mapie.

2 II Moja historia, moja ojczyzna 1. Uczeń wie, co to są pamiątki rodzinne, zwyczaje, tablica przodków. 2. Odróżnia pamiątkę od zwyczaju, tablicę potomków od tablicy przodków; 3. Podaje przykład pamiątki i zwyczajów w swojej rodzinie. 4. Rozumie znaczenie słów: ojczyzna, patriotyzm, region. 5. Wie co to jest mała ojczyzna. 6. Zna pojęcia gwary i stroju regionalnego. 7. Wskazuje na mapie i nazywa region, w którym mieszka. 8. Uczeń wie, które miasto jest stolicą Polski i jakie są polskie symbole narodowe. 9. Uczeń wymienia najważniejsze polskie święta państwowe. 10. Uczeń wie, co to jest legenda. 11. Uczeń zna i opowiada legendy o Lechu, Czechu i Rusie. 1. Uczeń rysuje tablicę przodków i tablicę potomków. 2. Gromadzi pamiątki ze swojego dzieciństwa. 3. Rozumie korzyści wynikające z poznania swojej historii i historii swojej rodziny. 4. Znajduje informacje na temat swojej małej ojczyzny, a oprócz tego interesuje się życiem lokalnym. 5. Wskazuje na mapie i nazywa główne regiony współczesnej Polski. 6. Uczeń rozumie znaczenie lokalnych zwyczajów jako elementów polskiej kultury. 7. Uczeń rozumie, że mamy obowiązek chronić nasze symbole narodowe i okazywać im szacunek. 8. Uczeń rozumie konieczność zdobywania wiedzy o ojczyźnie. 9. Uczeń rozumie znaczenie legend w poznawaniu przeszłości; wymienia przykłady legend związanych z różnymi regionami Polski. 1. Uczeń sporządza swoją tablicę przodków do czwartego pokolenia. 2. Wyjaśnia pochodzenie słowa patriota. 3. Uczeń opowiada o zwyczajach swojego regionu: gwarze, stroju regionalnym, potrawach. 4. Uczeń posługując się przykładami opowiada jak godło Polski zmieniało się na przestrzeni wieków. 5. Uczeń zna legendę o Kraku i Wandzie.

3 III W Polsce Piastów i Jagiellonów 1. Uczeń wie, co to jest plemię, gród. 2. Uczeń zna datę przyjęcia chrztu przez Mieszka I. 3. Opowiada jak wyglądało życie codzienne w państwie Mieszka I. 4. Uczeń wie, kto to byli św. Wojciech i Bolesław Chrobry. 5. Uczeń zna datę zjazdu w Gnieźnie oraz datę koronacji Bolesława Chrobrego. 6. Opowiada o męczeńskiej śmierci św. Wojciecha. 7. Uczeń wie, kto to był Kazimierz Wielki. 8. Uczeń wymienia największe osiągnięcia Kazimierza Wielkiego. 9. Wie, kto to był Mikołaj Wierzynek. 10. Zna datę założenia Akademii Krakowskiej. 11. Uczeń wie, kto to byli Jadwiga Andegaweńska i Władysław Jagiełło. 12. Uczeń zna legendę o klamerce królowej Jadwigi. 13. Wskazuje na mapie Wielkie Księstwo Litewskie. 14. Zna datę zawarcia 10. Uczeń opowiada przykładową legendę związaną z wybranym regionem Polski; wskazuje w legendzie elementy realne i fikcyjne. 1. Uczeń wymienia przyczyny i skutki przyjęcia chrztu przez Mieszka I. 2. Odróżnia źródło historyczne od legendy. 3. Uczeń wymienia najważniejsze plemiona żyjące na ziemiach polskich. 4. Rozumie wpływ chrześcijaństwa na rozwój kultury i państwowości. 5. Uczeń wskazuje na mapie ziemie przyłączone przez Bolesława Chrobrego do Polski. 7. Wymienia postanowienia zjazdu w Gnieźnie. 8. Uczeń rozumie znaczenie wykupienia ciała św. Wojciecha przez Bolesława Chrobrego. 9. Podejmuje próbę oceny panowania Bolesława Chrobrego. 10. Uczeń wskazuje na mapie ziemie wchodzące w skład państwa Kazimierza Wielkiego na początku jego panowania i przyłączone do Polski przez tego władcę. 11. Wymienia osiągnięcia gospodarcze, polityczne, kulturowe Kazimierza 1. Uczeń ocenia przyjęcia chrztu przez Mieszka I. 2. Uczeń wie, kim był w średniowieczu cesarz i co to jest włócznia św. Maurycego. 3. Uczeń ocenia panowanie Kazimierza Wielkiego. 4. Uczeń samodzielnie ocenia unię w Krewie. 5. Określa okoliczności powstania zakonu krzyżackiego. 6. Wymienia skutki sprowadzenia Krzyżaków do Polski. 7. Ocenia politykę Krzyżaków i działalność zakonu na podbitych terenach. 8. Wyjaśnia, jakie znaczenie dla Polski miała utrata Pomorza Gdańskiego. 9. Uczeń zna najsławniejszych absolwentów Akademii Krakowskiej.

