TYLKO DLA POLAKÓW: DAJĘ WAM BROŃ DO RĘKI

Transkrypt

1 Stanisław Tymiński TYLKO DLA POLAKÓW: DAJĘ WAM BROŃ DO RĘKI Od czasu wyjazdu z Polski na wakacje w czerwcu 1969 roku moje ycie wielokrotnie przesz o w asne oczekiwania i los wyznaczy mi zadanie, przed którym nie mog em ust pi. Napisanie tej ksi ki sta o si KONIECZNO CI. Nie wolno mi by o si wycofa. Zupe nie tak samo jak te dwadzie cia lat od wyjazdu z Kraju by y konieczne do zebrania do wiadcze i wyczucia s ów, które teraz pojawi y si w moim komputerze. Pobyt w Szwecji, Kanadzie, Stanach Zjednoczonych i Amazonii Peruwia skiej, oraz liczne wyjazdy do innych krajów pozwoli y mi przez aktywne zaanga owanie w interesy, polityk i osobiste d enie do poznania niezwyk ych mo liwo ci cz owieka, abym doszed do refleksji zapisanych w tej ksi ce. Nie oczekuj, aby wszyscy czytelnicy si ze mn zgadzali. wiat sk ada si z indywidualistów. Ja te opisuj wlasne do wiadczenia i przedstawiam wynikaj ce z nich osobiste refleksje. Ksi ka '' wi te psy'' wyra a mocne przekonania narodowe, z którymi chc dotrze do polskich czytelników w chwili zagro enia niepodleg o ci, wobec zbli aj cej si kl ski, która pogr y nas w otch a niewolnictwa i upodlenia. Ksi ka ta niech b dzie sygna em, który powinien przenikn do wiadomo ci ka dego Polaka. Musimy za wszelk cen obroni Polsk przed upadkiem. Nadchodzi ostatni moment, zbli a si godzina prawdy. Pomieszczam w tej ksi ce moje my li, refleksje i wynikaj ce z do wiadczeia ostrze enie przed parali uj c Kraj bierno ci. Nie lekcewa cie ich! Jak ja nie lekcewa s ów, które do mnie mówi inni ludzie, je li wiem, e czego bardzo chc, do czego usilnie d, o co walcz z determinacj i ostatecznym po wi ceniem. Ksi ka ta jest wyzwaniem do walki, w której nie wolno nam ust pi, a do ostatniego tchu! Nie wolno nam si podda, MUSIMY WYJ Z SIEBIE, MUSIMY TE WIEDZIE JAKA BRONI B DZIEMY WALCZY O UTRZYMANIE POLSKI NA MAPIE WIATA. Daj ci j do r ki! JESZCZE POLSKA NIE ZGINĘŁA Najwi ksza, ale do tej pory zignorowana 1 możliwość pomocy dla Polski istnieje poza krajem. Wielka, niewyzwolona moc pi w mózgach i sercach 15 milionów ludzi polskiego pochodzenia, którzy wi zami krwi z czeni s na zawsze z naszym krajem. Nieudolne, niekonsekwentne i wielekro poronione próby zaanga owania spolecznosci emigracyjnej do pomocy krajowi spe z y na niczym, spotka y si z ostr krytyk ze wzgl du na wzajemny brak zaufania. JEDYNIE RZ D, który prawdziwie, z pe n wiadomo ci celu zaanga uje pomoc polskiej emigracji dla spraw Kraju i zdob dzie zaufanie milionów Polaków za granic mo e liczy na sukces wyprowadzenia Polski z kryzysu ekonomicznego. W sytuacji, w jakiej kraj si obecnie znajduje, zignorowanie polskiej emigracji i jej mo liwo ci spieszenia z pomoc by oby zbrodni polityczn. Lata sp dzone na wychodzstwie i podró e po krajach wiata, w których spotka em wielu Polaków pozwoli y mi zauwa y, e wi kszo z nich jest nastawiona bardzo krytycznie i nieufnie do jakichkolwiek zmian w Polsce. Tylekro si zawiedli, e w skrajnych przypadkach okazuj wrogo, a nawet nienawi do Kraju. Z drugiej strony spotka em w Polsce wiele osób, które maj obawy i uprzedzenia wobec Polaków z zagranicy, uwa aj e s jak ptaki, które wylecia y z gniazda i ska one znamieniem obco ci nie powinny m drzy si w starym domu. Zrozumia em to "napr one ustawienie" pomi dzy krajem a emigracj dopiero podczas mojego pobytu w Peru, kiedy jako obcy cz owiek innej rasy, kultury i idei musia em zdoby zaufanie mieszka ców Iquitos, trzysta tysi cznego miasta, po o onego w samym sercu amazo skiej d ungli. Chocia mój przyjazd spotka si z wielkim zainteresowaniem, ze wzgl du na moje mia e projekty instalacji telewizji kablowej i sieci radiotelefonicznej, a tak e 4 stacji benzynowych na tysi ckilometrowym odcinku biegu Amazonki, to jednak zosta y one przyj te sceptycznie i moja inicjatywa spotka a si ze zjadliwym atakiem prasy, podburzonej przez miejscowych notabli Iquitos. By o to dla mnie bardzo bolesne do wiadczenie, poniewa lokalna prasa, radio i telewizja przez dwa lata nie dawa y mi spokoju, napastliwie krytykuj c z sobie tylko wiadomych, zupe nie wymy lonych powodów. Pomog o mi przetrwa ten trudny okres moje czyste sumienie, prawdziwa intencja uczciwej, po ytecznej pracy i wiadczenia us ug moim klientom. Na szcz cie miejscowa opinia publiczna w Iquitos jest bardzo wyczulona na niesprawiedliwe ataki

2 prasowe; je li kto jest g o no krytykowany w rodkach masowego przekazu, spo eczno miejska podejrzewa, e kryje si za tym jaki fa sz, albo jest to po prostu manipulacja propagand przez ludzi, którym sol w oku jest czyj po yteczny wysi ek. Przez ca y czas stara em si rozwija moja dzialalnosc i osi gn em dobre wyniki mimo dramatycznych warunków w jakich si znalaz em i szalej cej inflacji, przekraczaj cej 3000 procent rocznie. I tak po dwóch latach pobytu w Iquitos zdoby em zaufanie jego mieszka ców. Pewnego dnia zosta em zaproszony przez dyrektorów Departamentu Planowania rz du prowincji Loreto (Prowincja Loreto znajduje si w peruwia skiej Amazonii, zajmuj c obszar ponad 400 tys. km) do wyg oszenia odczytu na temat "Polepszenia warunków ekonomicznych Regionu". By o to publiczne wyst pienie zwi zane z dziesi t rocznic wprowadzenia systemu planowania gospodarczego w Loreto. Przygotowa em si do niego bardzo starannie z wyuczon w Kanadzie praktyczn logik i polskim sercem. Mój odczyt trwa godzin i pomimo oklasków, jakimi zosta em nagrodzony zorientowa em si, e nie zosta em zrozumiany i musia em zastanowi si dlaczego. Doszed em do wniosku, e moje wznios e idee zaanga owania w prac wy szych warto ci cz owieka nie mog y by zrozumiane przez ludzi, którzy nie byli pewni, czy nast pnego dnia b d mieli co je. Przez nast pne dwa lata w Peru stara em si nie tylko przemawia, ale te aktywnie pomaga w rozwi zaniu codziennych trudno ci ycia prowincji Loreto i sporo uda o mi si zrobi. W zamian dosta em od miasta Iquitos z oty medal i wiele dyplomów uznania. Jako jedyny Polak w tym mie cie zosta em zaproszony przez katolickiego biskupa na powitanie Jana Paw a II podczas Jego godzinnego pobytu na lotnisku. Niestety ze wzgl dów osobistych nie mog em skorzysta z tego wyró nienia i wyjecha em na tydzie do Kanady. Moje peruwia skie do wiadczenie przekona o mnie, e w ka dym rodowisku istnieje nieufno wobec obcych, lub te zara onych obco ci, którzy mogliby zagrozi zasta ym uk adom miejscowym. Jedynie co mo e przezwyci y ten brak zaufania to czas i czyny, które w sytuacji kryzysu s trudnym do zaakceptowania luksusem. Aby zredukowa czas niezb dny do wprowadzenia zmian i z czy duchem wspólnego czynu 2 wszystkich ludzi, w których y ach p ynie polska krew, nale y wybra cel bliski sercom i umys om, bez wzgl du na osobiste przekonania i prywatne ideologie. TAKIM CELEM DLA WSZYSTKICH POLAKÓW na wiecie, aby zjednoczy ich we wspólnym dzia aniu JEST WOJNA. Celem mojej ksi ki jest obudzi Polaków z letargu i pozbawi ich mrzonek, wyleczy z k ótni bo widocznie nie zdaj sobie sprawy, e Polska ju dzisiaj znajduje si pod powa nym atakiem wojennym. wiat zmieni si zasadniczo od czasu II Wojny wiatowej, jego wspó czesnym o nierzem jest CZLOWIEK W GARNITURZE I Z AKTÓWK, który szuka ekonomicznych mo liwo ci eksploatacji nosz c w zanadrzu skuteczn bro w postaci dobrego przygotowania wojskowo-handlowego. Wojna jak jeszcze wielu ludzi pami ta na wiecie, to jest druga Wojna wiatowa jest nawet nie do pomy lenia w epoce broni atomowej. Bro atomowa wyposa ona w g owice j drowe wyeliminowa a potrzeb geograficznego najazdu du ej ilo ci umundurowanych ludzi. Taki najazd by by dzisiaj mieszny i g upi, poniewa nie przyniós by maksymalnej korzy ci, eksploatacji terenu jak daje wojna ekonomiczna. Jej celem jest geograficzna eksploatacja terytorium i utrzymanie go przez narzucenie zale no ci. Dlatego mam prawo, a tak e obowi zek zwróci uwag moich Rodaków na niebezpiecze stwo, które nam zagra a, a mianowicie d enie wspó czesnych si mi dzynarodowych, aby stworzy w Polsce enklaw BIA YCH MURZYNÓW EUROPY. Polska znajduje si w bardzo niebezpiecznej sytuacji, nieudolno i amatorstwo rz du i jego s abo nie wyzwalaj si narodowych niezb dnych do obrony kraju przed inwazj ekonomiczn. Zbli amy si do krytycznego momentu, grozi nam tak duze uzale nienie gospodarki narodowej, ze niebawem stanie sie niemo liwy powrót do prawdziwej niepodleg o ci. JESZCZE NIE JEST ZA PÓZNO, ale zegar czasu wybija bezlito nie godziny. NIEPODLEG O C MOZE URATOWAC JEDYNIE PLAN KAMPANII WOJENNEJ, który zmobilizuje wszystkich Polaków na wiecie do eksportowej inwazji na Zachód. Atak jest jedyn i najbardziej skuteczn form obrony. Zupe nie tak samo jak w bitewnej kampanii codziennie w naszym osobistym yciu musimy by gotowi do natarcia, zamiast biernie przyjmowa ciosy naszych wrogów. W SYTUACJI ZAGRO ENIA brak inicjatywy jest niewybaczalny i mo e doprowadzi do kl ski, która spowoduje UTRAT NIEPODLEGLO CI. Niezb dne

3 s nam teraz nasze s awne dru yny partyzanckie, bojownicy uzbrojeni w kalkulator i d ugopis, którzy zaatakuj Zachód, aby zdoby pozycj na wspó czesnym polu walki: MIEJSCE PRACY. Wielu ludzi w pog biaj cym si kryzysie ekonomicznym w Polsce chce t uc g ow o mur. Ja te w moich wczesnych latach emigracyjnych na Zachodzie chcia em to robi. ALE W TYCH KRYTYCZNYCH CHWILACH RATUJE NAS INSTYKT SAMOZACHOWAWCZY, ALBO NASZA POLSKA KREW. Zupe nie jak pies zagro ony kijem w rogu pokoju zacznie gry w walce o ycie, tak i my w SYTUACJI, w której musimy bi g ow w mur, bo wydaje si nam, e ju nie ma wyj cia, BUDZIMY W SOBIE NASZ POLSK KREW. Nosimy w naszych genach tysi cletni tradycj walk o niepodleg o, niech nam towarzyszy w dniu dzisiejszym. JEST TO TRADYCJA MOICH RODZICÓW zapisana w mojej krwi, z obozu Gross Rosen i Powstania Warszawskiego. Jest to tradycja moich dziadków, którzy walczyli z bolszewizmem pod Warszaw w 1920 roku. Ta krew nie umar a. Podobnie jak nie mo emy po raz drugi rzuca si z szablami na wrogie czo gi, tak samo nie mo emy dzi posy a czo gów przeciw rakietom nuklearnym. I nie mo emy te biernie wyczekiwa na najazd ludzi w garniturach i kalkulatorem w teczce, aby nas wykorzystali. TERAZ MY POWINNI MY ODPOWIEDZIE NA T WOJN! INICJATYWA EKONOMICZNEJ WOJNY PARTYZANCKO NAJAZDOWEJ JEST JEDYNYM ZBAWIENIEM POLSKI. Nasz czas jest krytyczny, MUSIMY ODPOWIADA SAMI ZA SIEBIE i tylko w ten sposób mo emy by odpowiedzialni za nasz przysz o. Atak ekonomiczny w zasiegu ktorego znalaz a si POLSKA jest tym bardziej niebezpieczny, e dla wielu NIEWIDOCZNY, ale stanowi on jednak takie samo zagro enie, jak tamto w 1939 roku. Dzi Polska znalaz a si pod pod zmasowanym ostrza em wszystkich s siadów, a tak e dalekich krajów, którym nowoczesna technologia transportu lotniczego i komunikacji satelitarnej umo liwia zdominowa nasze terytorium, uzale ni i utrzyma je w stanie eksploatacji w swoim segmencie rynkowym. A JAKIE SEGMENTY RYNKOWE ZDOBYWA POLSKA NA SWIECIE? W JAKICH KRAJACH? JAKI JEST NASZ PLAN WOJENNY? NIE ZAPOMINAJ: BIERNE OCZEKIWANIE NA ATAK PRZYNIESIE NAM TYLKO UZALE NIENIE, NIEWOL GOSPODARCZ I ZGRZYTANIE Z BÓW. Ci rodacy, którzy teraz mówi : "Lepiej niech nam pomog Niemcy" powinni jeszcze raz si zastanowi 3 dlaczego tak mówi, czy naprawd chc aby kraj, w którym si urodzili sta si koloni okupantów gospodarczych. S dz, e nie po to nasi rodzice i dziadkowie ryzykowali yciem, umierali za wolno i niepodleg o, aby my znowu znale li si pod butem pruskiego o dactwa, które wjedzie do nas szeregami eleganckich, czarnych mercedesów, w doskonale skrojonych wizytowych garniturach z komputerem i kalkulatorem w swoich podró nych walizkach. Nie pozwólmy im na to. wiat NALE Y DO ODWA NYCH, IDZ NA WOJN! Z moich osobistych obserwacji wynika, e Zachód nie jest a tak trudny do zdobycia i opanowania, jak to si niektórym moim rodakom wydaje. W ka dym razie nie jest to NIEMO LIWE. Zostali my wychowani w trudnych warunkach i w naszych genach zapisana jest pami wszystkich pól bitewnych Europy i wiata, na których walczyli my. LOS POSTAWIL CI W TRUDNEJ SYTUACI, MUSISZ IS NA WOJNE! NASZA W ASNA TWIERDZA Polska mo e wydosta si z trudnej sytuacji TYLKO przez aktywne podej cie do wojny ekonomicznej, która panuje na wiecie. Jako ubogi kraj nie jest w stanie podj frontalnego ataku na przemys niemiecki czy angielski, które maj wyrobione swoje miedzynarodowe rynki. W sytuacji, kiedy rynek ju istnieje, a jednostka chce si wybi, zupe nie mo liwe jest uprawianie tak zwanej wojny najazdowopartyzanckiej. Stosunkowo s aba jednostka, której nie sta na frontalny atak na ustabilizowane przemys y mo e znale s abe punkty na rynku wiatowym i wcisn si tam, gdzie jest najlepsza okazja do zarobienia pieni dzy. Musi by jednak przygotowana, e konkurencja b dzie chcia a j zablokowa. Je li chodzi o partyzantk to Polacy byli w niej bardzo dobrzy podczas okupacji niemieckiej, zawsze szukali najs abszego miejsca przeciwnika i zawsze byli przygotowani do odwrotu, kiedy wróg by silniejszy. Nie wchodzili nigdy do walki frontalnie. Nigdy na przyk ad dziesi tysi cy partyzantów nie rzuca o si na niemieckie zgrupowanie militarne. Walczyli tylko w ma ych grupach, szczup ych jednostkach bojowych, eby zdoby jak najwi kszy "zysk" i by gotowym do odwrotu. Uwa am, e to wielka zaleta Polaków, którzy maj tego typu do wiadczenie: pó niejsza sytuacja powojenna i czterdzie ci par lat

