ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJ CEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2012

Transkrypt

1 Zawód: technik wiertnik Symbol cyfrowy zawodu: 311[40] Numer zadania: 1 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpocz cia egzaminu 311[40] Czas trwania egzaminu: 180 minut ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJ CEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2012 Informacje dla zdaj cego: 1. Materia y egzaminacyjne obejmuj : ARKUSZ EGZAMINACYJNY z tre ci zadania i dokumentacj, zeszyt ze stron tytu ow KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ oraz KART OCENY. 2. Sprawd, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 7 stron. Sprawd, czy materia y egzaminacyjne s czytelne i nie zawieraj b dnie wydrukowanych stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki w materia ach egzaminacyjnych zg o przewodnicz cemu zespo u nadzoruj cego etap praktyczny. 3. Na KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ: wpisz swoj dat urodzenia, wpisz swój numer PESEL*. 4. Na KARCIE OCENY: wpisz swoj dat urodzenia, wpisz swój numer PESEL*, wpisz symbol cyfrowy zawodu, zamaluj kratk z numerem odpowiadaj cym numerowi zadania, przyklej naklejk ze swoim numerem PESEL w oznaczonym miejscu na karcie. 5. Zapoznaj si z tre ci zadania egzaminacyjnego, dokumentacj za czon do zadania, a nast pnie przyst p do rozwi zania zadania. Rozwi zanie obejmuje opracowanie projektu realizacji prac okre lonych w tre ci zadania. 6. Zadanie rozwi zuj tylko w zeszycie KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ od razu na czysto, nie otrzymasz dodatkowych kartek. Notatki, pomocnicze obliczenia itp., je eli nie nale do pracy, obwied lini i oznacz s owem BRUDNOPIS. Zapisy oznaczone BRUDNOPIS nie b d oceniane. 7. Po rozwi zaniu zadania ponumeruj strony pracy egzaminacyjnej. Numerowanie rozpocznij od strony, na której jest miejsce do zapisania tytu u pracy. Wszystkie materia y, które za czasz do pracy, opisz swoim numerem PESEL* w prawym górnym rogu. 8. Na stronie tytu owej zeszytu KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ, wpisz liczb stron swojej pracy i liczb sztuk za czonych materia ów. 9. Zeszyt KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ i KART OCENY przeka zespo owi nadzoruj cemu etap praktyczny. Powodzenia! * w przypadku braku numeru PESEL - seria i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzaj cego to samo.

2 Zadanie egzaminacyjne Firma "Geobud" wierci otwór eksploatacyjny, którego planowana g boko wynosi m. Po osi gni ciu g boko ci m zosta y zapuszczone i zacementowane do wierzchu rury ok adzinowe o rednicy 7 oraz grubo ci cianki 10,4 mm. Dalsze prace maj polega na pog bieniu otworu do planowanej g boko ci i zapuszczeniu oraz zacementowaniu kolumny rur traconych o rednicy 5 i grubo ci cianki 9,2 mm. Planowana wysoko korka cementowego wynosi 20 m. Opracuj projekt realizacji prac zwi zanych z pog bieniem otworu do planowanej g boko ci m. Projekt realizacji prac powinien zawiera : 1. Tytu pracy egzaminacyjnej wynikaj cy z tre ci zadania. 2. Za o enia do projektu wynikaj ce z tre ci zadania i za czników. 3. Ustalenie klasy zagro enia erupcyjnego z podaniem uzasadnienia. Obliczenie najwi kszego spodziewanego ci nienia g owicowego. Dobór g owic przeciwerupcyjnych uwzgl dniaj c konieczn ilo zamkni oraz wytrzyma o ci nieniow zgodn z typoszeregiem urz dze przeciwerupcyjnych. 4. Obliczenie g sto ci jak powinna mie p uczka wiertnicza podczas przewiercania w interwale g boko ci od m do m, przy za o eniu naddatku ci nienia hydrostatycznego nad ci nieniem z o owym 0,5 MPa/1000 m. 5. Opis próby ch onno ci pod rurami ok adzinowymi Charakterystyk widra, którym b dzie przewiercany interwa od m do m. 7. Obliczenie ilo ci zaczynu cementowego, jaki zostanie zu yty do zacementowania kolumny rur traconych. Do wykonania zadania wykorzystaj: Za cznik 1. Fragment Projektu Geologiczno-Technicznego Otworu. Za cznik 2. Wyci g z katalogu rur ok adzinowych. Za cznik 3. Instrukcja zapobiegania i likwidacji erupcji p ynu z o owego. Za cznik 4. Fragment Rozporz dzenia Ministra Spraw Wewn trznych i Administracji w sprawie zagro e naturalnych w zak adach górniczych. Za cznik 5. Wzory do obliczania g sto ci p uczki wiertniczej. Za cznik 6. Symbolika widrów gryzowych produkowanych przez firm Narz dzia i Urz dzenia Wiertnicze GLINIK sp. z o. o. Czas przeznaczony na wykonanie zadania wynosi 180 minut. Strona 2 z 7

