SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI

Transkrypt

1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Istota i zasady profilaktyki Profilaktyka to proces wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także ograniczanie i likwidowanie czynników niekorzystnych dla życia i zdrowia jednostki (Z.B.Gaś, 1993). Do zadań szkoły należy przede wszystkim profilaktyka pierwszorzędowa określana jako uprzedzająca. Polega na promowaniu zdrowego stylu życia i zapobieganiu zagrożeniom; jej celem jest opóźnianie wieku inicjacji lub zachęcanie do abstynencji. W ramach profilaktyki szkolnej stosuje się następujące strategie profilaktyczne: informacyjną, czyli dostarczenie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych i tym samym umożliwienie dokonywania racjonalnego wyboru, edukacyjną, czyli pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych, alternatyw, czyli pomoc w zaspokajaniu ważnych potrzeb oraz osiąganie satysfakcji życiowej przez stwarzanie możliwości zaangażowania się w działalność pozytywną (J.Szymańska 2002). Podstawa prawna Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1996r. Nr 67, poz.329 z późniejszymi zmianami) Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2002 r. Nr 147,poz.1231,Nr 167,poz.1372) Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 1994 r. Nr 111,poz.535) Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 75, poz.468,z 1998 r. Nr 106,poz.668 i Nr 113,poz.715,z 2000 r. Nr 20,poz.256 i Nr 103,poz.1097,z 2001 r. Nr 111,poz.1194 i Nr 125,poz.1367 oraz z 2002 r. Nr 25,poz.253 i Nr 113,poz.984) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz szkół publicznych (Dz. U. z 2001 r. Nr 61, poz. 624z późniejszymi zmianami), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17) Cele programu Realizowana w Zespole Szkół Budowlanych profilaktyka ma na celu: dostarczenie rzetelnej wiedzy o zagrożeniach, rozwijanie ważnych umiejętności psychospołecznych, pomocnych w radzeniu sobie z trudnymi sytuacjami życiowymi, ułatwiających kontakt z innymi ludźmi i z samym sobą, budowanie prozdrowotnych przekonań i postaw, ograniczenie zachowań agresywnych i przemocy wśród młodzieży. Dyrekcja szkoły: monitoruje realizację programu, Realizatorzy programu i ich zadania

2 współorganizuje spektakle profilaktyczne i spotkania ze specjalistami zewnętrznymi. Wychowawca klasy: diagnozuje sytuację wychowawczą na terenie klasy, w celu rozpoznania występujących zagrożeń, planuje i realizuje działania profilaktyczne wynikające ze szkolnego programu profilaktyki oraz potrzeb zespołu klasowego (lekcje wychowawcze, spotkania z rodzicami), współpracuje z pedagogami, innymi nauczycielami oraz zespołem wychowawczym w rozpoznawaniu i rozwiązywaniu problemów uczniów. Pedagog szkolny: organizuje działania diagnostyczne na terenie szkoły, w celu rozpoznania występujących zagrożeń wśród młodzieży, koordynuje prace zespołu wychowawczego opracowującego szkolny program profilaktyki, monitoruje przebieg realizacji szkolnego programu profilaktyki, dokonuje, wraz z zespołem ds. ewaluacji, okresowej ewaluacji programu, realizuje zadania wynikające z programu, sprawuje pieczę nad uczniami ze szczególnymi trudnościami wychowawczymi, systematycznie współpracuje z wychowawcami klas i udziela im wsparcia w planowaniu i realizacji zadań profilaktycznych, prowadzi i organizuje w ramach WDN szkolenia dla nauczycieli dotyczące realizacji zadań szkolnej profilaktyki, współpracuje z instytucjami zajmującymi się terapią oraz leczeniem odwykowym. Pielęgniarka szkolna: obejmuje szczególną opieką medyczną uczniów z problemami zdrowotnymi i społecznymi, realizuje zadania wynikające z programu, prowadzi działalność oświatowo zdrowotną: ulotki, broszury, plakaty. Sposoby realizacji programu Szkolny program profilaktyki będzie realizowany poprzez: lekcje wychowawcze, zajęcia psychoedukacyjne z pedagogiem, zajęcia ze specjalistami zewnętrznymi (policjanci, psycholodzy, pielęgniarki, lekarze), przedstawienia profilaktyczne, szkolenia Rady Pedagogicznej, szkolenia rodziców. Realizacja programu profilaktyki na lekcjach wychowawczych Za realizację odpowiedzialni są wychowawcy klas. Wymienione zagadnienia nie ograniczają wychowawców w doborze dodatkowych treści profilaktycznych wynikających z potrzeb klasy. Materiały pomocnicze oraz filmy dostępne są w bibliotece oraz u pedagogów szkolnych.

