Wzory. pism i orzeczeń. w postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Bogus aw Dauter Janusz Drachal Ma gorzata Niezgódka-Medek.

Transkrypt

1

2 Wzory pism i orzeczeń w postępowaniu przed sądami administracyjnymi Bogus aw Dauter Janusz Drachal Ma gorzata Niezgódka-Medek Wydanie 5 Warszawa 2011

3 Redaktor prowadzący: Katarzyna Bojarska Opracowanie redakcyjne: Magdalena Urbańska, Agnieszka Zagozda Redakcja techniczna: Małgorzata Duda Projekt okładki i stron tytułowych: Michał Piotrowski Copyright by LexisNexis Polska Sp. z o.o Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej książki nie może być powielana ani rozpowszechniana za pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych, kopiujących, nagrywających i innych bez pisemnej zgody Autorów i wydawcy. ISBN LexisNexis Polska Sp. z o.o. Ochota Office Park 1, Al. Jerozolimskie 181, Warszawa tel , faks Infolinia: Redakcja: tel , , , faks biuro@lexisnexis.pl Księgarnia Internetowa: dostępna ze strony

4 Spis treści Wykaz skrótów Od Autorów ROZDZIAŁ I. Przepisy wstępne Wzór nr 1. Wniosek o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego Wzór nr 2. Postanowienie rozstrzygające spór kompetencyjny Wzór nr 3. Wniosek o wyłączenie sędziego Wzór nr 4. Wniosek o wyłączenie sędziego zgłoszony na rozprawie Wzór nr 5. Postanowienie o odmowie wyłączenia sędziego ROZDZIAŁ II. Strony Zdolność sądowa i procesowa Wzór nr 6. Wniosek o ustanowienie kuratora z powodu braków w reprezentacji strony Wzór nr 7. Postanowienie o odmowie ustanowienia kuratora Wzór nr 8. Zarządzenie w sprawie usunięcia braków w zakresie zdolności sądowej lub procesowej Wzór nr 9. Wezwanie do uzupełnienia braków w zakresie zdolności sądowej lub procesowej Wzór nr 10. Wniosek o ustanowienie przedstawiciela ustawowego dla osoby fizycznej niemającej zdolności do czynności prawnych Wzór nr 11. Postanowienie o dopuszczeniu do udziału w sprawie mimo istniejących braków Wzór nr 12. Postanowienie o zniesieniu postępowania Strony i uczestnicy postępowania Wzór nr 13. Wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu w charakterze uczestnika

5 Spis treści Wzór nr 14. Postanowienie o dopuszczeniu do udziału w sprawie Wzór nr 15. Postanowienie o odmowie dopuszczenia do udziału w sprawie Wzór nr 16. Zażalenie na postanowienie o odmowie dopuszczenia do udziału w sprawie Pełnomocnicy Wzór nr 17. Pełnomocnictwo procesowe ogólne Wzór nr 18. Pełnomocnictwo procesowe do prowadzenia poszczególnych spraw Wzór nr 19. Pełnomocnictwo do niektórych czynności w postępowaniu Wzór nr 20. Zarządzenie urzędowego poświadczenia podpisu strony Wzór nr 21. Wypowiedzenie pełnomocnictwa przez mocodawcę Wzór nr 22. Wypowiedzenie pełnomocnictwa przez pełnomocnika Wzór nr 23. Postanowienie o dopuszczeniu do podjęcia naglącej czynności osoby niemogącej przedstawić pełnomocnictwa ROZDZIAŁ III. Postępowanie przed wojewódzkim sądem administracyjnym Pisma w postępowaniu sądowym Wzór nr 24. Zarządzenie o wezwaniu do uzupełnienia braków pisma Wzór nr 25. Zarządzenie o pozostawieniu pisma bez rozpoznania Wzór nr 26. Zażalenie na zarządzenie o pozostawieniu pisma bez rozpoznania Skarga Wzór nr 27. Skarga Wzór nr 28. Skarga na bezczynność Wzór nr 29. Odpowiedź na skargę Wzór nr 30. Wniosek o wymierzenie organowi grzywny Wzór nr 31. Postanowienie o wymierzeniu organowi grzywny Wzór nr 32. Żądanie rozpoznania sprawy na podstawie odpisu skargi Wzór nr 33. Zawiadomienie organu właściwego do rozpatrzenia skargi Wzór nr 34. Postanowienie o zawieszeniu postępowania Wzór nr 35. Postanowienie o odrzuceniu skargi Wzór nr 36. Skarga kasacyjna od postanowienia o odrzuceniu skargi Wzór nr 37. Postanowienie o przekazaniu sprawy sądowi właściwemu Wzór nr 38. Cofnięcie skargi Wzór nr 39. Postanowienie umarzające postępowanie Wzór nr 40. Postanowienie uznające cofnięcie skargi za niedopuszczalne Wzór nr 41. Wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonego aktu przez organ Wzór nr 42. Wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonego aktu przez sąd Wzór nr 43. Postanowienie o wstrzymaniu wykonania zaskarżonego aktu

