Czy Mark Twain może nam pomóc w zarabianiu pieniędzy?
|
|
- Józef Michałowski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Czy Mark Twain może nam pomóc w zarabianiu pieniędzy? Korzystanie z popularnych efektów kalendarzowych, takich jak Rajd Świętego Mikołaja zwykle nie pozwala zarobić więcej niż długoterminowe przetrzymywanie akcji wynika z analizy Expandera. Jednak na polskiej giełdzie niektóre tego typu efekty w ostatnich latach sprawdzały się. Strategia Sell In May and Go Away stosowana od 1996 r. przyniosła ponad dwukrotnie wyższe zyski niż WIG. Szanse na powtórzenie tego scenariusza są jednak znikome. Wraz ze zbliżającymi się Świętami oraz przełomem roku inwestorzy giełdowi coraz częściej stykają się z określeniami takimi jak Rajd Świętego Mikołaja czy też Efekt stycznia. Są to, tak zwane, efekty kalendarzowe występujące na giełdach akcji. Należą one do grupy tzw. anomalii rynku efektywnego. Teoria rynku efektywnego zakłada, że trudne lub nawet niemożliwe jest osiągnięcie ponadprzeciętnych stóp zwrotu przy zastosowaniu aktywnego zarządzania portfelem akcji. Inwestorzy wierzący w efektywność rynku giełdowego zakładają, że najlepszą strategią jest inwestowanie pasywne, czyli długoterminowe utrzymywanie portfela odzwierciedlającego skład indeksu szerokiego rynku akcji. Z drugiej strony stoją zwolennicy aktywnego inwestowania, którzy nie wierzą, że rynki są efektywne i starają się to udowodnić poprzez wykazywanie różnych anomalii. Anomalie rynku efektywnego to strategie aktywne, których zastosowanie zapewniać ma osiągnięcie rezultatów lepszych niż strategia kup i trzymaj zastosowana w przypadku dobrze zdywersyfikowanego portfela. Do powszechnie uważanych za anomalie rynku efektywnego należą m.in. tak proste strategia jak właśnie efekty kalendarzowe. Efekty kalendarzowe, ze względu na łatwość zastosowania i dużą medialność, są szczególnie popularnymi anomaliami. Zakładają one, że w pewnych okresach inwestowanie w akcje jest bardziej opłacalne niż w innych. Wraz ze zbliżaniem się okresu, którego dotyczą stają się sztandarowym tematem medialnych komentarzy giełdowych. Do najbardziej znanych efektów kalendarzowych należą: Efekt przełomu miesiąca, zakładający, że ceny akcji wzrastają najbardziej w ostatnim dniu miesiąca i trzech pierwszych dniach następnego miesiąca. Efekt grudnia, czyli rajd Świętego Mikołaja. Efekt stycznia. Sell in May and Go Away, zalecający sprzedaż akcji w maju i ponowne ich odkupienie w dopiero listopadzie. Efekt Marka Twaina, zakładający, że październik jest szczególnie złym miesiącem do inwestowania w akcje. Letni rajd ( Summer rally ), zakładający, że większe wzrosty cen akcji mają miejsce w miesiącach wakacyjnych.
2 Pozostają jednak pytania: czy naprawdę można na tych efektach zarobić więcej, niż gdybyśmy utrzymywali portfel będący odpowiednikiem indeksu giełdowego? Jak strategie oparte na tych efektach sprawdzały się na giełdzie w Nowym Jorku i Warszawie? Aby odpowiedzieć na to pytanie firma Expander przeanalizował dziewięć różnych strategii opartych na wspomnianych wyżej efektach kalendarzowych: Strategia efektu przełomu miesiąca, czyli akcje utrzymujemy tyko 4 dni w miesiącu przez pierwsze trzy dni miesiąca i w ostatnim dniu miesiąca. Strategia efektu stycznia: akcje trzymamy w portfelu tylko w styczniu. Sell In May and Go Away : akcje trzymamy od listopada do końca kwietnia. Strategia Marka Twaina 1: akcje utrzymujemy przez większość roku, z wyjątkiem października. Strategia Marka Twaina 2: akcje utrzymujemy przez większość roku, z wyjątkiem października, kiedy to gramy na zniżkę akcji (krótka pozycja). Strategia Summer Rally: akcje utrzymujemy w okresie wakacji. Strategia oparta na Efekcie grudnia: akcje utrzymujemy tylko w grudniu. Połączone strategie Summer rally, Efekt grudnia i Efekt stycznia: akcje utrzymujemy tylko w lipcu, sierpniu, grudniu i styczniu. Połączone strategie Summer rally, Efekt grudnia, Efekt stycznia i Efekt Marka Twaina: akcje utrzymujemy tylko w lipcu, sierpniu, grudniu i styczniu, natomiast w październiku gramy na zniżkę akcji. Na potrzeby symulacji przyjęto, że w okresach gdy akcje nie są utrzymywane, wolne środki oprocentowane są według trzymiesięcznej według stopy wolnej od ryzyka. Trudno byłoby przyjąć jednorodne stawki prowizji i stawki podatkowe różnią się one w zależności od rodzaju inwestora i form inwestowania. W analizie nie uwzględnione więc zostały żadne koszty transakcyjne oraz wpływ podatków. Z reguły, te dwa czynniki znacznie bardziej niekorzystnie wpływają na wyniki strategii aktywnych niż pasywnych. Należy więc przyjąć, że w symulacjach przeprowadzanych z uwzględnieniem tych czynników wyniki strategii kalendarzowych byłyby relatywnie mniej korzystne. Wszystkie prezentowane symulacje przeprowadzane były do ostatniego dnia listopada br. Pierwsze rezultaty symulacji przeprowadzonych od roku 1927 w porównaniu do indeksu Standard & Poor 500 są bardzo obiecujące. Aż pięciu strategiom udało się pobić ten indeks. Dodatkowo szczególnie opłacalna okazała się strategia inwestowania na przełomie miesiąca, przynosząc w tym okresie wartość portfela większą od indeksu SP500 o ponad 2000%! Obecna wartość 10 amerykańskich dolarów zainwestowanych w 1927 roku Strategie (symulacje od 1927 roku) Wartość portfela na Różnica w stosunku
