ROZDZIAŁ 12 WSPÓŁCZESNE DETERMINANTY KURSÓW AKCJI
|
|
- Józef Wilk
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Edward Radosiński, Leopold Szczurowski, Łukasz Radosiński Współczesne determinanty kursów akcji; [w:] A. Balcerak, W. Kwaśnicki (red.) Metody symulacyjne w badaniu organizacji i w dydaktyce menedżerskiej. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2008, ss ROZDZIAŁ 12 WSPÓŁCZESNE DETERMINANTY KURSÓW AKCJI Przedmiotem rozdziału jest ocena analizy technicznej i fundamentalnej jako narzędzia modelowania zmienności kursów akcji. Na tym tle dokonano próby wyizolowania współczesnych determinant kursów akcji. Badano zależność statystyczną między zmianami kursu Dow Jones i WIG. Wskazano kierunki dalszych badań nad współczesnymi determinantami kursów akcji. Słowa kluczowe: modelowanie, analiza techniczna, analiza fundamentalna WPROWADZENIE W ostatnich latach giełda zmieniła się w sposób na tyle istotny, że miało to wpływ na sposób podejmowania decyzji o zakupie lub sprzedaży akcji, a tym samym na metodykę i znaczenie analizy fundamentalnej i technicznej. Podstawowym wyróżnikiem zmian na rynkach giełdowych jest ich globalizacja na bazie technologii internetowych. Obecnie, dzięki Internetowi inwestorzy mają natychmiastowy dostęp do każdej istotnej informacji rynkowej, jak również mogą swobodnie, także w trybie natychmiastowym, za pośrednictwem maklerskich platform internetowych, inwestować swe kapitały praktycznie na każdej, z liczących się w skali światowej, giełdzie papierów wartościowych. Jak każda usługa świadczona przez Internet handel akcjami stał się praktycznie dostępny dla każdego użytkownika sieci. W efekcie liczba aktywnych uczestników rynków giełdowych w skali kraju jest liczona w milionach, a w skali świata w miliardach. W konsekwencji nastąpiły zmiany w przebiegu procesów przygotowania decyzji inwestorów (zaniechanie wykonywania niektórych faz, uproszczenia metodyczne, etc.) CZYM (NIE) KIERUJE SIĘ DROBNY INWESTOR? To umasowienie rynku giełdowego spowodowało, co jest oczywiste, jego pauperyzację. Przeciętny tzw. drobny inwestor nie ma wystarczającej wiedzy ekono-
2 190 Część II. Konceptualizacje i aplikacje micznej, ani nawet ochoty, aby przed podjęciem decyzji o zakupie akcji przeprowadzać skomplikowane analizy fundamentalne czy techniczne. Podstawową przesłanką, jaką kieruje się ten typ inwestorów jest wynik obserwacji trendu głównych indeksów giełdowych jeśli rosną, to decyzja: kupuj, jeśli spadają, to decyzja: sprzedaj. Taka taktyka podejmowania decyzji giełdowych przez miliony drobnych inwestorów internetowych skutkuje bardzo długimi okresami hossy, gdy inwestorzy wykupując wzajemnie od siebie akcje podbijają ich ceny i podtrzymują w ten sposób trend wzrostowy indeksów. W pewnym momencie, gdy przypadkowo zbiegnie się kilka niepomyślnych zdarzeń polityczno-ekonomicznych o znaczeniu globalnym, bańka spekulacyjna pęka i rozpoczyna się równie długi okres bessy na światowych rynkach giełdowych. Jeśli na współczesnych rynkach giełdowych królem jest trend, to królową (która de facto rządzi królem) jest największy system ekonomiczny świata, czyli gospodarka Stanów Zjednoczonych Ameryki wraz z jej giełdami. W warunkach globalnego dostępu do informacji rynkowej giełda nowojorska wyznacza trend główny na światowym rynku akcji, za którym podążają trendy pozostałych giełd światowych, w tym giełda polska. Przykładowo, jeśli zostanie opublikowana informacja o istotnym wzroście inflacji w USA, wówczas wśród inwestorów rośnie nadzieja, że bank centralny podniesie bazowe stopy procentowe celem podwyższenia kosztu kredytu i zmniejszenia tym samym podaży pieniądza. Podwyżka stóp procentowych zwiększa atrakcyjność bonów skarbowych, w efekcie, na podstawie wyników nowej kalkulacji stopa zwrotu ryzyko, inwestorzy są skłonni podjąć decyzję o sprzedaży części akcji, aby uwolnione w ten sposób fundusze przeznaczyć na zakup bardziej opłacalnych bonów skarbowych. Antycypując tego typu zachowanie, duzi inwestorzy, którzy zwykle jako pierwsi mają dostęp do tego typu informacji (zgodnie z giełdowym porzekadłem Giełda wie zawsze jako pierwsza! ), podejmują decyzję o sprzedaży swoich akcji, dając tym samym impuls spadkowy na giełdzie nowojorskiej. Wystąpienie tego impulsu jest natychmiast zauważalne przez miliony internautów, którzy na całym świecie śledzą ustawicznie aktualną sytuację na giełdach światowych przede wszystkim poprzez obserwację indeksów giełdowych. Pod wpływem tego impulsu przynajmniej część z nich, a przy umasowieniu handlu są to miliony inwestorów na całym świecie, podejmuje także decyzję o sprzedaży. To zmasowana reakcja drobnych inwestorów powoduje, że w ślad za giełdą nowojorską następuje spadek indeksów także na giełdach regionalnych, w tym na giełdzie polskiej. Na zachowanie się drobnego inwestora wpływa także pewne psychologiczne oddziaływanie środków masowego przekazu i przyjmowana przez nie hierarchia ważności informacji z giełdy. O ile otwarcie giełdy nowojorskiej jest zawsze wiadomością dnia, to wyniki konkretnych spółek są podawane tylko w specjalistycznych serwisach ekonomicznych, do których drobny inwestor nie zawsze chce zaglądać. To że drobni inwestorzy biorą pod uwagę trend indeksów, a nie aktualną kondycję ekonomiczną kupowanej spółki wynika nie tylko z niechęci do przeprowadzania
3 Rozdział 12. Współczesne determinanty kursów akcji 191 skomplikowanych analiz, ale jest także konsekwencją polityki dywidendowej prowadzonej od lat przez spółki notowane na polskiej giełdzie. Większość z tych spółek albo nie płaci dywidendy w ogóle, albo płaci tak mało, że stopa zwrotu akcji jest niższa od stopy zwrotu z obligacji, mimo że ryzyko inwestowania w akcje jest zdecydowanie wyższe. Spółki nie płacą dywidendy, gdyż zakładają, że nabywcy ich akcji liczą przede wszystkim na zyski kapitałowe, natomiast pomijają w swych kalkulacjach ewentualne zyski w formie dywidendy. Jeżeli dla uczestników rynku papierów wartościowych liczą się tylko zyski kapitałowe, to konsekwencją tego jest skupienie uwagi, zgodnie z tym co zostało powiedziane wcześniej, na obserwacji trendu akcji spółki, który dla większości spółek jest pochodną trendu indeksu głównego. Jeśli dywidenda ma znaczenie marginalne, to dane spółek o ich kondycji ekonomicznej także są informacją podrzędną, co w sposób istotny wpływa na znaczenie analizy fundamentalnej jako sposobu wypracowywania