6 Spis treści Wzór nr 44. Postanowienie o odmowie wstrzymania wykonania zaskarżonego aktu Wzór nr 45. Zażalenie na postanowienie o odmowie wstrzymania wykonania zaskarżonego aktu Wzór nr 46. Postanowienie o uchyleniu postanowienia o wstrzymaniu wykonania zaskarżonego aktu Wzór nr 47. Zażalenie na postanowienie o uchyleniu postanowienia o wstrzymaniu wykonania zaskarżonego aktu Wzór nr 48. Protokół losowania Wszczęcie postępowania Wzór nr 49. Zarządzenie o wyznaczeniu rozprawy Wzór nr 50. Wniosek o rozpoznanie sprawy poza kolejnością Doręczenia Wzór nr 51. Doręczenie pisma przez sąd Wzór nr 52. Zawiadomienie strony o zmianie zamieszkania Wzór nr 53. Wniosek osoby zainteresowanej o ustanowienie kuratora Wzór nr 54. Postanowienie o ustanowieniu kuratora Terminy Wzór nr 55. Zarządzenie o przedłużeniu terminu sądowego Wzór nr 56. Wniosek o skrócenie terminu sądowego Wzór nr 57. Zarządzenie o skróceniu terminu sądowego Uchybienie i przywrócenie terminu Wzór nr 58. Wniosek o przywrócenie terminu Wzór nr 59. Postanowienie o przywróceniu terminu Wzór nr 60. Postanowienie o odmowie przywrócenia terminu Wzór nr 61. Zażalenie Wzór nr 62. Wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi Wzór nr 63. Postanowienie o odrzuceniu wniosku o przywrócenie terminu Wzór nr 64. Postanowienie o wstrzymaniu postępowania w sprawie Posiedzenia sądowe Wzór nr 65. Postanowienie o skierowaniu sprawy na posiedzenie jawne Wzór nr 66. Zawiadomienie o posiedzeniu jawnym Wzór nr 67. Wniosek o odbycie posiedzenia przy drzwiach zamkniętych Wzór nr 68. Zarządzenie o odbyciu posiedzenia przy drzwiach zamkniętych Wzór nr 69. Żądanie uzupełnienia protokołu

7 Spis treści Wzór nr 70. Żądanie sprostowania protokołu Wzór nr 71. Zarządzenie przewodniczącego w przedmiocie sprostowania protokołu Wzór nr 72. Odwołanie od zarządzenia przewodniczącego w przedmiocie uzupełnienia protokołu Wzór nr 73. Załącznik do protokołu Wzór nr 74. Zastrzeżenia do protokołu Wzór nr 75. Wniosek o przeprowadzenie dowodów uzupełniających z dokumentów Wzór nr 76. Postanowienie o dopuszczeniu dowodu z dokumentu Wzór nr 77. Postanowienie o odroczeniu rozprawy Wzór nr 78. Postanowienie o połączeniu spraw w celu łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia Wzór nr 79. Postanowienie o połączeniu spraw w celu łącznego rozpoznania Wzór nr 80. Postanowienie o rozłączeniu spraw Wzór nr 81. Postanowienie o ukaraniu grzywną za naruszenie powagi sądu Wzór nr 82. Postanowienie o orzeczeniu grzywny organowi uchylającemu się od zastosowania się do postanowienia sądu podjętego w toku postępowania Postępowanie mediacyjne i uproszczone Wzór nr 83. Wniosek o przeprowadzenie postępowania mediacyjnego Wzór nr 84. Protokół posiedzenia mediacyjnego Wzór nr 85. Skarga na akt wydany na podstawie ustaleń postępowania mediacyjnego Wzór nr 86. Postanowienie o umorzeniu postępowania w sprawie, w której przeprowadzono postępowanie mediacyjne Wzór nr 87. Wniosek o skierowanie sprawy do rozpoznania w trybie uproszczonym Wzór nr 88. Postanowienie o przekazaniu sprawy do rozpoznania na rozprawie Zawieszenie i podjęcie postępowania Wzór nr 89. Postanowienie o zawieszeniu postępowania z urzędu Wzór nr 90. Zażalenie na postanowienie o zawieszeniu postępowania Wzór nr 91. Postanowienie o zawieszeniu postępowania na wniosek stron wydane na rozprawie Wzór nr 92. Wniosek strony w sprawie podjęcia zawieszonego postępowania Wzór nr 93. Postanowienie o podjęciu zawieszonego postępowania Wzór nr 94. Postanowienie o odmowie podjęcia zawieszonego postępowania Wzór nr 95. Zażalenie na postanowienie o odmowie podjęcia zawieszonego postępowania Wzór nr 96. Postanowienie o umorzeniu zawieszonego postępowania Wzór nr 97. Skarga kasacyjna od postanowienia o umorzeniu postępowania

8 Spis treści 10. Orzeczenia sądowe Wzór nr 98. Wyrok uwzględniający skargę w odniesieniu także do innych aktów wydanych w granicach sprawy Wzór nr 99. Wyrok ze zdaniem odrębnym dotyczącym uzasadnienia Wzór nr 100. Postanowienie o odroczeniu ogłoszenia orzeczenia Wzór nr 101. Postanowienie o przedłużeniu terminu ogłoszenia orzeczenia Wzór nr 102. Wniosek strony o uzasadnienie wyroku Wzór nr 103. Wniosek rzecznika praw obywatelskich o uzasadnienie wyroku Wzór nr 104. Wniosek prokuratora o uzasadnienie wyroku Wzór nr 105. Postanowienie odmowa sporządzenia uzasadnienia wyroku Wzór nr 106. Wyrok uchylający decyzję Wzór nr 107. Wyrok uwzględniający skargę wydany w postępowaniu uproszczonym na posiedzeniu niejawnym Wzór nr 108. Postanowienie o przedstawieniu pytania prawnego Trybunałowi Konstytucyjnemu Wzór nr 109. Wyrok uwzględniający skargę w związku z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego Wzór nr 110. Wyrok stwierdzający nieważność decyzji w części Wzór nr 111. Wyrok uwzględniający skargę na inny akt Wzór nr 112. Wyrok uwzględniający skargę na uchwałę gminy Wzór nr 113. Wyrok uwzględniający skargę na akt nadzoru Wzór nr 114. Wyrok uwzględniający skargę na bezczynność organu administracji Wzór nr 115. Wyrok uwzględniający skargę na czynność prawną Wzór nr 116. Wyrok oddalający skargę Wzór nr 117. Wyrok oddalający skargę w związku z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego Wzór nr 118. Wyrok uchylający decyzję i orzekający o jej niewykonalności Wzór nr 119. Wniosek o wymierzenie grzywny z tytułu niewykonania obowiązku prawnego Wzór nr 120. Postanowienie o wymierzeniu grzywny z tytułu nienadesłania akt sprawy Wzór nr 121. Skarga o wymierzenie grzywny z tytułu niewykonania wyroku Wzór nr 122. Wyrok wymierzający grzywnę z tytułu niewykonania wyroku Wzór nr 123. Postanowienie sygnalizacja Wzór nr 124. Wniosek o sprostowanie wyroku Wzór nr 125. Postanowienie o sprostowaniu wyroku Wzór nr 126. Postanowienie o odmowie sprostowania wyroku Wzór nr 127. Wniosek o uzupełnienie wyroku Wzór nr 128. Wyrok uzupełniający wyrok Wzór nr 129. Postanowienie o uzupełnieniu wyroku Wzór nr 130. Postanowienie o odmowie uzupełnienia wyroku Wzór nr 131. Postanowienie o odrzuceniu wniosku o uzupełnienie wyroku Wzór nr 132. Wniosek o wykładnię wyroku

