Ochrona niedźwiedzia brunatnego
|
|
- Jan Grabowski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Warsztaty Ochrona niedźwiedzia brunatnego Tomasz Zwijacz-Kozica Tatrzański Park Narodowy, Tatrzańska Fundacja dla Niedźwiedzi Carpathian Brown Bear Project Hoczew, października 2013 r.
2 SYSTEMATYKA Gromada ssaki Podgromada ssaki żyworodne Szczep łożyskowce (kotowate) Rząd drapieżne Podrząd psokształtne (psowate) Rodzina - niedźwiedziowate
3 Drzewo filogenetyczne rodzaju niedźwiedź (Krause i in. 2008)
4 Wygląd zewnętrzny Charakterystyczny garb
5
6 Czy to jest ten sam osobnik?
7 Czy młode są w tym samym wieku?
8 Biały kołnierz czy białe misie?
9 Występowanie niedźwiedzi na świecie
10 Występowanie w Europie Historyczny (jasnoszary) i aktualny (ciemnoszary) zasięg niedźwiedzi w Europie (Servheen i in )
11 Występowanie w Europie Karpaty
12 Występowanie w Europie Słowacja Zagęszczenie populacji niedźwiedzi brunatnych na Słowacji w 2008 roku, na terenie obwodów łowieckich (Koreň i in. 2011). Obwody bez niedźwiedzi kolorem biały, obwody o największym zagęszczeniu kolorem ciemno szarym.
13 Występowanie w Polsce Występowanie niedźwiedzi Polska (Jakubiec 2001, dane własne) Słowacja (Rigg, Adamec 2006) Ukraina (Shkvyria i in. 2010)
14 Występowanie niedźwiedzi brunatnych w Polsce (wg. Jakubiec 2008, raport dla Komisji Europejskiej) Występowanie w Polsce
15 Obserwacje niedźwiedzi brunatnych w polskich Karpatach w latach (na potrzeby projektu programu ochrony, Selva i in. 2012)
16 Występowanie w Polsce Możliwości rozszerzenia zasięgu Model predyktywny jakości siedlisk dla niedźwiedzia brunatnego w Polsce i na Słowacji (Fernández i in. 2012). A występowanie, B- rozród. Zielony reprezentuje obszary z niskim prawdopodobieństwem (p< 0.5), czerwony obszary z wysokim prawdopodobieństwem (p> 0.5)
17 Niska rozrodczość Najważniejsze dla ochrony gatunku cechy behawioru niedźwiedzi Wysoka śmiertelność młodocianych osobników (poród zimą, dzieciobójstwo) Niskie tempo reprodukcji Rozległe areały osobnicze / duże wymagania przestrzenne Oportunizm w zdobywaniu pokarmu przy dużej zdolności do uczenia się i zapamiętywania Skłonność do sytuacji konfliktowych
18 Rozród Okres godowy od końca maja do początku lipca rodzą się w gawrze między styczniem a marcem po 6-8 miesięcznej ciąży (przedłużonej) młode po urodzeniu ważą g po dniach życia otwierają oczy w momencie wyjścia z gawry ważą ok. 10 kg przez 3-4 miesiące żywią się tylko mlekiem matki (do 1,5-2,5 roku) przez dwa lata matka opiekuje się potomstwem okres reprodukcyjny u samic trwa od 3 do 29 roku życia
19 Wymagania siedliskowe i wielkości areałów niedźwiedzia Zajmuje różnorodne typy środowisk: obszary tundrowe, nizinne i górskie lasy iglaste, mieszane i liściaste, obszary podmokłe, alpejskie, stepowe, a nawet pustynne. Prześladowanie ze strony człowieka spowodowało, że zasięg ten został ograniczony do terenów najsłabiej zaludnionych, w znacznym stopniu zalesionych i trudnodostępnych. Trzy podstawowe komponenty - pożywienie, schronienie i miejsca zimowania mogą być wyraźnie rozdzielone przestrzennie
20 Areały osobnicze Znaczne różnice pomiędzy populacjami i duża zmienność w populacji. W Ameryce Północnej największe areały stwierdzono na Terytoriach Północno-Zachodnich Kanady (8171 km 2 dla samców i 2434 km 2 dla samic), a najmniejsze na Wyspie Admiralicji (115 km 2 dla samców i 24 km 2 dla samic). W Europie areały samców wynoszą od 128 km 2 w Chorwacji do 1600 km 2 w środkowej Szwecji, a dla samic odpowiednio od 58 km 2 do 225 km 2. Migrujące młode samce mogą mieć areały do km 2. METODY nie zawsze porównywalne!!!!
21 No. of positions Areały osobnicze Telemetria w Tatrach MCP [km 2 ] Female - VHF Male - VHF Female - GPS/GSM/VHF Male - GPS/GSM/VHF Male - GPS/GSM/VHF May-02 May-03 May-04 May-05 May-06 May-07 May-08
22 Areały osobnicze Telemetria w Tatrach
23 Areały osobnicze Telemetria w Tatrach
24 Areały osobnicze Genetyka w Tatrach ( )
25 Areały osobnicze Telemetria w Bieszczadach Przykładowe areały niedźwiedzi wyposażonych w obroże z nadajnikiem GPS na tle granic nadleśnictw i parków narodowych oraz pól siatki atlasowej (Instytut Ochrony Przyrody PAN, Selva i in. 2012). Czarny km 2 (8 mies.), Solina km 2 (7 mies.)
26 Areały osobnicze Genetyka w Bieszczadach
27 Liczebność
28 Liczebność Ad. 2010, na podstawie badań genetycznych (Selva i in. 2012)
29 Pokarm i sposób odżywiania się Niedźwiedzie brunatne są wszystkożerne. Skład ich diety zmienia się w zależności od dostępności pokarmu i pory roku. W biogeograficznej skali, skład ten zależy od położenia (długość i szerokość geograficzna oraz wysokość nad poziomem morza) i warunków środowiska (temperatura i pokrywa śnieżna).