decyzji giełdowych PRZYCZYNA-SKUTEK CZY SKUTEK-PRZYCZYNA? W efekcie kurs giełdowy typowego polskiego banku mniej zależy od jego wyników kwartalnych, a często bardziej od, nieraz marginalnych, informacji o kondycji amerykańskiej gospodarki. Innymi słowy w ostatnich latach obserwuje się istotne oderwanie kursu akcji danej spółki, czyli jej wyceny rynkowej, od jej wyceny ekonomicznej przeprowadzonej na przykład za pomocą metod analizy fundamentalnej. Jedynie zdecydowanie złe lub zdecydowanie dobre widoczne gołym okiem wyniki ekonomiczne danej spółki mogą spowodować, iż trend kursu jej akcji będzie przeciwstawny w stosunku do trendu wytyczonego przez główne indeksy giełdowe, jak WIG czy WIG 20. To ścisłe uzależnienie trendów wskaźników giełd regionalnych od giełdy nowojorskiej powoduje, że nastąpiło swoiste odwrócenie relacji pomiędzy indeksem a kursami akcji składającymi się na ten indeks. To nie kursy akcji wchodzących w skład indeksu giełd regionalnych wpływają na wartość tego indeksu, lecz na odwrót - spodziewany spadek indeksu powoduje wyprzedaż akcji i spadek ich kursów Poczynione powyżej uwagi mają charakter dyskusyjny. Niemniej zanim wejdzie się w gąszcze klasycznych założeń analizy fundamentalnej i technicznej należy zwrócić uwagę, że w ciągu ostatnich lat na giełdzie zaszły na tyle istotne zmiany, że bez wątpienia miały one wpływ na sposoby oceny sytuacji rynkowej przez inwestorów i na tej podstawie podejmowanie decyzji o zakupie bądź sprzedaży akcji. Zilustrował to znakomicie Leszek Baj [2008]: W piątek początek sesji w Warszawie można było przewidzieć. Fatalna czwartkowa sesja w Ameryce (indeksy poszły w dół o 2-2,4 proc.) sprawiła, że nienajlepsze nastroje zapanowały na wszystkich ważniejszych parkietach świata Indeksy [w Warszawie] rozpoczęły się na minusie - WIG20 tracił 1,3 %, najszerszy WIG spadał o 1.1 %... Ale po południu stał się cud. Amerykański
4 192 Część II. Konceptualizacje i aplikacje Departament Handlu podał, że zamówienia na dobra trwałe w fabrykach w USA w czerwcu rosły w najszybszym tempie od czterech miesięcy. Dodatkowo okazało się, że sprzedaż domów w czerwcu spadła, ale nie tak bardzo, jak sądzili analitycy Dobrą wiadomość poczuła i warszawska giełda, bo około indeks najważniejszych spółek giełdowych WIG 20 momentalnie zaczął rosnąć WSTĘPNA ANALIZA ZALEŻNOŚCI INDEKSÓW Przeprowadzone rozważania zmierzają nieuchronnie do sformułowania dwóch hipotez badawczych. Pierwszej, że istnieje istotna zależność między wartościami indeksu WIG a wartościami indeksu Dow Jones (DJ) 1, oraz w związku z tym, drugiej, że przebiegi szeregów czasowych obu indeksów są do siebie podobne. Wstępna analiza obejmie uzasadnienie sensowności dowodzenia drugiej hipotezy i dowodzenie pierwszej hipotezy za pomocą badania korelacji między indeksami WIG a DJ. Szczególnie druga hipoteza jest atrakcyjna poznawczo i utylitarnie. Każdy inwestor marzy przecież o odkryciu liczbowej zależności między przyczyną (wzrost DJ) a skutkiem (wzrost WIG). Dowodzenie wymagałoby rozległych badań statystycznych wykorzystujących metody, techniki i narzędzia szczegółowych statystyk opisowych, przewidzianych do badań regresji 2 i analiz podobieństwa szeregów czasowych 3. Zanim zaczniemy ponosić związane z tym nakłady warto uruchomić zdrowy rozsądek i wstępnie ocenić sensowność takich badań. Bardzo pomocna w badaniach nie tylko statystycznych - jest wizualizacja problemu. 4 Stanisz [2000] wręcz uważa, że analizę związków między badanymi cechami rozpoczyna się zawsze od sporządzenia wykresu. Oczywiście wcześniej trzeba pozyskać wiarygodne dane, a następnie poddać je zabiegom technicznym takim, jak: digitalizacja, czyszczenie danych, obsługa brakujących danych, przekształcanie danych (normalizacja, standaryzacja), etc. 5 W opisywanych analizach wykorzystano 6 dane historyczne z Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie oraz Giełdy Nowojorskiej za okres od 30 maja 2006 roku do 3 września 2008 roku: 1 Jeden z najważniejszych i najstarszych działających indeksów akcji spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Nowym Jorku (Dow Jones Industrial Average DJIA). Został skonstruowany przez Ch. Dowa i E. Jonesa. Składa się on z około 30 największych amerykańskich przedsiębiorstw. 2 Np. [Pawłowski 1981], [Sobczyk 2007]. 3 Zobacz [Otnes, Enochson 1978]. 4 Porównaj [Radosiński 2001] 5 Więcej zobacz np. [Larose 2006, ss ]. 6 Szeregi czasowe indeksów są dostępne pod adresem: szczurowski/sssg/2008/ Wig_i_DJ_ pdf.
5 Rozdział 12. Współczesne determinanty kursów akcji 193 { }, { DJ }; { d,..., d }; d = ;..., d = WIGt t t 1 n 1 n (12.1) W tabeli przedstawiono ogólną charakterystykę tych danych źródłowych, obejmujących 582 sesje (n=582) odbyte w ciągu niepełnych trzech lat historii notowań indeksów. Zaprezentowane w pozycjach od 3. do 6. wartości parametrów statystyk opisowych indeksów notowań (średnia i odchylenie standardowe) obliczono dla wartości kursów zamknięcia sesji. Wartości te tylko w ograniczonym sensie (odchylenie standardowe) mogą okazać się pomocne w analizie falsyfikującej. Wybrane fragmenty szeregów czasowych wykorzystano do zobrazowania problemu. Tabela Charakterystyka danych źródłowych Przedmiot Łącznie Lata Granice segmentu danych Liczba sesji Średni kurs zamknięcia indeksu WIG , , , ,57 4 Odchylenie standardowe dla indeksu WIG 8 021, , , ,93 5 Średni kurs zamknięcia indeksu DJ , , , ,48 6 Odchylenie standardowe dla indeksu DJ 852,00 532,34 523,14 552,93 Opracowanie własne Etap wstępnej wizualizacji problemu podzielono na fazę wzrokowego badania sensowności analiz podobieństwa szeregów czasowych indeksów WIG i DJ oraz wstępną wzrokową analizę związku korelacyjnego między badanymi indeksami (wykres rozrzutu - scatterplot). Wykres (rys. 12.1) ułatwiający wzrokowe zbadanie sensowności przeprowadzenia analiz podobieństwa szeregów czasowych indeksów WIG i DJ wykonano na surowych danych za okres od do W celu zapewnienia tej samej skali wartości dla szeregów czasowych wykonano normowanie przestrzeni ich wartości zapewniające start obu śledzonych indeksów w dniu r. z tego samego miejsca w układzie współrzędnych. Zastosowano następujący wzór 1 : znorm - DJ t WIG = DJ DJ t (12.2) Nawet pobieżne porównanie szeregu czasowego znormalizowanego indeksu DJ z odpowiadającym mu przebiegiem indeksu WIG za okres kwiecień sierpień Wartość współczynnika normującego w tym przypadku wynosiła 4,56743.