3 koniec listopada 2009 do SP 500 Standard & Poor 500 (strategia pasywna) 620,40 n/d Przełom miesiąca 13614, % Efekt stycznia 255,21-59% Sell In May and Go Away 887,15 43% Mark Twain 1 741,23 19% Mark Twain 2 349,53-44% Summer Rally 402,18-35% Efekt grudnia 293,14-53% Summer rally, efekt grudnia i efekt stycznia Summer rally, efekt grudnia, efekt stycznia, efekt Marka Twaina (krótka pozycja) 1959,22 216% 923,88 49% Niestety muszę w tym miejscu ostrzec inwestorów, którzy myślą, że właśnie natknęli się na łatwy sposób zarabiania pieniędzy. Znacznie gorzej wyglądają symulacje tych strategii, jeżeli przeprowadzi się je biorąc pod uwagę trochę krótszą historię. Obecna wartość 10 amerykańskich dolarów zainwestowanych w 1988 roku Strategie (symulacje od 1988 roku) Wartość portfela na koniec listopada 2009 Różnica w stosunku do SP 500 Standard & Poor 500 (strategia pasywna) 42,81 n/d Przełom miesiąca 41,66-3% Efekt stycznia 18,76-56% Sell In May and Go Away 43,69 2% Mark Twain 1 38,60-10% Mark Twain 2 27,56-36% Summer Rally 16,32-62%
4 Efekt grudnia 25,87-40% Summer rally, efekt grudnia i efekt stycznia 22,06-48% Summer rally, efekt grudnia, efekt stycznia, efekt Marka Twaina (krótka pozycja) 15,75-63% Jeżeli weźmiemy pod uwagę okres od 1988 roku, tylko jedna ze strategii przyniosła wynik lepszy od indeksu SP500. Rezultat ten jednak był tylko nieznacznie lepszy, i jeżeli wzięlibyśmy dodatkowo pod uwagę koszty transakcji i znacznie niższą efektywność podatkową strategii aktywnych, to na pewno również i ta strategia przyniosłaby rezultaty gorsze niż inwestowanie pasywne. Skąd tak znaczący spadek skuteczności? Wiele z efektów kalendarzowych zostało odkrytych właśnie w latach osiemdziesiątych. Na przykład pierwsze opracowanie ujawniające efekt przełomu miesiąca miało miejsce w 1988 roku. Doświadczeni inwestorzy zadają sobie sprawę, że naturalnym jest, iż anomalie rynkowe z miejsca przestają działać jeżeli dowie się o nich i zacznie stosować wielu inwestorów. Wynika to z faktu, że większość po prostu nie może być znacznie lepsza od średniej. Zgodnie z tą regułą, szansę na sukces mają więc te strategie aktywne, które są unikalne, a nie te, które znane są już ogółowi inwestorów. Jeszcze gorsze wyniki przynosi porównanie strategii kalendarzowych z indeksem SP500 Total Return, który uwzględnia zyski ze wszystkich dywidend oraz ich reinwestycję. Ponieważ badane strategie aktywne zakładają nieobecność na rynku w pewnych okresach, to naturalnym jest, że w tym czasie stosujący je inwestorzy nie otrzymują też dywidend. Z przedstawiony rezultatów wynika już wyraźnie, że wszystkie strategie oparte na efekcie stycznia przyniosły rezultaty gorsze niż SP500 Total return. Wartość portfela najlepszej z nich była aż o 12% gorsza niż wartość portfela pasywnego, i to mimo, że nie uwzględnione były koszty transakcyjne i podatki. Obecna wartość 10 amerykańskich dolarów zainwestowanych w 1988 roku Strategie (symulacje od 1988 roku) Wartość portfela na koniec listopada 2009 Różnica w stosunku do SP 500 Standard & Poor 500 TR (strategia pasywna) 70,41 n/d Przełom miesiąca 47,96-32% Efekt stycznia 19,29-73% Sell In May and Go Away 55,82-21%
5 Mark Twain 1 61,72-12% Mark Twain 2 42,83-39% Summer Rally 17,74-75% Efekt grudnia 26,89-62% Summer rally, efekt grudnia i efekt stycznia Summer rally, efekt grudnia, efekt stycznia, efekt Marka Twaina (krótka pozycja) 25,62-64% 17,78-75% A jak strategie kalendarzowe sprawdzały się na giełdzie w Warszawie? Wyniki symulacji przeprowadzonych od 1996 roku (wcześniejsze notowania, ze względu na niedojrzałość rynku, czy małą liczbę emitentów, mogły nie być reprezentatywne) przemawiają, przynajmniej na pierwszy rzut oka, wyraźnie na korzyść aktywnego inwestowania. W niektórych przypadkach wyniki są wręcz rewelacyjne (np. strategia Sell In May and Go Away). Obecna wartość 10 złotych zainwestowanych w 1996 roku Strategie (symulacje od 1996 roku) Wartość portfela na koniec listopada 2009 Różnica w stosunku do SP 500 WIG (strategia pasywna) 51,24 n/d Przełom miesiąca 69,76 36% Efekt stycznia 49,48-3% Sell In May and Go Away 111,17 117% Mark Twain 1 62,93 23% Mark Twain 2 57,39 12% Summer Rally 30,19-41% Efekt grudnia 45,20-12% Summer rally, efekt grudnia i efekt stycznia 78,50 53%
