Przygotowanie form do drukowania wklęsłego 825[01].Z2.02

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Przygotowanie form do drukowania wklęsłego 825[01].Z2.02"

Transkrypt

1

2 MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Wojciech Pilc Przygotowanie form do drukowania wklęsłego 825[01].Z2.02 Poradnik dla ucznia Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji Państwowy Instytut Badawczy Radom 2007

3 Recenzenci: mgr inŝ. Tomasz Pawłowski mgr inŝ. Maria Widawska Opracowanie redakcyjne: mgr ElŜbieta Gonciarz Konsultacja: mgr Małgorzata Sienna Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 825[01].Z2.02, Przygotowanie form do drukowania wklęsłego, zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu drukarz. Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji Państwowy Instytut Badawczy, Radom

4 SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie 3 2. Wymagania wstępne 5 3. Cele kształcenia 6 4. Materiał nauczania Charakteryzowanie oraz przygotowanie form wklęsłodrukowych Materiał nauczania Pytania sprawdzające Ćwiczenia Sprawdzian postępów Procesy pomocnicze związane z przygotowaniem form wklęsłodrukowych Materiał nauczania Pytania sprawdzające Ćwiczenia Sprawdzian postępów Sprawdzian osiągnięć ucznia Literatura 33 2

5 1. WPROWADZENIE Poradnik ten będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy i kształtowaniu umiejętności z zakresu wykonywania form wklęsłodrukowych oraz procesów pomocniczych związanych z ich przygotowaniem do produkcji wklęsłodrukowej. Wiadomości i umiejętności z tej dziedziny zostały określone w programie jednostki modułowej 825[01].Z2.02 Przygotowywanie form do drukowania wklęsłego. Jest to jednostka modułowa zawarta w module Technologia drukowania wklęsłego (schemat układu jednostek modułowych przedstawiony jest na stronie 4 tego poradnika). Tak jak kaŝda jednostka modułowa, równieŝ i ta ma ściśle określone cele kształcenia, materiał nauczania oraz wskazania metodyczne do realizacji programu. W poradniku znajdziesz: wymagania wstępne wykaz umiejętności, jakie powinieneś mieć juŝ ukształtowane, abyś bez problemów mógł korzystać z poradnika, cele kształcenia wykaz umiejętności, jakie ukształtujesz podczas pracy z poradnikiem, materiał nauczania wiadomości teoretyczne niezbędne do osiągnięcia załoŝonych celów kształcenia i opanowania umiejętności zawartych w jednostce modułowej, zestaw pytań, abyś mógł sprawdzić, czy juŝ opanowałeś określone treści, ćwiczenia, które pomogą Ci zweryfikować wiadomości teoretyczne oraz ukształtować umiejętności praktyczne, sprawdzian postępów, sprawdzian osiągnięć, przykładowy zestaw zadań. Zaliczenie testu potwierdzi opanowanie materiału całej jednostki modułowej, literaturę uzupełniającą. Treść programu jednostki modułowej zawiera podstawowe zagadnienia związane z wykonywaniem form w technice rotograwiurowej i tamponowej róŝnymi metodami. Znajdują się tu takŝe treści dotyczące procesów pomocniczych związanych z produkcją tych form oraz przygotowaniem do produkcji wklęsłodrukowej. Znajdziesz tu takŝe charakterystykę poszczególnych form drukowych wraz z podstawowymi ich parametrami. Jednostka modułowa Przygotowywanie form do drukowania wklęsłego została podzielona na dwa rozdziały: charakteryzowanie oraz przygotowanie form wklęsłodrukowych, procesy pomocnicze związane z przygotowaniem form wklęsłodrukowych. Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń odpowiedz na pytania sprawdzające, które są zamieszczone w kaŝdym rozdziale po materiale nauczania. Udzielone odpowiedzi pozwolą Ci sprawdzić, czy jesteś dobrze przygotowany do wykonywania zadań. Po zakończeniu realizacji programu tej jednostki modułowej nauczyciel sprawdzi Twoje wiadomości i umiejętności za pomocą testu pisemnego lub zadania typu próba pracy. Abyś miał moŝliwość dokonania ewaluacji swoich działań, rozwiąŝ przykładowy test sumujący zamieszczony na końcu poniŝszego poradnika. 3

6 825[01].Z2 Technologia drukowania wklęsłego 825[01].Z2.01 Eksploatowanie maszyn do drukowania wklęsłego 825[01]Z2.02 Przygotowanie form do drukowania wklęsłego 825[01]Z2.03 Drukowanie wklęsłe Schemat układu jednostek modułowych 4

7 2. WYMAGANIA WSTĘPNE Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: posługiwać się terminologią poligraficzną, charakteryzować podstawowe działy poligrafii, określać podstawowe szeregi i formaty wyrobów poligraficznych, posługiwać się podstawowymi miarami poligraficznymi, charakteryzować papiery drukowe, papiery tzw. nowej generacji, papiery syntetyczne, klasyfikować oraz określić skład farb drukowych, określać mechanizmy utrwalania farb, określać drukowe i uŝytkowe właściwości farb, klasyfikować formy drukowe do wklęsłych technik drukowania, klasyfikować wklęsłodrukowe maszyny drukujące, klasyfikować i charakteryzować zespoły zasilania arkuszami maszyn drukujących arkuszowych oraz mechanizmy prowadzenia wstęgi w maszynach zwojowych, charakteryzować procesy drukowania technikami wklęsłymi, współpracować w grupie, formułować wnioski, oceniać swoje umiejętności, uczestniczyć w dyskusji, prezentować siebie i grupę w której pracujesz, stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy. 5

8 3. CELE KSZTAŁCENIA W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: scharakteryzować materiały i budowę form do drukowania wklęsłego, rozróŝnić formy drukowe do drukowania wklęsłego, określić sposoby wykonania form do drukowania wklęsłego, określić wymagania, jakie muszą spełniać formy drukowe do drukowania wklęsłego, scharakteryzować proces powstawania form do drukowania wklęsłego, ocenić jakość form drukowych, obliczyć ilość materiałów do określonej wielkości produkcji, dobrać i przygotować podłoŝa do produkcji, przygotować farby drukarskie oraz materiały pomocnicze, załoŝyć formę drukową w maszynie, skorzystać z norm i literatury technicznej, skorzystać z katalogów materiałów i informacji w Internecie, zorganizować stanowisko pracy, dobrać środki ochrony indywidualnej do prac związanych z przygotowaniem maszyn do druku, zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoŝarowej i ochrony środowiska. 6

9 4. MATERIAŁ NAUCZANIA 4.1. Charakteryzowanie oraz przygotowanie form wklęsłodrukowych Materiał nauczania Ogólne zasady wykonywania form do drukowania wklęsłego Idea technologii drukowania wklęsłego uzmysławia nam, Ŝe powierzchnia formy drukowej musi być gładka tak, aby rakiel przesuwając się po niej zebrał całkowicie farbę. PoniewaŜ rakiel jest wykonany z cienkiej, giętkiej taśmy stalowej, która naciska na powierzchnię formy, kałamarzyki drukujące nie mogą być zbyt duŝe. W innym przypadku rakiel zagłębiłby się w nie, wybrałby farbę i nie nastąpiłoby drukowanie. W wszystkich technologiach drukowania wklęsłego (oprócz stalorytu) powierzchnie drukujące mają duŝą ilość małych pod względem powierzchni zagłębień, tzw. kałamarzyków. Wokół kaŝdego kałamarzyka znajduje się próg, czyli nienaruszona powierzchnia formy drukowej. Powoduje to, Ŝe forma wklęsłodrukowa jest zawsze jakby zrastrowana. ZróŜnicowanie nasilenia barwy na gotowym druku zaleŝy więc od objętości farby przekazywanej z formy na zadrukowywaną powierzchnię, czyli w praktyce od objętości kałamarzyków. Objętość kałamarzyków moŝna zmieniać w róŝny sposób. RozróŜnia się trzy rodzaje form wklęsłodrukowych: głębokościowo zmienne, powierzchniowo zmienne, głębokościowo-powierzchniowo zmienne. Rys. 1. Trzy rodzaje form wklęsłodrukowych [8, s. 137] a) głębokościowo zmienne, b) powierzchniowo zmienne, c) głębokościowo-powierzchniowo zmienne 7

10 Forma głębokościowo zmienna charakteryzuje się jednakową powierzchnią wszystkich kałamarzyków, zmienia się tylko ich głębokość. Forma powierzchniowo zmienna charakteryzuje się jednakową głębokością wszystkich kałamarzyków, zmienia się tylko ich powierzchnia. Forma głębokościowo-powierzchniowa charakteryzuje się tym, Ŝe zmienna jest zarówno głębokość, jak i ich powierzchnia kałamarzyków. Pierwsze technologie drukowania wklęsłego związane były z ręczną produkcją form drukowych. Istniało wiele technik ręcznego wykonywania form wklęsłych. Najbardziej znana jest technika miedziorytnicza, współcześnie stosowana wyłącznie w przypadkach specjalnych oraz do celów artystycznych. JeŜeli chodzi o kształt kałamarzyków formy drukowe do drukowania rotograwiurowego i tamponowego mogą być takie same. JednakŜe w obu technikach wykonuje się je innymi metodami. Inny teŝ jest ogólny kształt formy. Do drukowania rotograwiurowego stosuje się wyłącznie cylindry. W drukowaniu tamponowym najczęściej stosuje się formy płaskie. Wykonywanie form głębokościowo zmiennych Najstarszą technologią wykonywania form wklęsłych jest technologia wykonywania form głębokościowo-zmiennych, zwana z tego powodu technologią tradycyjną. Kałamarzyki wykonuje się na powierzchni metalowego cylindra. Wielkość rotograwiurowych cylindrów formowych powoduje iŝ są drogie. Muszą więc być wielokrotnego uŝytku. Ze względów ekonomicznych cylindry formowe wykonuje się ze stali i mają one średnicę nieco mniejszą niŝ jest potrzebna do drukowania. Na tę powierzchnie nakłada się galwanicznie warstwę miedzi, której powierzchnia szlifowana jest, aŝ do uzyskania odpowiedniej gładkości. Naniesiona galwanicznie warstwa miedzi stanowi podstawę do wykonania kałamarzyków. Po drukowaniu, warstwę zrywa się ze stalowej powierzchni cylindra, łącznie z warstwą dzielącą. Warstwa miedzi nosi nazwę koszulki Ballarda. Po jej zerwaniu moŝna ją powtórnie wykonać na cylindrze. Tradycyjna technologia wykonywania form wklęsłych jest technologią pośrednią, poniewaŝ naświetlenie warstwy światłoczułej kopiowej wykonuje się nie na cylindrze, ale poza nim. Rys. 2. Widok linii w rastrze negatywowym (wklęsłodrukowym) [8, s. 140] Wklęsłodrukowe formy głębokościowo zmienne dają bardzo dobrą jakość druków, szczególnie wielotonalnych. MoŜna dzięki nim otrzymywać druki o bardzo dobrze widocznych szczegółach i bardzo zróŝnicowanych gęstościach optycznych, zarówno w światłach, jak i cieniach. JednakŜe wykonanie tych form jest trudne. Wiele rodzajów druków wykonywanych techniką wklęsłą nie wymaga takich cech. Wobec tego zostały opracowane inne rodzaje wykonania form wklęsłych, łatwiejsze w wykonaniu. 8

11 Wykonywanie form powierzchniowo zmiennych Formy powierzchniowo zmienne nazywa się teŝ formami autotypijnymi. Typowa technologia ich wykonania bazuje równieŝ na cylindrach z koszulką Ballarda, ale technologia ich wykonania jest technologią bezpośrednią. Pierwszą operacją jaką trzeba wykonać na cylindrze z koszulką Ballarda, jest nałoŝenie warstwy kopiowej. Warstwa kopiowa ma znacznie mniejszą grubość niŝ warstwa fotoreliefowa, przy formach głębokościowo zmiennych. NałoŜenie warstwy kopiowej jest podobne jak warstwy fotoreliefowej, ale znacznie łatwiejsze moŝe odbywać się przy uŝyciu prostych urządzeń. Stosuje się w tym przypadku warstwy kopiowe fotoutwardzalne. Warstwy kopiowe ulegają naświetlaniu przez formy kopiowe diapozytywowe. Formy kopiowe diapozytywowe muszą być w tym przypadku zrastrowane na całej powierzchni, bez względu na to, czy są tam elementy wielotonalne, czy jednotonalne. Stosowany raster musi być rastrem pozytywowym, podobnym do tego, jaki stosuje się do drukowania wypukłego lub płaskiego. RóŜnić się on jednak musi od rastrów stosowanych w drukowaniu wypukłym lub płaskim. Rastry stosowane w drukowaniu wypukłym lub płaskim powodują w cieniach diapozytywu powstanie małych punktów niedrukujących. Reszta powierzchni stanowi powierzchnie drukujące. Nie moŝna więc uzyskać progów koniecznych w drukowaniu wklęsłym. Z tego powodu konieczne jest stosowanie specjalnych rastrów, tzw. autotypijnych. Rys. 3. Widok (w powiększeniu) punktów rastrowych otrzymanych za pomocą rastra autotypijnego (po lewej stronie umieszczono największe punkty rastrowe) [8, s. 144] Rastry te powodują, Ŝe poszczególne punkty rastrowe nie zlewają się między sobą. Zawsze pozostaje między nimi nawet mała powierzchnia nienaświetlona, mały prześwit umoŝliwiający wytworzenie progów w formie wklęsłodrukowej. Takie formy kopiowe diapozytywowe stosuje się do naświetlania. Naświetlanie musi być wykonane w tym przypadku szczelinowo, na obracający się cylinder. Po naświetleniu wykonuje się wywołanie warstwy kopiowej, a następnie trawienie cylindra wklęsłodrukowego. Trawienie wykonuje się wodnym roztworem chlorku Ŝelaza. Nie trzeba w tym przypadku stosować trawienia wieloroztworowego lub specjalnych technologii trawienia jednoroztworowego, tak jak w technologii tradycyjnej. Po wytrawieniu i usunięciu niepotrzebnej juŝ warstwy kopiowej, cylinder stanowi juŝ formę wklęsłodrukową. MoŜna go pochromować w celu zwiększenia wytrzymałości. 9

