USTAWA O PODATKACH I OPŁATACH LOKALNYCH KOMENTARZ

Transkrypt

1 TOMASZ BRZEZICKI KRZYSZTOF LASIŃSKI-SULECKI WOJCIECH MORAWSKI JACEK WANTOCH-REKOWSKI USTAWA O PODATKACH I OPŁATACH LOKALNYCH KOMENTARZ RED. WOJCIECH MORAWSKI Wydanie II ODDK Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. Gdańsk 2013

2 Copyright by ODDK Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. Gdańsk 2013 Projekt okładki: Artur Zdulski Korekta: Ewa Kapkowska-Niemczyk Skład: Agnieszka Pietrusa Recenzja: prof. dr hab. Bogumił Brzeziński Kopiowanie na dowolnych nośnikach, przedruk, rozpowszechnianie całości lub fragmentów bez pisemnej zgody Wydawcy ODDK Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. jest zabronione i zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 5. ISBN Wydawca: ODDK Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa (dawniej: Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o.) Gdańsk Oliwa, ul. Obrońców Westerplatte 32A oddk@oddk.pl; tel./faks

3 Od autorów...13 ROZDZIAŁ 1 Przepisy ogólne Art. 1 [przedmiot regulacji] Krzysztof Lasiński-Sulecki I. Zakres przedmiotowy regulacji II. Nowelizacje art Art. 1a. [definicje legalne] Wojciech Morawski I. Wprowadzenie II. Pojęcia budynku i budowli przed 1 stycznia 2003 r III. Pojęcia budynku i budowli po 1 stycznia 2003 r. kwestia odwołania się do przepisów prawa budowlanego IV. Pojęcie budynku po 1 stycznia 2003 r. wprowadzenie V. Trwałość związku obiektu z gruntem VI. Fundamenty, przegrody budowlane i dach jako elementy konstytuujące budynek VII. Problem kompletności definicji budynku reklasyfikacja budynków na budowle w świetle orzecznictwa NSA VIII. Pojęcie budowli po dniu 1 stycznia 2003 r. wprowadzenie IX. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 września 2011 r. a wykładnia pojęcia budowli X. Problem instalacji i urządzeń XI. Urządzenia budowlane XII. Tymczasowe obiekty budowlane XIII. Opodatkowanie a legalność obiektu budowlanego XIV. Opinia biegłego a klasyfikacja obiektu jako budowli lub budynku XV. Znaczenie decyzji organów budowlanych dla klasyfikacji obiektu jako budowli lub budynku

4 XVI. Podstawowe sporne kwestie związane z zakresem przedmiotowym pojęcia budowli w rozumieniu ustawy analiza wybranych problemów praktycznych XVII. Maszyny i urządzenia techniczne a podatek od nieruchomości XVIII. Części budowlane i niebudowlane urządzeń technicznych XIX. Urządzenia reklamowe XX. Elektrownie wiatrowe XXI. Stacje bazowe telefonii komórkowej umieszczone na gruncie XXII. Urządzenia techniczne umieszczone na istniejących budynkach XXIII. Podziemne wyrobiska górnicze XXIV. Elektrownie konwencjonalne XXV. Budynki, budowle i grunty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej wprowadzenie XXVI. Grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej (po 1 stycznia 2003 r.) XXVII. Zawieszenie działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę a związanie z działalnością gospodarczą XXVIII. Wyłączenie budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami z zakresu gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej XXIX. Grunty pod jeziorami, zbiornikami retencyjnymi i elektrowni wodnych XXX. Grunty, budynki i budowle związane z prowadzoną działalnością gospodarczą wyłączenie przedmiotów opodatkowania ze względów technicznych XXXI. Działalność gospodarcza XXXII. Wyłączenia z zakresu działalności gospodarczej działalności rolniczej lub leśnej XXXIII. Wyłączenia działalności agroturystycznej z zakresu działalności gospodarczej XXXIV. Powierzchnia użytkowa budynku lub jego części XXXV. Znaczenie klasyfikacji gruntu oraz innych danych zawartych w ewidencji gruntów Art. 1b. [zwolnienia odesłanie do innych ustaw] Tomasz Brzezicki, Wojciech Morawski I. Zwolnienia kościołów i związków wyznaniowych II. Zwolnienie w specjalnych strefach ekonomicznych III. Zwolnienie nieruchomości przeznaczonych na budowę dróg publicznych

