ZAŁOŻENIA dla utworzenia < PLATFORMY TECHNOLOGICZNEJ ODLEWNICTWA POLSKIEGO > (PTOP)

Transkrypt

1 Załącznik 1 ZAŁOŻENIA dla utworzenia < PLATFORMY TECHNOLOGICZNEJ ODLEWNICTWA POLSKIEGO > (PTOP) 1. Wstęp Z chwilą przystąpienia Polski do Unii Europejskiej w dniu 1 maja 2004 roku odlewnictwo polskie, jako ogół producentów odlewów i ich zaplecze badawczorozwojowe stały się częścią odlewnictwa Wspólnoty Europejskiej. Akcesja formalna Polski do Unii Europejskiej powoduje, ze cała gospodarka, a w tym jej poszczególne branże powinny przyjąć wspólnotową strategię rozwoju gospodarczego zjednoczonej Europy, zmierzającą do wzmocnienia jej potencjału ekonomicznego wobec wyzwań konkurencji amerykańskiej i azjatyckiej. W interesie nie tylko Polski, ale i całej Europy jest, aby branża odlewnictwa polskiego nie tylko przetrwała trudny okres transformacji gospodarki narodowej, ale także rozwijała się zgodnie z założeniami strategii Unii Europejskiej, zwłaszcza tej przyjętej w Lizbonie. Do kluczowych zadań, jakie ta strategia stawia przemysłowi, jest podniesienie jego poziomu nowoczesności opartej o innowacje i osiągnięcia naukowe, co jest warunkiem sine qua non dla jego rozwoju. Odlewnictwo polskie nie stanowi tu wyjątku, zatem jego przyszłość nie będzie możliwa bez znaczącego zainwestowania w badania i rozwój. W pierwszym etapie odlewnictwo polskie musi zmniejszyć dystans, jaki je dzieli od czołówki europejskiej. W czerwcu 2004 r. Komisja Europejska ogłosiła dokument COM(2004) 353 pt.: COMMUNICATION FROM THE COMMISSION. Science and technology, the key to Europe s future Guidelines for future European Union policy to support research, w którym zredagowano 6 priorytetowych zadań dla sfery B i R (badań i rozwoju) w Unii Europejskiej: 1/ Tworzenie europejskich Centrów Doskonałości 2/ Wzbudzenie Europejskich Inicjatyw Technologicznych (JETI) poprzez utworzenie Platform Technologicznych 3/ Stymulacja kreatywności w badaniach podstawowych przez rywalizację zespołów na poziomie europejskim 4/ Spowodowanie, aby Europa stała się bardziej atrakcyjna dla naukowców 5/ Rozwój europejskiej infrastruktury badawczej 6/ Poprawa koordynacji narodowych programów badawczych MD/BPKO-1/2005 1

2 Priorytety powyższe stały się podstawowymi dla 7 Programu Ramowego ( ), w ramach którego KE przewiduje ogromne inwestycje w infrastrukturze B i R. Aby podjąć i sprostać ogromnym zadaniom, a także wykazać znaczenie odlewnictwa dla rozwoju nowoczesnego przemysłu i całej gospodarki, odlewnictwo polskie tworzy własną Platformę Technologiczną, która może stać się inicjatywą i zalążkiem dla utworzenia Platformy Technologicznej Odlewnictwa Europejskiego. 2. Definicja Platformy Technologicznej Platforma Technologiczna jest formą dobrowolnie zawiązanego konsorcjum uczestników realizujących wspólny program. Uczestnikami Platform Technologicznych w rozumieniu Komisji Europejskiej mogą i powinni być reprezentanci: o Przemysłu ( w tym MŚP) obejmującego cały łańcuch produkcji i dostaw, o Społeczności naukowej instytucji publicznych i prywatnych, o Władz publicznych lokalnych, regionalnych, narodowych i europejskich, o Społeczności finansowej banki, spółki, instytucje ubezpieczeniowe i inne, o Użytkowników i konsumentów dla zapewnienia rynku dla produktów, o Społeczeństwa dla zapewnienia społecznej akceptacji technologii. 21 września 2004 r. Komisja Europejska opublikowała podstawowy dokument EUR pt.: TECHNOLOGY PLATFORMS from Definition to Implementation of a Common Research Agenda, w którym zawarte zostały podstawy organizacyjne Platform Technologicznych, oraz ich podstawowe zadania. Głównym celem tworzenia Platform Technologicznych jest zjednoczenie ich uczestników wokół wspólnej wizji rozwoju konkretnych technologii, a w konsekwencji opracowanie i realizacja Strategicznego Programu Badań (SRA Strategic Research Agenda). Dyrekcja Generalna Badań KE zapewnia Platformom Technologicznym priorytet przy przyznawaniu środków na badania i rozwój. 3. Europejskie Platformy Technologiczne Wiosną 2003 r. Rada Europejska podjęła inicjatywę stworzenia Platform Technologicznych. Skupiają one najważniejsze publiczne i prywatne instytucje odpowiedzialne za rozwój technologiczny, wspierają działania związane z Europejską Inicjatywą dla Rozwoju. Platformy Technologiczne mają realizować skuteczne partnerstwo publiczno - prywatne w dziedzinie badań i rozwoju technologii. Zadaniem Platform Technologicznych jest zdefiniowanie Wspólnych Europejskich Inicjatyw Technologicznych (Joint EU Technology Initiative) w strategicznych obszarach, w których Europa może przodować w świecie. Wspólne Europejskie Inicjatywy Technologiczne będą istotnym instrumentem finansowanym przez 7. Program Ramowy EU (budżet ok. 30 mld euro w latach ). MD/BPKO-1/2005 2