12 Rys. 4. Schemat procesu wykonania formy wklęsłodrukowej powierzchniowo zmiennej technologią autotypijną [8, s. 144] a) schemat technologiczny, b) schemat rysunkowy 1 koszulka Ballarda, 2 warstwa kopiowa, 3 forma kopiowa, 4 kałamarzyki, 5 warstwa chromu Do otrzymania form wklęsłych powierzchniowo zmiennych moŝliwe jest teŝ zastosowanie warstw fotoreliefowych bezpośrednio nakładanych na cylinder, płyt fotoreliefowych płaskich oraz metod pośrednich. Formy wklęsłe powierzchniowo zmienne dają wystarczająco dobrą jakość druków przy drukowaniu opakowań, druków jednotonalnych, jak równieŝ wielotonalnych o średnich wymaganiach jakościowych. 10

13 Wykonywanie form głębokościowo-powierzchniowo zmiennych Wklęsłe formy głębokościowo-powierzchniowo zmienne mogą być wykonywane metodami podobnymi jak formy głębokościowo zmienne i powierzchniowo zmienne, ale są to technologie zbyt skomplikowane i nie ekonomiczne. Na obecnym poziomie rozwoju technologii formy głębokościowo-powierzchniowo zmienne uzyskuje się wyłącznie przez grawerowanie sterowane elektronicznie. Grawerowanie sterowane elektronicznie moŝe być realizowane w sposób mechaniczny i laserowy. Klasycznym urządzeniem słuŝącym do wykonywania form wklęsłych w sposób mechaniczny jest heliokliszograf. Proces technologiczny przebiega w dwóch etapach. Forma kopiowa do odczytywania w heliokliszografie musi być najpierw przekształcona na tzw. kopię opalową. Kopię opalową otrzymuje się przez naświetlenie formy kopiowej na materiał opalowy. Materiałem opalowym jest specjalny materiał fotograficzny na podłoŝu z białej folii. Heliokliszograf składa się z części odczytującej i grawerującej. W części odczytującej znajduje się cylinder, na który zakłada się kopię opalową. Nad cylindrem odczytującym znajduje się urządzenie odczytujące, które w miarę odczytywania przesuwa się wzdłuŝ cylindra. Podczas wirowania cylindra urządzenie odczytujące wysyła bardzo krótkie sygnały świetlne padające na bardzo małą powierzchnię kopii opalowej. Światło odbite od kopii opalowej przechodzi przez układ optyczny i pada na fotoogniwo, które przekształca impulsy świetlne na impulsy elektryczne. Impulsy te są odpowiednio przekształcane przez komputer, który kieruje częścią grawerującą. Rys. 5. Schemat budowy heliokliszografu [8, s. 146] 1 komputer, 2 urządzenie odczytujące, 3 urządzenie grawerujące, 4 fotoogniwo, 5 promień świetlny, 6 igła grawerująca, 7 cylinder z kopią opalową, 8 cylinder formowy Rys. 6. Widok kałamarzyków wykonanych przez mechaniczne grawerowanie [8, s. 147] (pole zakreskowane pokazuje przekrój przez kałamarzyki) 11

14 Część grawerująca heliokliszografu zsynchronizowana jest z cylindrem odczytującym. Znajduje się na niej cylinder wklęsłodrukowy z koszulką Ballarda, obracający się identycznie jak zespół odczytujący. Nad cylindrem znajduje się zespół grawerujący, wykonujący ruch poosiowy. Graweruje on kolejno kałamarzyk po kałamarzyku. KaŜdy kałamarzyk ma kształt czworokątnego ostrosłupa o jednakowym kącie nachylenia ścianek bocznych do powierzchni cylindra. Większy impuls cyfrowy powoduje, Ŝe igła urządzenia grawerującego zagłębia się bardziej w cylinder. W ten więc sposób powstaje kałamarzyk o większej głębokości i większej powierzchni. Ze względu na to, Ŝe cylindry wklęsłodrukowe są duŝe, liczba wykonywanych kałamarzyków jest olbrzymia. Pomimo Ŝe urządzenie grawerujące pracuje szybko, to i tak wykonanie formy drukowej na cylindrze trwa długo. Skrócenie czasu otrzymania formy jest moŝliwe przez ustawienie wzdłuŝ osi cylindra kilku urządzeń odczytujących i grawerujących. Mimo to jednak długi czas wykonania formy jest największą wadą heliokliszografu. Zupełnie inna technologia grawerowania cylindrów wklęsłodrukowych stosowana jest przy grawerowaniu laserowym. W urządzeniach takich, zamiast igły grawerującej znajduje się laser o dość duŝej mocy. Promieniowanie lasera o regulowanej średnicy wiązki od kilku do kilkudziesięciu mikrometrów, padając na powierzchnię cylindra wklęsłodrukowego moŝe podnieść momentalnie temperaturę materiału tak, Ŝe ulegnie on wyparowaniu. Wytworzy się więc zagłębienie odpowiadające kałamarzykowi. Trwa to znacznie krócej niŝ mechaniczne wykonanie kałamarzyka. Praktyka grawerowania laserowego pokazuje jednak, Ŝe wykonywanie kałamarzyków w koszulce Ballarda nie daje dobrych wyników. Miedź odparowana z kałamarzyka skrapla się bowiem i zestala częściowo w na powierzchni koszulki cylindra, powodując nierówności. Do laserowego wypalania kałamarzyków trzeba zastosować materiał, który rozkłada się w wysokiej temperaturze z wytworzeniem substancji gazowych. Najlepiej w tej roli sprawdzają się związki wielkocząsteczkowe. Istnieją dwie technologie laserowego grawerowania cylindrów. W pierwszej z nich wykonuje się w koszulce Ballarda odpowiednio większe kałamarzyki i wypełnia się je związkiem wielkocząsteczkowym, który wypala się promieniem lasera. Po wydrukowaniu nakładu pozostały związek wielkocząsteczkowy usuwa się z kałamarzyków i powtórnie moŝna je wypełnić związkiem wielkocząsteczkowym. Druga technologia grawerowania laserowego polega na naciągnięciu się na cylinder rękawa z tworzywa sztucznego (zamiast koszulki Ballarda) i obkurczeniu go na cylindrze. W folii takiej wypala się kałamarzyki, a po wydrukowaniu nakładu folię usuwa się z cylindra. Podstawowe parametry jakościowe form drukowych Podstawowym zagadnieniem w technologii wykonywania form drukowych jest ich jakość, gdyŝ wpływa ona w istotny sposób na jakość uzyskanej odbitki drukowej. Podstawowymi wskaźnikami jakościowymi form drukowych są: wytrzymałość drukowa, jakość odwzorowania oryginału, zdolność przenoszenia farby drukowej. Wytrzymałością drukową formy nazywa się liczbę odbitek drukowych, jakie moŝna otrzymać z danej formy, utrzymując Ŝądaną jakość. Podczas drukowania z danej formy, jakość uzyskanych druków zmienia się. Po wykonaniu pewnej liczby odbitek jakość druków pogarsza się do tego stopnia, Ŝe drukowanie trzeba przerwać. Liczba ta określa wytrzymałość drukową formy, która, jak z tego wynika, w bardzo duŝym stopniu zaleŝy od przyjętego poziomu jakości druków. JeŜeli Ŝąda się bardzo dobrej jakości druku, wówczas moŝna wykonać z danej formy mniej odbitek, niŝ wtedy, gdy oczekuje się gorszej jakości. 12

15 Wytrzymałość drukowa zaleŝy równieŝ od rodzaju zadrukowywanego podłoŝa, jakości papieru, farb, rodzaju maszyny drukującej itp. Podawana więc wytrzymałość drukowa jest wartością orientacyjną. W pewnych przypadkach liczba odbitek, otrzymanych z danej formy drukowej moŝe być znacznie mniejsza, w innych zaś znacznie większa od podanej. Mimo to wartość wytrzymałości drukowej jest bardzo istotnym wskaźnikiem, informującym o jakości formy drukowej. Bardzo waŝnym parametrem jakościowym formy drukowej jest wierność odtwarzania oryginału. Ideałem byłoby, aby druk miał taki sam wygląd jak oryginał, a więc by był z nim zgodny. Jednak nigdy nie otrzymuje się takiej idealnej reprodukcji. Odbitki wykazują zawsze pewne róŝnice w stosunku do oryginału, ze względu na zmiany barwy i kontrastu. Dla druków kolorowych róŝnice te mogą polegać na uzyskaniu zmian kolorów, odcienia itp. Dla druków czarno-białych zaś zmiany te mogą dotyczyć gęstości optycznej nadruku i ewentualnie odcienia czerni. W drukach jednotonalnych zmiany mogą dotyczyć wielkości powierzchni drukujących. W technikach drukowania wklęsłego zdolność przenoszenia farby zaleŝy w mniejszym stopniu od materiału, z którego wykonano formę drukową, w duŝym stopniu zaś od kształtu i wielkości kałamarzyków (elementów drukujących), w których farba znajduje się na formie. W przypadku technik wklęsłych, a szczególnie techniki rotograwiurowej, kontrola jakości formy drukowej jest operacją skomplikowaną, wymagającą wysoko wyspecjalizowanego sprzętu. Kontrola jakości odbywa się w przedsiębiorstwie produkującym formy drukowe lub odpowiednim dziale w drukarni. Podstawowym badaniem są pomiary kałamarzyków za pomocą mikroskopu sprzęŝonego z komputerem. Uzupełnieniem jest specjalistyczne oprogramowanie. Parametry kałamarzyków porównuje się ze wzorcem odpowiadającym określonej sytuacji technologicznej. Podstawowe parametry wklęsłych form drukowych decydujące o ich jakości to: szerokość kałamarzyka, wysokość kałamarzyka, głębokość kałamarzyka, grubość ścianki, szorstkość powierzchni cylindra, średnica i obwód cylindra, twardość cylindra. Zautomatyzowane linie do obróbki i kontroli jakości cylindrów rotograwiurowych W skład zautomatyzowanych linii do przygotowania cylindrów rotograwiurowych oraz ich kontroli jakościowej wchodzą: kompaktowe wanny do pokrywania cylindrów miedzią i chromem, wanny do pokrywania cylindrów miedzią i chromem, urządzenie szlifujące i polerujące do cylindrów pokrytych miedzią lub chromem, urządzenie do kontroli cylindrów, urządzenie do pomiaru obwodu cylindrów, urządzenie do pomiaru twardości cylindrów, Przenośna kamera urządzenie do pomiarów komórek grawerowania, urządzenie mierzące chropowatość powierzchni cylindrów. Przygotowanie form do druku tamponowego Rodzaje form do druku tamponowego: Forma drukowa polimerowa wodna (wymywana wodą, wysokość nakładu do w systemie otwartym). 13