9 Spis treści Wzór nr 133. Postanowienie wykładnia wyroku Wzór nr 134. Postanowienie odmowa wykładni wyroku Wzór nr 135. Wniosek o umorzenie postępowania zgłoszony przed rozprawą Wzór nr 136. Postanowienie o umorzeniu postępowania sądowoadministracyjnego wydane na posiedzeniu niejawnym Wzór nr 137. Wniosek o umorzenie postępowania zgłoszony na rozprawie Wzór nr 138. Postanowienie o umorzeniu postępowania sądowoadministracyjnego wydane na rozprawie Wzór nr 139. Wniosek o zmianę postanowienia Wzór nr 140. Postanowienie o zmianie postanowienia Wzór nr 141. Wniosek o uchylenie postanowienia Wzór nr 142. Postanowienie o uchyleniu postanowienia Prawomocność orzeczeń Wzór nr 143. Wniosek o stwierdzenie prawomocności orzeczenia Wzór nr 144. Postanowienie o stwierdzeniu prawomocności ROZDZIAŁ IV. Środki odwoławcze Skarga kasacyjna Wzór nr 145. Skarga kasacyjna Wzór nr 146. Postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej Wzór nr 147. Wyrok oddalający skargę kasacyjną Wzór nr 148. Wyrok uwzględniający skargę kasacyjną Wzór nr 149. Wyrok uchylający zaskarżony wyrok i rozstrzygający sprawę Zażalenie Wzór nr 150. Zażalenie ROZDZIAŁ V. Koszty postępowania Wpis Wzór nr 151. Zarządzenie o pozostawieniu pisma bez rozpoznania z powodu nieuiszczenia opłaty Wzór nr 152. Zarządzenie o wezwaniu do usunięcia braków formalnych skargi i uiszczenia wpisu Wzór nr 153. Postanowienie o odrzuceniu środka zaskarżenia (skargi, skargi kasacyjnej, zażalenia, skargi o wznowienie postępowania) z powodu nieuiszczenia wpisu Wzór nr 154. Skarga kasacyjna od postanowienia o odrzuceniu skargi z powodu nieuiszczenia wpisu

10 Spis treści Wzór nr 155. Zarządzenie o wezwaniu do uzupełnienia opłaty Wzór nr 156. Wezwanie do wpłacenia kwoty należnej opłaty Wzór nr 157. Postanowienie o obowiązku ponoszenia kosztów sądowych Wzór nr 158. Zażalenie na zarządzenie o wezwaniu do uzupełnienia opłaty Wzór nr 159. Wniosek o wszczęcie egzekucji Wzór nr 160. Wniosek o rozłożenie należności sądowej na raty Wzór nr 161. Wniosek o umorzenie należności sądowej Wzór nr 162. Zarządzenie o rozłożeniu należności sądowej na raty Wzór nr 163. Zarządzenie o umorzeniu należności sądowej z urzędu Wzór nr 164. Postanowienie o zwrocie wpisu Wzór nr 165. Zarządzenie o ściągnięciu opłaty kancelaryjnej Wydatki Wzór nr 166. Wezwanie do wpłacenia wyłożonej za stronę kwoty z budżetu sądu Wzór nr 167. Postanowienie o ściągnięciu wyłożonej za stronę kwoty z budżetu sądu ROZDZIAŁ VI. Zwolnienie od kosztów sądowych. Prawo pomocy Wzór nr 168. Postanowienie o przyznaniu prawa pomocy w zakresie częściowym Wzór nr 169. Postanowienie o przyznaniu prawa pomocy w zakresie całkowitym Wzór nr 170. Wystąpienie do organu samorządu zawodowego o wyznaczenie pełnomocnika dla strony, której przyznano prawo pomocy Wzór nr 171. Postanowienie o odmowie przyznania prawa pomocy z powodu oczywistej bezzasadności skargi Wzór nr 172. Postanowienie referendarza sądowego o oddaleniu wniosku o przyznanie prawa pomocy Wzór nr 173. Sprzeciw od postanowienia referendarza sądowego o odmowie przyznania prawa pomocy Wzór nr 174. Postanowienie sądu o przyznaniu prawa pomocy w częściowym zakresie, wydane w wyniku wniesienia sprzeciwu od postanowienia referendarza sądowego Wzór nr 175. Zażalenie na postanowienie wojewódzkiego sądu administracyjnego w sprawie przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym Wzór nr 176. Wniosek o przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej Wzór nr 177. Wniosek o przyznanie prawa pomocy osobie prawnej lub innej jednostce organizacyjnej niemającej osobowości prawnej Wzór nr 178. Wezwanie do złożenia dodatkowych oświadczeń lub dokumentów źródłowych w związku z ubieganiem się o przyznanie prawa pomocy Wzór nr 179. Zarządzenie o pozostawieniu wniosku o przyznanie prawa pomocy bez rozpoznania z powodu nieuzupełnienia braków w terminie