3 Fragment Projektu Geologiczno-Technicznego Otworu Za cznik 1. Strona 3 z 7

4 Za cznik 2. Wyci g z katalogu rur ok adzinowych rednica zewn trzna Wymiary rury Masa Wymiary z czek Grubo cianki rednica wewn trzna Rury z g adkimi ko cami Dodatek na gwinty i z czk rednica zewn trzna D ugo ca kowita [cale] [ 10-3 m] [kg/m] [kg] [ 10-3 m] i/2 114,3 5,7 102,9 15,24 2,27 127,0 225,4 6,4 101,5 16,91 2,09 7,4 99,5 19,42 1, ,0 6,4 114,2 11,11 3,00 141,3 231,8 7,5 112,0 22,15 2,63 9,2 108,6 26, /2 139,7 7,0 125,7 22,86 2,91 153,4 235,0 7,7 124,3 25,13 2,63 9,2 121,3 29,51 2,09 10,5 118,7 33,57 1,54 6 5/8 168,3 7,3 153,7 29,03 6,54 187,7 244,5 8,9 150,5 35,12 5,72 10,6 147,1 41,18 4,81 12,1 144,1 46,47 4, ,8 8,1 161,6 33,41 4,99 194,5 254,0 9,2 159,4 38,22 4,36 10,4 157,0 42,78 3,72 11,5 154,8 47,19 3,09 12,7 152,4 51,51 2,54 13,7 150,4 55,50 1,91 7 5/8 193,7 8,3 177,1 38,07 9,35 215,9 263,5 9,5 174,7 43,26 8,54 10,9 171,9 49,21 7,72 12,7 168,3 56,68 6,63 8 5/8 219,1 8,9 201,3 46,32 12,80 244,5 269,9 10,2 198,7 52,34 11,89 11,4 196,3 58,52 10,99 12,7 193,7 64,63 10, ,50 8,99 9 5/8 244,5 8,9, 226,7 51,92 14,07 269,9 269,9 10,0 224,5 58,00 13,17 11,4 222,3 63,60 12,35 12,0 220,5 68,73 11, /4 273,0 8,9 255,2 57,91 15,62 298,4 269,9 10,2 252,6 65,87 14,44 11,4 250,2 73,73 13,35 12, /4 273,0 9,5 279,4 67,86 16,25 323,8 269,9 11,1 276,2 78,30 14, , /8 339,7 9,7 320,3 78,56 18,25 365,1 269,9 10,9 317,9 88,55 16,71 12,2 315,3 98,47 15, , ,6 11,1 384,2 108,32 20,70 431,8 269,9 12,6 381,2 122,09 17, /8 473, ,0 11,1 485,8 136,30 24,88 533,4 269,9 12,7 482,6 155,10 21,97 Strona 4 z 7

5 Za cznik 3. Fragment instrukcji zapobiegania i likwidacji erupcji p ynu z o owego Za cznik do zarz dzenia nr 7 Kierownika Ruchu Zak adu Geologicznego PNiG Jas o sp. z o. o. z dnia r Ci nienie robocze poszczególnych sk adników przeciwerupcyjnego wyposa enia otworu oraz rur ok adzinowych musi by wi ksze od najwi kszego spodziewanego ci nienia g owicowego, którego warto oblicza si ze wzoru: gdzie: p max p max = A H q - najwi ksze spodziewane ci nienie g owicowe, MPa H q A - g boko zalegania poziomu perspektywicznego, m - gradient ci nienia z o owego w rozpatrywanym poziomie, MPa - wspó czynnik korekcyjny dobierany wg zasad okre lonych w poni szej tabeli. Lp. Warto wspó czynnika A Warunki geologiczno-z o owe 1. 1,0 2. 0,85 do 0,75 Dla otworów gazowych i o nierozpoznanych warunkach geologiczno-z o owych o g boko ci do 2500 m Dla otworów gazowych o nierozpoznanych warunkach geologiczno-z o owych i g boko ci 2500 do 3000 m 3. 0,75 do 0,6 Dla otworów o g boko ci wi kszej jak 3000 m 4. 0,6 do 0,5 Dla otworów wierconych w rozpoznanych warunkach z o owych i gdy p ynem z o owym jest ciecz 7.5. Wyposa enie wylotu otworu w g owice przeciwerupcyjne w zale no ci od wyst puj cego zagro enia erupcyjnego i siarkowodorowego Wylot otworu wiertniczego wyposa a si w zestaw g owic przeciwerupcyjnych z czterema zamkni ciami, z których jedno jest zamkni ciem uniwersalnym, przy prowadzeniu prac wiertniczych w warunkach zaliczonych do: 1/ klasy A zagro enia erupcyjnego, 2/ I i II kategorii zagro enia siarkowodorowego, 3/ klasy A cznie z kategori I i II, o których mowa w pkt. 1 i W przypadkach nie wymienionych w ust. 1 wylot otworu wyposa a si w zestaw g owic z trzema zamkni ciami, z których jedno jest zamkni ciem uniwersalnym. Strona 5 z 7