30 Pokarm i sposób odżywiania się Udział siedmiu rodzajów pokarmu w diecie niedźwiedzi (na podstawie względnej biomasy) w różnych regionach biogeograficznych (Bojarska i Selva 2011)
31 Pokarm i sposób odżywiania się
32 Tropy
33 Tropy
34 Tropy Możliwość pomyłki z borsukiem (fot. archiw. CBBP)
35 Miejsca żerowania
36 Inne pozostawiane w terenie ślady odchody
37 Inne pozostawiane w terenie ślady znakowane drzewa
38 Inne pozostawiane w terenie ślady Mogiły
39 Inne pozostawiane w terenie ślady gawry
40 Problemy dla ludzi powodowane przez niedźwiedzie Szkody gospodarcze Pasieki Zwierzęta gospodarskie (owce, świnie, kozy, króliki, konie, bydło) Sady owocowe i ogrody (jabłka, śliwki, czereśnie) Uprawy rolne (owies, kukurydza) Urządzenia techniczne (samochody, ogrodzenia, drzwi i okna) Inne sytuacje konfliktowe Odpady komunalne Wypadki komunikacyjne Ataki na ludzi (grzybiarze, zbieracze poroży, zbieracze runa, turyści) Korzystanie z naturalnych źródeł pokarmu w bliskiej obecności ludzi
41 Problemy dla ludzi Szkody gospodarcze Lata Czas wystąpienia szkody Kwota odszkodowania (zł) Rodzaj i liczba szkód Owce Roje pszczół / ule Króliki 2003 V uli + 9 rodzin IV - VI VIII VII Szkody w latach w obszarze występowania niedźwiedzia województwie śląskim (Selva i in. 2012)
42 Problemy dla ludzi Szkody gospodarcze Lata Czas wystąpienia szkody Kwota odszkodowania (zł) Rodzaj i liczba szkód Kozy Owce Roje pszczół / ule Króliki Inne 2003 IV - VI III - V IV - IX ule + 4 rodziny IV - X kg cukru 2009 IV - V IV Szkody w latach w obszarze występowania niedźwiedzia województwie małopolskim (Selva i in. 2012)
43 Problemy dla ludzi Szkody gospodarcze Lata Czas wystąpieni a szkody Kwota odszkodowania (zł) Rodzaj i liczba szkód Bydło Kozy Owce Roje pszczół / ule 2003 IV VII - X IV - VII III - IX I - X II - XII II - XII Szkody w latach w obszarze występowania niedźwiedzia województwie podkarpackim (Selva i in. 2012)
44 Problemy dla ludzi Szkody gospodarcze N szkód w pasiekach N zniszczonych uli Rok Liczba szkód w pasiekach i liczba zniszczonych uli w województwie podkarpackim w latach (dane Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Rzeszowie)
45 Problemy dla ludzi Szkody gospodarcze
46 Ataki niedźwiedzi na ludzi zakończone: zranieniem śmiercią wypadkiem podczas ucieczki
47 Przypadki ataków i spotkań niedźwiedzi w Bieszczadach z ostatnich lat ( okolice Średniej Wsi. Mieszkaniec Żerdenki spotkał w lesie niewielkiego niedźwiedzia, którego wagę oszacowano na ok. 60 kg. Mężczyzna w panice próbował uciec na drzewo, skąd spadł doznając urazu kręgosłupa niedźwiedź poranił 60 letniego grzybiarza w okolicach Żerdenki. Ranny - mimo licznych obrażeń - doszedł do domu o własnych siłach, skąd zabrano go do szpitala w Lesku zaatakowany został poszukiwacz poroży, który wraz z synem znajdował się w lesie, na terenie leśnictwa Tworylczyk, ok. 300m od stokówki. 54 letni mężczyzna trafił do szpitala w Sanoku z licznymi obrażeniami (rany szarpane, złamany obojczyk). Niedźwiedzia odpędził krzykiem syn poszkodowanego, następnie zawiózł ojca do Sękowca, skąd śmigłowcem LPR został on zabrany do szpitala. Po tropach leśnicy określili, iż była to duża niedźwiedzica a atak/obrona miał miejsce poza oznakowaną ostoją zwierzyny, na ścieżce leśnej - a zatem w miejscu, gdzie o takiego zdarzenia nie powinno dojść (niedźwiedzie unikają ludzkich ścieżek).
48
49 Dlaczego niedźwiedzie zbliżają się do ludzi? Poszukiwanie pokarmu? Migracje na nowe tereny? Habituacja, oswajanie, przyzwyczajanie? Unikanie osobników dominujących?
50 Unikanie osobników dominujących?
51 Czy niedźwiedzie ulegają synantropizacji? Synantropizacja Kolonizują antropogeniczne wyspy, czasem pojawiając się w naturalnym otoczeniu Na poziomie populacji Uzależnienie się od ludzi przynosi zwierzętom długofalowe korzyści Wbrew (lub mimo) woli człowieka Niedźwiedzie Czasem pojawiają się w antropogenicznych wyspach, głównie żyjąc w naturalnym otoczeniu Pojedyncze osobniki Osobniki zsynantropizowane są eliminowane z populacji Celowe dokarmianie = oswajanie Problemy z nomenklaturą food conditioned bears (niedźwiedzie uwarunkowane na pokarm), habituated bears (niedźwiedzie niepłochliwe lub oswojone), nuisance bears (niedźwiedzie naprzykrzające się, natarczywe, nękające), problem bears (niedźwiedzie problemowe).
52 Główne zagrożenia dla gatunku Wg raportu dla KE (2012) ranga H, M, L B02.02 wycinka lasu B07 Inne rodzaje praktyk leśnych, nie wymienione powyżej D01 Drogi, ścieżki i drogi kolejowe D05 Usprawniony dostęp do obszaru E01 Tereny zurbanizowane, tereny zamieszkane E03.01 pozbywanie się odpadów z gospodarstw domowych / obiektów rekreacyjnych E04.01 Obiekty, budynki rolnicze stanowiące element krajobrazu F kolekcjonowanie (zbieranie poroży jeleni) F chwytanie, trucie, kłusownictwo F04.02 zbieractwo grzybów, porostów, jagód itp.)
53 Główne zagrożenia dla gatunku Wg raportu dla KE (2012) ranga H, M, L G01 Sporty i różne formy czynnego wypoczynku rekreacji, uprawiane w plenerze G02 Infrastruktura sportowa i rekreacyjna J zmniejszenie dostępności zwierzyny łownej (w tym padliny) J03.02 antropogeniczne zmniejszenie spójności siedlisk M02.02 desynchronizacja procesów XO Zagrożenia i naciski spoza terytorium państwa członkowskiego XE Zagrożenia i naciski spoza terytorium UE
54 Cele ochrony Właściwy stan ochrony Favourable Conservation Status Jest ogólnie zdefiniowany w artykule 1 Dyrektywy Siedliskowej. Stan ochrony gatunku jest uznany za właściwy, jeśli: dane na temat dynamiki populacji tego gatunku wskazują, że gatunek jest trwałym elementem swojego siedliska, naturalny zasięg gatunku nie zmniejsza się ani nie ulegnie zmniejszeniu w dającej się przewidzieć przyszłości, istnieje i prawdopodobnie nadal będzie istniało odpowiednio duże siedlisko dla utrzymania się populacji tego gatunku.
55 Recenzowany przez ekspertów Zaprezentowany w listopadzie 2011 Okres zgłaszania uwag i komentarzy Nowa wersja w marcu 2012 Proces konsultacji wewnątrz i międzyresortowych KOŃCA NIE WIDAĆ!!!
56 Cele ochrony PROGRAM OCHRONY NIEDŹWIEDZIA BRUNATNEGO W POLSCE (Projekt), Selva i in Utrzymanie żywotnej i naturalnej populacji niedźwiedzia brunatnego i jego siedlisk we właściwym stanie ochrony i koegzystencji z ludźmi 1. Zachowanie siedlisk niedźwiedzia i ich odpowiedniej jakości. 2. Zapobieganie, reagowanie i rozwiązywanie wszystkich rodzajów sytuacji konfliktowych na linii człowiek-niedźwiedź. 3. Unikanie habituacji i warunkowania pokarmem. 4. Minimalizacja szkód powodowanych przez niedźwiedzie w pasiekach. 5. Ochrona i poprawa łączności pomiędzy dwoma obszarami reprodukcyjnymi zachodniej i wschodniej części populacji w polskiej części Karpat. 6. Utrzymanie stabilnej i ciągłej populacji wzdłuż zachodnich Karpat aż po Bieszczady, we współpracy ze Słowacją i Ukrainą. 7. Kontrola i obniżenie śmiertelności niedźwiedzi spowodowanej czynnikami antropogenicznymi. 8. Wprowadzenie jednolitego i spójnego programu monitoringu oraz utworzenie rzetelnego i dostępnego Banku Danych o populacji niedźwiedzia.