6 194 Część II. Konceptualizacje i aplikacje Rys Notowania WIG i znormalizowanego DJ w okresie 04/08-08/08. Opracowanie własne Rys Wykres rozrzutu indeksu WIG względem indeksu DJ w 2007 r. Opracowanie własne (rys ) wskazuje na sensowność falsyfikowania hipotezy o podobieństwie segmentu wartości indeksu WIG do segmentu wartości indeksu DJ. Przebiegi indeksów wydają się być prawie identyczne. Wykres rozrzutu używany w kolejnym etapie analizy (zobacz rys ) jest podstawą wstępnej, wzrokowej oceny zależności między badanymi zmiennymi, a nawet ułatwia określenie siły i rodzaju zależności (por. [Stanisz 2000]). Przyjmijmy, że analiza związana jest z badaniem dwóch zmiennych WIG i DJ w 2007 roku. Wartości
7 Rozdział 12. Współczesne determinanty kursów akcji 195 tych zmiennych w próbie n-elementowej (n=257 1 ) są zestawione w postaci dwóch szeregów szczegółowych, tak jak we wzorze 12.1, z tym, że t [ ; ]. W prostokątnym układzie współrzędnych na osi odciętych zaznaczamy wartości DJ, a na osi rzędnych - wartości WIG. Punkty odpowiadające poszczególnym wartościom indeksów dla tych samych sesji tworzą korelacyjny wykres rozrzutu. Gdyby zaznaczone punkty leżały dokładnie na linii prostej czego nie dowodzi rys wówczas moglibyśmy mówić o pełnej korelacji między WIG a DJ. Rys wskazuje raczej na silną korelację badanych indeksów giełdowych. Wynika to z kształtu w jaki ułożyły się punkty opisujące sesje. Figura składa się z wielu punktów leżących mniej więcej wzdłuż linii prostej, a jednocześnie odnosi się wrażenie, jakby punkty te równocześnie się poruszały taki efekt obrazuje właśnie silne skorelowanie. Brak korelacji byłby odwzorowany w postaci bezkształtnej chmury punktów. Można także z dużą dozą pewności przyjąć, że WIG i DJ są skorelowane dodatnio, ponieważ - jak widać na rys wzrostowi DJ odpowiada wzrost wartości WIG. Rysunki i jakościowo, wizualizacyjnie wspierają hipotezę o statystycznej zależności między WIG a DJ. Mają one z pewnością większą wartość dowodową niż wcześniej omówione i wsparte logiką - spekulacje słowne 2. Warto przy tym zauważyć, że przedstawione dowody wizualizacyjne skonstruowano na danych bez uwzględnienia 1-dniowego wyprzedzenia w czasie notowań DJ w stosunku do notowań WIG wynikającego z różnych stref czasowych. Zabieg 1-dniowego przesunięcia względem siebie wartości szeregów czasowych WIG i DJ musi być wykonany w statystycznym dowodzeniu korelacji między nimi. Ostatnim omówionym w tej pracy badaniem jest wstępna analiza związku statystycznego między indeksem WIG a DJ. Wstępna analiza oznacza, że zbadana zostanie zależność wyłącznie za pomocą dyskusji wartości współczynnika korelacji między indeksem WIG a DJ: n (WIG WIG)(DJ DJ) i i i= 1 r = (12.3) n n 2 2 (WIGi WIG) (DJ i DJ) i= 1 i= 1 gdzie: r współczynnik korelacji, WIG i wartość indeksu WIG na zamknięcie i-tej sesji, 1 Rozmiar próby równa się liczbie sesji w 2007 r. 2 Większość zjawisk na świecie pozostaje w jakichś związkach, a nieprecyzyjne słowa, takie jak: więcej, mało, przeważnie, często, etc., niewiele wnoszą do warstwy dowodzenia. Twierdzenie: "rak płuc jest powiązany z paleniem papierosów" oznacza, że statystycznie osoba paląca więcej papierosów, ma większą szansę zachorować na raka. To nieprecyzyjne twierdzenie można uzupełnić (i wzmocnić) np. analizą korelacji między intensywnością zgonów na raka płuc, a liczbą wypalanych dziennie papierosów.
8 196 Część II. Konceptualizacje i aplikacje DJ i wartość indeksu DJ na zamknięcie i-tej sesji, n liczba sesji, WIG - średnia wartość indeksu WIG dla n sesji, DJ - średnia wartość indeksu DJ dla n sesji. Interpretacja związku statystycznego między indeksem DJ a indeksem WIG oznacza, że określonym wartościom indeksu DJ odpowiadają określone średnie wartości WIG. Teoretycznie można by obliczyć, jak zmieni się - średnio - wartość indeksu WIG w zależności od wartości indeksu DJ (tzw. określanie siły i kierunku zależności). Takie obliczenia muszą być poprzedzone analizą merytoryczną uzasadniającą występowanie związku 1. Tabela zawiera literaturową 2 interpretację skali siły korelacji w zależności od wartości współczynnika r. Na jej podstawie można po obliczeniu wartości r - precyzyjniej rozpoznać korelację między indeksami WIG i DJ. Tabela Skala siły korelacji w zależności od współczynnika korelacji LP Współczynnik korelacji Siła korelacji 1 r = 0 brak korelacji 2 0 < r < 0,1 nikła 3 0,1 =< r < 0,3 słaba 4 0,3 =< r < 0,5 przeciętna 5 0,5 =< r < 0,7 wysoka 6 0,7 =< r < 0,9 bardzo wysoka 7 0,9 =< r < 1 prawie pełna 8 r = 1 pełna Na podstawie [Sobczak 2008], [Stanisz 2000] W tabeli i na rysunku przedstawiono obliczone wartości współczynnika korelacji dla indeksów WIG i DJ. Obliczenia przeprowadzono za pomocą arkusza kalkulacyjnego dla kompletnych serii danych indeksów opisanych w tabeli w rozbiciu na lata 2006, 2007 i 2008 oraz w zależności od założonego - wyrażonego w dniach - opóźnienia reakcji (τ) inwestorów Giełdy Warszawskiej na zmianę wartości DJ na Giełdzie Nowojorskiej. Wprowadzenie opóźnienia τ oznacza, że do obliczeń wartości współczynnika r (zobacz wzór 12.3) w miejsce szeregu wartości in- 1 Np. Stanisz [2000] powołuje znane z literatury badania na danym obszarze geograficznym zależności (nawet istotnej statystycznie) między liczbą zajętych gniazd bocianich a liczbą urodzeń. Liczbowe stwierdzenie występowania zależności nie zawsze oznacza występowanie związku przyczynowo-skutkowego. Na współwystępowanie zjawisk może wpływać np. trzecie zjawisko. 2 Zobacz np. [Sobczak 2008], [Stanisz 2000].
9 Rozdział 12. Współczesne determinanty kursów akcji 197 deksu WIG i (dla i=1,..., n) będzie wzięty szereg wartości WIG τ,i (dla i=1,..., n τ ) uzyskanych według formuły: WIGτ = + τ τ <, i WIGi ; n nτ = n i= 1,..., n τ τ (12.4) LP Indeks τ Tabela Współczynniki korelacji indeksu WIG z DJ) [dzień] Łącznie Seria wyników [Wig_ALL] [Wig_2006] [Wig_2007] [Wig_2008] 1 WIG 0 0,9093 0,9052 0,8991 0, WIG 1 0,9065 0,9064 0,8937 0, WIG 2 0,9003 0,9038 0,8837 0, WIG 3 0,8941 0,8996 0,8745 0,7965 Analizując wyniki zawarte w tabeli z uwzględnieniem klas siły korelacji z tabeli można stwierdzić, że dla wszystkich przebadanych opóźnień (τ=0, 1, 2, 3) indeksy WIG i DJ są bardzo wysoko lub prawie w pełni skorelowane (aż 37,5% obliczonych współczynników). Tym samym nie można odrzucić hipotezy o występowaniu istotnej zależności między wartościami indeksu WIG a wartościami indeksu DJ. Szczegółowe badanie serii danych pokazanych Opracowanie własne Rys Korelacja indeksów WIG i DJ w latach w zależności od opóźnienia reakcji inwestorów Opracowanie własne na rysunku prowadzi do trzech wniosków. Po pierwsze, maksymalne skorelowanie indeksów następuje przy braku opóźnienia (dla τ=0) lub jednodniowym opóźnieniu
10 198 Część II. Konceptualizacje i aplikacje (dla τ=1). Oznacza to, że inwestorzy Giełdy Warszawskiej reagują szybko i przede wszystkim na zmiany nowojorskiego indeksu DJ. Drugi wniosek dotyczy tej samej grupy analiz i prowadzi do podobnej interpretacji. Dla większych opóźnień (τ=2 i τ=3) wartości współczynników korelacji maleją. Czyli, jak można było oczekiwać, siła oddziaływania zmian DJ na inwestycje składające się na wartość indeksu WIG spada już po dwóch dobach. Wstępnie potwierdzałoby to wcześniej sformułowane przypuszczenie, że inwestorzy zwłaszcza tzw. drobni nie stosują narzędzi wspomagających decyzje (np. analizy technicznej). Trzecia konstatacja jest związana ze współczynnikami korelacji dla 2008 roku. Wprawdzie pozostają one w grupie bardzo wysokiej korelacji, ale jednak różnią się od pozostałych od 7,6% (dla τ=1) do 12,9% (dla τ=3). Pewnym wytłumaczeniem jest fakt, że w 2008 roku giełdy światowe opanowała bessa, którą rządzą inne - niż podczas hossy - mechanizmy podejmowania decyzji, zwłaszcza wśród tzw. dużych inwestorów PODSUMOWANIE Rozważania przeprowadzone w części opisowej pracy, wprawdzie spekulatywnie, ale logicznie, uzasadniają tezę, że jedną z istotnych determinant kształtowania się kursów akcji na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych jest śledzenie przez inwestorów kursów akcji notowanych na Giełdzie w Nowym Jorku, a zwłaszcza indeksu Dow Jones. Wprawdzie opisane w części obliczeniowej pracy dowody nie przesądzają hipotezy o podobieństwie przebiegu wartości segmentu indeksu WIG do segmentu wartości indeksu DJ, ale też go nie falsyfikują. Natomiast obliczona bardzo wysoka i prawie pełna korelacja badanych zmiennych czyni falsyfikowaną hipotezę bardzo prawdopodobną. Osiągnięte wyniki nie są zamkniętym etapem badawczym. Badania rozszerzające, uzupełniające i uszczegółowiające opisane analizy mogłyby dotyczyć takich zagadnień, jak: Analizy podobieństwa innych indeksów np. WIG20, którego interpretacja składu bardziej pasuje do Dow Jonesa. Przygotowania kompletnych za lata i bardziej wiarygodnych szeregów czasowych do analiz. Przeprowadzenie ich digitalizacji, czyszczenia, obsługi brakujących danych oraz niezbędne ich przekształcania (normalizacja, standaryzacja). Głębszego badania korelacji indeksów w warunkach hossy i bessy. Wymagałoby to pozyskania danych nie tylko zagregowanych (o łącznej wartości wzrostu/spadku indeksu), ale także niezagregowanych, pokazujących strukturę podziału wartości indeksów przypadających na dużych i drobnych inwestorów.