4 obozu pracy wyrobi y w nas nieco inne cechy, mi dzy innymi dyskrecji osobistej i inteligencji. Bardzo wa ny jest indywidualny charakter jednostki w sytuacji wojny ekonomicznej, aby móc wylansowa si na rynkach zachodnich. Nie rzucimy si przecie na Wschód, gdzie nie ma pieni dzy. Nale y zaatakowa w sposób najazdowo partyzancki najs absze punkty rynków zachodnich, aby móc osi gn jak najwi kszy zysk. Trzeba zda sobie spraw, e Zachód nie wsz dzie jest mocny, a my mamy wielk przewag konkurencyjn. W obecnej sytuacji istniej cego zró nicowania p ac chocia by w porównaniu z Kanad jest to 20:1 czyli zaledwie pi procent. Tylko 2:1 przynios oby ju dziesi ciokrotn popraw sytuacji w Polsce. Polepszenie warunków ekonomicznych w Polsce jest mo liwe przez uzyskanie MIEJSC PRACY, aby je zdoby trzeba i na wojn ekonomiczn. POLSKA ma w tej mierze mo liwo ci na ca ym wiecie. Kanada obni y a wszystkie c a, aby pomóc Polsce wydoby si z kryzysu. Niestety, ci gle tych ulg nie wykorzystujemy. Nie wiem nawet, czy komukolwiek za wita o w g owie, e mo na Kanadyjczykom odebra ich miejsca pracy? A przecie jest to mo liwe. Na tym polega mi dzynarodowa wojna ekonomiczna. Nikt teraz nie b dzie prowadzi najazdów militarnych, u ywa w tym celu czo gów, wozów pancernych, czy samolotów. Dzisiaj ludzie zdobywaj wiat w zupe nie inny sposób. Je d w eleganckich garniturach i wie o uprasowanych koszulach pod krawatem z teczk w r ce TYLKO DLATEGO, ABY ZDOBY BIZNES, MIEJSCA PRACY. Na tym polega wspó czesna wojna. MUSIMY PÓJ ZA ICH PRZYK ADEM, aby zlikwidowa U NAS BEZROBOCIE, aby bezrobocie by o u nich. W sytuacji wojny podjazdowej, w której mamy przewag 20:1 i brakuje nam kapita u, musimy wykorzysta luki rynkowe w innych krajach wiata, aby tam pojecha i zdoby miejsca pracy, a w ten sposób UMOCNI NASZ W ASN TWIERDZ. PAMI TAJ, E MAMY WIELKIE POLE DO POPISU. Mówi to ogólnie, ale trzeba wycelowa w poszczególne przemys y i wymaga to dobrego dopasowania si do rynków zachodnich, wyszukania najbardziej odpowiednich luk, w które mo emy si wcisn. Wymaga precyzyjnego ataku, podczas którego MUSISZ BY ZAWSZE PRZYGOTOWANY DO ODWROTU, kiedy przeciwnik oka e si silniejszy i zobaczysz, e w tym miejscu nie sta ci na walk frontaln. Polsk nie sta na przekwalifikowanie wszystkich fabryk, ale mo na to zrobi na przyk ad 4 w pewnych zakresach stali szlachetnych czy mieszanych, w których mamy mo liwo ci podbi rynki zachodnie. Do tego jednak potrzeba zwiadu ekonomicznego indywidualnych przedsi biorstw, nie za na poziomie przedsi biorstw pa stwowych. Prywatne firmy powinne wys a zwiad ekonomiczny, aby rozezna sytuacj i tam gdzie wyczuj s abo rynku, luk w zaopatrzeniu, musz w ni wchodzi. Powinny wiedzie dok d i po co jad, aby ZABRA JAK NAJWI CEJ, szczególnie, e jest to dozwolone na rynku wolnej amerykanki. To jest DOZWOLONE z ka dego punktu widzenia. W wielu przypadkach, aby zdoby rynek zachodni nie musimy si nawet rusza z Polski. W Warszawie jest sporo zachodnich ambasad, konsulatów, misji handlowych i pe ny dost p do informacji o rynkach innych krajów. Wystarczy jedna, czy druga podró, aby potwierdzi to, czego dowiedzieli my si ju w Polsce. To wcale nie wymaga du o kapita u. Wa ny jest skuteczny zwiad. Trzeba przywie jak najlepsze informacje, aby wiedzie, ile mo na zarobi na eksporcie. Nie ma lepszej motywacji dla takiego zwiadowcy handlowego, jak pewno, e i on co z tego b dzie mia. Taki zwiadowca rynkowy - handlowiec powinien mie du y procent od obrotu lub zysku. Jego zadaniem jest nie tylko zdoby informacje, ale tak e wprowadzi przedsi biorstwo na wybrany przez siebie rynek. Je li ten rynek przyniesie nam korzy, nasz zwiadowca handlowiec POWINIEN OTRZYMA SOLIDNE WYNAGRODZENIE. DAJMY mu wi c dobry procent, aby skutecznie pracowal za granic i wróci do domu z jak najwi kszym zamówieniem. KAREN SELIK vs. RZ D KANADYJSKI W odpowiedzi na ogloszenie funduszu pomocy dla Polski i W gier przez rz d kanadyjskiego premiera p. Brian Mulroney na sum 42 milionów dolarów publicystka tygodnika prawniczego z Ottawy p. Karen SELIK oglosila artykul sprzeciwiaj cy si tej decyzji. Wychodz c od znanej maksymy Karola Marksa sytuuj cej czlowieka w komuni mie "Od ka dego wed ug jego mo liwo ci, ka demu wed ug jego potrzeb" Karen Selik pyta czy wolny wiat winien czu si moralnie odpowiedzialny za rozwój sytuacji w krajach komunistycznych i tych, które z komunizmu wychodz. Czy winien on zatrzyma marksizm? Jaka jest odpowiedzialno wolnego wiata za sytuacj, w której znalazla si ludzko? "Po siedemdziesi ciu latach komunizmu w Zwi zku Radzieckim i czterdziestu w krajach Europy

5 Wschodniej ludzie nareszcie zrozumieli, e ten system jest poprostu nieproduktywny. Jedn z przyczyn, e trwalo to tak dlugo byla pomoc udzielana mu przez Zachód od dziesi cioleci. Nieustaj ce po yczki, darowizny, ci gle zwi kszaj cy si transfer kapitalu, stwarza y iluzje, e system ten b dzie kiedy funkcjonowa, e komunizm stanie si produktywny. Nic takiego si nie sta o. Teraz nast puje prywatyzacja wlasno ci pa stwowej w Polsce i na W grzech. W krajach tych pospieszono si, aby proklamowa demokracj. Karen Selik pyta, czy Polacy i W grzy nie wiedz, e aden rz d wybrany w wolnych wyborach, lub te wy oniony w jakikolwiek inny sposób nie produkuje dóbr materialnych. "W najlepszym razie rz d mo e tylko zmusi system prywatnej wlasno ci do stworzenia warunków dla indywidualnego przedsi biorstwa, aby moglo produkowa bogactwo. W najgorszym przypadku rz d niszczy dobra materialne narodu przez swoj biurokracj, zle zarz dzanie i wojny. Wi kszo czasu zajmuje mu przemieszczanie dóbr z jednej grupy ludno ci do innej, zatrzymuj c dla siebie procenty z ka dej operacji kapitalowej. Nie ma powodu - mówi Karen Selik - uwierzy, e grupa wybranych polskich biurokratów b dzie umiala stworzy lepsz i skuteczniejsz ekonomi, czy stworzy bogactwo, skoro nie zrobily tego poprzednie wybrane ekipy polskich biurokratów. Oni tylko troch inaczej to widz. Adoptuj c styl zachodniej socjaldemokracji jako IDEALU Europy Wschodniej polkn ly MIT, wierz c, e socjalizm mo e funkcjonowa tak dlugo, jak dlugo ludzie b d mieli prawo co par lat g osowa. Z ich punktu widzenia to wla nie socjalizm panuje w Europie Zachodniej i w du ym stopniu w Ameryce Pólnocnej. Jest to przecie absolutne nieporozumienie i k amstwo. Na Zachodzie dystrybucja dóbr materialnych jest czym stosunkowo nowym i wyst puje na bardzo mal skal. Stworzyli my ju wystarczaj co du baz kapitalu i ta PODUSZKA BEZPIECZE STWA pozwala nam zaanga owa si bez specjalnego po wi cenia w wiele programów, które s nierozs dne tam, gdzie ludzie nie s w stanie nawet na ladowa naszych wysilków bez ogromnego bólu, ani te ich zrozumie. Ponadto staje si ewidentne, e nasza infrastruktura, tj: szosy, tory kolejowe, instalacje energetyczne i linie telefoniczne stanowi ce baz dla post pu gospogarczego niszczej i dzieje si to nieustannie, tak e wówczas, kiedy glo no i na pokaz mówimy o 5 naszej prosperity, naszym dobrobycie, rozdaj c chleb i pokazuj c cyrk, buduj c kosztowne, subsydiowane, kryte stadiony i muzea narodowe. MO ESZ ZJE TYLKO TYLE ILE URO NIE Z TWOJEGO NASIENIA KAPITALU i je li nic ci nie zostanie na wiosenny zasiew, je li zniszczysz wszystkie swoje nasiona, nie b dziesz mógl nic nowego zasia. I nic ci si nie urodzi. Je li zniszczymy wiele nasion naszego kapitalu, a oni do tej pory nie zrozumiej jaka jest ró nica pomi dzy zbiorem a zasiewem, zbli ymy si w ten sposób do Dnia S du, Godziny Prawdy pomi dzy Wschodem i Zachodem. Nie widz nic zlego w prywatnym inwestowaniu kapitalów we Wschodniej Europie. Oczywi cie pod warunkiem, e prywatni inwestorzy zgodz si sami pokry koszty i wzi na siebie takie ryzyko. Mog inwestowa bez misji i gwarancji po yczkowych przez rz d kanadyjski. W ko cu mog to by prywatne inwestycje ludzi, którzy chc w ten sposób zarobi pieni dze. To jest ich sprawa, a nie rz du, który dokonuje przelewów pieni nych na konta Wschodniej Europy udzielaj c jej permanentnie pomocy. Je li uwierzymy, e w Europie Wschodniej b dzie funkcjonowal wolny rynek, potwierdzimy to tego typu rynkiem w Kanadzie, lami c bariery handlowe, eliminuj c subwencje dla konsumentów i producentów. Zachód nigdy nie uwielbial krajów Trzeciego wiata, nie mo e te wpada w zachwyt z powodu Polski, która jest dla niego krajem Trzeciego wiata, ale jej sytuacja geograficzna i lepsze przygotowanie ludzi stwarza pewne nadzieje na bardziej dynamiczne perspektywy rozwoju gospodarczego. Stany Zjednoczone i Kanada na skutek swojej wadliwej polityki gospodarczej w ostatnich latach bardzo si zadlu yly. Dla nich tak e wyj ciem z sytuacji s nowe rynki i one widz w Polsce taki wla nie otwieraj cy si nowy rynek." W a nie dlatego przedsi biorcy ameryka scy przyszli na spotkanie z polskim premierem w Stanach Zjednoczonych, aby poslucha co ma im do zaoferowania. My l oni oczywi cie o wlasnym interesie, jak zarobi na nowej sytuacji Polski i chc wiedzie o mo liwo ciach inwestycji w naszym Dzieje sie tak dlatego, zarówno Niemcy jak i Europa Zachodnia wyprzedzaj teraz prawie dwa razy Stany Zjednoczone w handlu ze Zwi zkiem Radzieckim. PIENI DZ JEST TYLKO METALOWYM KR KIEM. Czy kawalkiem paieru. Istniej bogactwa serca i

