Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej.

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej."

Bronisław Orłowski
5 lat temu
Przeglądów:

1 Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej Krystyna Paszko Wpływ procedur pielęgniarskich oraz wybranych czynników ryzyka na częstość występowania kolonizacji i zakażenia układu moczowego u pacjentów z założonym cewnikiem moczowym Rozprawa doktorska Promotor: dr hab. n. o zdr. Aleksandra Gaworska-Krzemińska Gdańsk 2015

2 Streszczenie Wstęp. Specyfika OIT związana jest ze stosowaniem sprzętu inwazyjnego niezbędnego do monitorowania, diagnozowania oraz leczenia osób krytycznie chorych. Pacjenci poddawani hospitalizacji w OIT stanowią szczególną grupę chorych, którzy w wyniku intensywnych działań medycznych narażeni są na powikłania septyczne. Zakażenia układu moczowego związane z cewnikowaniem pęcherza moczowego należą do najczęstszych postaci zakażeń w OIT stanowiąc około 20-30% z nich [154]. Cel pracy. Głównym celem pracy była ocena wpływu procedur pielęgniarskich oraz wybranych czynników ryzyka po stronie pacjenta na częstość występowania kolonizacji i zakażeń układu moczowego związanych z cewnikowaniem pęcherza moczowego w OAiIT. Materiał i metody. Badaniem objęto 94 pacjentów hospitalizowanych w OAiIT w okresie od 1 maja 2014 roku do 31 marca 2015 roku. Do badania włączono pacjentów z założonym cewnikiem do pęcherza moczowego oraz z co najmniej 48 godzinnym pobytem w OAiIT. Narzędziem badawczym był autorski arkusz danych pacjenta, w którym dokonywano zapisów dotyczących stanu pacjenta, wyników badań oraz stosowanych procedur pielęgniarskich. Powyższe informacje uzyskano na podstawie analizy dokumentacji medycznej takiej jak: karta gorączkowa, karta zleceń lekarskich, obserwacje lekarskie oraz pielęgniarskie, wyniki badań mikrobiologicznych. Oceniono również podatność drobnoustrojów izolowanych z zakażeń dróg moczowych. Wyniki i wnioski. Najczęściej występującą postacią zakażeń w OAiIT było CA-UTI stanowiące 39,5% wszystkich zakażeń. CA-UTI dotyczyło 17,5% hospitalizowanych w OAiIT co stanowi 11,5 epizodów zakażeń/1000 dni z cewnikiem moczowym. Dominującym czynnikiem etiologicznym CA-UTI i CA-ASB były drobnoustroje należące do Enterobacteriaceae (odpowiednio: 68,4% i 55,9%). Wyniki badań wskazują na zależność pomiędzy czynnikami ryzyka zależnymi od pacjenta, a występowaniem CA-UTI. Należą do nich: wiek powyżej 65 lat oraz cukrzyca. Natomiast wśród elementów związanych z procedurami pielęgniarskimi istotne znaczenie dla wystąpienia CA-UTI mają: czas stosowania drenażu pęcherza moczowego, wymiana cewnika moczowego oraz rozszczelnianie układu drenującego mocz. Najskuteczniejszym antyseptykiem względem form biofilmowych oraz planktonicznych testowanych drobnoustrojów Gram-ujemnych okazała się oktenidyna. Względem drobnoustrojów Gram-dodatnich w formie planktonicznej

3 poliheksanidyna oraz oktenidyna cechowały się zbliżoną skutecznością. Natomiast względem drobnoustrojów Gram-dodatnich w formie biofilmowej, wszystkie antyseptyki wykazywały zbliżoną aktywność przeciwdrobnoustrojową. Wyodrębnienie czynników ryzyka bezpośrednio związanych z działaniem pielęgniarskim jest podstawą do ustalenia zasad postępowania w zakresie zakładania cewnika moczowego oraz pielęgnacji pacjenta z cewnikiem moczowym. Znajomość lokalnej mikrobioty umożliwia dobór skutecznych antyseptyków do dekontaminacji skóry i śluzówek podczas procedury wprowadzania cewnika do pęcherza moczowego. Słowa klucze: zakażenie szpitalne, zakażenie układu moczowego związane z cewnikowaniem, czynniki ryzyka, pielęgniarka.

4 Summary Introduction. The specificity of the ICU is characterised by the use of invasive equipment necessary for monitoring, diagnosis and treatment of critically ill patients. Inpatients in ICU constitute a special group of patients, who, as a result of intensive medical activities, are exposed to septic complications. Catheter-associated urinary tract infections are among the most common infections in ICU, representing approximately 20-30% of them [154]. The purpose of the study. The main objective of the study was the assessment of the impact of nursing procedures and selected risk factors on the side of the patient on the incidence of catheter-associated urinary tract colonization and infections in ICU. Material and methods. The study included 94 patients hospitalised in ICU between May 1, 2014 and March 31, The patients in the study were those with the urinary catheter, who spent at least 48 hours in ICU. The research tool used in the study was an authorial patient s data sheet, which made records of the patient's condition, medical tests results and nursing procedures. The above information was obtained by the analysis of medical records such as: temperature charts, medical orders charts, nursing and medical observations, results of microbiological tests. Also, the susceptibility of microorganisms isolated from urinary tract infections was assessed. Results and conclusions. The most frequent form of infections in ICU was CA-UTI, constituting 39.5% of all infections. CA-UTI was observed in 17.5% of inpatients in ICU, which makes 11.5 episodes of infection/1000 days with urinary catheter. The dominant etiological factor for CA-UTI and CA-ASB were micro-organisms belonging to the Enterobacteriaceae (respectively: 68,4% and 55.9%). The research results indicate the relationship between risk factors dependent on the patient and the occurrence of CA-UTI. These include: age over 65 and diabetes. As far as nursing procedures are concerned, the ones of essential significance for the occurrence of CA-UTI include: prolonged catheterization, urinary catheter replacement and the disconnection of the urinary drainage system. Octenidine turned out to be the most effective antiseptic against biofilm and planctonic forms of Gram-negative organisms tested. As for Gram-positive planctonic microorganisms, polyhexanide and octenidine have shown similar efficacy, while in the case of Gram-positive biofilm micro-organisms all antiseptics showed similar antimicrobial activity. The isolation of risk factors directly related to nursing activity is the basis

5 for establishing the rules of conduct for catheter insertion and care for the patient with a urinary catheter. The knowledge of local microbiota enables the selection of effective antiseptics for skin and mucous membrane decontamination in the process of urinary catheter insertion. Key words: hospital acquired infection (HAI), catheter-associated urinary tract infections, risk factors, nurse.

Podobne dokumenty

Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej. Beata Wieczorek-Wójcik

Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej Beata Wieczorek-Wójcik Poziom obsad pielęgniarskich a częstość i rodzaj zdarzeń