11 Rozdział 12. Współczesne determinanty kursów akcji 199 Rozszerzenia zakresu badania korelacji w związku z opóźnieniami np. z uwzględnieniem opóźnień godzinowych. Analizy porównawczej skutków istotnych zdarzeń o zasięgu światowym i ich wpływu na zmiany wartości badanych indeksów. Korelacje z kursami innych giełd. Rozszerzenia wykorzystania w procedurze badawczej technik wizualizacyjnych 1 ułatwiających wstępne, poglądowe analizy szeregów czasowych, np. porównawczy opis przebiegu bezwzględnych znormalizowanych wartości szeregów czasowych badanych indeksów, ale także analizę porównawczą wskaźników procentowych dynamiki. Rozszerzenie zakresu stosowanych - w analizach podobieństwa szeregów czasowych 2 - metod 3, technik i narzędzi statystycznych, zwłaszcza analiz regresji. Perspektywicznie można uznać, że wyniki planowane i już osiągnięte pozwolą na opracowanie nowej metodologii analizy technicznej i fundamentalnej. Metodologia ta będzie uwzględniała determinanty wskazane w niniejszym rozdziale. LITERATURA BAJ L W piątek na GPW: od depresji do euforii, Gazeta Wyborcza, lipca CZEKAŁ M Analiza fundamentalna i techniczna. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego, Wrocław. DUDYCZ H Wizualizacja danych jako narzędzie wspomagania zarządzania przedsiębiorstwem. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław. JAGIELNICKI A Inwestycje giełdowe: Jak grać i wygrywać. Wydawnictwo "Helion", Gliwice cop. KLEIN P.J Wstęp do analizy papierów wartościowych., Liber, Warszawa. LAROSE D.T Odkrywanie wiedzy z danych. Wprowadzenie do eksploracji danych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. OTNES R.K, ENOCHSON L Analiza numeryczna szeregów czasowych. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa. PAWŁOWSKI Z Statystyka matematyczna. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. RADOSIŃSKI E Systemy informatyczne w dynamicznej analizie decyzyjnej. WN PWN, Warszawa-Wrocław. SEI-KOLASA M.., ZIELIŃSKA A Excel w statystyce. Materiały do ćwiczeń. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław. 1 Zobacz np. [Dudycz 1998]. 2 Zobacz [Otnes i Enochson 1978]. 3 Np. [Pawłowski 1981], [Sobczyk 2007].
12 200 Część II. Konceptualizacje i aplikacje SOBCZYK M Statystyka. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, ss.32-59, STANISZ A Podstawy statystyki dla prowadzących badania naukowe. Analiza korelacji. Medycyna Praktyczna, nr 10, 2000 ( 570A7E72BB0D4A3A9422B214A62B7200 ; ).
Autor: Paweł Pastusiak
Autor: Paweł Pastusiak Czarny czwartek 24 października 1929 roku, dzień, w którym ceny akcji na Nowojorskiej Giełdzie Papierów Wartościowych (ang. New York Stock Exchange) gwałtownie spadły, co obecnie
Bardziej szczegółowoZarządzanie ryzykiem. Opracował: Dr inŝ. Tomasz Zieliński
Zarządzanie ryzykiem Opracował: Dr inŝ. Tomasz Zieliński I. OGÓLNE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE Cel przedmiotu: Celem przedmiotu jest zaprezentowanie studentom podstawowych pojęć z zakresu ryzyka w działalności
Bardziej szczegółowoW okresie pierwszych dwóch i pół roku istnienia funduszu ponad 50% podmiotów było lepszych od średniej.
W okresie pierwszych dwóch i pół roku istnienia funduszu ponad 50% podmiotów było lepszych od średniej. Istnieje teoria, że fundusze inwestycyjne o stosunkowo krótkiej historii notowań mają tendencję do
Bardziej szczegółowoAnaliza zależności liniowych
Narzędzie do ustalenia, które zmienne są ważne dla Inwestora Analiza zależności liniowych Identyfikuje siłę i kierunek powiązania pomiędzy zmiennymi Umożliwia wybór zmiennych wpływających na giełdę Ustala
Bardziej szczegółowoWykład 1. Statystyka międzynarodowa - wprowadzenie Rynek pracy w Unii Europejskiej
Wykład 1 Statystyka międzynarodowa - wprowadzenie Rynek pracy w Unii Europejskiej Informacje o przedmiocie prowadzący: strona internetowa: wykład ćwiczenia forma zaliczenia: dr Marek Sobolewski www.msobolew.sd.prz.edu.pl
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Czarodziejski młynek do pomnażania pieniędzy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Czarodziejski młynek do pomnażania pieniędzy dr inż. Krzysztof Świetlik Politechnika Gdańska 7 marca 2019 r. Czym jest akcja? Mianem tym określa się papier wartościowy
Bardziej szczegółowoAnaliza inwestycji i zarządzanie portfelem SPIS TREŚCI
Analiza inwestycji i zarządzanie portfelem Frank K. Reilly, Keith C. Brown SPIS TREŚCI TOM I Przedmowa do wydania polskiego Przedmowa do wydania amerykańskiego O autorach Ramy książki CZĘŚĆ I. INWESTYCJE
Bardziej szczegółowoSposoby prezentacji problemów w statystyce
S t r o n a 1 Dr Anna Rybak Instytut Informatyki Uniwersytet w Białymstoku Sposoby prezentacji problemów w statystyce Wprowadzenie W artykule zostaną zaprezentowane podstawowe zagadnienia z zakresu statystyki
Bardziej szczegółowoGiełda : podstawy inwestowania / Adam Zaremba. wyd. 3. Gliwice, cop Spis treści
Giełda : podstawy inwestowania / Adam Zaremba. wyd. 3. Gliwice, cop. 2014 Spis treści Wprowadzenie 9 Część I. Zanim zaczniesz inwestować... Rozdział 1. Jak wybrać dom maklerski? 13 Na co zwracać uwagę?