6 ducha, których nie mo na kupi za adne pieni dze. Ale wi kszo ludzi znajduj cych si na dole nie mo e utrzyma niezale no ci ducha i trze wo ci umys u z powodu ubóstwa materialnego. Kiedy cz owiek jest "na dole", na ulicy i nie mo e znale adnej pracy, co dzieje si z jego umys em i duchem, co wyra a si opuszczeniem ramion i niepewno ci spojrzenia. Cz owiek ten nie mo e uwolni si od poczucia poni enia wobec ludzi, którzy maj normaln prac. Dzieje si to nawet wówczas, je li oni nie dorównuj mu charakterem, inteligencj ani mo liwo ciami umys owymi. Inni ludzie widz c go takim na ulicy odczuwaj nad nim wy szo i uwa aj go, by mo e pod wiadomie za ofiar losu. Mo e po yczy od nich na jaki czas pieni dze, ale nie wystarczy mu ich, aby utrzyma si na poziomie do jakiego si przyzwyczai ; nie mo e te po ycza od nich na d ugo. Ju to samo, e musi po yczy pieni dze, aby prze y jest do wiadczeniem depresyjnym i nie maj one mocy pieni dzy zarobionych. Nie mówi tutaj naturalnie o leniach, niedo gach, czy narkomanach, ale o ludziach, którzy przed utrat pracy dobrze zarabiali, posiadaj normalne ambicje i szacunek do siebie samych. Kobiety w podobnych okoliczno ciach zachowuj si zgo a inaczej, ni m czy ni. Mog by "na dole", ale nie wida ich na ulicy. Nie stoj w kolejkach po zup, nie ebrz na chodnikach i s nierozpoznawalne. Nie daj po sobie pozna, e znajduj si w potrzebie. Mówi tu naturalnie o m odych, rozs dnych, inteligentnych, bezrobotnych kobietach, które s nierozpoznawalne w t umie, mimo e dramat ich egzystencji jest równie oczywisty jak w wypadku m czyzn. Mo e jest ich mniej, mo e si zabijaj. S przecie tak samo a osne jak m czy ni w podobnych okoliczno ciach, ale nie wida tego po nich. KIEDY M CZYZNA JEST NA DOLE ma du o czasu do my lenia. Potrafi i kilometrami w poszukiwaniu pracy, je li ma nadziej, e gdzie j dostanie. Najgorsze przychodzi wówczas, kiedy oka e si, e praca której szuka jest zaj ta, albo e pracodawca nie p aci pensji, tylko procent od sprzeda y towaru, którego nikt nie kupi nawet z lito ci nad sprzedaj cym. Odrzuca t propozycj i znowu jest na ulicy i nie ma dok d pój. Ale idzie przed siebie. Chwilami przystaje i wpatruje si w luksusowe witryny sklepowe, które nie s dla niego i czuje si poni ony. Kiedy kto przystanie przy nim usuwa si na bok, aby 6 udost pni dost p do witryny patrz cemu na wystaw mia ym spojrzeniem nabywcy. Idzie na stacj kolejow, czy do biblioteki, aby pozwoli odpocz swoim nogom i troch si ogrza, ale d ugo tam nie wytrzyma. Przebywanie w bibliotece jest dla niego strat czasu, dlatego znowu wraca na ulic. Mo e nawet nie wie, ale jego niezdecydowanie i brak celu mog go wyda bardziej ni sama fizyczna postawa. Cz owiek ten mo e by elegancko ubrany, w dobrym garniturze z czasów, kiedy mia normaln prac, ale garnitur nie jest w stanie ukry jego opadni tych ramion, pop ochu w oczach i niezdecydowania kroku. Obserwuje tysi ce innych ludzi; ksi gowych, urz dników, chemików, nauczycieli, handlowców, którzy zaj ci s swoj prac, piesz si aby zd y do niej na czas i zazdro ci im w g bi serca niezale no ci, zdecydowania, m sko ci. Nie mo e odnale pewno ci siebie, uwierzy, e tak e jest silny i zdolny do dobrej pracy, mimo, e stara si o tym samego siebie przekona. GDYBY MIAL TROCH PIENI DZY, ZNOWU BY BY SOB. Wi kszo z nas nigdy nie zatrzymuje si, aby pomy le o przedziwnych w a ciwo ciach pieni dza, którego codziennie u ywamy. Rozwój pieni dza, jako ogólnego elementu wymiany by podstawowym czynnikiem ewolucji wolnego rynku. W dawnych i rednich wiekach handel polega g ównie na wymianie towaru na inny towar. Taka wymiana by a ograniczona do zaspokojenia potrzeb jednej osoby, na towar, który mog a ona dosta od drugiej. Móg bym np. wymieni siekier na talerze, potrzebuj jednak sze talerzy, a s dz e moja siekiera jest warta dwana cie. Ogranicza to mo liwo ci wymiany. Handel wymienny powoduje gromadzenie rzeczy niepotrzebnych, aby je z kim innym wymieni na rzeczy dla siebie po yteczne. Utrudniony jest przez konieczno magazynowania dystrybucji, co teraz nazywamy " yciem pó kowym". PIENI DZE TO WSZYSTKO ZMIENI Y. U ycie pieni dzy oznacza o uwolnienie ludzi od trudno ci z wymian towarów. Cz owiek nie by w stanie gromadzi du ej ilo ci towaru, który móg ulec zepsuciu, lub samozniszczeniu, natomiast mia mo liwo akumulowania jakiejkolwiek ilo ci pieni dzy, które si nie niszczy y. U YCIE PIENI DZA JAKO UNIWERSALNEGO SRODKA WYMIANY oznacza o, e odt d ludzie efektywnie pracuj cy, zapobiegliwi i oszcz dni mieli mo liwo, aby sta si bogaci. Ci za, którzy nie umieli si sob zaj, mogli zosta biedni

7 niezale nie od tego, ile pieni dzy zarobili lub odziedziczyli i z jakiej klasy spo ecznej si wywodzili. PIENI DZ STWORZY JEDNA Z NAJWSPALNIAJSZYCH mo liwo ci wolno ci osobistej, która pozwoli a ludziom niskiego pochodzenia wyzwoli si od niewolnictwa i od materialnego wiata wy szych sfer. Zanim pieni dze zosta y powszechnie u ywane, handel by ograniczony do natychmiastowego u ycia warto ci towaru. Z nadej ciem pieni dza poj cie warto ci towaru nie znaczy o tak du o, bo pieni dze mog y by u yte na wszystko, niezale nie od samej warto ci rzeczy. OD TAMTEJ CHWILI RZECZY OTRZYMA Y WARTO C WYMIANY U YTKOWEJ w umys ach obydwu partnerów transakcji. Ta subtelna transformacja sprawi a wiele k opotu my licielom socjalistycznym, szczególnie marksistowskim oponentom wolnego rynku. Ktokolwiek stara si zrozumie my lenie marksistowskie, poj, e u jego podstaw le y nienawi do pieni dza i zmian warto ci. Sta o si najzupe niej jasne, e marksizm ta optymalna forma socjalizmu, stawia sobie za cel wyeliminowanie z u ycia pieni dza i rynków w asno ci prywatnej. W swojej najwi kszej pracy "Das Kapital" Karol Marks utrzymuje, e pieni dze zniszczy y prawdziwe ludzkie warto ci. "Pieni dze - stwierdza - odebra y ca emu wiatu jego cz owiecze stwo i wyzby y nature z jej podstawowych warto ci". Chocia wielu z nas, jako studenci, byli my ol nieni tym wygodnym symbolem opresji, by o to tylko ol nienie, dlatego, e wygodne, a nic nie jest tak silne jak symbol opresji wzmocnionej przez zazdro. Dzisiaj mo emy przekona si, e rozwój wolno rynkowej ekonomii kapitalistycznej szed r ka w r k z indywidualnym wyzwoleniem cz owieka, lub mówi c precyzyjniej z ca ym pakietem wolno ci cz owieka. Mówi tu o uniwersalnej jako ci pieni dza, której Marks i marksistowscy socjali ci nienawidzili, bo wyzwoli a ludzko z niewoli konkretnych rzeczy. Mo emy da na to wiele przyk adów w Kanadzie, mowi c chocia by o imigrantach, którzy bez adnych zaoszcz dzonych warto ci swoj gotowo ci do pracy i zdrowym rozs dkiem zdobyli miejsce w spo ecze stwie. Ich zarobione pieni dze pozwoli y im kupi w asno prywatn, rzeczy które chcieli i podwy szy swój status yciowy, który zdruzgota ci kie a cuchy klasy i krwi. Sprzeczno ci rozumowania socjalistów, którzy mówi e nienawidz pieni dza i chc pomaga biednym polegaj na tym, e nigdy nie potwierdzili tego, i 7 bardziej ni jakakolwiek uniwersalna wymiana warto ci pieni dz w ko cu wyzwoli przeci tnego cz owieka. Pieni dze s wielkim niebezpiecze stwem dla socjalizmu, bo stanowi form w asno ci, która mo e by dowolne wymieniona przez swoich w a cicieli. Codziennie transakcje, które s udzia em milionów ludzi stanowi form "pieni nej demokracji" która doprowadza tyra sk kontrol rz du nad obywatelami i ekonomi do fiaska, poniewa ludzie codziennie g osuj swoimi pieni dzmi za narodow ekonomi. Kolektywi ci rozumiej, e centralna kontrola ekonomii Kraju jest odwrotnie proporcjonalna do kontroli pieni dza sprawowanej codziennie przez jego obywateli. W takim kraju jak Polska, w którym ca e rz dowe obci enie podatkowe przeci tnej pensji jest wi ksze ni osiemdziesi t procent oznacza, e rz d praktycznie i efektywnie odbiera swoim obywatelom osiedemdziesi t procent ich wolno ci. Pieni dze w r kach wolnych obywateli zagra aj kolektywizmowi a zgromadzone przez nich w bankach stanowi jeszcze wi ksze jego zagro enie. Dlatego te mo emy traktowa pieni dz jako instrument wolnej wymiany stwarzaj cej mo liwo akumulacji bogactwa, jako narz dzia mocy politycznej. IDZIEMY NA WOJNE Chcesz, aby ludzie w Polsce wzbogacili si, powiedzmy dwukrotnie, w stosunku do tego, co teraz otrzymuj. MASZ RACJ, powinni wzbogaci si NAWET DZIESI CIOKROTNIE. Jest to konieczne zamierzenie. TRZEBA TO UCZYNI JAK NAJPR DZEJ, LUDZIE NIE WYTRZYMUJ BIEDY, NEDZA CZ OWIEKA OBEZWLADNIA. POTRZEBNY JEST NATYCHMIASTOWY WZROST BOGACTWA. TRZEBA UNIKN ZA WSZELKA CEN DALSZEGO PODZIA U SPO ECZENSTWA, NIEDOPU CI DO WOJNY DOMOWEJ. NALE Y WYWOLA WOJN NA ZEWNATRZ. Cierpi tnictwem i pro bami o ja mu n niczego nie wskóramy w dzisiejszym wiecie. Nie mo emy by a tacy g upi i naiwni. wiat nie ceni ignorantów. Nie toleruje s abo ci, ani ebractwa. MUSIMY BY SILNI I NA SI ODPOWIADA SI. Czasem nawet jest po yteczny blef. POLSKA jest cz onkiem wielkiej wspólnoty narodów, ale ta wspólnota jest tylko uwidoczniona w aktach