6 Summer rally, efekt grudnia, efekt stycznia, efekt Marka Twaina (krótka pozycja) 71,58 40% Skąd więc wzięły się tak rewelacyjne rezultaty skoro strategie nie działały na giełdzie amerykańskiej? Są dwa główne powody. Po pierwsze młode rynki giełdowe cechują się znacznie niższą efektywnością niż rynki dojrzałe. Zdarza się więc, że działają na nich anomalie, które zostały już odkryte i przestały działać na rynkach rozwiniętych. Drugim powodem, znacznie ważniejszym, są wysokie stopy procentowe, które utrzymywały się w Polsce aż do roku To one głównie pracowały na dobry wynik symulowanych strategii. Jeżeli pominiemy wpływ oprocentowania środków, które nie były zainwestowane w akcje, to większość strategii przyniosła już wyniki znacznie gorsze niż inwestowanie pasywne. Wyniki tych, które były lepsze niż indeks WIG, tylko nieznacznie przewyższały portfel indeksowy. Znacznie gorsze wyniki kalendarzowych strategii aktywnych na giełdzie w USA, rosnąca dojrzałość naszego rynku oraz stopy procentowe będące już od kilku lat na poziomie właściwym dla rynków rozwiniętych sugerują więc, że w przyszłości raczej nie będzie można już zarobić łatwych pieniędzy stosując popularne efekty kalendarzowe. Niestety, zarabianie na giełdzie nie jest rzeczą prostą i ponadprzeciętne wyniki mogą osiągnąć tylko nieliczni, i to w oparciu o bardziej skomplikowane strategie, których zasady działania dodatkowo nie są znane ogółowi inwestorów. Pozostali zdecydowanie powinni inwestować pasywnie. Dobrym podsumowaniem powyższych wniosków może być cytat z powieści Marka Twaina, który stał się podstawą do nazwania jednego z efektów kalendarzowego: Październik. To jeden ze szczególnie niebezpiecznych miesięcy aby spekulować na akcjach. Pozostałe to lipiec, styczeń, wrzesień, kwiecień, listopad, maj, marzec, czerwiec, grudzień, sierpień i luty. Rafał Lerski, CFA Licencjonowany Doradca Inwestycyjny Expander Niezależny Doradca Finansowy
Rynek instrumentów pochodnych w styczniu 2013 r.
Warszawa, 6 lutego 2013 Rynek instrumentów pochodnych w styczniu 2013 r. Komunikat Prasowy W styczniu 2013 roku wolumen obrotu wszystkimi instrumentami pochodnymi wyniósł 929,9 tys. sztuk wobec 878,2 tys.
Bardziej szczegółowoInstrumenty rynku akcji
Instrumenty rynku akcji Rynek akcji w relacji do PK Źródło: ank Światowy: Kapitalizacja w relacji do PK nna Chmielewska, SGH, 2016 1 Inwestorzy indywidualni na GPW Ok 13% obrotu na rynku podstawowym (w
Bardziej szczegółowo2017 r. STOPA BEZROBOCIA r. STOPA BEZROBOCIA
2017 r. STOPA BEZROBOCIA GUS dokonał korekty stopy bezrobocia za okres od grudnia 2016 r. do sierpnia 2017 r., wynikającej na podstawie badań prowadzonych przez przedsiębiorstwa według stanu na 31 grudnia
Bardziej szczegółowoIndeks WIG20dvp. grudzień 2018 r.
grudzień 2018 r. WIG20dvp należy do tzw. indeksów dywidend i jest obliczany tylko i wyłącznie na podstawie dochodów z dywidend pieniężnych wypłacanych przez spółki wchodzące w skład indeksu WIG20; Do jego
Bardziej szczegółowoOPCJE MIESIĘCZNE NA INDEKS WIG20
OPCJE MIESIĘCZNE NA INDEKS WIG20 1 TROCHĘ HISTORII 1973 Fisher Black i Myron Scholes opracowują precyzyjną metodę obliczania wartości opcji słynny MODEL BLACK/SCHOLES 2 TROCHĘ HISTORII 26 kwietnia 1973
Bardziej szczegółowoAlchemia funduszy ETF / SEZONOWOŚĆ NA GIEŁDZIE
Alchemia funduszy ETF / SEZONOWOŚĆ NA GIEŁDZIE "Sell in May and go away" co znaczy sprzedawaj w maju, stare, dobre giełdowe powiedzenie, które pozostaje ciągle prawdziwe. Prawidłowość, iż giełdy mają tendencje
Bardziej szczegółowoWARRANTY OPCYJNE. W to też możesz inwestować na giełdzie GIEŁDAPAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH WARSZAWIE
WARRANTY OPCYJNE W to też możesz inwestować na giełdzie GIEŁDAPAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH WARSZAWIE WARRANTY OPCYJNE Warranty opcyjne (dalej: warranty) są papierami wartościowymi emitowanymi przez instytucje
Bardziej szczegółowoTest wskaźnika C/Z (P/E)
% Test wskaźnika C/Z (P/E) W poprzednim materiale przedstawiliśmy Państwu teoretyczny zarys informacji dotyczący wskaźnika Cena/Zysk. W tym artykule zwrócimy uwagę na praktyczne zastosowania tego wskaźnika,
Bardziej szczegółowoKontrakty terminowe w teorii i praktyce. Marcin Kwaśniewski Dział Rynku Terminowego
Kontrakty terminowe w teorii i praktyce Marcin Kwaśniewski Dział Rynku Terminowego Czym jest kontrakt terminowy? Kontrakt to umowa między 2 stronami Nabywca/sprzedawca zobowiązuje się do kupna/sprzedaży
Bardziej szczegółowoABC opcji giełdowych. Krzysztof Mejszutowicz Dział Rynku Terminowego GPW
ABC opcji giełdowych Krzysztof Mejszutowicz Dział Rynku Terminowego GPW Warszawa, kwiecień 2015 Czym są opcje indeksowe (1) Kupno opcji Koszt nabycia Zysk Strata Możliwość inwestowania na wzrost i spadek
Bardziej szczegółowoW kwietniu liderami były fundusze akcji inwestujące na rynkach rozwiniętych Europy i Ameryki Północnej.