Bardziej szczegółowoJakie są zalety i wady tego rodzaju inwestycji?
Jakie są zalety i wady tego rodzaju inwestycji? Na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych zadebiutował długo wyczekiwany na naszym rynku ETF. Ma on wiernie odwzorowywać zachowanie indeksu WIG20.
Bardziej szczegółowoCzy akcje w USA są drogie? Analiza poziomów wycen w relacji do inflacji oraz stopy bezrobocia
Czy akcje w USA są drogie? Analiza poziomów wycen w relacji do inflacji oraz stopy bezrobocia Kwestia słuszności poziomów wycen na indeksach giełdowych w Stanach Zjednoczonych to temat rzeka. Czy akcje
Bardziej szczegółowoBarometr Podaży i Popytu.
Barometr Podaży i Popytu. To nowa funkcjonalna cecha oprogramowania TSG oparta na dwóch, unikalnych koncepcjach. Pierwsza z nich, to arbitralny podział obrotu na umowną klasyfikację kupna i sprzedaży.
Bardziej szczegółowoK O N T R A K T Y T E R M I N O W E
"MATEMATYKA NAJPEWNIEJSZYM KAPITAŁEM ABSOLWENTA" projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego K O N T R A K T Y T E R M I N O W E Autor: Lic. Michał Boczek
Bardziej szczegółowoCzas na akcje!? Cykle gospodarcze w Polsce
Czas na akcje!? W długim terminie akcje osiągają wyższe stopy zwrotu niż obligacje. Ostatnich kilka lat spowodowało, że coraz więcej osób wątpi w aktualność tej starej zasady inwestycyjnej. Czy rzeczywiście
Bardziej szczegółowoStudenckie Koło Naukowe Rynków Kapitałowych Procter & Gamble Co. (PG) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej.
Procter & Gamble Co. (PG) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej. Procter & Gamble Co. (P&G, NYSE: PG) to globalna grupa kapitałowa mająca swoją siedzibę w Cincinnati, Ohio, USA. Wytwarza dobra konsumpcyjne,
Bardziej szczegółowoKROK 6 ANALIZA FUNDAMENTALNA
KROK 6 ANALIZA FUNDAMENTALNA Do tej pory skupialiśmy się na technicznej stronie procesu inwestycyjnego. Wiedza ta to jednak za mało, aby podejmować trafne decyzje inwestycyjne. Musimy zatem zmierzyć się
Bardziej szczegółowoPrace magisterskie 1. Założenia pracy 2. Budowa portfela
1. Założenia pracy 1 Założeniem niniejszej pracy jest stworzenie portfela inwestycyjnego przy pomocy modelu W.Sharpe a spełniającego następujące warunki: - wybór akcji 8 spółek + 2 papiery dłużne, - inwestycja
Bardziej szczegółowoZachowania indeksów branżowych GPW czerwiec październik 2013, część 1
Zachowania indeksów branżowych GPW czerwiec październik 2013, część 1 WIG Budownictwo oraz WIG Inaczej Warszawski Indeks Giełdowy. W jego skład wchodzą wszystkie spółki z Głównego Rynku Giełdy Papierów
Bardziej szczegółowoStudenckie Koło Naukowe Rynków Kapitałowych Citigroup Inc. (C) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE).
Citigroup Inc. (C) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE). Citigroup Inc. jest amerykańskim holdingiem prowadzącym zdywersyfikowaną działalność w zakresie usług bankowych i finansowych, w szczególności:
Bardziej szczegółowoZMIDEX analiza zdolności prognostycznej
ZMIDEX analiza zdolności prognostycznej 1 KURS ZAMKNIECIA WIG 40000 45000 50000 55000 ZMIDEX, a poziom indeksu ZMIDEX vs. WIG Regresja Liniowa (KMRL) Istotny dodatni związek ZMIDEX-u ze wszystkimi badanymi
Bardziej szczegółowoGiełda. Podstawy inwestowania SPIS TREŚCI
Giełda. Podstawy inwestowania SPIS TREŚCI Zaremba Adam Wprowadzenie Część I. Zanim zaczniesz inwestować Rozdział 1. Jak wybrać dom maklerski? Na co zwracać uwagę? Opłaty i prowizje Oferta kredytowa Oferta
Bardziej szczegółowoInwestowanie w IPO ile można zarobić?
Inwestowanie w IPO ile można zarobić? W poprzednich artykułach opisano w jaki sposób spółka przeprowadza ofertę publiczną oraz jakie może osiągnąć z tego korzyści. Teraz należy przyjąć punkt widzenia Inwestora
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE. Statystyka opisowa. Zarządzanie. niestacjonarne. I stopnia. dr Agnieszka Strzelecka. ogólnoakademicki.
Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Kierunek Forma studiów Poziom kwalifikacji Rok Semestr Jednostka prowadząca Osoba sporządzająca Profil Rodzaj
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji
Ćwiczenie: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji W statystyce stopień zależności między cechami można wyrazić wg następującej skali: Skala Stanisza r xy = 0 zmienne nie są skorelowane 0 < r xy 0,1
Bardziej szczegółowoStudenckie Koło Naukowe Rynków Kapitałowych Goldman Sachs Group Inc. (GS) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE).
Goldman Sachs Group Inc. (GS) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE). Goldman Sachs Group Inc. (GS) jedna z największych ogólnoświatowych firm w branży bankowości inwestycyjnej pełniąca profesjonalne
Bardziej szczegółowoInwestor musi wybrać następujące parametry: instrument bazowy, rodzaj opcji (kupna lub sprzedaży, kurs wykonania i termin wygaśnięcia.
Opcje na GPW (II) Wbrew ogólnej opinii, inwestowanie w opcje nie musi być trudne. Na rynku tym można tworzyć strategie dla doświadczonych inwestorów, ale również dla początkujących. Najprostszym sposobem
Bardziej szczegółowo7. Zastosowanie wybranych modeli nieliniowych w badaniach ekonomicznych. 14. Decyzje produkcyjne i cenowe na rynku konkurencji doskonałej i monopolu
Zagadnienia na egzamin magisterski na kierunku Ekonomia 1. Znaczenie wnioskowania statystycznego w weryfikacji hipotez 2. Organizacja doboru próby do badań 3. Rozkłady zmiennej losowej 4. Zasady analizy
Bardziej szczegółowoWykład 6: Analiza danych czasowych Wykresy, indeksy dynamiki
Wykład 6: Analiza danych czasowych Wykresy, indeksy dynamiki ... poczynając od XIV wieku zegar czynił nas najpierw stróżów czasu, następnie ciułaczy czasu, i wreszcie obecnie - niewolników czasu. W trakcie
Bardziej szczegółowoStatystyka w pracy badawczej nauczyciela Wykład 4: Analiza współzależności. dr inż. Walery Susłow walery.suslow@ie.tu.koszalin.pl
Statystyka w pracy badawczej nauczyciela Wykład 4: Analiza współzależności dr inż. Walery Susłow walery.suslow@ie.tu.koszalin.pl Statystyczna teoria korelacji i regresji (1) Jest to dział statystyki zajmujący
Bardziej szczegółowoCele badania Cel diagnostyczny zbadanie czy spółki o wskaźniku C/WK poniżej/powyżej wartości średniej dla branży przynosiły większą/mniejszą stopę zwr
Badanie statystyczne Wskaźnik C/WK a stopy zwrotu akcji Borys Drajczyk i Adam Rogaliński, Cele badania Cel diagnostyczny zbadanie czy spółki o wskaźniku C/WK poniżej/powyżej wartości średniej dla branży
Bardziej szczegółowoStatystyka opisowa Opracował: dr hab. Eugeniusz Gatnar, prof. WSBiF
Statystyka opisowa Opracował: dr hab. Eugeniusz Gatnar, prof. WSBiF 120 I. Ogólne informacje o przedmiocie Cel przedmiotu: Opanowanie podstaw teoretycznych, poznanie przykładów zastosowań metod statystycznych.