4 unii w Krewie. 15. Opowiada, co wydarzyło się w latach 1226, 1308, 1320 i 1331 oraz zaznacza te daty na osi czasu. 16. Tłumaczy, kim byli Konrad Mazowiecki. 17. Odnajduje w podręczniku na mapie Pomorze Gdańskie, Małopolskę, Wielkopolskę, Kujawy i Mazowsze. 18. Wyjaśnia znaczenie terminów: Prusy, zakon krzyżacki, wielki mistrz. 19. Podaje powody, dla których Konrad Mazowiecki sprowadził Krzyżaków do Polski. 20. Wskazuje na mapie w podręczniku państwo krzyżackie i Malbork. 21. Omawia rolę Władysława Łokietka w procesie zjednoczenia ziem polskich. 22. Określa przyczyny konfliktu polskokrzyżackiego. 23. Uczeń, wie gdzie urodził się Mikołaj Kopernik. 24. Uczeń opowiada o życiu Mikołaja Kopernika oraz królewskich żaków. Wielkiego. 12. Uczeń rozumie znaczenie panowania Kazimierza Wielkiego do historii Polski i je ocenia. 13. Omawia osiągnięcia gospodarze, polityczne i kulturowe Kazimierza Wielkiego. 14. Uczeń zna herby Wielkiego Księstwa Litewskiego i Królestwa Polskiego. 15. Wymienia przyczyny i skutki unii polskolitewskiej. 16. Uczeń zna rodowód królowej Jadwigi i wie, dlaczego zasiadła ona na polskim tronie. 17. Pozyskuje z różnych źródeł informacje o zamku w Malborku. 18. Wskazuje czynniki, które umożliwiły ponowne zjednoczenie ziem polskich. 19. Uczeń opowiada, jakie wykształcenie miał Mikołaj Kopernik. 20. Wskazuje na mapie miejsca związane z Mikołajem Kopernikiem. 21. Objaśnia czego dotyczyła teoria heliocentryczna. 22. Uczeń wyjaśnia, jakie było znaczenie teorii Kopernika dla rozwoju nauki.