57 Cele ochrony PROGRAM OCHRONY NIEDŹWIEDZIA BRUNATNEGO W POLSCE (Projekt), Selva i in Utrzymanie żywotnej i naturalnej populacji niedźwiedzia brunatnego i jego siedlisk we właściwym stanie ochrony i koegzystencji z ludźmi 9. Promocja skoordynowanych działań ochrony populacji i przepływu informacji pomiędzy zaangażowanymi sektorami. 10. Podniesienie poziomu naukowej i powszechnej wiedzy na temat gatunku w Polsce. 11. Bieżące informowanie społeczeństwa poprzez udostępnianie danych z monitoringu oraz raportów rocznych. 12. Ustanowienie stałej i ścisłej współpracy ze Słowacją i Ukrainą oraz zwiększenie współpracy międzynarodowej. 13. Podniesienie świadomości i poziomu partycypacji społeczeństwa w kwestiach dotyczących niedźwiedzia brunatnego i monitoringu. 14. Poprawa warunków życia niedźwiedzi w niewoli. 15. Promocja edukacji ekologicznej we wszystkich sektorach społecznych. 16. Zagwarantowanie właściwego wdrożenia istniejących przepisów i rzeczywista ochrona niedźwiedzi i ich siedlisk.
58 Metody ochrony czynnej i biernej Ścisła ochrona Gatunek objęty zakazem fotografowania, filmowania i obserwacji mogących powodować płoszenie lub niepokojenie Gatunek wymagający ochrony czynnej (nie sprecyzowano o co chodzi) Ochrona strefowa w promieniu do 500 m od gawry od 1 listopada do 30 kwietnia strefę może ustalać i likwidować, w drodze decyzji administracyjnej regionalny dyrektor ochrony środowiska, który także prowadzi rejestr takich stref. Granice stref ochrony oznacza się tablicami z napisem ostoja zwierząt i informacją osobom nieupoważnionym wstęp wzbroniony Odszkodowania za szkody (w pasiekach, w pogłowiu zwierząt gospodarskich oraz w uprawach rolnych)
59 Projekty dotyczące ochrony niedźwiedzi Nie musimy odkrywać Ameryki!!!
60 Projekty dotyczące ochrony niedźwiedzi Grupy robocze (prace studyjne i planistyczne) Komisje ds. Zarządzania Populacją Niedźwiedzia Brunatnego i ds. Dużych Drapieżnych w Chorwacji, Bear Working Group w Hiszpanii, Interagency Grizzly Bear Committee w USA Grupy Interwencyjne ds. Niedźwiedzi (doraźne działania), m.in. w: Austria Chorwacja Rumunia.
61 Interwencje Sytuacja Interwencja Zachowanie niedźwiedzia Zalecane działanie Naturalna, brak zagrożenia Kryzysowa, wymaga uwagi Nie zaleca się dodatkowych działań Niska Przy przypadkowym spotkaniu z człowiekiem natychmiast ucieka Przy przypadkowym spotkaniu z człowiekiem staje na tylnych nogach Wyrządza szkody gospodarcze z dala od osiedli ludzkich Regularnie podchodzi w pobliże osiedli ludzkich Zaskoczony pozoruje atak Sprowokowany pozoruje atak Toleruje obserwatora w niewielkiej odległości, nie ucieka Poszukuje pokarmu lub wyrządza szkody w osiedlach ludzkich Nie zaleca się dodatkowych działań Nie zaleca się dodatkowych działań Przeciwdziałanie szkodom (np. grodzenie pastuchem elektrycznym) Intensyfikacja monitoringu Intensyfikacja monitoringu (odstraszanie) Intensyfikacja monitoringu (odstraszanie) Intensyfikacja monitoringu odstraszanie Intensyfikacja monitoringu odstraszanie, przeciwdziałanie szkodom Länderübergreifende Koordinierungsstelle für Bärenfragen 2005, zmodyfikowane
62 Interwencje Sytuacja Interwencja Zachowanie niedźwiedzia Zalecane działanie Niebezpieczna Bardzo groźna Pilna Bardzo pilna Broni zdobytego pokarmu atakując ludzi Wchodzi do zagród w pobliżu osad ludzkich Regularnie odwiedza osady ludzkie Niebezpieczny niedźwiedź, nie dający się odstraszyć Próbuje wejść do zamieszkanych budynków Podąża za ludźmi Nie sprowokowany zachowuje się agresywnie Intensyfikacja monitoringu (odstraszanie) Intensyfikacja monitoringu odstraszanie Intensyfikacja monitoringu odstraszanie Intensyfikacja monitoringu eliminacja Intensyfikacja monitoringu odstraszanie, eliminacja Intensyfikacja monitoringu (odstraszanie, eliminacja) Intensyfikacja monitoringu eliminacja Länderübergreifende Koordinierungsstelle für Bärenfragen 2005, zmodyfikowane
63 Projekty dotyczące ochrony niedźwiedzi Tatrzański Park Narodowy historia 1979/1980 Kuba Kondracki świadomie dokarmiany, oswojony, postulaty wywiezienia w odległe rejony, zdycha postrzelony przez spanikowanego strażnika 1987/1991 Magda z Roztoki dokarmiana, zsynantropizowana, pierwsze próby warunkowania awersyjnego (petardy, kule gumowe), odłów i wywiezienie do ZOO Wnioski po Magdzie po pierwsze prewencja uporządkowanie gospodarki odpadkami, niedźwiedzioodporne kontenery, pastuchy elektryczne 1998/2004 Kaśka/Pięćsetka: 2001 pierwszy odłów (1,5 roczny młody) i zakolczykowanie 2002 odłów i telemetria (VHF) 2000/2010 Siwa problemy z niesubordynowanymi turystami
64 Projekty dotyczące ochrony niedźwiedzi Tatrzański Park Narodowy Praktyka obecna Permanentna edukacja Zabezpieczenie pastuchem elektrycznym obiektów na terenie parku i w miarę potrzeb w jego sąsiedztwie Brak koszy na śmieci na szlakach, bieżące sprzątanie szlaków Odstraszanie osobników podchodzących do obiektów i nie wykazujących oznak płochliwości (kule gumowe) Współpraca ze słowackimi służbami ochrony przyrody
65
66 WWF Ochrona gatunkowa rysia, wilka i niedźwiedzia w Polsce - projekt finansowany ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego realizowany od grudnia 2008 do kwietnia 2012 roku pl_0349.pdf
67 WWF Ochrona gatunkowa rysia, wilka i niedźwiedzia w Polsce - projekt finansowany ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego realizowany od grudnia 2008 do kwietnia 2012 roku pl_0349.pdf
68 WWF Ochrona niedźwiedzia brunatnego Ursus arctos w polskiej części Karpat - współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Początek listopad Projekt w toku. WWF pomaga przetrwać niedźwiedziom żyjącym w Polsce. Prowadzimy działania mające na celu zabezpieczenie miejsc zdobywania pokarmu i zimowania niedźwiedzi. Staramy się zapobiegać sytuacjom konfliktowym. Urozmaicamy dietę niedźwiedzi w owoce z dzikich sadów i rozdajemy pszczelarzom sprzęt do zabezpieczenia pasiek. Informujemy i edukujemy turystów, bo od zachowania człowieka na górskim szlaku coraz bardziej zależy przyszłość niedźwiedzi
69 IOP PAN Projekt badawczy nr N N : Wpływ dokarmiania ssaków kopytnych na niedźwiedzie brunatne: reakcja na poziomie osobniczym, populacyjnym i zespołu Czas realizacji: Wyniki w opracowywaniu. Wstępne wyniki (Selva i in. niepublikowane): zinwentaryzowanych miejsc dokarmiania - Znaczna część karmy jest spasana przez gatunki nie łowne (w tym niedźwiedzie) - Karma dla zwierzyny łownej stanowi aż 1/3 diety niedźwiedzi (na podstawie próby 1100 odchodów zebranych w latach ) wpływ na behawior - W pobliżu miejsc dokarmiania dwukrotnie wzrasta ryzyko zniszczenia lęgów ptaków gniazdujących na ziemi (kuraki)
1354 Niedźwiedź Ursus arctos
1354 Niedźwiedź Ursus arctos Liczba i lokalizacja obszarów monitoringowych Gatunek występuje wyłącznie w regionie alpejskim. Prowadzony od roku 1982 monitoring gatunku obejmuje cały zasięg jego występowania,
Bardziej szczegółowoZałożenia i efekty projektu Ochrona gatunkowa rysia, wilka i niedźwiedzia w Polsce Stefan Jakimiuk, Natalia Kryt WWF Polska Warszawa, 1.10.