3 KLASA I Treści Propozycja tematów Uwagi 1. poznanie czynników umacniających/obniżających poczucie własnej wartości 2. dostarczenie konkretnych umiejętności wzmacniania poczucia sprawstwa i poczucia wartości 3. zdefiniowanie pojęcia agresji jako zachowania, którego celem jest wyrządzenie krzywdy 4. analiza i moralna ocena najczęściej spotykanych zachowań agresywnych 5. analiza przyczyn zachowań agresywnych 6. kształtowanie umiejętności konstruktywnego rozwiązywania sytuacji konfliktowych 7. zapoznanie uczniów z podstawowymi informacjami na temat nikotyny i jej szkodliwości na organizm człowieka analiza skutków palenia 8. dostarczenie uczniom informacji dotyczących przyczyn sięgania po alkohol 9. analiza typowych sytuacji w których młodzież sięga po alkohol Moje poczucie własnej wartości.* Czym jest agresja? * Agresja i przemoc w życiu. Jakie są przyczyny zachowań agresywnych?* Rozwiązywanie konfliktów. Co to jest nikotyna i nikotynizm?* Skutki palenia papierosów przez młodzież. * Jakie są motywy sięgania po alkohol? Picie alkoholu w typowych sytuacjach. KLASA II Treści Propozycja tematów Uwagi 1. zapoznanie uczniów ze zjawiskiem lobbingu w szkole 2. kształtowanie przekonania, że nikt nie zasłużył sobie na to, by być ofiarą agresji, że każdy ma prawo bronić się i szukać pomocy 3. skuteczne strategie zachowania w sytuacji zagrożenia przemocą fizyczną lub psychiczną 4. przypomnienie negatywnych skutków palenia nikotyny 5. przekazanie wiedzy na temat prawd i mitów o alkoholu 6. przeanalizowanie możliwości i Projekcja filmu Mobbing. czas trwania filmu: 19 min. Jak radzić sobie z agresja ze strony innych ludzi? * Projekcja filmu Palenie. czas trwania filmu: 28 min. Mity alkoholowe; jakie są motywy sięgania po alkohol? * Sztuka odmawiania. *

4 sposobów odmawiania w konkretnych sytuacjach 7. poznanie najczęstszych rodzajów zagrożeń, na jakie jest narażony użytkownik Internetu i zasad przeciwdziałania 8. dostarczenie rzetelnych informacji dotyczących narkotyków jako środków silnie uzależniających oraz ukazanie zagrożeń związanych z ich zażywaniem; 9. wzmacnianie poczucia własnej wartości: poszukiwanie mocnych stron własnej osobowości, rozwijanie świadomości własnych przymiotów, uwrażliwienie na korzystne cechy własne Zagrożenia w Internecie. * Narkotyki środki uzależniające. Działanie, motywy i skutki zażywania narkotyków.* Wzmacnianie poczucia własnej wartości. film (9 min.) + zajęcia (scenariusze w komplecie) KLASAIII Treści Propozycja tematów Uwagi 1. nabycie umiejętności rozróżniania pojęć używanie i nadużywanie alkoholu 2. dostrzeganie sygnałów ostrzegawczych mówiących o nadużywaniu 3. dostarczenie wiadomości, o tym jak nadużywanie może przekształcić się w uzależnienie 4. zapoznanie uczniów z różnymi rodzajami uzależnień, analiza skutków uzależnienia fizycznego, psychicznego i społecznego 5. przedstawienie perspektyw zdrowego życia i drogi do osiągania celów i zaspokajania potrzeb bez konieczności zażywania narkotyków 6. zapoznanie uczniów z podstawowymi informacjami na temat sterydów 7. dostarczenie wiedzy na temat wpływu sterydów na organizm człowieka 8. wzmacnianie poczucia własnej wartości: trening pozytywnego myślenia i mówienia o sobie Spożywanie, nadużywanie czy zwyczajne picie? Używanie, nadużywanie czy uzależnienie? * Typy uzależnień od narkotyków fizyczne, psychiczne i społeczne. * Życie bez narkotyków. Zdrowy wygląd bez sterydów. * film (6 min.) + zajęcia (scenariusz w komplecie) Sztuka autoreklamy. Pozytywne myślenie. *