W kwietniu liderami były fundusze akcji inwestujące na rynkach rozwiniętych Europy i Ameryki Północnej. W kwietniu wśród funduszy przynoszących największe zyski najwięcej było tych inwestujących w Polsce.
Bardziej szczegółowoW okresie pierwszych dwóch i pół roku istnienia funduszu ponad 50% podmiotów było lepszych od średniej.
W okresie pierwszych dwóch i pół roku istnienia funduszu ponad 50% podmiotów było lepszych od średniej. Istnieje teoria, że fundusze inwestycyjne o stosunkowo krótkiej historii notowań mają tendencję do
Bardziej szczegółowoWykład 8 Rynek akcji nisza inwestorów indywidualnych Rynek akcji Jeden z filarów rynku kapitałowego (ok 24% wartości i ok 90% PK globalnie) Źródło: http://www.marketwatch.com (dn. 2015-02-12) SGH, Rynki
Bardziej szczegółowoAnaliza inwestycji i zarządzanie portfelem SPIS TREŚCI
Analiza inwestycji i zarządzanie portfelem Frank K. Reilly, Keith C. Brown SPIS TREŚCI TOM I Przedmowa do wydania polskiego Przedmowa do wydania amerykańskiego O autorach Ramy książki CZĘŚĆ I. INWESTYCJE
Bardziej szczegółowoPortfel obligacyjny plus
POLITYKA INWESTYCYJNA Dokument określający odrębnie dla każdego Portfela modelowego podstawowe parametry inwestycyjne, w szczególności: profil ryzyka Klienta, strukturę portfela, cechy strategii inwestycyjnej,
Bardziej szczegółowoPortfel oszczędnościowy
POLITYKA INWESTYCYJNA Dokument określający odrębnie dla każdego Portfela modelowego podstawowe parametry inwestycyjne, w szczególności: profil Klienta, strukturę portfela, cechy strategii inwestycyjnej,
Bardziej szczegółowoNowy Świat zarabiaj na szerokim spektrum najbardziej dynamicznych rynków wschodzących na świecie przy zachowaniu 100 % gwarancji kapitału
Nowy Świat zarabiaj na szerokim spektrum najbardziej dynamicznych rynków wschodzących na świecie przy zachowaniu 100 % gwarancji kapitału Charakterystyka produktu Produkt oparty o:bnp Paribas Millennium
Bardziej szczegółowoRynek instrumentów pochodnych w listopadzie 2011 r. INFORMACJA PRASOWA
Warszawa, 5 grudnia 2011 r. Rynek instrumentów pochodnych w listopadzie 2011 r. INFORMACJA PRASOWA W listopadzie 2011 roku wolumen obrotu wszystkimi instrumentami pochodnymi wyniósł 1,27 mln sztuk, wobec
Bardziej szczegółowoABONAMENT LISTA FUNKCJI / KONFIGURACJA
ABONAMENT PROFESJONALNY LISTA FUNKCJI / KONFIGURACJA INWESTOWANIE MOŻE BYĆ FASCYNUJĄCE GDY POSIADASZ ODPOWIEDNIE NARZĘDZIA Abonament Profesjonalny to rozwiązanie dla tych wszystkich, którzy na inwestowanie
Bardziej szczegółowoIn mask, replace this form by your picture and put it backside
In mask, replace this form by your picture and put it backside BIURO MAKLERSKIE WARSZAWA WYNIKI PORTFELI MODELOWYCH W USŁUDZE DORADZTWA INWESTYCYJNEGO i portfeli modelowych w usłudze Doradztwa Inwestycyjnego
Bardziej szczegółowoGiełda. Podstawy inwestowania SPIS TREŚCI
Giełda. Podstawy inwestowania SPIS TREŚCI Zaremba Adam Wprowadzenie Część I. Zanim zaczniesz inwestować Rozdział 1. Jak wybrać dom maklerski? Na co zwracać uwagę? Opłaty i prowizje Oferta kredytowa Oferta
Bardziej szczegółowoODCZYT STANU WODY NA RZECE DRWĘCY mierzone dla posterunku Nowe Miasto Lubawskie
598 3 grudnia 2010r. - 239 597 2 grudzień 2010r. - 236 596 1 grudzień 2010r. - 238 595 30 listopad 2010r. - 242 594 29 listopad 2010t. - 265 593 28 listopad 2010r. - 256 592 27 listopad 2010r. - 251 591
Bardziej szczegółowoGiełda : podstawy inwestowania / Adam Zaremba. wyd. 3. Gliwice, cop Spis treści
Giełda : podstawy inwestowania / Adam Zaremba. wyd. 3. Gliwice, cop. 2014 Spis treści Wprowadzenie 9 Część I. Zanim zaczniesz inwestować... Rozdział 1. Jak wybrać dom maklerski? 13 Na co zwracać uwagę?
Bardziej szczegółowoW tym roku dywidendowe żniwa będą wyjątkowo obfite.
W tym roku dywidendowe żniwa będą wyjątkowo obfite. Ostatnio prawie każdego dnia inwestorzy dowiadują się, że przypada termin ustalenia prawa do dywidendy lub jej wypłaty przez kolejne spółki. Czy wiesz,
Bardziej szczegółowoDo końca 2003 roku Giełda wprowadziła promocyjne opłaty transakcyjne obniżone o 50% od ustalonych regulaminem.