Założenia i efekty projektu Ochrona gatunkowa rysia, wilka i niedźwiedzia w Polsce Stefan Jakimiuk, Natalia Kryt WWF Polska Warszawa, 1.10.2014 Projekt realizowany przy wsparciu ze środków Norweskiego
Bardziej szczegółowoZnaczenie monitoringu populacji ssaków kopytnych w ochronie dużych drapieżników
Znaczenie monitoringu populacji ssaków kopytnych w ochronie dużych drapieżników Krzysztof Schmidt Instytut Biologii Ssaków PAN, Białowieża Duże ssaki drapieżne występujące w Polsce Fot. H. Schmidt Fot.
Bardziej szczegółowoPolskie niedźwiedzie są zagrożone!
Polskie niedźwiedzie są zagrożone! WWF -Canon / SANCHEZ & LOPE WWF -Canon / Cat HOLLOWAY Niedźwiedź brunatny (Ursus arctos) to największy polski drapieżnik. W Polsce żyje ich około 90. Występują w Karpatach,
Bardziej szczegółowoSytuacja Miejsce obserwacji wilków Wygląd i zachowanie wilka Zalecane działanie
Procedura postępowania w sytuacjach konfliktowych człowiek-wilk Załącznik nr 2 (opracowane na podstawie: Nowak S., Mysłajek R. W., Okarma H., Śmietana W, 2005, Analiza dotychczasowych rodzajów i rozmiaru
Bardziej szczegółowoPROGRAM OCHRONY NIEDŹWIEDZIA BRUNATNEGO W POLSCE
PROGRAM OCHRONY NIEDŹWIEDZIA BRUNATNEGO W POLSCE Nuria Selva, Tomasz Zwijacz-Kozica, Agnieszka Sergiel, Agnieszka Olszańska, Filip Zięba SGGW, 29 listopad 2011 Fot. Adam Wajrak Współpraca: Michał Bednarski
Bardziej szczegółowoGeneralna Dyrekcja Ochrony Środowiska Informacja na temat wdrażania rekomendacji 137 (2008) w zakresie zarządzania populacjami dużych drapieżników
Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska Informacja na temat wdrażania rekomendacji 137 (2008) w zakresie zarządzania populacjami dużych drapieżników Warszawa, 2011 rok Poniższy raport został opracowany
Bardziej szczegółowoZNACZENIE ŻUBRÓW ZACHODNIOPOMORSICH DLA CAŁEJ POPULACJI ŻUBRÓW
ZNACZENIE ŻUBRÓW ZACHODNIOPOMORSICH DLA CAŁEJ POPULACJI ŻUBRÓW Populacja żyjąca w Polsce północno-zachodniej o liczebności 110 osobników - to wielkość minimalna, uznawana za gwarantującą stabilne funkcjonowanie
Bardziej szczegółowoBest for Biodiversity
W tym miejscu realizowany jest projekt LIFE + Ochrona różnorodności biologicznej na obszarach leśnych, w tym w ramach sieci Natura 2000 promocja najlepszych praktyk Best for Biodiversity NAJLEPSZE PRAKTYKI
Bardziej szczegółowoAktywna ochrona populacji nizinnej rysia w Polsce
Aktywna ochrona populacji nizinnej rysia w Polsce Stefan Jakimiuk, WWF Polska Grudziądz, 9 maja 2014 r. Fot. Archiwum WWF 13 May 2014-1 Zaangażowanie WWF Polska w działania na rzecz ochrony rysia Głównie
Bardziej szczegółowoEuropejskie i polskie prawo ochrony
Europejskie i polskie prawo ochrony przyrody wobec lasów Warsztaty Udział społeczny w zarządzaniu cennymi przyrodniczo lasami Izabelin 20-21 lutego 2015 Wymagania dyrektywy siedliskowej Natura 2000 zakaz
Bardziej szczegółowoInwentaryzacja i monitoring populacji wilka w województwie zachodnio-pomorskim. Borowik T., Jędrzejewski W., Nowak S.
Inwentaryzacja i monitoring populacji wilka w województwie zachodnio-pomorskim Borowik T., Jędrzejewski W., Nowak S. Terytoria wilczych watah w Puszczy Białowieskiej (jesień-zima 1997/98) Rozmieszczenie
Bardziej szczegółowoAspekty prawne ochrony wilka
Aspekty prawne ochrony wilka Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Departament Zarządzania Zasobami Przyrody Warszawa, dnia 31 października 2018 r. Warsztaty dotyczące potencjalnych sytuacji konfliktowych
Bardziej szczegółowoProjekt Ochrona ostoi karpackiej fauny puszczańskiej korytarze migracyjne
Projekt Ochrona ostoi karpackiej fauny puszczańskiej korytarze migracyjne PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ SZWAJCARIĘ W RAMACH SZWAJCARSKIEGO PROGRAMU WSPÓŁPRACY Z NOWYMI KRAJAMI CZŁONKOWSKIMI UNII EUROPEJSKIEJ
Bardziej szczegółowoŻUBR W BIESZCZADACH JAKO PRZYKŁAD UDANEJ RESTYTUCJI
JAKO PRZYKŁAD UDANEJ RESTYTUCJI Maciej Januszczak Stacja Badawcza Fauny Karpat MiIZ PAN Ustrzyki Dolne Warsztaty realizowane są w ramach projektu Ochrona żubrów in situ w województwie zachodniopomorskim
Bardziej szczegółowoPostępowanie z zuchwałymi wilkami
Stanowiska dotyczące zarządzania Large Carnivore Initiative for Europe (LCIE) Stanowiska dotyczące zarządzania mają na celu dostarczenie zwięzłych wytycznych, traktowanych przez LCIE jako dobre praktyki
Bardziej szczegółowoSzkody powodowane przez wilki i sposoby zapobiegania im
Szkody powodowane przez wilki i sposoby zapobiegania im Jakub Romanowski Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska Departament Zarządzania Zasobami Przyrody FORUM DYSKUSYJNE O WILKU MOWA Sękocin Stary, 18.06.2019
Bardziej szczegółowoPolityka Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska wobec inwestycji infrastrukturalnych
Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie Maria Mellin Polityka Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska wobec inwestycji infrastrukturalnych Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie
Bardziej szczegółowoOcena obecnego systemu ochrony gatunku i koncepcje zarządzania populacją bobra w Polsce
Ocena obecnego systemu ochrony gatunku i koncepcje zarządzania populacją bobra w Polsce Departament Ochrony Przyrody Ochrona prawna - bóbr europejski Konwencja Berneńska - umieszczony w III załączniku,
Bardziej szczegółowoWilk w Polsce: sytuacja gatunku i strategia ochrony
Wilk w Polsce: sytuacja gatunku i strategia ochrony Henryk Okarma Instytut Ochrony Przyrody PAN fot. Andrzej Adamczewski Status prawny gatunku Dyrektywa Siedliskowa 1. Wilk znajduje się w załączniku II
Bardziej szczegółowoRodzaj i wielkość szkód powodowanych przez żubry w uprawach rolnych i leśnych