11 Spis treści Wzór nr 180. Sprzeciw od zarządzenia referendarza sądowego o pozostawieniu wniosku bez rozpoznania Wzór nr 181. Zarządzenie o pozostawieniu wniosku o przyznanie prawa pomocy bez rozpoznania z powodu nienadesłania go w terminie na urzędowym formularzu Wzór nr 182. Postanowienie o odrzuceniu sprzeciwu Wzór nr 183. Postanowienie o przyznaniu wynagrodzenia pełnomocnikowi za zastępstwo procesowe wykonane na zasadzie prawa pomocy oraz o zwrocie niezbędnych udokumentowanych wydatków Wzór nr 184. Postanowienie o cofnięciu prawa pomocy ROZDZIAŁ VII. Uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego Wzór nr 185. Postanowienie pytanie prawne Wzór nr 186. Postanowienie pytanie prawne Wzór nr 187. Postanowienie o odmowie odpowiedzi na pytanie prawne Wzór nr 188. Uchwała rozstrzygająca zagadnienie prawne przedstawione przez Naczelny Sąd Administracyjny Wzór nr 189. Wniosek o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego Wzór nr 190. Uchwała zawierająca odpowiedź na pytanie prawne ROZDZIAŁ VIII. Wznowienie postępowania Wzór nr 191. Skarga o wznowienie postępowania sądowego Wzór nr 192. Postanowienie o odrzuceniu skargi o wznowienie Wzór nr 193. Postanowienie o wznowieniu postępowania ROZDZIAŁ IX. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia Wzór nr 194. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia Wzór nr 195. Skarga od orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z powodu rażącego naruszenia norm prawa Unii Europejskiej Wzór nr 196. Postanowienie odrzucające skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku naruszenie terminu Wzór nr 197. Postanowienie odrzucające skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku przymus adwokacki Wzór nr 198. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego odrzucające skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia nieuprawdopodobnienie poniesienia szkody Wzór nr 199. Postanowienie wojewódzkiego sądu administracyjnego odrzucające skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia braki formalne

12 Spis treści Wzór nr 200. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego oddalający skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia z powodu braku naruszenia norm prawa Unii Europejskiej Wzór nr 201. Wyrok uwzględniający skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia ROZDZIAŁ X. Postępowanie w razie zaginięcia lub zniszczenia akt Wzór nr 202. Wniosek o odtworzenie akt Wzór nr 203. Zarządzenie w sprawie złożenia dokumentów niezbędnych do odtworzenia akt Wzór nr 204. Postanowienie o skazaniu na grzywnę za nienadesłanie odpisów dokumentów niezbędnych do odtworzenia akt Wzór nr 205. Zarządzenie przewodniczącego o dołączeniu do akt odpisów dokumentów Wzór nr 206. Wezwanie do złożenia oświadczeń w postępowaniu w razie zaginięcia lub zniszczenia akt Wzór nr 207. Postanowienie o częściowym odtworzeniu akt ROZDZIAŁ XI. Przepisy z zakresu postępowania w obrocie zagranicznym Wzór nr 208. Postanowienie o odrzuceniu skargi z przyczyn formalnych na skutek przyjęcia fikcji doręczenia pisma stronie zamieszkałej za granicą

13 Wykaz skrótów ETS Europejski Trybunał Sprawiedliwości k.c. ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) Konstytucja RP ustawa z 2 kwietnia 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze sprost. i zm.) k.p.a. ustawa z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz ze zm.) k.p.c. ustawa z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) k.r.o. ustawa z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. Nr 9, poz. 59 ze zm.) LexPolonica serwis prawniczy LexisNexis Lex serwis prawniczy Wolters Kluwer M.P. Monitor Polski Mon. Praw. Monitor Prawniczy NSA Naczelny Sąd Administracyjny NP Nowe Prawo o.p. ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) ONSA Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego ONSAiWSA Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkich Sądów Administracyjnych OSA Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych OSAiSN Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych i Sądu Najwyższego OSNC Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna (od 1995 r.) OSNCP Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (od 1963 r. do 1994 r.) OSNAPiUS Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (od 1995 r.) OSNP Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych (od 2003 r.) OSP Orzecznictwo Sądów Polskich OSPiKA Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych OTK Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego OTK ZU Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, Zbiór Urzędowy 15

14 Wykaz skrótów Pal. Palestra Prz. Podatkowy Przegląd Podatkowy przep. wprow. ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Przepisy wprowadzające ustawę Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz ze zm.) p.s.a. ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz ze zm.) regulamin rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 18 września 2003 r. Regulamin wewnętrznego urzędowania wojewódzkich sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 169, poz. 1646) rozp. spr. op. kanc. rozporządzenie Rady Ministrów z 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości opłat kancelaryjnych pobieranych w sprawach sądowoadministracyjnych (Dz.U. Nr 221, poz. 2192) rozp. spr. wpisu rozporządzenie Rady Ministrów z 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 221, poz ze zm.) SN Sąd Najwyższy TFUE Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej TWE Traktat Rzymski u.p.d.o.f. ustawa z 26 listopada 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) u.s.p. ustawa z 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. Nr 98, poz ze zm.) WSA wojewódzki sąd administracyjny zasady biurowości zarządzenie nr 11 Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 listopada 2003 r. w sprawie ustalenia zasad biurowości w sądach administracyjnych (niepubl.) ZNSA Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego Uwaga Akty normatywne, które zostały uchylone, są w tekstach wzorów pism procesowych zaznaczone drukiem pochyłym. 16