Opcje na GPW 22 września 2003 r. Giełda Papierów Wartościowych rozpoczęła obrót opcjami kupna oraz opcjami sprzedaży na indeks WIG20. Wprowadzenie tego instrumentu stanowi uzupełnienie oferty instrumentów
Bardziej szczegółowoTesty popularnych wskaźników - RSI
Testy popularnych wskaźników - RSI Wskaźniki analizy technicznej generują wskazania kupna albo sprzedaży pomagając przy tym inwestorom podjąć odpowiednie decyzje. Chociaż przeważnie patrzy się na co najmniej
Bardziej szczegółowoEfektywna Inwestycja. Ciesz się zyskiem gdy łzy zalewają giełdowe parkiety. dystrybutor:
Efektywna Inwestycja Ciesz się zyskiem gdy łzy zalewają giełdowe parkiety dystrybutor: Charakterystyka Produktu Produkt oparty o: JPMorgan Efficiente (EUR Hedged) Index Okres inwestycji: 4 lata Gwarancja
Bardziej szczegółowoOPCJE W to też możesz inwestować na giełdzie
OPCJE NA WIG 20 W to też możesz inwestować na giełdzie GIEŁDAPAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH WARSZAWIE OPCJE NA WIG 20 Opcje na WIG20 to popularny instrument, którego obrót systematycznie rośnie. Opcje dają ogromne
Bardziej szczegółowoInvestor Private Equity FIZ
Kwiecień 2015 Investor Private Equity FIZ Prezentacja funduszu Investor Private Equity FIZ Podstawowe informacje Fundusz powstał we wrześniu 2007 Nadzór KNF Wartość aktywów na koniec marca 2015r.: 158,9
Bardziej szczegółowoKontrakty terminowe na akcje
Kontrakty terminowe na akcje Zawartość prezentacji podstawowe informacje o kontraktach terminowych na akcje, zasady notowania, wysokość depozytów zabezpieczających, przykłady wykorzystania kontraktów,
Bardziej szczegółowoWyniki zarządzania portfelami
Wyniki zarządzania portfelami Na dzień: 31 października 2011 Analizy Online Asset Management S.A. ul. Nowogrodzka 47A 00-695 Warszawa tel. +48 (22) 585 08 58 fax. +48 (22) 585 08 59 Materiał został przygotowany
Bardziej szczegółowoKontrakty terminowe bez tajemnic. Marcin Kwaśniewski Dział Rynku Terminowego
Kontrakty terminowe bez tajemnic Marcin Kwaśniewski Dział Rynku Terminowego Agenda: ABC kontraktów terminowych Zasady obrotu kontraktami Depozyty zabezpieczające Zabezpieczanie i spekulacja Ryzyko inwestowania
Bardziej szczegółowoRynek instrumentów pochodnych w kwietniu 2012 r.
Warszawa, 9 maja 2012 r. Rynek instrumentów pochodnych w kwietniu 2012 r. INFORMACJA PRASOWA W kwietniu wolumen obrotu wszystkimi instrumentami pochodnymi wyniósł 793 tys. sztuk. Liczba otwartych pozycji
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Młody inwestor na giełdzie dr Iwona Piekunko-Mantiuk Politechnika Białostocka Wydział Inżynierii Zarządzania 28 kwietnia 2018 r. Co to jest giełda? Giełda to organizowane
Bardziej szczegółowoFundusz PKO Strategii Obligacyjnych FIZ
Fundusz PKO Strategii Obligacyjnych FIZ 1 Wpływ polityki pieniężnej na obszar makro i wyceny funduszy obligacji Polityka pieniężna kluczowym narzędziem w walce z recesją Utrzymująca się duża podaż taniego
Bardziej szczegółowo-> Spółka musi być niedoceniona przez innych inwestorów. (Wykorzystujemy wskaźniki niedowartościowania).
48 Poniższy portfel jest kontynuacją eksperymentu inwestycyjnego, który przeprowadzałem na moim blogu. Analiza wyników po 12 tygodniach pokazała, że strategia inwestycyjna oparta niemal wyłącznie na analizie
Bardziej szczegółowoCzym jest kontrakt terminowy?
Kontrakty terminowe Czym jest kontrakt terminowy? Kontrakt to umowa między 2 stronami Nabywca/sprzedawca zobowiązuje się do kupna/sprzedaży w określonym momencie w przyszłości danego instrumentu bazowego
Bardziej szczegółowoSystematyczne Oszczędzanie w Alior SFIO
Systematyczne Oszczędzanie 1000+ w Alior SFIO Systematyczne Oszczędzanie 1000+ Długoterminowe oszczędzanie z wykorzystaniem strategii inwestycyjnych opartych na Subfunduszach wydzielonych w ramach Alior
Bardziej szczegółowoOpcje giełdowe i zabezpieczenie inwestycji. Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego
Opcje giełdowe i zabezpieczenie inwestycji Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego Agenda: Analiza Portfela współczynnik Beta (β) Opcje giełdowe wprowadzenie Podstawowe strategie opcyjne Strategia Protective
Bardziej szczegółowoZarządzanie Kapitałem. Paweł Śliwa pawel.sliwa@xtb.pl
Zarządzanie Kapitałem Paweł Śliwa pawel.sliwa@xtb.pl 1 ZK a Proces Zarabiania Zarządzanie Kapitałem 30% SYSTEM 10% PSYCHOLOGIA 60% To wszystko składa się na skuteczne transakcje. 2 Zarządzanie Kapitałem
Bardziej szczegółowoStrategia DALI no Bogey
Strategia DALI no Bogey CEL: Wysoki potencjał zysków, przy ograniczonym ryzyku OSIĄGNIĘCIA: Największa historyczna roczna strata: -16,64%, średnio roczny zysk z ostatnich 10 lat: +14,02%, zysk skumulowany
Bardziej szczegółowoNazwy skrócone opcji notowanych na GPW tworzy się w następujący sposób: OXYZkrccc, gdzie:
Opcje na GPW (III) Na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych notuje się opcje na WIG20 i akcje niektórych spółek o najwyższej płynności. Każdy rodzaj opcji notowany jest w kilku, czasem nawet kilkunastu
Bardziej szczegółowoAsset Management z domem maklerskim DIF Broker S.A.