3 Dotychczas w obszarze Unii Europejskiej powstały 22 Platformy Technologiczne o charakterze ogólnoeuropejskim w następujących dziedzinach technologicznych: Nowe technologie prowadzące do radykalnych zmian w sektorze: o HYDROGEN AND FUEL CELLS (H/FC) /WODÓR I KOMÓRKI PALIWOWE/ o NANOELECTRONICS (ENIAC) /NANOELEKTRONIKA/ o NANOMEDICINE (proposal stage) /NANOMEDYCYNA/ (stadium propozycji) o GAS COOLED REACTORS (proposal stage) / REAKTORY CHŁODZONE GAZEM/ (stadium propozycji) Pogodzenie różnych celów dla zrównoważonego rozwoju: o PLANT GENOMICS AND BIOTECHNOLOGY / GENOMIKA I BIOTECHNOLOGIA / o WATER SUPPLY AND SANITATION / DOSTAWA WODY I KANALIZACJA o PHOTOVOLTAICS / FOTOBATERIE o SUSTAINABLE CHEMISTRY /ZRÓWNOWAŻONA CHEMIA o SUSTAINABLE BENEFITS FROM RENEWAL FORESTRY RESOURCES (proposal stage) /ZRÓWNOWAŻONE KORZYŚCI Z ODNOWY ZASOBÓW LEŚNYCH o GLOBAL LIVESTOCK DEVELOPMENT PARTNERSHIP / GLOBALNY ROZWÓJ PARTNERSTWA W HODOWLI o ROAD TRANSPORT (ERTRAC) TRANSPORT DROGOWY o RAIL TRANSPORT (ERRAC) / TRANSPORT SZYNOWY o MARITIME TRANSPORT (ACMARE) / TRANSPORT MORSKI Nowa technologia dla dobra publicznego lub usługi o wysokich barierach dostępu, niepewnej zyskowności, ale o wysokim potencjale ekonomicznym i społecznym: o MOBILE AND WIRELESS COMMUNICATIONS / MOBILNA I BEZPRZEWODOWA KOMUNIKACJA o INNOVATIVE MEDICINES FOR EUROPE / INNOWACYJNA MEDYCYNA DLA EUROPY Zapewniające rozwój koniecznych technologii dla utrzymania na wysokim poziomie sektorów o znaczeniu strategicznym lub ekonomicznym dla Europy: o EMBEDDED SYSTEMS (ARTEMIS) / INTELIGENTNE SYSTEMY o AERONAUTICS (ACARE) /AERONAUTYKA / o EUROPEAN SPACE TECHNOLOGY (proposal stage) /EUROPEJSKA TECHNOLOGIA PRZESTRZENI / (stadium propozycji) Odnowa, odrodzenie lub restrukturyzacja tradycyjnych sektorów przemysłowych o STEEL /STAL/ o TEXTILES AND CLOTHING (high level group stage) / TEKSTYLIA I ODZIEŻ (znacznyi poziom zaawansowania) MD/BPKO-1/2005 3

4 o MANUFACTURING TECHNOLOGIES (high level group stage) / TECHNOLOGIE WYTWARZANIA / (znaczny poziom zaawansowania) o BUILDING FOR A FUTURE EUROPE (proposal stage) / BUDOWNICTWO DLA PRZYSZŁEJ EUROPY (stadium propozycji) 4. Polskie Platformy Technologiczne Pierwsze Polskie Platformy Technologiczne zostały powołane w 2004 r. Działalność prowadzą trzy platformy: lotnictwa, budownictwa i przemysłu tekstylnego. Cele Polskich Platform Technologicznych: aktywny udział w strukturach Europejskich Platform Technologicznych aktywny udział w definiowaniu i implementacji europejskich Strategicznych Programów Badawczych aktywne uczestnictwo w Programach Ramowych UE przygotowanie krajowego strategicznego, ambitnego programu badawczego nakierowanego na potrzeby przedsiębiorstw sektora, który stałby się elementem Krajowego Programu Ramowego integracja kluczowych partnerów gospodarczych i badawczych mobilizacja istotnych środków prywatnych i publicznych optymalne wykorzystanie, z punktu widzenia wzrostu konkurencyjności gospodarki, funduszy strukturalnych (NPR , NPR ) promocja i lobbing na korzyść danego sektora gospodarki stworzenie odpowiedniej struktury zarządzającej W 2005 roku inauguruje działalność kolejne 7 polskich platform: - Polska Platforma Technologiczna Zrównoważonej Chemii - Polska Platforma Technologiczna Wodoru - Polska Platforma Technologiczna Przemysłu Drzewnego - Polska Platforma Technologiczna Transportu Szynowego - Polska Platforma Technologiczna Żywności MD/BPKO-1/2005 4