15 Od Autorów Zgodnie z Konstytucją RP prawo do sądu i związane z nim prawo do zaskarżania orzeczeń pierwszoinstancyjnych do sądu drugiej instancji są prawami podmiotowymi przysługującymi wszystkim uczestnikom postępowania sądowoadministracyjnego. O skorzystaniu bądź nieskorzystaniu z tych praw może i powinien decydować sam zainteresowany. Normatywne gwarancje w tym zakresie zapewniają, poza Konstytucją, także stosowne akty o charakterze międzynarodowym. Dwuinstancyjność postępowania sądowego należy więc do podstawowych kanonów demokratycznego państwa prawnego. Stanowi ona istotny instrument procesowy, pozwalający na naprawienie ewentualnych błędów i innych naruszeń prawa, które mogą się pojawić w danej sprawie z różnych powodów. Ponadto w świetle art. 77 ust. 1 Konstytucji każdy ma prawo do wynagrodzenia szkody, jaka została mu wyrządzona przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej. Przepis ten w sposób wyraźny łączy obowiązek naprawienia szkody z takim działaniem władzy publicznej, które narusza prawo. Tak więc ustawą z 12 lutego 2010 r. o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów administracyjnych oraz ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 36, poz. 196) została wprowadzona do postępowania sądowoadministracyjnego instytucja skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Instytucja ta, mająca konstytucyjną podstawę we wspomnianym art. 77 ustawy zasadniczej, znana jest już polskiemu prawodawstwu od 22 grudnia 2004 r., tj. od dnia uchwalenia stosownych zmian w Kodeksie postępowania cywilnego. W Polsce nowy model dwuinstancyjnego sądownictwa administracyjnego pojawił się z początkiem 2004 r. Zapewnia on każdemu uczestnikowi postępowania po pierwsze możliwość szerokiego dostępu do sądowej kontroli administracji, obejmującej w zasadzie wszystkie władcze formy jej działania, a po drugie możliwość zaskarżenia orzeczenia sądu pierwszej instancji do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Obecne prawo do drugiej instancji jest prawem realnym, przysługującym każdemu uczestnikowi postępowania. Jest to cecha wyraźnie odróżniająca dzisiejszą instytucję weryfikacji orzeczeń sądów administracyjnych od wcześniej- 17

16 Od Autorów szej rewizji nadzwyczajnej, którą mogło złożyć do Sądu Najwyższego jedynie kilka podmiotów określonych w ustawie. Ponadto, jak wspomniano, w obecnej procedurze sądowoadministracyjnej funkcjonuje poza zwykłymi środkami zaskarżania także nadzwyczajny środek prawny, pozwalający w konsekwencji na naprawienie ewentualnej szkody wyrządzonej niezgodnym z prawem działaniem władzy publicznej. Sądami administracyjnymi pierwszej instancji są wojewódzkie sądy administracyjne. Działają one w: Białymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku, Gliwicach, Gorzowie Wielkopolskim, Kielcach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Olsztynie, Opolu, Poznaniu, Rzeszowie, Szczecinie, Warszawie i we Wrocławiu. Od orzeczeń tych sądów kończących postępowanie zainteresowani uczestnicy mogą wnosić skargi kasacyjne do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który ma siedzibę w Warszawie. Skargi takie są obarczone tzw. przymusem adwokackim, co oznacza, iż muszą być sporządzone przez fachowego pełnomocnika, w zasadzie przez adwokata lub radcę prawnego. Orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego są prawomocne, nie przysługują więc od nich zwykłe środki zaskarżania. Wspomniany przymus adwokacki dotyczy także skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Procedura sądowoadministracyjna została w zasadzie uregulowana jednolicie w ustawie z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz ze zm.). Obecnie nie zachodzi już potrzeba odpowiedniego (posiłkowego) korzystania w postępowaniu przed sądami administracyjnymi z postanowień Kodeksu postępowania cywilnego oraz Kodeksu postępowania administracyjnego. Jednakże obecna praktyka stanowienia prawa wskazuje na tendencję do uchwalania ustaw szczególnych, odmiennie regulujących niekiedy zasadnicze elementy procedury sądowoadministracyjnej. Dwuinstancyjne postępowanie przed sądami administracyjnymi doczekało się już wielu opracowań teoretycznych. Istotne zagadnienia procesowe wyjaśniło także orzecznictwo. Wydaje się jednak, że procedurę sądowoadministracyjną i problemy z nią związane można przedstawić także przez system pism procesowych i orzeczeń sądowych, bo to właśnie one tworzą jej swoisty schemat. W niniejszym opracowaniu podjęto próbę takiego właśnie przedstawienia postępowania przed sądami administracyjnymi. Opracowany zbiór pism w postępowaniu sądowoadministracyjnym nie ogranicza się jedynie do wzorów pism procesowych. Nie chodzi bowiem tylko o pomoc uczestnikom postępowania i ich pełnomocnikom we właściwym doborze pisma procesowego do konkretnej sytuacji prawnej, ale również o przedstawienie orzeczeń sądowych (np. wyroków, postanowień, zarządzeń) opracowanych zgodnie z ustawą, by tak skonstruowany obraz procedury był w miarę pełny i mógł służyć nie tylko praktykom, lecz także studentom, aplikantom oraz tym wszystkim, którzy z postępowaniem administracyjnym, a szczególnie sądowoadministracyjnym, niewiele mają do czynienia. 18

17 Od Autorów Od czasu ukazania się pierwszego wydania opisywaną materię procesową wzbogaciła zarówno teoria, jak i praktyka orzecznicza. Pojawiły się także zmiany w systemie prawnym, mające wpływ na postępowanie przed sądami administracyjnymi. Obecne, piąte wydanie książki stara się do tych zmian nawiązywać. 19

18 Rozdział I Przepisy wstępne WZÓR nr 1 WNIOSEK O ROZSTRZYGNIĘCIE SPORU KOMPETENCYJNEGO Warszawa, dnia 6 stycznia 2011 r. Do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Gabriela Piotra Boduena 3/ Warszawa Skarżący: Prezydent Miasta Torunia Organ: Starosta Powiatu Brzeskiego WNIOSEK o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego Na podstawie art. 4 w zw. z art pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz ze zm.) wnoszę o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Prezydentem Miasta Torunia a Starostą Powiatu Brzeskiego przez wskazanie Starosty Powiatu Brzeskiego jako organu właściwego do załatwienia sprawy wznowienia postępowania o zarejestrowanie pojazdu. 21