5 Art. 1c. [właściwe organy] Tomasz Brzezicki ROZDZIAł 2 Podatek od nieruchomości Art. 2. [zakres przedmiotowy] Wojciech Morawski I. Wprowadzenie II. Pojęcie gruntu III. Część budowli związana z działalnością gospodarczą IV. Rozgraniczenie podatku od nieruchomości oraz podatku rolnego i leśnego w stosunku do gruntów V. Grunty zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej VI. Niepodleganie podatkowi od nieruchomości VII. Wyłączenie z opodatkowania niektórych nieruchomości państw obcych i organizacji międzynarodowych VIII. Wyłączenie z opodatkowania gruntów pod niektórymi wodami IX. Wyłączenie z opodatkowania nieruchomości lub ich części zajętych na potrzeby organów jednostek samorządu terytorialnego X. Wyłączenie z opodatkowania pasów drogowych i zlokalizowanych w nich budowli Art. 3. [zakres podmiotowy] Tomasz Brzezicki, Wojciech Morawski I. Podmiotowość podatkowa wprowadzenie II. Osoba fizyczna jako podatnik III. Osoba prawna jako podatnik IV. Jednostki organizacyjne jako podatnicy podatku od nieruchomości V. Zbieg podstaw do uznania za podatnika podatku od nieruchomości VI. Opodatkowanie przedmiotów opodatkowania stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego posiadanych przez inny podmiot VII. Opodatkowanie lokali niestanowiących odrębnych nieruchomości VIII. Posiadanie zależne bez tytułu prawnego IX. Opodatkowanie nieruchomości oddanych w trwały zarząd państwowym i samorządowym jednostkom organizacyjnym X. Nieruchomość, która stanowi współwłasność lub jest w posiadaniu kilku osób XI. Obowiązek podatkowy w wypadku ustanowienia odrębnej własności lokali XII. Gmina jako podatnik podatku od nieruchomości

6 Art. 4. [podstawa opodatkowania] Wojciech Morawski I. Powierzchnia gruntów II. Powierzchnia użytkowa budynku lub jego części III. Podstawa opodatkowania dla budowli IV. Podstawa opodatkowania budowli, od których nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych V. Zmiana wartości rynkowej na podstawie art. 4 ust. 6 ustawy VI. Problem określenia podstawy opodatkowania w podatku od nieruchomości w stosunku do części budowli lub części środka trwałego VII. Wartość amortyzacyjna budowli a uprawnienia organów podatkowych właściwych w sprawach podatku od nieruchomości VIII. Tryb postępowania organów podatkowych w sytuacji, gdy wartość podana przez podatnika odbiega od wartości rynkowej lub nie została podana IX. Obciążenie podatnika kosztami opinii biegłego X. Orzekanie o kosztach opinii biegłego XI. Kwestia umorzenia kosztów opinii biegłego XII. Podstawa opodatkowania przy budowlach będących przedmiotem leasingu XIII. Opodatkowanie budowli położonych na terenie kilku gmin Art. 5. [stawki podatku] Tomasz Brzezicki, Wojciech Morawski I. Uchwała w sprawie stawek podatku od nieruchomości II. Różnicowanie stawek podatku III. Powiązanie stawki z konkretnym przedmiotem opodatkowania wprowadzenie IV. Stawki właściwe dla gruntów V. Stawki dla budynków zasady ogólne VI. Budynki mieszkalne lub ich części wprowadzenie VII. Budynki i ich części mieszkalne kryterium zameldowania VIII. Budynki mieszkalne kryterium sposobu wykorzystywania w kontekście problemu opodatkowania domków letniskowych IX. Budynek mieszkalny odwołanie się do prawa budowlanego X. Budynek mieszkalny odwołanie się do ewidencji budynków XI. Budynek mieszkalny kryterium treści dokumentacji budowlanej XII. Kwalifikacja podatkowa budynku aresztu śledczego w orzecznictwie sądów administracyjnych XIII. Budynki mieszkalne próba zdefiniowania