8 przynale no ci do Organizacji Narodów Zjednoczonych. Ta wspólnota jest tylko na papierze. Obecnie w Polsce nie ma wojny konwencjonalnej z czo gami, szybkobie nymi dzia ami, broni maszynow. Nie wybuchaj te dalekono ne rakiety, ani nie kr nad ulicami i domami naszych miast z owrogie, mierciono ne samoloty. NA WIECIE PANUJE INNA WOJNA, jest to NOWOCZESNA WOJNA EKONOMICZNA, rozp tana przez wy cig rozwoju technologii i poszukiwanie rynków. Polska jest jej ofiar. TERAZ PO WIELU LATACH OBOZU PRACY KRAJ MA OKAZJ WYDOSTAC SI Z CI KIEGO KRYZYSU EKONOMICZNEGO. Podwy szenie stopy yciowej nie nast pi natychmiast. Dobrobyt nie przyjdzie z tego, e jeden Polak b dzie zarabia wi cej od drugiego Polaka. Zmiana na lepsze mo e nast pi wówczas, kiedy Polska dostanie wie e pieni dze z zewn trz. Je li tego nie zrobimy KRYZYS POG BI SI I WYSTAPI NIEBEZPIECZENSTWO WOJNY DOMOWEJ, POLAK BEDZIE NISZCZY POLAKA Z G ODU. Do tej pory ca win zrzuca si na komunistów i cz onków PZPR. Mo na te ca win zrzuci na "Solidarno " dlatego, e nie u y a swojej si y wówczas, kiedy j posiada a. Przy "Okr g ym Stole" zjednoczony front narodowy mia wszystko do wygrania. Nie by potrzebny kompromis. NA ZACHODZIE OBOWI ZUJE POWIEDZENIE, KTO NIE U YWA SWOJEJ SI Y, TO J TRACI. Wobec zagro enia kraju wojn domow w warunkach kryzysu ekonomicznego jedynym wyj ciem jest wywo anie wojny na zewn trz. Trzeba si zjednoczy wokó konkretnych celów ekonomicznych. Trzeba MIE PLAN DZIA ANIA, który w sytuacji kryzysu powinien by planem strategicznym. Przypomnijmy sobie Józefa Pi sudskiego, który wygra wojn w 1920 roku, kiedy niepodleg o Polski by a miertelnie zagro ona. Teraz zagro ona jest jej suwerenno ekonomiczna, 8 której utrata w obecnych warunkach oznacza zniewolenie. Chcesz by niewolnikiem w r ku obcych ludzi jak twoi przodkowie przez lata NIEWOLI NARODOWEJ? CHCESZ ABY TWOJE DZIECI I TWOI WNUKOWIE BYLI PACHO KAMI U NIEMCÓW TAK JAK TY BY E U ROSJAN? Znajdujemy si w sytuacji kryzysu i albo pójdziemy RAZEM NA WOJN, albo zostaniemy zniszczeni i ponownie wymazani z mapy Europy. Stracimy swoje miejsce na ekonomicznej mapie wiata. CHCESZ, ABY TAK SI STA O? We wspó czesnym wiecie LICZY SIE TYLKO SI A. JEST NAS 50 MILIONÓW NA WIECIE. UWA ASZ E TO MALO? ZE TO NIC NIE ZNACZY? Mo e s dzisz, e brakuje Polsce ludzi na miar Marsza ka PI SUDSKIEGO. MYLISZ SIE, SA TACY LUDZIE, W POLSCE I POZA JEJ GRANICAMI. ROZEJRZYJ SIE DOKOLA SIEBIE, MUSISZ ICH POSZUKAC, JE LI NIE ZNAJDZIESZ ICH NA SWOJEJ ULICY, POPATRZ DALEJ, MOZE S W INNYM POLSKIM MIE CIE, MO E W MERYCE ALBO W EUROPIE? WYBIERZ ICH, POSTAW NA NICH. ZAPROS ICH DO WSPÓ PRACY, ZAPRO ICH DO POLSKI, ZAPRO ICH DO SWOJEGO DOMU. POWIEDZ, ZE CHCESZ Z NIMI WSPO DZIA A DLA DOBRA NASZEJ OJCZYZNY. PRZECZYTAJ JESZCZE RAZ KSI KI JÓZEFA PI SUDSKIEGO, ABY SI PRZEKONA O CO ON WALCZY I JAK WALCZY. Unikaj wi tych psów, które potrafi tylko wy po nocach. Je li wywo amy wojn, TO POTRZEBA NA NIEJ WSZYSTKICH POLAKÓW, NIE MO E ZABRAKNA NIKOGO. Potrzebni s wszyscy Polacy, aby my t wojn wygrali. Potrzeba wszystkich umys ów i serc, wszystkich zdolno ci i umiej tno ci, WSZYSTKICH WIADOMYCH OBYWATELI - POLAKÓW, EBY RAZEM PODNIESLI POLSK Z UPADKU, WYDOSTALI J Z KRYZYSU EKONOMICZNEGO, POTRAFILI JAK NAJWIECEJ DÓBR CI GN C ZE WIATA DO POLSKI. eby czuj c si odpowiedzialni za POLSK poszli na t wojn bez ró nicy na wyznanie religijne czy pogl dy polityczne. JAK JEST W KANADZIE? KANADA JEST KRAJEM WIELONARODOWYM. Mieszank mniejszo ci narodowych i etnicznych. Proces demokratyczny rozwija si tutaj nie od roku, ani dziesi ciu lat. Kanada nigdy nie by a satelit Zwi zku Radzieckiego a mimo e jest bliskim s siadem Stanów Zjednoczonych nigdy nie mia a czterdziestoletniego rz du przymusowego obozu

9 pracy. W Kanadzie odbywaj si co par lat wolne, demokratyczne wybory i ka dy obywatel ma prawo g osu i mo e wypowiada swobodnie swoje opinie. W demokratycznej Kanadzie nawet nieetycznie jest zapyta kogo, np. dostawc, albo klienta jakie s jego pogl dy polityczne. Takie wyznania w ogóle nikogo nie interesuj i tylko utrudnia yby prowadzenie interesu. SYSTEM ZDROWEGO ROZS DKU Dwa bloki: Wschód i Zachód, obóz kapitalistyczny i obóz komunistyczny. Poj cia te s nierozs dne bo prowadz do wielu nieporozumie. Poprawnie nale a oby powiedzie : z jednej strony by OBÓZ PRACY z centralnym planowaniem, z centraln komend biura politycznego KC, a w drugim obozie panowala WOLNA AMERYKANKA. Zacznijmy u ywa tych w a nie poj, zamiast mówi o kapitalizmie i komuni mie. Je li ludzie, którzy yli w obozie wymuszonej pracy przez czterdzie ci par lat boj si dzisiaj wolnego rynku to dlatego, e nie byli do niego nigdy przygotowani, nie byli w nim wychowani. Tyle, e na Zachodzie ludzie nie skacz sobie do gard a, jak to zdarza si dzisiaj w Polsce. Ka dy system przechodzi ewolucj, podnosi sie poziom osobistej kultury, czy te poziom ekonomiczny, poziom produkcyjny dla polepszenia bytu i sprostania wyzwaniu przysz o ci. System panuj cy przez czterdzie ci lat w Polsce sko czy si fiaskiem i w ogóle si rozpad. Nadszed czas, aby wszystko w Polsce robi od nowa, nie na sposób kapitalistyczny, jak to by o przed II Wojn Swiatow, ani na sposób ameryka ski, który dojrza tam na skutek d ugiej ewolucji, ale na sposób polski - zdrowego rozs dku. Ci gle s ysz pytania: Co to jest kapitalizm, powiedz co o kapitalizmie, jak on wygl da, w jaki sposób mo emy si go nauczy? Na te pytania trudno jest odpowiedzie. O jakim kapitalizmie mam mówi : wspó czesnym kanadyjskim, ameryka skim, niemieckim, czy dawnych kapitalizmach sprzed dwudziestu lub czterdziestu lat, czy te o ich wst pnej fazie, wówczas kiedy zota a proklamowana konstytucja Stanów Zjednoczonych? O którym kapitalizmie chcesz wiedzie? Co to znaczy kapitalizm teraz i co ma znaczy w przysz o ci? Na Zachodzie o wiele wa niejsza jest przysz o ni przesz o. Tworzymy osobiste i indywidualne plany przysz o ci, na nast pne dni, miesi ce i lata. Na 9 pi, dziesi, dwadzie cia, dwadzie cia pi lat. Przygotowujemy si do d ugoletnich terminów z pe nym zrozumieniem obecnej sytuacji. Tak samo powinny planowa nasze przedsi biorstwa i nasze pa stwa, oczywi cie ucz c si na b dach przesz o ci, aby ich wi cej nie pope nia. My sami tworzymy swoj przysz o i staramy si j przygotowa w oparciu o zdrowy rozs dek. Ludzie na Zachodzie tak samo obawiaj si kapitalizmu jak ludzie na Wschodzie, bo ogranicza on wolno osobist. Normalnie ludzie na Zachodzie wi poj cie osobistej wolno ci z w asno ci prywatn. W kapitalistycznym Peru, którego te jestem obywatelem, mo na spotka wiele opuszczonych prywatnych posiad o ci ziemskich. Opu cili je w a ciciele wyje d aj c za granic, lub zmieniaj c miejsce zamieszkania. Utar o si nawet poj cie "opuszczonego domu","opuszczonej ziemi" - bardzo w Peru popularne. Jest tam powiedzenie: "ten dom wygl da, jakby nie mia w a ciciela", "ta fabryka jakby nie mia a w a ciciela", "ten teren jakby nie posiada w a ciciela". W a ciciele s zagranic i te domy, fabryki czy parcele stanowi ich prywatn w asno, opuszczone i zaniedbane. Zak ad móg by produkowa, ogród móg by zakwitn, ale je li zosta opuszczony, wygl da, jakby nie posiada w a ciciela. Podobnie wygl da w asno pa stwowa, czego mamy az nadto wyra ny obraz w Polsce. Wystarczy przekroczy polsk granic, aby to zobaczy. Natychmiast zauwa a to zachodni turysta, który przyje d a z takiego kraju jak Kanada. Tutaj ka dy dom, ka dy zak ad, ka dy obiekt przemys owy ma swego w a ciciela. Wszystko jest starannie zadbane, aby przedstawia o jak najwi ksz warto w oczach nabywcy i w oczach spo ecze stwa. Ka dy obiekt posiada warto rynkow i chodzi o to, aby mia jak najlepsz opini, e jest dobrze utrzymany. Wida to na pierwszy rzut oka. Ka dy dom jest pomalowany i starannie zadbany, otoczony kwitn cym ogrodem i parkan si nie przewraca. Kiedy z Kanady przyje d amy do Polski od razu wida, e to jest inny kraj. Peruwia czyk powiedzia by: "ta ziemia nie ma w a ciciela". Cz owiek, który nie posiada warto ci materialnych jest niezale ny, nic go nie obci a. Nie jest jednak tak bardzo niezale ny, jak mu si wydaje. Trudno jest y bez mieszkania. Musi je wynajmowa. Nie mo e pojecha do pracy bez samochodu. Musi posiada pewne warto ci materialne, aby móg funkcjonowa

10 w spo ecze stwie. Cz owiek, który nie ma adnych warto ci materialnych, nie mo e otrzyma kredytu. Tylko daj c co w zastaw mo e po yczy pieni dze. I je li pisze podanie o po yczk czy kredyt w przypadku kryzysu lub zamierzenia inwestycyjnego, mo e to zrobi spokojnie maj c gwarancj zabezpieczenia. Cz owiek, który ulegnie w wypadku samochodowym, lub powa nie zachoruje, posiadaj c dom, mo e hipotek tego domu natychmiast op aci swoje leczenie, po yczaj c pieni dze w banku. Polacy, którzy przyje d aja do Kanady jako imigranci otrzymuj zasi ek rzadowy i pa stwo kanadyjskie op aca ich lekcje, aby si nauczyli angielskiego. Je li strac prac dostaj przez ca y rok czasu wyp ate z ubezpieczenia bezrobocia, aby bez poni enia prze y kryzys. Ka dy cz owiek, który dojdzie do wieku emerytalnego, otrzymuje emerytur, zale n od tego, ile lat kiedykolwiek pracowa. Uwa asz, e to jest wspania e? Niew tpliwie, szczególnie dla ludzi z Polski, sponiewieranych przez czterdzie ci kilka lat komunizmu. Ktos, kto przyje d a z Polski, uwa a to za bardzy dobry stan rzeczy. Kanada inwestuje przez pewien czas w ludzi, którzy tu przyje d aj, zapewniaj c im opiek. Wynika to ze zdrowego rozs dku. Je li cudzoziemiec uzyska status imigranta i zosta y mu przyznane takie same prawa, jakie posiada ka dy Kanadyjczyk, z wyj tkiem uprawnie do uczestnictwa w wyborach dopóki nie jest obywatelem kraju, to czy mo na mu odmawia elementarnych warunków bytu? Przyjecha do nas, nie mo emy by lud mi bez lito ci i zostawi go samego na ulicy bez pieniedzy i dachu nad g ow. Inwestuj c w niego wprowadzamy go do systemu, który on sp aci swoimi podatkami. W Kanadzie nie ma nawet obowi zku przyjmowania obywatelstwa. Do ko ca ycia mo na pozosta tzw. imigrantemrezydentem. Jeste my krajem wolnym i cenimy wolno osobist. Je li rezydent Kanady naprawd potrzebuje zapomogi spo ecznej, to zostanie mu ona przyznana. Rz d jest opieku czy do tego stopnia, e niektórzy ludzie woleliby w ogóle nie pracowa i y z jego opieki. W Kanadzie zaist nia nawet pewien paradoks: opieku czo rz du posun a si za daleko. Nazywamy to zjawisko gradualizacj czyli stopniowaniem pomocy spo ecznej. Politycy zabiegaj c o g osy wyborców, obiecuj coraz wi cej pomocy spo ecznej i sporo Kanadyjczyków nie 10 znaj c dobrze sytuacji i niebezpiecze stwa socjalizmu w stylu szwedzkim, nagradza ich swoimi g osami. Wiadomo jednak jak to si ko czy, za t pomoc spo eczn zap aci ten, kto g osowa na takiego wiele obiecuj cego kandydata. Bo ten system zatrudni tysi ce nieproduktywnych urz dników, tysi ce nieudolnych piel gniarek, stworzy tysi ce niewydajnych biur opieki spo ecznej, aby zrealizowa obietnice dane wyborcom. Kiedy doprowadzi to do jego kl ski i wtedy ludzie naucz si g osowa na polityków, którzy b d starali si zmniejszy podatki zamiast je ci gle podnosi. ycie w ka dym spo ecze stwie wymaga politycznej odpowiedzialno ci osobistej. NA ZACHODZIE ka dy cz owiek jest przede wszystkim wolnym obywatelem swojego kraju i t wolno bardzo sobie ceni. Jest wolny, aby podj ka d decyzj, wolny aby kupi posiad o i j utrzyma, wolny, aby zarobi pieni dze, tak samo wolny, aby je straci. Zachód traktuje te sprawy bardzo dyskretnie uwa aj c, e od osobistej decyzji ka dego obywatela zale y, czy chce on gromadzi warto ci materialne, czy te je utraci. PYTASZ O POJ CIE nierówno ci spo ecznej. Odpowiem, e w tej samej restauracji mo e zje obiad cz owiek bardzo bogaty i bardzo biedny. Wi e si to ze stylem bycia. Styl bycia jest projekcj wolno ci osobistej ka dego obywatela. Je li kto chce chodzi ci gle do wykwintnych restauracji, musi na to zapracowa. Co nie znaczy, e nie mo e pój do nich raz do roku. Mo e go nie sta, aby chodzi w ka d niedziel, ale raz do roku mo e sobie na to pozwoli. A s ludzie, którym to w ogóle nie imponuje. Na tym polega wolno osobista, która zale y od indywidualno ci ka dego cz owieka. Cenimy indywidualno. Podoba nam si, gdy kto, kto przyjedzie z Polski, posiada niezalezny charakter, indywidualny sposób my lenia, nieszablonowe opinie i oceny sytuacji, a tak e w asny styl ubierania si. Bardzo byliby my zdziwieni, je li przyjecha oby do Kanady stu Polaków tak samo ubranych i tak samo my l cych. Gdyby snobowali si oni na przyk ad na pana Wa es i tak samo jak on si nosili. By oby to dla nas bardzo podejrzane, s dziliby my, e w Polsce co z ego si dzieje, e ten kraj ma nienajlepiej w g owie i trzeba si trzyma od niego z daleka. Pojmowanie indywidualizmu ró ni Zachód od Wschodu i na tym tle powsta o pomi dzy nami wiele nieporozumie. Sposób my lenia ludzi ze Wschodu jest dla Zachodu raczej powa n skaz charakteru