16 Forma drukowa polimerowa alkoholowa (wymywana alkoholem, wysokość nakładu do w systemie zamkniętym i około w systemie otwartym, przeznaczona do druku cienkich linii i duŝych powierzchni). Forma drukowa z cienkiej stali (trawiona w zaleŝności od rodzaju form drukowych są one trawione nadsiarczanem sodu lub chlorkiem Ŝelaza, wysokość nakładu do , idealna do prac kreskowych). Forma drukowa aluminiowa aluminium anodowane (grawerowana laserem, wysokość nakładu do , długi okres Ŝywotności, nie rdzewieje, łatwe mocowanie na płytkach magnetycznych, dostępna w wybranych formatach). Formy drukowe stalowe o grubości 10 mm (grawerowane laserem lub wytrawiane, wysokość nakładu do ). Formy drukowe ceramiczne o grubości 10 mm (grawerowane laserem, wysokość nakładu ponad , odporna na farby agresywne). Technologia przygotowania form drukowych w tampodruku Aby przeprowadzić proces wykonywania formy drukowej stalowej, naleŝy: ze względu na bardzo wysoką rozdzielczość i rozpuszczalność formy drukowej stalowej przy jej przygotowywaniu zadbać o jak największą staranność wykonania; formę drukową stalową otwierać tylko w pomieszczeniu chronionym przez światłem ultrafioletowym. Ściereczką antystatyczną albo rolką do czyszczenia filmu wyczyścić kliszę i film diapozytywowy, aby nie miały Ŝadnych zanieczyszczeń; sprawdzić wymiary diapozytywu do naświetlania w stosunku do wielkości blachy; rozmieścić diapozytywy na blasze, a następnie wytrasować odległości określające jego połoŝenie; sprawdzić, czy konieczne jest zastosowanie filmu rastrowego; zdjąć folię ochronną; filmy traktować z największą starannością. KaŜde zagięcie spowoduje błąd na formie drukowej. Unikać pozostawiania odcisków palców, w razie potrzeby uŝywać rękawiczek tekstylnych. Materiał filmowy i klisza muszą być przed naświetleniem zupełnie wolne od kurzu; film diapozytywowy naleŝy przymocować czytelnie, warstwą powlekaną od dołu (film offsetowy); ułoŝyć diapozytyw stroną z emulsją do blachy a następnie umieścić w naświetlarce. Zwrócić uwagę na to, Ŝeby folia próŝniowa idealnie przylegała do formy, która ma być naświetlona; naświetlać około 1 minuty (w zaleŝności od materiału bazowego trzeba zrobić test UGRA i dobrać odpowiedni czas naświetlania); naświetloną formę drukową chwycić np. w szczypce i zanurzyć w wywoływaczu na około s.; po ocieknięciu (ścieka po kancie) spłukać pod silnym strumieniem wody; usunąć wodę za pomocą spręŝonego powietrza; przed trawieniem zretuszować za pomocą pisaka lub większe uszkodzenia zalepić taśmą lub pokryć specjalnym płynem retuszującym za pomocą pędzelka; oczyścić formę z kurzu; zrobić próbę czasu trawienia naświetlić na kawałku blachy pasek rastra, wywołać i trawić, sprawdzić wielkość punktu pod mikroskopem następnie wykonać pomiar głębokości. Wszystkie próby powinny być opisane, tj. powinny zawierać informację na temat: czasu naświetlania formy drukowej, czasu wywoływania, pomiaru ph, temperatury oraz potencjału redoks. Czas trawienia im dłuŝszy, tym punkty mniejsze, temperatura im wyŝsza, tym szybciej trawi; 14

17 włoŝyć formę drukową do wytrawiarki (czas trawienia ustawiamy w zaleŝności od potrzeb doświadczalnie); po wyjęciu formy drukowej z wytrawiarki szybko włoŝyć do zlewu napełnionego wodą bieŝącą; opłukać pod silnym strumieniem bieŝącej wody; wymyć blachę specjalną drucianą szczotką przy uŝyciu substancji typu CIF a; zmyć z blachy emulsję za pomocą rozpuszczalnika, np. nitro; zakonserwować wazeliną, olejem lub popakować w papier antykorozyjny. Formy wklęsłe ręczne wykonywane metodą stalorytniczą Sporadycznie stosowaną metodą drukowania wklęsłego jest stalodruk. Charakterystyczną dla niego metodą wykonywania form drukowych są ręczne formy stalorytnicze. Pierwszym etapem wykonywania formy drukowej jest ręczne wygrawerowanie (wyrytowanie) tej formy w płytce stalowej. Do grawerowania nadają się płytki z niehartowanej stali, miękkie, o równej i gładkiej powierzchni. Na taką płytkę nanosi się odpowiednimi sposobami kontury rysunku. Cały rysunek i kontury muszą być lewoczytelne. Następnie wykonuje się właściwe grawerowanie (rytowanie) płytki. Obraz formy drukowej wykonuje się w formie wielu wgłębionych cieniutkich linii o róŝnych głębokościach, długościach i szerokościach w zaleŝności od gęstości optycznej druku, jaki naleŝy uzyskać. Im większa ma być gęstość optyczna danego miejsca, tym linia jest głębsza i szersza. Praca przy grawerowaniu płytki jest bardzo Ŝmudna i odbywa się pod lupą. Uzyskanie nawet niewielkiego stalorytu trwa miesiącami. Czasem teŝ formy stalorytnicze wykonuje się punktowo, wówczas składają się one z wielu punktowych wgłębień o zróŝnicowanej średnicy i głębokości. Mogą być równieŝ wykonywane z linii i punktowych wgłębień. Po zakończeniu grawerowania ręcznego płytkę stalową hartuje się, w wyniku czego staje się ona bardzo twarda i wytrzymała na zgniatanie. Ze względu na bardzo duŝy koszt takiej formy drukowej, nie drukuje się z niej, lecz powiela w celu uzyskania właściwej formy drukowej. Wygrawerowana płytka jest więc wzorem, formą pierwotną. Drukowanie wykonuje się z form wtórnych. Właściwą formę drukową (formę wtórną) moŝna otrzymać metodą mechaniczną lub galwaniczną Pytania sprawdzające Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do ćwiczeń. 1. Jakie znasz rodzaje form wklęsłodrukowych? 2. Czym charakteryzuje się forma wklęsłodrukowa? 3. Na czym polega technologia tradycyjna wykonywania form głębokościowo zmiennych? 4. Jaki jest cel stosowania koszulki Ballarda? 5. Czym charakteryzuje się raster negatywowy? 6. Jakie znasz etapy wykonywania form głębokościowo zmiennych? 7. Jakie są wady technologii tradycyjnej wykonywania form głębokościowo zmiennych? 8. Jaki jest cel stosowania papieru pigmentowego? 9. Czym charakteryzuje się proces wykonywania form autotypijnych? 10. Jak zbudowany jest heliokliszograf i do czego słuŝy? 11. Czym charakteryzuje się proces wykonywania form głębokościowo-powierzchniowo zmiennych? 12. Jakie rodzaje form drukowych stosuje się w tampodruku? 13. Jakie są etapy technologiczne sporządzania formy drukowej tamponowej stalowej? 14. Czym charakteryzują się stalorytnicze metody przygotowania form drukowych? 15

18 Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Dokonaj analizy technologii wykonania formy wklęsłodrukowej autotypijnej na podstawie filmu dydaktycznego. Poszczególne etapy obserwowanego procesu technologicznego skonfrontuj ze schematem rysunkowym procesu oraz zapisz wnioski z obserwacji. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) obejrzeć uwaŝnie film dydaktyczny o procesie wykonywania form autotypijnych, 2) skonfrontować poszczególne etapy procesu technologicznego ze schematem rysunkowym procesu, 3) dokonać analizy poszczególnych etapów procesu technologicznego wykonywania form autotypijnych, 4) zapisać wnioski z obserwacji procesu technologicznego wykonywania form wklęsłodrukowych autotypijnych. WyposaŜenie stanowiska pracy: film dydaktyczny o wykonywaniu form wklęsłodrukowych autotypijnych w warunkach przemysłowych, urządzenie audio-wideo do prezentacji filmu dydaktycznego, plansza ze schematem rysunkowym procesu wykonywania form autotypijnych. Ćwiczenie 2 Dokonaj analizy zasady działania heliokliszografu na podstawie schematu budowy i instrukcji uŝytkowania heliokliszografu. Określ rodzaj i właściwości form wklęsłodrukowych wykonywanych za pomocą tego urządzenia na podstawie rysunku powierzchni formy. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) obejrzeć uwaŝnie schemat budowy heliokliszografu, 2) przeczytać dokładnie instrukcje obsługi heliokliszografu, 3) dokonać analizy zasady działania heliokliszografu na podstawie schematu budowy i instrukcji obsługi tego urządzenia, 4) obejrzeć dokładnie rysunek powierzchni formy uzyskanej za pomocą heliokliszografu, 5) określić rodzaj i właściwości formy wklęsłodrukowej na podstawie rysunku powierzchni formy. WyposaŜenie stanowiska pracy: plansza ze schematem budowy heliokliszografu, instrukcja obsługi heliokliszografu, plansza z rysunkiem powierzchni formy wykonanej za pomocą heliokliszografu, cylinder drukowy z obrazem wykonanym przez heliokliszograf. 16

19 Ćwiczenie 3 Wykonaj stalową formę drukową przeznaczoną do drukowania tamponowego. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) sprawdzić wymiary diapozytywu w stosunku do blachy, 2) rozmieścić diapozytywy na blasze i wytrasować odległości określające ich połoŝenie, 3) sprawdzić, czy rysunek obrazu wymaga nałoŝenia filmu rastrowego, 4) zdjąć folię ochronną, 5) ułoŝyć diapozytyw na blasze i umieścić w naświetlarce, 6) naświetlać w przeciągu czasu określonego przez instrukcję, 7) wywołać obraz na formie drukowej, 8) spłukać formę silnym strumieniem wody, 9) usunąć wodę silnym strumieniem powietrza, 10) zretuszować formę, 11) wytrawić formę przy uŝyciu wytrawiarki, 12) spłukać ponownie formę silnym strumieniem wody, 13) wymyć formę przy uŝyciu specjalnej szczotki drucianej i środka typu CIF, 14) zmyć emulsję z blachy przy uŝyciu rozpuszczalnika nitro, 15) zakonserwować formę wazeliną, olejem lub papierem konserwującym. WyposaŜenie stanowiska pracy: blacha presensybilizowana słuŝąca do przygotowania form tamponowych, diapozytywy o charakterze offsetowym, film rastrowy, naświetlarka próŝniowa, wywoływacz do klisz tamponowych, wytrawiarka wraz z wytrawiaczem do klisz, preparat typu CIF, rozpuszczalnik nitro, dostęp do bieŝącej wody, instrukcja wykonania formy tamponowej drukowej. 17

20 Sprawdzian postępów Czy potrafisz: Tak Nie 1) sklasyfikować formy rotograwiurowe? 2) scharakteryzować poszczególne rodzaje form wklęsłodrukowych? 3) scharakteryzować poszczególne etapy wykonywania form głębokościowo zmiennych metodą tradycyjną? 4) rozpoznać rodzaj formy wklęsłodrukowej na podstawie rysunku jej powierzchni? 5) określić cel stosowania koszulki Ballarda? 6) scharakteryzować proces trawienia cylindra wklęsłodrukowego przy formach głębokościowo zmiennych i autotypijnych? 7) omówić wady technologii pośredniej wykonywania form wklęsłodrukowych? 8) scharakteryzować laserowe grawerowanie cylindrów wklęsłodrukowych? 9) sklasyfikować formy drukowe stosowane w druku tamponowym? 10) określić etapy produkcji formy drukowej stalowej stosowanej w drukowaniu tamponowym? 11) scharakteryzować formy ręczne stalorytnicze? 18

21 4.2. Procesy pomocnicze związane z przygotowaniem form wklęsłodrukowych Materiał nauczania MontaŜ form drukowych w maszynach do drukowania wklęsłego Rotograwiurowe formy drukowe mają przewaŝnie postać rur lub cylindrów (pełnych lub wykonywanych w systemie tulei rozpręŝnych Sleeve), rzadziej cienkich płyt miedzianych czy płyt np. systemu nylograv. Wadą tego rodzaju form jest duŝy cięŝar i dlatego ich montaŝ odbywa się przewaŝnie poza maszyna drukującą. Następuje tu skompletowanie wszystkich niezbędnych elementów zespołu drukującego i farbowego to jest: cylindra drukowego, łoŝysk (2 róŝne łoŝyska rolkowe wraz z obudowami z obu stron), zębatki napędowej, kałamarza wraz z noŝem zgarniającym (raklem), osłon. Wszystkie te części są montowane i umieszczane na specjalnym stanowisku, które ma postać stolika zaopatrzonego w specjalne trzpienie oraz otwory mocujące i inne elementy pomocnicze. Następnie zestaw taki przenoszony jest do odpowiedniego agregatu drukującego maszyny rotograwiurowej za pomocą: specjalnego wózka, wózka widłowego, dźwignic. Odpowiednie trzpienie w obudowie maszyny pozwalają zamocować zestaw w odpowiednim ustawieniu w stosunku do innych elementów, z których najwaŝniejszy to zębatka pozioma. NaleŜy z wielką ostroŝnością dopasować koło zębate zamontowane na osi cylindra z zębatką w obudowie maszyny. Przy duŝym cięŝarze zestawu łatwo bowiem o uszkodzenie elementów. Niezbędne jest takŝe wcześniejsze odstawienie cylindra dociskowego. Wciągnięcie i ostateczne zamocowanie zestawu w maszynie odbywa się: ręcznie, za pomocą mechanicznej korby, za pomocą elektrowciągu. Po wciągnięciu zestawu drukowo-farbowego do agregatu drukowego montuje się resztę osłon oraz wykonuje się wstępne regulacje walca dociskowego (presera), zespołu farbowego, a takŝe podłącza się do kałamarza zbiorniki z farbą. Mogą one znajdować w pobliŝu maszyny lub np. w piwnicy. KaŜdy zbiornik zaopatrzony jest w pompę, która zapewnia ciągłość podawania farby. Dzięki wyŝej opisanej technologii moŝliwa jest szybka wymiana form drukowych lub zmiana formatu bez potrzeby mycia zbiorników farbowych. MontaŜ rotograwiurowych form drukowych moŝna do pewnego stopnia automatyzować. SłuŜą temu systemy przenoszenia i składowania cylindrów rotograwiurowych, w skład których wchodzić mogą: stojaki wieŝowe słuŝące do składowania cylindrów do rotograwiury. Dają się dopasować, do kaŝdego typu pomieszczenia. Kolejne wieŝe są ustawiane jedna za drugą w rzędach, moŝliwości rozbudowy których są nieograniczone. Wózek transportuje dźwig przenoszący cylindry. W systemie stojaka znajdują się korytarze słuŝące jako drogi transportowe łączące róŝne części stojaka. Zalety urządzenia to: moŝliwości łączenia stojaków, stosowania w pomieszczeniach o róŝnej wysokości, przechowywanie cylindrów o róŝnej długości, moŝliwość zaopatrzenia w kilka wind sterowanych panelami dotykowymi; 19