6 Fragment Rozporz dzenia Ministra Spraw Wewn trznych i Administracji z dnia 14 czerwca 2002 r. w sprawie zagro e naturalnych w zak adach górniczych Rozdzia 7 Zagro enie erupcyjne i siarkowodorowe w zak adach górniczych wydobywaj cych kopaliny otworami wiertniczymi Za cznik Ustala si dwie klasy zagro enia erupcyjnego przy wierceniach i eksploatacji z ó ropy naftowej lub gazu ziemnego. 2. Do klasy A zagro enia erupcyjnego zalicza si otwory wiertnicze i odwierty o anormalnie du ym zagro eniu erupcyjnym oraz otwory wiercone w rejonach nierozpoznanych geologicznie i nieznanej charakterystyce z o owej. 3. Do klasy B zagro enia erupcyjnego zalicza si otwory wiertnicze i odwierty w rejonach o znanej budowie geologicznej i znanej charakterystyce z o owej, gdy gradient ci nienia z o owego nie przekracza 0,13 MPa/10 m Ustala si cztery kategorie zagro enia siarkowodorowego dla otworów w wierceniu oraz odwiertów na z o ach ropy naftowej lub gazu ziemnego. 2. Do pierwszej kategorii zalicza si te otwory i odwierty, z których mo liwy wyp yw siarkowodoru jest wi kszy od 120 m 3 /min. 3. Do drugiej kategorii zalicza si te otwory i odwierty, z których mo liwy wyp yw siarkowodoru przekracza 18 m 3 /min, lecz nie jest wi kszy ni 120 m 3 /min. 4. Do trzeciej kategorii zalicza si te otwory i odwierty, z których mo liwy wyp yw siarkowodoru przekracza 6 m 3 /min, lecz nie jest wi kszy ni 18 m 3 /min. 5. Do czwartej kategorii zalicza si te otwory i odwierty, przy których istnieje mo liwo wyst pienia zagro enia toksycznego siarkowodorem o st eniu powy ej 7 ppm, a maksymalny mo liwy wyp yw siarkowodoru nie przekracza 6 m 3 /min. 6. Kategorie zagro enia siarkowodorowego, okre lone w ust. 2-5, odnosz si do otworów i odwiertów w rejonach o znanej wydajno ci i koncentracji siarkowodoru. Strona 6 z 7

7 P Wzory do obliczania g sto ci p uczki wiertniczej H, MPa Z q R Za cznik 5. P P H Z s H 1000, MPa P H, kg/m 3 gdzie: H g 10 6 g boko, m gradient ci nienia z o owego, MPa/m ci nienie z o owe, MPa naddatek ci nienia hydrostatycznego nad z o owym, MPa ci nienie hydrostatyczne, MPa przy pieszenie ziemskie 9,81 m/s 2 g sto p uczki, kg/m 3 Za cznik 6. Symbolika widrów gryzowych produkowanych przez firm Narz dzia i Urz dzenia Wiertnicze GLINIK sp. z o. o. Symbol w zale no ci od twardo ci przewiercanych ska BM M S T BT Symbol w zale no ci od konstrukcji widra T Z H uz bienie G GY - X o ysko SX M wk adka stabilizuj ca (na pocz tku oznaczenia) C P p ukanie Kategoria twardo ci ska BARDZO MI KKIE MI KKIE REDNIE TWARDE BARDZO TWARDE Cechy konstrukcji widra Z by wie ców kalibruj cych w kszta cie litery T Wie ce kalibrujace wzmocnione s upkami Czo a gryzów zbrojone s upkami S upki urabiaj ce z w glików spiekanych S upki urabiaj ce z w glików spiekanych sto kowe Nieuszczelnione Uszczelnione o ysko uszczelnione lizgowe Z by wzmocnione, dodatkowa stabilizacja (do wierce kierunkowych) Dodatkowa dysza centralna Do wierce z p uczk powietrzn Strona 7 z 7