5 IV W czasach zwycięstw i latach niewoli 1. Uczeń wie, które miasto założył Jan Zamoyski. 2. Uczeń wie, kto to był Jan Zamoyski i wymienia jego osiągnięcia. 3. Uczeń wie, kto to byli: Stefan Czarniecki, Augustyn Kordecki, Jan III Sobieski oraz zna datę bitwy pod Wiedniem. 4. Uczeń wie, co to była husaria i jak wyglądał husarz. 5. Podaje skutki wojen Polski ze Szwecją i Turcją. 6. Zna datę rozpoczęcia i zakończenia potopu szwedzkiego. 7. Zna słowa drugiej zwrotki Mazurka Dąbrowskiego. 8. Uczeń zna datę dzienną uchwalenia pierwszej polskiej konstytucji. 9. Wie, kto to był Tadeusz Kościuszko. 10. Wymienia trzy państwa uczestniczące w rozbiorach Polski. 11. Uczeń zna datę insurekcji kościuszkowskiej. 12. Wie, co to była insurekcja i kto to byli kosynierzy. 13. Wie, dlaczego 3 maja obchodzi się w Polsce święto narodowe. 1. Uczeń rozumie określenie mąż stanu. 2. Wie, kto był ostatnim królem z dynastii Jagiellonów. 3. Wymienia 3 królów wybranych na polski tron po wygaśnięciu dynastii Jagiellonów. 4. Rozumie rolę wybitnej jednostki w dziejach. 5.Uczeń wyjaśnia terminy: potop szwedzki, Lew Lechistanu. 6. Rozumie znaczenie obrony Jasnej Góry w czasach potopu szwedzkiego. 7. Uczeń zna datę bitwy pod Chocimiem, w której dowodził Jan III Sobieski. 8. Rozumie treść drugiej zwrotki Mazurka Dąbrowskiego. 9. Uczeń zna datę i przyczyny II rozbioru Polski. 10. Opowiada o bitwie pod Racławicami. 11. Wie, co to była Konstytucja 3 maja i rozumie jej znaczenie. 12. Wskazuje na mapie trzy państwa zaborcze i zagarnięte przez nie ziemie. 13. Uczeń ocenia insurekcję kościuszkowską wskazuje jej mocne i słabe strony. 14. Uczeń opowiada o powstaniu Legionów Polskich. 1. Uczeń omawia funkcje najważniejszych elementów XVIwiecznego miasta (na przykładzie Zamościa). 2. Uczeń samodzielnie ocenia udział wojsk polskich w bitwie pod Wiedniem. 3. Uczeń na podstawie wiedzy z bieżącej lekcji wymienia przyczyny rozbiorów Polski. 4. Uczeń ocenia działania Napoleona w odniesieniu do Polaków. 5. Uczeń ocenia powstanie styczniowe. 6. Uczeń zauważa wzrost znaczenia kobiet w rozwoju nauki i kultury w XIX w.

6 14. Uczeń wie, kto i kiedy napisał tekst Mazurka Dąbrowskiego oraz zna na pamięć pierwszą zwrotkę i refren polskiego hymnu. 15. Uczeń, wie kto to byli: Napoleon Bonaparte, Jan Henryk Dąbrowski, Józef Wybicki. 16. Wie, kiedy powstały Legiony Polskie. 17. Zna na pamięć hymn polski. 18. Uczeń, wie co to były branka i Cytadela warszawska. 19. Zna datę rozpoczęcia powstania styczniowego. 20. Uczeń wie, co to były manifestacje patriotyczne i kto brał w nich udział. 21. Wie, kto to był Romuald Traugutt. 22. Uczeń wie, z czego zasłynęła Maria Skłodowska Curie oraz wymienia jej osiągnięcia. 15. Uczeń rozumie znacznie Napoleona dla sprawy polskiej. 16. Uczeń wie, że w 1830r. wybuchło powstanie listopadowe. 17. Wymienia przyczyny i skutki powstania styczniowego. 18. Rozumie, dlaczego powstańcy styczniowi podjęli walkę partyzancką. 19. Uczeń opowiada o działaniu państwa podziemnego podczas powstania styczniowego (jeśli jest to możliwe, znajduje w swojej okolicy miejsca związane z powstaniem styczniowym i zna jego lokalnych bohaterów). 20. Uczeń wie, kiedy i za co Maria Skłodowska Curie otrzymała dwukrotnie Nagrodę Nobla oraz ocenia jej działalność. V Trudne dzieje ostatnich stu lat 1. Uczeń zna datę rozpoczęcia I wojny 2. Wie, kto to był Józef Piłsudski. 3. Wyjaśnia, dlaczego wojnę z lat nazywamy światową. 4. Wie, kto to był Roman Dmowski. 5. Wymienia polskie formacje wojskowe walczące podczas I wojny 1. Uczeń omawia dwie polskie orientacje polityczne podczas I wojny 2. Wie, kto to był Józef Haller. 3. Rozumie, dlaczego I wojna światowa była szansą Polski na odzyskanie niepodległości. 1. Uczeń ocenia działania Józefa Piłsudskiego i Romana Dmowskiego w czasie I wojny 2. Uczeń ocenia osiągnięcia gospodarcze II RP.