11 ni warto ci spo eczn i kto chce rozmawia z Zachodem musi to wiedzie. Nie wystarczy poznanie obcego j zyka - bardziej wa ne jest poznanie obcej kultury i umiej tno ci znalezienia si w niej! KIEDY POLSKA MO E DOGONI ZACHÓD? Mo e to zrobi natychmiast. Ju w tej chwili istniej organizacje, które posiadaj wspania y potencja eksportowy na pewnych rynkach zachodnich. Nie spotykaj si jednak one z poparciem rz dowym ani klimatem zrozumienia spo ecznego. Jeszcze Polska nie zdoby a si na to, aby je nazwa bohaterami kraju. A s one nimi rzeczywi cie, prowadz c produkcj eksportow w po a owania godnych warunkach. Firmy te przywo z Zachodu upy mimo pietrz cych si utrudnie prawno-podatkowych. Wyzwólmy te firmy, stwórzmy im odpowiedni klimat, traktujmy je w telewizji i prasie codziennej jak bohaterów. Pokazujmy ich bohaterstwo i osi gni cia. Wtedy inne firmy si od nich czego naucz, szczególnie te, które ju maj ch ci i zdolno ci, ale jeszcze nie wiedz jak to zrobi. Tylko w ten sposób jest mo liwy rozwój dobrobytu w Polsce, który niew tpliwie jest do osi gni cia, ale do tej pory jego przyp yw jest utrudniany przez bardzo powik ane prawa podatkowe, takie jak wysoki powtarzalny podatek obrotowy, wysokie op aty celne, brak moralnego poparcia ze strony spo ecze stwa, oraz oficjalnego zaanga owania rz du. Stwórzmy to poparcie firmom, które ju co robi, przysparzaj c Polsce zamo no ci i nie trzeba tego robi za nie od pocz tku. UWA ASZ, E JEST BARDZO TRUDNO POKONA BARIERY OPÓ NIENIA EKONOMICZNEGO. To nieprawda. Najtrudniejsze bariery jakie w Polsce istniej utrudniaj c jej rozwój s to bariery my lowe Polaków, a nie przeszkody technologiczne czy ekonomiczne. Bariery my lowe zosta y wzniesione nie tylko na poziomie pracowników, ale g ównie na poziomie kierownictwa. Aby pój do przodu trzeba je przezwyci y. Polskim kierownikom brak zdolno ci handlowych, umiej tno ci dopasowania si do ci g ej zmiany, cechuje ich niedostatek produktywno ci, a tak e nieumiej tno natychmiastowego mierzenia wyników. Poza tym s oni do tej pory skandalicznie nisko op acani. Nie trzeba wymienia kierowników, nale y im stworzy warunki, aby mogli pracowa jak prawdziwi szefowie, 11 z punktu widzenia produktywno ci i rozwoju ich mo liwo ci organizacji dzia ania. Trzeba zapewni tym cennym ludziom klimat, do którego b d potrafili natychmiast si dopasowa. Je li to nie jest obowi zkiem rz du i spo ecze stwa to czego w a ciwie mo emy oczekiwa w przysz osci? Najwieksze zapotrzebowanie w Polsce jest na dobrych kierowników, którzy bed dawali wyniki finansowe, przynosili korzy ci gospodarcze, aby polepszy codzienny byt pracowników i zapewni im bezpiecze stwo pracy. Wymaga to ca kowicie innego podej cia i zdrowego rozs dku. Je li to im sie nie uda, wówczas trzeba b dzie ich zmieni. Nie b dziemy utrzymywali na stanowisku kierownika, który nie potrafi osi gn c wyników i pozwoli, aby tysi ce ludzi zosta o pokrzywdzonych przez jego osobiste ograniczenie. INTERESUJE CI, CO NAZYWAM upem, który Polacy mog przywie z Zachodu? Jest to nasz ZYSK, którym operuj w odniesieniu do wojny najazdowej. Polski nie sta na inn polityk formalnego exportu, tylko i wy cznie na dzia alno partyzanck na rynkach wiatowych. Polska nie znajduje si obecnie na poziomie technologicznym, który móg by pozwoli jej na inne wej cie na rynki zagraniczne. Jeste my skazani na wojn partyzanck, na nieustaj c ofensyw partyzanck, inaczej zginiemy. Zupe ny rozpad naszej struktury gospodarczej, niedorozwój drobnego przemys u, który do tej pory nie otrzyma adnego poparcia rz dowego, ogranicza nasze mo liwo ci. Nie sta nas na frontalny atak na rynki wiatowe. Polska nie jest w stanie utrzyma firmy wysokiej technologii z bardzo prostego powodu, mianowicie firmy takie na Zachodzie s sprz one z setkami innych zak adów drobnej, ale wysoko wyspecjalizowanej technologii. Ka da z nich specjalizuje si w swojej dziedzinie i tylko we wzajemnej kooperacji mog da pozytywny wynik na mi dzynarodowych rynkach, przy zastosowaniu taktyki i strategii wojny partyzanckiej, prowadzonej w sposób najazdowy. Z tego wynika poj cie upu, równoznaczne z zarobkiem. Na czym polega nieudolno naszej produkcji? Pos u si przyk adem produkcji magnetofonów kasetowych typu "video", czy "audio", do których ka da maszyna potrzebuje paru tysi cy elementów. Jak to jest u nas robione? Warszawskie zak ady radiowe Kasprzaka staraj si wyprodukowa wszystkie elementy we w asnych warsztatach. Zmusza je do tego wysoki podatek obrotowy. Ka dy rozs dny cz owiek przyzna, e jest to zupe ny absurd. Zak ady

12 Kasprzaka powinny wspó pracowa z ca sieci drobnych zak adów, ma ych prywatnych warsztatów, z których ka dy by by doskonale wyspecjalizowany w zakresie swojej technologii i dostarcza Zak adom Kasprzaka odpowiednich komponentów w zale no ci od ich zapotrzebowania. Te komponenty powinny by zrobione na najwy ej osi galnym poziomie technicznym, o czym nie nale y nawet wspomina, bo jest to samo przez si zrozumia e. Czy Polski nie sta, aby pracowa a na mi dzynarodowych rynkach w sposób wielopoziomowy, w naturalnym sprz eniu z ró nymi poziomami technologii i kooperacji na rynku wewn trznym? To by o prawie niemo liwe do tej pory, ale ju dzisiaj s w kraju firmy, które potrafi sobie z tym poradzi. Tyle e s one zmuszone kupowa cz ci specjalistyczne od naszych konkurentów z zagranicy. CHCIA BY OTRZYMA przyk ad takiej produkcji? Prosze bardzo! Huta Stalowa Wola eksportuje obecnie sto pi dziesi t milionów dolarów rocznie, produkuj c ci kie maszyny do przesuwania ziemi dla Stanów Zjednoczonych. Koparki te i spychacze s sprzedawane na ameryka skim rynku pod mark firmy Dresser. Niewielu ludzi w Stanach Zjednoczonych zdaje sobie spraw z tego, e sprz t firmy Dresser produkowany jest przez polsk Hut Stalowa Wola. Istniej jeszcze inne firmy w kraju, które zdoby y podobne do wiadczenie we wspó pracy z Zachodem i wiedz ju w jaki sposób utrzyma si na wiatowych rynkach, szczególnie te, które dzia aj w konkurencji z agresywnymi firmami japo skimi. Japo czycy codziennie staraj si je wypchn z rynku, ale okazuje sie, ze nawet w takiej konkurencji polskie przedsi biorstwa potrafi sie obroni i wyj na swoje. Zak ady Kasprzaka nie potrafi wyprodukowa magnetofonu, który dorówna by jako ci japo skiemu magnetofonowi SONY? Aby go zbudowa potrzebne s tysi ce detali, które japo skiej firmie zapewniaj drobni wysoko wyspecjalizowani dostawcy. Ka da z nich pracuje bardzo wydajnie, aby utrzyma si na konkurencyjnym rynku. Powstanie takich firm w Polsce uniemo liwia istniej cy do tej pory podatek obrotowy. Dlaczego musieli my korzysta z w oskiej licencji przy produkcji naszego Fiata? Polska do tej pory nie wypu ci a samochodu, który móg by konkurowa z markami zachodnimi. Zastanawiasz si czy Polakom 12 brakuje talentu, czy jest to wynikiem zapó nienia cywilizacyjnego i pewnie wpadasz w panik, albo nabawiasz si kompleksów. Zupe nie nies usznie, bo jest to tylko wynik zabicia wolnego rynku przez komunistów. Otó firma, która chce si zaj sk adaniem (monta em) samochodów powinna to robi w oparciu o drobn wytwórczo. Jak ju wiesz, mo e ona istnie tylko w takim kraju, którego nie obci a podatek obrotowy. Firma, która sk ada w Polsce samochody powinna otrzymywa odlewy silników z zak adu, który specjalizuje si w ich produkcji i robi to najlepiej jak tylko mo liwe w konkurencji krajowej. Inny zak ad powinien dostarcza jej zaworów, jeszcze inny t oków i tak tysi c ma ych zak adów wspomaga oby powstanie w Polsce przemys u samochodowego. Ka dy zak ad stara by si osi gn najwy szy pu ap jako ci, pracuj c na rynku konkurencyjnym. Fabryka polskich Fiatów, kupuj c od W ochów za ci k fors licencj, musia a te kupi ca e oprzyrz dowanie narz dziowe do ka dej pojedy czej cz ci i samochód jest do tej pory robiony przez tysi ce robotników (nie - pracowników), którzy, le op acani, nie maj dostatecznej motywacji, aby zrobi go najlepiej jak potrafi. Je li tego samego "Fiata" produkowa yby zak ady prywatne, stara yby si przede wszystkim utrzyma jak najlepszych pracowników, którzy potrafiliby zrobi go wed ug najwy szych standardów i znacznie wydajniej. Na tym w a nie polega si a kooperacji wolnego rynku, dla której w Polsce ci gle jeszcze brakuje odpowiedniego klimatu. Uniwersalno koncepcji nie wymaga, aby wszystkie cz ci by y produkowane w Polsce. Huta Stalowa Wola kupuje niektóre pó fabrykaty niezb dne dla swojej produkcji za granic, bo s one niedost pne do tej pory w Kraju. Podam przyk ad mojej firmy kanadyjskiej "Transduction", która pozbawiona klimatu wolnej wspó pracy z innymi firmami Pó nocnej Ameryki, nie mog aby istnie. Nie jeste my w stanie zrobi wszystkich potrzebnych elementów we w asnych warsztatach. Je li chcieliby my si przy tym upiera, by aby to jedna z najbardziej niewydajnych produkcji na wiecie. Ponadto niemo liwe by oby zatrudni wszystkich niezb dnych specjalistów, gdy inne firmy dawno by ich nam odebra y. Jedynym skutecznym sposobem prowadzenia interesu jest zasada kooperacji. Prowadzimy j zarówno z du ymi jak i ma ymi firmami i jeste my w stanie zmienia swoich dostawców. Kupujemy pó fabrykaty i surowce kiedy

13 s nam potrzebne, jakie s nam potrzebne i te, ktore uwazamy za najbardziej konkurencyjne. Biurem przedstawicielskim mojej firmy w Polsce jest "Transtek". Nie jest to do tej pory firma produkcyjna, cho posiada takie ambicje. Przesy amy jej pracownikom elementy naszych urz dze, z których montuj ca o ci i w ten sposób tylko raz p ac podatek obrotowy. Gdyby chcieli je produkowa w Polsce, musieliby za ka d zakontraktowan czynno p aci ten podatek oddzielnie. I to jest w a nie ten polski absurd, o którym mówi! Jakakolwiek firma krajowa, usi uj c produkowa elementy jako przeróbki technologiczne w ró nych zak adach w Kraju, by aby niekonkurencyjna. Je li chcia aby je wszystkie wyprodukowa u siebie, musia aby zbankrutowa na skutek nieproduktywno ci kapita u. Dlatego pytam: czym wyt umaczy, e Rz d pozwala sobie na prze ladowanie firm krajowych podatkiem obrotowym, powoduj c, e staj si one niekonkurencyjne nie tylko na rynku wewn trznym, ale tak e w eksporcie? Wygl da na to, e przez ignorancj lub decyzj polityczn chce w ten sposób utrzyma w Polsce najbardziej niewydajne struktury przemys owe. Nic w tym zreszt nie ma nowego. Ile to razy zdarza o si, e zak ad drobnej wytwórczo ci móg wytrwa zaledwie dwa, najwy ej trzy lata, a potem urz d podatkowy b d agresywna i triumfuj ca biurokracja niszczy y go. Musia przestawia swoj produkcj, lub te zwija manatki i przenosi si w zupe nie nowe miejsce. Czego teraz mo emy oczekiwa? Jak sobie wyobrazi, e oto jutro pi set polskich firm b dzie w kooperacji produkowa o towary na rynki zachodnie? Komuni ci prze ladowa i drobn wytwórczo przez czterdzie ci par lat, traktuj c j jak zaraz i najgorsze z o, które trzeba koniecznie wypleni. Drobni wytwórcy w oczach komunistycznych bonzów byli niebezpieczni. Je liby troch zarobili, mogliby wyrwa si spod ich kontroli, nabra mocy ekonomicznej a tym samym znaczenia politycznego. A tego ju komunizm nie móg tolerowa! T piono i prze ladowano drobnych wytwórców na wszystkich mo liwych polach i we wszystkich poziomach, propagandowo i podatkowo. Dzisiaj nie ma w Polsce klimatu dla rozwoju drobnej wytwórczo ci, i nie powstanie on, dopóki nie zostan dokonane zasadnicze zmiany w ustawodawstwie oraz prze amane bariery i nawyki my lowe. Utrzymywanie podatku obrotowego wynika z ignorancji b d chciwo ci. Si a ka dego rz du zale y od podatków 13 jakie zdo a on z ludno ci wydusi. Wówczas mo e rozdziela zapomogi w najbardziej zapalnych miejscach, aby tylko utrzyma si przy w adzy. Tymczasem udusi kur, która niesie z ote jajka, w tym sensie, ze podatek obrotowy doprowadzi do niekonkurencyjnych cen zarówno w eksporcie jak i na rynku krajowym. Na Zachodzie nie ma czego takiego. P acimy podatek ko cowy. Firma, która produkuje elementy dla innego zak adu, nie p aci tego podatku. W chwili gdy samochód "schodzi" z ta my monta owej, trzeba zap aci podatek od warto ci wszystkich jego elementów jeden jedyny raz. Je li jest to produkcja eksportowa, podatku wcale si nie p aci, aby cena wiatowa mog a by jak najbardziej konkurencyjna. Eksportowa cena Mercedesa jest ni sza ni na ich w asnym rynku krajowym. Gdyby my p acili podatek od ka dej przeróbki w ró nych zak adach, nasz produkt ko cowy musia by by wielokrotnie dro szy. Je li dotyczy oby to produkcji samochodów, Japo czycy zdo aliby w tym czasie zala nasz rynek swoimi, znacznie ta szymi samochodami, w wyniku czego na przyklad kanadyjski przemys samochodowy przesta by istnie i tysi ce ludzi straci oby prac. Nie nale y zabija kury znosz cej z ote jajka, co w a nie robi si teraz w Polsce na skutek pasywno ci i bierno ci ludzi, którzy przeciwko temu nie protestuj. Utrzymywanie podatku obrotowego w czasie kryzysu jest zbrodni, która obci a rz d, uniemo liwiaj c kooperacj mi dzy firmami. OBAWIASZ SI, E SPO ECZE STWO POLSKIE NIE JEST przygotowane do importu systemu z wysoko rozwini tych krajów zachodnich, ze wzgl du na silne bariery psychologiczne? Wspó czesny system wolnorynkowy na Zachodzie istnieje od co najmniej dwustu lat i w tym czasie przeszed te wszystkie zmiany, przed ktorymi stoi dzis Polska. Trudno ci jakie si przed ni pi trz, dla Zachodu nie s niczym nowym. Spraw najwa niejsz, o której rz d polski zapomina, jest fakt, i w Stanach Zjednoczonych lub w Kanadzie wi kszo ludzi pracuje u drobnych wytwórców, zatrudniaj cych od pi ciu do dziesi ciu osób. Przez d ugi okres czasu, przy nieustannej ewolucji w warunkach wolnej konkurencji rynkowej, mog utrzyma si tylko firmy najsilniejsze, zdolne do zmian, je li ich kierownictwo nie straci g owy. Produkcja pewnych skomplikowanych maszyn, urz dze, rodków chemicznych lub farmakologicznych wymaga kooperacji pi ciu,