22 urządzenia wyszukujące umieszczone powyŝej stojaka i poruszające się wzdłuŝ prowadnic dźwigu, umieszczonych przy stojaku. Urządzenie przenosi cylinder do jego miejsca przeznaczenia ponad stojakiem, gdzie jest on wkładany do windy, która przenosi cylinder na miejsce składowania. MoŜliwe jest ustawienie maksymalnie trzech rzędów stojaków wieŝowych obok siebie, tak aby urządzenie wyszukujące miało maksymalny zasięg 15 metrów. Pozycje są automatycznie ustalane przez serwo-sterowniki i urządzenia kodujące, monitorujące pozycję w pionie i w poziomie; systemy jednoszynowe, wyposaŝone w stabilny wózek przemieszczający się wzdłuŝ aluminiowych szyn, podtrzymywanych przez stalową konstrukcję. Urządzenia pozwalają na całkowicie zautomatyzowany transport cylindrów z miejsca produkcji do miejsca ich składowania i do miejsca drukowania. Wałki prowadzące, które przenoszą i kierują wózkiem, gwarantują absolutną ciszę i stabilność pracy. Cylinder jest przenoszony przez pryzmatyczny pojemnik, który moŝna dopasować i zablokować na cylindrze kaŝdej długości. Zalety urządzenia to: blokada bezpieczeństwa uchwytu cylindra, detektory ultradźwiękowe i przełączniki chroniące przed kolizją, zasilanie elektryczne dostarczane za pomocą bocznej szyny, zdalne sterowanie radiem z głównego komputera i moŝliwość zmiany kierunku transportu, połączenie z magazynem cylindrów jest moŝliwe na kaŝdej wysokości. Zasady doboru i przygotowania materiałów do produkcji wklęsłodrukowej W celu zapewnienia sprawnego przejścia do procesów drukowania wklęsłodrukowego naleŝy dokonać doboru i przygotowania wszelkiego rodzaju materiałów niezbędnych podczas tego procesu. Są to przede wszystkim podłoŝa drukowe, farby wklęsłodrukowe oraz materiały pomocnicze. Procesy dobierania materiałów są odrębne w odniesieniu do rotograwiury, tampodruku oraz starodruku. Zasady doboru i przygotowania podłoŝy do druku rotograwiurowego Zasady doboru podłoŝy do drukowania rotograwiurowego są uzaleŝnione w duŝej mierze od tego, czy mamy do czynienia z rotograwiurą publikacyjną, czy opakowaniową. W tym pierwszym przypadku drukowanie odbywa się głównie na róŝnego rodzaju papierach i kartonach wklęsłodrukowych. Ogólne parametry takich papierów są następujące: duŝa nieprzezroczystość (96%), wyjątkowo duŝa gładkość powierzchni (250 s w skali Bekka), wysoka kapilarność wpływająca na duŝą wsiąkliwość farby (20 s dla kropli ksylenu), brak cętkowatości powierzchni, nierozróŝnialność obu powierzchni papieru, łatwa odkształcalność, jednorodność strukturalna, wilgotność ok. 4%. Papier rotograwiurowy, produkowany w arkuszach lub zwojach, występuje w wielu odmianach charakteryzujących tzw. papiery nowej generacji, a w szczególności jako papier: LWC, ULWC, MWC, SC. Spotyka się równieŝ papiery i kartony rotograwiurowe do zastosowań specjalnych, np. papier rotograwiurowy ze znakami drutowymi. W przypadku rotograwiury opakowaniowej, oprócz typowych podłoŝy papierowych i kartonowych, powlekanych i niepowlekanych, występuje cały szereg podłoŝy specjalnych charakterystycznych dla opakowań na przykład: folie aluminiowe, kartony powlekane PE, folie LDPE, folie propylenowe, 20

23 papiery i kartony metalizowane, folie aluminiowe pokryte lakierem, folie PCW, folie polietylenowe HDPE, stabilizowane folie polipropylenowe OPP. Wszystkie wyŝej wymienione podłoŝa dobiera się przy uŝyciu kart katalogowych producenta, które precyzyjnie określają zastosowanie, charakterystykę cechy uŝytkowe oraz rodzaje odpowiednich do drukowania farb. W przypadku druku tamponowego z racji jego specyfiki podłoŝami są zwykle przedmioty wykonane z róŝnego rodzaju materiałów, takich jak: szkło, aluminium, poliwęglany, polipropyleny, PCV, blacha stalowa, skóra, drewno, ceramika itp. Do kaŝdego z podłoŝy dostępna jest odpowiednia farba oraz odpowiednie środki pomocnicze. Obliczanie zapotrzebowania materiałowego Sprecyzowanie parametrów technologicznych wyrobu oraz dokładne dobranie wyrobu do procesu technologicznego otwiera drogę do obliczenia zapotrzebowania materiałowego. Jest to dość skomplikowana operacja technologiczna, a jednocześnie odpowiedzialna ze względu na to, Ŝe kaŝda pomyłka moŝe w produkcji skutkować brakiem materiału lub zbyt jego duŝą ilością co w obydwu przypadkach wiąŝe się ze stratami finansowymi. Warto jednak wspomnieć, Ŝe coraz powszechniejsze stają się kalkulacyjne programy komputerowe pisane pod kątem wykorzystania w procesach poligraficznych. Obliczenia materiałowe z reguły sprowadzają się do obliczenia wagi (lub ilości arkuszy) wytworu papierniczego potrzebnego do wykonania załoŝonego nakładu. Oprócz obliczeń czysto matematycznych muszą jednak uwzględniać aspekty technologiczne, np. straty materiału podczas produkcji. Bardzo trudno jest podać uniwersalny sposób obliczania zapotrzebowania materiałowego wytworów papierowych, ze względu na niepowtarzalność sytuacji, ale w standardowych sytuacjach obliczenia mogą przebiegać wg następującego algorytmu: ustalenie, ile uŝytków mieści się na arkuszu drukarskim stosuję się w przypadku, gdy arkusz drukowy jest większy niŝ uŝytek, np. na arkuszu B2 mieści się 8 uŝytków A5 wraz ze spadami i elementami dodatkowymi (rys. 4). ustalenie, z ilu arkuszy drukowych składa się publikacja stosuje się w przypadku, gdy publikacja np. ksiąŝka składa się z więcej niŝ jednego arkusza. Ustalamy wtedy ile zadrukowanych obustronnie arkuszy potrzebne jest do wykonania np. ksiąŝki. obliczenie, ile arkuszy drukowych netto potrzebne jest do wykonania zamówienia, w pierwszym przypadku dzielimy nakład na liczbę uŝytków mieszczących się na arkuszu, a w drugim przypadku mnoŝymy nakład przez liczbę arkuszy, z których składa się publikacja. dodanie do liczby arkuszy drukowych procentowego lub ilościowego naddatku z tytułu utrudnień. Jego wielkość moŝemy ustalić na podstawie norm lub przez konsultację z drukarzem. Przykładowo moŝe to być 20 dodatkowych arkuszy drukowych na 1 zadrukowany kolor lub np. 5% więcej arkuszy do drukowania na papierze kredowanym powyŝej 90 g/m 2. przeliczenie liczby arkuszy drukowych netto wraz z naddatkami na arkusze pełnoformatowe, które występują w sprzedaŝy hurtowej, tj. na arkusze A1 brutto lub na B1. Na przykład jeŝeli arkusze drukowe w naszym przypadku były B2, to arkuszy B1 będzie 2 razy mniej, jeśli arkusze drukowe były A4, to arkuszy A1 będzie 8 razy mniej. ustalenie za pomocą znormalizowanej tabeli wagi 1000 sztuk arkuszy danego wyrobu papierowego i przemnoŝenie tej wartości przez liczbę arkuszy podaną w tysiącach. Podobnych obliczeń dokonuje się przy drukowaniu zwojowym, traktując szerokość taśmy papieru jako jeden wymiar, a obwód cylindra jako wymiar drugi. 21

24 Rys. 7. Przykład ustalenia liczby jednakowych uŝytków na arkuszach o formacie B1 brutto i A1 brutto [opracowanie własne] Zasady doboru i przygotowania farb oraz materiałów pomocniczych do drukowania wklęsłego Dobór farby do drukowania rotograwiurowego jest stosunkowo prosty, poniewaŝ producenci oferują szeroki wachlarz farb wklęsłodrukowych uniwersalnych oraz specjalnych. W przypadku rotograwiury istotną kwestią jest fakt, czy szukamy farb przeznaczonych do rotograwiury publikacyjnej, czy teŝ do rotograwiury opakowaniowej. KaŜda farba, niezaleŝnie od końcowego przeznaczenia, posiada swoją kartę technologiczną, która określa: rodzaj farby, symbol farby, zastosowanie, rodzaj podłoŝa, do którego jest przeznaczona, skład chemiczny, przykładowe zastosowania itp. Katalogi farb oraz ich karty technologiczne dostępne są w postaci papierowej (katalogi) u producentów oraz dystrybutorów oraz w formie elektronicznej w Internecie. Przykłady farb rotograwiurowych znajdujących się w ofercie producentów to m.in.: farby uniwersalne do drukowania na wytworach papierniczych wsiąkliwych, farby uniwersalne do drukowania na wytworach papierniczych niewsiąkliwych, farby uniwersalne do drukowania opakowań, farby odporne na zgrzewanie do folii aluminiowej, farby wklęsłodrukowe do etykiet, farby zgrzewalne do drukowania opakowań, 22

25 specjalne farby do drukowania opakowań papierosów, farby do drukowania etykiet, farby metaliczne błyszczące, farby metaliczne nie rozwarstwiające się, farby odporne na zgrzewanie do opakowań spoŝywczych, farby uniwersalne do drukowania opakowań spoŝywczych, farby do opakowań spoŝywczych i produktów non-food, farby do etykiet do baterii, koncentraty do wklęsłodruku, farby do drukowania międzywarstwowego do laminatów, farby dwuskładnikowe do drukowania opakowań. Na podobnej zasadzie dobiera się farby oraz materiały pomocnicze do drukowania tamponowego. Producenci dzielą farby do drukowania tamponowego na farby standardowe oraz specjalne. Karty katalogowe farb standardowych określają przede wszystkim rodzaje podłoŝy, na których odbywać się moŝe drukowanie. Są one dostępne w pełnej gamie kolorystycznej. Farby specjalne, ze względu na specyficzny skład chemiczny, dostępne są w ograniczonym zakresie. Jednocześnie dostępne są środki i materiały pomocnicze do produkcji form tamponowych: ulepszacze przyczepności, utwardzacze, rozpuszczalniki, środki opóźniające, olejki regeneracyjne, taśmy do czyszczenia tamponów. Środki ochrony indywidualnej stosowane w pracach związanych z przygotowaniem maszyny wklęsłodrukowej do pracy ZagroŜenia związane z obsługą maszyn do przygotowania form oraz drukowania wklęsłego: Drukarze oraz inni pracownicy drukarni wklęsłodrukowej naraŝeni są na urazy, takie jak: przecięcia, amputacje, zmiaŝdŝenia, stłuczenia spowodowane przez ruchome części maszyn drukujących, gilotyny, prasy drukarskie i zszywarki introligatorskie itd. Drukarze oraz inni pracownicy drukarni wklęsłodrukowej naraŝeni są na działanie związków chemicznych zawartych w farbach drukarskich wklęsłodrukowych, tonerach, barwnikach, rozpuszczalnikach organicznych, środkach czyszczących itd., takich jak: ksylen, benzyna, nafta, toluen, cykloheksan, oleje oraz kwasy i inne środki stosowane do mycia maszyn i wytrawiania wklęsłodrukowych form drukowych. W drukarniach występuje zagroŝenie poŝarowe. Nadmierny wysiłek fizyczny towarzyszący pracy moŝe być przyczyną urazów, a takŝe bólów pleców, ramion i rąk (szczególnie w małych drukarniach). W niektórych duŝych drukarniach występuje hałas spowodowany pracą automatów. Praca drukarza jest głównie stojąca lub stojąco-chodząca, co stwarza moŝliwość powstania Ŝylaków i płaskostopia. Istnieje moŝliwość naraŝenia na promieniowanie ultrafioletowe i ozon przy pracy na automatach utwardzających farby promieniami UV. Środki ochrony indywidualnej oraz zbiorowej: NaleŜy stosować obuwie ochronne ze spodami przeciwpoślizgowymi i ewentualnie hełm ochronny. NaleŜy stosować środki ochrony oczu i odzieŝ ochronną chroniące przed szkodliwym działaniem czynników chemicznych. 23

