OPERACJE DZIAŁU SPOŻYWCZEGO

Transkrypt

1 OPERACJE DZIAŁU SPOŻYWCZEGO Na supermarket można patrzeć jak na odwrócony lejek z klientami przy szerokim końcu szukającymi towarów i sklepem pełniącym rolę szyjki, starającym się jak najlepiej zaspokoić ich potrzeby. Jeśli byłoby to wykonalne z ekonomicznego punktu widzenia, mogłoby być korzystniej jeśli każdy sklep miałby dość miejsca na półkach i na zapleczu, by przechować produkty wysyłane bezpośrednio od producentów. Jednak, z uwagi czynnik ekonomiczny, funkcje kupowania i czasowego przechowywania dużych ilości towaru spełniają magazyn hurtownika lub detalisty sieciowego samodzielnie rozprowadzającego towar. W rezultacie, magazyn pełni funkcje szerokiego końca stojącego na sztorc lejka, a sklep ponownie szyjki. ZAMÓWIENIA PRODUKTÓW SPOŻYWCZYCH Oczywiście utrzymanie płynnego przepływu towaru z magazynu przez sklep do klienta wymaga ogromnego nakładu pracy i starannego planowania. Gdyby połączyć obydwa lejki szyjkami, rysunek wyglądałby następująco: Trudno przecenić znaczenie właściwego zamawiania produktów spożywczych - zamawianie zbyt mało czy też nie zamówienie jakiejś pozycji, która powinna być zamówiona może spowodować braki, co skutkuje utraconą sprzedażą, jeśli klient odłoży zakup zamiast zaakceptować substytut, utraconymi klientami jeśli pójdą kupić brakujący produkt gdzie indziej. - zamawianie zbyt dużo czy też zamówienie jakieś pozycji, która tak naprawdę nie jest potrzebna może skutkować zamrożeniem kapitału w zapasach, trudnościami w obrocie towarem i możliwą utratą świeżości bądź zepsuciem zbyt długo przechowywanych produktów, nieefektywnym wykorzystaniem zaplecza i nadmiernymi kosztami obsługi jeśli zapasy muszą być zbyt często 1 Z 5

2 przemieszczane na zapleczu zanim trafią na półki. Do niedawna zamawianie towaru było zabierającą dużo czasu, ręczną czynnością. Kierownik sklepu czy któryś z pracowników chodził wzdłuż każdej alejki z grubą książką zamówień lub kartami zamówień i szacował ilość każdej pozycji na półce lub liczył liczbę opakowań. Jeśli się okazywało, że któryś towar się kończył lub go już nie było, wyszukiwał go w książce zamówień lub na kartach zamówień i wpisywał liczbę kartonów (po uprzednim sprawdzeniu stanu zaplecza). Kiedy to pracochłonne zajęcie było skończone, książka zamówień bądź karty były przesyłane do magazynu, gdzie je wypełniano, a towar wysyłano do sklepu. Dziś ta ręczna procedura jest rzadko stosowana, z wyjątkiem produktów specjalnych od specjalnych hurtowników. Zamiast niej większość sklepów używa któregoś z elektronicznych systemów zamówień (poniżej), które są duże szybsze i bardziej dokładne. ETYKIETA KONTROLI STANU Kluczem do tych elektronicznych systemów zamówień jest etykieta kontroli stanu, która jest również etykietą cenową na krawędzi półki. Dla każdej pozycji przydzielona jest osobna etykieta umieszczona w miejscu w którym dany produkt jest wystawiony. Wygląd i format etykiet kontroli stanu może być różny w różnych sklepach, ale niemal we wszystkich podstawowe cechy są identyczne. Na etykietach wydrukowana jest część lub całość poniższych informacji: - nazwa produktu - ilość rzędów frontowych danego produktu - kod produktu - wielkość zamówienia - zwykła cena detaliczna - wielkość opakowania - cena jednostkowa - karton/paczka 2 Z 5