14 dziesi ciu, b d nawet pi dziesi ciu ma ych firm drobnej wytwórczo ci. Instrumentów medycznych nie mo e produkowa domowym sposobem jedno przedsi biorstwo. Na rynku pojawiaj si one opatrzone identyczn metryczk firmow, jednak e przy ich produkcji pracowa o nieraz bez ma a pi dziesi t, lub nawet sto ma ych firm dostarczaj cych niezb dne komponenty. Zak ady wspó pracuj ce z "PRODUCENTEM", zosta y wyselekcjonowane w ci gu ostatnich dziesi ciu z gór lat i na tych drobnych wytwórcach mo e w pe ni polega wielka firma. Drobna wytwórczo obejmuje przewa aj c wi kszo zatrudnionych w Ameryce Pó nocnej. W Polsce zachwycamy si jeszcze ci gle takimi molochami jak IBM, General Motors, General Electric czy innymi transnarodowymi, które s ju niezdolne do ci g ej zmiany i zastygaj w swej rutynowej pozycji na skutek biurokratycznych obci e, s coraz mniej wydajne i grozi im bankructwo. W tym samym czasie pojawiaj si nowe, pr ne firmy, ktore podbijaj rynek. Te ma e firmy, z niewielkim zatrudnieniem i szczup ym kierownictwem ch tne do pracy, sprawne w dzia aniu i dne wyników zagra aj zbiurokratyzowanym molochom. Paradoks polskiego handlu zagranicznego polega mi dzy innymi na wysy aniu delegacji rz dowych, które nie studiuj c tendencji rozwojowych Zachodu nawet nie chc rozmawia z drobn wytwórczo ci na Zachodzie, nie wiedz c, ze podstawowymi jednostkami politycznymi w zachodnim systemie wolnej demokracji s osoby fizyczne, m czy ni i kobiety, którzy s jej realnymi podmiotami; posiadaj swój g os polityczny i decyduj na swoim odcinku o wymianie handlowej, podobnie jak o swojej produkcji. Ci w a nie ludzie stanowi o rozwoju drobnej wytwórczo ci. Polscy wys annicy zapominaj tak e, e rz d ameryka ski wybierany jest przez wi kszo obywateli Stanów Zjednoczonych i ci gle pope niaj b d dopominaj c si o kredyty i gotówk u jego przedstawicieli politycznych. Nie bior nawet pod uwag, e je li wi kszo obywateli nie zgodzi si na pomoc gotówkow czy te innego rodzaju poparcie, które obci a oby ich bud ety, rz d ameryka ski nie b dzie w stanie zaryzykowa swego stanowiska. Sonda polityczny w Stanach Zjednoczonych jest bardzo wa ny i je li wypadnie negatywnie rz d nie zechce pope ni samobójstwa. ROMANTYZM polski sprawia, e chcemy widzie wiat na miar naszych wyobra e, z udze i iluzji, s dz c, e uwielbiana przez nas Ameryka nie b dzie 14 nam szcz dzi niczego w zamian za adoracj. Co innego mo na wyczyta w ameryka skiej prasie. Dziennik USA TODAY przedstawi przed rokiem wyniki sonda u, z którego wynika, e 60 procent ankietowanych AMERYKANÓW nie chce da Polsce pomocy, a nawet odmawia jej swojego poparcia, dopóki Polacy nie wypracuj sensownego planu wyj cia z kryzysu. Ludziom tym nie imponuje fakt, e do Stanów Zjednoczonych przyje d a z Polski g ówny szef zwi zków zawodowych "Solidarno " i spotyka sie z ameryka skimi zwi zkowcami z wielkich firm. Zatrudniaj one mniejszo produkcyjnej populacji USA. Nie tylko taka wizyta Polaka im nie imponuje, ale czuj si wr cz ura eni, bowiem ci kierownicy i pracownicy drobnej wytwórczo ci stanowi wi kszo ameryka skiego spo ecze stwa i nie maj miejsca na zwi zki zawodowe w swoich przedsi biorstwach. W takiej sytuacji trudno oczekiwa pomocy od Stanów Zjednoczonych, szczególnie, e maj one teraz w asne k opoty finansowe, a ich zad u enie rz dowe jest najwi ksze w historii swego kraju i powoduje zagro enie poziomu ycia przeci tnego Amerykanina. DOPÓKI POLSKA BY A JEDYNYM KRAJEM OTWARTYM NA ZACHÓD, MIELI MY WI CEJ SZANS, ABY CO DLA SIEBIE WYSZARPN, ALE PÓ NIEJ DOSZLI W GRZY, CZESI I S OWACY, A TAK E NIEMCY WSCHODNI I RUMUNI. ATMOSFERA STA A SI NIEPOKOJ CO G STA OD POTRZEBUJ CYCH. Twój punkt widzenia jest typowy dla Polaka z kraju, który ci gle si domaga, aby go traktowa jak p pek wiata. Ten polski p pek wiata znalaz si w sytuacji konkurencyjnej z krajami, które posiadaj wi ksze zdolno i eksportowe, lepsze plany dzia ania, s bardziej produktywne, a tak e bardziej dynamiczne. Co si dzieje z polskim p pkiem wiata? Zaczyna on wy na rozdro u, pomi dzy Berlinem a Moskw i jest to wycie swietego psa domagaj cego si gotówki. Wspó czesny wiat nie ma czasu nas uchiwa tego wycia i nie zwraca na nie uwagi, w swoim d eniu do wi kszej produktywno ci. Do tej pory Polska nie przedstawi a Zachodowi konkretnych planów wykorzystania kapita ów czyli narz dzi, to znaczy konkretnych propozycji ich u ycia. Nikt na Zachodzie jeszcze nie widzia polskich planów dzia ania na nast pne pi, dziesi czy dwadzie cia lat, ani nawet na najbli sze trzy miesi ce. Nie by o do tej pory adnych planów ze strony polskiego przemys u. Czytali my wyniki

15 ankiety przeprowadzonej w ród polskich przemys owców, którzy na pytanie: od kogo woleliby po yczy pieni dze, od rzadu polskiego, czy te od rz dów zachodnich, odpowiedzieli, e od rz du polskiego. Nale y przypuszcza, i bali si ryzyka, wiedz c, e musieliby ostro popracowa, aby sp aci d ug zaci gni ty na Zachodzie, lub te nie mieli adnych konkretnych propozycji, na jakie cele zechc przeznaczy t po yczk. KTÓRY Z POLSKICH PRZEMYS ÓW MÓG BY BY NAJBARDZIEJ KORZYSTNY DLA PROWADZENIA DIALOGU Z ZACHODEM? ODPOWIED JEST BARDZO PROSTA: KA DY PRZEMYS, KTÓRY ZAROBI PIENI DZE, to znaczy przyniesie zysk, poniewa ludzie na Zachodzie doskonale rozumiej to poj cie. Zysk jest powa n motywacj dzia alno ci gospodarczej. Ka dy polski zak ad, który przedstawi przekonuj cy plan osi gni cia zysku, oparty o dok adn analiz dzia ania i obliczenia finansowe, otrzyma tak pomoc z Zachodu jaka mu b dzie potrzebna. CO ROBI W SYTUACJI, w której 60 procent polskich rodzin znajduje si na skraju ubóstwa i ich pauperyzacja si jeszcze poglebia? Wska nikiem pauperyzacji jest miertelno mieszka ców. Czym kraj biedniejszy, tym krótsza przeci tna d ugo ci ycia jego obywateli. Szczególnie widoczne to jest w takim kraju jak Polska, w którym przez czterdzie ci kilka lat prowadzono rabunkow gospodark, gdzie rozpad y si instytucje opieki spo ecznej i nast pi o przera liwe zanieczyszczenie rodowiska. JEDYNYM SPOSOBEM WYJ CIA Z KRYZYSU JEST PLAN DZIA ANIA obejmuj cy MO LIWO ZAROBKU CZYLI ZYSKU. CHARAKTER NARODU Stworzenie planu DZIA ANIA jest obowi zkiem ludzi, którzy kieruj rodzin, przedsi biorstwem, Krajem. Teraz Polska potrzebuje dobrych kierowników. Ale samo kierownictwo w sytuacji kryzysu nie wystarczy. Potrzebne jest równie przywództwo duchowe, które wyzwoli oby si y narodu przynajmniej w takim stopniu, w jakim wyzwoli si w nas entuzjazm po zako czeniu drugiej wojny wiatowej. Obecny rz d takiego entuzjazmu nie wywo a. WIELKIM NIESZCZ CIEM POLSKI W OBECNEJ CHWILI JEST BRAK PRZYWÓDZTWA DUCHOWEGO. Niektórzy z aktualnych liderów politycznych skar si, e opad z nich duch walki. Dopóki walczyli z komunizmem byli w stanie da z siebie wszystko. Teraz nie maj przeciwnika. Powinni walczy z bied, która re polsk tkank spo eczn. Bardzo pi knym i 15 wznios ym uczuciem jest posiada zaufanie do cz owieka, który jest uczciwy. Ale w sytuacji kryzysu to nie wystarczy. Konieczne jest przywództwo, nie tylko kierownicze z dobrym planem dzia ania, ale równie przywództwo SPIRYTUALNE. Oczekujemy od przywódcy, e nas wyprowadzi z kryzysu, optymalnie wykorzysta w tym celu wszystkie swoje mo liwo ci, wywo a w narodzie entuzjazm. Przedstawi ten entuzjazm nie tylko w kraju, ale tak e za granic jako czas powa nej odbudowy spo ecznej, najwi kszej odnowy moralnej od czasu drugiej wojny wiatowej, oczyszczenia etycznego, zrozumienia i porozumienia narodowego. Poka e te pozytywne si y i charakter narodu, którego nie zdo a z ama komunistyczny terror. Powró my do ekonomii. ywio ow, najwi ksz si a spo eczno-ekonomiczn jest drobna wytwórczo. W oparciu o ni tworz si tysi ce, miliony kooperacji nie tylko na rynku krajowym, ale tak e za granic. Ona te zadecyduje o podniesieniu poziomu ycia ka dego cz owieka w Polsce. Drobna wytwórczo stanowi o charakterze narodu i jest kr gos upem gospodarki. Trzeba jej stworzy optymalne warunki rozwoju. Im pr dzej ka dy z nas to zrozumie, tym lepiej dla nas wszystkich. Im pr dzej zrozumiej to zwi zki zawodowe, cz onkowie obecnych w adz, im pr dzej pojawi si przywódca, który wyzwoli wszystkie najlepsze warto ci duchowe narodu, tym lepiej b dzie dla Polski. Zachód musi pozna nasz charakter narodowy nie w b aganiach o gotówk, ale w zaplanowanej pracy, która przyniesie konkretne wyniki. Zachód wówczas zobaczy, e to nie jest wy cznie gadu-gadu, ale skuteczne i konsekwentne dzia anie. Wówczas sytuacja ulegnie zmianie. Zachód zawsze udziela i z pewno ci udzieli Polsce pomocy równie w przysz o ci, musi jednak najpierw zobaczy konkretny plan dzia ania. W SYTUACJI KRYZYSU EKONOMICZNEGO NASZEGO KRAJU PLANEM DZIA ANIA JEST BUD ET PA STWA. Zatwierdzony przez parlament JAWNY BUD ET stanowi plan dzia ania na nast pny rok. Bud et pa stwa musi by poddany krytyce przez opozycj. Zadaniem opozycji jest wykaza inne mo liwo ci jego wykorzystania. Do tej pory NIE WIDZIA EM adnej krytyki bud etu ze strony opozycji. DLATEGO RZ D POZWALA SOBIE NA CHOMIKOWANIE REZERWY CO JEST POWA N INTERWENCJ. Je li nie masz opozycji wówczas powstaje klimat sprzyjaj cy powstaniu dyktatury. Jest to bardzo niebezpieczne, bo wówczas rz d mo e