19 Rozdział I. Przepisy wstępne Uzasadnienie Prokurator Rejonowy w Wyszkowie wniósł sprzeciw wobec ostatecznej decyzji Starosty Powiatu Brzeskiego z dnia 11 lipca 2010 r. w sprawie rejestracji samochodu osobowego marki Opel, wnosząc o wznowienie postępowania i uchylenie decyzji o zarejestrowaniu tego pojazdu oraz wydanie decyzji odmawiającej rejestracji. W uzasadnieniu Prokurator podniósł zarzut przerobienia numerów nadwozia pojazdu. Postanowieniem z dnia 16 września 2010 r. Starosta Powiatu Brzeskiego przekazał sprzeciw Prokuratora Rejonowego w Wyszkowie Urzędowi Miasta Torunia celem rozpatrzenia według właściwości. Na postanowienie Starosty Powiatu Brzeskiego Prezydent Miasta Torunia wniósł zażalenie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, które postanowieniem z dnia 14 listopada 2010 r. stwierdziło niedopuszczalność zażalenia na postanowienie Starosty Powiatu Brzeskiego w sprawie przekazania sprzeciwu Prokuratora Rejonowego w Wyszkowie według właściwości. W uzasadnieniu wskazano, że zażalenie zostało wniesione przez Prezydenta Miasta Torunia, który jest organem nieuprawnionym, i w związku z tym musi zostać uznane za niedopuszczalne. W tej sytuacji powstał spór kompetencyjny, którego rozstrzygnięcie przez Naczelny Sąd Administracyjny jest konieczne. Objaśnienia I. Spory kompetencyjne, czyli spory o właściwość, mogą występować w praktyce jako spory negatywne lub pozytywne. Ze sporami kompetencyjnymi negatywnymi mamy do czynienia wówczas, gdy żaden z organów nie uważa się za właściwy do rozstrzygnięcia sprawy. Nie dochodzi wtedy do wydania decyzji w konkretnej sprawie administracyjnej, a więc do jej rozstrzygnięcia. Spory kompetencyjne pozytywne natomiast powstają wówczas, gdy kilka organów administracyjnych chce podjąć i podejmuje działania zmierzające do rozstrzygnięcia danej sprawy administracyjnej. Zakładają zatem one, iż są właściwe w jednej i tej samej sprawie. II. Gdyby nie było procesowych instrumentów rozstrzygania sporów kompetencyjnych, prowadziłoby to do sytuacji szczególnie niepożądanych w procedurze administracyjnej. W przypadku sporu pozytywnego sprawa mogłaby być rozstrzygana za pomocą wielu aktów administracyjnych pochodzących od różnych organów, co w konsekwencji prowadziłoby do późniejszego stwierdzenia nieważności określonego aktu (aktów). W przypadku zaś sporu negatywnego utrzymywanie stanu bierności organu w załatwieniu sprawy pozostawałoby w oczywistej sprzeczności z zasadą ekonomii procesowej. III. Zgodnie z art. 166 ust. 3 Konstytucji RP spory kompetencyjne między organami samorządu terytorialnego i administracji rządowej rozstrzygają sądy administracyjne. Ta norma konstytucyjna zatem wyznaczyła zakres kompetencji sądów administracyjnych co do rozstrzygania sporów, ograniczając je tylko do kolizji między organami samorządu terytorialnego a organami administracji rządowej. IV. Wskazaną normę konstytucyjną uzupełnia art. 4 p.s.a. stanowiący, że sądy administracyjne rozstrzygają spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, jeżeli odrębna ustawa nie stanowi inaczej, oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek a organami administracji rządowej. V. Właściwość sądów administracyjnych w omawianych sprawach potwierdza również art k.p.a. w brzmieniu nadanym art. 4 pkt 3 przep. wprow. 22

20 Wzór nr 1. Wniosek o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego VI. Spory kompetencyjne są rozstrzygane przez Naczelny Sąd Administracyjny (art pkt 4 i 2 p.s.a.). Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięciu sporu kompetencyjnego zatem nie podlega kontroli instancyjnej. VII. Z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego przez Naczelny Sąd Administracyjny (art k.p.a.) mogą wystąpić następujące podmioty: strona postępowania, w którym doszło do powstania sporu, organ jednostki samorządu terytorialnego lub inny organ administracji publicznej pozostający w sporze, minister właściwy do spraw administracji publicznej, minister właściwy do spraw sprawiedliwości, Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Obywatelskich. VIII. Do czasu rozstrzygnięcia sporu o właś ciwoś ć organ administracji publicznej, na któ rego obszarze sprawa została zainicjowana, podejmuje tylko czynnoś ci niecierpiące zwłoki ze względu na interes społeczny lub słuszny interes obywateli i zawiadamia o tym organ właś ciwy do rozstrzygnięcia sporu (art. 23 k.p.a.). IX. Por. także objaśnienia do wzoru nr 2 Postanowienie rozstrzygające spór kompetencyjny. 23