5 - Polska Platforma Technologiczna Transportu Morskiego - Polska Platforma Technologiczna Przemysłu Elektronicznego 5. Inicjatywa utworzenia PTOP Platformy Technologicznej Odlewnictwa Polskiego W trosce o przyszłość całej branży odlewnictwa polskiego, identyfikując jednocześnie jej znaczenie dla gospodarki narodowej, Dyrekcja Instytutu Odlewnictwa w Krakowie podjęła inicjatywę utworzenia Platformy Technologicznej Odlewnictwa Polskiego PTOP. Do inicjatywy Instytutu Odlewnictwa przystąpiły: Odlewnicza Izba Gospodarcza oraz Zarząd Główny STOP (Stowarzyszenia Technicznego Odlewników Polskich). Oczekiwane są dalsze deklaracje przystąpienia do tej inicjatywy. Wstępnie proponowane działania PTOP są następujące: I. Włączenie się w realizację działań EUROPEJSKIEJ PLATFORMY TECHNOLOGICZNEJ przez: I.1 Udział w badaniach europejskich. I.2 Wypracowywanie polskich wniosków i propozycji do: strategicznego programu badań, polityki i prawodawstwa na rzecz innowacji, wizji rozwoju sektora odlewniczego. II. Podnoszenie konkurencyjności polskiej gospodarki przez: w obszarze odlewnictwa II.1 Kreowanie i realizację projektów wpływających na podniesienie konkurencyjności polskich przedsiębiorstw w branży odlewniczej z wykorzystaniem funduszy strukturalnych SPO WKP i funduszy UE (PHARE, 6 PR, Leonardo da Vinci, etc.). II.2 Połączenie PPTO z RSI Regionalnymi Strategiami Innowacyjnymi głównie dla sześciu województw wiodących w odlewnictwie. II.3 Współpracę z administracją rządową w obszarze uregulowań prawnych i środków finansowych przeznaczonych na podnoszenie konkurencyjności gospodarki. III. Zbudowanie pomostu pomiędzy nauką a przemysłem w obszarze odlewnictwa i głównych sektorach użytkowania odlewów poprzez inicjowanie i prowadzenie badań naukowo-technicznych, przedkonkurencyjnych i rynkowych podnoszących poziom innowacyjności produktu finalnego oraz komercjalizację rozwiązań naukowych przez: III.1 Zbudowanie 2 3 międzynarodowych sieci naukowych połączonych z PPTO III.2 Powiązanie istniejących sieci naukowych z PPTO w obszarze odlewnictwa III.3 Kreowanie projektów z Funduszy Strukturalnych w badania przemysłowe i przedkonkurencyjne z uwzględnieniem głównych sektorów odbiorców i użytkowników odlewów. MD/BPKO-1/2005 5

6 III.4 Stworzenie powiązania pomiędzy PPTO, Centrami Doskonałości i Centrami Zaawansowanych Technologii III.5 Współpracę z organami nadrzędnymi: MGiP i MNiI IV. Promocja innowacyjności i rozwoju naukowo technicznego w odlewnictwie i wśród użytkowników odlewów przez: IV.1 Organizację corocznej konferencji PPTO Innowacyjność i rozwój naukowo techniczny w odlewnictwie. IV.2 Upowszechnianie informacji dotyczących innowacji z obszaru polskiego i europejskiego odlewnictwa za pomocą: biuletynu elektronicznego, strony Internetowej PPTO (linki do wszystkich partnerów) 6. Zamierzenia organizacyjne PTOP Inicjator PTOP Instytut Odlewnictwa proponuje: o Przeprowadzenie szerokiej akcji akcesyjnej do Platformy Technologicznej Odlewnictwa Polskiego, poprzez korespondencję tradycyjną, ing, ogłoszenia w prasie odlewniczej o Zorganizowanie serii konferencji dla uczestników, na których ustalone zostaną formy organizacyjne dla PTOP, jego plany działań, oraz wybory odpowiednich organów, jak: Komitet Doradczy (Advisory Board), Komitet Sterujący (Steering Commitee) i Grupy/Zespoły Robocze o Przygotowanie aktów formalnych (porozumień) dla konsorcjum. Inicjator oczekuje szerokiego zainteresowania całej branży odlewniczej utworzeniem PTOP, oraz zaprasza do wypełniania deklaracji i przysyłania ich na adres Instytutu Odlewnictwa w Krakowie. Kraków, styczeń 2005 MD/BPKO-1/2005 6