Asset Management z domem maklerskim DIF Broker S.A. Geneza W czasie ostatniego okresu bessy do marca 2009, amerykańskie indeks Dow Jones stracił na wartości 54%, wielu inwestorów dowiedziało się, iż zarządzanie
Bardziej szczegółowoPo raz kolejny inwestorzy trzymający gotówkę w funduszach inwestycyjnych zacierają ręce. Pod warunkiem, że zainwestowali w fundusze akcji.
Po raz kolejny inwestorzy trzymający gotówkę w funduszach inwestycyjnych zacierają ręce. Pod warunkiem, że zainwestowali w fundusze akcji. Po raz kolejny inwestorzy trzymający gotówkę w funduszach inwestycyjnych
Bardziej szczegółowoInwestowanie w IPO ile można zarobić?
Inwestowanie w IPO ile można zarobić? W poprzednich artykułach opisano w jaki sposób spółka przeprowadza ofertę publiczną oraz jakie może osiągnąć z tego korzyści. Teraz należy przyjąć punkt widzenia Inwestora
Bardziej szczegółowoRentowność najmu przebiła lokaty i obligacje
najmu przebiła lokaty i obligacje Autor: Emil Szweda, Bernard Waszczyk, Open Finance 13.09.2010. Portal finansowy IPO.pl Szczyt sezonu najmu, związany z napływem studentów na uczelnie i spadek oprocentowania
Bardziej szczegółowoKarta informacyjna lokaty strukturyzowanej
Karta informacyjna lokaty strukturyzowanej Lokata strukturyzowana Hat-trick w pigułce: 4-letnia inwestycja na strategii Long-Short Momentum obejmującej akcje, obligacje oraz surowce Średnia stopa zwrotu
Bardziej szczegółowoNazwa skrócona opcji. Styl wykonania opcji Instrument bazowy. wygaśnięcia. Indeks WIG20
1) Standard kupna i sprzedaży na Warszawski Indeks Giełdowy Dużych Spółek WIG20, określony Uchwałą Nr 11/977/2003 Rady Giełdy z dnia 19 lutego 2003 r. (z późn. zm.), na dzień aktualizacji niniejszych Warunków
Bardziej szczegółowoWyniki Legg Mason Akcji Skoncentrowany FIZ
Inwestowanie w fundusze inwestycyjne wiąże się z ryzykiem i nie gwarantuje realizacji założonego celu inwestycyjnego, ani uzyskania określonego wyniku inwestycyjnego. Należy liczyć się z możliwością utraty
Bardziej szczegółowoBNP Paribas FIO Wyniki zarządzania. Dane na 30.09.2015
BNP Paribas FIO Wyniki zarządzania Dane na 30.09.2015 BNP Paribas FIO Akcji Okresowe stopy zwrotu BNP Paribas FIO Akcji BNP Paribas FIO Akcji vs. benchmark (12M) * 1 miesiąc 31 sierpień 2015-30 wrzesień
Bardziej szczegółowo5 lat funduszu Lyxor WIG20 UCITS ETF na GPW w Warszawie rynek wtórny
25 wrzesień 215 r. 5 lat funduszu Lyxor WIG2 UCITS ETF rynek wtórny 22 września 215 r. minęło dokładnie pięć lat od momentu wprowadzenia do obrotu giełdowego tytułów uczestnictwa subfunduszu Lyxor WIG2
Bardziej szczegółowoSystematyczne Oszczędzanie w Alior SFIO
Systematyczne Oszczędzanie 1000+ w Alior SFIO Systematyczne Oszczędzanie 1000+ Długoterminowe oszczędzanie z wykorzystaniem strategii inwestycyjnych opartych na Subfunduszach wydzielonych w ramach Alior
Bardziej szczegółowoAsset Management w Domu Maklerskim DIF Broker S.A.
Asset Management w Domu Maklerskim DIF Broker S.A. Dla naszych Klientów prowadzimy unikalne portfele oraz strategie inwestycyjne. Strategie dostępne są dla portfeli od 50 000 USD, natomiast portfel inwestycyjny,
Bardziej szczegółowoKontrakty terminowe na WIG20 - optymalne wykorzystanie dużego mnożnika PAWEŁ SZCZEPANIK SZKOLENIA Z INWESTYCJI GIEŁDOWYCH
Kontrakty terminowe na WIG20 - optymalne wykorzystanie dużego mnożnika PAWEŁ SZCZEPANIK SZKOLENIA Z INWESTYCJI GIEŁDOWYCH Charakterystyka kontraktu Co wchodzi w skład charakterystyki każdego kontraktu?
Bardziej szczegółowoNazwa UFK: Data sporządzenia dokumentu: Fundusz Akcji r.