21 Rozdział I. Przepisy wstępne 24 WZÓR nr 2 POSTANOWIENIE ROZSTRZYGAJĄCE SPÓR KOMPETENCYJNY Sygn. akt OW 52/10 POSTANOWIENIE Dnia 16 lutego 2011 r. Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jerzy Jurczykielewicz Sędziowie NSA: Zbigniew Mierzejewski (spr.) Jarosław Wydrychowski Protokolant: Katarzyna Robaczewska po rozpoznaniu w dniu 16 lutego 2011 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezydenta Miasta Torunia o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego między Prezydentem Miasta Torunia a Starostą Powiatu Brzeskiego w przedmiocie wskazania organu właściwego do załatwienia sprawy zarejestrowania pojazdu postanawia wskazać Starostę Powiatu Brzeskiego jako organ właściwy do załatwienia sprawy wznowienia postępowania o zarejestrowanie pojazdu. Jerzy Jurczykielewicz Zbigniew Mierzejewski Jarosław Wydrychowski Uzasadnienie Prezydent Miasta Torunia wystąpił o rozpatrzenie sporu o właściwość organu w związku ze sprzeciwem wniesionym przez Prokuratora Rejonowego w Wyszkowie od decyzji Starosty Powiatu Brzeskiego w sprawie rejestracji samochodu osobowego marki Opel. Prokurator Rejonowy w Wyszkowie wniósł sprzeciw od ostatecznej decyzji Starosty Powiatu Brzeskiego z dnia 11 lipca 2010 r. w sprawie rejestracji tego samochodu, wnosząc o wznowienie postępowania i uchylenie decyzji o zarejestrowaniu tego pojazdu oraz wydanie decyzji odmawiającej jego rejestracji. W uzasadnieniu Prokurator podniósł zarzut przerobienia numerów nadwozia pojazdu. Postanowieniem z dnia 16 września 2010 r. Starosta Powiatu Brzeskiego przekazał sprzeciw Prokuratora Rejonowego w Wyszkowie Urzędowi Miasta Torunia celem rozpatrzenia według właściwości. Na postanowienie Starosty Powiatu Brzeskiego Prezydent Miasta Torunia wniósł zażalenie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego.

22 Wzór nr 2. Postanowienie rozstrzygające spór kompetencyjny Samorządowe Kolegium Odwoławcze postanowieniem z dnia 14 listopada 2010 r. stwierdziło niedopuszczalność zażalenia Prezydenta Miasta Torunia na postanowienie Starosty Powiatu Brzeskiego w sprawie przekazania sprzeciwu Prokuratora Rejonowego w Wyszkowie według właściwości. W uzasadnieniu wskazano, że zażalenie zostało wniesione przez Prezydenta Miasta Torunia, który jest organem nieuprawnionym, i w związku z tym musi zostać uznane za niedopuszczalne. Prezydent Miasta Torunia wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego z wnioskiem o rozpoznanie sporu kompetencyjnego w tej sprawie. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje: Celem wniesienia sprzeciwu przez Prokuratora Rejonowego w Wyszkowie było wyeliminowanie z użytkowania pojazdu mającego przerobione numery przez wznowienie postępowania i uchylenie decyzji o zarejestrowaniu pojazdu oraz wydanie decyzji odmawiającej jego rejestracji. Prokurator właściwie skierował sprzeciw do Starosty Powiatu Brzeskiego, biorąc pod uwagę, iż ostatnia rejestracja pojazdu przed wniesieniem sprzeciwu została dokonana właśnie przez tego Starostę. Do rozpoznania sprzeciwu Prokuratora Rejonowego w Wyszkowie wystarczające jest podjęcie odpowiednich działań przez organ właściwy w chwili wniesienia sprzeciwu. Do ewentualnego uchylenia przez Starostę Powiatu Brzeskiego własnej decyzji o zarejestrowaniu pojazdu nie jest konieczna zmiana wcześniejszej decyzji o pierwszej rejestracji pojazdu. Należy również stwierdzić, że wskazanie Prezydenta Miasta Torunia, jako podmiotu właściwego do wznowienia postępowania i uchylenia decyzji o pierwszej rejestracji pojazdu nie prowadziłoby do osiągnięcia celu sprzeciwu Prokuratora Rejonowego w Wyszkowie. Ewentualne uchylenie tej decyzji bowiem nie powoduje automatycznego wzruszenia decyzji Starosty Powiatu Brzeskiego o aktualnej rejestracji pojazdu. W tej sytuacji Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 4 i 15 1 pkt 4 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz ze zm.), postanowił jak w sentencji. Jerzy Jurczykielewicz Zbigniew Mierzejewski Jarosław Wydrychowski Objaśnienia I. Spory kompetencyjne, czyli spory o właściwość, mogą występować w praktyce jako spory negatywne lub pozytywne. Ze sporami kompetencyjnymi negatywnymi mamy do czynienia wówczas, gdy żaden z organów nie uważa się za właściwy do rozstrzygnięcia sprawy. Nie dochodzi wtedy do wydania decyzji w konkretnej sprawie administracyjnej, a więc do jej rozstrzygnięcia. Spory kompetencyjne pozytywne natomiast powstają wówczas, gdy kilka organów administracyjnych chce podjąć i podejmuje działania zmierzające do rozstrzygnięcia danej sprawy administracyjnej. Zakładają zatem one, iż są właściwe w jednej i tej samej sprawie. 25