7 XIV. Budynek niemieszkalny z częścią mieszkalną XV. Budynki lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej XVI. Budynki lub ich części zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej wprowadzenie XVII. Prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym XVIII. Udzielanie świadczeń zdrowotnych a stawki podatku zmiany stanu prawnego XIX. Udzielanie świadczeń zdrowotnych spory o pojęcie XX. Zajęcie budynku na prowadzenie działalności w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych w okresie do 31 grudnia 2010 r XXI. Działalność lecznicza a podatek od nieruchomości aktualny stan prawny XXII. Garaże Art. 6. [obowiązek i zobowiązanie podatkowe] Tomasz Brzezicki, Wojciech Morawski I. Obowiązek podatkowy wprowadzenie II. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku podatkowego III. Powstawanie zobowiązania podatkowego zagadnienia ogólne IV. Obowiązki instrumentalne podatnika będącego osobą fizyczną V. Zasady poboru podatku dochodowego od osób prawnych, jednostek organizacyjnych oraz spółek niemających osobowości prawnej, jednostek organizacyjnych Agencji Nieruchomości Rolnych, a także jednostek organizacyjnych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe VI. Zapłata podatku VII. Właściwość miejscowa organów VIII. Pobór podatku w drodze inkasa Art. 7. [zwolnienia podatkowe] , Wojciech Morawski I. Zakres regulacji II. Zasady wykładni przepisów regulujących zwolnienia podatkowe III. Infrastruktura kolejowa IV. Grunty, budynki i budowle pozostałe po likwidacji linii kolejowych lub ich odcinków V. Infrastruktura portowa oraz infrastruktura zapewniająca dostęp do portów lub przystani morskich VI. Budynki, budowle i zajęte pod nie grunty na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego

8 VII. Budynki gospodarcze lub ich części VIII. Nieruchomości lub ich części związane z działalnością stowarzyszeń. 359 IX. Grunty i budynki wpisane indywidualnie do rejestru zabytków X. Grunty i budynki we władaniu muzeów rejestrowanych XI. Nieruchomości o szczególnym znaczeniu dla przyrody XII. Grunty pokryte wodami XIII. Nieruchomości związane z ochroną przeciwpowodziową XIV. Grunty stanowiące nieużytki, użytki ekologiczne, grunty zadrzewione i zakrzewione XV. Grunty stanowiące działki przyzagrodowe członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych XVI. Budynki położone na terenie rodzinnych ogrodów działkowych XVII. Budynki i budowle zajęte przez grupę producentów rolnych XVIII. Nieruchomości związane z działalnością pożytku publicznego XIX. Uczelnie XX. Placówki oświatowe XXI. Polska Akademia Nauk XXII. Zakłady pracy chronionej XXIII. Instytuty badawcze XXIV. Przedsiębiorcy o statusie centrum badawczo-rozwojowego XXV. Polski Związek Działkowców XXVI. Zwolnienia przedmiotowe wynikające z uchwał rad gmin XXVII. Zwrot utraconych przez gminę dochodów z budżetu państwa XXVIII. Zwrot utraconych przez gminę dochodów ze środków wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej ROZDZIAł 2A Ewidencja podatkowa nieruchomości Art. 7a. [ewidencja podatkowa nieruchomości] I. Ewidencja podatkowa nieruchomości istota, cel funkcjonowania II. Dane zawarte w ewidencji podatkowej nieruchomości ROZDZIAł 3 Podatek od środków transportowych Art. 8. [przedmiot opodatkowania] Krzysztof Lasiński-Sulecki, Wojciech Morawski I. Rys historyczny II. Znaczenie ustawy Prawo o ruchu drogowym

9 III. Definicje IV. Przyczepy i naczepy związane z działalnością rolniczą V. Katalog środków transportowych Art. 9. [obowiązek podatkowy] Krzysztof Lasiński-Sulecki, Wojciech Morawski I. Podatnik podatku od środków transportowych II. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku podatkowego III. Właściwość organu podatkowego IV. Charakter zobowiązania podatkowego Art. 10. [stawki podatku] Krzysztof Lasiński-Sulecki I. Maksymalne stawki podatku II. Uprawnienie do różnicowania stawek podatku III. Znaczenie uchwały rady gminy IV. Relacja między stawkami maksymalnymi i minimalnymi Art. 11. [terminy płatności] Krzysztof Lasiński-Sulecki I. Ustawowy obowiązek uiszczenia podatku II. Terminy płatności podatku III. Wysokość podatku IV. Przeniesienie własności środka transportowego w trakcie roku podatkowego Art. 11a. [zwrot podatku] Krzysztof Lasiński-Sulecki, Wojciech Morawski I. Rys historyczny II. Pojęcie transportu kombinowanego III. Podstawowe wymogi IV. Dokumentowanie transportu kombinowanego V. Forma zwrotu podatku VI. Termin zwrotu podatku i konsekwencje jego naruszenia VII. Charakter terminu do złożenia wniosku o zwrot Art. 12. [zwolnienia podatkowe] Krzysztof Lasiński-Sulecki, Wojciech Morawski I. Przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne II. Zapasy mobilizacyjne