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Umowa dodatkowa na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi (UFK) zawierana z umową ubezpieczenia Twoje
Bardziej szczegółowoPOZNAJ SWÓJ FUNDUSZ Sukces wymaga koncentracji
POZNAJ SWÓJ FUNDUSZ Sukces wymaga koncentracji LEGG MASON AKCJI SKONCENTROWANY FIZ KONCENTRUJ SWOJĄ UWAGĘ NA TYM, CO NAJBARDZIEJ WARTOŚCIOWE Legg Mason przedstawia unikalny na polskim rynku produkt inwestycyjny
Bardziej szczegółowoPaździernik Data Dzień tygodnia Szczęśliwy numerek [Wybierz inny miesiąc]
Szczęśliwe numerki 2014/2015 Wybierz miesiąc: Wrzesień Październik Listopad Grudzień Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Wrzesień 10 wrzesień 2014 Środa 16 11 wrzesień 2014 Czwartek 17 12 wrzesień
Bardziej szczegółowoSystematyczne Oszczędzanie w Alior SFIO
Systematyczne Oszczędzanie 1000+ w Alior SFIO Systematyczne Oszczędzanie 1000+ Długoterminowe oszczędzanie z wykorzystaniem strategii inwestycyjnych opartych na Subfunduszach wydzielonych w ramach Alior
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne Nowa Perspektywa
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne Nowa Perspektywa Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe
Aviva Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie SA ul. Inflancka 4b, 00-189 Warszawa, tel. 22 557 44 44, e-mail: bok@aviva.pl, www.aviva.pl Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe
Bardziej szczegółowoCzy akcje w USA są drogie? Analiza poziomów wycen w relacji do inflacji oraz stopy bezrobocia
Czy akcje w USA są drogie? Analiza poziomów wycen w relacji do inflacji oraz stopy bezrobocia Kwestia słuszności poziomów wycen na indeksach giełdowych w Stanach Zjednoczonych to temat rzeka. Czy akcje
Bardziej szczegółowoQUERCUS Multistrategy FIZ Emisja nowych certyfikatów: 7-29 IV 2016 r. Cena emisyjna: 1027,26 zł Minimalna liczba certyfikatów: 10 sztuk
QUERCUS Multistrategy FIZ Emisja nowych certyfikatów: 7-29 IV 2016 r. Cena emisyjna: 1027,26 zł Minimalna liczba certyfikatów: 10 sztuk dr hab. Sebastian Buczek, Prezes Zarządu Quercus TFI S.A. Warszawa,
Bardziej szczegółowoNazwa UFK: Data sporządzenia dokumentu: Fundusz Akcji r.
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Umowa dodatkowa na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi (UFK) zawierana z umową ubezpieczenia Twoje
Bardziej szczegółowoKontrakty terminowe. This presentation or any of its parts cannot be used without prior written permission of Dom Inwestycyjny BRE Banku S..A.
Kontrakty terminowe Slide 1 Podstawowe zagadnienia podstawowe informacje o kontraktach zasady notowania, depozyty zabezpieczające, przykłady wykorzystania kontraktów, ryzyko związane z inwestycjami w kontrakty,
Bardziej szczegółowoORGANIZATOR SPORTU DZIECI I MŁODZIEŻY W ŚRODOWISKU WIEJSKIM
Imię i nazwisko PLAN ZADAŃ NA MIESIĄC styczeń 2015 1. Zorganizowanie imprez (podać planowany termin, miejsce, liczbę osób) 2. Prowadzenie zajęć pozalekcyjnych, treningów dla dzieci i młodzieży 3. Współpraca
Bardziej szczegółowoGiełda, wolność i pieniądze SZCZEGÓŁOWY SPIS TREŚCI
Giełda, wolność i pieniądze VAN K. THARP SZCZEGÓŁOWY SPIS TREŚCI Słowo wstępne Podziękowania Wstęp Część I Najważniejszy czynnik decydujący o sukcesie: TY! Rozdział 1 Legenda o Świętym Graalu Metafora
Bardziej szczegółowoPożyczki papierów i krótka sprzedaż w działalności inwestycyjnej
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. Pożyczki papierów i krótka sprzedaż w działalności inwestycyjnej Krzysztof Mejszutowicz Dział Instrumentów Finansowych Dlaczego krótka sprzedaż jest niezbędna
Bardziej szczegółowoĆwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym 1
Ćwiczenia ZPI 1 Model wyceny aktywów kapitałowych Najczęściej stosowana metoda zakłada wykorzystanie danych historycznych do wskazania korelacji między stopa zwrotu z danej inwestycji a portfelem rynkowym.
Bardziej szczegółowoMINOX S.A. RAPORT MIESIĘCZNY GRUDZIEŃ
MINOX S.A. RAPORT MIESIĘCZNY GRUDZIEŃ 2012 r. Zarząd Spółki z siedzibą w Warszawie, działając w oparciu o pkt. 16 Załącznika Nr 1 do Uchwały Nr 293/2010 Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie
Bardziej szczegółowoRANKING PORTFELI MODELOWYCH
RANKING PORTFELI MODELOWYCH W POLISACH INWESTYCYJNYCH RANKING PORTALU OPIEKUNINWESTORA.PL: KWIECIEŃ 2010 WIELU INWESTORÓW, KTÓRZY WYBRALI POLISY INWESTYCYJNE DECYDUJE SIĘ NA TZW. PORTFELE MODELOWE. W RAMACH
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne juniorgo
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne juniorgo Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych w
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne Nowa Perspektywa
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne Nowa Perspektywa Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych
Bardziej szczegółowoCU Gwarancja Mistrzowie Inwestowania
W ofercie od 25 sierpnia do 19 września 2008 roku. Produkty gwarantowane CU Gwarancja Mistrzowie Inwestowania Mogę zarabiać, korzystając z wiedzy i doświadczenia liderów światowych inwestycji. Najważniejsze
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne Nowa Perspektywa
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne Nowa Perspektywa Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych
Bardziej szczegółowoczyli Piotr Baran Koło Naukowe Cash Flow
Bądź tu mądry człowieku!!! czyli Jak inwestować w czasie kryzysu finansowego??? Piotr Baran Koło Naukowe Cash Flow Możliwości inwestowania Konserwatywne : o Lokaty o Obligacje o Fundusze inwestycyjne o
Bardziej szczegółowoWolumen - część II Budynki Urzędu Gminy Kulesze Kościelne i Ochotniczej Straży Pożarnej Grodzkie Nowe w grupie taryfowej G
Wolumen opracowany na podstawie faktur z ostatnich 12 miesięcy Tabela nr 1 Styczeń 2016 G11 2 całodobowo 1,661 2 Zużycie energii 1,661 Tabela nr 2 Luty 2016 G11 2 całodobowo 1,459 2 Zużycie energii 1,459
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe
Aviva Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie SA ul. Inflancka 4b, 00-189 Warszawa, tel. 22 557 44 44, e-mail: bok@aviva.pl, www.aviva.pl Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne juniorgo
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne juniorgo Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych w
Bardziej szczegółowoRAPORT MIESIĘCZNY Marka S.A. MAJ 2013 r.