5 9. konstruktywne rozwiązywanie konfliktów 10. ćwiczenie sztuki negocjowania i mediacji KLASA IV Sztuka rozwiązywania konfliktów. * Treści Propozycja tematów Uwagi 1. przypomnienie informacji na temat negatywnych skutków nadużywania środków psychoaktywnych oraz uzależnienia 2. wyrabianie aktywnej postawy wobec własnego zdrowia 3. rozumienie zakresu wpływu jaki mamy na własne zdrowie 4. zapoznanie z pojęciami dotyczącymi AIDS 5. zapoznanie ze sposobami zakażenia HIV oraz nabycie wiedzy o możliwościach ochrony przed zakażeniem HIV 6. zapoznanie z pojęciem sekta 7. zapoznanie uczniów z ideologią sekt, metodami werbunku, konsekwencjami i możliwością obrony Projekcja filmu Piłem i brałem. Szlachetne zdrowie * HIV/AIDS - bać się czy nie? Dżuma naszych czasów. * Prawdy i mity na temat sekt Projekcja filmu W objęciach sekty. * czas trwania filmu:20 min. czas trwania filmu:25 min. komentarz : 15 min. * Tematy obowiązkowe zapisane w Programie Wychowawczym Szkoły. Inne formy realizacji celów w roku szkolnym 2015/2016 Temat Treści Formy realizacji Realizacja Organizator Cyberbullying jako nowe ryzykowne zachowanie młodzieży. - ustalenie katalogu form cyberprzemocy, - zrozumienie konsekwencji cyberprzemocy dla jej ofiar, - poznanie zasad postepowania w przypadku cyberprzemocy, - zaprezentowanie konsekwencji grożących sprawcom Lekcje wychowawcze. Wychowawcy (przygotowanie niezbędnych materiałów M.Pruszowska) wychowawca

6 Smaki życia, czyli debata o dopalaczach. Odpowiedzialność karna nieletnich w świetle przepisów prawa. Stres pod kontrolą. cyberprzemocy. - dostarczenie podstawowych informacji o tzw. dopalaczach w celu zwiększenia ostrożności uczestników i zmniejszenie ich otwartości na kontakty z tymi produktami, - zwiększenie ostrożności w odniesieniu do innych substancji psychoaktywnych i zachowań ryzykownych - zwiększenie gotowości młodzieży do podejmowania zachowań prozdrowotnych. - przeciwdziałanie nieprzystosowaniu społecznemu nieletnich - uświadomienie konsekwencji prawnych w przypadku popełnienia czynów karalnych. - wzrost wiedzy na temat istoty stresu, jego objawów i uwarunkowań - ukierunkowanie uwagi młodzieży na pozytywne i negatywne skutki stresu oraz ich wpływ na samopoczucie i sprawność psychospołeczną Warsztaty dla klas pierwszych. Prelekcje dla uczniów klas pierwszych. Warsztaty dla klas IV. M.Pruszowska Funkcjonariusz KMP I.Zaparty M.Pruszowska Pedagodzy I.Zaparty

7 Prawna ochrona dóbr osobistych człowieka, w tym nietyklaności cielesnej a zwyczaje szkolne. Nie jesteś sam. Jak monitorować systuację osób z otoczenia szkolnego lub środowiskowego, które znalazły się wbiedzie, chorobie, stanie sieroctwa społecznego lub eurosieroctwa ; gdzie szukac pomocy. - kształtowanie umiejętności negatywnym skutkom stresu i redukowania napięcia emocjonalnego. Poznanie podstawowych praw związanych z ochroną dóbr osobistych człowieka, w tym nietykalności cielesnej, a także uzmysłowienie uczniom, w jakich sytuacjach zostaje naruszona ich godność i dobra osobiste.rozumie nie różnic między kobietami i mężczyznami, zwrócenie szczególnej uwagi na traktowanie z szacunkiem płci przeciwnej. Zapoznanie z podstawowymi aktami prawnymi gwarantującymi ochronę dóbr osobistych człowieka, w tym nietykalności cielesnej. Dostrzeganie różnorodności postaw i zachowań ludzi. Rozumienie problemu samotności z powodu trudnej sytuacji spolecznej osób znajdujących się w szkole, w najbliższym Lecje wychowawcze. Lekcje wychowania do życia w rodzinie Spotkanie z przedstawicielem KMP Wychowacy, nauczyciel wdż Wychowacy, nauczyciel wdż. I. Zaparty warsztaty I.Zaparty I.Zaparty

8 środowisku. Kształtowanie umiejętności rozwiązywania sytuacji trudnych. Uświadomienie uczniom, gdzie szukać pomocy i jak okazywać pomoc osobom samotnym, w trudnej szytuacji życiowej. Program Szkolna Interwencja Profilaktyczna - schemat postepowania interwencyjnego wobec ucznia sięgającego pośrodki psychoaktywnych, - podstawy prawne interwencji profilaktycznej w szkole, - wiedza na temat substancji psychoaktywnych, - zasady porozumiewania się w sytuacjach konfliktowych. Szkolenie i warsztaty dla rady pedagogicznej Instruktor SzIP Metis Katowice M.Pruszowska W.Janos