Rodzaj i wielkość szkód powodowanych przez żubry w uprawach rolnych i leśnych Wanda Olech, Maria Sobczuk Katedra Genetyki i Ogólnej Hodowli Zwierząt SGGW Olsztyn 24 listopada 2017 ŻUBR największy lądowy
Bardziej szczegółowoNajlepsze praktyki w zakresie ochrony wilka, niedźwiedzia i rysia
Najlepsze praktyki w zakresie ochrony wilka, niedźwiedzia i rysia Prowadzący dr inż. Tomasz Kałamarz Hoczew 17-18.10.2013 r. Ryś (Felis lynx L. 1758) Fot. R. Maczyszyn Ryś jest gatunkiem, który stanowi
Bardziej szczegółowoOdpowiedź na uwagi do projektu programu ochrony niedźwiedzia - Klub Przyrodników
Odpowiedź na uwagi do projektu programu ochrony niedźwiedzia - Klub Przyrodników W związku z udostępnionym przez Państwa projektem Programu ochrony niedźwiedzia (Selva i in., wersja z 28.11.2011), uprzejmie
Bardziej szczegółowoMonitoring ssaków kopytnych oraz drapieżników w Bieszczadzkim Parku Narodowym i otulinie
Monitoring ssaków kopytnych oraz drapieżników w Bieszczadzkim Parku Narodowym i otulinie Ustrzyki Górne, 23.01.2015 Przedmioty monitoringu Kopytne baza żerowa drapieżników: Drapieżniki: - żubr - jeleń
Bardziej szczegółowoStan populacji wilka (Canis lupus) w Polsce
Pilotażowy monitoring wilka i rysia w Polsce realizowany w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska Stan populacji wilka (Canis lupus) w Polsce Roman Gula Katarzyna Bojarska Jörn Theuerkauf Wiesław Król
Bardziej szczegółowoKatarzyna Dąbrowska, Marcin Bukowski
Katarzyna Dąbrowska, Marcin Bukowski Co to jest GIS? Źródła danych GIS System Informacji Geograficznej Pod pojęciem GIS rozumie się zestaw narzędzi sprzętowych, oprogramowania, bazę danych oraz ludzi obsługujących
Bardziej szczegółowoSzkody Łowieckie Zabezpieczanie upraw oraz współpraca w procesie szacowania szkód
Szkody Łowieckie Zabezpieczanie upraw oraz współpraca w procesie szacowania szkód Grzegorz Czajkowski Kościerzyna 04.04.2016 Odpowiedzialność odszkodowawcza Ryzyko wystąpienia szkody Pod bardzo ogólnym
Bardziej szczegółowoBest for Biodiversity
W tym miejscu realizowany jest projekt LIFE + Ochrona różnorodności biologicznej na obszarach leśnych, w tym w ramach sieci Natura 2000 promocja najlepszych praktyk Best for Biodiversity NAJLEPSZE PRAKTYKI
Bardziej szczegółowoPrzepisy o ochronie przyrody
Przepisy o ochronie przyrody Paulina Kupczyk kancelaria Ochrona Środowiska i działalno inwestycyjna Konsulting Szkolenie Interwencje ekologiczne w obronie ostoi Natura 2000 w ramach projektu Ogólnopolskiego
Bardziej szczegółowoJak to z żubrami bywa ochrona żubra w ramach sieci Natura 2000
Jak to z żubrami bywa ochrona żubra w ramach sieci Natura 2000 Żubr (Łac. Bison bonasus) jest największym ssakiem Europy, pomimo dużej wagi dochodzącej w przypadku samców niekiedy do 900 kg, żubry potrafią
Bardziej szczegółowoDyrektywa Siedliskowa NATURA 2000. Dyrektywa Ptasia N2K - UE. N2K w Polsce. N2K w Polsce
NATURA 2000 Dyrektywa Siedliskowa Sieć obszarów chronionych na terenie Unii Europejskiej Celem wyznaczania jest ochrona cennych, pod względem przyrodniczym i zagrożonych, składników różnorodności biologicznej.
Bardziej szczegółowoSytuacja wilka w Meklemburgii-Pomorzu Przednim. Teubner
Sytuacja wilka w Meklemburgii-Pomorzu Przednim Teubner Kristin Zscheile, LUNG Schwerin, 18.10.2017 Terytoria wilków 2006/2007 2 Terytoria wilków 2011/2012 3 Terytoria wilków 2016/2017 4 Występowanie wilka
Bardziej szczegółowoWilki w Bieszczadach. Wilki w Bieszczadach 1
Wilki w Bieszczadach Wilki zamieszkujące Bieszczady należą do populacji karpackiej, która oprócz Polski obejmuje swoim zasięgiem obszar Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy oraz Rumunii. Cała karpacka populacja
Bardziej szczegółowoStan i perspektywy ochrony żółwia błotnego na Polesiu
Stan i perspektywy ochrony żółwia błotnego na Polesiu Janusz Holuk Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Lublinie W Polsce liczna populacja żółwia błotnego pozostała już tylko na Polesiu. Na kilku obszarach
Bardziej szczegółowoPodstawowe informacje o Naturze 2000 i planach ochrony
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Podstawowe informacje o Naturze 2000 i planach
Bardziej szczegółowoRestytucja gatunku na przykładzie żubra zajęcia w ogrodzie zoologicznym
Restytucja gatunku na przykładzie żubra zajęcia w ogrodzie zoologicznym Zajęcia terenowe: Zajęcia w klasie: Cele kształcenia: 1. pogłębienie wiedzy o biologii żubra, 2. kształcenie umiejętności prowadzenia
Bardziej szczegółowoCELE I DZIAŁANIA PROJEKTU. Wojciech Mróz. Instytut Ochrony Przyrody PAN
NATURA 2000 W KARPATACH CELE I DZIAŁANIA PROJEKTU Wojciech Mróz Instytut Ochrony Przyrody PAN NATURA 2000 W KARPATACH Polska włączyła się do sieci Natura 2000 w maju 2004, wraz z wejściem do Unii Europejskiej
Bardziej szczegółowoDYREKTYWA RADY 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory
NATURA 2000 ochrony 5 ostoi Natura 2000 wyznaczonych na obszarach morskich w województwie zachodniopomorskim, a współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach działania
Bardziej szczegółowoInwentaryzacja Canis lupus metodą tropieo zimowych (zima 2012) Szczecin, 27 września 2012 r.
Inwentaryzacja Canis lupus metodą tropieo zimowych (zima 2012) Szczecin, 27 września 2012 r. Dane o występowaniu gatunku wilku Kto posiada informację o występowaniu gatunku? Tu jestem! RDLP (Nadleśnictwa)
Bardziej szczegółowoKonkurs wiedzy DUŻE DRAPIEŻNIKI W POLSCE
Konkurs wiedzy DUŻE DRAPIEŻNIKI W POLSCE Organizator: Bytomskie Koło Terenowe Katowickiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Geograficznego Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 5 im. J.F. Kennedy ego, ul. Nickla
Bardziej szczegółowoZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA w GORZOWIE WIELKOPOLSKIM. z dnia 2015 r.