23 Rozdział I. Przepisy wstępne II. Gdyby nie było procesowych instrumentów rozstrzygania sporów kompetencyjnych, prowadziłoby to do sytuacji szczególnie niepożądanych w procedurze administracyjnej. W przypadku sporu pozytywnego sprawa mogłaby być rozstrzygana za pomocą wielu aktów administracyjnych pochodzących od różnych organów, co w konsekwencji prowadziłoby do późniejszego stwierdzenia nieważności określonego aktu (aktów). W przypadku zaś sporu negatywnego utrzymywanie stanu bierności organu w załatwieniu sprawy pozostawałoby w oczywistej sprzeczności z zasadą ekonomii procesowej. III. Konieczne więc jest uchwalenie procedur prawnych prowadzących do rozstrzygania sporów kompetencyjnych. Jedną z nich jest postępowanie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym. IV. Zgodnie z art. 166 ust. 3 Konstytucji RP spory kompetencyjne między organami samorządu terytorialnego i administracji rządowej rozstrzygają sądy administracyjne. Ta norma konstytucyjna zatem wyznaczyła zakres kompetencji sądów administracyjnych co do rozstrzygania sporów, ograniczając je tylko do kolizji między organami samorządu terytorialnego a organami administracji rządowej. V. Wskazaną normę konstytucyjną uzupełnia art. 4 p.s.a., stanowiący, że sądy administracyjne rozstrzygają spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, jeżeli odrębna ustawa nie stanowi inaczej, oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek a organami administracji rządowej. VI. Właściwość sądów administracyjnych w omawianych sprawach potwierdza również art k.p.a. w brzmieniu nadanym art. 4 pkt 3 przep. wprow. VII. Wprawdzie powołane przepisy posługują się ogólnym pojęciem sądów administracyjnych, jako właściwych do rozstrzygania sporów kompetencyjnych między organami samorządu terytorialnego i administracji rządowej, ale kwestię tę precyzuje art pkt 4 i 2 p.s.a., wskazując, że omawiane spory będą rozstrzygane przez Naczelny Sąd Administracyjny. VIII. Z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego przez Naczelny Sąd Administracyjny (art k.p.a.) mogą wystąpić następujące podmioty: strona postępowania, w którym doszło do powstania sporu, organ jednostki samorządu terytorialnego lub inny organ administracji publicznej pozostający w sporze, minister właściwy do spraw administracji publicznej, minister właściwy do spraw sprawiedliwości, Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Obywatelskich. IX. Sąd rozstrzyga spory kompetencyjne, wydając postanowienie wskazujące organ właściwy do załatwienia konkretnej sprawy. Sprawa, w której powstał spór kompetencyjny, musi zatem mieć charakter sprawy z zakresu administracji publicznej, a wśród organów uczestniczących w postępowaniu przed sądem w sprawie o rozstrzygnięcie sporu musi brać udział organ właściwy do jej załatwienia. X. Rozstrzygnięcie sporu o właściwość, w świetle powołanych ustaw, polega zatem na arbitralnym wskazaniu przez sąd organu, który od tej pory jest organem uprawnionym do załatwienia konkretnej sprawy administracyjnej. Orzeczenie sądu, wskazujące właściwość danego organu, nie ma więc charakteru powszechnie obowiązującego, a zatem przepisy prawne nie przewidują i nie muszą przewidywać środków odwoławczych od takich orzeczeń. Praktycznie chodzi o to, aby w wyniku ewentualnego zażalenia nie prowadzić niepotrzebnych sporów niejako na marginesie sprawy, która oczekuje na merytoryczne rozstrzygnięcie. 26

24 Wzór nr 3. Wniosek o wyłączenie sędziego WZÓR nr 3 WNIOSEK O WYŁĄCZENIE SĘDZIEGO Sygn. akt II SA/Wa 359/10 Warszawa, dnia 2 lutego 2011 r. Do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/ Warszawa Skarżący: Jan Kowalski, ul. Poligonowa 212, Warszawa Organ: Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych WNIOSEK skarżącego o wyłączenie sędziego Na podstawie art ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz ze zm.) wnoszę o wyłączenie Sędziego Jerzego Drodkowskiego od rozpoznawania sprawy z mojej skargi na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 10 listopada 2010 r. (nr SEow /10). Uzasadnienie Sędzia Jerzy Drodkowski brał udział w rozstrzyganiu sprawy w organie administracji publicznej, tj. w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. W tej sytuacji wniosek jest uzasadniony w świetle art pkt 7 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Załącznik: odpis wniosku. Jan Kowalski Objaśnienia I. Wyłączenie sędziego następuje albo na żądanie sędziego, albo na wniosek strony. 27

25 Rozdział I. Przepisy wstępne II. Wniosek o wyłączenie sędziego strona zgłasza na piśmie lub ustnie do protokołu posiedzenia w sądzie, w którym sprawa się toczy, uprawdopodabniając jednocześnie przyczyny wyłączenia. III. Początkowo w przypadku zgłoszenia w złej wierze wniosku o wyłączenie sędziego sąd administracyjny mógł skazać zgłaszającego wniosek na grzywnę do wysokości przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej zgodnie z art. 23 p.s.a. Jednakże ustawą z 12 lutego 2010 r. o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów administracyjnych oraz ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 36, poz. 196) wspomniany art. 23 p.s.a. został uchylony, co oznacza, iż obecnie nie ma podstaw do nałożenia grzywny na osobę skłądającą w złej wierze wniosek o wyłączenie sądziego. IV. Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z 13 grudnia 2005 r. (SK 53/04, OTK 2005, nr 11A, poz. 134) stwierdził, że art. 19 p.s.a. w zakresie, w jakim ogranicza przesłankę wyłączenia sędziego jedynie do stosunku osobistego, pomijając inne okoliczności, które mogą mieć wpływ na ocenę bezstronności sędziego, jest niezgodny z art. 45 ust. 1 Konstytucji RP. Taka sytuacja oznacza, że niezależnie od przyczyn określonych w art. 18 p.s.a. sąd powinien wyłączyć sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony postępowania, jeżeli występuje taka okoliczność, która mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności tego sędziego. V. W uchwale składu siedmiu sędziów z 23 maja 2005 r. (I OPS 3/05, ONSAiWSA 2005, nr 6, poz. 110) Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że sędzia, który brał udział w wydaniu wyroku wojewódzkiego sądu administracyjnego, zaskarżonego następnie skargą kasacyjną, nie jest wyłączony na podstawie art pkt 6 p.s.a. od badania w trybie art. 178 p.s.a., czy skarga kasacyjna spełnia wymagania formalne, w tym także od udziału w wydaniu postanowienia odrzucającego skargę kasacyjną. VI. Sędzia jest wyłączony w sprawach, w których brał udział w wydaniu zaskarżonego orzeczenia, jak też w sprawach o ważnoś ć aktu prawnego sporządzonego z jego udziałem lub przez niego rozpoznanego oraz w sprawach, w któ rych występował jako prokurator, a także w sprawach dotyczących skargi na decyzję albo postanowienie, jeżeli w prowadzonym wcześ niej postępowaniu w sprawie brał udział w wydaniu wyroku lub postanowienia koń czącego postępowanie w sprawie. VII. Por. także objaśnienia do wzoru nr 5 Postanowienie o odmowie wyłączenia sędziego. 28