3 Tych informacji używa się przy składaniu zamówień i później w trakcie układania towaru na półkach (w większości sklepów nie zamawia się konkretnej pozycji dopóki stan ilościowy na półce nie jest wystarczająco niski, by można było zmieścić na niej zawartość całej zamówionej skrzynki). Etykietę można też użyć do zapewnienia właściwego wykorzystania przestrzeni na półce umieszczając ją na lewym końcu krawędzi półki przy pierwszym rzędzie danej pozycji. PODRĘCZNY KOMPUTER PRZENOŚNY Najbardziej typowa metoda przygotowywania zamówień wykorzystuje podręczny komputer przenośny, który zamawiający nosi w ręku bądź zawieszony na ramieniu, chodząc wzdłuż alejek. By zamówić produkt, pracownik wprowadza do komputera kod towaru oraz zamawianą ilość. Albo przytyka koniec ręcznego skanera do kodu na etykiecie lub opakowaniu produktu, a skaner odczytuje kod i przesyła go do komputera. Po opuszczeniu alejki zamawiający udaje się na zaplecze celem podliczenia zapasów i używając klawisza minus odjąć od zamówienia produkty znajdujące się na zapleczu. Później podręczny komputer jest podłączany do urządzenia transmisyjnego. We wcześniej ustalonym czasie, gdy magazyn sprawdza sklep, zamówienie jest przesyłane linią telefoniczną do magazynu, gdzie jest rejestrowane na urządzeniu przyjmującym. W niektórych sklepach wyposażonych w skaner komputer generuje specjalny raport zawierający te pozycje, których sprzedano całą skrzynkę lub więcej alarmując zamawiającego, że te pozycje należy prawdopodobnie włączyć do danego zamówienia (można oczekiwać, że w niezbyt odległej przyszłości, ten raport będzie drukowany bezpośrednio z komputerów danego sklepu w magazynie i zamówione pozycje będą automatycznie wysyłane do sklepu, całkowicie zwalniając sklep z większej części odpowiedzialności za zamówienia). 3 Z 5

4 Niektóre sklepy składają zamówienia dla swoich działów spożywczych raz w tygodniu, ale większość otrzymuje dostawy częściej nawet codziennie, w przypadku szybko rotujących produktów/kategorii w ruchliwym sklepie. ZAMÓWIENIA STAŁE NARZUCONA DYSTRYBUCJA W działalności operacyjnej sklepu sieciowego może się pojawić pojęcie zamówienia stałego czy też automatycznego. Niezależne sklepy otrzymują zwykle listę nowych produktów by łatwiej mogły zdecydować, które nowe pozycje zamówić. Wcześniej ustalona dostawa określonych produktów szybko rotujących przychodzi w określone dni tygodnia bez zamawiania przez sklep. Z doświadczenia sklep wie, że potrzebuje właśnie takie ilości tego towaru akurat w te dni. Na przykład, sklep może otrzymać jedną skrzynkę konkretnego towaru w poniedziałek, trzy skrzynki w środę i dwie w piątek. Inna sytuacja kiedy magazyn może wysłać towar do sklepów sieci, które zaopatruje bez zamówień z ich strony jest nazywana narzuconą dystrybucją, redukcją nadwyżki lub automatyczną dostawą. Zwykle są to nowe produkty zaaprobowane przez centralę sieci (przeznaczone do sprzedaży we wszystkich sklepach) lub produkty mające być wkrótce reklamowane przez firmę, bądź też produkty przeznaczone przez centralę do specjalnej ekspozycji. W przypadku sklepów niezależnych takie sytuacje są rzadkością INNE METODY DOSTAWY Nie wszystkie produkty w sklepie spożywczym są zamawiane przez sklep i dostarczane z magazynu: - niektóre rodzaje produktów są zwyczajowo dostarczane do sklepów bezpośrednio od producentów. Produkty te to: napoje bezalkoholowe, pakowane pieczywo, ciastka i krakersy oraz przekąski, - niektórzy producenci wysyłający kiedyś swoje produkty tylko do magazynów samo-dystrybuujących sieci lub hurtowników mają teraz programy dostawy zrzutowej. 4 Z 5

5 W tych programach, za dodatkową opłatą hurtownik bądź samo-dystrybuujący detalista mogą otrzymać dostawę towaru ciężarówką na paletach bezpośrednio od producenta do kilku sklepów z pominięciem magazynu. Producenci oferujący takie programy mają zwykle ścisłe wymagania odnośnie minimalnych ilości towaru i odległości między sklepami. Produkty zamawiane ze zwykłego magazynu są najczęściej dostarczane następnego dnia. 5 Z 5