Bardziej szczegółowoStudenckie Koło Naukowe Rynków Kapitałowych General Electric Company (GE) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE).
General Electric Company (GE) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE). GE (NYSE: GE) - dostarcza najnowocześniejsze rozwiązania z zakresu technologii, mediów i usług finansowych. Firma prowadzi
Bardziej szczegółowoĆwiczenia 1 Wstępne wiadomości
Ćwiczenia 1 Wstępne wiadomości 1.Wyszukaj i uzupełnij brakujące definicje: rynek finansowy (financial market) instrument finansowy (financial instrument) papier wartościowy (security) 2. Na potrzeby analizy
Bardziej szczegółowoBarometr Finansów Banków (BaFiB) propozycja badania koniunktury w sektorze bankowym
Jacek Batóg Uniwersytet Szczeciński Barometr Finansów Banków (BaFiB) propozycja badania koniunktury w sektorze bankowym Jednym z ważniejszych elementów każdej gospodarki jest system bankowy. Znaczenie
Bardziej szczegółowoStudenckie Koło Naukowe Rynków Kapitałowych Wal-Mart Stores Inc. (WMT) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE).
Wal-Mart Stores Inc. (WMT) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE). Wal-Mart Stores Inc. (WMT) amerykańska sieć supermarketów założona w 196 przez Sama Waltona, będąca obecnie największym na
Bardziej szczegółowoStudenckie Koło Naukowe Rynków Kapitałowych Hewlett-Packard Co. (HPQ) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE).
Hewlett-Packard Co. (HPQ) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE). Hewlett-Packard Co. (HPQ) to obecnie największa firma informatyczna świata. Magazym Wired uznał HP za twórcę pierwszego komputera
Bardziej szczegółowoStudenckie Koło Naukowe Rynków Kapitałowych Johnson & Johnson (JNJ) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE).
Johnson & Johnson (JNJ) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE). Johnson & Johnson jest najbardziej wszechstronnym, obecnym na rynku międzynarodowym, wytwórcą produktów dla zdrowia i urody oraz
Bardziej szczegółowodr hab. Renata Karkowska 1
dr hab. Renata Karkowska 1 Miary zmienności: obrazują zmiany cen, stóp zwrotu instrumentów finansowych, opierają się na rozproszeniu ich rozkładu, tym samym uśredniają ryzyko: wariancja stopy zwrotu, odchylenie
Bardziej szczegółowoUcieczka inwestorów od ryzykownych aktywów zaowocowała stratami funduszy akcji i mieszanych.
Ucieczka inwestorów od ryzykownych aktywów zaowocowała stratami funduszy akcji i mieszanych. Wichura, która w pierwszych dniach sierpnia przetoczyła się nad światowymi rynkami akcji, przyczyniła się do
Bardziej szczegółowoWojciech Białek, główny analityk CDM Pekao SA Zakopane, 12 czerwca I nigdy już nie będzie takiego lata?
Wojciech Białek, główny analityk CDM Pekao SA Zakopane, 12 czerwca 2010 I nigdy już nie będzie takiego lata? O przewidywaniu krachów 2 Blog Wojciech Białka, 6 maja 2010, południe: Prawdopodobieństwo załamania
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Młody inwestor na giełdzie Strategie inwestycyjne Grzegorz Kowerda EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Młody inwestor na giełdzie Strategie inwestycyjne Grzegorz Kowerda Uniwersytet w Białymstoku 8 maja 2014 r. Początki giełdy przodek współczesnych giełd to rynek (jarmark,
Bardziej szczegółowoNazwy skrócone opcji notowanych na GPW tworzy się w następujący sposób: OXYZkrccc, gdzie:
Opcje na GPW (III) Na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych notuje się opcje na WIG20 i akcje niektórych spółek o najwyższej płynności. Każdy rodzaj opcji notowany jest w kilku, czasem nawet kilkunastu
Bardziej szczegółowoStruktura rynku finansowego
Akademia Młodego Ekonomisty Strategie inwestycyjne na rynku kapitałowym Grzegorz Kowerda Uniwersytet w Białymstoku 21 listopada 2013 r. Struktura rynku finansowego rynek walutowy rynek pieniężny rynek
Bardziej szczegółowoZadanie 1. Zadanie 2. Zadanie 3
Zadanie 1 Inwestor rozważa nabycie obligacji wieczystej (konsoli), od której będzie otrzymywał na koniec każdego półrocza kupon w wysokości 80 zł. Wymagana przez inwestora stopa zwrotu w terminie do wykupu
Bardziej szczegółowoGiełda Papierów Wartościowych w Warszawie oferuje inwestorom nową możliwość zawierania transakcji.
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie oferuje inwestorom nową możliwość zawierania transakcji. Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie oferuje inwestorom nową możliwość zawierania transakcji. Od
Bardziej szczegółowoStudenckie Koło Naukowe Rynków Kapitałowych Exxon Mobil Corp. (XOM) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE).
Exxon Mobil Corp. (XOM) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE). Exxon Mobil Corp. (XOM) zajmuje się eksploatacją złóż mineralnych, produkcją, transportem i sprzedażą ropy naftowej i gazu ziemnego.
Bardziej szczegółowoKontrakty terminowe na akcje
Kontrakty terminowe na akcje Zawartość prezentacji podstawowe informacje o kontraktach terminowych na akcje, zasady notowania, wysokość depozytów zabezpieczających, przykłady wykorzystania kontraktów,
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTANIE ANALIZY TECHNICZNEJ W PROCESIE PODEJMOWANIA DECYZJI INWESTYCYJNYCH NA PRZYKŁADZIE KGHM POLSKA MIEDŹ S.A.
Uniwersytet Wrocławski Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Instytut Nauk Ekonomicznych Zakład Zarządzania Finansami Studia Stacjonarne Ekonomii pierwszego stopnia Krzysztof Maruszczak WYKORZYSTANIE
Bardziej szczegółowoJanusz Biernat. Polityka pieniężna w Polsce w warunkach płynnego kursu walutowego
Janusz Biernat Polityka pieniężna w Polsce w warunkach płynnego kursu walutowego Warszawa 2006 Recenzent prof. dr hab. Eugeniusz Mazurkiewicz skład i Łamanie GrafComp s.c. PROJEKT OKŁADKI GrafComp s.c.
Bardziej szczegółowoWykład 5: Analiza dynamiki szeregów czasowych
Wykład 5: Analiza dynamiki szeregów czasowych ... poczynając od XIV wieku zegar czynił nas najpierw stróżów czasu, następnie ciułaczy czasu, i wreszcie obecnie - niewolników czasu. W trakcie tego procesu
Bardziej szczegółowoWykład 1 Sprawy organizacyjne
Wykład 1 Sprawy organizacyjne 1 Zasady zaliczenia Prezentacja/projekt w grupach 5 osobowych. Każda osoba przygotowuje: samodzielnie analizę w excel, prezentację teoretyczną w grupie. Obecność na zajęciach
Bardziej szczegółowoPOLSKI RYNEK AKCJI W 2014 ROKU
Dr hab. Eryk Łon POLSKI RYNEK AKCJI W 2014 ROKU sytuacja bieżąca i perspektywy 23 kwietnia 2014 r. Plan prezentacji: 1. Sytuacja bieżąca w świetle cyklu prezydenckiego w USA 2. WIG spożywczy jako barometr
Bardziej szczegółowoDopasowywanie modelu do danych
Tematyka wykładu dopasowanie modelu trendu do danych; wybrane rodzaje modeli trendu i ich właściwości; dopasowanie modeli do danych za pomocą narzędzi wykresów liniowych (wykresów rozrzutu) programu STATISTICA;
Bardziej szczegółowoANALIZA KORELACJI Korelacja między zmiennymi X i Y jest miarą siły liniowego związku między tymi zmiennymi.