16 sta si "bardzo yw jednostk " i jego dzia anie obróci si przeciw spo ecze stwu, b dzie rozrasta si i ywi sam siebie. Dam przyk ad firmy samochodowej "Chrysler", która zajmuje trzecie miejsce w swojej bran y na wiecie. Firma ta prze y a wielki kryzys i zwróci a si do Kongresu Stanów Zjednoczonych o udzielenie po yczki. Po pewnym czasie j dosta a. Wówczas naczelny dyrektor tej firmy Lee Iacoca obci bud et ze skalpelem w r ku. Zwolni dwie trzecie biurokracji. Okaza o si to dobrym lekarstwem. Zwi kszy o PRODUKTYWNO. Dzisiaj "Chrysler" jest jedn z najbardziej rentownych firm samochodowych na wiecie. Mo emy wysun wniosek, e REDUKCJA BIUROKRACJI nie jest tak gro na jakby mog o si wydawa, a wr cz przeciwnie by a najlepszym posuni ciem jakie DYREKTOR CHRYSLERA móg zrobi, aby uzdrowi finanse przedsi biorstwa. Powstaje pytanie, czy w Polsce potrzebne jest sto procent obecnej biurokracji. Mo e wystarczy JEDNA TRZECIA i firmy rz dowe tak e b d mog y efektywniej pracowac. Takich pyta w wielu ga ziach gospodarki nasuwa si bardzo wiele.trzeba mie TYLKO TROCH WYOBRAZNI. Aby wyj z kryzysu trzeba si umie wyzwoli. aden rz d nie jest w stanie wyzwoli ani przedsi biorstwa, ani indywidualnego cz owieka. Powinien tylko stworzy warunki przez zastosowanie ulg podatkowych dla prywatnych przedsiebiorstw. ABY WYJ Z KRYZYSU nale y zmniejszy biurokracj, zrezygnowa z interwencji rz dowej, pozwoli obywatelom, aby sami si wyzwolili. POLSKI NIE STA NA PRZYJMOWANIE NOWYCH PO YCZEK, inwestycje w kryzysie nie przynios adnego rezultatu. Nie chodzi te o podzia pieni dzy pomi dzy bogatych i biednych. Je li odebraliby my je BOGATYM I ROZDALI WSZYSTKIM potrzebuj cym ka dy dosta by jednorazowo sto tysi cy z otych i potem wszystko by upad o. To nie jest adne wyj cie z sytuacji. TRZEBA STWORZY WARUNKI, aby ludzie sami podnie li si finansowo, eby przesta a ich dr czy zmora otrzymywanych pi ciu procent warto ci swojej pracy na skutek obci enia podatkiem dochodowym, ZUS i obrotowym. Trzeba zmniejszy biurokracj inaczej rz d b dzie ywi sam siebie i stanie si wrogiem spo ecze stwa. Aby do tego nie dosz o MUSI ISTNIE OPOZYCJA. Je li w parlamencie nie ma opozycji, to NIKT O NIC NIE PYTA i ro nie wp yw odgórny, tzn. dyktatorstwo. Trudno mówi o tego rodzaju stereotypach w kraju, w którym od 16 czterdziestu paru lat nie by o wolnych wyborów. Podobnie jest z prywatyzacj, do której nikt nie potrafi si zabra. Do tej pory nie wida jej w Polsce. Prywatyzowa nale y przedsi biorstwa NAJLEPSZE, eby da przyk ad innym bo na ko cu zostan same buble, których i tak nikt nie kupi, niezale nie czy b d wystawione na licytacj czy te nie. W PERU BY A PODOBNA SYTUACJA, rz d podj decyzj, aby niektóre ga zie przemys u prywatyzowa, Np. lotnictwo, telekomunikacj, banki. Sko czy o to si na s owach to by a MOWA a nie CZYNY, bo w Peru nie istnieje gie da akcyjna, na skutek braków niezale nych s dów. Nikt tam nie mo e odzyska swojej prywatnej w asno ci, ani si te o ni procesowa, jak to jest zagwarantowane np. w Konstytucji Stanów Zjednoczonych. Bez poparcia niezale nych s dów gie da akcyjna nie mo e funkcjonowa, mimo, e formalnie istnieje. Tak jest w wi kszo ci krajów Trzeciego wiata i to z tych samych powodów. W Peru okaza o si niemo liwe rozwi zanie monopoli pa stwowych mimo, e zosta y one zamkni te. Z powodu braku gie dy akcyjnej (która jest podstawowym mechanizmem w Stanach Zjednoczonych) w krajach Trzeciego wiata takich jak Peru prywatyzacja przemys u zosta a pogrzebana w piasku. W Polsce oferuje si sprzeda przedsi biorstw zagranicznym inwestorom. Nie s jednak og aszane ceny tych firm ani te nie wiadomo, KTO JE WYCENIA? Dlatego nie oferuje si ich polskim obywatelom, aby ka dy móg kupi dwadzie cia czy trzydzie ci akcji najbardziej warto ciowych przedsi biorstw w celu osobistego ZYSKU. NIE MA POLSKICH FIRM NA GIE DZIE LONDY SKIEJ. Ostatecznie gie da akcyjna nie musi by w Polsce. WARUNEK WOLNEGO RYNKU - GIE DA AKCYJNA. Ka dy kto kupuje akcje jakiej firmy ma nadziej, e pójd one do góry i przynios mu zysk. Nie tylko dlatego, e wzro nie zapotrzebowanie na jej produkty, ale obserwuj c aktywno tej firmy, widzi, e obraca ona pieni dzmi, ma sta y dochód gotówkowy i b dzie mog a uchroni si przed inflacj. Warto c zyskownej firmy te wzro nie na rynku proporcjonalnie do spadku warto ci pieni dza. Posiadanie akcji stanowi swoiste zabezpieczenie przed inflacj, daje inwestorowi zysk - powiedzmy dziesi cioprocentowy, co równa si procentowi w

17 banku, ale ponadto jest wielk atrakcj dlatego, e akcje gie dowe mog pój do góry, je li tylko zwi kszy si na nie zapotrzebowanie. Np w zwi zku z tym, e firma "Transduction" wypu ci a na rynek nigdzie nie spotykany do tej pory, rewelacyjny komputer, a ty w a nie masz jej akcje. CHCIA BY WIEDZIE jak mam pewno, e akcje tej firmy b d sz y w gór? Pewno t zdobywam przez codzienne czytanie prasy, ledzenie jej akcji przez ostatnie pó roku, a mój agent akcyjny mo e mi w ka dej chwili dostarczy prospekt, w którym przeczytam o tym jak zachowywa y sie one w ci gu ostatnich pi ciu lub nawet dziesi ciu lat. Je li przekonam si, e przez ca y ten czas sz y w gór, a ponadto dowiem si innych szczegó ów o firmie od jej pracowników, kierownictwa, poznam jej produkcj i porównam z konkurencj, wówczas mog wysondowa, czy jest ona mocna. Je li wszystkie moje informacje b d na to wskazywa, a jej akcje pójd w gór, pracownicy tej firmy b d chwali si lepszymi zarobkami, b dzie ona mia a nowoczesne technologie, które jej zagwarantuj du przysz o, mog spokojnie zaufa prognostykom mówi cym, e b dzie stale, powiedzmy w czasie dziesi ciu lat zwy kowa i wówczas kupi jej akcje. B dzie to moje osobiste ryzyko, jak przy grze w ruletk. Tyle e mog zwi kszy szanse wygrania poprzez ocen konkurencyjno ci tej firmy na wolnym rynku. Aby jeszcze lepiej orientowa si na gie dzie, wynajmuj agenta. W Kanadzie agent akcyjny nie jest drogi. Bierze procent od sprzeda y czy kupna akcji, nie trzeba go kupowa, dawa apówki ani za atwia nic po znajomo ci. Agenci akcyjni og aszaj si w ksi ce telefonicznej i w obliczu konkurencji wolnego rynku powinni by tak us u ni jak prawnicy czy ksi gowi. Ich zawód jest konkurencyjny, wielu ludzi chcia oby zarabia od kupna lub sprzeda y akcji, ale nie wszyscy agenci s równiw efektywni. Wybieram zawsze firm agencyjn z rekomendacji kolegów czy znajomych, tak, któr uznam za najlepsz. Kupno akcji polega wtedy na jednym telefonie do mojego agenta: "Kup (lub sprzedaj) sto akcji firmy ABC. DLACZEGO WOLNY RYNEK NIE MO E ISTNIE bez gie dy akcyjnej? Zachodnie banki s bardzo konserwatywne, a szczególnie w Kanadzie. Je li chcesz po yczy sto tysi cy dolarów, bank we mie w zastaw powiedzmy dom mieszkalny, zak ad, lub te inn nieruchomo,sta warto równowa n dla tych stu tysi cy dolarów, aby zabezpieczy si na 17 wypadek je li nie sp aci by po yczki. Wtedy mo e natychmiast spowodowa licytacj. Dlatego mówi o konserwaty mie banków, po yczaj one kapita w stosunku jeden do jednego. Trzeba mie sto tysi cy dolarów warto ci, aby mo na by o po yczy sto tysi cy dolarów kapita u. Nowe projekty inwestycji nie zawsze maj takie gwarancje i staraj sie osi gn kapita za po rednictwem mechanizmu gie dy akcyjnej. Zdoby na przyk ad tak zwane masy kapita u od wielu tysi cy drobnych inwestoró, w staraj c si przedstawi swój plan dzia ania najbardziej atrakcyjnie. Mo e z niego wynika, e akcjonariusze b d mogli dobrze zarobi, bo firma specjalnie dla nich stworzy a swój plan. Ka dy, kto posiada jedn, sto czy tysi c akcji jest wspó w a cicielem tej firmy. Ka dy chce zarobi, a czym wi ksze ryzyko tym bardziej s w nim zainteresowani. Wszystkie banki w Kanadzie maj swoje akcje na gie dzie, poniewa brakowa o im wystarczaj cego kapita u na dzia alno gospodarcz. Im wi kszy bank, tym wi ksza inwestycja pocz tkowa. Akcyjne firmy publiczne na wolnym rynku s bardziej demokratyczne ni jakiekolwiek firmy pa stwowe w systemie komunistycznym, chocia by z tego powodu, e posiadaj miliony wspó w a cicieli. NAJWA NIEJSZA JEST PRODUKTYWNO! Specjalnym i g ównym zadaniem kierownictwa ka dego przedsi biorstwa jest uczynienie rodków produktywnymi. Zadanie to trzeba odró ni od innych jego prac, jak chocia by zajmowania si przedsi biorczo ci i administracj. Mówimy o kierowaniu produktywno ci zak adu, nie za sam produkcj. Produktywno jest efektem aktywnego wykorzystania rodków, które zak ad zdobywa i wszystkich jego aktywów wewn trznych i zewn trznych. Historia kierownictwa rozpocz a si wówczas, kiedy rozpoznano i przekonano si, e rodki mog by przeznaczone na zwi kszenie produkcji. rodki zawsze s ograniczone i kierownik powinien umie je maksymalnie wykorzysta, aby spowodowa y jak najwi ksz produktywno przedsi biorstwa. Umiej tno kierowania rodkami stanowi o zdolno ci prowadzenia zak adu. Wsz dzie trzeba je produktywnie wykorzystywa : w zak adzie, biurze, szpitalu, sklepie, indywidualnym laboratorium badawczym. Nale y dba, aby by y one produktywne i trzeba nimi kierowa. rodki mog by