Projekt ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA w GORZOWIE WIELKOPOLSKIM z dnia 2015 r. zmieniające zarządzenie w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Lasy
Bardziej szczegółowoStrategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach PGL Lasy Państwowe
Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach PGL Lasy Państwowe Kajetan Perzanowski, Wanda Olech, Krzysztof Bozik, Bogdan Kolenda, Mirosław Sienkiewicz, Waldemar P. Sieradzki Augustów, 7
Bardziej szczegółowoPRZYGOTOWANO W RAMACH KAMPANII
PRZYGOTOWANO W RAMACH KAMPANII PROMUJĄCEJ SIEĆ NATURA 2000 POD HASŁEM NATURA SIĘ O(D)PŁACA. PROJEKT REALIZOWANY W RAMACH PROGRAMU OPERACYJNEGO INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO, FINANSOWANY ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKIEGO
Bardziej szczegółowoEkologia przestrzenna bielika
Ekologia przestrzenna bielika Paweł Mirski Uniwersytet w Białymstoku, Komitet Ochrony Orłów Tło badań Obszar: Północne Podlasie Siedliska: doliny rzeczne i stawy rybne, prawie brak naturalnych jezior Liczebność:
Bardziej szczegółowoPrzemyśl S t r o n a
Monitoring urządzeń łowieckich w sześciu nadleśnictwach bieszczadzkich i na terenie Nadleśnictwa Bircza (obszar planowanego Turnickiego Parku Narodowego) Przemyśl 2018 1 S t r o n a Problem Dokarmianie
Bardziej szczegółowoPilotażowy monitoring wilka i rysia w Polsce realizowany w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska
Główny Inspektorat Ochrony Środowiska Pilotażowy monitoring wilka i rysia w Polsce realizowany w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska Stan populacji rysia eurazjatyckiego (Lynx lynx) w Polsce (opracowany
Bardziej szczegółowoWilk podstawy biologii i problemy ochrony
Wilk podstawy biologii i problemy ochrony fot. Rafał Gawełda Henryk Okarma Instytut Ochrony Przyrody PAN Występowanie: Populacje europejskie: - Europa północno-wschodnia??? - Karpaty 3 500 - G. Dynarskie-Pindos
Bardziej szczegółowoEuropejska Sieć Ekologiczna NATURA 2000
Europejska Sieć Ekologiczna NATURA 2000 Podstawy prawne Dyrektywa 79/409/EEC w sprawie ochrony dzikich ptaków (tzw. Dyrektywa Ptasia) Dyrektywa 92/43/EEC w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz
Bardziej szczegółowoArkusz inwentaryzacji zwierzyny przeprowadzonej
Arkusz inwentaryzacji zwierzyny przeprowadzonej w dniu na rok gospodarczy.../... Dane ogólne 1. Obwód łowiecki nr... powierzchnia... ha, w tym powierzchnia gruntów leśnych... ha, powierzchnia po wyłączeniach,
Bardziej szczegółowoZałącznik D do Programu Ochrony Niedźwiedzia Brunatnego w Polsce. Mateczniki w polskich Karpatach
Załącznik D do Programu Ochrony Niedźwiedzia Brunatnego w Polsce Mateczniki w polskich Karpatach Marzec 2012 Znaczenie utrzymania i tworzenia obszarów wolnych od zakłóceń dla niedźwiedzi w okresie gawrowania.
Bardziej szczegółowoBaza pokarmowa: ocena dostępności ofiar wilka i rysia
Baza pokarmowa: ocena dostępności ofiar wilka i rysia Jakub Borkowski Katedra Leśnictwa i Ekologii Lasu Uniwersytet Warmińsko-Mazurski Warszawa, 28 czerwca 2017 r. Fot. Jolanta Jurkiewicz Zdjęcie z fotopułapki,
Bardziej szczegółowoWyniki monitoringu dużych drapieżników na obszarze otuliny BdPN w gminie Cisna realizowanego w okresie październik 2016 styczeń 2017.
Lutowiska 2017-02-10 Opracowanie i analizy: Bartosz Pirga Prace terenowe: Robert Gatzka, Paulina Kopacz, Bartosz Pirga Wyniki monitoringu dużych drapieżników na obszarze otuliny BdPN w gminie Cisna realizowanego
Bardziej szczegółowoPAŃSTWOWA RADA OCHRONY PRZYRODY THE STATE COUNCIL FOR NATURE CONSERVATION CONSEIL NATIONAL POUR LA PROTECTION DE LA NATURE
PAŃSTWOWA RADA OCHRONY PRZYRODY THE STATE COUNCIL FOR NATURE CONSERVATION CONSEIL NATIONAL POUR LA PROTECTION DE LA NATURE Member of IUCN The World Conservation Union Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa, e-mail:
Bardziej szczegółowoPROGRAM OCHRONY NIEDŹWIEDZIA BRUNATNEGO W POLSCE. Projekt
PROGRAM OCHRONY NIEDŹWIEDZIA BRUNATNEGO W POLSCE Projekt (marzec 2012) Autorzy: Nuria Selva, Tomasz Zwijacz-Kozica, Agnieszka Sergiel, Agnieszka Olszańska, Filip Zięba Współpraca: Michał Bednarski (konsultacje
Bardziej szczegółowoJESIENNE I ZIMOWE KŁOPOTY ZWIERZĄT LEŚNYCH I POLNYCH
JESIENNE I ZIMOWE KŁOPOTY ZWIERZĄT LEŚNYCH I POLNYCH 3 CELE OGÓLNE: rozwijanie pasji poznawania zjawisk przyrodniczych rozwijanie umiejętności analizowania obserwowanych zjawisk zrozumienie roli człowieka
Bardziej szczegółowoProjekt Ochrona ostoi karpackiej fauny puszczańskiej korytarze migracyjne
Projekt Ochrona ostoi karpackiej fauny puszczańskiej korytarze migracyjne PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ SZWAJCARIĘ W RAMACH SZWAJCARSKIEGO PROGRAMU WSPÓŁPRACY Z NOWYMI KRAJAMI CZŁONKOWSKIMI UNII EUROPEJSKIEJ
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW
Bardziej szczegółowoBartosz Pirga, Bieszczadzki Park Narodowy. Wilcze Góry ochrona i rozwój obszaru
Bartosz Pirga, Bieszczadzki Park Narodowy Wilcze Góry ochrona i rozwój obszaru 1. określenie pojęcie Wilczych Gór oraz waloryzacja wartości regionu 2. problemy ochronne związane z rozwojem / antropopresją
Bardziej szczegółowoRozwój metapopulacji żubra
Broszura przygotowana w ramach Projektu pt. Rozwój metapopulacji żubra w północno- -wschodniej Polsce. Rozwój metapopulacji żubra w północno-wschodniej Polsce Projekt korzysta z dofinansowania w kwocie
Bardziej szczegółowoZarządzanie populacjami zwierząt łownych na terenie RDLP w Gdańsku. Roman Wasilewski, Marek Kowalewski RDLP w Gdańsku
Zarządzanie populacjami zwierząt łownych na terenie RDLP w Gdańsku Roman Wasilewski, Marek Kowalewski RDLP w Gdańsku 2 Regionalne Dyrekcje Lasów Państwowych w Polsce RDLP w Gdańsku jest położona na terenie:
Bardziej szczegółowoŻubry w Puszczy Boreckiej
1 Żubry w Puszczy Boreckiej Teren Puszczy Boreckiej podzielony jest na trzy obręby leśne: Przerwanki i Borki należące do Nadleśnictwa Borki oraz obręb Czerwony Dwór należący do Nadleśnictwa Czerwony Dwór.