7 6. Uczeń wskazuje na mapie Gdynię i COP. 7. Opowiada o powstaniu portu i miasta Gdyni. 8. Wie, kto to był Eugeniusz Kwiatkowski. 9. Uczeń wie, co to były obozy koncentracyjne i podaje przykład takiego obozu. 10. Wie, co to były AK i Szare Szeregi. 11. Zna datę rozpoczęcia II wojny 12. Uczeń wie, co to były tajne nauczanie i mały sabotaż. 13. Wie, kto to byli Alek, Rudy i Zośka. 14. Opowiada o akcji pod Arsenałem. 15. Uczeń zna datę dzienną rozpoczęcia powstania warszawskiego. 16. Uczeń wie, ile dni trwało powstanie warszawskie. 17. Zna skutki powstania warszawskiego. 18. Uczeń zna datę zakończenia II wojny 19. Wie, kto to byli Witold Pilecki i Danuta Siedzikówna Inka. 20. Uczeń wie, na czym polegała specyfika władzy komunistów w Polsce. 21. Wie, kto to byli Żołnierze Wyklęci. 4. Uczeń opowiada o początkach niepodległego państwa polskiego. 5. Wie, kto to był Władysław Grabski. 6. Rozumie znaczenie powstania Gdyni i COP dla odrodzonej Polski. 7. Uczeń wymienia trudności, z którymi Polacy zmagali się po odzyskaniu niepodległości. 8. Uczeń wie, co to było Polskie Państwo Podziemne. 9. Wymienia i omawia formy represji stosowane przez okupantów względem Polaków oraz sposoby walki Polaków z okupantami. 10. Uczeń rozumie, dlaczego należy czcić pamięć Polaków prześladowanych podczas II wojny 11. Znajduje w swojej okolicy miejsca związane z prześladowaniami ludności polskiej podczas II wojny światowej i zna lokalnych bohaterów tego okresu. 12. Uczeń wie, jaką rolę w powstaniu warszawskim odgrywali najmłodsi powstańcy. 13. Uczeń wymienia przyczyny klęski powstania warszawskiego. 14. Uczeń wyjaśnia określenie żołnierze niezłomni. 3. Uczeń wyjaśnia na przykładzie harcerzy z Szarych Szeregów, czy bohaterowie II wojny światowej mogą być wzorem dla współczesnych dzieci i młodzieży. 4. Uczeń ocenia powstanie warszawskie. 5. Uczeń ocenia działania komunistycznych władz w powojennej Polsce. 6. Uczeń ocenia wprowadzenie stanu wojennego oraz przemiany, które zaszły w Polsce po 4 czerwca 1989r. 7. Uczeń znajduje w swojej okolicy (regionie) miejsca związane z Janem Pawłem II.

8 22. Opowiada o dokonaniach Witolda Pileckiego i Danuty Siedzikówny. 23. Uczeń zna datę roczną powstania solidarności. Uczeń wie kto to jest Lech Wałęsa. 24. Uczeń zna datę wprowadzenia stanu wojennego. Wie kto to byli Wojciech Jaruzelski i Jerzy Popiełuszko. 25. Uczeń wie kto to był Jan Paweł II (Karol Wojtyła).Wie kto to był Stefan Wyszyński. Wie kiedy wybrano Karola Wojtyłę na papieża. Zna najważniejsze fakty z życia papieża Polaka. 15. Rozumie pojęcia: Urząd bezpieczeństwa, komuniści, milicja. 16. Uczeń rozumie, dlaczego należy czcić pamięć Żołnierzy Niezłomnych. 17. Uczeń podaje przyczyny i skutki zawarcia porozumień sierpniowych oraz wprowadzenia stanu wojennego. Dostrzega związek między działalnością Solidarności a obaleniem komunizmu w Polsce. Zna datę pierwszych częściowo wolnych wyborów parlamentarnych. 18 Uczeń rozumie znaczenie powstania Solidarności dla historii Polski i Europy. 19. Uczeń opowiada o życiu i działalności Jana Pawła II. Uczeń wie co to były obchody 1000-lecia chrztu Polski. 20. Uczeń rozumie znaczenie Kościoła katolickiego w powojennej Polsce.