26 NaleŜy stosować okulary ochronne we wszystkich przypadkach, w których oczy mogą być naraŝone na pył, lotne cząstki lub rozpryski niebezpiecznych cieczy. Ochrona skóry rąk: odpowiednie rękawice ochronne, zwłaszcza w warunkach przewlekłego lub powtarzanego naraŝenia na preparat. Stosować środki pielęgnacji skóry kremy ochronne. Przy wyborze rękawic ochronnych zwrócić uwagę na ich trwałość i przydatność do pracy z tym preparatem. NaleŜy myć ręce przed kaŝdą przerwą i po zakończeniu pracy. Stosować środki pielęgnacji skóry, aby nie dopuścić do jej wysuszenia. Unikać kontaktu substancji chemicznych ze skórą i oczami. Nie spoŝywać posiłków, nie pić ani nie palić tytoniu podczas stosowania preparatów chemicznych. Zapewnić odpowiednią wentylację ogólną i miejscową pomieszczeń roboczych. NaleŜy zainstalować osłony maszyn zapobiegające wciągnięciu i amputacji kończyn. NaleŜy sprawdzić stan techniczny urządzeń elektrycznych przed pracą oraz zlecać uprawnionemu pracownikowi naprawę ewentualnych uszkodzeń i okresowy przegląd urządzeń. NaleŜy stosować ochronniki słuchu. NaleŜy stosować bezpieczne metody podnoszenia i przenoszenia cięŝkich lub nieporęcznych ładunków oraz stosować urządzenia mechaniczne ułatwiające podnoszenie i przenoszenie. NaleŜy przestrzegać wszystkich instrukcji bezpieczeństwa obowiązujących na danym wydziale, dotyczących przechowywania papieru i łatwopalnych materiałów. Organizacja stanowiska pracy w dziale maszyn wklęsłodrukowych Wstępne przygotowanie do pracy to więcej niŝ tylko procedury przyśpieszające czas rozruchu i zabezpieczające przed niezaplanowanymi przestojami maszyny. Zaliczane są do niego takŝe pozornie niezwiązane z nim działania przyczyniające się do podniesienia wydajności obsługi maszyny. Rozplanowanie, przygotowanie narzędzi i materiałów, praca zespołowa, szkolenie, mycie zespołów farbowych i nawilŝających to podstawowe elementy wstępnego przygotowania do pracy. Rozplanowanie hali maszyn. Choć nie jest działaniem wstępnego przygotowania do pracy, pozwala na skrócenie czasu przestojów i zwiększa wydajność pracy maszyny. W czasie tworzenia lub przebudowywania hali maszyn trzeba wziąć pod uwagę kilka aspektów związanych z rozplanowaniem powierzchni. KaŜda maszyna musi być ustawiona zgodnie z miejscem, jakie zajmuje w całym cyklu produkcyjnym. KaŜdej powierzchni operacyjnej musi być przydzielona odpowiednia przestrzeń, zaleŝna od rozmiaru urządzenia, wolnego miejsca potrzebnego do pracy przy nim i ilości zasobów magazynowanych potrzebnych przy maszynie. Powierzchnia przeznaczona dla maszyny drukującej zaleŝy od typu maszyny, rodzaju produktu, który ma być na niej drukowany, ilości papieru, który musi być składowany blisko maszyny i wielu innych czynników. Dostępność narzędzi. Udogodnienia to istotny aspekt uwzględniany przy rozplanowywaniu hali maszyn. KaŜda maszyna drukująca powinna mieć własny zestaw podręcznych narzędzi, instrumentów, części i zapasów, niedzielonych z Ŝadną inną maszyną, choć dzielenie drogich i okazjonalnie wykorzystywanych elementów jest praktyczne. Podręczne, często uŝywane narzędzia powinny być łatwo dostępne. Operatorzy maszyn nie powinni być zmuszeni do przechodzenia do drugiej czy trzeciej maszyny, aby wziąć potrzebne im narzędzie. Rozplanowywanie przejść i wolnej przestrzeni. Przestrzeń między maszynami musi być na tyle szeroka, aby umoŝliwić poruszanie się wózków widłowych przewoŝących papier z magazynu do sekcji samonakładaka maszyny i zabierających zadrukowany papier 24

27 z wykładaka do introligatorni lub spedycji, jeśli obróbka introligatorska odbędzie się poza zakładem. Powierzchnia jest kosztowna i musi być wykorzystana jak najwydajniej. Dlatego przy przydzielaniu powierzchni naleŝy pamiętać o wymogach dostępności, takich jak: przestrzeń dla wózków czy obciąŝenie znamionowe podłogi. Stosowanie standardowych, jednowymiarowych palet na papier pozwala na standaryzację wyposaŝenia i lepsze zagospodarowanie przestrzeni. Jeśli jakieś miejsce składowania zostało juŝ ustalone, to powinno być oznaczone taśmą lub odpowiednią farbą o duŝej odporności na ścieranie. Wózki powinny mieć przestrzenie do jeŝdŝenia na tyle szerokie, by moŝna było nimi manewrować. Dobrze zaprojektowane przestrzenie magazynowania i wolne miejsca pozwalają na łatwiejszą organizację porządkową. Narzędzia Narzędzia i przyrządy pomiarowe potrzebne do drukowania kolejnej pracy powinny być zgromadzone jeszcze w trakcie bieŝącej produkcji, a nie w trakcie rozruchu do planowanej pracy. Często członkowie obsługi maszyny są nieobciąŝeni w czasie procesu drukowania, skoro więc nie wszyscy są potrzebni w czasie produkcji, mogą zacząć gromadzić narzędzia i materiały potrzebne do następnego zlecenia. Takie działania skracają czas przestoju przeznaczonego na rozruch. Wiele narzędzi i przyrządów pomiarowych potrzebnych do przeprowadzenia rozruchu powinno być zgromadzonych w pobliŝu maszyny. NajwaŜniejsze z nich to: klucz dynamometryczny, wybrane klucze do regulacji maszyny, mikrometr obciąŝnikowy, przyrząd pomiarowy do mierzenia wysokości formy, szkła powiększające do kontroli struktury rastrowej. densytometr do pomiaru gęstości optycznej farby lub spektrofotometr z dodatkową moŝliwością pomiaru barwy. Papier Przygotowanie papieru wklęsłodrukowego lub innych podłoŝy drukowych jest istotnym czynnikiem w skracaniu czasu przestojów maszyny. Klimatyzowanie i kondycjonowanie papieru do warunków panujących w hali maszyn jest elementem wstępnego przygotowania do pracy. Papier musi zostać sprowadzony do hali maszyn na tyle wcześnie, by zdąŝył dostosować się do jej warunków temperaturowych. Przy produkcji wielobarwnej lub wymagającej dokładnego pasowania obsługa moŝe stracić kilka godzin rozruchu, próbując ustawić pasowanie arkuszy wadliwej jakości. Taka sytuacja zachodzi zazwyczaj przy drugim przebiegu przez maszynę, kiedy nadruk pierwszego koloru uległ deformacji. Wtedy jest juŝ za późno, by cokolwiek zrobić z papierem. Wilgotność papieru moŝe być mierzona za pomocą higrometru. Hala maszyn powinna być klimatyzowana i powinna istnieć moŝliwość kontrolowania wilgotności. Papier powinien być skontrolowany i przetestowany przed rozruchem maszyny. Falistość brzegów papieru moŝna wykryć natychmiast po odwinięciu palety. MoŜna teŝ zmierzyć ph papieru. NaleŜy sprawdzić, czy krawędzie papieru są równe i prostopadłe do łapek i mierzycy. Farby Nie ma Ŝadnego ekonomicznego uzasadnienia by kupować tanie farby, jeśli powodują one problemy podczas drukowania. Farba nie mająca odpowiedniej intensywności barwy wymaga nałoŝenia jej grubszej warstwy, co powoduje problemy z wałkami farbowymi i formą. Farby powinny być testowane, dostosowywane i dobierane kolorystycznie na długo przed czasem rozruchu. RównieŜ odpowiednio wcześniej powinien być dokonany dobór farby oraz pomocniczych środków drukowych odpowiednio do typu podłoŝa oraz rodzaju produkcji. Sprawdzone być powinny kałamarze, zbiorniki na farbę oraz pompy tłoczące farbę do kałamarzy. Pojemniki z farbami powinny być łatwo dostępne i odpowiednio oznaczone. 25

Charakteryzowanie oraz przygotowanie form wklęsłodrukowych

Charakteryzowanie oraz przygotowanie form wklęsłodrukowych Charakteryzowanie oraz przygotowanie form wklęsłodrukowych Ogólne zasady wykonywania form do drukowania wklęsłego Idea technologii drukowania wklęsłego uzmysławia nam, Ŝe powierzchnia formy drukowej musi

Bardziej szczegółowo

Ustalanie warunków technologicznych wykonywania produktów poligraficznych

Ustalanie warunków technologicznych wykonywania produktów poligraficznych Ustalanie warunków technologicznych wykonywania produktów poligraficznych Aby rozpocząć jakiekolwiek prace związane z ustaleniem precyzyjnych warunków technologicznych produkcji, kosztów oraz czasu wykonania

Bardziej szczegółowo

2. Do przeniesienia na dysk komputera i obróbki zdjęć z aparatu cyfrowego potrzebujesz:

2. Do przeniesienia na dysk komputera i obróbki zdjęć z aparatu cyfrowego potrzebujesz: 1. Do wydrukowania 400 kolorowych ulotek reklamowych należy zastosować maszynę: 2. Do przeniesienia na dysk komputera i obróbki zdjęć z aparatu cyfrowego potrzebujesz: 3. Na skutek powiększania wymiarów

Bardziej szczegółowo

Należą do nich: -ustalenie parametrów technologicznych produktu, -dobór materiałów do produkcji produktu, -obliczenie zapotrzebowania materiałowego,

Należą do nich: -ustalenie parametrów technologicznych produktu, -dobór materiałów do produkcji produktu, -obliczenie zapotrzebowania materiałowego, Należą do nich: -ustalenie parametrów technologicznych produktu, -dobór materiałów do produkcji produktu, -obliczenie zapotrzebowania materiałowego, -dobór techniki drukowania, -dobór maszyny drukującej,

Bardziej szczegółowo

Temat: Termotransfer i termosublimacja

Temat: Termotransfer i termosublimacja Temat: Termotransfer i termosublimacja 1. Termotransfer (termonadruk) - technika nadruku polegająca na termicznym wgrzaniu w materiał wcześniej przygotowanego rysunku, naniesionego na specjalny papier

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EGZAMINACYJNE Z PRZYKŁADAMI ZADAŃ

WYMAGANIA EGZAMINACYJNE Z PRZYKŁADAMI ZADAŃ WYMAGANIA EGZAMINACYJNE Z PRZYKŁADAMI ZADAŃ Kwalifikacja K1 A.54. Przygotowanie materiałów graficznych do procesu drukowania 1. Przykłady zadań do części pisemnej egzaminu dla wybranych umiejętności z

Bardziej szczegółowo

Charakteryzowanie technik drukowania wklęsłego

Charakteryzowanie technik drukowania wklęsłego Charakteryzowanie technik drukowania wklęsłego Cechy charakterystyczne techniki rotograwiurowej Rotograwiura (najczęściej spotykana technika wklęsłodrukowa) spośród wszystkich klasycznych technik drukowania

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EGZAMINACYJNE

WYMAGANIA EGZAMINACYJNE WYMAGANIA EGZAMINACYJNE Kwalifikacja K1 A.15. Realizacja procesów drukowania z form drukowych 1. Wybrane umiejętności z kwalifikacji A.15. Realizacja procesów drukowania z form drukowych 1.1. Wykonywanie

Bardziej szczegółowo

I. Wymagania ogólne. 1. Wielkości przechowywanych dokumentów. a) Format A4 210 mm x 297 mm. b) Format A5 148 mm x 210 mm.

I. Wymagania ogólne. 1. Wielkości przechowywanych dokumentów. a) Format A4 210 mm x 297 mm. b) Format A5 148 mm x 210 mm. Załącznik nr 1 do umowy nr na dostawę klaserów rotacyjnych do B-KRK. I. Wymagania ogólne. Przedmiotem zamówienia publicznego jest dostawa 30 (trzydziestu) segregatorów ruchomych (klaserów rotacyjnych)

Bardziej szczegółowo

Efekty kształcenia. Strona 1 z Podstawy poligrafii i procesów fotograficznych. Poziom wymagań programowych. Kategoria taksonomiczna

Efekty kształcenia. Strona 1 z Podstawy poligrafii i procesów fotograficznych. Poziom wymagań programowych. Kategoria taksonomiczna rzedmiot : yfrowe technologie graficzne Rok szkolny : 2016/2017 Klasa : 2 gr zajęcia 4 godz. x 30 tyg. = 120 godz. Zawód : technik cyfrowych procesów graficznych; symbol 311911 rowadzący : Henryk Kuczmierczyk

Bardziej szczegółowo

Efekty kształcenia. Strona 1 z 9. 1.1. Podstawy poligrafii i procesów fotograficznych. Poziom wymagań programowych. Kategoria taksonomiczna

Efekty kształcenia. Strona 1 z 9. 1.1. Podstawy poligrafii i procesów fotograficznych. Poziom wymagań programowych. Kategoria taksonomiczna rzedmiot : yfrowe technologie graficzne Rok szkolny : 2014/2015 Klasa : 1 gr zajęcia 6 godz. x 30 tyg. = 180 godz. Zawód : technik cyfrowych procesów graficznych. symbol 311911 rowadzący : Henryk Kuczmierczyk

Bardziej szczegółowo

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2010

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2010 Zawód: technik poligraf Symbol cyfrowy zawodu: 311[28] Numer zadania: 1 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu 311[28]-01-102 Czas trwania egzaminu: 180 minut ARKUSZ