RAPORT MIESIĘCZNY Marka S.A. MAJ 2013 r. Białystok, 13 czerwiec 2013 r. 1 z 6 Spis treści: 1. Informacje na temat wystąpienia tendencji i zdarzeń w otoczeniu rynkowym Spółki, które w jej ocenie mogą mieć
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych
Bardziej szczegółowoJakie są zalety i wady tego rodzaju inwestycji?
Jakie są zalety i wady tego rodzaju inwestycji? Na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych zadebiutował długo wyczekiwany na naszym rynku ETF. Ma on wiernie odwzorowywać zachowanie indeksu WIG20.
Bardziej szczegółowoNajlepiej wypadły fundusze akcji, straty przyniosły złoto i dolary.
Najlepiej wypadły fundusze akcji, straty przyniosły złoto i dolary. Dla posiadaczy jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych lipiec był udany. Najlepiej wypadły fundusze akcji, zwłaszcza te koncentrujące
Bardziej szczegółowoPodsumowanie pierwszego roku notowań funduszy Lyxor ETF na warszawskim parkiecie
Podsumowanie pierwszego roku notowań funduszy Lyxor ETF na warszawskim parkiecie dr Tomasz Miziołek Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ www.etf.com.pl Program 1. Czym jest ETF? 2. Ekspozycja
Bardziej szczegółowoKarta informacyjna. NaWIGator w pigułce:
Karta informacyjna NaWIGator w pigułce: 2,5-letnia inwestycja oparta o indeks WIG2 Zysk w trakcie spadków i wzrostów WIG2 Brak podatku od zysków kapitałowych 1 proc gwarancji kapitału 1 proc. partycypacji
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe
Aviva Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie SA ul. Inflancka 4b, 00-189 Warszawa, tel. 22 557 44 44, e-mail: bok@aviva.pl, www.aviva.pl Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe
Bardziej szczegółowoZałącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje WARTA Inwestycja
Załącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje WARTA Inwestycja Masz zamiar kupić produkt, który nie jest prosty i który może być trudny w zrozumieniu Data sporządzenia dokumentu: 19-12-2017
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych
Bardziej szczegółowoWyniki zarządzania portfelami
Wyniki zarządzania portfelami Na dzień: 30 września 2011 Analizy Online Asset Management S.A. ul. Nowogrodzka 47A 00-695 Warszawa tel. +48 (22) 585 08 58 fax. +48 (22) 585 08 59 Materiał został przygotowany
Bardziej szczegółowoPodstawą stosowania tej strategii może być jedynie zdrowy rozsądek.
Podstawą stosowania tej strategii może być jedynie zdrowy rozsądek. Carry trade jest jedną ze strategii arbitrażowych pozwalających na korzystanie z różnic w oprocentowaniu walut różnych krajów. Jednak
Bardziej szczegółowoSukces wymaga koncentracji. Legg Mason Akcji Skoncentrowany FIZ
Sukces wymaga koncentracji Legg Mason Akcji Skoncentrowany FIZ Koncentruj swoją uwagę na tym, co najbardziej wartościowe Legg Mason przedstawia unikatowy na polskim rynku produkt inwestycyjny Legg Mason
Bardziej szczegółowoInformacja o zmianach danych objętych prospektem informacyjnym dokonanych w dniu 6 stycznia 2010 roku
Informacja o zmianach danych objętych prospektem informacyjnym dokonanych w dniu 6 stycznia 2010 roku Działając na podstawie 28 ust. 2 i 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 stycznia 2009 r. w
Bardziej szczegółowoETF - czyli kup sobie indeks
ETF - czyli kup sobie indeks Definicja ETF: Otwarty fundusz indeksowy charakteryzujący się możliwością stałej kreacji i umarzania jednostek, notowany na giełdzie, prosty, przejrzysty, o dużej płynności,
Bardziej szczegółowoROK 2007 Sprawozdanie o rynku pracy - - - - - - - - - - Styczeń 2007 - - - - - - - - - -
ROK Sprawozdanie o rynku pracy - - - - - - - - - - Styczeń - - - - - - - - - - - ukończenia / lat - powyżej roku życia - powyżej roku życia - powyżej roku życia - - - - - - - - - - Luty - - - - - - - -
Bardziej szczegółowoStrategie VIP. Opis produktu. Tworzymy strategie oparte o systemy transakcyjne wyłącznie dla Ciebie. Strategia stworzona wyłącznie dla Ciebie
Tworzymy strategie oparte o systemy transakcyjne wyłącznie dla Ciebie Strategie VIP Strategia stworzona wyłącznie dla Ciebie Codziennie sygnał inwestycyjny na adres e-mail Konsultacje ze specjalistą Opis
Bardziej szczegółowoMONITOR OPTYMIZMU INWESTYCYJNEGO FALA 1-4. Raport z badania ilościowego przygotowany na zlecenie:
MONITOR OPTYMIZMU INWESTYCYJNEGO FALA 1-4 Raport z badania ilościowego przygotowany na zlecenie: Informacje Tytuł slajduo badaniu METODA Badanie przeprowadzono techniką CAWI (Computer Assisted Web Interview),
Bardziej szczegółowo