Bardziej szczegółowoGospodarka łowiecka w północno-wschodniej Polsce
Gospodarka łowiecka w północno-wschodniej Polsce Piotr Wawrzyniak Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Białymstoku RDLP Białystok w zasięgu terytorialnym ma 2 632 747ha, gdzie zarządza powierzchnią
Bardziej szczegółowoSzacowanie i wycena szkód wyrządzanych przez zwierzęta prawnie chronione. Skuteczność stosowanych zabezpieczeń
Działania podejmowane przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Olsztynie zmierzające do ograniczania szkód i łagodzenia skutków działalności bobra europejskiego w województwie warmińskomazurskim
Bardziej szczegółowoSTATUS PRAWNY WILKA Departament Ochrony Przyrody Stary Sękocin,
STATUS PRAWNY WILKA Departament Ochrony Przyrody Stary Sękocin, 18.06.2019 Prawo międzynarodowe Konwencje międzynarodowe konwencja z 3 marca 1973 r. o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami
Bardziej szczegółowoFauna Dłubniańskiego Parku Krajobrazowego. Wyniki inwentaryzacji, zagrożenia i działania ochronne. mgr Katarzyna Zembaczyńska
Fauna Dłubniańskiego Parku Krajobrazowego Wyniki inwentaryzacji, zagrożenia i działania ochronne mgr Katarzyna Zembaczyńska Wyniki inwentaryzacji fauny Dłubniańskiego Parku Krajobrazowego Grupa liczba
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW
Bardziej szczegółowoStatus prawny bobra europejskiego i wilka
Status prawny bobra europejskiego i wilka Bóbr europejski podlega częściowej ochronie gatunkowej; Wilk podlega ścisłej ochronie gatunkowej; zgodnie z zał. 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia
Bardziej szczegółowoDrewno i tzw. martwe drewno konflikt interesów
Drewno i tzw. martwe drewno konflikt interesów Martwe drewno ( deadwood ) zamarłe i obumierające drzewa i ich części oraz martwe części żywych drzew. Organizmy saproksyliczne związane podczas swojego życia
Bardziej szczegółowoBest for Biodiversity
W tym miejscu realizowany jest projekt LIFE + Ochrona różnorodności biologicznej na obszarach leśnych, w tym w ramach sieci Natura 2000 promocja najlepszych praktyk Best for Biodiversity NAJLEPSZE PRAKTYKI
Bardziej szczegółowoSSAKI. projekt Planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Ostoja Knyszyńska PLH200006. FPP Consulting
SSAKI projekt Planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Ostoja Knyszyńska PLH200006 dr Karol Zub Instytut Biologii Ssaków PAN w Białowieży FPP Consulting Przedmioty ochrony Mopek zachodni Barbastella
Bardziej szczegółowoZAŁACZNIK NR 2 Lista źródeł możliwych do pozyskania informacji z zakresu różnorodności biologicznej, przy opracowywaniu KIP i ROS
ZAŁACZNIK NR 2 Lista źródeł możliwych do pozyskania informacji z zakresu różnorodności biologicznej, przy opracowywaniu KIP i ROS Źródło informacji Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XXXIV.235.2014 RADY GMINY ZABÓR. z dnia 25 czerwca 2014 r. w sprawie ustanowienia użytków ekologicznych na terenie Gminy Zabór.
UCHWAŁA NR XXXIV.235.2014 RADY GMINY ZABÓR z dnia 25 czerwca 2014 r. w sprawie ustanowienia użytków ekologicznych na terenie Gminy Zabór. Na podstawie art. 44 ust. 1, 2 i 3a oraz art. 45 ust. 1 ustawy
Bardziej szczegółowoNatura 2000. Fundacja EkoRozwoju. Krzysztof Smolnicki Sabina Lubaczewska
Natura 2000 Fundacja EkoRozwoju Krzysztof Smolnicki Sabina Lubaczewska W prezentacji wykorzystano materiały: z arch. dr Krzysztofa Świerkosza, Uniwersytet Wroclawski, prezentację Marzeny Zblewskiej Europejska
Bardziej szczegółowoGdańsk, dnia 22 grudnia 2014 r. Poz. 4493 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GDAŃSKU. z dnia 19 grudnia 2014 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO Gdańsk, dnia 22 grudnia 2014 r. Poz. 4493 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GDAŃSKU z dnia 19 grudnia 2014 r. w sprawie ustanowienia planu
Bardziej szczegółowoNATURA 2000. www.ek-kom.pl. Janusz Bohatkiewicz. EKKOM Sp. z o.o. Regietów, 21 stycznia 2010
DROGI SAMORZĄDOWE X LAT AKTUALNE PROBLEMY ZWIĄZANE Z OBSZARAMI NATURA 2000 Janusz Bohatkiewicz EKKOM Sp. z o.o. www.ek-kom.pl Regietów, 21 stycznia 2010 Krótka informacja nt. obszarów NATURA 2000 SYSTEM
Bardziej szczegółowoFinansowanie aktywnych form ochrony przyrody. Jan Balcerzak
Finansowanie aktywnych form ochrony przyrody Jan Balcerzak Artykuł8 Dyrektywy Rady 92/43/EWGz dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory. Ust. 1 - Równolegle
Bardziej szczegółowoEDUKACJA PRZYRODNICZA
EDUKACJA PRZYRODNICZA KLASA I Ocenie podlegają następujące obszary: środowisko przyrodnicze/park, las, ogród, pole, sad, zbiorniki wodne, krajobrazy/, środowisko geograficzne, historyczne, ochrona przyrody
Bardziej szczegółowoNa podstawie opracowania wykonanego przez. doc. dr hab. Zbigniewa Jakubca Instytut Ochrony Przyrody PAN. na zlecenie Ministerstwa Środowiska
ANALIZA DOTYCHCZASOWYCH RODZAJÓW I ROZMIARU SZKÓD WYRZĄDZANYCH PRZEZ NIEDŹWIEDZIE W POLSKIEJ CZĘŚCI KARPAT ORAZ PROPOZYCJA STOSOWANIA METOD OGRANICZANIA SZKÓD I ROZWIĄZYWANIA SYTUACJI KONFLIKTOWYCH Na
Bardziej szczegółowoNatura 2000 co to takiego?