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PISEMNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PISEMNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Realizacja procesów drukowania z form drukowych Oznaczenie kwalifikacji: A.15 Wersja

Bardziej szczegółowo

Drukarz Technik procesów drukowania Technik procesów introligatorskich

Drukarz Technik procesów drukowania Technik procesów introligatorskich AU.17. AU.43. Realizacja procesów drukowania z form drukowych Planowanie i kontrola produkcji poligraficznej 732201 Drukarz 311935 Technik procesów drukowania 311936 Technik procesów introligatorskich

Bardziej szczegółowo

RODZAJE DYSPENSERÓW:

RODZAJE DYSPENSERÓW: DYSPENSERY KLEJOWE DO ETYKIET PAPIEROWYCH Za pomocą naszych DYSPENSERÓW moŝesz Łatwo i Szybko etykietować swoje produkty, paczki, koperty itp. RODZAJE DYSPENSERÓW: RĘCZNE ELEKTRYCZNE PÓŁAUTOMATYCZNE Proponujemy

Bardziej szczegółowo

Rozwiązania transportowe. Pasy profilowe z tworzyw sztucznych do zastosowań transportowych i napędowych

Rozwiązania transportowe. Pasy profilowe z tworzyw sztucznych do zastosowań transportowych i napędowych Rozwiązania transportowe Pasy profilowe z tworzyw sztucznych do zastosowań transportowych i napędowych Pasy profilowe NSW NSW (Norddeutsche Seekabelwerke GmbH & Co. KG) produkuje od ponad dwóch dekad pasy

Bardziej szczegółowo

CtP - (ang. Computer to Plate, pisane w postaci: Computer-to-Plate) (co można tłumaczyć: z komputera na płytę) jedna z dwóch podstawowych metod

CtP - (ang. Computer to Plate, pisane w postaci: Computer-to-Plate) (co można tłumaczyć: z komputera na płytę) jedna z dwóch podstawowych metod CtP - (ang. Computer to Plate, pisane w postaci: Computer-to-Plate) (co można tłumaczyć: z komputera na płytę) jedna z dwóch podstawowych metod tworzenia formy drukowej. Drugą jest CtF (ang. Computer-to-Film)

Bardziej szczegółowo

Moduł Z9 Praktyka zawodowa

Moduł Z9 Praktyka zawodowa Moduł 311408.Z9 Praktyka zawodowa Jednostka modułowa 311408.Z9.01 Prace przy montażu, instalowaniu i uruchamianiu urządzeń elektronicznych* 1. Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu

Bardziej szczegółowo

Gilotyna Modele Q 11 2 x 1300 Q 11 2 x 2000 Q 11 2,5 x 1600 Q 11 3 x 1300 Q 11 4 x 2000 Q 11 4 x 2500 DOKUMENTACJA TECHNICZNO RUCHOWA

Gilotyna Modele Q 11 2 x 1300 Q 11 2 x 2000 Q 11 2,5 x 1600 Q 11 3 x 1300 Q 11 4 x 2000 Q 11 4 x 2500 DOKUMENTACJA TECHNICZNO RUCHOWA Modele Q 11 2 x 1300 Q 11 2 x 2000 Q 11 2,5 x 1600 Q 11 3 x 1300 Q 11 4 x 2000 Q 11 4 x 2500 DOKUMENTACJA TECHNICZNO Stron 7 Strona 1 Spis treści 1. Rysunek poglądowy maszyny 2 2. Podstawowe dane techniczne

Bardziej szczegółowo

Typ 2 40 mm i 70 mm do elementów dodatkowych, metalowych podestów, drąŝonych kanałów itp.

Typ 2 40 mm i 70 mm do elementów dodatkowych, metalowych podestów, drąŝonych kanałów itp. Typ 1 115 mm lub 155 mm dla płyt o grubości 400 mm. Wyjątkowy układ blokujący pozwalający wyeliminować zaciski / dyble. MoŜe być zastosowany do ostrych krawędzi lub z równiarką rurową Bunyan a. MoŜe wyeliminować

Bardziej szczegółowo

Nowa technologia Wyższa jakość druku. Prezentacja zalet hybrydowej technologii Direct Laser Engraving z zastosowaniem elastomerów.

Nowa technologia Wyższa jakość druku. Prezentacja zalet hybrydowej technologii Direct Laser Engraving z zastosowaniem elastomerów. Nowa technologia Wyższa jakość druku Prezentacja zalet hybrydowej technologii Direct Laser Engraving z zastosowaniem elastomerów. L-Flex, jako jedyna w Polsce przygotowalnia fleksograficzna, oferuje elastomerowe

Bardziej szczegółowo

Reprograf S.A. Technologia H- UV. Komori H-UV

Reprograf S.A. Technologia H- UV. Komori H-UV Reprograf S.A. http://www.reprograf.com.pl/rep/produkty/offset/sprzet/technologia-h-uv/11852,komori-h-uv.html 2019-07-15, 23:01 Menu Technologia H- UV Komori H-UV Podziel się To nowa, rewolucyjna technologia

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA OBSŁUGI DETEKTOR INDUKCYJNY Z SYGNALIZACJĄ AKUSTYCZNĄ ORAZ OPTYCZNĄ METEK MD-22. # wersja 1.

INSTRUKCJA OBSŁUGI DETEKTOR INDUKCYJNY Z SYGNALIZACJĄ AKUSTYCZNĄ ORAZ OPTYCZNĄ METEK MD-22. # wersja 1. INSTRUKCJA OBSŁUGI DETEKTOR INDUKCYJNY Z SYGNALIZACJĄ AKUSTYCZNĄ ORAZ OPTYCZNĄ METEK MD-22 #03259 www.atel.com.pl/produkt.php?hash=03259 wersja 1.1 Wstęp Detektor metali i przewodów pod napięciem słuŝy

Bardziej szczegółowo

c) d) Strona: 1 1. Cel ćwiczenia

c) d) Strona: 1 1. Cel ćwiczenia Strona: 1 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest ugruntowanie wiadomości dotyczących pomiarów wielkości geometrycznych z wykorzystaniem prostych przyrządów pomiarowych - suwmiarek i mikrometrów. 2. Podstawowe

Bardziej szczegółowo

5(m) PWSZ -Leszno LABORATORIUM POMIARY I BADANIA WIBROAKUSTYCZNE WYZNACZANIE POZIOMU MOCY AKUSTYCZNEJ MASZYN I URZĄDZEŃ 1. CEL I ZAKRES ĆWICZENIA

5(m) PWSZ -Leszno LABORATORIUM POMIARY I BADANIA WIBROAKUSTYCZNE WYZNACZANIE POZIOMU MOCY AKUSTYCZNEJ MASZYN I URZĄDZEŃ 1. CEL I ZAKRES ĆWICZENIA PWSZ -Leszno LABORATORIUM POMIARY I BADANIA WIBROAKUSTYCZNE WYZNACZANIE POZIOMU MOCY AKUSTYCZNEJ MASZYN I URZĄDZEŃ Instrukcja Wykonania ćwiczenia 5(m) 1. CEL I ZAKRES ĆWICZENIA Poziom mocy akustycznej

Bardziej szczegółowo

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNOLOG ROBÓT WYKOŃCZENIOWYCH W BUDOWNICTWIE

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNOLOG ROBÓT WYKOŃCZENIOWYCH W BUDOWNICTWIE Załącznik nr 10 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNOLOG ROBÓT WYKOŃCZENIOWYCH W BUDOWNICTWIE SYMBOL CYFROWY 713[06] I. OPIS ZAWODU 1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

Bardziej szczegółowo

CHODNIK Z BRUKOWEJ KOSTKI BETONOWEJ

CHODNIK Z BRUKOWEJ KOSTKI BETONOWEJ CHODNIK Z BRUKOWEJ KOSTKI BETONOWEJ 2 Chodniki D-08.02.00 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot SST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej (SST) są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z

Bardziej szczegółowo

WZORCE I PODSTAWOWE PRZYRZĄDY POMIAROWE

WZORCE I PODSTAWOWE PRZYRZĄDY POMIAROWE WZORCE I PODSTAWOWE PRZYRZĄDY POMIAROWE 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest: 1. Poznanie podstawowych pojęć z zakresu metrologii: wartość działki elementarnej, długość działki elementarnej, wzorzec,

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA OBSŁUGI ULTRADŹWIĘKOWY MIERNIK ODLEGŁOŚCI Z WSKAŹNIKIEM LASEROWYM MDM 201 # wersja 1.2

INSTRUKCJA OBSŁUGI ULTRADŹWIĘKOWY MIERNIK ODLEGŁOŚCI Z WSKAŹNIKIEM LASEROWYM MDM 201 # wersja 1.2 INSTRUKCJA OBSŁUGI ULTRADŹWIĘKOWY MIERNIK ODLEGŁOŚCI Z WSKAŹNIKIEM LASEROWYM MDM 201 #03941 wersja 1.2 Wstęp Ultradźwiękowy miernik odległości jest to urządzenie umoŝliwiające uŝytkownikowi łatwe dokonanie

Bardziej szczegółowo

UV-Flexo do druku etykiet

UV-Flexo do druku etykiet Oznaczenie Grupa farbowa 30 Farby skalowe: 390 000-003 390 030-031 390 762-763 wg PMS: 390 101-115 PodłoŜa do zadruku Wszelkiego rodzaju papiery i odpowiednio obrobione folie etykietowe. Ilość nałoŝenia

Bardziej szczegółowo

Prezentacja firmy BDN na przykładzie wybranego procesu technologicznego

Prezentacja firmy BDN na przykładzie wybranego procesu technologicznego Prezentacja firmy BDN na przykładzie wybranego procesu technologicznego Grupa medialna BAUER Lokalizacja Położenie w Kamiennogórskiej Specjalnej Stefie Ekonomicznej 4 miasta powyżej 20 tys. mieszkańców

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z ZAJĘĆ TECHNICZNYCH W KLASIE V I OKRES

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z ZAJĘĆ TECHNICZNYCH W KLASIE V I OKRES WYMAGANIA EDUKACYJNE Z ZAJĘĆ TECHNICZNYCH W KLASIE V I OKRES Sprawności Wymagania konieczne (ocena: dopuszczający) podstawowe (ocena: dostateczny) rozszerzone (ocena dobry) dopełniające (ocena: bardzo

Bardziej szczegółowo

Program do obsługi ubezpieczeń minifort

Program do obsługi ubezpieczeń minifort Program do obsługi ubezpieczeń minifort Dokumentacja uŝytkownika Rozliczanie z TU Kraków, grudzień 2008r. Rozliczanie z TU Pod pojęciem Rozliczenie z Towarzystwem Ubezpieczeniowym będziemy rozumieć ogół

Bardziej szczegółowo

Technologia wymagania edukacyjne

Technologia wymagania edukacyjne Technologia wymagania edukacyjne Zawód: Lakiernik 714(03) SZPN/SZ/07/19 714[03]/ZSZ/MENiS/ 2002.08.26 Program wykonany przez mgr inż. Tomasza Reclika Liczba godzin: 2 kl.-4 2012/13 Klasa II 1. Nanoszenie

Bardziej szczegółowo

DRUKOWANIE WYPUKŁE. Fleksografia

DRUKOWANIE WYPUKŁE. Fleksografia DRUKOWANIE WYPUKŁE Drukowanie wypukłe charakteryzuje się reliefową formą drukową. Elementy drukujące są umieszczone powyżej elementów niedrukujących. W trakcie nanoszenia farby drukarskiej na formę drukową

Bardziej szczegółowo

Temat: Podział aparatów fotograficznych

Temat: Podział aparatów fotograficznych Temat: Podział aparatów fotograficznych 1. Podział ze względu na technologię Klasyczny aparat fotograficzny jest urządzeniem przystosowanym do naświetlania materiału światłoczułego. Materiał ten umieszcza

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Planowanie i kontrola produkcji poligraficznej Oznaczenie kwalifikacji: A.40 Numer

Bardziej szczegółowo

BADANIE WYBRANYCH WŁAŚCIWOŚCI WYTWORÓW PAPIERNICZYCH

BADANIE WYBRANYCH WŁAŚCIWOŚCI WYTWORÓW PAPIERNICZYCH BADANIE WYBRANYCH WŁAŚCIWOŚCI WYTWORÓW PAPIERNICZYCH Wytwór papierniczy jest to produkt otrzymany w postaci wstęgi lub arkusza przez spilśnienie odpowiednio przygotowanych włókien roślinnych (rzadziej

Bardziej szczegółowo

Introligator Technik procesów introligatorskich Technik procesów introligatorskich

Introligator Technik procesów introligatorskich Technik procesów introligatorskich AU.16. AU.43. Realizacja procesów Planowanie i kontrola produkcji poligraficznej 732301 Introligator 311936 311936 311935 drukowania OMZ OMZ TECHNIK PROCESÓW INTROLIGATORSKICH 311936 Klasyfikacja zawodów

Bardziej szczegółowo

Cyfrowy miernik temperatury

Cyfrowy miernik temperatury Cyfrowy miernik temperatury MS6502 INSTRUKCJA OBSŁUGI wersja 1.0 SPIS TREŚCI Wstęp... 3 Bezpieczeństwo uŝytkowania... 3 1. Zawartość opakowania... 3 2. Zasady bezpieczeństwa... 3 3. Środowisko pracy...