18 produktywne niezale nie od kierowników, przez ich w asn cech odpowiedzialno ci. Sto lat temu Karol Marks w swoim ostatnim niesko czonym tomie "Kapita u" napisa o wyczerpaniu si kapita u. S owo "kapitalizm" zosta o wynalezione po jego mierci. Chocia ró ne formy wolnego rynku istnia y od tysi cy lat a s owo "kapitalizm" conajmniej od dwustu lat, poj cia te nie by y w powszechnym u yciu. Karol Marks pisa niemo liwe dzisiaj do obrony prawo o "zmniejszaj cej produktywno ci kapita u", powtarzaj c to co ka dy dziewi tnastowieczny ekonomista uwa a za aksjomat. Je li by takie prawo rzeczywi cie istnia o, wówczas system ekonomiczny musia by upa. Jak na ironi, z której historia mo e by dumna, jest celowe i kontynuacyjne zwi kszenie produkcji przez kierownictwo. Po raz pierwszy nast pi o to mniej wi cej w tym samym czasie, kiedy Marks tak mia o przepowiada upadek kapita u z powodu wyczerpania si produkcji. Kierownictwo zwi kszy o produktywno i nie sprawdzi y si inne tezy Marksa o pauperyzacji klasy robotniczej i koncentracji bogactwa w r kach coraz w szej grupy tak zwanych eksploatatorów. Dzi ki produktywno ci nie nast pi a polaryzacja spo ecze stwa pomi dzy ma ymi grupami w a cicieli i zwi kszaj cymi si masami proletariatu czyli niewolnikami miesi cznej p acy, którzy narodzili si w najbardziej rozwini tych krajach wolnego rynku. Karol Marks nie przewidzia rozwoju kierownictwa produktywno ci, które ros o nawet w czasie kryzysu. Momentem zwrotnym sta o si odkrycie pana Fryderyka Taylora mówi ce, e praca mo e by kierowana i przez to bardziej produktywna. Zanim Taylor do tego doszed, uwa ano, e jedyn drog zwi kszenia produkcji by a coraz d u sza i ci sza praca. Nie stosowano wówczas kierownictwa rodkami. Taylor jednak spostrzeg, e drog do uzyskania wy zej i lepszej produkcji mo e by bardziej inteligentna praca cz owieka. Nie trzeba pracowa ani ci ej, ani d u ej, lecz bardziej produktywnie. Zwróci uwag, e produktywno jest wynikiem zastosowania bardzo specyficznego rodka, jakim jest ludzka umiej tno. Odpowiedzialno za wydajno pracy ponosz zarówno pracownik jak i jego kierownik. Produktywno jest rezultatem zastosowania umiej tno ci. Marks nie zwróci na to uwagi, umar zanim doko czy trzeci tom "Kapita u". Taylor zastosowa teori umiej tno i do pracy r cznej, zgodnie z realiami dziewi tnastego wieku. Teraz 18 wiemy, e mo e by ona wykorzystana w ka dej pracy. Prawdziwa ekonomia opiera si na produktywno ci, jako ródle warto ci. Dziewi tnastowieczna teoria warto ci, ktor Karol Marks zaczerpn od swoich poprzedników, niezmieniona a do czasów Ricardo i Smitha by a po prostu z a i nawet marksi ci ju jej nie stosuj. Ale bohaterskie przedsi wzi cie, aby pracowa bez pe nej teorii warto ci zacz o si przed stu laty w szkole austriackiej i skrystalizowa o w tak zwanej wolno warto ciowej analizie ekonomicznej. Znamy j jako "keynesianie i fredmanici", która te ponios a kl sk. Dzi potrzebujemy prawdziwej teorii ekonomicznej, opartej na teorii warto ci pracy. Jej podstaw jest przekonanie, e produktywno jest ród em ka dej warto ci ekonomicznej. Z tego punktu widzenia Polska ma takie same, a nawet wi ksze szanse w konkurencji na wiatowych rynkach ni, powiedzmy, Niemcy, je li nasze oferty warto ci ekonomicznej zostan przedstawione w kategoriach produktywno ci. Teraz wiemy stosunkowo du o o zwi kszaniu produkcji, cz ciowo mo e by ono osi gni te przez wprowadzenie innowacji, wymian starych i zu ytych rodków na bardziej produktywne. Cz ciowo produktywno jest zwi kszana przez zmian zatrudnienia w miejscu pracy. Ci gle trzeba podnosi umiej tno ci kierownictwa, pracowników, oraz zwi ksza rodki naturalne. Liczy si ogólna produktywno wszystkich czynników w procesie produkcyjnym danego zak adu, przy okre lonym zatrudnieniu ekonomicznym. adnego z nich nie mo na wykluczy. Wszystkie musz by zastosowane. Od nas zale y, czy produktywno b dzie wzrasta. Wiemy, co to jest mikroekonomia: indywidualny zak ad, fabryka, sklep, biuro. Wsz dzie za produktywno odpowiada kierownictwo. W naszym wieku produktywno zwi ksza a si we wszystkich rozwijaj cych si krajach, które posiada y wolny rynek. Jej rozwój by wynikiem zamierzonego kierowania rodkami. Produktywno mo e by zwi kszona tak e w rolnictwie, czego nikt z dziewi tnastowiecznych ekonomistów, w czaj c Marksa, nie przypuszcza. W dwudziestym wieku nast pi a eksplozja produktywno ci w przemy le krajów rozwini tych. Wspó czesny lekarz jest o wiele bardziej produktywny niz dziewi tnastowieczny, który osiemdziesi t procent swego czasu po wi ca na wpatrywanie si w zad konia ci gn cego jego bryczk lub wóz w drodze do pacjenta. W 1990 roku

19 lekarz pracuj cy w metropolii o wielkim zag szczeniu ludno ci jest w ca kowicie odmiennej sytuacji i nawet male kie dziecko mo e by bardzo pr dko i w ca kowitym komforcie dowiezione do jego gabinetu. Wspó czesny lekarz mo e przyj dziesi razy wi cej pacjentów ni jego dziewi tnastowieczny poprzednik yj cy w czasach nie znaj cych innowacji technicznych. Produktywno jednego dolara znajduj cego si w banku handlowym jest sto razy wi ksza ni przed stu laty. Jeden dolar w depozycie komercjalnego banku zostaje u yty w stokrotnej ilo ci transakcji w porównaniu z wiekiem dziewi tnastym. Ta eksplozja produktywno ci ca kowicie zmieni a optyk wspó czesnej ekonomii. Marks i inni dziewi tnastowieczni ekonomi ci przyj li aksjomat zmniejszaj cej si warto ci i dlatego g ównie koncentrowali si na kwestii zwi kszania dostaw dla mikroekonomii. Przy ko cu dziewietnastego wieku rozwijaj ca si produktywno wyeliminowa a zupe nie ten problem. Zainteresowanie ekonomistów skupi o si na popycie i makroekonomii. S ynny ekonomista Keynes nie mia ju adnych k opotów z produktywno ci i w swoich wyk adach w Cambridge, odpowiadaj c na pytania studentów, mówi, e problem produktywno ci zostanie rozwi zany przez biznesmenów, je li stworz dobre warunki ekonomiczne, to znaczy b d prowadzi w a ciw polityk popytu. W latach dwudziestych naszego wieku, kiedy Keynes rozwija swoj koncepcj, w istocie nie istnia ju problem produktywno ci, która - jak si wówczas wydawa o - b dzie ros a w niesko czono je li zostan stworzone odpowiednie warunki. Dzisiaj ju wiemy, e tak nie jest. Po up ywie stulecia sta ego wzrostu wszystkich rodków produktywno ci, nast pi o zahamowanie i w latach sze dziesi tych pojawi y si objawy recesji. Sta o sie to jeszcze przed znanymi k opotami wiatowego rynku z pa stwami OPEC. Zacz o si to nawet przed wzrostem inflacji. Faktyczny wzrost inflacji jest w du ej mierze konsekwencj spadku produktywno ci, ktory nast pi zanim rozwini te kraje Zachodu i Wschodu podj y interwencje rz dowe w celu kontroli i regulacji produktywnych sektorów swojej gospodarki. Pó niej przeprowadzi y ich du ilo w dziedzinie ochrony rodowiska, bezpiecze stwa pracy i zabezpieczenia zatrudnienia, szkodz c produktywno ci, ale jej nie wstrzymuj c. Produktywno zmala a, bo nie zwracano na ni uwagi. Nie tylko ekonomista Keynes s dzi, e ona 19 b dzie si zwi ksza samoistnie, my leli tak e w ten sposób kierownicy zak adów przemys owych. Nic za nie jest tak niebezpieczne jak spadek produktywno ci powoduj cy w efekcie skurczenie si ekonomii. Powstaje wówczas ci nienie inflacyjne, rodzi si ogólny brak zaufania, obustronne podejrzenia i wybucha konflikt spo eczny. Marks mia zupe n racj, kiedy mówi, e system nie mo e prze y kurczenia si kapita u. Jakkolwiek spadek produktywno ci g ównych rodków produkcji dotyczy krajów nie tylko komunistycznych, to specjalne zani enie produktywno ci kapita u jest z pewno ci o wiele wieksze w Zwi zku Radzieckim i krajach Wschodniej Europy. W ka dym razie znacznie wi ksze ni w niekomunistycznych krajach Zachodu czy Japonii. Nie cieszy mnie jednak, e w innym ó ku pacjent umiera na t sam chorob. Najwa niejsz spraw kierowników prywatnego biznesu, czy publicznych instytucji us ugowych jest uspokojenie zaburze, niepokojów, opanowanie zam tu i podniesienie produktywno ci. Aby instytucje publiczne czy prywatne mog y prze y, konieczna jest ci g a intensywna praca nad zwi kszeniem ich produktywno ci. Czego jeden cz owiek nie zrobi, potrafi wykona inny. W ka dej ekonomii, w ka dym przemy le i ka dej dziedzinie ludzkiej dzia alno ci, instytucje, które pracuj na wy szym poziomie, posiadaj dwukrotnie wy sz produktywno od pozosta ych. Maj one dwa razy wi kszy obrót kapitalu, co oznacza równiez dwukrotnie wy sz produktywno. Dlatego s dobre. Karol Marks mia racj : kapita przychodzi pierwszy. Kapita jest przysz o ci. W Stanach Zjednoczonych General Electric Company zdoby a swoj pozycj przywódcz nie tylko dzi ki osi gni ciom technologicznym, wysuwaj c si na pierwsze miejsce przed Westinghouse - swego najgro niejszego konkurenta, ale przede wszystkim dlatego, e otrzymuje dwa razy wi cej od dolara ni firma Westinghouse i posiada wi ksz produktywno. To samo odnosi si do Siemensa w porównaniu z innymi firmami tego typu w Europie. Firma Siemens ma najwi ksz produktywno. W Wielkiej Brytanii Arnold Weinstock odniós sukces przekszta caj c w ci gu dziesi ciu lat umieraj c British General Electric Company w przywódcz firm przemys ow, podwajaj c jej produktywno w u yciu kapita u bez adnej uci liwej pracy czy eksploatacji robotników. Weinstock p aci swoim pracownikom wi cej i zapewni im znacznie wy sze bezpiecze stwo pracy ni gdziekolwiek indziej,

20 dlatego e produktywno kapita u w jego firmie by a wysoka. W Wielkiej Brytanii na czo owe miejsce w handlu wysun a si firma Marks & Spencer, której zysk z pólki handlowej czy z metra kwadratowego powierzchni w jej sklepach jest dwukrotnie wy szy ni w jakiejkolwiek innej brytyjskiej firmie handlowej. Jej sukces jest jawny. Firma Marks & Spencer nie ukrywa w jaki sposób go osi gn a: tward prac i osobistym zainteresowaniem kierownictwa produktywno ci. Mo e ona stanowi przyk ad dla polskich firm handlowych, których kierownicy musz strzeli dwa gole swoim instytucjom: Pierwszy: podwoi produktywno u ycia pieni dzy tj. u ycia kapita u w ci gu najbli szych o miu do dziesi ciu lat, przy rocznej zwy ce ok. 7.5 procent. Drugi: produkowa o co najmniej pi dziesi t procent wi cej przez nast pne osiem do dziesi ciu lat bez zwi kszania zatrudnienia. Golem musi by zwi kszenie produktywno ci pracowników w ci gu roku od czterech do pi ciu procent. Obydwa gole mo na strzeli, je li zajmiwmy dobr pozycj wyj ciowa. Musz to zrobi kierownicy stosuj c cztery podstawowe rodki, ze wiadomo ci ich wp ywu na podniesienie produktywno ci: kapita, krytyczne zasoby fizyczne, czas i umiej tno pracy. Kazdy z tych rodków musi by kierowany oddzielnie. Wi kszo kierowników zdaje sobie spraw ile razy obraca rocznie zainwestowanym kapita em, aby osi gn zaplanowany wynik. Wielu z nich sadzi, e nie ma wielkiej ró nicy, czy pieni dze te s w asne, czy po yczone. To prawda. Nie stanowi to absolutnie adnej ró nicy dla produktywno ci, kto jest w a cicielem pieni dza. Pieni dz pozostaje sob niezale nie od obligacji prawnej. Kierownik musi wiedzie, w jakim zak adzie pieni dze s zainwestowane. Nikt nie mo e kierowa w sposób agregacyjny. GDZIE JEST KAPITA? Gdzie s pieni dze? Pierwszym krokiem do zarz dzania kapita em jest informacja: gdzie s pieni dze. W przedsi biorstwie mog to by faktury do zap acenia, czyli kredyt, który firma daje swoim klientom. To jest pieni dz. Zak ad produkcyjny nie mo e konkurowa z bankami w dawaniu kredytów. Musi op aci koszta bankowe, aby otrzyma i administrowa pieni dzmi. Powinien my le, co otrzyma w zamian za swoj po yczk 20 udzielon klientowi. Ma o przedsi biorstw to robi. Niektóre przedsi biorstwa w Polsce daj towar na rok do za acenia. Pieni dze mog by ulokowane w sta ych inwestycjach, spólkach, albo w sklepach czyli tak zwanej pod odze handlowej w sklepie detalicznym. Mo e to by na przyk ad przetwórstwo i dochody na ka d pólk czy metr kwadratowy, wl czaj c w to czas handlowy dziennie czy miesi cznie. Czy pieni dze mog by tak e ulokowane w kosztownych kosztownych maszynach. Nic nie jest tak drogie jak przestoje kosztownych maszyn. W polskim modelu ksi gowo ci rzadko spotyka si na ten temat informacje, wygl da jakby by y utajnione. Taki jest system ksi gowo ci, z której jest trudno cokolwiek wywnioskowa. W typowym uniwersytecie, który jest bardzo drogi, jego budynki, aule, sale wyk adowe i seminaryjne, laboratoria u ywane sa tylko przez kilka godzin dziennie, w ci gu czterech do pi ciu dni tygodniowo. Wprowadzaj c efektywny rozwój zaj dla doros ych, w godzinach popo udniowych lub wieczorem, w soboty i niedziele, uniwersytet mo e podwoi produktywno u ycia swojego kapita u, szczególnie w metropolii lub du ym mie cie. Ale pierwszym krokiem jest zawsze znalezienie miejsca, w którym s ulokowane pieni dze. Informacja ta powinna stanowi podstaw dla ksi gowo ci, do przedstawienia ksi g finansowych kierownikowi, je li tylko o nie zapyta. Gazeta "Toronto Star" utrzymuje si tylko i wy cznie z reklamy i dobrze z tego yje, rozwija si, ma du y nak ad i coraz wi cej wkladek po wi conych wielu dziedzinom ycia. "Toronto Star" nie otrzymuje adnych dotacji rz dowych. Pieni dze ze sprzeda y oddaje dystrybutorom, oni p ac z nich ch opcu, który codziennie rano przynosi mi do domu gazet. Takich ch opców zatrudniaj kilka tysi cy. Jedynym dochodem gazety s ogloszenia. Je li gazeta od samego pocz tku ukazywania si, nie b dzie mia a og osze, to nigdy ich w dostatecznej ilo ci nie zdob dzie. Nikt nie ma tylu pieni dzy, aby za o y gazet, utrzyma j i rozwin, zanim nedejd og oszenia. Gazeta powinna mie od samego pocz tku, jeszcze przed ukazaniem si, dobrych handlowców, którzy przedstawiliby j publiczno ci w jak najlepszym wietle, aby klient, który szuka mechanizmów reklamy si ni zainteresowa. Maj c taki plan dzialania wydawca jeszcze przed wydrukowaniem pierwszego numeru musi zatrudni najlepszych dziennikarzy, którzy przyci gn liby