Natura 2000 co to takiego? 1 2 Czy wiecie co to...? zespół organizmów o podobnej budowie gatunek podstawowa jednostka systematyczna wspólne pochodzenie (przodek) GATUNEK płodne potomstwo, podobne do rodziców
Bardziej szczegółowoMETODYKA NR 1 dla projektu Ochrona ostoi karpackiej fauny puszczańskiej korytarze migracyjne
METODYKA NR 1 dla projektu Ochrona ostoi karpackiej fauny puszczańskiej korytarze migracyjne Główne zagrożenie dla fauny puszczańskiej, której siedliskiem są duże i w miarę zwarte kompleksy leśne, to wylesienia
Bardziej szczegółowoNarzędzia geomatyczne w monitoringu zwierząt
Narzędzia geomatyczne w monitoringu zwierząt Antoni Łabaj 1, Henryk Okarma 2 1. SmallGIS, ul. Wadowicka 8a, 30-415 Kraków 2. Instytut Ochrony Przyrody PAN, al. Mickiewicza 33, 31-120 Kraków labaj@smallgis.pl,
Bardziej szczegółowoGRADIENTOWY MODEL OCENY
GRADIENTOWY MODEL OCENY POWIĄZALNOŚCI KRAJOBRAZU Elżbieta Ziółkowska, Katarzyna Ostapowicz, Volker C. Radeloff, Nuria F. Selva Zakład GIS, Kartografii i Teledetekcji Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej
Bardziej szczegółowoZnaczenie zadrzewień śródpolnych dla ochrony różnorodności biologicznej krajobrazu rolniczego. Krzysztof Kujawa
Znaczenie zadrzewień śródpolnych dla ochrony różnorodności biologicznej krajobrazu rolniczego Krzysztof Kujawa Różnorodność biologiczna Zróżnicowanie wszystkich żywych organizmów występujących na Ziemi
Bardziej szczegółowoMiejsko Gminnego Klubu Sportowego w Tuliszkowie
EKSPERTYZA ORNITLOGICZNA BUDYNKU Miejsko Gminnego Klubu Sportowego w Tuliszkowie WYKONAWCA: NUVARRO Sp. z o. o. ul. Reymonta 23, Posada 62-530 Kazimierz Biskupi tel. (63) 233 00 15 e-mail: biuro@nuvarro.pl
Bardziej szczegółowoBest for Biodiversity
W tym miejscu realizowany jest projekt LIFE + Ochrona różnorodności biologicznej na obszarach leśnych, w tym w ramach sieci Natura 2000 promocja najlepszych praktyk Best for Biodiversity Badania genetyczne
Bardziej szczegółowo,,Musimy nauczyć się dbać o środowisko, w którym mamy żyć. Chodzi tylko o to, czy nauczymy się tego na czas
PROGRAM KOŁA SZKOLNEGO TPL ZESPÓŁ SZKÓŁW LUBIĘCINIE Opracowała: Alina Dżugała Lider Koła Szkolnego TPL przy Zespole Szkół w Lubięcinie.,,Musimy nauczyć się dbać o środowisko, w którym mamy żyć. Chodzi
Bardziej szczegółowoMasowe zatrucia pszczół! [Aktualności]
.pl Masowe zatrucia pszczół! [Aktualności] Autor: Agnieszka Bednarek Data: 12 czerwca 2018 Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz policja kontrolują opryski rolników. Czytaj dzisiejsze
Bardziej szczegółowoStatus, ekologia i zarządzanie. populacją niedźwiedzia brunatnego. w Polsce
Załącznik nr 1 do Programu Ochrony Niedźwiedzia Brunatnego w Polsce Status, ekologia i zarządzanie populacją niedźwiedzia brunatnego w Polsce Autorzy: Nuria Selva, Tomasz Zwijacz-Kozica, Agnieszka Sergiel,
Bardziej szczegółowoNOTA KOMISJI W SPRAWIE USTANAWIANIA CELÓW OCHRONY DLA OBSZARÓW NATURA 2000
NOTA KOMISJI W SPRAWIE USTANAWIANIA CELÓW OCHRONY DLA OBSZARÓW NATURA 2000 Niniejsza nota przedstawia wytyczne do ustanowienia przez państwa członkowskie celów ochrony dla obszarów Natura 2000 1. Jakie
Bardziej szczegółowoWygląd Długość ciała 6-9 cm, długość ogona 5-8 cm, masa ciała 9-23 g. Grzbiet ma brązowo-szary ubarwienie rude, spód ciała jest kremowy.
Wygląd Długość ciała 6-9 cm, długość ogona 5-8 cm, masa ciała 9-23 g. Grzbiet ma brązowo-szary ubarwienie rude, spód ciała jest kremowy. Przejście między tymi barwami jest stopniowe. Występowanie Orzesznica
Bardziej szczegółowoZałoŜenia dla wyznaczenia ostoi Ŝubra w Bieszczadach
Kajetan Perzanowski Aleksandra Wołoszyn Gałęza Maciej Januszczak Stacja Badawcza Fauny Karpat Muzeum i Instytut Zoologii PAN ZałoŜenia dla wyznaczenia ostoi Ŝubra w Bieszczadach W Bieszczadach bytują dwie
Bardziej szczegółowoNajlepsze praktyki w zakresie ochrony wilka, niedźwiedzia i rysia
Najlepsze praktyki w zakresie ochrony wilka, niedźwiedzia i rysia Prowadzący dr inż. Tomasz Kałamarz Hoczew 17-18.10.2013 r. Wilk (Canis lupus L. 1758) Fot. E. Marszałek Portret bohatera SGGW w Warszawie;
Bardziej szczegółowoBiegacz Zawadzkiego Carabus (Morphocarabus) zawadzkii (9001)
Biegacz Zawadzkiego Carabus (Morphocarabus) zawadzkii (900) Autor raportu: Mieczysław Stachowiak Eksperci lokalni: Holly Marek, Mazepa Jacek, Olbrycht Tomasz Opisany pierwotnie jako forma Carabus Preyssleri
Bardziej szczegółowoPrawne aspekty szkód wyrządzonych przez dzikie zwierzęta w Polsce
Prawne aspekty szkód wyrządzonych przez dzikie zwierzęta w Polsce Towarzystwo rzeczoznawców i likwidatorów szkód Michał Wójcik Odpowiedzialność odszkodowawcza Szkody łowieckie (w tym zasady odpowiedzialności
Bardziej szczegółowoDzień dobry Państwu. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska Departament Ochrony Przyrody
Dzień dobry Państwu Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska Departament Ochrony Przyrody Niektóre obowiązujące przepisy dot. ochrony gatunkowej zwierząt, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki dotyczącej
Bardziej szczegółowoKarpacki Uniwersytet Partycypacji. Monika Ochwat Marcinkiewicz Specjalista ds. Konwencji Karpackiej
Karpacki Uniwersytet Partycypacji Monika Ochwat Marcinkiewicz Specjalista ds. Konwencji Karpackiej Cel projektu Zaangażowanie mieszkańców Karpat w wypracowanie kierunków rozwoju lokalnego, w oparciu o
Bardziej szczegółowoFormy i skala oddziaływania zwierzyny na las
Formy i skala oddziaływania zwierzyny na las Zbigniew Borowski Zakład Ekologii Lasu Instytut Badawczy Leśnictwa Jan Błaszczyk Generalna Dyrekcja Lasów Państwowych Wstęp Wysokie zagęszczenia kopytnych mają
Bardziej szczegółowoSzkody bobrowe na terenie województwa podlaskiego oraz sposoby ich minimalizacji.
Szkody bobrowe na terenie województwa podlaskiego oraz sposoby ich minimalizacji. Beata Bezubik Regionalny Konserwator Przyrody Malinówka, 20 październik 2011r. Bóbr gatunek który ocalał * druga połowa
Bardziej szczegółowoZARZĄDZENIE NR 21/2011 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W ŁODZI
ZARZĄDZENIE NR 21/2011 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W ŁODZI z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody "Węże" Na podstawie art. 19 ust. 6 ustawy z
Bardziej szczegółowoW trosce o dzikość. Pomorski Ośrodek Rehabilitacji Dzikich Ptaków i Drobnych Ssaków Ostoja
W trosce o dzikość Pomorski Ośrodek Rehabilitacji Dzikich Ptaków i Drobnych Ssaków Ostoja Działamy od 2012 Miejsce, w którym jest prowadzone leczenie i rehabilitacja zwierząt dziko występujących, wymagających
Bardziej szczegółowo