Bardziej szczegółowo

SKRÓTY DOTYCZĄCE FARB NATRYSKOWYCH

SKRÓTY DOTYCZĄCE FARB NATRYSKOWYCH Spis treści SKRÓTY DOTYCZĄCE FARB NATRYSKOWYCH 6 1. CHARAKTERYSTYKA TECHNIK DRUKOWANIA CYFROWEGO 7 2. ZASTOSOWANIE I PERSPEKTYWY ROZWOJU DRUKOWANIA NATRYSKOWEGO 15 3. ZASADA DRUKOWANIA NATRYSKOWEGO 19

Bardziej szczegółowo

Opt Lasers CLH 2500/5000. Laserowa głowica grawerująca. Opis produktu

Opt Lasers CLH 2500/5000. Laserowa głowica grawerująca. Opis produktu CLH 2500/5000 Laserowa głowica grawerująca pozwala wykorzystać wysoką prędkość poruszania się podczas grawerowania nawet skomplikowanych wzorów. Długość przewodu pomiędzy głowicą laserową i sterownikiem

Bardziej szczegółowo

Technik procesów drukowania

Technik procesów drukowania Technik procesów drukowania Technik procesów drukowania to osoba, która zajmuje się obsługą wszystkich maszyn i urządzeń drukarskich używanych w procesie drukowania. Do jego obowiązków należą, m.in.: czynności

Bardziej szczegółowo

SYSTEMY DO DRENAśU OPŁUCNEJ

SYSTEMY DO DRENAśU OPŁUCNEJ SYSTEMY DO DRENAśU OPŁUCNEJ Dreny śródoperacyjne Thorax proste i wygięte Pediatryczne dreny z trokarem (tępym lub trójgraniec) Dren z elastyczną prowadnicą do ukształtowania Ambulatoryjne zestawy do drenaŝu

Bardziej szczegółowo

MYJKA ULTRADŹWIEKOWA CLEAN 120 HD. INSTRUKCJA UśYTKOWANIA. Wyłączny Dystrybutor:

MYJKA ULTRADŹWIEKOWA CLEAN 120 HD. INSTRUKCJA UśYTKOWANIA. Wyłączny Dystrybutor: MYJKA ULTRADŹWIEKOWA CLEAN 120 HD INSTRUKCJA UśYTKOWANIA Wyłączny Dystrybutor: TPH Pol-Intech Sp. z o.o. 93-176 Łódź, ul. ŁomŜyńska 3 tel./fax. +48 42 682 78 75, +48 42 682 16 83 +48 42 684 64 78, email:

Bardziej szczegółowo

Planowanie produkcji poligraficznej

Planowanie produkcji poligraficznej Planowanie produkcji poligraficznej Pierwszą fazą planowania technologicznego i technicznego produkcji jest sporządzenie schematów blokowych obrazujących kolejne procesy wykonania produktu poligraficznego.

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ PŁ LABORATORIUM TECHNOLOGII POWŁOK OCHRONNYCH ĆWICZENIE 2

INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ PŁ LABORATORIUM TECHNOLOGII POWŁOK OCHRONNYCH ĆWICZENIE 2 INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ PŁ LABORATORIUM TECHNOLOGII POWŁOK OCHRONNYCH ĆWICZENIE 2 BADANIA ODPORNOŚCI NA KOROZJĘ ELEKTROCHEMICZNĄ SYSTEMÓW POWŁOKOWYCH 1. WSTĘP TEORETYCZNY Odporność na korozję

Bardziej szczegółowo

Jowisz Sp. z o.o. oferta firmy

Jowisz Sp. z o.o. oferta firmy Jowisz Sp. z o.o. oferta firmy Na bazie doświadczeń na rynku Polskiej poligrafii Firma Jowisz Sp. z o.o. powstała celem wsparcia w dostawach wałków oraz tulei specjalistycznych wykorzystywanych podczas

Bardziej szczegółowo

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK SZTUKATORSTWA I KAMIENIARSTWA ARTYSTYCZNEGO

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK SZTUKATORSTWA I KAMIENIARSTWA ARTYSTYCZNEGO Załącznik nr 8 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK SZTUKATORSTWA I KAMIENIARSTWA ARTYSTYCZNEGO SYMBOL CYFROWY 347[10] I. OPIS ZAWODU 1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien

Bardziej szczegółowo

Komentarz technik poligraf 311[28]-01 Czerwiec 2009

Komentarz technik poligraf 311[28]-01 Czerwiec 2009 Strona 1 z 11 Strona 2 z 11 Rozwiązanie zadania egzaminacyjnego podlegało ocenie w zakresie następujących elementów pracy: I. Tytuł pracy egzaminacyjnej. II. Założenia do opracowania projektu wynikające

Bardziej szczegółowo

Część 1 Wskaźniki biologiczne. Razem Dopuszcza się róŝne wielkości opakowań, z odpowiednim przeliczeniem wymaganej ilości sztuk.

Część 1 Wskaźniki biologiczne. Razem Dopuszcza się róŝne wielkości opakowań, z odpowiednim przeliczeniem wymaganej ilości sztuk. 125PNPSW2012 1 Część 1 Wskaźniki biologiczne Samodzielny wskaźnik biologiczny 600 szt. ampułkowy do kontroli sterylizacji 1.1 parą wodną. Czas inkubacji wskaźnika nie dłuŝszy niŝ 4h, zgodny z normą 11138-1

Bardziej szczegółowo

ABC filtrowania w ciemni - Jerzy Kołaczyński 1. Teoria 1. Teoria 2. Zastosowanie 3. Split grading 4. Tabele dla głowic kolorowych

ABC filtrowania w ciemni - Jerzy Kołaczyński 1. Teoria 1. Teoria 2. Zastosowanie 3. Split grading 4. Tabele dla głowic kolorowych ABC filtrowania w ciemni - Jerzy Kołaczyński 1. Teoria 2. Zastosowanie 3. Split grading 4. Tabele dla głowic kolorowych 1. Teoria Dawno temu nie uŝywano w ciemni filtrów innych niŝ czerwony nie zaświetlający

Bardziej szczegółowo

Karta Techniczna PROTECT 321 UHS Podkład akrylowy Wypełniający podkład akrylowy utwardzany izocyjanianem alifatycznym.

Karta Techniczna PROTECT 321 UHS Podkład akrylowy Wypełniający podkład akrylowy utwardzany izocyjanianem alifatycznym. UHS Podkład akrylowy Wypełniający podkład akrylowy utwardzany izocyjanianem alifatycznym. PRODUKTY POWIĄZANE Utwardzacz do wyrobów poliuretanowych standardowy Utwardzacz do wyrobów poliuretanowych szybki

Bardziej szczegółowo

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE MONTER IZOLACJI PRZEMYSŁOWYCH

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE MONTER IZOLACJI PRZEMYSŁOWYCH Załącznik nr 2 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE MONTER IZOLACJI PRZEMYSŁOWYCH SYMBOL CYFROWY 713[09] I. OPIS ZAWODU 1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć: 1) rozróŝniać

Bardziej szczegółowo

1. Identyfikacja substancji/ Identyfikacja producenta, dystrybutora

1. Identyfikacja substancji/ Identyfikacja producenta, dystrybutora KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ WAPNIA WĘGLAN STRĄCONY Data wydania: 09.2002 Data aktualizacji: 09.2009 1. Identyfikacja substancji/ Identyfikacja producenta, dystrybutora Nazwa substancji:

Bardziej szczegółowo

Technika dla szkoły podstawowej. Rozkład materiału nauczania techniki dla podręcznika Technika. Część techniczna" L. g. Procedury osiągania celów

Technika dla szkoły podstawowej. Rozkład materiału nauczania techniki dla podręcznika Technika. Część techniczna L. g. Procedury osiągania celów Technika dla szkoły podstawowej Rozkład materiału nauczania techniki dla podręcznika Technika. Część techniczna" Dział podręcznika Temat lekcji L. g. Zakres treści Procedury osiągania celów. Bezpieczeństwo

Bardziej szczegółowo

Instrukcja "Jak stosować preparat CerMark?"

Instrukcja Jak stosować preparat CerMark? Instrukcja "Jak stosować preparat CerMark?" Co to jest CerMark? Produkt, który umożliwia znakowanie metali w technologii laserowej CO 2. Znakowanie uzyskane w technologii CerMark charakteryzuje idealna

Bardziej szczegółowo

z poradni pedagogicznej

z poradni pedagogicznej Kryteria oceniania zajęć komputerowych w klasach kształcenia zintegrowanego dla dzieci z opiniami z poradni pedagogicznej Zajęcia z informatyki są ćwiczeniami praktycznymi, które łączą zabawę z nauką,

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie ogniskowej soczewki za pomocą ławy optycznej

Wyznaczanie ogniskowej soczewki za pomocą ławy optycznej POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA FIZYKOCHEMII I TECHNOLOGII POLIMERÓW LABORATORIUM Z FIZYKI Wyznaczanie ogniskowej soczewki za pomocą ławy optycznej Wstęp Jednym z najprostszych urządzeń optycznych

Bardziej szczegółowo

Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie

Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie (kształcenie według podstawy programowej z 2017 r.) Technik procesów drukowania 311935 Warszawa 2017 Informator opracowała Centralna Komisja

Bardziej szczegółowo

Lutownica gazowa HS #04323 INSTRUKCJA OBSŁUGI. wersja 1.0

Lutownica gazowa HS #04323 INSTRUKCJA OBSŁUGI. wersja 1.0 Lutownica gazowa #04323 INSTRUKCJA OBSŁUGI wersja 1.0 2 Spis treści Wstęp...4 Właściwości...4 Bezpieczeństwo uŝytkowania...4 1. Zawartość opakowania...4 2. Zasady bezpieczeństwa...5 3. Budowa...5 4. Praca

Bardziej szczegółowo

EKSPLOATACJA SYSTEMÓW TECHNICZNYCH - LAB. Wprowadzenie do zajęć

EKSPLOATACJA SYSTEMÓW TECHNICZNYCH - LAB. Wprowadzenie do zajęć Politechnika Śląska Wydział Organizacji i Zarządzania Katedra Podstaw Systemów Technicznych EKSPLOATACJA SYSTEMÓW TECHNICZNYCH - LAB. Ćwiczenie 1 Wprowadzenie do zajęć Plan ćwiczenia 1. Zapoznanie się

Bardziej szczegółowo

Temat ćwiczenia. Pomiary płaskości i prostoliniowości powierzchni

Temat ćwiczenia. Pomiary płaskości i prostoliniowości powierzchni POLITECHNIKA ŚLĄSKA W YDZIAŁ TRANSPORTU Temat ćwiczenia Pomiary płaskości i prostoliniowości powierzchni I. Cel ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest zapoznanie z metodami pomiaru płaskości i prostoliniowości

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE ZACHOWANIA SIĘ MATERIAŁÓW PODCZAS ŚCISKANIA Instrukcja przeznaczona jest dla studentów

Bardziej szczegółowo

Instrukcja. Laboratorium

Instrukcja. Laboratorium Instrukcja Laboratorium Temperatura mięknięcia tworzyw według metody Vicat str. 1 TEMPERATURA MIĘKNIĘCIA Temperatura przy której materiał zaczyna zmieniać się z ciała stałego w masę plastyczną. Przez pojęcie

Bardziej szczegółowo

Nowe uniwersalne przejście dachowe dla pokryć dachówkowych. Trwałe i wszechstronne

Nowe uniwersalne przejście dachowe dla pokryć dachówkowych. Trwałe i wszechstronne Nowe uniwersalne przejście dachowe dla pokryć dachówkowych Trwałe i wszechstronne Nowość dla pokryć dachówkowych Nowe uniwersalne przejście dachowe dla pokryć dachówkowych, dopełnia szeroki asortyment

Bardziej szczegółowo

ŚWISTAWKA ELEKTRONICZNA HT- HYDROTECHNIK. Kompaktowa sonda do pomiaru poziomu wód podziemnych. Numer katalogowy: N/A OPIS

ŚWISTAWKA ELEKTRONICZNA HT- HYDROTECHNIK. Kompaktowa sonda do pomiaru poziomu wód podziemnych. Numer katalogowy: N/A OPIS ŚWISTAWKA ELEKTRONICZNA HT- HYDROTECHNIK Kompaktowa sonda do pomiaru poziomu wód podziemnych. Numer katalogowy: N/A OPIS Świstawka elektroniczna HT-Hydrotechnik jest jednym z dostępnych w naszej ofercie

Bardziej szczegółowo

Instrukcja obsługi bindownicy OPUS profipunch. Instrukcja obsługi bindownicy

Instrukcja obsługi bindownicy OPUS profipunch. Instrukcja obsługi bindownicy Instrukcja obsługi bindownicy OPUS profipunch Środki ostrożności Obsługiwać maszynę zgodnie z instrukcją obsługi, zwracając szczególną uwagę na maksymalną liczbę jednorazowo dziurkowanych kartek Urządzenie

Bardziej szczegółowo

INFORMACJE DOTYCZĄCE REGAŁÓW

INFORMACJE DOTYCZĄCE REGAŁÓW INFORMACJE DOTYCZĄCE REGAŁÓW 1. Szyny wykonane ze stali zimnowalcowanej, ocynkowanej. 2. Minimalne wymiary szyn: szerokość 70 mm, wysokość 15 mm; 3. Konstrukcja szyn i technologia ich ułoŝenia powinna

Bardziej szczegółowo

Wyłączny Przedstawiciel Handlowy ASD www.artsytemdeco.com RODADECK MICROCEMENT EKSKLUZYWNE GŁADKIE POWIERZCHNIE

Wyłączny Przedstawiciel Handlowy ASD www.artsytemdeco.com RODADECK MICROCEMENT EKSKLUZYWNE GŁADKIE POWIERZCHNIE RODADECK MICROCEMENT EKSKLUZYWNE GŁADKIE POWIERZCHNIE Techniki dekoracji powierzchni MIKROCEMENT RODADECK SF RODADECK SF jest to dwuskładnikowy produkt na bazie spoiw hydraulicznych, żywic syntetycznych,

Bardziej szczegółowo

Stefan Jakucewicz. Formaty papieru

Stefan Jakucewicz. Formaty papieru Stefan Jakucewicz Formaty papieru Wzdłużne krojenie papieru jest to proces podziału zwoju papieru otrzymanego z maszyny papierniczej (z rozkroju tamboru) na zwoje o mniejszej szerokości wstęgi lub/i długości.