10 III. Pojazdy specjalne oraz pojazdy używane do celów specjalnych IV. Pojazdy zabytkowe V. Zwolnienia wprowadzane uchwałami rady gminy Art. 12a. [ograniczenie zastosowania ulg i zwolnień] Krzysztof Lasiński-Sulecki, Wojciech Morawski I. Pojęcie ulg i zwolnień podatkowych II. Zakres zastosowania przepisu III. Zgodność z Konstytucją zniesienia zwolnienia dotyczącego zakładów pracy chronionej oraz zakładów aktywności zawodowej Art. 12b. [waloryzacja stawek] Krzysztof Lasiński-Sulecki I. Dyrektywa 1999/62/WE II. Stawki minimalne III. Stawki minimalne a stawki maksymalne ROZDZIAł 4 (uchylony) Art. 13. (uchylony) Art. 14. (uchylony) ROZDZIAŁ 5 Opłaty lokalne Art. 15. [opłata targowa] Wojciech Morawski, I. Wprowadzenie II. Zakres podmiotowy opłaty targowej III. Zakres przedmiotowy opłaty targowej IV. Powstanie obowiązku i zobowiązania podatkowego w zakresie opłaty targowej V. Definicja targowiska VI. Opłata targowa a inne należności na rzecz prowadzącego targowisko. 461 Art. 16. [opłata targowa zwolnienia] Wojciech Morawski, I. Zakres podmiotowy zwolnienia II. Stanowisko Ministerstwa Finansów

11 Art. 17. [opłata miejscowa i opłata uzdrowiskowa] Wojciech Morawski, I. Zakres regulacji II. Kształtowanie się treści art III. Opłata miejscowa IV. Opłata miejscowa zwolnienia V. Korzystne warunki klimatyczne i walory krajobrazowe VI. Miejscowości na obszarach o statusie obszaru ochrony uzdrowiskowej VII. Zagadnienia intertemporalne VIII. Opłata uzdrowiskowa IX. Opłata uzdrowiskowa zwolnienia X. Opłata uzdrowiskowa a opłata miejscowa Art. 18. (uchylony) Art. 18a. [opłata od posiadania psów] Krzysztof Lasiński-Sulecki, Wojciech Morawski I. Rys historyczny II. Podatnik opłaty od posiadania psów III. Przedmiot opłaty od posiadania psów IV. Zwolnienia z opłaty od posiadania psów Art. 19. [stawki opłat lokalnych; inkasent] Wojciech Morawski, I. Uchwały rad gmin obligatoryjne i fakultatywne II. Abonament w opłacie targowej III. Inkasenci IV. Zobowiązanie podatkowe a opłata miejscowa V. Uchwały dotyczące zwolnień ROZDZIAŁ 6 Przepisy końcowe Art. 20. [górne granice stawek kwotowych] I. Uchwały w sprawie stawek II. Mechanizm waloryzacji górnej granicy stawek

12 Art. 20a. [konsekwencje nieuchwalenia stawek podatkowych] I. Konsekwencje nieuchwalenia stawek Art. 20b. [uchwała rady gminy a pomoc publiczna] I. Uchwały rady gminy a pomoc publiczna Art. 20c. [pomoc de minimis] I. Pomoc publiczna dla przedsiębiorców II. Pomoc de minimis Art. 20d. [przepis upoważniający] I. Uchwały rady gminy a pomoc publiczna Art. 21. [przepis intertemporalny] Art. 22. [przepis intertemporalny] Art. 23. [przepis derogacyjny] Art. 24. [przepis wprowadzający] Bibliografia Skorowidze Skorowidz przedmiotowy Orzeczenia wykorzystane w pracy Oficjalne interpretacje prawa Uchwały Regionalnych Izb Obrachunkowych