ANALIZA KORELACJI Większość zjawisk w otaczającym nas świecie występuje nie samotnie a w różnorodnych związkach. Odnosi się to również do zjawisk biologiczno-medycznych. O powiązaniach między nimi mówią
Bardziej szczegółowoWIG.GAMES: nowy indeks, nowe możliwości. - Warszawa, 2 kwietnia 2019 r
WIG.GAMES: nowy indeks, nowe możliwości - Warszawa, 2 kwietnia 2019 r AGENDA 1. Dlaczego rynek kapitałowy? 2. Branża gry wideo na GPW 3. Indeksy giełdowe 4. Indeks WIG.GAMES 5. Co dalej 2 Rynek kapitałowy
Bardziej szczegółowoAmerican International Group, Inc. (AIG) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE).
American International Group, Inc. (AIG) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE). American International Group, Inc. (AIG) światowy lider usług z zakresu ubezpieczeń i finansów to wiodąca międzynarodowa
Bardziej szczegółowoBank of America Corp.(DE) (BAC) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE).
Bank of America Corp.(DE) (BAC) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE). Czym zajmuje się firma? Bank of America jeden z największych banków świata. Pod względem wielkości aktywów zajmuje 3.
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA OPOLSKA
POLITECHNIKA OPOLSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji Laboratorium Podstaw Inżynierii Jakości Ćwiczenie nr 4 Temat: Analiza korelacji i regresji dwóch zmiennych
Bardziej szczegółowoOPCJE. Slide 1. This presentation or any of its parts cannot be used without prior written permission of Dom Inwestycyjny BRE Banku S..A.
OPCJE Slide 1 Informacje ogólne definicje opcji: kupna (call)/sprzedaŝy (put) terminologia typy opcji krzywe zysk/strata Slide 2 Czym jest opcja KUPNA (CALL)? Opcja KUPNA (CALL) jest PRAWEM - nie zobowiązaniem
Bardziej szczegółowoWycena opcji. Dr inż. Bożena Mielczarek
Wycena opcji Dr inż. Bożena Mielczarek Stock Price Wahania ceny akcji Cena jednostki podlega niewielkim wahaniom dziennym (miesięcznym) wykazując jednak stały trend wznoszący. Cena może się doraźnie obniżać,
Bardziej szczegółowoStudenckie Koło Naukowe Rynków Kapitałowych American Express Company (AXP) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE).
American Express Company (AXP) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE). American Express Company (AXP) to obecnie największa firma świata świadcząca usługi w zakresie finansów. Główna siedziba
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji.
Ćwiczenie: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji. W statystyce stopień zależności między cechami można wyrazić wg następującej skali: Skala Guillforda Przedział Zależność Współczynnik [0,00±0,20)
Bardziej szczegółowoInwestowanie w obligacje
Inwestowanie w obligacje Ile zapłacić za obligację aby uzyskać oczekiwaną stopę zwrotu? Jaką stopę zwrotu uzyskamy kupując obligację po danej cenie? Jak zmienią się ceny obligacji, kiedy Rada olityki ieniężnej
Bardziej szczegółowoEV/EBITDA. Dług netto = Zobowiązania oprocentowane (Środki pieniężne + Ekwiwalenty)
EV/EBITDA EV/EBITDA jest wskaźnikiem porównawczym stosowanym przez wielu analityków, w celu znalezienia odpowiedniej spółki pod kątem potencjalnej inwestycji długoterminowej. Jest on trudniejszy do obliczenia
Bardziej szczegółowoBardzo dobra Dobra Dostateczna Dopuszczająca
ELEMENTY EKONOMII PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Klasa: I TE Liczba godzin w tygodniu: 3 godziny Numer programu: 341[02]/L-S/MEN/Improve/1999 Prowadzący: T.Kożak- Siara I Ekonomia jako nauka o gospodarowaniu
Bardziej szczegółowoRynek akcji z ochroną kapitału
Rynek akcji z ochroną kapitału db Obligacja WIG20 3-letnia obligacja strukturyzowana powiązana z indeksem WIG20 A Passion to Perform. Nowa jakość w inwestycjach giełdowych Polska gospodarka znajduje się
Bardziej szczegółowoBudowa sztucznych sieci neuronowych do prognozowania. Przykład jednostek uczestnictwa otwartego funduszu inwestycyjnego
Budowa sztucznych sieci neuronowych do prognozowania. Przykład jednostek uczestnictwa otwartego funduszu inwestycyjnego Dorota Witkowska Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Wprowadzenie Sztuczne
Bardziej szczegółowoTRANSAKCJE ARBITRAŻOWE PODSTAWY TEORETYCZNE cz. 1
TRANSAKCJE ARBITRAŻOWE PODSTAWY TEORETYCZNE cz. 1 Podstawowym pojęciem dotyczącym transakcji arbitrażowych jest wartość teoretyczna kontraktu FV. Na powyższym diagramie przedstawiono wykres oraz wzór,
Bardziej szczegółowoPodręcznik: Z. Makieła, T. Rachwał, Podstawy Przedsiębiorczości. Kształcenie ogólne w zakresie podstawowym, Nowa Era, Warszawa 2005.
1.. 2. Giełda Papierów Wartościowych Uczeń zna a. 1. Cele lekcji i. a) Wiadomości pojęcie giełdy, papieru wartościowego, rodzaje rynków, rodzaje papierów wartościowych. Uczeń potrafi: wyjaśnić rolę giełdy,
Bardziej szczegółowoGrupa LOTOS od ponad 10 lat na GPW
Grupa LOTOS od ponad 10 lat na GPW Akcje Grupy LOTOS notowane są na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW) od czerwca 2005 roku. Znajdujemy się w indeksie WIG20, czyli 20 największych
Bardziej szczegółowoInformacje Giełdowe w Aplikacji Mobilnej. Instrukcja dla użytkowników z systemem Windows Phone
Informacje Giełdowe w Aplikacji Mobilnej Instrukcja dla użytkowników z systemem Windows Phone INFORMACJE GIEŁDOWE INFORMACJE GIEŁDOWE umożliwiają obserwację opóźnionych o co najmniej 15 minut notowań instrumentów
Bardziej szczegółowoWOLUMEN OBROTÓW I LICZBA OTWARTYCH POZYCJI
WOLUMEN OBROTÓW I LICZBA OTWARTYCH POZYCJI Inwestorzy oceniający sytuację na rynkach terminowych zazwyczaj posługują się metodą uwzględniającą trzy wielkości - cenę, wolumen i liczbę otwartych kontraktów.
Bardziej szczegółowoDział Rozwoju Rynku Terminowego. Modyfikacja parametrów kontraktów terminowych na akcje. Wypłata dywidendy.