Bardziej szczegółowo

Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie

Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie (kształcenie według podstawy programowej z 2017 r.) Drukarz 732201 Warszawa 2017 Informator opracowała Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie

Bardziej szczegółowo

Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji STATYSTYCZNA KONTROLA PROCESU

Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji STATYSTYCZNA KONTROLA PROCESU Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji METROLOGIA I KONTKOLA JAKOŚCI - LABORATORIUM TEMAT: STATYSTYCZNA KONTROLA PROCESU 1. Cel ćwiczenia Zapoznanie studentów z podstawami wdrażania i stosowania metod

Bardziej szczegółowo

STANDARDY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH W ZAKRESIE WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI UCZNIÓW ZAJĘCIA TECHNICZNE DLA KLAS IV

STANDARDY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH W ZAKRESIE WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI UCZNIÓW ZAJĘCIA TECHNICZNE DLA KLAS IV STANDARDY WYMAGAŃ EDUACYJNYCH W ZARESIE WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI UCZNIÓW ZAJĘCIA TECHNICZNE DLA LAS IV Zasady sporządzania dokumentacji technicznej ocena bardzo dobra -Posługują się elementarnymi przyborami

Bardziej szczegółowo

Drukowanie wklęsłe 825[01].Z2.03

Drukowanie wklęsłe 825[01].Z2.03 MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Wojciech Pilc Drukowanie wklęsłe 825[01].Z2.03 Poradnik dla ucznia Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji Państwowy Instytut Badawczy Radom 2007 Recenzenci: mgr inŝ.

Bardziej szczegółowo

Sitodruk w OtherTees, czyli o tym jak powstają nasze koszulki...

Sitodruk w OtherTees, czyli o tym jak powstają nasze koszulki... Sitodruk w OtherTees, czyli o tym jak powstają nasze koszulki... Wszystkie koszulki, bluzy i pozostałe ubrania OtherTees drukowane są najlepsza możliwą metodą, którą jest oczywiście sitodruk. Czym generalnie

Bardziej szczegółowo

Stanowi wyposażenie warsztatów i zakładów obrabiających elementy metalowe jak również wyposażenie ośrodków szkoleniowych.

Stanowi wyposażenie warsztatów i zakładów obrabiających elementy metalowe jak również wyposażenie ośrodków szkoleniowych. Stanowi wyposażenie warsztatów i zakładów obrabiających elementy metalowe jak również wyposażenie ośrodków szkoleniowych. Udoskonalona konstrukcja stołu zapewnia funkcjonalność, komfort i bezpieczeństwo

Bardziej szczegółowo

Formierka PróŜniowa do formowania wgłębnego

Formierka PróŜniowa do formowania wgłębnego Formierka PróŜniowa do formowania wgłębnego JT-18 INSTRUKCJA UśYTKOWANIA Wyłączny Dystrybutor: Dział Handlowy:, email:info@pol-intech.pl Zapraszamy na stronę internetową: http://www.pol-intech.pl http://www.polydent.pl

Bardziej szczegółowo

Karta Techniczna Spectral Under Dwuskładnikowy podkład akrylowy mokro na mokro VHS PRODUKTY POWIĄZANE

Karta Techniczna Spectral Under Dwuskładnikowy podkład akrylowy mokro na mokro VHS PRODUKTY POWIĄZANE Dwuskładnikowy podkład akrylowy mokro na mokro VHS EXTRA 755 PLAST 775 PLAST 825 PRODUKTY POWIĄZANE Podkład akrylowy szary P3 Utwardzacz standardowy, szybki, wolny, extra wolny Rozcieńczalnik do wyrobów

Bardziej szczegółowo

IV.5. SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA PREFABRYKATY B

IV.5. SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA PREFABRYKATY B IV.5. SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA PREFABRYKATY B.05.00.00 1. Wstęp 1.1. Przedmiot SST Przedmiotem niniejszej szczegółowej specyfikacji technicznej są wymagania dotyczące wykonywania i montaŝu prefabrykatów

Bardziej szczegółowo

Folie do prezentacji i kreacji

Folie do prezentacji i kreacji Folie do prezentacji i kreacji Folie od Avery Zweckform wykorzystasz do wszechstronnych zastosowań. Każda prezentacja przygotowana na naszych foliach do slajdów odniesie sukces. A używając samoprzylepnych

Bardziej szczegółowo

TECHNOLOGIA MASZYN. Wykład dr inż. A. Kampa

TECHNOLOGIA MASZYN. Wykład dr inż. A. Kampa TECHNOLOGIA MASZYN Wykład dr inż. A. Kampa Technologia - nauka o procesach wytwarzania lub przetwarzania, półwyrobów i wyrobów. - technologia maszyn, obejmuje metody kształtowania materiałów, połączone

Bardziej szczegółowo

Jest to graficzna ilustracja tzw. prawa Plancka, które moŝna zapisać następującym równaniem:

Jest to graficzna ilustracja tzw. prawa Plancka, które moŝna zapisać następującym równaniem: WSTĘP KaŜde ciało o temperaturze powyŝej 0 0 K, tj. powyŝej temperatury zera bezwzględnego emituje promieniowanie cieplne, zwane teŝ temperaturowym, mające naturę fali elektromagnetycznej. Na rysunku poniŝej

Bardziej szczegółowo

SMG MASZYNY O WYSOKIEJ WYDAJNOŚCI DO OPASYWANIA TOWARÓW TAŚMĄ Z TWORZYWA SZTUCZNEGO SMG 10/15 SMG 20/25/20S/25S SMG 50/55 SMG 57 SMG 65/65S

SMG MASZYNY O WYSOKIEJ WYDAJNOŚCI DO OPASYWANIA TOWARÓW TAŚMĄ Z TWORZYWA SZTUCZNEGO SMG 10/15 SMG 20/25/20S/25S SMG 50/55 SMG 57 SMG 65/65S SMG MASZYNY O WYSOKIEJ WYDAJNOŚCI DO OPASYWANIA TOWARÓW TAŚMĄ Z TWORZYWA SZTUCZNEGO SMG 10/15 SMG 20/25/20S/25S SMG 50/55 SMG 57 SMG 65/65S SMG 65i/75i SMG 50i/55i NOWA GENERACJA SMG OD MASZYNY WOLNOSTOJĄCEJ

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Przetwórstwo wytworów papierniczych Oznaczenie kwalifikacji: A.58 Numer zadania:

Bardziej szczegółowo

Klasa S1 do przechowywania wartości pod nadzorem wg PN-EN 14450:2006 Do przechowywania broni i amunicji wg KT/101/IMP/2004(6)

Klasa S1 do przechowywania wartości pod nadzorem wg PN-EN 14450:2006 Do przechowywania broni i amunicji wg KT/101/IMP/2004(6) SEJFY KOLIBER klasa S1 Zastosowanie : Rodzina Koliber to nowoczesne, wysokiej jakości modele sejfów do uŝytku domowego i biurowego. Odpowiednie do przechowywania dokumentów, biŝuterii, broni, amunicji,

Bardziej szczegółowo

Pomiar grubości pokrycia :

Pomiar grubości pokrycia : Pomiar grubości pokrycia : Na folii, papierze a także na metalizowanych powierzchniach Potrzeba pomiaru w czasie rzeczywistym. Pomiar i kontrola grubości pokrycia na foli, papierze w produkcji różnego

Bardziej szczegółowo

KATALOG PRZENOŚNIKÓW TAŚMOWYCH

KATALOG PRZENOŚNIKÓW TAŚMOWYCH Zakład Metalowy Edward Bugno v. 1.1 KATALOG PRZENOŚNIKÓW TAŚMOWYCH tel/fax. 0-18/ 351-11-95 tel/fax. 0-18/ 351-11-95 zaklad@ebugno.pl Strona 1 z 14 Zakład Metalowy Edward Bugno ebugno powstał w 1989 roku.

Bardziej szczegółowo

DRUK WIELKOFORMATOWY

DRUK WIELKOFORMATOWY DRUK WIELKOFORMATOWY Druk wielkoformatowy to inaczej solwentowy lub lateksowy druk cyfrowy, czyli nowoczesna technologia stosowana do produkcji form drukowanych na materiale banerowym, folii i papierze.

Bardziej szczegółowo

Instrukcja instalacji i uŝytkowania. Młynki do mięsa S-12, TS - 12, TS - 12D TE - 22, TE - 22D, TS - 22, TS - 22D TS - 32, TS - 32D

Instrukcja instalacji i uŝytkowania. Młynki do mięsa S-12, TS - 12, TS - 12D TE - 22, TE - 22D, TS - 22, TS - 22D TS - 32, TS - 32D Instrukcja instalacji i uŝytkowania Młynki do mięsa Typ : T-8, S-12, TS - 12, TS - 12D TE - 22, TE - 22D, TS - 22, TS - 22D TS - 32, TS - 32D 1 DEKLARACJA ZGODNOŚCI Producent oświadcza, Ŝe urządzenia spełniają

Bardziej szczegółowo

2. Identyfikacja zagroŝeń Substancja nie jest klasyfikowana jako niebezpieczna. Nie stanowi zagroŝenia dla zdrowia ludzi i zwierząt.

2. Identyfikacja zagroŝeń Substancja nie jest klasyfikowana jako niebezpieczna. Nie stanowi zagroŝenia dla zdrowia ludzi i zwierząt. KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ OLEJ RYCYNOWY Data wydania: 09.2002 Data aktualizacji: 09.2009 1. Identyfikacja substancji/identyfikacja producenta, dystrybutora Nazwa substancji: Olej

Bardziej szczegółowo

KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ MAGNEZU WĘGLAN

KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ MAGNEZU WĘGLAN KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ MAGNEZU WĘGLAN Data wydania: 09.2002 Data aktualizacji: 09.2009 1. Identyfikacja substancji/identyfikacja producenta, dystrybutora Nazwa substancji: Magnezu

Bardziej szczegółowo

1. Identyfikacja substancji/ Identyfikacja producenta, dystrybutora

1. Identyfikacja substancji/ Identyfikacja producenta, dystrybutora KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ MAGNEZU TLENEK Data wydania: 09.2002 Data aktualizacji: 09.2009 1. Identyfikacja substancji/ Identyfikacja producenta, dystrybutora Nazwa substancji: Magnezu

Bardziej szczegółowo

Glazura, terakota czy gres? Wybieramy płytki ceramiczne

Glazura, terakota czy gres? Wybieramy płytki ceramiczne Glazura, terakota czy gres? Wybieramy płytki ceramiczne Przed remontem czy aranżacją mieszkania warto zastanowić się nad odpowiednim doborem płytek. Na rynku dostępne są różne ich nazwy: glazura, terakota

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE TWORZYW SZTUCZNYCH OZNACZENIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH PRZY STATYCZNYM ROZCIĄGANIU

Bardziej szczegółowo

MODUŁ 3. WYMAGANIA EGZAMINACYJNE Z PRZYKŁADAMI ZADAŃ

MODUŁ 3. WYMAGANIA EGZAMINACYJNE Z PRZYKŁADAMI ZADAŃ MODUŁ 3. WYMAGANIA EGZAMINACYJNE Z PRZYKŁADAMI ZADAŃ Przykład zadania do części praktycznej egzaminu dla wybranych umiejętności z kwalifikacji A.58. Przetwórstwo wytworów papierniczych Opracuj proces technologiczny

Bardziej szczegółowo

Technika Klasa V Szkoły Podstawowej WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE

Technika Klasa V Szkoły Podstawowej WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE Technika lasa V Szkoły j WYMAGANIA EDUACYJNE NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE 1. Opinia nr: 4223.513.2017 1.Zasady sporządzania dokumentacji technicznej -posługuje się elementarnymi przyborami kreślarskimi; -odwzorowuje

Bardziej szczegółowo

Grubościomierz Sauter

Grubościomierz Sauter INSTRUKCJA OBSŁUGI Nr produktu 756150 Grubościomierz Sauter Strona 1 z 7 Uwaga: Zaleca się kalibrowanie nowego przyrządu przed pierwszym użyciem, jak opisano w punkcie 6. Dzięki temu będzie można osiągnąć

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2017 Nazwa kwalifikacji: Przetwórstwo wytworów papierniczych Oznaczenie kwalifikacji: A.58 Numer zadania:

Bardziej szczegółowo