Dział Rozwoju Rynku Terminowego Modyfikacja parametrów kontraktów terminowych na akcje. Wypłata dywidendy. Czym jest dywidenda? Dywidenda zwykła (łac. Dividendum rzecz do podziału) część zysku netto spółki
Bardziej szczegółowoOPCJE MIESIĘCZNE NA INDEKS WIG20
OPCJE MIESIĘCZNE NA INDEKS WIG20 1 TROCHĘ HISTORII 1973 Fisher Black i Myron Scholes opracowują precyzyjną metodę obliczania wartości opcji słynny MODEL BLACK/SCHOLES 2 TROCHĘ HISTORII 26 kwietnia 1973
Bardziej szczegółowoWSE goes global with UTP
GIEŁDAPAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH WARSZAWIE WSE goes global with UTP UTP - nowy system transakcyjny na GPW System transakcyjny UTP (Universal Trading Platform) to nowa jakość w dziedzinie technologii na warszawskiej
Bardziej szczegółowoMarket Multiples Review
Czerwiec 212 Market Multiples Review 2 211 Przemysł materiałów budowlanych Charakterystyka sektora przemysł materiałów budowlanych Zapraszamy Państwa do zapoznania się z raportem Market Multiples Review
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ 7 WPŁYW SZOKÓW GOSPODARCZYCH NA RYNEK PRACY W STREFIE EURO
Samer Masri ROZDZIAŁ 7 WPŁYW SZOKÓW GOSPODARCZYCH NA RYNEK PRACY W STREFIE EURO Najbardziej rewolucyjnym aspektem ogólnej teorii Keynesa 1 było jego jasne i niedwuznaczne przesłanie, że w odniesieniu do
Bardziej szczegółowoWpływ testów utraty wartości wprowadzonych przez MSR na predykcyjną siłę informacji zawartych w sprawozdaniach finansowych
Wpływ testów utraty wartości wprowadzonych przez MSR na predykcyjną siłę informacji zawartych w sprawozdaniach finansowych mgr Jadwiga Praźników Promotor: prof. dr hab. inż. Tadeusz Dudycz Agenda 1. Uzasadnienie
Bardziej szczegółowoIstnieje duże prawdopodobieństwo, że indeks będzie w dniu jutrzejszym nadal niewiele zwyżkował. Wciąż należy pamiętać o poziomie 4015,5, który
Handel podczas czwartkowych notowań miał względnie spokojny charakter. Z pośród głównych parkietów Europy największe zwyżki odnotował indeks STOXX50 (stopa zwrotu wyniosła 1,74%). DAX W czasie dzisiejszej
Bardziej szczegółowo1) jednostka posiada wystarczające środki aby zakupić walutę w dniu podpisania kontraktu
Przykład 1 Przedsiębiorca będący importerem podpisał kontrakt na zakup materiałów (surowców) o wartości 1 000 000 euro z datą płatności za 3 miesiące. Bieżący kurs 3,7750. Pozostałe koszty produkcji (wynagrodzenia,
Bardziej szczegółowoKrzywa dochodowości. Kontrakty na obligacje w praktyce. Jesteś tu: Bossafx.pl» Edukacja» Magazyn Bossa
Jesteś tu: Bossafx.pl» Edukacja» Magazyn Bossa Kontrakty na obligacje w praktyce Wielu inwestorów postrzega, obligacje skarbowe, jako mało atrakcyjne instrumenty, na których nie ma dużej zmienności. Innymi
Bardziej szczegółowoBankowość Zajęcia nr 5 i 6
Motto zajęć: "za złoty dukat co w słońcu błyszczy" Bankowość Zajęcia nr 5 i 6 Ryzyko bankowe Ryzyko płynności Rola bilansu i cash flow; Metoda luki: Aktywa określonego rodzaju (AOR), Pasywa określonego
Bardziej szczegółowoOPCJE W to też możesz inwestować na giełdzie
OPCJE NA WIG 20 W to też możesz inwestować na giełdzie GIEŁDAPAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH WARSZAWIE OPCJE NA WIG 20 Opcje na WIG20 to popularny instrument, którego obrót systematycznie rośnie. Opcje dają ogromne
Bardziej szczegółowoOpcja jest to prawo przysługujące nabywcy opcji wobec jej wystawcy do:
Jesteś tu: Bossa.pl Opcje na WIG20 - wprowadzenie Opcja jest to prawo przysługujące nabywcy opcji wobec jej wystawcy do: żądania w ustalonym terminie dostawy instrumentu bazowego po określonej cenie wykonania
Bardziej szczegółowoAnaliza współzależności zjawisk. dr Marta Kuc-Czarnecka
Analiza współzależności zjawisk dr Marta Kuc-Czarnecka Wprowadzenie Prawidłowości statystyczne mają swoje przyczyny, w związku z tym dla poznania całokształtu badanego zjawiska potrzebna jest analiza z
Bardziej szczegółowoROC Rate of Charge. gdzie ROC wskaźnik szybkości zmiany w okresie n, x n - cena akcji na n-tej sesji,
ROC Rate of Charge Analityk techniczny, który w swej analizie opierałby się wyłącznie na wykresach uzyskiwałby obraz możliwości inwestycyjnych obarczony sporym ryzykiem. Wnioskowanie z wykresów bazuje
Bardziej szczegółowoW kwietniu liderami były fundusze akcji inwestujące na rynkach rozwiniętych Europy i Ameryki Północnej.
W kwietniu liderami były fundusze akcji inwestujące na rynkach rozwiniętych Europy i Ameryki Północnej. W kwietniu wśród funduszy przynoszących największe zyski najwięcej było tych inwestujących w Polsce.
Bardziej szczegółowoKontrakty terminowe na GPW
Kontrakty terminowe na GPW Czym jest kontrakt terminowy? Umowa między 2 stronami: nabywcą i sprzedawcą Nabywca zobowiązuje się do kupna instrumentu bazowego w określonym momencie w przyszłości po określonej
Bardziej szczegółowoStruktura terminowa rynku obligacji
Krzywa dochodowości pomaga w inwestowaniu w obligacje Struktura terminowa rynku obligacji Wskazuje, które obligacje są atrakcyjne a których unikać Obrazuje aktualną sytuację na rynku długu i zmiany w czasie
Bardziej szczegółowoStudenckie Koło Naukowe Rynków Kapitałowych Coca-Cola Co. (KO) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE).
Coca-Cola Co. (KO) - spółka notowana na giełdzie nowojorskiej (NYSE). Coca-Cola Co. (KO) - (w USA, Kanadzie, Australii i Wielkiej Brytanii powszechnie znana jako coke) to marka bezalkoholowego napoju gazowanego
Bardziej szczegółowoCU Gwarancja Globalne Inwestycje III
W ofercie od 25 sierpnia do 19 września 2008 roku. Produkty gwarantowane CU Gwarancja Globalne Inwestycje III Dzięki mechanizmowi zabezpieczenia korzystnych stóp zwrotu i jednoczesnej ochronie 100% wpłaconego
Bardziej szczegółowoDepozyt zabezpieczający wnoszony przez inwestora (waluty) - MPKR
Jesteś tu: Bossa.pl Depozyt zabezpieczający wnoszony przez inwestora (waluty) - MPKR Zasady wnoszenia depozytów zabezpieczających są takie same dla wszystkich klas kontraktów terminowych notowanych na
Bardziej szczegółowoRyzyko i efektywność. Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym 1
Ryzyko i efektywność Ćwiczenia ZPI 1 Stopa zwrotu 2 Zadanie 1. Rozkład normalny Prawdopodobieństwa wystąpienia oraz spodziewane stopy zwrotu w przypadku danej spółki giełdowej są zaprezentowane w tabeli.
Bardziej szczegółowoEkonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce
Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce Janusz Kotowicz W8 Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska Politechnika Częstochowska Wpływ stopy dyskonta na przepływ gotówki. Janusz Kotowicz
Bardziej szczegółowoOpcje na akcje Zasady obrotu
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. Opcje na akcje Zasady obrotu Krzysztof Mejszutowicz Zespół Instrumentów Pochodnych Dział Notowań i Rozwoju Rynku Zasady obrotu (1) Instrumenty bazowe (akcje
Bardziej szczegółowoUchwała Nr 871/2013 Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. z dnia 6 sierpnia 2013 r. (z późn. zm.)
Załącznik do Uchwały Nr 893/2013 Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. z dnia 8 sierpnia 2013 r. Uchwała Nr 871/2013 Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. z dnia 6 sierpnia
Bardziej szczegółowoModelowanie Rynków Finansowych
Modelowanie Rynków Finansowych Ryszard Kokoszczyński Katarzyna Lada 7 października, 2013 Forma zajęć Konwersatorium ćwiczenia seminaryjne w szkołach wyższych, polegające na prowadzeniu przez wykładowcę
Bardziej szczegółowoStudenckie Koło Naukowe Rynków Kapitałowych
Wydarzeniem dnia na rynku międzynarodowym były decyzje ECB oraz Banku Anglii odnośnie stóp procentowych. Decyzje władz monetarnych okazały się być zgodne z oczekiwaniami rynku i ECB pozostawił stopy procentowe
Bardziej szczegółowoStudenckie Koło Naukowe Rynków Kapitałowych DAX
DAX Dzisiejsze notowania na niemieckim parkiecie rozpoczęły się znacznie powyżej wczorajszego zamknięcia oraz oporu 7787,7 a mianowicie na poziomie 7830,6. Indeks od pierwszych godzin notowań systematycznie
Bardziej szczegółowo